Καταβολή αναδρομικών ποσών:Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι ανωτέρω υπάλληλοι τοποθετήθηκαν σε θέση αναπληρωτή Προϊσταμένου στις αντίστοιχες οργανικές μονάδες κατά παράβαση της διαδικασίας που προβλέπεται στο άρθρο 100 του Κ.Κ.Δ.Κ.Υ, καθόσον οι μεν …. και … επελέγησαν Προϊστάμενες των αντίστοιχων Παιδικών Σταθμών κατά παράλειψη υπαλλήλων των ίδιων οργανικών μονάδων, με ανώτερο βαθμό ή ομοιοβάθμων, αλλά με περισσότερο χρόνο στο βαθμό, ενώ ο …, επελέγη αναπληρωτής Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Προμηθειών, Διαχείρισης Υλικών και Εστίασης κατά παράλειψη των Προϊσταμένων των υποκείμενων Τμημάτων της Διεύθυνσης αυτής, εκ των οποίων η μία ήταν και ανώτερη από αυτόν σε βαθμό. Εξάλλου, ο ισχυρισμός του Ν.Π.Δ.Δ., κατά τον οποίο στους προκείμενους Παιδικούς Σταθμούς δεν υπηρετούσε προσωπικό με ανώτερο βαθμό από αυτόν που κατείχαν οι επιλεγείσες, είναι κατά τα ανωτέρω αβάσιμος, ο δε ισχυρισμός κατά τον οποίο δεν ήταν δυνατή η αναπλήρωση της κενής θέσης Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Προμηθειών, Διαχείρισης Υλικών και Εστίασης από τους υπηρετούντες Προϊσταμένους των υποκείμενων Τμημάτων, λόγω έλλειψης ενδιαφέροντος από τους τελευταίους για τη θέση αυτή, πρέπει να απορριφθεί πρωτίστως ως αναπόδεικτος, καθόσον δεν προσκομίζονται έγγραφα στοιχεία από τα οποία να προκύπτει η βασιμότητα του ισχυρισμού αυτού. Κατόπιν τούτων, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Αμοιβή για φωτογράφιση και βιντεοσκόπηση εκδηλώσεων:..Με τα δεδομένα αυτά και λαμβανομένου υπόψη ότι απαραίτητη προϋπόθεση για την αποτελεσματική υλοποίηση των δράσεων του .... είναι η επαρκής ενημέρωση και συμμετοχή των πολιτών, η υπό κρίση δαπάνη εξυπηρετεί άμεσα τις λειτουργικές ανάγκες του, παρέχοντας τη δυνατότητα άμεσης πληροφόρησης αυτών για τα προγράμματά του και συμβάλλοντας έτσι στην αποτελεσματικότερη εκπλήρωση της αποστολής του. Ειδικότερα, η φωτογραφική κάλυψη και βιντεοσκόπηση των εκδηλώσεων του ... αποσκοπεί στη δημιουργία του απαραίτητου υλικού για τη γνωστοποίηση των εκδηλώσεών του στους δημότες και προβάλλει το έργο του, ώστε να αυξηθεί η συμμετοχή των ενδιαφερομένων στις ποικίλες δράσεις του. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη και αυτό θα μπορούσε να  θεωρηθεί εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2019, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

Αμοιβή εργασιων. «Φυτεύσεις κοινόχρηστων χώρων στον Δήμο ...». Με τα δεδομένα αυτά, η υπό κρίση δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον δεν προβλέπεται από διάταξη νόμου ούτε από τους καταστατικούς σκοπούς του ως άνω Συνδέσμου. Περαιτέρω, αυτή δεν είναι λειτουργική, καθώς το αντικείμενο των επίμαχων εργασιών ουδεμία συνάφεια έχει με τις δραστηριότητες και τους σκοπούς του Συνδέσμου Δήμων και Κοινοτήτων για την Προστασία και Ανάπτυξη της .... Αντιθέτως, οι υπηρεσίες αυτές που αφορούν στην ενίσχυση του χώρου πρασίνου και στην αναβάθμιση της αισθητικής πλατείας του Δήμου ... ανήκουν στην αρμοδιότητα του εν λόγω Δήμου, ...Κατ’ ακολουθία αυτών το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί. 

