ΕΣ/ΤΜ.6/1078/2020
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ..ζητείται η ανάκληση της 98/2020 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν (υπό στοιχ. ΙΙ), το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι, όπως ορθώς κρίθηκε από το Κλιμάκιο, η διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού παρίσταται ασαφής ως προς τον προσδιορισμό του δικαιώματος προαίρεσης για παράταση της σύμβασης για ένα (1) πρόσθετο έτος. Και τούτο διότι, εκτός από τη σχετική αναφορά που γίνεται μόνο στο εξώφυλλο της διακήρυξης, όρος που να εισάγει δικαίωμα προαίρεσης υπέρ της αναθέτουσας αρχής, δεν διαλαμβάνεται, ούτε προσδιορίζεται ειδικότερα, όπως θα έπρεπε, στο κύριο σώμα αυτής και συγκεκριμένα ούτε στο σχετικό άρθρο 1.3 της διακήρυξης, όπου γίνεται περιγραφή του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου της σύμβασης, ούτε όμως στο άρθρο 6.2 της διακήρυξης, το οποίο ρυθμίζει ειδικώς το ζήτημα της διάρκειας αυτής. Αντιθέτως, στα άρθρα αυτά αναφέρεται μόνο ότι η συνολική εκτιμώμενη αξία της σύμβασης ανέρχεται στο ποσό των 5.493.085,92 ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ 24% και ότι η διάρκεια αυτής ορίζεται σε είκοσι τέσσερις (24) μήνες. Έτσι η ως άνω ασάφεια αλλά και σύγχυση που προκαλείται από τις αντίθετες αναφορές στη διακήρυξη σχετικά με την πρόβλεψη ή μη δικαιώματος προαίρεσης καθώς και του ειδικότερου περιεχομένου αυτού και των όρων άσκησής του, καθιστούν για τους υποψηφίους αναδόχους ασαφές, σε κάθε περίπτωση, αβέβαιο το οικονομικό μέγεθος της σύμβασης, συνθήκη πρόσφορη να ασκήσει αρνητική επιρροή στην εκδήλωση ενδιαφέροντος συμμετοχής στο διαγωνισμό. (..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω το Τμήμα κρίνει ότι πρέπει η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης να απορριφθεί, να μην ανακληθεί η 98/2020 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να καταπέσει υπέρ του Δημοσίου το καταβληθέν παράβολο.
ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1641/2020.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1641/2020
Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας, διαχείρισης απορριμμάτων και ζωικών υποπροϊόντων από τις εγκαταστάσεις της Κεντρικής Αγοράς Αθηνών και των Ιχθυοσκαλών Πειραιά, Θεσσαλονίκης και Καβάλας του ... Α.Ε.» προϋπολογιζόμενης δαπάνης 4.429.908 ευρώ (πλέον ΦΠΑ).(....)Με την ανωτέρω προσφυγή ζητείται η αναθεώρηση της 1078/2020 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(....)Σύμφωνα με όσα έγιναν ανωτέρω δεκτά, το Δικαστήριο κρίνει ότι δεν έχει προβλεφθεί δικαίωμα προαίρεσης σε όρο της διακήρυξης του ελεγχόμενου διαγωνισμού ..., δεδομένου ότι δεν υφίσταται οποιαδήποτε σχετική πρόβλεψη στο σώμα αυτής, στο οποίο περιλαμβάνονται οι όροι αυτής. Ειδικότερα, δεν περιλαμβάνεται σχετικός όρος ούτε στο άρθρο 1.3 της διακήρυξης, όπου περιγράφεται το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο της σύμβασης ούτε στο άρθρο 6.2 της διακήρυξης, το οποίο ρυθμίζει ειδικώς το ζήτημα της διάρκειας αυτής. Αντιθέτως, στα άρθρα αυτά αναφέρεται μόνο ότι η συνολική εκτιμώμενη αξία της σύμβασης ανέρχεται στο ποσό των 5.493.085,92 ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ 24% και ότι η διάρκεια αυτής ορίζεται σε είκοσι τέσσερις (24) μήνες, ήτοι δεν αναφέρεται ούτε το περιεχόμενο ούτε η αξία ούτε η διάρκεια του εν λόγω