ΜΕΛΕΤΕΣ:Ζητείται η ανάκληση της 20/3.12.2021 Πράξης της Επιτρόπου στην Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Π.Ε. ……., με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή δύο (2) σχεδίων συμβάσεων που αφορούσαν στην ανάθεση εκπόνησης των μελετών με τον κοινό τίτλο «Μελέτες αποτύπωσης αρχιτεκτονικών, παθητικής και ενεργητικής πυροπροστασίας σε δώδεκα (12) σχολικές μονάδες του Δήμου ……..», μεταξύ του ως άνω Δήμου και αφενός, για την Ομάδα 1 – σχολικές μονάδες Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, της εταιρείας με την επωνυμία «………….» και αφετέρου, για την Ομάδα 2 – σχολικές μονάδες Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, της εταιρείας με την επωνυμία «…………», εκτιμώμενης αξίας 598.558,32 ευρώ για αμφότερες τις ως άνω ομάδες, πλέον Φ.Π.Α. (ήτοι 303.212,66 ευρώ για την Ομάδα 1 και 295.345,66 ευρώ για την Ομάδα 2)(....)Εξάλλου, με την από 3.3.2021 διακήρυξη ζητείται η εκπόνηση αποκλειστικά και μόνο μελετών αρχιτεκτονικής αποτύπωσης της υφιστάμενης κατάστασης, οι οποίες μάλιστα αμείβονται με μέρος (3/4) της αμοιβής της προμελέτης (η οποία αμείβεται με ποσοστό 35% επί της οριστικής αρχιτεκτονικής μελέτης), έχουν δε προϋπολογιστεί με βάση τις παραδοχές αυτές, σε συμφωνία με την αρχή της οικονομικότητας η οποία δεν παραβιάζεται, όπως εσφαλμένως διαλαμβάνεται στην προσβαλλόμενη Πράξη.Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Ζητείται η ανάκληση της 60/2021 πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Υπηρεσία Επιτρόπου ΟΤΑ Ι Περιφέρεια Αττικής, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης μεταξύ των προσφευγουσών με το προαναφερόμενο αντικείμενο, προϋπολογιζόμενης δαπάνης 970.000,00 ευρώ, (εκτός ΦΠΑ) και συμβατικής δαπάνης 819.000,00 ευρώ (εκτός ΦΠΑ), διάρκειας τεσσάρων ετών (4) από την υπογραφή της(....)Με την 30/10.02.2021 απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου της προσφεύγουσας, εγκρίθηκαν η σκοπιμότητα και η δαπάνη για την προμήθεια «Πιλοτικού συστήματος πρόγνωσης υγείας ευπαθών ομάδων λόγω της πανδημίας covid-19».(....)Επομένως, η διενέργεια του διαγωνισμού χωρίς εξασφαλισμένη, ελλείψει απόφασης των οικείων Δημοτικών Συμβουλίων, και μεθοδολογικά αποσαφηνισμένη σύμπραξη των οικείων οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου βαθμού, πριν από τη δημοσίευση της διακήρυξης, παρά το ότι το πιλοτικό πρόγραμμα δεν μπορεί να υλοποιηθεί χωρίς τη σύμπραξη αυτή, συνιστά κατά την πλειοψηφούσα άποψη παράβαση της αρχής της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης (σκ. 3),  προεχόντως υπό την ειδικότερη μορφή της αρχής της αποτελεσματικότητας, η τήρηση δε αυτών εντάσσεται και στο αντικείμενο του προσυμβατικού ελέγχου και δεν μετατίθεται ζήτημα εξεταζόμενο μετά την υπογραφή κατά την υλοποίηση της σύμβασης.Απορρίπτει τις προσφυγές ανάκλησης.

ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1312/2022

 

 

Αντιπλημμυρική προστασία – Καθαρισμός Τεχνικών – Επαρχιακού Οδικού Δικτύου.(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά στις σκέψεις 4 και 5 της παρούσας, το Δικαστήριο κρίνει ότι το έργο αφορά σε εργασίες καθαρισμού και κατασκευών σε μη εκ των προτέρων γνωστά τμήματα του εθνικού και επαρχιακού δικτύου της Περιφερειακής Ενότητας Φλώρινας και, συνεπώς, δεν καθίσταται σαφές πώς προκύπτουν οι ποσότητες που αποτελούν τη βάση υπολογισμού της εκτιμώμενης δαπάνης στον προϋπολογισμό της μελέτης. Τούτο παρά την παράθεση των είκοσι πέντε εθνικών και επαρχιακών οδών επί των οποίων θα εκτελεστούν οι υπό ανάθεση εργασίες και κατασκευές, και παρά τους περί του αντιθέτου αναπόδεικτους ισχυρισμούς της προσφεύγουσας ότι της σύνταξης του προϋπολογισμού του έργου είχε προηγηθεί προμέτρηση «έχοντας υπόψη συγκεκριμένες θέσεις επέμβασης που είναι σε γνώση της υπηρεσίας», η οποία, όμως, δεν περιλήφθηκε στα συμβατικά τεύχη. Συνακόλουθα, η εν λόγω έλλειψη συνιστά, κατ’ αρχήν, πλημμέλεια της διαγωνιστικής διαδικασίας, όπως ορθώς εντοπίστηκε από την προσβαλλόμενη πράξη. Πλην όμως, κατά παραδοχή των σχετικών λόγων της προσφυγής εκ των ελλείψεων της τεκμηρίωσης της εκτιμώμενης δαπάνης δεν παραβιάστηκαν οι αρχές της διαφάνειας, της ίσης μεταχείρισης και του ανταγωνισμού, όπως αποδεικνύεται από το γεγονός ότι τηρήθηκαν οι νόμιμες διατυπώσεις δημοσιότητας και τελικά στον διαγωνισμό συμμετείχαν έξι (6) εργοληπτικές επιχειρήσεις, Για τους λόγους αυτούςΔέχεται την κρινόμενη προσφυγή ανάκλησης.Ανακαλεί την 35/11.11.2021 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου 

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:«Σχέδιο Δράσεων Επικοινωνίας (ΣΔΕ) και υλοποίηση προγράμματος για την πληροφόρηση, ευαισθητοποίηση και ενημέρωση του κοινού σε θέματα πολιτικών διαχείρισης των απορριμμάτων και προόδου υλοποίησης των έργων του ΠΕΣΔΑ …», προϋπολογισθείσας δαπάνης 995.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ (και 1.233.800 ευρώ με ΦΠΑ).(....)Mε τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω ..., ως προς την μοναδική αναδειχθείσα από την Επίτροπο του Δήμου … πλημμέλεια, ήτοι της μη τεκμηρίωσης της προϋπολογιζόμενης δαπάνης, το Τμήμα κρίνει ότι ο προϋπολογισμός της σύμβασης τεκμηριώνεται πλήρως στον, νομίμως προσκομιζόμενο ενώπιον του Τμήματος, Πίνακα Τεκμηρίωσης Προϋπολογισμού, ο οποίος παρόλο που δεν διαβιβάστηκε στην Υπηρεσία Επιτρόπου, περιλαμβανόταν εξ αρχής στον φάκελο της ελεγχόμενης σύμβασης .... Ο Πίνακας αυτός είναι επαρκώς εξειδικευμένος και σαφής, με παράθεση των επιμέρους ζητούμενων ενεργειών και παραγωγών για κάθε μία από τις πέντε δράσεις της διακήρυξης, καθώς και των αντιστοιχουσών σε αυτές επιμέρους δαπανών, με αποτέλεσμα να είναι δυνατή η υποβολή άρτιων και συγκρίσιμων μεταξύ τους προσφορών από οικονομικούς φορείς του οικείου κλάδου, ενόψει και της ανέλεγκτης από το Δικαστήριο εκτίμησης των αναγκών παροχής τους. Εξάλλου, εάν οποιοσδήποτε ενδιαφερόμενος για τη σύνταξη της εν δυνάμει προσφοράς του χρειάζονταν επιπλέον ειδικότερα στοιχεία μπορούσε να υποβάλει σχετικά ερωτήματα, ενώ δεν προκύπτει ότι υπήρξε από καμία εν δυνάμει ενδιαφερόμενη εταιρεία ισχυρισμός ότι εμποδίσθηκε να υποβάλει προσφορά λόγω ασάφειας του προϋπολογισμού.Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης 

