Απευθείας ανάθεση μελέτης.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη είναι μη νόμιμη, καθόσον τόσο η σχετική απόφαση της Δημαρχιακής Επιτροπής .... για την απευθείας ανάθεσή της, όσο και υπογραφή της σχετικής σύμβασης, εκδόθηκαν σε χρόνο μεταγενέστερο της εκπόνησης και παράδοσης της ανωτέρω μελέτης. Ο ισχυρισμός δε του Δήμου .... ότι η μελέτη αυτή ανατέθηκε κατ’ εφαρμογή του άρθρου 158 παρ.7 του ν.3463/2006, προβάλλεται αλυσιτελώς, καθόσον η διαγραφόμενη από τη διάταξη αυτή διαδικασία αφορά στην τροποποίηση του προϋπολογισμού όταν δεν υπάρχει πίστωση ή αυτή που υπάρχει είναι ανεπαρκής και δεν μπορεί να θεραπεύσει την έλλειψη προηγούμενης απόφασης ανάθεσης και του σχετικού συμφωνητικού πριν από την εκπόνηση της σχετικής μελέτης.

Αγορά εκ μέρους του Δήμου … κάθετης ιδιοκτησίας επί ακινήτου ευρισκομένου στο 61 οικοδομικό τετράγωνο του Δήμου αυτού.(....)Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι προσηκόντως τεκμηριώνεται τόσο η ωφέλεια του Δήμου … από την αγορά του ως άνω ακινήτου όσο και η μοναδικότητα του ακινήτου για την εκπλήρωση του επιδιωκόμενου δημοτικού σκοπού, που δικαιολογεί τη, χωρίς δημοπρασία, απευθείας αγορά αυτού. Καθόσον δε ουσιώδης νομική πλημμέλεια στην ελεγχόμενη διαδικασία δεν διαπιστώθηκε, δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης

ΑΓΟΡΑ ΑΚΙΝΗΤΟΥ ΑΠΟ ΔΗΜΟ:Συγκεκριμένα, η μεν έκθεση της εκτιμητικής εταιρείας … LTD, που προσκομίσθηκε στο Κλιμάκιο, είναι ανεπίκαιρη και δεν αντικατοπτρίζει τις παρούσες οικονομικές συνθήκες και την τρέχουσα αξία του ακινήτου ..., δοθέντος ότι προσδιορίζει την αγοραία αξία αυτού στις 30.12.2017, ήτοι σε χρονικό σημείο προ τριετίας από τον χρόνο έγκρισης από το Δημοτικό Συμβούλιο της περαιτέρω δρομολόγησης της διαδικασίας για τη σύναψη της σχετικής σύμβασης (14.12.2020), η δε έκθεση πιστοποιημένου εκτιμητή, που αναφέρεται ότι συντάχθηκε για λογαριασμό της …, δεν προσκομίζεται καν. Εκ τούτων παρέπεται ότι εν τοις πράγμασι δεν τηρήθηκε ο συγκεκριμένος ουσιώδης τύπος της διαδικασίας μεταβίβασης κυριότητας ακινήτου που έχει τεθεί για τη μείζονα διασφάλιση των συμφερόντων του Δήμου. Η πλημμέλεια αυτή αξιολογείται ως ουσιώδης, καθόσον η τήρηση του εν λόγω τύπου, ήτοι η αγορά ακινήτου αντί τιμήματος που αντιστοιχεί στην τρέχουσα -κατά τον χρόνο λήψης της σχετικής απόφασης- κατάσταση της αγοράς, όπως αυτή έχει αξιολογηθεί από το πλέον ενδεδειγμένο για την εξαγωγή σχετικών εκτιμήσεων όργανο, συναρτάται άμεσα με την αρχή της οικονομικότητας, η οποία διέπει τη δράση και των πρωτοβάθμιων ΟΤΑ(...)η πραγματική αγοραία αξία του ακινήτου αποτελεί το κρίσιμο μέγεθος για την αξιολόγηση της προσφερόμενης τιμής αυτού ως συμφέρουσας και την ολοκλήρωση της συναλλαγής, όχι η αντικειμενική αξία του ακινήτου, η οποία θεσπίστηκε αποκλειστικά και μόνο για τον προσδιορισμό του σχετικού φόρου μεταβίβασης(...)Κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο συμβολαίου αγοράς ακινήτου από τον Δήμο Αθηναίων αντί τιμήματος 1.565.000,00 ευρώ.

