ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά οι επίμαχες υπηρεσίες ανατέθηκαν στο φερόμενο ως δικαιούχο του χρηματικού εντάλματος κατά παράβαση της αρχής της οικονομικότητας, διότι, όπως προκύπτει από τη σχετική σύμβαση και την Τεχνική Έκθεση, το αντικείμενό τους εμπίπτει στις αρμοδιότητες του Τμήματος Διοικητικών Υπηρεσιών και του τμήματος Οικονομικών Υπηρεσιών της Διεύθυνσης Διοικητικών και Οικονομικών Υπηρεσιών του Δήμου και ως εκ τούτου αποτελούν συνήθη καθήκοντα του προσωπικού του. Περαιτέρω, το σύνολο των δεκατεσσάρων υπαλλήλων των αρμοδίων τμημάτων κρίνεται επαρκές για τη διεκπεραίωση της εκκαθάρισης της μισθοδοσίας, η οποία συνιστά κύρια εργασία του που εκτελείται σε τακτά χρονικά διαστήματα και επιπλέον υποστηρίζεται από σχετικό υπολογιστικό πρόγραμμα μισθοδοσίας και διαχείρισης προσωπικού. Εξάλλου, τυχόν ανάθεση στους ανωτέρω πρόσθετων καθηκόντων δεν τους απαλλάσσει από την υποχρέωση να παρέχουν τις κύριες υπηρεσίες τους (Ε.Σ. ΚΠΕΔ VII Τμ. 50/2017). Ούτε, άλλωστε, προκύπτει ότι   τα αρμόδια όργανα είχαν προβεί σε ενέργειες για την κάλυψη των τυχόν κενών θέσεων και την ενίσχυση του προσωπικού (βλ. Απόφ. Τμ. Μείζονος - Επταμελούς Σύνθεσης 2007/2014, ΚΠΕΔ VII Τμ. 89/2016, 376/2015, 293/2014). Τέλος, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και επειδή ούτε από το κείμενο της υπογραφείσας σύμβασης ούτε από τη συνοδεύουσα αυτή Τεχνική Περιγραφή προκύπτει ο τρόπος υπολογισμού της προϋπολογιζόμενης δαπάνης των ανατε-θεισών υπηρεσιών. Συγκεκριμένα, δεν προκύπτει προσδιορισμός της τιμής μονάδας και των απαιτούμενων ωρών ανά αναφερόμενη εργασία, ούτε αναφέρεται η δαπάνη μισθοδοσίας των υπαλλήλων του Δήμου που είναι επιφορτισμένοι  με τις εν λόγω υπηρεσίες, η οποία θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση υπολο-γισμού του κόστους αυτών, ώστε να τεκμηριώνεται ο προϋπολογισμός της συγκεκριμένης δαπάνης στο ποσό των 20.000 ευρώ, προκειμένου να καθίσταται ευχερής ο έλεγχος τήρησης της αρχής της οικονομικότητας (πρβλ. ΚΠΕΔ VII Τμ. 168, 23/2017).

Αμοιβή για το σχεδιασμό/κατασκευή ιστοσελίδας:..Με δεδομένα αυτά και λαμβανομένων υπόψη ότι α) απαραίτητη προϋπόθεση για την αποτελεσματική υλοποίηση των δράσεων της ελεγχόμενης Επιχείρησης είναι η επαρκής ενημέρωση των δημοτών και β) η πληροφόρησή τους ως προς τις δράσεις της εξυπηρετείται από την ιστοσελίδα του Δήμου μόνο σε περιορισμένο χώρο και μόνο για τις επείγουσες ανακοινώσεις (στην ιστοσελίδα του Δήμου έχει προβλεφθεί παράμετρος με τίτλο «Νομικά Πρόσωπα / Ν.Π.Ι.Δ., η οποία δεν έχει αξιοποιηθεί), η υπό κρίση δαπάνη εξυπηρετεί άμεσα τις λειτουργικές ανάγκες της Επιχείρησης παρέχοντας τη δυνατότητα άμεσης ενημέρωσης των πολιτών για τα προγράμματά της και συμβάλλει στην καλύτερη και αποτελεσματικότερη εκπλήρωση της αποστολής της. Άλλωστε, από τα στοιχειά του φακέλου δεν αποδεικνύεται ότι η ελεγχόμενη δαπάνη υπερβαίνει το προσήκον μέτρο, δεδομένου ότι οι τρεις συμβάσεις δημιουργίας ιστοσελίδας άλλων φορέων που αναφέρονται στην πράξη του Επιτρόπου είτε αφορούν παλαιότερα οικονομικά έτη (2011 και 2016) είτε έχουν περιορισμένο αντικείμενο.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη και αυτό πρέπει να θεωρηθεί.   