δικαιώματος. Η δε αναφορά του εν λόγω δικαιώματος στο εξώφυλλο της διακήρυξης δεν συνιστά πρόβλεψη αυτού, και μάλιστα σαφή και κατηγορηματική, δεδομένου ότι το εξώφυλλο, με το οποίο περιγράφεται συνοπτικά το αντικείμενο της σύμβασης, συγκεφαλαιώνοντας τους τιθέμενους στο σώμα της διακήρυξης σχετικούς όρους, ως εκ της φύσης του και της ως άνω λειτουργίας που επιτελεί, δεν αναπτύσσει αυτοτελή κανονιστική ισχύ ούτε εισάγει αυτοτελείς κανονιστικούς όρους διενέργειας του διαγωνισμού. Ανεξαρτήτως των ανωτέρω, το εν λόγω δικαίωμα προαίρεσης, σε κάθε περίπτωση, δεν έχει δημοσιευθεί προσηκόντως στο συμπλήρωμα της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δοθέντος ότι στη σχετική περίληψη αναγράφεται μόνο η χρονική διάρκεια αυτού και όχι η κατ’ ιδίαν προϋπολογιζόμενη γι’ αυτό δαπάνη, η δε ως άνω πλημμέλεια δεν δύναται να αναπληρωθεί από το γεγονός ότι στην περίληψη, που δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αναγραφόταν η ηλεκτρονική διεύθυνση, στην οποία ήταν διαθέσιμο το κείμενο της διακήρυξης, λόγω της μη πρόβλεψης του εν λόγω δικαιώματος προαίρεσης σε όρο της διακήρυξης, κατά τα ανωτέρω.Απορρίπτει την προσφυγή.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/986/2023
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων και της προσφεύγουσας ένωσης οικονομικών φορέων, με αντικείμενο την «Πρόσληψη συμβούλου παροχής υπηρεσιών παρακολούθησης και διαχείρισης των προγραμμάτων ανάπτυξης του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης», για χρονικό διάστημα τριών ετών, συνολικής προϋπολογισθείσας δαπάνης 390.000,00 ευρώ (πλέον ΦΠΑ), πλέον δικαιώματος προαίρεσης για ένα έτος ποσού 110.000,00 ευρώ (πλέον ΦΠΑ).(...)(...)Το Δικαστήριο παρατηρεί καταρχάς ότι με τον ως άνω διακωλυτικό λόγο κατά την διατύπωσή του με την προσβαλλομένη, δεν αμφισβητείται ούτε η αρμοδιότητα της αναθέτουσας αρχής να ζητήσει διευκρινίσεις από τους οικονομικούς φορείς που έχουν υποβάλει ασυνήθιστα χαμηλή προσφορά, ούτε η αιτιολογία της 8724/30.1.2023 απόφασης του Υφυπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, με την οποία, το μεν, απορρίφθηκε, κατόπιν ελέγχου, η προσφορά της εταιρείας «…. – … ΟΕ» ως ασυνήθιστα χαμηλή, το δε, έγινε δεκτή η αντίστοιχη της ένωσης οικονομικών φορέων «… ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ» και «… IKE». Συνακόλουθα, ουδεμία πλημμέλεια διαπιστώνεται επί των ζητημάτων αυτών. Περαιτέρω, η χρήση από την αναθέτουσα αρχή ενός αντικειμενικού κριτηρίου για να υπολογιστεί η απόσταση των ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών από την προϋπολογισθείσα δαπάνη ούτε προσκρούει στη διάταξη του άρθρου 88 παρ. 5α του ν. 4412/2016 ή οποιαδήποτε άλλη διάταξη του ενωσιακού δικαίου, δοθέντος ότι με την ως άνω διάταξη της παραγράφου 5α καθιερώνεται η υποχρέωση της αναθέτουσας αρχής να διενεργεί έλεγχο των ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών στην περίπτωση των δημοσίων έργων και των συναφών με αυτά υπηρεσιών, θέτοντας ως κριτήριο την απόκλιση άνω των δέκα ποσοστιαίων μονάδων από τον μέσο όρο του συνόλου των εκπτώσεων των παραδεκτών προσφορών που υποβλήθηκαν, χωρίς, ωστόσο, να απαγορεύει τη χρήση του αντικειμενικού αυτού τρόπου υπολογισμού της απόκλισης των προσφορών (ποσοστό έκπτωσης) και στην περίπτωση που η ελεγχόμενη σύμβαση αφορά στην παροχή υπηρεσιών, όπως εν προκειμένω. Άλλωστε