Ψηφιακός μετασχηματισμός του Γεωργικού Τομέα...Ως προς την αιτηθείσα, με τη 218/2019 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου, και παρασχεθείσα διευκρίνιση σχετικά με την απόρριψη από την ... αιτημάτων διαφόρων φορέων για την «ικανή» παράταση της καταληκτικής ημερομηνίας υποβολής προσφορών, παρά την επικαλούμενη «ιδιαίτερη πολυπλοκότητα του ελεγχόμενου “έργου”», το Κλιμάκιο κρίνει ότι, ενόψει της προηγηθείσας, τον Μάιο του έτους 2018 δημόσιας διαβούλευσης μέσω της πλατφόρμας του ΕΣΗΔΗΣ και της δημοσίευσης της διακήρυξης εννέα (9) μήνες αργότερα (τον Φεβρουάριο του έτους 2019), οι ενδιαφερόμενοι είχαν επαρκή χρονικό διάστημα για την προετοιμασία της συμμετοχή τους και, συνακόλουθα, η ... δεν υπερέβη τα άκρα όρια της διακριτικής της ευχέρειας μη παρατείνοντας την καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών για τον ελεγχόμενο διαγωνισμό. Εξάλλου, οι προμνησθείσες (σκ. VΙ.Γ) επουσιώδεις τροποποιήσεις όρων της διακήρυξης οδήγησαν στη δεκαήμερη παράταση της ως άνω προθεσμίας (28 Μαρτίου αντί 18 Μαρτίου 2019).Ενόψει των ανωτέρω πλημμελειών που διαπιστώθηκαν (σκ. VII.Α, Β, Γ), το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης, αντίγραφο του οποίου τηρείται ηλεκτρονικά στη Γραμματεία του Κλιμακίου.

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1541/2019

Αμοιβή ιδιώτη λογιστή.(..)Με αυτά τα δεδομένα, ενόψει του ότι στο έγγραφο επανυποβολής του χρηματικού εντάλματος αφενός επισυνάπτεται αναλυτικός πίνακας κοστολόγησης των προαναφερθεισών τριάντα οκτώ υπηρεσιών που ανατέθηκαν, αφετέρου αναφέρονται οι ώρες κατά τις οποίες ο ανάδοχος υποχρεούται, βάσει και της 755/27.12.2017 πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος, να εργάζεται ημερησίως με φυσική του παρουσία στην Επιχείρηση (πέντε ώρες ανά εργάσιμη ημέρα) και υπολογίζεται, περαιτέρω, το κόστος εργατοώρας (16,67 ευρώ, πλέον Φ.Π.Α.), καθίσταται σαφής ο τρόπος υπολογισμού της προϋπολογιζόμενης δαπάνης της σύμβασης. Περαιτέρω, δεν αποδεικνύεται υπέρβαση του προσήκοντος μέτρου κατά την ανάθεσή της, καθόσον άλλοι φορείς (Κοινωφελείς Επιχειρήσεις Δήμων …, Δήμος …) ανέθεσαν μεν λογιστικές υπηρεσίες χαμηλότερου ποσού, δεν αποδεικνύεται όμως ότι αφορούν στο ίδιο αντικείμενο με την ελεγχόμενη σύμβαση (διαφορετικές ανάγκες εκάστου αναφερόμενου φορέα - τυχόν απασχόληση και τακτικού προσωπικού τους σε αντίστοιχες λογιστικές υπηρεσίες, κόστος εργατοώρας ανά φορέα, ώρες εργασίας των αναδόχων ημερησίως, χαρακτήρας της απασχόλησής τους ως αποκλειστικής ή επιβοηθητικής). Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Παροχή υπηρεσιών απογραφής και αποτίμησης περιουσιακών στοιχείων:..Με δεδομένα αυτά η ελεγχόμενη ανάθεση είναι μη νόμιμη, καθόσον οι υπηρεσίες που ανατέθηκαν στην ανάδοχο μπορούσαν να διενεργηθούν από τους υπηρετούντες στην Οικονομική Υπηρεσία της ... υπαλλήλους. Το γεγονός δε ότι με το από 12.11.2009 πρακτικό της έκτακτης συνεδρίασης του Δ.Σ. της ..., και προκειμένου να διαφυλαχθούν τα συμφέροντά της κατά τη διάρκεια του διαχειριστικού έλεγχου των χρήσεων 2006 - 2007, αποφασίστηκε η άμεση αφαίρεση των αρμοδιοτήτων του Προϊσταμένου Διοικητικών και Οικονο-μικών Υπηρεσιών που αφορούν χρηματικές συναλλαγές εσωτερικά και με τρίτους, ουδεμία ασκεί επιρροή, δοθέντος ότι η ελεγχόμενη ανάθεση δεν αφορά σε χρημα-τικές συναλλαγές. Περαιτέρω, κατά παράβαση της αρχής της διαφάνειας, τόσο στην προσφορά της αναδόχου, όσο και στη σύμβαση, η προϋπολογιζόμενη δαπάνη έχει υπολογιστεί κατά τρόπο αόριστο, χωρίς προσδιορισμό των απαιτούμενων ωρών ανά είδος εργασίας και τιμή μονάδος της κάθε ανθρωποώρας, με συνέπεια να μην τεκμηριώνεται ο προϋπολογισμός στο ποσό των 10.540,00 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., το οποίο εν τέλει ορίζεται κατ’ αποκοπή. Τα προσκομισθέντα, όμως, από την ανάδοχο έγγραφα ασφαλιστικής και φορολογικής ενημερότητας όπως και  τα ποινικά μητρώα είναι επίκαιρα και σε ισχύ κατά τον κρίσιμο χρόνο της απευθείας ανάθεσης της εν λόγω σύμβασης (9.8.2017). Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Αμοιβή για υπηρεσίες τεχνικής υποστήριξης..:Με τα δεδομένα αυτά, οι ανατεθείσες υπηρεσίες Α΄ Φάσης ανάγονται στα συνήθη καθήκοντα του Γραφείου Τεχνολογιών, Πληροφορικής, Επικοινωνιών του Δήμου, στις αρμοδιότητες του οποίου υπάγεται η αποτύπωση των τεχνικών και λειτουργικών προδιαγραφών των συστημάτων τεχνολογιών, πληροφορικής και επικοινωνιών του Δήμου. Περαιτέρω, δεν αποδεικνύεται ότι οι ενέργειες αυτές απαιτούν επιπλέον εξειδικευμένη γνώση και εμπειρία, πέραν αυτής που θα πρέπει, σε κάθε περίπτωση, να έχει το υπηρετούν στο Τμήμα αυτό προσωπικό (Π.Ε. και Τ.Ε.) για την εκτέλεση των σχετικών καθηκόντων του. Εξάλλου, υφίστατο επαρκής χρόνος για την καταγραφή των σχετικών αναγκών του Δήμου, καθόσον η υποχρέωση λειτουργίας ηλεκτρονικού συστήματος διακίνησης εγγράφων ήταν γνωστή ήδη από τη δημοσίευση του ν. 4440/2016 (2.12.2016) και ως εκ τούτου θα μπορούσε να εκτελεστεί σταδιακά με ορθό προγραμματισμό από τους υπηρετούντες υπαλλήλους. Περαιτέρω, ο προϋπολογισμός της σύμβασης παρίσταται αόριστος, καθόσον σ’ αυτόν παρατίθεται