Προμήθεια εδεσμάτων.(..) καταβολή δαπάνης προμήθειας εδεσμάτων για τη δεξίωση της εθνικής εορτής της 25ης Μαρτίου..Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον δεν προβλέπεται από διάταξη νόμου, δεν μπορεί δε να θεωρηθεί ότι καλύπτει λειτουργικές ανάγκες του Δήμου, αφού δεν εξυπηρετεί άμεσα ή έμμεσα τους σκοπούς αυτού, με την έννοια ότι δεν αποτέλεσε αναγκαίο μέσο για τη διοργάνωση της προαναφερόμενης εθνικής εορτής (της 25ης Μαρτίου), ούτε συνέβαλε στην αποτελεσματικότερη επίτευξη του στόχου της. Περαιτέρω, η επίμαχη δαπάνη δεν συντελεί άμεσα ή έμμεσα στην προαγωγή των κοινωνικών, πολιτικών και οικονομικών συμφερόντων ή των πολιτιστικών και πνευματικών ενδιαφερόντων των δημοτών του Δήμου ούτε συνέβαλε στη δημιουργία ανάλογου προς την εθνική εορτή κλίματος για τον τοπικό εορτασμό αυτής. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Προμήθεια  ενημερωτικού φυλλαδίου :  Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι η εντελλόμενη δαπάνη προμήθειας ενημερωτικού φυλλαδίου για τα πεπραγμένα της Κοινοτικής Αρχής κατά τα έτη 2003 - 2010 δεν είναι νόμιμη, διότι δεν προβλέπεται από διάταξη νόμου, δεν εξυπηρετεί λειτουργικές ανάγκες της Κοινότητας ούτε συντελεί στην εκπλήρωση των σκοπών και της αποστολής της. Εξάλλου, από τις διατάξεις του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα (ν.3463/2006, ΦΕΚ Α΄ 114) προβλέπεται συγκεκριμένος τρόπος ενημέρωσης των πολιτών για τις δραστηριότητες της Κοινοτικής Αρχής. Ειδικότερα, οι πολίτες μπορούν: α) να ενημερωθούν για τα θέματα που απασχόλησαν το κοινοτικό συμβούλιο και για το περιεχόμενο των ληφθεισών αποφάσεων είτε από το σχετικό πίνακα που αναρτάται στο κοινοτικό κατάστημα είτε μέσω της τυχόν υπάρχουσας ιστοσελίδας της Κοινότητας, μπορούν δε επιπροσθέτως να ζητήσουν και επικυρωμένο αντίγραφο των πρακτικών και αποφάσεων (άρθρα 113 παρ. 6, 7 και 8 του Δ.Κ.Κ.), β) να παρακολουθήσουν τις δημόσιες συνεδριάσεις του κοινοτικού συμβουλίου (άρθρο 112 παρ. 1 του Δ.Κ.Κ.), γ) να καταθέσουν ατομικά ή συλλογικά στην Κοινότητα αναφορές και ερωτήσεις για την ενημέρωσή τους επί αποφάσεων που τους ενδιαφέρουν (άρθρο 215 παρ. 2 του Δ.Κ.Κ.) και δ) να ενημερωθούν για τα πεπραγμένα της κοινοτικής αρχής μέσα από την ειδική και αδάπανη διαδικασία της ετήσιας λογοδοσίας του Προέδρου της Κοινότητας, που καθιερώνουν τα άρθρα 217 και 218 του Δ.Κ.Κ. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο και το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί. Και τούτο ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι μέρος της δαπάνης καλύπτεται από χορηγία της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος, εφόσον η προμήθεια για την οποία προορίζεται δεν προβλέπεται στο νόμο και εκφεύγει της αρμοδιότητας των κοινοτικών οργάνων, τα οποία υποχρεούνται σε κάθε περίπτωση να ενεργούν μόνο εντός του πλαισίου των νομίμων αρμοδιοτήτων τους.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ.Καταβολή δαπάνης προμήθειας γάλακτος.Με τα δεδομένα αυτά, κατά την πλειοψηφούσα στο Κλιμάκιο άποψη, εφόσον από τις ανωτέρω βεβαιώσεις προκύπτει ότι ο εν λόγω υπάλληλος απασχολείται   με τη συντήρηση και επισκευή των δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης υπό συνθήκες ανθυγιεινές ή επικίνδυνες για την υγεία του, πρέπει να γίνει δεκτό ότι συμπεριλαμβάνεται μεταξύ των δικαιούχων της 53361/2.10.2006 Κοινής Υπουργικής Απόφασης, όπως ισχύει, που δικαιούνται των προβλεπόμενων  σ’ αυτήν μέσων ατομικής προστασίας και συνεπώς γάλακτος σε ημερήσια βάση, καθώς και ότι εμπίπτει στο προσωπικό το οποίο δικαιούται την παροχή γάλακτος σύμφωνα με τις προπαρατεθείσες Κλαδικές Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας. (..)