η ίδια η διατύπωση του νόμου («φαίνονται ασυνήθιστα χαμηλές») καταλείπει ευρεία διακριτική ευχέρεια στην αναθέτουσα αρχή να ορίσει αυτόνομα τα κριτήρια, βάσει των οποίων θα προβεί στην εξέταση της ουσίας των προσφορών ως προς το ύψος τους (πρβλ ΕλΣυν Έβδ. Τμ. 1138/2021 σκ. 7), υπό τον αυτονόητο όρο ότι αυτά είναι αντικειμενικά και γενικά, όπως το ποσοστό απόκλισης μίας οικονομικής προσφοράς από την προϋπολογισθείσα δαπάνη. Συνακόλουθα και ο σχετικώς προβαλλόμενος λόγος ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτός.Ανακαλεί την 3/2023 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/197/2020
Ανάβαθμιση υπολογιστικών δομών..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις υπό III και IV νομικές σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα:1. Κατά παράβαση των προπαρατεθεισών διατάξεων των άρθρων 18, 49, 53, 63, 65 και του Μέρους Γ΄ του Παραρτήματος V του ν. 4412/2016, η Διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού και τα λοιπά τεύχη που τη συνοδεύουν και έτυχαν της προσήκουσας δημοσίευσης, είναι αόριστα τόσο ως προς τον προσδιορισμό του οικονομικού αντικειμένου της σύμβασης όσο και ως προς τον τρόπο κατάστρωσης και αξιολόγησης της Οικονομικής Προσφοράς των δυνητικών υποψηφίων. Ειδικότερα, στη Διακήρυξη δεν περιλαμβάνεται ανάλυση της εκ μέρους της Αναθέτουσας Αρχής οικονομικής αποτίμησης των ζητούμενων προμηθειών και υπηρεσιών των δύο Ομάδων, με περιγραφή του αντικειμένου κάθε κατηγορίας ή υποκατηγορίας αυτών, ούτε και αναφορά, έστω κατά προσέγγιση, της τιμής μονάδας αυτών. Ούτε, εξάλλου, στο τεθέν στη διάθεση των διαγωνιζομένων προς συμπλήρωση κενό υπόδειγμα Οικονομικής Προσφοράς, που περιλαμβάνεται στο Παράρτημα Δ΄ της Διακήρυξης και αποτελείται από περισσότερους πίνακες, γίνεται ειδικότερη μνεία στις υπό ανάθεση προμήθειες και υπηρεσίες ανά κατηγορία ή υποκατηγορία (με συγκεκριμένη αναφορά μονάδων μέτρησης, ποσοτήτων, τιμών μονάδας και επιμέρους προϋπολογιζόμενων δαπανών). Οι ανωτέρω ελλείψεις και ασάφειες στα δημοσιευθέντα και, συνεπώς, τεθέντα υπόψη όλων των ενδιαφερομένων έγγραφα του διαγωνισμού κρίνονται ουσιώδεις, διότι καθιστούν αόριστο το οικονομικό αντικείμενο του διαγωνισμού ως προς τα επιμέρους οικονομικά μεγέθη που το απαρτίζουν και την κατανομή αυτών ανά είδος προμήθειας ή υπηρεσίας. Συνεπεία δε τούτου, αφενός οι εν δυνάμει υποψήφιοι φορείς δεν ήταν δυνατό να κατανοήσουν προσηκόντως τα οικονομικά δεδομένα του προκηρυχθέντος αντικειμένου ώστε να διαμορφώσουν αναλόγως βάσιμες και ρεαλιστικές προσφορές, αφετέρου παρέχεται στην Αναθέτουσα Αρχή ευρεία ευχέρεια στην αξιολόγηση των οικονομικών προσφορών, η οποία δεν αντισταθμίζεται από την ύπαρξη αντικειμενικών και εκ των προτέρων γνωστών στους προσφέροντες κριτηρίων..(..)Πέραν τούτων, επισημαίνεται ότι για τις δαπάνες των οικονομικών ετών 2023 – 2026 οι σχετικές υποχρεώσεις θα πρέπει να αναληφθούν εις βάρος του Προϋπολογισμού Εξόδων του Ειδικού Φορέα 1053-202-0000000 - Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης (αντί εκείνου του Υπουργείου Οικονομικών, εις βάρος του οποίου έχουν εκδοθεί οι 21282/7.3.2019 και 2/12719/7.2.2019 αναλήψεις υποχρέωσης). Ενόψει των ανωτέρω (υπό VI.1-3) ουσιωδών νομικών πλημμελειών που εμφιλοχώρησαν κατά τη διαγωνιστική διαδικασία, κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων σχεδίων συμβάσεων.