κατ’ αποκοπή το ποσό των 8.000 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.) για την Α΄ Φάση και 12.000 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.) για τη Β΄ Φάση των προς ανάθεση υπηρεσιών, χωρίς να αναφέρεται κάποιο στοιχείο σε σχέση με τον τρόπο υπολογισμού τους σε αυτό το ύψος, ενώ και στον εκ των υστέρων προσκομισθέντα πίνακα ανάλυσης κόστους υλοποίησης των υπηρεσιών (7493/21.3.2018 έγγραφο του Δήμου) δεν παρατίθενται τιμές μονάδων ανά είδος εργασίας. Ως εκ της συνδρομής άλλωστε, του συγκεκριμένου λόγου, παρέλκει η εξέταση του προβαλλόμενου λόγου περί υπέρβασης του προσήκοντος μέτρου, δεδομένου ότι ακριβώς η αδυναμία εξακρίβωσης αν ο Δήμος ενήργησε συμμορφούμενος στην αρχή της οικονομικότητας, συνεπάγεται κατά μείζονα λόγο και την αδυναμία εξακρίβωσης αν τηρήθηκε το προσήκον μέτρο κατά τη σύναψη της σύμβασης με το συγκεκριμένο τίμημα.Κατ’ ακολουθία, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Παροχή υπηρεσιών:Με τα δεδομένα αυτά, οι ανατεθείσες υπηρεσίες δεν υπάγονται   στην έννοια της μελέτης του άρθρου 2 παρ. 1 περ. 9 υποπερ. α΄, καθόσον δεν αποβλέπουν στην παραγωγή, επέμβαση, σχεδιασμό ή απεικόνιση έργου, αλλά αφορούν σε υπηρεσίες αποτύπωσης, ανάλυσης και καταγραφής υφιστάμενης κατάστασης σχετικά με την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας και στην επιλογή της βέλτιστης παρέμβασης, ώστε να μεγιστοποιηθεί το οικονομικό όφελος του Δήμου. Το γεγονός δε ότι ως CPV χρησιμοποιήθηκε κωδικός που αντιστοιχεί σε «τεχνικές υπηρεσίες», όπως αναφέρεται στο Παράρτημα I του Προσαρτήματος Γ΄ του ν. 4412/2016, δεν ασκεί επιρροή, διότι από την αναλυτική περιγραφή του αντικειμένου της σύμβασης προκύπτει ότι οι ανατεθείσες υπηρεσίες εμπίπτουν στην έννοια των γενικών υπηρεσιών και η αναγραφή του εν λόγω κωδικού έγινε από παραδρομή. Συνεπώς, της απευθείας ανάθεσης των επίμαχων υπηρεσιών δεν απαιτούνταν η τήρηση της διαδικασίας του άρθρου 118 παρ. 5 του ν. 4412/2016.(..)Ενόψει όμως της προσκομισθείσας, με το έγγραφο επανυποβολής, ανάλυσης σχετικά με το κόστος των εν λόγω υπηρεσιών, στην περίπτωση που αυτές υλοποιούνταν από το προσωπικό του Δήμου, που θα ανερχόταν σε 27.020,00 ευρώ, ήτοι μεγαλύτερο του ποσού της ελεγχόμενης σύμβασης, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Δήμου δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων, αλλά συγγνωστώς υπέλαβαν ότι με την εν λόγω σύμβαση λειτουργούσαν προς το συμφέρον του Δήμου και σύμφωνα με την αρχή της οικονομικότητας.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.

Παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών..:Με δεδομένα αυτά, οι ανατεθείσες υπηρεσίες για έρευνα, υποβολή προτάσεων, συντονισμό και παρακολούθηση υλοποίησης των δημοτικών έργων που πρόκειται να ενταχθούν σε συγχρηματοδοτούμενα ευρωπαϊκά προγράμματα συνιστούν συμβουλευτικές υπηρεσίες και όχι μελέτη ή παροχή τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών, ώστε να έπρεπε να διενεργηθεί ηλεκτρονική κλήρωση για την ανάθεσή τους, νομίμως δε παραλήφθηκαν από την επιτροπή παρα-λαβής γενικών υπηρεσιών. Περαιτέρω, αν και ο προϋπολογισμός της υπηρεσίας είναι αόριστος διότι στην οικεία μελέτη αναφέρεται η ενδεικτική δαπάνη για το σύνολο των εργασιών χωρίς να παρατίθεται αναλυτικά το κόστος καθεμιάς από αυτές βάσει των απαιτούμενων ανθρωποωρών και της τιμής μονάδας τους, η πλημμέλεια αυτή οφείλεται σε πλάνη των δημοτικών οργάνων η οποία, δεδομένης της ομαλής διεξαγωγής της διαδικασίας απευθείας ανάθεσης, κρίνεται συγγνωστή.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη αλλά το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ. (..)Με τα δεδομένα αυτά και ενόψει του ότι στον πίνακα «ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ», που επισυνάπτεται στο 15155/2017/ 3.5.2018 έγγραφο επανυποβολής του Δήμου, περιγράφονται αναλυτικά οι υπηρεσίες που πρόκειται να παρασχεθούν (1. Φυσική καταγραφή υφιστάμενης κατάστασης, 2. Επεξεργασία και εισαγωγή δεδομένων στην πλατφόρμα ψηφιακής απεικόνισης, 3. Εκπαίδευση χρηστών. 4. Άδεια χρήσης λογισμικού),  οι ανθρωποώρες που απαιτούνται για τη διεκπεραίωση καθεμιάς από αυτές, η τιμή για κάθε ανθρωποώρα αναλόγως του είδους της υπηρεσίας και το κατ’ αποκοπή ποσό για την άδεια χρήσης του λογισμικού, το συνολικό ποσό του προϋπολογισμού παρίσταται ορισμένο. Κατ’ ακολουθία, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:..Με αυτά τα δεδομένα, ο προϋπολογισμός της προκείμενης σύμβασης είναι αόριστος, διότι στη μελέτη της Υπηρεσίας αναφέρεται η ενδεικτική δαπάνη για το σύνολο των ως άνω προς εκτέλεση εργασιών, χωρίς να παρατίθεται αναλυτικά το κόστος καθεμιάς, βάσει των απαιτούμενων ανθρωποωρών και της τιμής μονάδας αυτών, ούτε εκτίθενται άλλα συγκεκριμένα στοιχεία που λήφθηκαν υπόψη για την εκτίμηση του ύψους της προϋπολογιζόμενης δαπάνης. Είναι ως εκ τούτου ανέφικτος ο έλεγχος τυχόν παράβασης της αρχής της οικονομικότητας. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Συντηρήσεις και επεμβάσεις στις εγκαταστάσεις κλιματισμού Πανεπιστημιακών κτηρίων στην Πανεπιστημιούπολη ζητείται η ανάκληση της 11/2018 Πράξης της Επιτρόπου στην Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (....)Λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά κοινή πείρα, οι προληπτικές εργασίες συντήρησης συνήθως εκτελούνται άπαξ μόνον του έτους, δεν δικαιολογείται νέα ανάθεση των υπηρεσιών αυτών, αμέσως μετά τη λήξη της προηγούμενης σύμβασης, εντός του ίδιου έτους, όπως θα είχε συμβεί, εάν ο έλεγχος δεν είχε καθυστερήσει την έναρξη ισχύος της ελεγχόμενης σύμβασης.  Για τον ίδιο λόγο, παρά τον διπλασιασμό του διαστήματος διάρκειας της ελεγχόμενης σύμβασης (σε 365 ημέρες, έναντι των 180 της προηγούμενης σύμβασης), δεν δικαιολογείται ο ανάλογος διπλασιασμός της αξίας των ανατιθέμενων εργασιών, οι οποίες, όπως προαναφέρθηκε, συνήθως εκτελούνται άπαξ μόνον του έτους, οι δε ισχυρισμοί της αναθέτουσας αρχής ότι  ο αριθμός των συντηρήσεων για «κάποια μηχανήματα» είναι μεγαλύτερος κατά τη διάρκεια του έτους, προβάλλονται προφανώς αορίστως.  