Ωστόσο, στην ως άνω τεχνική έκθεση- τεχνικές προδιαγραφές δεν τεκμηριώνεται ο αριθμός των τεμαχίων του υπό προμήθεια γάλακτος δια της παράθεσης των σχετικών προς κάλυψη αναγκών (λ.χ. αριθμός δικαιούχων εργαζομένων, ημέρες απασχόλησης αυτών ανά μήνα, κ.λπ.), ούτε και ο τρόπος προσδιορισμού της ανωτέρω τιμής μονάδας με αναφορά στις τιμές της αγοράς για το είδος αυτό, καθώς και σε τιμές που επιτεύχθηκαν σε σχετικές διαγωνιστικές διαδικασίες, κ.λπ., προκειμένου να καταστεί εφικτός ο έλεγχος της τήρησης της αρχής της οικονομικότητας ως προς τον προσδιορισμό του ύψους της προϋπολογιζόμενης δαπάνης... Κατόπιν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη είναι μη νόμιμη και συνεπώς το χρηματικό αυτό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:..Με αυτά τα δεδομένα, ο προϋπολογισμός της προκείμενης σύμβασης είναι αόριστος, διότι στη μελέτη της Υπηρεσίας αναφέρεται η ενδεικτική δαπάνη για το σύνολο των ως άνω προς εκτέλεση εργασιών, χωρίς να παρατίθεται αναλυτικά το κόστος καθεμιάς, βάσει των απαιτούμενων ανθρωποωρών και της τιμής μονάδας αυτών, ούτε εκτίθενται άλλα συγκεκριμένα στοιχεία που λήφθηκαν υπόψη για την εκτίμηση του ύψους της προϋπολογιζόμενης δαπάνης. Είναι ως εκ τούτου ανέφικτος ο έλεγχος τυχόν παράβασης της αρχής της οικονομικότητας. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Καταβολή δαπάνης συνεστίασης: ..Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη είναι δεν νόμιμη, καθόσον η παράθεση, στα πλαίσια της προαναφερόμενης εκδήλωσης, ειδών catering για 500 άτομα, συνιστά δαπάνη που δεν εξυπηρετεί άμεσα ή έμμεσα τις λειτουργικές ανάγκες του Ο.Α.Δ.Α.Π., ούτε και συμβάλλει στην πραγματοποίηση του σκοπού του, όπως ορίζεται στη συστατική του πράξη, περαιτέρω δε υπερβαίνει, ενόψει και της υπάρχουσας οικονομικής συγκυρίας, που επιβάλλει την προσαρμογή σε νέους δημοσιονομικούς κανόνες και αρχές, το, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και λογικής και τις συναλλακτικές αντιλήψεις, προσήκον μέτρο. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Καταβολή δικηγορικής αμοιβής:..Εξάλλου, ο ισχυρισμός ότι το χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί διότι εκδόθηκε κατά συγγνωστή πλάνη, πρέπει να απορριφθεί διότι η αιτούσα στερείται της ικανότητας να επικαλεστεί συγγνωστή πλάνη, η οποία, προκειμένου να έχει ως αποτέλεσμα τη θεώρηση του χρηματικού εντάλματος ανάγεται στη διερεύνηση της βούλησης του διατάκτη της δαπάνης, δηλαδή των δημοτικών οργάνων. Τέλος, προβάλλεται ότι η εντελλόμενη δαπάνη είναι κανονική διότι εκδόθηκε σχετική απόφαση ανάληψης υποχρέωσης και για το έτος 2015 και για το έτος 2017, ωστόσο η εξέταση του λόγου αυτού αναφορικά προς την αυτοτελή πλημμέλεια της μη κανονικότητας της δαπάνης, παρέλκει, ενόψει όσων ανωτέρω έγιναν δεκτά, σχετικά με την μη νομιμότητα της εντελλόμενης δαπάνης. Το αίτημα της αιτούσας να της επιστραφεί το καταβληθέν παράβολο είναι απορριπτέο, ανεξάρτητα από την απόρριψη της αίτησής της, διότι δεν προκύπτει καταβολή του (σχετ. άρθρο 73 Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο), όπως δεν προκύπτει δικαστική της δαπάνη, συνεπώς απορριπτέο είναι και το σχετικό αίτημά της.

