Με τις διατάξεις αυτές καθιερώνεται η γενική δημοσιονομική αρχή της ειδικότητας των πιστώσεων, που άλλωστε διατρέχει και το δημόσιο λογιστικό, όπως και το λογιστικό των λοιπών ν.π.δ.δ. (άρθρα 5, 15 ν. 2362/1995 και 3, 9 ν.δ/τος 496/1974), σύμφωνα με την οποία η πίστωση που εγγράφεται σε κάθε κωδικό αριθμό εξόδων του προϋπολογισμού διατίθεται αποκλειστικά και μόνο για την αντιμετώπιση των δαπανών εκείνων που κατονομάζονται και περιγράφονται στον κωδικό αυτό αριθμό. Όταν μεταξύ του σκοπού της πίστωσης που καθορίζεται με τον προϋπολογισμό, όπως ο σκοπός αυτός εξειδικεύεται με την περιγραφική διατύπωση (κατονομασία) του τίτλου του οικείου κωδικαρίθμου, και του περιεχομένου της δαπάνης, που πρόκειται να πραγματοποιηθεί, δεν υπάρχει εννοιολογική αντιστοιχία, τότε η δαπάνη αυτή δεν μπορεί να βαρύνει τη συγκεκριμένη πίστωση, ενώ τυχόν υπαγωγή της σε αυτή, παρά την έλλειψη της ως άνω αντιστοιχίας, ισοδυναμεί με έλλειψη πίστωσης και αποτελεί λόγο διακωλυτικό της πληρωμής της δαπάνης (βλ. Πράξεις 42, 145, 164, 263/2006, 173/2007 VII Τμ., 15/2004 Ι Τμ., 94/2002 IV Τμ. Ελ. Συν. κ.ά.).

Μελέτες- απευθείας ανάθεση: Με δεδομένα αυτά οι εντελλόμενες δαπάνες δεν είναι νόμιμες, δεδομένου ότι επιτρέπεται μεν στη Δ.Ε.Υ.Α.Κ. να αναθέσει απευθείας, μέσα στο όριο των 20.000,00 ευρώ, την αυτοτελή σύνταξη μελέτης εσωτερικού δικτύου ύδρευσης ανά τοπική κοινότητα, πρέπει όμως στον προϋπολογισμό της να αναγράφεται η κατατμημένη πίστωση που αφορά στην εν λόγω μελέτη, δηλαδή να αναγράφεται η πίστωση για κάθε μελέτη ανά τοπική κοινότητα, στοιχείο που εν προκειμένω δεν συντρέχει. Σημειώνεται, επίσης, ότι επιτρέπεται η κατάτμηση των έργων και των αντίστοιχων μελετών τους ανά τοπική κοινότητα και όχι ανά οικισμό εκάστης τοπικής κοινότητας. Παρά ταύτα, τα αρμόδια όργανα της Δ.Ε.Υ.Α.Κ. συγγνωστώς υπέλαβαν ότι αρκούσε η συνολική εγγραφή του ποσού των ελεγχόμενων μελετών στον προϋπολογισμό της του έτους 2017, λόγω της από αυτόν ρητής παραπομπής στο τεχνικό πρόγραμμα του ίδιου έτους, στο οποίο αναγράφεται το προϋπολογισθέν ποσό ανά μελέτη και η πηγή χρηματοδότησης κατά τα ειδικότερα εκτιθέμενα στη σκέψη 3.Γ..Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με τα 82 και 87, οικονομικού έτους 2017, χρηματικά εντάλματα δαπάνες θα μπορούσαν να θεωρηθούν λόγω συγγνωστής πλάνης, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος  2017, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνουν.(συγγνωστή πλάνη)

ΧΡΟΝΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΤΙΜΟΛΟΓΙΟΥ.Με αυτά τα δεδομένα, η εκ μέρους του αναδόχου εκπρόθεσμη έκδοση του εκ του νόμου απαιτούμενου φορολογικού στοιχείου (τιμολογίου) δεν άγει   σε ακυρότητα αυτού, και κατά συνέπεια δεν καθιστά μη νόμιμη ή ανύπαρκτη την αξίωση του δικαιούχου, αφού το τιμολόγιο εξακολουθεί να αποτελεί νόμιμο δικαιολογητικό εκκαθάρισης και ενταλματοποίησης της σχετικής δαπάνης. Περαιτέρω, η μη ανατροπή και εκ νέου ανάληψη της πίστωσης για το οικονομικό έτος 2017 δημιουργεί έλλειμμα στην κανονικότητα της δαπάνης, αν και έγινε δημοσιονομική ανάληψη της υποχρέωσης για το κρίσιμο οικονομικό έτος 2018, στον προϋπολογισμό του οποίου υπάρχει σχετική πίστωση. Πρωτίστως όμως,                η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη κανονική, καθώς η 2014/16674/24.10.2014 απόφαση, με την οποία δεσμεύτηκε η αναγκαία πίστωση από τις εγγεγραμμένες στον προϋπολογισμό του Δήμου .... πιστώσεις (δημοσιονομική ανάληψη της υποχρέωσης) είναι μεταγενέστερη της σύμβασης, που συνάφθηκε στις 22.7.2014. Παρά ταύτα, δοθέντος ότι κατά το οικονομικό έτος 2014 υπήρχε πίστωση στον οικείο Κ.Α.Ε. του Δήμου, με τη 270/16.4.2014 απόφαση απευθείας ανάθεσης της Οικονομικής Επιτροπής του ψηφίστηκε η σχετική πίστωση πριν την υπογραφή της και εντέλει έγινε δημοσιονομική ανάληψη της υποχρέωσης κατά το κρίσιμο οικονομικό έτος 2018, στον προϋπολογισμό του οποίου υπάρχει επίσης σχετική πίστωση, πρέπει να γίνει δεκτό ότι τα αρμόδια όργανα του Δήμου συγγνωστώς και όχι από πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων υπέλαβαν ότι ενεργούσαν νομίμως (πρβλ. Κλ. VII Τμ. 65/2017, 219/2015). Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.