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:ζητείται η ανάκληση της 16/2023 Πράξης της Αναπληρώτριας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Π.Ε. Χαλκιδικής, κατά το μέρος που με αυτή παρόλο που κρίθηκε ότι δεν κωλύεται  η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του προσφεύγοντος Δήμου … (…) και της παρεμβαίνουσας ετερόρρυθμης εταιρείας, προϋπολογισθείσας δαπάνης 1.331.293,59 ευρώ (πλέον ΦΠΑ), για την παροχή της υπηρεσίας «Ναυαγοσωστική κάλυψη πολυσύχναστων παραλιών Δήμου … για το οικ. έτος 2023-2024-2025-2026», επιβλήθηκαν συγκεκριμένοι όροι, η μη πλήρωση των οποίων δεν καθιστά δυνατή την υπογραφή της.(....)Mε τα δεδομένα αυτά, το Δικαστήριο κρίνει ότι οι τεθέντες με την προσβαλλομένη όροι πρέπει να αρθούν. Τούτο, διότι, το μεν, ως προς τον πρώτο διατυπωθέντα όρο, ήτοι της αφαίρεσης του κόστους αποσβέσεων των ναυαγοσωστικών σκαφών από τον προϋπολογισμό της σύμβασης και, συνακόλουθα, από το συμβατικό τίμημα, πρέπει να γίνει δεκτό ότι πρόκειται για ένα μέγεθος που αντικατοπτρίζει την μείωση της αξίας του εξοπλισμού του αναδόχου λόγω της καθημερινής χρήσης του υπό εν μέρει δύσκολες συνθήκες (λειτουργικό κόστος) που, ενδεχομένως να περιλαμβάνουν την αντιμετώπιση κινδύνων ολικής ή μερικής καταστροφής του υλικού. Εξάλλου, υφίσταται πάγια νομολογία των δικαστικών σχηματισμών του Ελεγκτικού Συνεδρίου σχετικά με τη δυνατότητα να περιληφθεί το κόστος αποσβέσεων στην προϋπολογισθείσα δαπάνη(....)Πρέπει να επισημανθεί, περαιτέρω, ότι δεν προκύπτει από την προσβαλλομένη με σαφήνεια εάν κάποια επιπλέον είδη περιλαμβάνονται στην εν λόγω κατηγορία, αλλά αντίθετα, όλως αορίστως γίνεται μνεία  περί παραβίασης της αρχής της οικονομικότητας χωρίς να αναφέρονται συγκεκριμένες αιτιάσεις, συνδεόμενες αρρήκτως με το συγκεκριμένο πραγματικό της υπό έλεγχο σύμβασης και αναγόμενες σ’ αυτό. Σε κάθε περίπτωση και ανεξαρτήτως της αοριστίας της διατύπωσης του εν λόγω όρου στην προσβαλλομένη, το ποσό που προβλέπεται για την προμήθεια από τον ανάδοχο των ως άνω ειδών, σε καμία περίπτωση δεν υπερβαίνει το προσήκον -κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και των συναλλακτικών ηθών – μέτρο, λαμβανομένου μάλιστα υπόψη ότι μετά την πάροδο τετραετίας από την έναρξη ισχύος της σύμβασης τα είδη αυτά δεν θα είναι κατά την συνήθη πορεία των πραγμάτων δυνατόν να επαναχρησιμοποιηθούν, καθιστώντας την εν λόγω πλημμέλεια όλως μη ουσιώδη, ενόψει ιδίως του μεγάλου χρονικού διαστήματος ισχύος της σύμβασης και του ήσσονος κόστους αυτών.Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης 

Εκτέλεση εργασιών διαμόρφωσης και συντήρησης κήπων:Με τα δεδομένα αυτά, νομίμως ανατέθηκαν στη φερόμενη ως δικαιούχο οι επίμαχες εργασίες, καθόσον, ναι μεν το αντικείμενο της σύμβασης δεν είναι εξειδικευμένης φύσης και εμπίπτει στις αρμοδιότητες του Τμήματος Περιβάλλοντος και Πρασίνου της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος, Καθαριότητας και Ανακύκλωσης, ωστόσο στη συγκεκριμένη περίπτωση προκύπτει αντικειμενική αδυναμία εκτέλεσης της εν λόγω υπηρεσίας από το υπηρετούν προσωπικό, δεδομένου ότι, όπως προκύπτει από το έγγραφο επανυποβολής του Δήμου, οι τρεις υπάλληλοι συναφούς ειδικότητας δεν επαρκούν για τη διαμόρφωση και συντήρηση των εκτεταμένων χώρων πρασίνου που διαθέτει ο Δήμος ....., ενώ ταυτόχρονα ο Δήμος δεν διαθέτει και το απαιτούμενο κοπτικό μηχάνημα. Περαιτέρω, το κόστος δαπάνης των εργασιών προκύπτει, εν προκειμένω, επαρκώς καθόσον στον ενδεικτικό προϋπολογισμό της οικείας μελέτης αναφέρεται το κόστος ανά επιφάνεια στρέμματος (15 ευρώ), η οποία ανέρχεται, σύμφωνα με το ημερολόγιο συντήρησης κοινοχρήστων χώρων πρασίνου, σε 468 στρέμματα, λαμβανομένου υπόψη ότι ο Δήμος ..... έχει εκτεταμένο δίκτυο χώρων πρασίνου, με συνέπεια την ανάγκη παρέμβασης σε πολλά διαφορετικά σημεία και ότι, σύμφωνα με την οικεία τεχνική έκθεση η ανάδοχος υποχρεούται και σε έκτακτες επεμβάσεις σε οποιοδήποτε χώρο πρασίνου όταν και όποτε της δοθεί εντολή από την Υπηρεσία.