Αμοιβή εργασιων. «Διαμόρφωση κοινόχρηστων χώρων στον Δήμο ...Με τα δεδομένα αυτά, η υπό κρίση δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον δεν προβλέπεται από διάταξη νόμου ούτε από τους καταστατικούς σκοπούς  του ως άνω Συνδέσμου. Περαιτέρω, αυτή δεν είναι λειτουργική, καθώς το αντικείμενο των επίμαχων εργασιών ουδεμία συνάφεια έχει με τις δραστηριότητες και τους σκοπούς του Συνδέσμου Δήμων και Κοινοτήτων για την Προστασία και Ανάπτυξη της .... Αντιθέτως, οι υπηρεσίες αυτές που αφορούν στη βελτίωση των υποδομών και στην αναβάθμιση της αισθητικής πλατείας του Δήμου ... ανήκουν στην αρμοδιότητα του εν λόγω Δήμου, ...Κατ’ ακολουθία αυτών το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί. 

Αμοιβή για την περιοδική έκδοση ενημερωτικού εντύπου. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας, το Κλιμάκιο, λαμβάνοντας υπόψη το συγκεκριμένο περιεχόμενο των ανωτέρω εντύπων, το οποίο εξαντλείται στην παρουσίαση του έργου της δημοτικής αρχής στους διάφορους τομείς δράσεις της (τουρισμός, πολιτισμός, παιδεία, περιβάλλον, αθλητισμός, καθώς και στην εκτέλεση έργων υποδομής) κατά το πρώτο χρόνο ανάληψης των καθηκόντων της, κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν προβλέπεται από διάταξη νόμου, ούτε δύναται να χαρακτηρισθεί ως λειτουργική (βλ. Πράξη 7/2012 VII Τμήματος Ελ.Συν., 76/2012 Κλιμακίου VII Τμ.), δοθέντος ότι δεν αποσκοπεί στην ενημέρωση των δημοτών, αλλά στην προβολή των πεπραγμένων της δημοτικής αρχής κατά το πρώτο χρόνο της τρέχουσας δημοτικής περιόδου και προσωπικώς του Δημάρχου, με την παράθεση φωτογραφικού υλικού από ομιλίες του στο πλαίσιο των πραγματοποιηθεισών εκδηλώσεων και από συναντήσεις του με σημαίνοντα πρόσωπα της πολιτικής και κοινωνικής ζωής. Άλλωστε, από τις διατάξεις του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων προβλέπεται συγκεκριμένος και πρόσφορος τρόπος ενημέρωσης των δημοτών για τις δραστηριότητες της δημοτικής τους αρχής, καθώς οι δημότες μπορούν να πληροφορηθούν τα πεπραγμένα της μέσα από την ειδική και αδάπανη διαδικασία της ετήσιας λογοδοσίας του Δημάρχου, που καθιερώνει το άρθρο 217 του ν.3463/2006, το οποίο, μάλιστα, προβλέπει τη συμμετοχή σε αυτήν και των συλλογικών φορέων της τοπικής κοινωνίας, εξασφαλίζοντας έτσι την ευρύτερη δυνατή εκπροσώπηση των κατοίκων και, κατ’ επέκταση, την επαρκέστερη ενημέρωσή τους. Ως εκ τούτου, πρέπει να απορριφθούν οι περί του αντιθέτου ισχυρισμοί του Δήμου ..., ότι, δηλαδή, μέσω κυρίως αυτού του έντυπου υλικού μπορούσαν να ενημερωθούν πληρέστερα οι δημότες για τις δραστηριότητες και τα προγράμματα που υλοποιούντο σε τοπικό επίπεδο. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Προμήθεια προστατευτικών μεταλλικών κατασκευών για κάδους απορριμμάτων,(...)Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη, καθόσον η επίμαχη προμήθεια εμπίπτει στις αρμοδιότητες της Δ.Α.Ε.ΑΝ. σύμφωνα με το άρθρο 3 του καταστατικού της και συνεπώς νομίμως βαρύνει τον προϋπολογισμό αυτής, δοθέντος ότι αποτελεί μέτρο που αποσκοπεί στην προστασία και στην αισθητική αναβάθμιση της εικόνας των κοινόχρηστων χώρων της μαρίνας καθώς και του αιγιαλού και των παραλιών, των οποίων η χρήση έχει παραχωρηθεί στη Δ.Α.Ε.Α.Ν. με τις 244/2016 και 212/2017 αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Αγίου….