Εκτύπωση  εντύπων. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι δεν προβλέπεται από διάταξη νόμου, δεν εξυπηρετεί λειτουργικές ανάγκες του Δήμου ούτε συντελεί στην εκπλήρωση των σκοπών και της αποστολής του. Εξάλλου, από τις διατάξεις του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα (κυρωθέντος με το άρθρο πρώτο του ν. 3463/2006) προβλέπεται συγκεκριμένος τρόπος ενημέρωσης των δημοτών για τις δραστηριότητες της δημοτικής τους αρχής. Ειδικότερα, οι δημότες μπορούν: α) να ενημερωθούν για τα θέματα που απασχόλησαν το δημοτικό συμβούλιο και για το περιεχόμενο των ληφθεισών αποφάσεων είτε από το σχετικό πίνακα που αναρτάται στο δημοτικό κατάστημα είτε μέσω της τυχόν υπάρχουσας ιστοσελίδας του Δήμου, μπορούν δε επιπροσθέτως να ζητήσουν και επικυρωμένο αντίγραφο των πρακτικών και αποφάσεων (άρθρο 97 παρ. 6, 7 και 8), β) να παρακολουθήσουν τις δημόσιες συνεδριάσεις του δημοτικού συμβουλίου (άρθρο 96 παρ. 1), γ) να καταθέσουν ατομικά ή συλλογικά στο Δήμο αναφορές και ερωτήσεις για την ενημέρωση τους επί αποφάσεων που τους ενδιαφέρουν (άρθρο 215 παρ. 2) και δ) να ενημερωθούν για τα πεπραγμένα της δημοτικής αρχής μέσα από την ειδική και αδάπανη διαδικασία της ετήσιας λογοδοσίας του Δημάρχου, που καθιερώνει το άρθρο 217 του Κώδικα, το οποίο ειδικά για Δήμους πρωτευουσών νομών ή Δήμους άνω των 50.000 κατοίκων προβλέπει τη συμμετοχή σε αυτήν θεσμοθετημένων συλλογικών φορέων της τοπικής κοινωνίας, που αποσκοπεί στην ευρύτερη δυνατή εκπροσώπηση των κατοίκων και στην ως εκ τούτου επαρκέστερη ενημέρωσή τους. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Παροχή υπηρεσιών με αντικείμενο «Συντήρηση και Τεχνική Υποστήριξη του πληροφοριακού συστήματος των οικονομικών και διοικητικών υπηρεσιών(....) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη δεν είναι νόμιμη κατά τον βασίμως προβαλλόμενο 1ο λόγο της Επιτρόπου. Τούτο, διότι ούτε από το κείμενο της υπογραφείσας σύμβασης ούτε από τη συνοδεύουσα αυτή Τεχνική Περιγραφή προκύπτει προσδιορισμός της ποσότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών, καθώς επίσης της τιμής μονάδας ανά εργασία, ώστε να τεκμηριώνεται ο προϋπολογισμός της συγκεκριμένης δαπάνης στο ποσό των 73.800 ευρώ, σε συμμόρφωση προς την αρχή της διαφάνειας που πρέπει να διέπει τη δράση της Γενικής Κυβέρνησης, επομένως και των ΟΤΑ, προκειμένου να καθίσταται ευχερής ο έλεγχος τήρησης της αρχής της οικονομικότητας.