Ανάπτυξη της υπαίθρου-αγροτική οδοποιία.(...)Περαιτέρω, λόγω της εσφαλμένης δημοπράτησης του ελεγχόμενου έργου ως προμήθειας και της συνεπακόλουθης μη νόμιμης συνολικής απόκλισης της διακήρυξης και των λοιπών τευχών της δημοπράτησης  από τους όρους των ισχυόντων κατά τον κρίσιμο χρόνο πρότυπων τευχών ανοικτής διαδικασίας για τη σύναψη συμβάσεων έργων με κριτήριο κατακύρωσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά με βάση την τιμή (βλ. και άρθρο 53 παρ. 5 του ν.4412/2016, αλλά και τις προεκτεθείσες διατάξεις του ίδιου νόμου που ισχύουν ειδικότερα για τις συμβάσεις έργων), τίθενται ζητήματα ωριμότητας του έργου, εφόσον δεν υπάρχει εφαρμογή εξειδικευμένης-εμπεριστατωμένης τεχνικής μελέτης του έργου αυτού, με τη χρήση τεχνικών γνώσεων και μεθόδων, διακινδυνεύοντας έτσι την ποιότητα εκτέλεσής του. Απότοκη δε συνέπεια όλων των αναφερόμενων στις ανωτέρω σκέψεις ουσιωδών  πλημμελειών της διαδικασίας ήταν η πολύ μικρή συμμετοχή που επιτεύχθηκε, δεδομένου ότι μόλις δύο οικονομικοί φορείς προσήλθαν στον διαγωνισμό για ένα έργο χωρίς ιδιαίτερη τεχνική πολυπλοκότητα και τον μη ευκαταφρόνητο προϋπολογισμό των 5.975.423,60 ευρώ (με ΦΠΑ), με έτερο απότοκο αποτέλεσμα το ελάχιστο ποσοστό έκπτωσης που επετεύχθη, μόλις 1%, ενώ από τα γνωστά στο Κλιμάκιο από προηγούμενες ενέργειες του (βλ. ενδεικτικά, Ε΄ Κλ. 226, 478, 864/2019, 58, 202/2020, 851/2021, 165, 221/2022) για τα έργα αγροτικής οδοποιίας Δήμων υπάρχει μεγαλύτερη συμμετοχή οικονομικών φορέων και οι εκπτώσεις που προσφέρουν οι ανάδοχοι αυτών κινούνται σε ποσοστά από 63% μέχρι 26,66% (βλ. αντίστοιχα, ποσοστά 48,21%, 57,18%, 61,75%, 39,03%, 63%, 41,17%, 38,09%, 26,66%). Για τους λόγους αυτούςΚωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης, μεταξύ του Δήμου ....και του οικονομικού φορέα «….Α.Ε.»