Η Πράξη 96/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου συνεδρίασε στις 6 Μαρτίου 2025 για τη διενέργεια ελέγχου νομιμότητας σχεδίου σύμβασης για το έργο «Υποέργο 5: “Αισθητική, ενεργειακή και περιβαλλοντική αναβάθμιση υποδομών ψυχαγωγίας σε κοινόχρηστους χώρους του Δήμου Δυτικής Λέσβου”» συνολικού προϋπολογισμού 2.070.024 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Το Κλιμάκιο έκρινε ότι, παρόλο που η σύμβαση είναι μεικτή, το κύριο αντικείμενο της, η προμήθεια και εγκατάσταση εξοπλισμού παιδικών χαρών (1.725.586 ευρώ), υπερτερεί σαφώς του τμήματος των εργασιών (344.438 ευρώ). Κατά την καθ' ύλην κατανομή αρμοδιοτήτων, το Ε΄ Κλιμάκιο είναι αρμόδιο για έργα, ενώ το ΣΤ΄ Κλιμάκιο για προμήθειες. Συνεπώς, το Ε΄ Κλιμάκιο έκρινε εαυτό αναρμόδιο και παραπέμπει τον φάκελο στο ΣΤ΄ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Εκτύπωση  εντύπων. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι δεν προβλέπεται από διάταξη νόμου, δεν εξυπηρετεί λειτουργικές ανάγκες του Δήμου ούτε συντελεί στην εκπλήρωση των σκοπών και της αποστολής του. Εξάλλου, από τις διατάξεις του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα (κυρωθέντος με το άρθρο πρώτο του ν. 3463/2006) προβλέπεται συγκεκριμένος τρόπος ενημέρωσης των δημοτών για τις δραστηριότητες της δημοτικής τους αρχής. Ειδικότερα, οι δημότες μπορούν: α) να ενημερωθούν για τα θέματα που απασχόλησαν το δημοτικό συμβούλιο και για το περιεχόμενο των ληφθεισών αποφάσεων είτε από το σχετικό πίνακα που αναρτάται στο δημοτικό κατάστημα είτε μέσω της τυχόν υπάρχουσας ιστοσελίδας του Δήμου, μπορούν δε επιπροσθέτως να ζητήσουν και επικυρωμένο αντίγραφο των πρακτικών και αποφάσεων (άρθρο 97 παρ. 6, 7 και 8), β) να παρακολουθήσουν τις δημόσιες συνεδριάσεις του δημοτικού συμβουλίου (άρθρο 96 παρ. 1), γ) να καταθέσουν ατομικά ή συλλογικά στο Δήμο αναφορές και ερωτήσεις για την ενημέρωση τους επί αποφάσεων που τους ενδιαφέρουν (άρθρο 215 παρ. 2) και δ) να ενημερωθούν για τα πεπραγμένα της δημοτικής αρχής μέσα από την ειδική και αδάπανη διαδικασία της ετήσιας λογοδοσίας του Δημάρχου, που καθιερώνει το άρθρο 217 του Κώδικα, το οποίο ειδικά για Δήμους πρωτευουσών νομών ή Δήμους άνω των 50.000 κατοίκων προβλέπει τη συμμετοχή σε αυτήν θεσμοθετημένων συλλογικών φορέων της τοπικής κοινωνίας, που αποσκοπεί στην ευρύτερη δυνατή εκπροσώπηση των κατοίκων και στην ως εκ τούτου επαρκέστερη ενημέρωσή τους. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Προμήθεια εντύπων. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας, το Τμήμα, λαμβάνοντας υπόψη το συγκεκριμένο περιεχόμενο των ανωτέρω εντύπων, το οποίο εξαντλείται στην παρουσίαση του έργου της δημοτικής αρχής στους τομείς του τουρισμού, του πολιτισμού, της παιδείας και του αθλητισμού, καθώς και στην εκτέλεση έργων υποδομής κατά τα έτη 2007 μέχρι και 2009, κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν προβλέπεται από διάταξη νόμου, ούτε δύναται να χαρακτηρισθεί ως λειτουργική (πρβλ. Πράξη 7/2012 VII Τμήματος Ελ.