Περαιτέρω, η ελεγχόμενη σύμβαση αντίκειται στην αρχή της οικονομικότητας και κατά το μέρος που αφορά στην ανάθεση υπηρεσιών που συνδέονται με «αντικαταστάσεις και επισκευές εξαρτημάτων, συσκευών και υλικών αυτών», συνολικής αξίας 503.549,99 ευρώ.  Και τούτο, διότι η αναθέτουσα αρχή δεν τεκμηρίωσε, παρότι ζητήθηκε από την Επίτροπο, ότι το σύνολο της ζητούμενης ποσότητας είναι απαραίτητο για την κάλυψη των αναγκών της, αφού δεν προσκόμισε στοιχεία (π.χ. ειδική τεχνική μελέτη) από τα οποία να προσδιορίζονται οι συγκεκριμένες δράσεις συντήρησης κλιματιστικών μηχανημάτων που προτίθεται να διεκπεραιώσει κατά τη διάρκεια της σύμβασης, είτε για την αντιμετώπιση ήδη διαπιστωθεισών βλαβών είτε βλαβών που είναι βέβαιο με βάση τους κανόνες της τέχνης και της εμπειρίας ότι θα επέλθουν σε συγκεκριμένα μηχανήματα, οι οποίες να συσχετιστούν με τη συνολική αξία του τμήματος αυτού της σύμβασης.  Τέλος, λαμβάνοντας υπόψη α) την υπέρμετρη προσαύξηση του ανατιθέμενου αντικειμένου, σε σχέση με την 11/17.3.2017 σύμβαση,  από 2.480,41 ευρώ σε 503.549,99 ευρώ, και β) το γεγονός ότι η αναθέτουσα αρχή, καίτοι επικαλείται ότι τέτοιας κλίμακας επισκευές πραγματοποιούνται κάθε 6-7 έτη περίπου, εντούτοις δεν προσκομίζει συγκριτικά στοιχεία από συμβάσεις παρελθόντων ετών για την ανάθεση υπηρεσιών ομοίων με το αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης, ούτε ενώπιον της Επιτρόπου, παρότι ζητήθηκαν από αυτήν με την 9/2018 αναβλητική Πράξη της, ούτε ενώπιον του Τμήματος, καίτοι τα στοιχεία αυτά ήταν ουσιώδη για την αντίκρουση της αποδιδόμενης σε αυτήν πλημμέλειας, θα πρέπει να κριθεί ότι η ελεγχόμενη σύμβαση υπερβαίνει το προσήκον μέτρο, όπως άλλωστε σαφώς – ενόψει των διαθέσιμων στοιχείων– επισημάνθηκε και με την προσβαλλόμενη Πράξη.  Επομένως, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης θα έπρεπε να απορριφθεί.  Πλην όμως, η γνώμη αυτή δεν εκράτησε.Ανακαλεί την 11/2018 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου 

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Ζητείται η ανάκληση της 7ΠΣ/2022 πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Π.Ε. Πιερίας, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του προσφεύγοντος Δήμου … (…) και της ετερόρρυθμης εταιρείας με την επωνυμία «… ΕΕ» και διακριτικό τίτλο «…», προϋπολογισθείσας δαπάνης 430.000,00 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ), για την παροχή της υπηρεσίας «Φύλαξη ακτών (Ναυαγοσωστική κάλυψη των ακτών του Δήμου …)».(....)κρίνει ότι πρέπει να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη και να υπογραφεί η ελεγχόμενη σύμβαση, υπό τον όρο ότι, ελλείψει ειδικής πρόβλεψης στη διακήρυξη, τα είδη που αφορούν στον εξοπλισμό των ναυαγοσωστών και από τη φύση τους μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε επόμενη ναυαγοσωστική περίοδο (π.χ. απινιδωτές, φορητό φαρμακείο, ναυαγοσωστικό σωσίβιο, σανίδα διάσωσης κλπ.) και δεν συναρτώνται άμεσα με το πρόσωπο του χρήστη τους (π.χ. βατραχοπέδιλα, ένδυμα κολύμβησης κλπ.), θα παραμείνουν μετά τη λήξη της σύμβασης στην κυριότητα του προσφεύγοντος(....)Ανακαλεί την 7ΠΣ/2022 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Π.Ε. Πιερίας.