Προμήθεια καυσίμων και λιπαντικών...Με δεδομένα αυτά και την εκδοθείσα πριν από τις 30.11.2020 (αρχική ημερομηνία υποβολής του φακέλου της ελεγχόμενης προμήθειας στο Ελεγκτικό Συνέδριο για έλεγχο) βεβαίωση του Δημάρχου .... ότι δεν έχουν ασκηθεί και δεν εκκρεμούν ενστάσεις, προσφυγές και ένδικα βοηθήματα κατά των πράξεων της ανωτέρω διαγωνιστικής διαδικασίας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι: Μη νομίμως, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, ορίστηκε στην ανωτέρω διακήρυξη του διαγωνισμού ανάθεσης της ελεγχόμενης προμήθειας ως κριτήριο ποιοτικής επιλογής ως προς την τεχνική και επαγγελματική ικανότητα των διαγωνιζόμενων οικονομικών φορέων ειδικώς για τις Ομάδες 1, 2 και 3, που αφορούν στην προμήθεια πετρελαίου κίνησης, αμόλυβδης βενζίνης και πετρελαίου θέρμανσης, αντίστοιχα, η εκτέλεση τουλάχιστον τριών (3) συμβάσεων προμήθειας των αντίστοιχων καυσίμων αποκλειστικώς σε φορείς του δημοσίου κατά τη διάρκεια της τελευταίας τριετίας (βλ. σκέψη 8), χωρίς να γίνεται επίκληση οποιουδήποτε λόγου δημοσίου συμφέροντος που να επιβάλει την απόκτηση της ανωτέρω εμπειρίας μόνο στο πλαίσιο σχετικών συμβάσεων με φορείς του δημοσίου και όχι και στο πλαίσιο σχετικών συμβάσεων με φορείς του ιδιωτικού τομέα, σε δυσαναλογία με τον επιδιωκόμενο σκοπό της εκτέλεσης των σχετικών συμβάσεων από τεχνικά και επαγγελματικά έμπειρους αναδόχους, δεδομένου ότι κάλλιστα αυτοί θα μπορούσαν να έχουν αποκτήσει τη σχετική εμπειρία συμβαλλόμενοι με φορείς του ιδιωτικού τομέα, κατά υπέρμετρο περιορισμό του ελεύθερου ανταγωνισμού και σε αντίθεση προς τις αρχές της ίσης μεταχείρισης και της διαφάνειας του Δικαίου της ΕΕ για τις δημόσιες συμβάσεις. Και τούτο παρότι, αντιθέτως, ως κριτήριο ποιοτικής επιλογής των διαγωνιζόμενων οικονομικών φορέων για την Ομάδα 4, που αφορά στην προμήθεια λιπαντικών και αντιψυκτικών, τέθηκε η προμήθεια λιπαντικών σε οποιουσδήποτε παραλήπτες είτε του δημόσιου είτε του ιδιωτικού τομέα κατά την τελευταία διετία, αποδεικνυόμενη με την υποβολή ως δικαιολογητικών κατακύρωσης από τον ανάδοχο της Ομάδας 4 καταλόγου με τις κυριότερες παραδόσεις (πωλήσεις) λιπαντικών από αυτόν κατά την τελευταία διετία και με τους αντίστοιχους παραλήπτες (άρθρο 15.2 περ. 9 του Παραρτήματος Α΄ της διακήρυξης και περ. 1 και 4 των 15168/19.5.2020 διευκρινίσεων επί όρων της διακήρυξης, που δόθηκαν από την Προϊσταμένη του Τμήματος Προμηθειών και Διαχείρισης Υλικού του ως άνω Δήμου, σε απάντηση σχετικών ερωτημάτων της ...., και αναρτήθηκαν στον ελεύθερα προσβάσιμο χώρο της διαδικτυακής πύλης του ΕΣΗΔΗΣ για τον ως άνω διαγωνισμό, που ειδικά για την Ομάδα 4 έχει συστημικό αριθμό 90758).