Συν.), δοθέντος ότι δεν αποσκοπεί στην ενημέρωση των δημοτών, αλλά στην προβολή των πεπραγμένων της δημοτικής αρχής κατά την προηγούμενη δημοτική περίοδο και προσωπικώς του τότε Δημάρχου, με την παράθεση φωτογραφικού υλικού από ομιλίες του στο πλαίσιο των πραγματοποιηθεισών εκδηλώσεων και από συναντήσεις του με σημαίνοντα πρόσωπα της πολιτικής και κοινωνικής ζωής. Άλλωστε, από τις διατάξεις του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων προβλέπεται συγκεκριμένος και πρόσφορος τρόπος ενημέρωσης των δημοτών για τις δραστηριότητες της δημοτικής τους αρχής, καθώς οι δημότες μπορούν να πληροφορηθούν τα πεπραγμένα της μέσα από την ειδική και αδάπανη διαδικασία της ετήσιας λογοδοσίας του Δημάρχου, που καθιερώνει το άρθρο 217 του ν.3463/2006, το οποίο, μάλιστα, προβλέπει τη συμμετοχή σε αυτήν και των συλλογικών φορέων της τοπικής κοινωνίας, εξασφαλίζοντας έτσι την ευρύτερη δυνατή εκπροσώπηση των κατοίκων και, κατ’ επέκταση, την επαρκέστερη ενημέρωσή τους. .... Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Προμήθεια και Εγκατάσταση Ολοκληρωμένου Συστήματος Ελέγχου Διαρροών και Ασύρματων Έξυπνων Υδρομετρητών στο Δήμο Μακρακώμης.(...)Τούτων δοθέντων και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην σκέψη 9 της παρούσας, η θέσπιση του προβλεπόμενου στο άρθρο 2.2.5 της οικείας διακήρυξης όρου οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας, με τον οποίο περιορίσθηκε ο κύκλος των υποψήφιων οικονομικών φορέων μόνο σ’ εκείνους που πληρούσαν το κριτήριο οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας (μέσος γενικός ετήσιος κύκλος εργασιών τουλάχιστον ίσος με την εκτιμώμενη αξία της σύμβασης χωρίς Φ.Π.Α. και θετικό αποτέλεσμα του ισολογισμού) κατά τα έτη 2019, 2020 και 2021, αποκλείοντας όσους πληρούσαν το εν λόγω κριτήριο κατά το έτος 2022, το οποίο είναι το εγγύτερο προς τον χρόνο διεξαγωγής του διαγωνισμού (δημοσίευση διακήρυξης 3.3.2023) και άρα το πλέον πρόσφορο εν όψει των απαιτήσεων που απορρέουν από την αρχή της αναλογικότητας, χωρίς μάλιστα να συντρέχει βάσιμος προς τούτο δικαιολογητικός λόγος, πλήττει τη νομιμότητα της διαγωνιστικής διαδικασίας και συνεπώς συνιστά ουσιώδη νομική πλημμέλεια. Εξάλλου, ενόψει του σταδίου στο οποίο ευρίσκεται η διαγωνιστική διαδικασία (φάση δημοσίευσης της διακήρυξης), η διαπιστωθείσα πλημμέλεια είναι ουσιώδης, καθόσον αποτρέπει τους δυνητικά ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς, οι οποίοι έχουν αθροιστικά γενικό κύκλο εργασιών ανάλογο των απαιτήσεων της διακήρυξης κατόπιν συμπερίληψης του έτους 2022, όχι όμως και του έτους 2019, που ζητεί μη νομίμως η διακήρυξη, να υποβάλουν την προσφορά τους.Η μη αμφισβήτηση του συγκεκριμένου όρου της διακήρυξης από κάποιον δυνητικά υποψήφιο καθώς και ο μη αποκλεισμός κάποιου εκ των συμμετεχόντων για τον λόγο αυτόν ουδεμία ασκεί επιρροή εν προκειμένω, καθόσον ενόψει του σημείου προόδου της διαγωνιστικής διαδικασίας (φάση δημοσίευσης της διακήρυξης και μη παρέλευση της προθεσμίας υποβολής προσφορών) και τα δύο αυτά ενδεχόμενα εξακολουθούν να είναι υποθετικά μεν αλλά δυνατά να συμβούν σε μεταγενέστερο χρόνο.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι από τον έλεγχο των υποβληθέντων σ’ αυτό στοιχείων διαπιστώθηκε ουσιώδης νομική πλημμέλεια στην υπό κρίση επί μέρους φάση (δημοσίευση της διακήρυξης) της διαγωνιστικής διαδικασίας για την ανάθεση της επίμαχης προμήθειας.