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1360/2020
ΕΣ/ΤΜ.6/740/2019
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Επιδιώκεται η ανάκληση της 29/2019 Πράξης της Αναπληρώτριας Επιτρόπου της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο νομό…...Με τα δεδομένα αυτά η μη αναφορά στο δικαίωμα προαίρεσης (βασικού στοιχείου για το καθορισμό της προϋπολογιζόμενης δαπάνης-άρθρο 6 του ν.4412/2016) κατά την ανάρτηση της προκήρυξης στο ΚΗΜΔΗΣ, (τρίτο στάδιο δημοσίευσης κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 38 του ν.4412/2016) καθιστά τον όρο αυτό μη νόμιμο. Εξάλλου, μολονότι ρητώς προβλέπεται ότι σε περίπτωση αναντιστοιχίας των στοιχείων που αναρτώνται στο ΚΗΜΔΗΣ και εκείνων που περιέχονται στο κείμενο της διακήρυξης κατισχύουν τα τελευταία, στην προκειμένη περίπτωση δεν προκύπτει ότι η αιτούσα ανταποκρίθηκε στην εκ του νόμου υποχρέωση για αμελλητί διόρθωση των εσφαλμένων μεταδιδόμενων στοιχείων. Τέλος, δεν αρκεί η τυχόν ορθή καταχώριση του στοιχείου της προϋπολογιζόμενης συμβατικής δαπάνης κατά το στάδιο του πρωτογενούς αιτήματος, δηλαδή της απόφασης ανάληψης – δέσμευσης της οικείας πίστωσης, καθόσον, όπως συνάγεται από τις προεκτεθείσες διατάξεις του άρθρου 38 του ν. 4412/2016, η καταχώριση των επιμέρους στοιχείων της παρ. 4 απαιτείται για κάθε ένα από τα αναφερόμενα στην παρ. 3 στάδια). Μετά την απάλειψη του δικαιώματος προαίρεσης, καθόσον ο όρος αυτός δεν είναι νόμιμος αφού δεν έχει περιβληθεί των απαιτούμενων διατυπώσεων δημοσιότητας, ο προϋπολογισμός του ελεγχόμενου έργου ανερχόμενος στο ποσό των 198.190,00 ευρώ είναι κάτω του ορίου για την υποχρεωτική δημοσίευση της διακήρυξης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συνακόλουθα το Τμήμα κρίνει ότι η αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 29/2019 πράξη της Αναπληρώτριας Επιτρόπου της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο νομό ...... και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης με τον αναδειχθέντα ανάδοχο …Ε., υπό τον όρο απάλειψης του κρίσιμου όρου περί δικαιώματος προαίρεσης, που κατά τα ανωτέρω κρίθηκε ως μη νόμιμος, από το άρθρο 4 παρ. 2 του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης.Ανακαλεί την 29/2019 πράξη της Αναπληρώτριας Επιτρόπου της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο νομό
ΕΣ/ΤΜ.6/1357/2020
Υλοποίηση δράσεων για την προώθηση αγροδιατροφικών προϊόντων...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν παραπάνω (σκέψη 2) δεκτά το Τμήμα κρίνει ότι η επιλογή της αναθέτουσας αρχής να μην υποδιαιρέσει τη σύμβαση σε τμήματα, παρά το γεγονός ότι το αντικείμενο της σύμβασης περιλαμβάνει επτά (7) διεθνείς εκθέσεις του εξωτερικού, οι οποίες είναι αυτοτελείς και απολύτως διακριτές μεταξύ τους, τόσο από γεωγραφικής όσο και από χρονικής άποψης, η συμμετοχή σε κάθε μία από τις οποίες μπορεί να λάβει χώρα με βάση τους κανόνες της αγοράς αυτοτελώς, χωρίς να επηρεάζει τη συμμετοχή στις υπόλοιπες, τυγχάνει παντελώς αναιτιολόγητη, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 59 του ν.4412/2016, απορριπτομένων όλων των περί του αντιθέτου προβαλλόμενων λόγων ως αβασίμων. Ειδικότερα, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη το αιτούν μη νομίμως, κατά παράβαση των ως άνω διατάξεων και των αρχών της διαφάνειας και του ανταγωνισμού, δεν ανέφερε τους βασικούς λόγους της ως άνω επιλογής του περί μη υποδιαίρεσης των επίμαχων υπηρεσιών σε τμήματα ούτε σε ειδική έκθεση του άρθρου 341 του ν. 4412/2016 ούτε στα έγγραφα της σύμβασης (άρθρο 53 του ν. 4412//2016). Περαιτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι η αιτιολογία που περιλαμβάνεται το πρώτον στο 3476/7.11.2019 έγγραφο