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Ζητείται η ανάκληση της 7ΠΣ/2022 πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Π.Ε. Πιερίας, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του προσφεύγοντος Δήμου … (…) και της ετερόρρυθμης εταιρείας με την επωνυμία «… ΕΕ» και διακριτικό τίτλο «…», προϋπολογισθείσας δαπάνης 430.000,00 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ), για την παροχή της υπηρεσίας «Φύλαξη ακτών (Ναυαγοσωστική κάλυψη των ακτών του Δήμου …)».(....)κρίνει ότι πρέπει να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη και να υπογραφεί η ελεγχόμενη σύμβαση, υπό τον όρο ότι, ελλείψει ειδικής πρόβλεψης στη διακήρυξη, τα είδη που αφορούν στον εξοπλισμό των ναυαγοσωστών και από τη φύση τους μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε επόμενη ναυαγοσωστική περίοδο (π.χ. απινιδωτές, φορητό φαρμακείο, ναυαγοσωστικό σωσίβιο, σανίδα διάσωσης κλπ.) και δεν συναρτώνται άμεσα με το πρόσωπο του χρήστη τους (π.χ. βατραχοπέδιλα, ένδυμα κολύμβησης κλπ.), θα παραμείνουν μετά τη λήξη της σύμβασης στην κυριότητα του προσφεύγοντος(....)Ανακαλεί την 7ΠΣ/2022 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Π.Ε. Πιερίας.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων και της προσφεύγουσας ένωσης οικονομικών φορέων, με αντικείμενο την «Πρόσληψη συμβούλου παροχής υπηρεσιών παρακολούθησης και διαχείρισης των προγραμμάτων ανάπτυξης του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης», για χρονικό διάστημα τριών ετών, συνολικής προϋπολογισθείσας δαπάνης 390.000,00 ευρώ (πλέον ΦΠΑ), πλέον δικαιώματος προαίρεσης για ένα έτος ποσού 110.000,00 ευρώ (πλέον ΦΠΑ).(...)(...)Το Δικαστήριο παρατηρεί καταρχάς ότι με τον ως άνω διακωλυτικό λόγο κατά την διατύπωσή του με την προσβαλλομένη, δεν αμφισβητείται ούτε η αρμοδιότητα της αναθέτουσας αρχής να ζητήσει διευκρινίσεις από τους οικονομικούς φορείς που έχουν υποβάλει ασυνήθιστα χαμηλή προσφορά, ούτε η αιτιολογία της 8724/30.1.2023 απόφασης του Υφυπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, με την οποία, το μεν, απορρίφθηκε, κατόπιν ελέγχου, η προσφορά της εταιρείας «…. – … ΟΕ» ως ασυνήθιστα χαμηλή, το δε, έγινε δεκτή η αντίστοιχη της ένωσης οικονομικών φορέων «… ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ» και «… IKE». Συνακόλουθα, ουδεμία πλημμέλεια διαπιστώνεται επί των ζητημάτων αυτών. Περαιτέρω, η χρήση από την αναθέτουσα αρχή ενός αντικειμενικού κριτηρίου για να υπολογιστεί η απόσταση των ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών από την προϋπολογισθείσα δαπάνη ούτε προσκρούει στη διάταξη του άρθρου 88 παρ. 5α του ν. 4412/2016 ή οποιαδήποτε άλλη διάταξη του ενωσιακού δικαίου, δοθέντος ότι με την ως άνω διάταξη της παραγράφου 5α καθιερώνεται η υποχρέωση της αναθέτουσας αρχής να διενεργεί έλεγχο των ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών στην περίπτωση των δημοσίων έργων και των συναφών με αυτά υπηρεσιών, θέτοντας ως κριτήριο την απόκλιση άνω των δέκα ποσοστιαίων μονάδων από τον μέσο όρο του συνόλου των εκπτώσεων των παραδεκτών προσφορών που υποβλήθηκαν, χωρίς, ωστόσο, να απαγορεύει τη χρήση του αντικειμενικού αυτού τρόπου υπολογισμού της απόκλισης των προσφορών (ποσοστό έκπτωσης) και στην περίπτωση που η ελεγχόμενη σύμβαση αφορά στην παροχή υπηρεσιών, όπως εν προκειμένω. Άλλωστε η ίδια η διατύπωση του νόμου («φαίνονται ασυνήθιστα χαμηλές») καταλείπει ευρεία διακριτική ευχέρεια στην αναθέτουσα αρχή να ορίσει αυτόνομα τα κριτήρια, βάσει των οποίων θα προβεί στην εξέταση της ουσίας των προσφορών ως προς το ύψος τους (πρβλ ΕλΣυν Έβδ. Τμ. 1138/2021 σκ. 7), υπό τον αυτονόητο όρο ότι αυτά είναι αντικειμενικά και γενικά, όπως το ποσοστό απόκλισης μίας οικονομικής προσφοράς από την προϋπολογισθείσα δαπάνη. Συνακόλουθα και ο σχετικώς προβαλλόμενος λόγος ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτός.Ανακαλεί την 3/2023 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου