Μη νόμιμη η δαπάνη  που αφορά στην καταβολή αμοιβής σε εταιρεία από Υπουργείο για την προμήθεια μηχανολογικού εξοπλισμού, καθόσον κατά την επίμαχη διαγωνιστική διαδικασία (ανοικτός διαγωνισμός) δεν τηρήθηκαν  οι επιβαλλόμενες από το άρθρο 10 του π.δ. 118/2007 διατυπώσεις δημοσιότητας,  αφού  η περίληψη της διακήρυξης δημοσιεύθηκε στον εθνικό τύπο την ημέρα διεξαγωγής του διαγωνισμού και στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως μετά από την ημερομηνία αυτή. Το γεγονός, εξάλλου, ότι η προκήρυξη δημοσιεύθηκε στο πρόγραμμα διαύγεια  τριάντα ημέρες πριν το διαγωνισμό, προδήλως δεν αίρει την ανωτέρω παρανομία, καθόσον στην προκειμένη περίπτωση παραβιάσθηκαν κατάφωρα οι αρχές της διαφάνειας, του ανόθευτου ανταγωνισμού και της ίσης μεταχείρισης των ενδιαφερομένων.  

Δαπάνες ανάθεσης παροχής υπηρεσιών μη νόμιμες διότι α)αφορούν τα ΚΑΠΗ και συνεπως μη νομίμως βαρύνουν τον Π/Υ του Δήμου.β)Δεν τηρήθηκαν οι διαδικασίες τακτικών διαγωνισμών και γ)Οι δαπάνες φιλοξενίας παρασχέθηκαν απο άλλο Δήμο και συνεπώς μη νόμιμα βαρύνουν τον Π/Υ του υπόψη Δήμου

Εκτέλεση εργασιών πυροπροστασίας(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 1, ο μοναδικός υποβαλλόμενος προς κρίση λόγος διαφωνίας του Αναπληρωτή Επιτρόπου είναι αόριστος. Ειδικότερα, με αυτόν διατυπώνεται συμπερασματικά η κρίση ότι ο καθορισμός των ημερομισθίων των ως άνω μηχανημάτων είναι αυθαίρετος, χωρίς, περαιτέρω, να παρατίθενται οι εφαρμοστέες νομοθετικές διατάξεις και τα κρίσιμα εκείνα πραγματικά περιστατικά τα οποία, κατόπιν υπαγωγής, θα θεμελίωναν τον σχετικό λόγο διαφωνίας. Οι δε «επικρατούσες στην τοπική αγορά τιμές » βάσει των οποίων, κατά τον Αναπληρωτή Επίτροπο, έπρεπε να καθορισθεί το ύψος της επίμαχης δαπάνης, δεν προσδιορίζονται συγκεκριμένα, με αποτέλεσμα την αδυναμία της αναγκαίας συγκριτικής επισκόπησης των τιμών για τη συναγωγή σχετικού συμπεράσματος.(...)Κατά συνέπεια, εφόσον δεν προβάλλεται τουλάχιστον ένας ορισμένος λόγος διαφωνίας, η σχετική έκθεση είναι αόριστη και πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη.

ΕΞΩΔΙΚΟΣ ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΟΣ:Με τα δεδομένα αυτά τηρήθηκαν τα τυπικά εξωτερικά στοιχεία του εξώδικου συμβιβασμού και από το σύνολο των προσκομισθέντων από το Δήμο ...... δικαιολογητικών στοιχείων αφενός μεν προκύπτει η παροχή των επίμαχων ανατεθεισών από το Δήμο υπηρεσιών και ως εκ τούτου η ουσιαστική βασιμότητα των ένδικων αξιώσεων των ως άνω δικαιούχων και αφετέρου και η προσήκουσα δημοσιονομική ανάληψη των σχετικών υποχρεώσεων ερειδομένων επί εγκύρου εξώδικου συμβιβασμού, που αποτελεί την αιτία έκδοσης των επίμαχων χρηματικών ενταλμάτων. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα θα μπορούσαν να θεωρηθούν, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνουν. 

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προαναφερόμενες σκέψεις, οι περιλαμβανόμενες στην ελεγχόμενη συμπληρωματική σύμβαση εργασίες κατακόρυφης αντιστήριξης των πρανών, που εκτελέστηκαν πριν από τη σύναψή της, αποτελούσαν πράγματι επείγουσες πρόσθετες εργασίες, κατά την έννοια του άρθρου 56 του ν. 3669/2008, απολύτως απαραίτητες για την αποτροπή άμεσου και άλλως αναπότρεπτου κινδύνου για το έργο. Περαιτέρω, όπως προκύπτει από τα νέα κρίσιμα έγγραφα που προσκομίστηκαν, είχε ήδη δοθεί έγγραφη εντολή από τον επιβλέποντα μηχανικό προς τον ανάδοχο για την άμεση εκτέλεση των εργασιών αυτών που καταχωρήθηκε στο ημερολόγιο του έργου, στη συνέχεια η Διευθύνουσα το έργο Υπηρεσία προέβη σε τεχνική περιγραφή τους, αιτιολόγησε τον επείγοντα χαρακτήρα τους και προϋπολόγισε τη δαπάνη τους και τέλος η Προϊστάμενη Αρχή ενέκρινε τη διενέργειά τους.Επομένως, οι εργασίες αυτές εκτελέστηκαν νόμιμα κατ’ εφαρμογή του άρθρου 56 του ν. 3669/2008, του οποίου τηρήθηκαν τόσο οι ουσιαστικές όσο και οι τυπικές διαδικαστικές προϋποθέσεις, και ως εκ τούτου η συμπληρωματική σύμβαση που τις περιλαμβάνει νόμιμα υποβλήθηκε στο αρμόδιο όργανο του Ελεγκτικού Συνεδρίου για προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας.

ΔΑΝΕΙΑΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:Αίτηση ανάκλσης της ανάκληση της 1/2013 Πράξης του αναπληρωτή Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό(...)Με δεδομένα αυτά και λαμβανομένου περαιτέρω υπόψη αφενός της πάγιας νομολογίας του Δικαστηρίου τούτου, που έχει επανειλλημένως κρίνει επί της καταχρηστικότητας των όρων, που επεσήμανε ο αναπληρωτής Επίτροπος στην προσβαλλόμενη πράξη (ενδ. Ε.Σ. Αποφ. Μείζ. Επταμ.Σύνθ. 1284/2011, 552/2012, VI Τμημ. Αποφ. 279/2011, 2207/2011, Ζ΄ Κλιμ. Πρ. 67/2009, 86/2009, 266/2010 και 74/2011) και αφετέρου ότι ο αιτών Δήμος δεν αναφέρει ποιοι από τους όρους, που κρίθηκαν καταχρηστικοί, ήταν αποτέλεσμα ατομικής διαπραγμάτευσης, που όμως δεν επέφεραν ουσιώδη διατάραξη της ισορροπίας σε βάρος των συμφερόντων του, πρέπει και ο σχετικός λόγος ανάκλησης ν΄ απορριφθεί προεχόντως ως αόριστος.Δεν ανακαλεί την 1/2013 πράξη του αναπληρωτή Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Ν

Εξώδικος συμβιβασμός (...) Εξ αυτού προκύπτει ότι οι δήμοι και οι κοινότητες μπορούν να καταρτίζουν, για όσα θέματα δεν εξέρχονται από τη δυνατότητά τους αυτή, εξώδικο ή δικαστικό συμβιβασμό που γίνεται κατά τον διαγραφόμενο από την υπόψη διάταξη τρόπο με τις εντεύθεν ουσιαστικές και δικονομικές συνέπειες. Ως εκ τούτου στο πλαίσιο του διενεργούμενο από το Ελεγκτικό Συνέδριο προληπτικού ελέγχου ερευνάται αν τηρήθηκαν οι προϋποθέσεις που ορίζει ο νόμος τόσο ως προς τα τυπικά, εξωτερικά στοιχεία της πράξεως του συμβιβασμού, που αφορούν στην γνωμοδότηση της νομικής υπηρεσίας του δήμου και στην απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, όσο και ως προς τα ουσιαστικά, εσωτερικά στοιχεία της πράξης, υπό την έννοια ότι η σχετική δαπάνη μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο συμβιβασμού, προβλέπεται από διάταξη νόμου και συνοδεύεται από τα αναγκαία δικαιολογητικά στοιχεία που αποδεικνύουν τη σχετική απαίτηση.

Εξώδικος συμβιβασμος.(..)Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση οι εντελλόμενες δαπάνες, οι οποίες έχουν ως γενεσιουργό λόγο πρακτικά εξώδικου συμβιβασμού, είναι νόμιμες, καθόσον τηρήθηκαν τόσο τα τυπικά εξωτερικά στοιχεία των εξώδικων συμβιβασμών (γνωμοδότηση δικηγόρου- εισήγηση οικονομικής επιτροπής), όσο και τα ουσιαστικά στοιχεία για τη σύναψή τους. Ειδικότερα, η καταβολή αποζημιώσεως, ένεκα της παράλειψης των οργάνων του δήμου να συντηρήσουν τις οδούς που εμπίπτουν στην τοπική τους αρμοδιότητα (άρθρο 75 παρ. Ι α περ. 7 του Δ.Κ.Κ.), προβλέπεται από τις διατάξεις των άρθρων 105 και 106 του ΕισΝΑΚ, που θεσπίζουν την αντικειμενική ευθύνη των οργάνων των Ο.Τ.Α. προς αποζημίωση για παράνομες πράξεις ή παραλείψεις των οργάνων τους και μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο συμβιβασμού. Επιπλέον, από τα συνημμένα στις αιτήσεις αποζημιώσεως στοιχεία, τα οποία ελήφθησαν υπόψιν και από το δημοτικό συμβούλιο που αποφάσισε τη σύναψη των εξώδικων συμβιβασμών, προκύπτει τόσο η έκταση της ζημίας όσο και ο αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ της παράλειψης των οργάνων του δήμου να συντηρήσουν το οδόστρωμα στα συγκεκριμένα σημεία των ατυχημάτων και των ζημιών που επήλθαν, καθόσον η ως άνω παράνομη παράλειψη είναι, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, ικανή, κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων, να επιφέρει τα ζημιoγόνα αποτελέσματα. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνες είναι νόμιμες και επομένως αυτά πρέπει να θεωρηθούν.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΚΑΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΥΔΡΟΜΕΤΡΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ ΔΙΑΡΡΟΩΝ ΣΤΟ ΔΙΚΤΥΟ ΔΙΑΝΟΜΗΣ.(...)Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: H προσφεύγουσα Α.Α. καθόρισε, ως ελάχιστο επίπεδο για την απόδειξη της οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας των προσφερόντων, συγκεκριμένο κύκλο εργασιών για τα διαχειριστικά έτη 2019, 2018 και 2017. Δεδομένου, όμως, ότι η προκήρυξη της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας δημοσιεύθηκε το έτος 2021, ως περίοδος αναφοράς, για την απόδειξη της πλήρωσης του τεθέντος κριτηρίου επιλογής, έπρεπε να ορισθούν, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Παραρτήματος XII του Προσαρτήματος Α΄ του Βιβλίου Ι του ν. 4412/2016, τα τρία διαχειριστικά έτη που προηγούνται του έτους της προκήρυξης, ήτοι οι οικονομικές χρήσεις των ετών 2020, 2019 και 2018.Περαιτέρω, όμως, από τις περιστάσεις του συγκεκριμένου πραγματικού πλαισίου της υπόθεσης, το Δικαστήριο διαπιστώνει τα ακόλουθα: Οι επίμαχοι όροι οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας ετέθησαν υπόψη των δυνητικά ενδιαφερομένων φορέων, αφού κατά την ελεγχόμενη διαδικασία ανάθεσης τηρήθηκαν όλες οι επιβαλλόμενες διατυπώσεις δημοσιότητας. Ωστόσο, δεν υπήρξε οικονομικός φορέας που να προσέβαλε ρητά τους συγκεκριμένους όρους ή να αμφισβήτησε καθ’ οιονδήποτε άλλο τρόπο τη νομιμότητά τους, προβάλλοντας  αιτίαση περί αδυναμίας συμμετοχής στη διαδικασία ανάθεσης για την ανωτέρω αιτία ή υποβάλλοντας αίτημα συνεκτίμησης του κύκλου εργασιών για το έτος 2020 ή διευκρινιστικό ερώτημα ως προς τα ορθά έτη αναγωγής της επίμαχης τριετίας. Για τους λόγους αυτούς Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης.Ανακαλεί την 56/2023 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, 

Προμήθεια πετρελαίου θερμάνσεως.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως το Κέντρο Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφέρειας ... προμηθεύτηκε την απαιτούμενη για τις ανάγκες του Παραρτήματος ... ..., ποσότητα πετρελαίου θερμάνσεως και κινήσεως, μέσω της διαδικασίας αναθέσεως που διεξήγαγε το ίδιο, αφού σύμφωνα με τις προδιαληφθείσες διατάξεις του άρθρου 13 παρ. 6 του ν. 2503/1997 σε συνδυασμό με τις αυτές του άρθρου 283 παρ. 3 του ν. 3582/2010, η οικεία διαδικασία αναθέσεως έπρεπε να διενεργηθεί από την Περιφέρεια ...,Παρά ταύτα, λαμβάνοντας υπ’ όψιν: α) το γεγονός ότι το Κέντρο Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφέρειας ... ακολούθησε αρχικώς τη νόμιμη διαδικασία..β) το γεγονός ότι η διενεργηθείσα διαγωνιστική διαδικασία ... απέβησαν άγονες όσον αφορά την κάλυψη των αναγκών του Παραρτήματος ...,γ) την αδήριτη ανάγκη προμήθειας πετρελαίου θερμάνσεως ...για την προστασία της υγείας και της αξιοπρεπούς διαβιώσεως των 46 περιθαλπομένων στο Παράρτημα ... ατόμων με ειδικές ανάγκες, στην πλειοψηφία τους παιδιών, δ) την προσφερθείσα από τον ανάδοχο έκπτωση 1,0 % ανά λίτρο επί της εκάστοτε μέσης λιανικής τιμής, ενώ η αντίστοιχη επιτευχθείσα στη διαπραγμάτευση έκπτωση ήταν 0,10 % και ε) το γεγονός ότι κατά την επίμαχη ανάθεση τηρήθηκαν οι όροι της 559883/7054/22.12.2015 διακηρύξεως, ως προς τις ποσότητες των καυσίμων και την προϋπολογισθείσα δαπάνη τους, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα όργανα του Οργανισμού δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατηγήσεως των κειμένων διατάξεων,..Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, πλην όμως το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.