απόψεων του αιτούντος, το οποίο συντάχθηκε επ’ ευκαιρίας υποβολής προδικαστικής προσφυγής κατά της διακήρυξης από τρίτη μη συμμετέχουσα τελικώς στο διαγωνισμό εταιρεία, δεν δύναται να αναπληρώσει την απαιτούμενη από τις ως άνω διατάξεις του άρθρου 59 του ν. 4412/2016 αιτιολογία προεχόντως διότι το εν λόγω έγγραφο απόψεων δεν αποτελεί έγγραφο της σύμβασης κατ’ άρθρο 53 του ν. 4412/2016. Σε κάθε δε περίπτωση, η αόριστη επίκληση εκ μέρους του αιτούντος στο ως άνω έγγραφο α) της επίτευξης οικονομίας κλίμακας προς όφελός του, β) της ανάγκης ύπαρξης κοινής αισθητικής για το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα του έργου και γ) της διευκόλυνσης του ορθολογικού προγραμματισμού των αναγκών του δεν δύναται να αιτιολογήσει επαρκώς τον ενιαίο και αδιαίρετο χαρακτήρα των ελεγχόμενων υπηρεσιών. Τούτο δε, διότι δεν αιτιολογείται με συγκεκριμένα στοιχεία με ποιο τρόπο επιτυγχάνεται οικονομία κλίμακας προς όφελος της αναθέτουσας αρχής στην περίπτωση της μη υποδιαίρεσης της σύμβασης σε τμήματα, αφού τοιαύτη υποδιαίρεση θα καθιστούσε ευκολότερη τη συμμετοχή περισσότερων οικονομικών φορέων στο διαγωνισμό, οι οποίοι θα μπορούσαν να υποβάλλουν προσφορά για ένα ή για περισσότερα τμήματα της σύμβασης, αυξάνοντας με τον τρόπο αυτό τον ανταγωνισμό και την υποβολή βέλτιστων οικονομικών προσφορών. Περαιτέρω, δεν αιτιολογείται γιατί η ύπαρξη διαφορετικών αναδόχων θα οδηγούσε σε διάσπαση της κοινής αισθητικής του καλλιτεχνικού αποτελέσματος του έργου, αφού οι εν λόγω διεθνείς εκθέσεις του εξωτερικού είναι αυτοτελείς και απολύτως διακριτές μεταξύ τους, τόσο από γεωγραφικής όσο και από χρονικής άποψης, ενώ αφορούν και στην προώθηση διαφορετικών προϊόντων. Επίσης, δεν αιτιολογείται ούτε γιατί ο προγραμματισμός των αναγκών της αναθέτουσας αρχής, σε περίπτωση εκτέλεσης της προπεριγραφείσας σύμβασης από έναν μόνο ανάδοχο, γίνεται περισσότερο ορθολογικός. Συνεπώς, η μη υποδιαίρεση της επίμαχης σύμβασης σε τμήματα χωρίς επαρκή κατά τα ανωτέρω αιτιολογία και καθ’ υπέρβαση των άκρων ορίων της διακριτικής ευχέρειας της αναθέτουσας αρχής συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια καθόσον αφενός εισήγαγε στην ελεγχόμενη διαδικασία αθέμιτο περιορισμό του ανταγωνισμού δια του αποκλεισμού εκείνων των οικονομικών φορέων που είτε θα επιθυμούσαν να υποβάλουν προσφορά μόνο για ένα από τα τμήματα της σύμβασης είτε δεν θα είχαν τη δυνατότητα να ανταπεξέλθουν στο σύνολο της σύμβασης, αφετέρου εν τοις πράγμασι δεν αναπτύχθηκε τελικώς ανταγωνισμός, αφού κατατέθηκε μόνο μία προσφορά. Τέλος, όπως ορθώς κρίθηκε από το Κλιμάκιο, μολονότι η απαίτηση της διακήρυξης οι υποψήφιοι να έχουν εξασφαλίσει κατάλληλο χώρο στις Διεθνείς Εκθέσεις του έτος 2020 δεν παρίσταται κατ’ αρχήν ασύνδετη και δυσανάλογη με το αντικείμενο της σύμβασης, εντούτοις, στην προκείμενη περίπτωση, όπου δεν υπήρχε η δυνατότητα υποβολής προσφοράς για τμήμα της σύμβασης, αλλά ο υποψήφιος ανάδοχος έπρεπε να υποβάλει προσφορά μόνο για το σύνολο των υπηρεσιών και άρα να προβεί στην εκ των προτέρων κράτηση χώρου στις έξι (6) διεθνείς εκθέσεις του έτους 2020 (Βερολίνου, Μόσχας, Ντίσελντορφ, Νέας Υόρκης, Σιγκαπούρης και Παρισίου), παρεμπόδισε εν τοις πράγμασι σε τέτοιο βαθμό την ανάπτυξη του ανταγωνισμού, ώστε, κατ’ ουσίαν, τον εκμηδένισε, αφού συμμετείχε στην υπό κρίση διαγωνιστική διαδικασία μία μόνον εταιρεία, η οποία μάλιστα είναι αυτή που, όπως συνομολογείται και από το αιτούν, παρείχε στο πλαίσιο προηγούμενων συμβάσεων τις σχετικές υπηρεσίες. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί, να μην ανακληθεί η 144/2020 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να καταπέσει υπέρ του Δημοσίου το καταβληθέν παράβολο.