Αγορά ακινήτου από Δήμο(....)Εξάλλου, στην ως άνω ... απόφαση αναφέρεται ότι  η διατήρηση του χαρακτηρισμού της έκτασης ως χώρου για την ανέγερση σχολείου είναι απαραίτητη όχι μόνο για τους μαθητές της πολεοδομικής ενότητας στην οποία ανήκει ο χώρος (Π.Ε.13), αλλά και στους μαθητές άλλων ελλειμματικών γειτονικών πολεοδομικών ενοτήτων, ενώ βεβαιώνεται ότι το ακίνητο είναι  το μόνο κατάλληλο για τη χρήση που προορίζεται.(....)Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι προκύπτει τόσο η ωφέλεια του Δήμου … από την αγορά του ως άνω ακινήτου, όσο και η μοναδικότητα αυτού για την εκπλήρωση του επιδιωκόμενου δημοτικού σκοπού (ανέγερση σχολείου), που δικαιολογεί την χωρίς δημοπρασία απευθείας αγορά του ακινήτου.Δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου σύμβασης

Αγορά ακινήτου:Με δεδομένα αυτά, η 62/15.3.2016 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Νότιας ..... για την απευθείας αγορά του ακινήτου δεν είναι νόμιμη, καθόσον η αξία του είναι μικρότερη των 58.694 ευρώ και ως εκ τούτου δεν απαιτείται για την αγορά του η προηγούμενη εκτίμηση της αγοραίας αξίας του από το Σώμα Ορκωτών Εκτιμητών, που αποτελεί προϋπόθεση για την επιτρεπτή απευθείας αγορά ακινήτου από Δήμο. Παρά ταύτα όμως τόσο από την ως άνω απόφαση όσο και από την 184/6.9.2017 όμοια προκύπτει νόμιμη και επαρκής αιτιολογία, όπως αυτή συμπληρώνεται από τα λοιπά στοιχεία του φακέλου (βλ. λ.χ. το προσκομισθέν από Αύγουστο 1995 φύλλο υπολογισμού αξίας όμοιου ακινήτου εντός σχεδίου ή σε οικισμό στο ποσό των 74.723,23 ευρώ), ως προς το ότι το συγκεκριμένο ακίνητο αποτελεί το μοναδικό κατάλληλο προς αγορά, για την κάλυψη των αναγκών του Δήμου αναφορικά με τη δημιουργία χώρων αθλοπαιδιών και παιδικής χαράς πλησίον του παραλιακού μετώπου, σε συνάρτηση και με την ορισθείσα αξία αγοράς του. Περαιτέρω, από το προαναφερόμενο από 29.5.2017 έγγραφο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αρκαδίας δεν προκύπτουν συνθήκες επισφάλειας της δαπάνης, παρά η δέσμευση του Δήμου σχετικά με την τήρηση των διατάξεων που αφορούν στην προστασία του κηρυγμένου αρχαιολογικού χώρου των Πουλίθρων, δοθέντος επιπλέον ότι με την ως άνω σχετική εισήγηση της Προϊσταμένης της Εφορείας προτείνεται η έγκριση υπό όρους των σχεδιαζόμενων εργασιών και παρεμβάσεων στο γήπεδο, προκειμένου αυτό να αξιοποιηθεί για το σκοπό, για τον οποίο αγοράστηκε. Ενόψει αυτών τα όργανα του Δήμου δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των εφαρμοστέων διατάξεων αλλά από συγγνωστή πλάνη ότι ενεργούσαν νομίμως.

Αγορά εκ μέρους του Δήμου … κάθετης ιδιοκτησίας επί ακινήτου ευρισκόμενου στο 61 οικοδομικό τετράγωνο του Δήμου αυτού(....)Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι προσηκόντως τεκμηριώνεται τόσο η ωφέλεια του Δήμου … από την αγορά του ακινήτου, όσο και η μοναδικότητά του για την εκπλήρωση του επιδιωκόμενου δημοτικού σκοπού, που δικαιολογεί τη, χωρίς δημοπρασία, απευθείας αγορά αυτού, ενόψει, άλλωστε, και του χαρακτηρισμού του συγκεκριμένου ακινήτου, με το ρυμοτομικό σχέδιο του Δήμου, ως χώρου βρεφονηπιακού σταθμού και άθλησης. Καθόσον δε ουσιώδης νομική πλημμέλεια στην ελεγχόμενη διαδικασία δεν διαπιστώθηκε, νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος ... σχεδίου σύμβασης δεν συντρέχει, υπό την προϋπόθεση ότι στο σχέδιο αυτό, ... θα διορθωθούν τα ποσά του καταβλητέου εφάπαξ και του πιστούμενου τιμήματος, σύμφωνα με την ... απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου …,  και θα αναγραφεί ότι ποσό 359.148,44 ευρώ θα καταβληθεί εφάπαξ με την υπογραφή του συμβολαίου για το έτος 2018, ποσό  861.956,28 ευρώ θα καταβληθεί, σε δώδεκα ισόποσες μηνιαίες δόσεις, καθένα από τα έτη 2019, 2020 και 2021 και ποσό 502.807,72 ευρώ θα καταβληθεί, σε επτά ισόποσες μηνιαίες δόσεις, το έτος 2022.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΙΣ ΕΣ/ΚΛ.Ζ/464/2018 ΚΑΙ ΕΣ/ΚΛ.Ζ/257/2020.

Κοινωφελείς επιχειρήσεις δήμων:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, ενόψει δε του ότι από τα στοιχεία του φακέλου δεν αποδεικνύεται ποιος είναι ο κύριος του ακινήτου, όπου βρίσκεται το κτήριο, για τη συντήρηση και επισκευή του οποίου προορίζονται τα εν λόγω υλικά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι πρέπει να αναβάλει την έκδοση οριστικής κρίσης του, προκειμένου, με επιμέλεια της διαφωνούσας Αναπληρώτριας Επιτρόπου και εντός προθεσμίας είκοσι (20) ημερών από την κοινοποίηση του παρόντος πρακτικού, να προσκομιστούν τα έγγραφα από τα οποία αποδεικνύεται ποιος είναι ο κύριος του ακινήτου αυτού, στην περίπτωση δε που κύριός του είναι η Κοινωφελής Επιχείρηση του Δήμου …, τυχόν έγγραφα από τα οποία να αποδεικνύεται ότι ο Δήμος … έχει νόμιμα αναλάβει την υποχρέωση να συντηρεί και να επισκευάζει το ευρισκόμενο στο ακίνητο αυτό κτήριο (π.χ. στο πλαίσιο σύμβασης μίσθωσης).

Αγορά ακινήτου:Με δεδομένα αυτά, η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, αναφερόμενη σε συγκριτικά στοιχεία που προέκυψαν από σχετική έρευνα αγοράς και εφαρμόζοντας συντελεστές που προσιδιάζουν στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του επίμαχου ακινήτου παρίσταται νομίμως αιτιολογημένη και δεν παραβιάζει την αρχή της οικονομικότητας, συνεκτιμωμένου και του γεγονότος ότι με την εν λόγω αγορά οι ιδιοκτήτες παραιτήθηκαν από δικαστικές απαιτήσεις τους σχετικά με την μη συντελεσθείσα ρυμοτομική απαλλοτρίωση και την προγενέστερη κατάληψη του ακινήτου εκ μέρους του Δήμου.  

Προμήθεια και τοποθέτηση συνθετικού χλοοτάπητα:Περαιτέρω, το γεγονός ότι  ο  εν  λόγω  χλοοτάπητας  μπορεί  εν  τοις  πράγμασι,  αλλά  και  με  τα βάση τα συμφωνηθέντα στην ως άνω σύμβαση χρησιδανείου, να αφαιρεθεί μετά την πάροδο της 10ετίας από το γήπεδο της ……και να χρησιμοποιηθεί από το Δήμο σε άλλες τυχόν αθλητικές εγκαταστάσεις του, σημαίνει ότι η ωφέλεια για το Δήμο από την προμήθειά του, ούτως ή άλλως μπορεί να υπερβεί τη 10ετία. Επίσης, το ότι η αντικειμενική αξία του χρησιδανεισθέντος ακινήτου όπως προσδιορίζεται στην οικεία δήλωση φόρου και αναφέρεται στην ανωτέρω συμβολαιογραφική πράξη του χρησιδανείου, ανέρχεται σε 160.359,00 ευρώ, ενώ το συνολικό κόστος εκτέλεσης της ελεγχόμενης δαπάνης για το Δήμο ανέρχεται σε 213.134,00 ευρώ, δεν άγει άνευ ετέρου σε παρανομία της δαπάνης. Τούτο δε πρωτίστως διότι, στον ανωτέρω συσχετισμό, αφενός έχει εκτιμηθεί το παραχωρηθέν κατά χρήση ακίνητο, με τον φθαρμένο χλοοτάπητα, αφετέρου στον ίδιο συσχετισμό δεν περιλαμβάνονται και δεν έχουν κοστολογηθεί τα οφέλη για το Δήμο, αφενός  από τη 10ετή χρήση του εν λόγω ακινήτου, των εγκαταστάσεων και των λοιπών υποδομών του για τις αθλητικές δραστηριότητες των δημοτών και των κατοίκων του, αφετέρου από την ποιοτική αναβάθμιση και λειτουργικότητα του συγκεκριμένου χώρου με την προσθήκη του συνθετικού χλοοτάπητα,  αλλά και από αυτή καθ’ αυτή την προμήθεια του συγκεκριμένου χλοοτάπητα, εφόσον έχει, ως εκ της κατασκευής και του είδους του, διάρκεια ζωής πέραν της δεκαετίας (σχετικές οι οικείες πιστοποιήσεις ISO που έλαβε υπόψιν της η Επιτροπή του διαγωνισμού για την επίμαχη  προμήθεια)  και  μπορεί  να  χρησιμοποιηθεί  μετά  την  πάροδό  της από το Δήμο και σε άλλους δημοτικούς χώρους άθλησης,  απορριπτομένου επομένως του σχετικού λόγου διαφωνίας. Εξάλλου, στην προαναφερόμενη σύμβαση χρησιδανείου γίνεται ρητή αναφορά ότι η συμφωνημένη χρήση του γηπέδου αφορά στην αξιοποίησή του εκ μέρους του Δήμου για την άθληση και γυμναστική των δημοτών και γενικότερα όσων κατοικούν στην ευρύτερη περιοχή του (όρος 2),  οι οποίοι (Δήμος και δημότες- κάτοικοι που κάνουν χρήση του χώρου και των εγκαταστάσεών του) οφείλουν να το αποδώσουν στον ως άνω σύλλογο μετά τη λήξη της σύμβασης (όρος 4) και συνεπώς, δεν καταλείπεται  αμφιβολία  ότι  η  χρήση  του  είναι  ανοιχτή  και  απευθύνεται  σε κάθε δημότη και κάτοικο του Δήμου που δραστηριοποιείται αθλητικά, απορριπτομένων των περί του αντιθέτου προβαλλόμενων από τον Αναπληρωτή Επίτροπο. Τέλος, η αιτίαση της μη τήρησης των προβλεπόμενων στην 17112/2000 (Β΄847/2000) απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού ‘’περί εγκρίσεως κανονισμού λειτουργίας Εθνικών και Δημοτικών Γυμναστηρίων’’, είναι  απορριπτέα  ως  ερειδόμενη  επί  εσφαλμένης  προϋποθέσεως,  καθόσον η  εν  λόγω  απόφαση  συνιστά  τον  εσωτερικό  κανονισμό  λειτουργίας  των ν.π.δ.δ.  Εθνικών  και  Δημοτικών  γυμναστηρίων  που  έχουν  συσταθεί  με  το π.δ. 456/1988 - Α΄ 209 και συνεπώς, δεν αφορά στην κρινόμενη περίπτωση.

Σχέδιο σύμβασης μεταξύ του Δήμου και κοινωφελούς επιχείρησης που αφορά στη χρηματοδότηση της τελευταίας από το Δήμο.(...) VΙΙ. Περαιτέρω, ανεξαρτήτως των ως άνω πλημμελειών, το Κλιμάκιο επισημαίνει ότι στον υποβληθέντα φάκελο δεν περιλαμβάνεται α) βεβαίωση της Οικονομικής Υπηρεσίας του Δήμου Συμβουλίου του Δήμου και την χρηματοδότηση της Κοινωφελούς Επιχείρησης έχει προβλεφθεί και δεσμευθεί σχετική πίστωση στον προϋπολογισμό του Δήμου, με προσδιορισμό του σχετικού κωδικού αριθμού εξόδου, β) η πράξη ανάληψης της σχετικής δαπάνης καθώς και γ) η εγκριτική απόφαση του εποπτεύοντος Υπουργού για την ανάληψη της υποχρέωσης