Από τις ανωτέρω διατάξεις προκύπτει, μεταξύ άλλων, ότι για τη νόμιμη μετακίνηση εκτός έδρας για υπηρεσιακούς λόγους των προσώπων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ν.2685/1999 και την καταβολή σ΄ αυτά των σχετικών δαπανών μετακίνησης απαιτείται, ως ουσιώδης τυπική προϋπόθεση, η έκδοση από το αρμόδιο προς τούτο όργανο, πριν από την ημερομηνία αναχώρησής τους, γραπτής απόφασης ή εντολής μετακίνησης, στην οποία πρέπει να προσδιορίζεται η ημερομηνία μετακίνησης, ο αριθμός των ημερών εκτός έδρας, η αιτία, ο τόπος και το μέσο μετακίνησης. Μόνο όταν συντρέχουν εξαιρετικές περιπτώσεις επείγουσας ανάγκης δύναται η μετακίνηση να λάβει χώρα κατόπιν προφορικής εντολής, ακολούθως όμως πρέπει να παρασχεθεί γραπτή έγκριση το αργότερο εντός δέκα (10) εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία επιστροφής του μετακινουμένου στην έδρα του (βλ. Πράξεις Ι Τμ. Ε.Σ. 62/2005, 246/2006, 66, 157/2009).Περαιτέρω, η προσκομιζόμενη με το … έγγραφο επανυποβολής των επίμαχων ενταλμάτων …. απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Δήμου ..., στην οποία αορίστως αναφέρεται το πρώτον ότι «Το Δημοτικό Συμβούλιο … εγκρίνει την εκ των υστέρων μετακίνηση … λόγω του κατεπείγοντος της πρόσκλησης…» και επίσης καθορίζονται τα μέσα μετακίνησης, δεν ασκεί έννομη επιρροή, καθόσον πρόκειται για ταυτάριθμη, με την αρχικώς εκδοθείσα, απόφαση του ίδιου οργάνου (έχουσα τον ίδιο αριθμό και ημερομηνία έκδοσης), που έχει συμπληρωθεί ανεπίτρεπτα εκ των υστέρων με νέα στοιχεία, σε κάθε δε περίπτωση δεν αποδεικνύεται από τα δικαιολογητικά του φακέλου της υπόθεσης το κατεπείγον της πρόσκλησης για τη συμμετοχή των φερομένων ως δικαιούχων στην προαναφερόμενη συνάντηση. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με τα υπό κρίση χρηματικά εντάλματα δαπάνη είναι μη νόμιμη και συνεπώς, τα εντάλματα αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Μη νόμιμη η δαπάνη για την καταβολή εξόδων κίνησης για την μετάβαση Αντιδημάρχου στην Αθήνα για υπηρεσιακούς λόγους, καθόσον, αφενός μεν, κατά παράβαση της παρ.3 του άρθ.3 του ν.2685/1999, από τη μεταγενέστερη της μετακίνησης εκδοθείσα απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, δεν προκύπτουν οι λόγοι κατεπείγοντος που επέβαλαν τη μετάβαση του Αντιδημάρχου στην Αθήνα, χωρίς προηγούμενη απόφαση αυτού, αφετέρου δε, δε δικαιολογείται ως επιβεβλημένη η δαπάνη για έξοδα μετακίνησης με ταξί, αφού δεν προκύπτει η αναγκαιότητα χρήσης του, λόγω μη εξυπηρετήσεως από συγκοινωνιακά μέσα.. 

Σε κάθε περίπτωση μετακίνησης εκτός έδρας μηχανικών κατηγορίας ΠΕ και ΤΕ, οι οποίοι υπηρετούν στις υπηρεσίες του Δημοσίου και των Ν.Π.Δ.Δ., συμπεριλαμβανομένων και των Ο.Τ.Α.. με την ιδιότητα του μηχανικού, για υπηρεσιακούς λόγους και ειδικότερα για συμμετοχή σε συνέδρια, σεμινάρια ή εργασίες κέντρων ερευνών, το δικαιούμενο ποσό της ημερήσιας αποζημίωσης και της δαπάνης διανυκτέρευσης είναι το προβλεπόμενο στις ως άνω κοινές υπουργικές αποφάσεις, χωρίς να απαιτείται, για τη νόμιμη χορήγηση των εν λόγω (αυξημένων) ποσών, να συνδέεται η εκτός έδρας μετακίνηση με τη διαδικασία ανάθεσης και κατασκευής συγκεκριμένων δημόσιων έργων, αφού ο νόμος (άρθρο 9 παρ. 3α' και β του ν. 2685/1999) δεν θέτει τέτοια προϋπόθεση.

Οι καθοριζόμενες στην 2/52971/0022/31.8.2007 κ.υ.α. δαπάνες κινήσεως καταβάλλονται σε κάθε περίπτωση μετακίνησης εκτός έδρας για υπηρεσιακούς λόγους μηχανικών , χωρίς να απαιτείται, η εν λόγω μετακίνηση να γίνεται στο πλαίσιο ελέγχου της δημοπράτηση ανάθεσης ή εμπρόθεσμης και έντεχνης κατασκευής δημοσίου έργου αφού ο νόμος (αρθρ. 9 παρ. 3 ν.2685/1999) δεν θέτει τέτοια προϋπόθεση.*****

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΑ ΕΞΟΔΑ:Nόμιμη η καταβολή οδοιπορικών εξόδων σε υπάλληλο Εφορείας Αρχαιοτήτων του Υπουργείου Πολιτισμού Παιδείας και Θρησκευμάτων, καθόσον νομίμως υπολογίστηκε στην ανωτέρω υπάλληλο αυξημένη δαπάνη ημερήσιας αποζημίωσης (56 ευρώ) για τη μετακίνησή της, αφού αυτή μετακινήθηκε για υπηρεσιακούς λόγους που συνδέονται με την ιδιότητά της ως Αρχιτέκτονα Μηχανικού, χωρίς να επιδρά στη νομιμότητα της δαπάνης το γεγονός ότι η μετακίνηση συνδέεται με την άσκηση των συνήθων καθηκόντων της και όχι με έκτακτα ή ειδικά επιπρόσθετα καθήκοντα (άρθρο 9 του ν. 2685/1999, ΦΕΚ Α΄ 35/1999, ΚΥΑ 2/52971/0022/31.8.2007,  ΦΕΚ 1781 Β΄/5.9.2007, και  2/33481/0022/2011, ΦΕΚ Β΄ 1069/2011, απόφαση του Υφυπουργού Οικονομικών).

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΑ(...)Με τα δεδομένα αυτά οι εντελλόμενες δαπάνες δεν είναι νόμιμες και για τους δύο προβαλλόμενους με την έκθεση διαφωνίας λόγους, καθώς αφενός η απόφαση ανάληψης της δημοσιονομικής υποχρέωσης για το σύνολο της δαπάνης μετακίνησης (ημερήσια αποζημίωση, έξοδα διαμονής και δαπάνη εισιτηρίων) εκδόθηκε εκ των υστέρων, κατά παράβαση των διατάξεων που αναφέρονται στη δεύτερη σκέψη, αφετέρου και η κατά το άρθρο 21 παρ. 1 του ν. 2685/1999 απαιτούμενη απόφαση έγκρισης της μετακίνησης εκ των υστέρων, από το Γενικό Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης, ως κατά χρόνο πλέον αρμοδίου, λόγω της αλλαγής που επήλθε στο μεταξύ με τη διάταξη της παρ. 15 του άρθρου 18 του ν. 4071/2012 (Α 85/11.4.2012). Απορριπτέος δε είναι ο ισχυρισμός του Δήμου ότι εκ παραδρομής εκδόθηκε η απόφαση ανάληψης της δημοσιονομικής υποχρέωσης εκ των υστέρων καθώς -μετά την ως άνω απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου- εκδόθηκε απόφαση ανάληψης μόνο για το Δήμαρχο και όχι για την ως άνω υπάλληλο, διότι, πάντως, και η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου για τη μετακίνηση εσφαλμένως ελήφθη εκ των υστέρων, ανεξάρτητα από το ότι κρίσιμη για τη νομιμότητα της μετακίνησης της υπαλλήλου ήταν η έγκριση της μετακίνησης σύμφωνα με το άρθρο 21 παρ. 1 του ν. 2685/1999, η οποία εκδόθηκε κατά πολύ μεταγενέστερα.Μη ανακλητέα με την Ελ. Συν. Τμ. 1 Πράξη 44/2015)

Μετακίνηση στο εξωτερικό.Από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων(2685/1999) συνάγονται, μεταξύ άλλων, τα εξής: Από 11.4.2012, χρόνος ισχύος της παρ. 15 του άρθρου 18 του ν. 4071/2012, οι μετακινούμενοι αιρετοί και υπάλληλοι των Δήμων σε χώρες εκτός ευρωπαϊκής ένωσης κατ’ εντολή των Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού, για υπηρεσιακούς λόγους, δικαιούνται των προβλεπόμενων, αναλόγως της ιδιότητάς τους, δαπανών μετακίνησης και ημερήσιας αποζημίωσης, υπό την προϋπόθεση ότι έχουν λάβει σχετική έγκριση από τον Γενικό Γραμματέα της οικείας αποκεντρωμένης διοίκησης. Η ως άνω έγκριση μετακίνησης αιρετών και υπαλλήλων των Ο.Τ.Α., εκδίδεται πριν την ημερομηνία αναχώρησης τους, δεδομένου ότι με την παρ. 15 του άρθρου 18 τροποποιήθηκε αφενός μεν το όργανο που ασκεί την εν λόγω αρμοδιότητα, αφετέρου δε οι περιπτώσεις στις οποίες αυτή απαιτείται, και όχι ο χρόνος χορήγησης αυτής (βλ. οικεία αιτιολογική έκθεση του ν.4071/2012). (...)Δεδομένου όμως ότι, κατά παράβαση της διάταξης της παρ. 15 του άρθρου 18 του ν. 4071/2012, δεν εκδόθηκε για τη μετακίνηση του Δημάρχου, πριν από την αναχώρησή του, η σχετική εγκριτική απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ...., η ως άνω μετακίνηση δεν είναι νόμιμη και, συνακόλουθα, δεν είναι νόμιμη η καταβολή σε αυτόν δαπανών μετακίνησης. Η δε προσκομιζόμενη με αριθμ. πρωτ. 5164/29.3.2013 οικεία απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ...., με την οποία εγκρίνεται εκ των υστέρων η ανωτέρω μετακίνηση, δεν μπορεί να αναπληρώσει την κατά τα ανωτέρω ελλείπουσα νόμιμη προϋπόθεση, λαμβανομένου υπόψη, επίσης, ότι κατά γενική αρχή του διοικητικού δικαίου, οι διοικητικές πράξεις, ατομικές ή κανονιστικές, δεν έχουν αναδρομική ισχύ, εκτεινόμενη πέρα από την ημέρα έκδοσής τους (ή από την ημέρα δημοσίευσής τους, αν είναι δημοσιευτέες), εφόσον τούτο δεν προβλέπεται ή δεν συνάγεται από το νόμο.