ΕΣ/ΤΜ.6/1766/2019
ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΚΑΥΣΙΜΩΝ...ζητείται η ανάκληση της 289/2019 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου,Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν (υπό στοιχ. ΙΙ), το Τμήμα κρίνει τα ακόλουθα: Όπως βασίμως προβάλλεται με την κρινόμενη αίτηση στον μεν όρο 1.3 της διακήρυξης ορίζεται σαφώς ότι η συνολική εκτιμώμενη αξία της σύμβασης ανέρχεται στο ποσό του 1.005.550 ευρώ (πλέον ΦΠΑ), στο οποίο περιλαμβάνεται δικαίωμα προαίρεσης, ύψους 402.058,87 ευρώ (πλέον ΦΠΑ), στο δε Παράρτημα Ι αυτής στο οποίο παραπέμπει ο προαναφερόμενος όρος 1.3 ορίζεται ότι η συνολική εκτιμώμενη ποσότητα καυσίμων, που αποτελεί αντικείμενο της προς σύναψη σύμβασης, ανέρχεται σε 987.500 λίτρα. Από το συνδυασμό των προαναφερόμενων στοιχείων της διακήρυξης δύναται με ευχέρεια να συναχθεί ότι η ως άνω συνολική εκτιμώμενη αξία της σύμβασης (ύψους 1.005.550 ευρώ) αντιστοιχεί στην ως άνω αναφερόμενη ομοίως συνολική εκτιμώμενη ποσότητα των 987.500 λίτρων καυσίμων. Εξάλλου, και εάν ήθελε υποτεθεί το αντίθετο, ήτοι ότι η προκηρυσσόμενη ποσότητα καυσίμων αφορούσε στην αξία της κύριας σύμβασης μόνο (ήτοι στο ποσό των 603.894,35 ευρώ), χωρίς το δικαίωμα προαίρεσης, τότε η εκτιμώμενη μέση αξία των ως άνω καυσίμων ανά λίτρο θα υπολειπόταν κατά πολύ της αξίας του 1 ευρώ/λίτρο (603.894,35: 987.500,00 = 0,61 ευρώ/ λίτρο), τιμή η οποία θα απέκλινε σημαντικά από τις, κατά την περίοδο του διαγωνισμού, τρέχουσες τιμές (οπότε και η μέση τιμή λιανικής πώλησης ενδεικτικώς του πετρελαίου κίνησης ανερχόταν στο ποσό του 1,394 ευρώ, όπως προκύπτει από το υπ΄αριθμ. πρωτ. 130209/5.12.2018 καθημερινό δελτίο επισκόπησης τιμών υγρών καυσίμων του Τμήματος Παρατηρητηρίων Τιμών της Διεύθυνσης Ελέγχων και Παρατηρητηρίων του Υπουργείου Οικονομίας & Ανάπτυξης). Ως εκ τούτου, οι εν δυνάμει ενδιαφερόμενοι με στοιχειώδη γνώση των τιμών της αγοράς μπορούσαν ευχερώς να αντιληφθούν ότι η συνολική προκηρυσσόμενη ποσότητα καυσίμων αντιστοιχεί και στην αξία του δικαιώματος προαίρεσης. Συνεπώς η διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού είναι σαφής, τόσο ως προς το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο της προκηρυσσόμενης σύμβασης προμήθειας, όσο και ως προς το προβλεπόμενο σε αυτήν δικαίωμα προαίρεσης. (...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η 289/2019 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να επιτραπεί η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης μεταξύ του αιτούντος και της εταιρείας «….», με αντικείμενο την προμήθεια καυσίμων για τις ανάγκες του ως άνω Νοσοκομείου και των φορέων ευθύνης του, συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.005.550 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α. συμπεριλαμβανομένου δικαιώματος προαίρεσης, ποσού 402.058,87 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., με την επισήμανση της προμνησθείσας προσθήκης ως προς τις μέγιστες, ανά είδος καυσίμου, ποσότητες, κατά τα ειδικότερα αναφερόμενα στην προηγούμενη σκέψη.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/204/2023
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:παροχή υπηρεσιών καθαριότητας όλων των κτιριακών εγκαταστάσεων του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης (Δ.Π.Θ.) στις πόλεις Ξάνθη, Κομοτηνή, Αλεξανδρούπολη και Ορεστιάδα, εκτιμώμενης αξίας 1.232.386,00 ευρώ, πλέον Φ.Π.Α. (1.528.158,63 με Φ.Π.Α.) για δύο έτη, πλέον δικαιώματος προαίρεσης ποσού 616.193,00 ευρώ, πλέον Φ.Π.Α. (764.079,32 ευρώ με Φ.Π.Α.) για ένα επιπλέον έτος(...)Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο δεν διαπιστώνει ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στο πλαίσιο της ως άνω διαδικασίας ανάθεσης και, ως εκ τούτου, κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης, υπό τον όρο ότι το εργατικό κόστος της σύμβασης θα αναδιαμορφωθεί, κατόπιν εξασφάλισης των αναγκαίων πιστώσεων εκ μέρους της αναθέτουσας αρχής, κατά τρόπο ώστε να είναι σύμφωνο με τις προβλεπόμενες στην οικεία κανονιστική διάταξη, ισχύουσα κατά τον χρόνο υπογραφής της σύμβασης, κατώτατες αμοιβές των εργαζομένων που θα απασχολήσει ο ανάδοχος στο πλαίσιο παροχής των επίμαχων υπηρεσιών ... Επισημαίνεται, τέλος, ότι η αναθέτουσα αρχή πρέπει να ζητήσει όπως η ανάδοχος εταιρεία προσκομίσει υπεύθυνη δήλωση περί μη συνδρομής των περιπτώσεων ... σχετικά με περιοριστικά μέτρα λόγω ενεργειών της Ρωσίας που αποσταθεροποιούν την κατάσταση στην Ουκρανία, το οποίο (άρθρο), ως άμεσης εφαρμογής, καταλαμβάνει και την ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία.
ΑΕΠΠ/284/2022
Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας:Ακόμα, όμως,κι αν ήθελε υποτεθεί ότι για το έτος 2022 οι προσφορές τους δεν απορρίπτονταν διότι οι υπολογισθείσες ασφαλιστικές εισφορές είναι ορθές σύμφωνα με τη μεταγενέστερη της υποβολής τους τροποποίηση του ισχύοντος κανονιστικού πλαισίου, η υπό ανάθεση σύμβαση εκτείνεται για όλα τα επίμαχα Τμήματα και στο έτος 2023 (χωρίς να υπολογιστεί το δικαίωμα προαίρεσης) το οποίο ουδόλως καταλαμβάνεται από το μειωμένο υπολογισθέν ποσοστό και, ως εκ τούτου, οι οικείοι ισχυρισμοί της αναθέτουσας αρχής και των παρεμβαινουσών προβάλλονται αλυσιτελώς. Επομένως, ως βασίμως υποστηρίζει η προσφεύγουσα, οι προσφορές των παρεμβαινουσών και των εταιρειών …,…. και …. έπρεπε να έχουν απορριφθεί, κατά δέσμια αρμοδιότητα της αναθέτουσας αρχής, ως απαράδεκτες, σύμφωνα με τις αρχές της τυπικότητας, της ίσης μεταχείρισης και της διαφάνειας. Επομένως, ο πρώτος λόγος της προσφυγής πρέπει να γίνει δεκτός ως βάσιμος.(...)Δέχεται την Προδικαστική Προσφυγή....Ακυρώνει την ... απόφαση της Προϊσταμένης της Γενικής Διεύθυνσης της Περιφερειακής Υπηρεσίας Συντονισμού & Υποστήριξης (ΠΥΣΥ) … της αναθέτουσας αρχής
ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.Ζ/746/2022.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/257/2017
Αμοιβή έναντι παροχής υπηρεσιών συλλογής στοιχείων και καταχώρισης δεδομένων ακίνητης περιουσίας(..).Με τα δεδομένα αυτά οι επίμαχες υπηρεσίες ανατέθηκαν στην ανάδοχο της σύμβασης κατά παράβαση της αρχής της οικονομικότητας διότι το αντικείμενό τους δεν είναι εξειδικευμένο, αλλά εμπίπτει στις συνήθεις αρμοδιότητες των Διευθύνσεων Οικονομικών Υπηρεσιών (Τμήμα Προϋπολογισμού και Λογιστηρίου), Εσόδων και Περιουσίας (Τμήμα Ταμειακής Υπηρεσίας και Τμήμα Εσόδων, Περιουσίας και Κληροδοτημάτων) και Πολεοδομίας (Τμήμα Πολεοδομικών Εφαρμογών), από τις οποίες και θα αντληθούν τα προς συλλογή και καταχώρηση στοιχεία...Εξάλλου, ο Δήμος όλως αορίστως επικαλείται την έλλειψη λογισμικών προγραμμάτων για την εκπόνηση της υπηρεσίας, ενώ ο τυχόν μεγάλος όγκος των προς επεξεργασία δεδομένων δεν απαλλάσσει το προσωπικό του από την εκτέλεση των οργανικών του καθηκόντων, τα οποία θα μπορούσαν να διεκπεραιωθούν με έγκαιρο προγραμματισμό και ορθή κατανομή των εργασιών. Ειδικώς, η υποχρέωση υποβολής φορολογικής δήλωσης για την ακίνητη περιουσία του Δήμου ήταν γνωστή από το 2010, οπότε και θεσπίστηκε η σχετική υποχρέωση (βλ. άρθρο 33 του ν. 3842/2010), ενώ από τον Μάιο του 2016 που του απεστάλη η σχετική πρόσκληση, ο Δήμος είχε το χρονικό περιθώριο να προγραμματίσει τη σταδιακή εκτέλεση αυτής της εργασίας από τους συνολικά εννέα (9) υπαλλήλους του που, όπως ακριβώς και η ανάδοχος, διαθέτουν λογιστικές και οικονομικές γνώσεις...Επιπρόσθετα, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη επειδή, κατά παράβαση της αρχής της διαφάνειας, τόσο στον φάκελο της σύμβασης όσο και στο έγγραφο επανυποβολής του δήμου, η προϋπολογιζόμενη δαπάνη έχει υπολογιστεί αυθαίρετα, καθιστώντας ανέφικτο και τον έλεγχο της τήρησης της αρχής της οικονομικότητας. Συγκεκριμένα, δεν προσδιορίζονται οι απαιτούμενες ώρες ανά είδος εργασίας και η τιμή μονάδος της κάθε ανθρωποώρας, ούτε αναφέρεται η δαπάνη μισθοδοσίας των, επιφορτισμένων με τις εν λόγω εργασίες, υπαλλήλων του Δήμου, που θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση υπολογισμού του κόστους αυτών...Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/227/2023
Ζητείται η ανάκληση της 11/2022 πράξης του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην 2η Υπηρεσία του Τομέα Παιδείας, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του προσφεύγοντος και της παρεμβαίνουσας εταιρείας, με αντικείμενο « Α. τον προσδιορισμό της αντικειμενικής αξίας της ακίνητης περιουσίας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (κτηρίων, οικοπέδων, κληροδοτημάτων και λοιπών ακινήτων της ιδιοκτησίας του) και τη δημιουργία Μητρώου Παγίων.(...)Ενόψει των ανωτέρω, το Δικαστήριο κρίνει ότι η επιλογή του προσφεύγοντος να μην υποδιαιρεθεί το αντικείμενο της υπό ανάθεση σύμβασης σε δύο τουλάχιστον τμήματα. κείται εντός των ορίων της διακριτικής του ευχέρειας, δεδομένου ότι αιτιολογείται επαρκώς ενόψει του αντικειμένου της, όπως αυτό περιγράφεται στα έγγραφα της σύμβασης, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την προσφυγή και την υπέρ αυτής παρέμβαση. (...)Ως προς τον δεύτερο διακωλυτικό λόγο προβάλλεται ότι η πρόβλεψη της τριετίας 2018-2020 στον όρο 2.2.5. της διακήρυξης, δεν αντίκειται στις διατάξεις του άρθρου 75 και στο Μέρος Ι του Παραρτήματος XII του Προσαρτήματος Α’ του ν. 4412/2016, καθώς δεν ορίζεται ρητώς από τις ως άνω διατάξεις ότι οι τρεις τελευταίες χρήσεις είναι τα τρία τελευταία ημερολογιακά έτη προ του έτους της δημοσίευσης της διακήρυξης .Για τους λόγους αυτούςΔέχεται την ένδικη προσφυγή ανάκλησης και την ασκηθείσα υπέρ αυτής παρέμβαση.Ανακαλεί την 11/2022 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην 2η Υπηρεσία του Τομέα Παιδείας.