Σε κάθε περίπτωση μετακίνησης εκτός έδρας για υπηρεσιακούς λόγους μηχανικών ΠΕ και ΤΕ κατηγορίας, που υπηρετούν, εκτός των άλλων, σε ν.π.δ.δ., το δικαιούμενο ποσό της ημερήσιας αποζημίωσης και της δαπάνης διανυκτέρευσης - καθώς και η δαπάνη χιλιομετρικής αποζημίωσης - είναι το προβλεπόμενο στις ως άνω κοινές υπουργικές αποφάσεις, χωρίς να απαιτείται, για τη νόμιμη χορήγηση των εν λόγω (αυξημένων) ποσών, να συνδέεται η εκτός έδρας μετακίνηση με τη διαδικασία παραγωγής συγκεκριμένων κάθε φορά δημόσιων έργων, τα οποία να κατονομάζονται, αφού ο νόμος (άρθρο 9 παρ. 3 ν.2685/1999) δεν θέτει τέτοια προϋπόθεση.

Οδοιπορικά εξόδα: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη διότι η εν λόγω αποζημίωση, η οποία δεν συνιστά επίδομα απορριπτομένου ως αβασίμου του δεύτερου λόγου διαφωνίας του Επιτρόπου, δεν αφορά σε μετακίνηση των ανωτέρω υπαλλήλων για υπηρεσιακούς λόγους, αλλά για μετάβαση από την κατοικία τους στο χώρο εργασίας τους, ενώ, από 1.4.2011, οι εργαζόμενοι της Δ.Ε.Υ.Α.Κ. που απασχολούνται στο Βιολογικό Καθαρισμό δεν δικαιούνται εξόδων μετακίνησης για τη μετάβαση στον τόπο εργασίας του και αντίστροφα, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 5 του ν. 2685/1999.

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΑ(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη νομική σκέψη (σκέψη 3), το Κλιμάκιο αποφαίνεται ότι: 1) Κατά παράβαση του άρθρου 21 παρ. 1 του ν. 2685/1999, για την μετακίνηση των ανωτέρω (Δημάρχου ..... και Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Πρασίνου του Δήμου .....) στο εξωτερικό δεν εκδόθηκε σχετική εγκριτική απόφαση του αρμοδίου Υπουργού ή άλλου εξουσιοδοτημένου προς τούτο οργάνου. Τέτοιο δε νομίμως εξουσιοδοτημένο όργανο, κατά την έννοια του άρθρου 9 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (ν. 2690/1999), δεν είναι δυνατόν να γίνει δεκτό ότι αποτελεί ο Γενικός Γραμματέας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, κατά τον διενεργούμενο έλεγχο νομιμότητας των πράξεων των συλλογικών οργάνων των ο.τ.α., βάσει του άρθρου 225 του ν. 3852/2010. Ο περί του αντιθέτου δε ισχυρισμός του Δήμου ....., έχοντας ως έρεισμα την 44/2011 εγκύκλιο του Υπουργείου Εσωτερικών (ΑΔΑ: 4ΑΜ7Ν-ΘΤ9), πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος (βλ. σχετ. πράξεις Ι Τμήμ. 58 και 82/2012). 2) Κατά παράβαση του άρθρου 17 παρ. 1 του ν. 2685/1999, οι δαπάνες μετακίνησης δεν καταβάλλονται (αποκλειστικά) στον μετακινηθέντα υπάλληλο, κατόπιν υποβολής των σχετικών παραστατικών της μετακίνησής του αλλά (και) στο τουριστικό πρακτορείο που ανέλαβε την έκδοση των αεροπορικών εισιτηρίων και την πληρωμή του ξενοδοχείου. 3) Κατά παράβαση των προαναφερόμενων διατάξεων του ν. 3463/2006 (άρθρο 140) και του ν. 2685/1999 (άρθρα 1 και 17), επιβαρύνεται ο Δήμος ..... με το κόστος ακύρωσης της μετάβασης του Δημάρχου ..... στις Βρυξέλλες, για λόγους που αφορούν στο πρόσωπό του.