ΕΡΓΑ. (αρχή της ειδικότητας των πιστώσεων).(..) απαραίτητες προϋποθέσεις για την έναρξη της διαδικασίας εκτέλεσης ενός δημοτικού έργου είναι αφενός η ένταξή του στο Τεχνικό Πρόγραμμα του οικείου δήμου ...και αφετέρου η ύπαρξη στον προϋπολογισμό σχετικής πίστωσης ίσης τουλάχιστον αξίας με το τμήμα του έργου, που σύμφωνα με την οικεία μελέτη, πρόκειται να εκτελεστεί μέχρι το τέλος του έτους.(..)Όταν μεταξύ του σκοπού της πίστωσης που καθορίζεται με τον προϋπολογισμό, όπως ο σκοπός αυτός εξειδικεύεται με την περιγραφική διατύπωση (κατονομασία) του τίτλου του οικείου κωδικαρίθμου, και του περιεχομένου της δαπάνης, που πρόκειται να πραγματοποιηθεί, δεν υπάρχει εννοιολογική αντιστοιχία, τότε η δαπάνη αυτή δεν μπορεί να βαρύνει τη συγκεκριμένη πίστωση, ενώ τυχόν υπαγωγή της σε αυτή, παρά την έλλειψη της ως άνω αντιστοιχίας, ισοδυναμεί με έλλειψη πίστωσης και αποτελεί λόγο διακωλυτικό της πληρωμής της δαπάνης.(..)Με τη διάταξη αυτή καθιερώνεται η δημοσιονομική αρχή της ειδικότητας των πιστώσεων των Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού, σύμφωνα με την οποία η πίστωση που εγγράφεται σε κάθε κωδικό αριθμό εξόδων του προϋπολογισμού διατίθεται αποκλειστικά και μόνο για την αντιμετώπιση των δαπανών εκείνων που κατονομάζονται και περιγράφονται στον κωδικό αυτό αριθμό, ενώ δεν επιτρέπεται οι προϋπολογιζόμενες δαπάνες να συγχωνεύονται μεταξύ τους(..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω οι εντελλόμενες με τα κρίσιμα χρηματικά εντάλματα δαπάνες δεν είναι νόμιμες, καθόσον το δημοτικό έργο, για την εξόφληση του οποίου εκδόθηκαν, δεν είχε ενταχθεί στο τεχνικά προγράμματα του Δήμου των ετών 2006 και 2007 (στα οποία εκτείνεται σύμφωνα με τα στοιχεία του φακέλου η εκτέλεσή του), κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 265 παρ.1 και 4 του π.δ.410/1995 και 208 παρ.1 και 3 του ν.3463/2006, περαιτέρω δε κατά το χρόνο έναρξης της διαδικασίας και κατά το χρόνο δημοπράτησής του (ήτοι στις 9.7.2005) δεν υπήρχε εγγεγραμμένη πίστωση στον προϋπολογισμό του έτους 2005, ίσης τουλάχιστον αξίας με το τμήμα του έργου που εκτελέστηκε μέχρι το τέλος του έτους αυτού (βλ. 1ο λογαριασμό του έργου για την αξία των εκτελεσθεισών εργασιών), χωρίς την ύπαρξη της οποίας δεν έπρεπε να ξεκινήσει η εκτέλεση του έργου σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 218 παρ.7 του π.δ.410/1995.

Καταβολή εξόδων μετακίνησης...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη της παρούσας, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι κανονική, καθόσον η μετακίνηση της παραπάνω υπαλλήλου για τη συμμετοχή της στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα ανταλλαγής εργαζομένων νοσοκομείων κατά το χρονικό διάστημα από 7 Μαΐου 2018 έως 5 Ιουνίου 2018 πραγματοποιήθηκε χωρίς να έχει προηγουμένως δεσμευθεί σχετική πίστωση στον προϋπολογισμό του ως άνω νοσοκομείου, δοθέντος ότι η σχετική 2474/28.9.2018 απόφαση ανάληψης υποχρέωσης είναι μεταγενέστερη της μετακίνησης αυτής. Όπως δε περαιτέρω ομολογείται στο 24807/6.12.2018 έγγραφο επανυποβολής του Διοικητικού Διευθυντή του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου … – Γενικού Νοσοκομείου …, τα αρμόδια όργανα του ως άνω νοσοκομείου, μολονότι τελούσαν σε γνώση των προαναφερθεισών διατάξεων περί ανάληψης υποχρέωσης, εντούτοις προέβησαν – κατά παράβαση των διατάξεων αυτών – στην εκ των υστέρων ανάληψη της σχετικής υποχρέωσης, διότι, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς τους, δεν υφίστατο επαρκής πίστωση στον προϋπολογισμό του νοσοκομείου κατά το χρόνο έγκρισης της επίμαχης μετακίνησης. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα, με το οποίο εντέλλεται δαπάνη μη κανονική, δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ-Μειοδοτικός διαγωνισμός-απευθείας ανάθεση:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη μείζονα σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι η απευθείας ανάθεση στο ξενοδοχείο … των υπηρεσιών διαμονής και διατροφής των 70 επιπλέον συνέδρων δεν είναι νόμιμη, καθώς, αφενός μεν δεν προηγήθηκε απόφαση του δημοτικού συμβουλίου που να αιτιολογεί τους λόγους που κατέστησαν αναγκαία την προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, .(..)Συνεπώς, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη. Δεδομένου, όμως, ότι το Δημοτικό Συμβούλιο υπέλαβε ότι λόγοι επείγοντος καθιστούν αναγκαία τη διαμονή των επιπλέον συνέδρων στο ίδιο ξενοδοχείο που φιλοξενούνταν και οι υπόλοιποι, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συνδρομής συγγνωστής πλάνης στο πρόσωπο των αρμοδίων οργάνων..(συγγνωστή πλάνη)

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:..Με την αίτηση αυτή επιδιώκεται η ανάκληση της 2/2013 Πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Δήμο …Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι ορθώς έκρινε η Επίτροπος με την προσβαλλομένη ότι η παράλειψη δέσμευσης πίστωσης για το σύνολο της προϋπολογιζόμενης για το έτος 2012 δαπάνης (150.000,00 ευρώ) και όχι μόνο για τμήμα αυτής (60.000,00 ευρώ) συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια της ελεγχόμενης σύμβασης, καθ' όσον, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη IΙ, η έκδοση απόφασης ανάληψης υποχρέωσης με την οποία δεσμεύεται η αναγκαία πίστωση και βεβαιώνεται η δέσμευση στα οικεία λογιστικά βιβλία αποτελεί προϋπόθεση για την εκτέλεση οποιασδήποτε διοικητικής πράξης που προκαλεί δαπάνη σε βάρος του προϋπολογισμού Ο.Τ.Α..(..)Πλην όμως, για την οικονομία της όλης διαδικασίας του ελέγχου, το Τμήμα κρίνει, περαιτέρω, ότι πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση, υπό τον όρο ότι, πριν από την υπογραφή της οικείας σύμβασης, θα δεσμευθεί πίστωση για το σύνολο της προϋπολογιζόμενης δαπάνης για το έτος 2012, με την έκδοση από την Οικονομική Επιτροπή του Δήμου ... της οικείας απόφασης ανάληψης δαπάνης (έγκρισης δέσμευσης πίστωσης) ποσού 150.000,00 ευρώ.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη της Επιτρόπου και να επιτραπεί η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου σύμβασης, μετά την τήρηση του προαναφερόμενου όρου..Ανακαλεί τη 2/2013 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Παροχή συμπληρωματικών υπηρεσιών φύλαξης:..αν πρέπει να ανακληθεί η 196/2013 πράξη του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο IV Τμήμα...Ενόψει των ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της νομιμοποιητικής ρύθμισης του ν. 4238/2014, διότι  καμμία από τις αναδειχθείσες από το Κλιμάκιο  πλημμέλειες δεν συνέχεται με τους σκοπούς που αναγράφονται στην αιτιολογική έκθεση του νόμου και, όπως προεκτέθηκε, αφορούν αποκλειστικά τις περιπτώσεις παράτασης συμβάσεων που έληξαν χωρίς να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία ανάδειξης νέου αναδόχου είτε λόγω καθυστερήσεων κατά τον κεντρικό προγραμματισμό  της Ε.Π.Υ.  είτε λόγω άσκησης δικαστικών προσφυγών κατά τις νέες διαδικασίες.  Πλην, όμως το Τμήμα, συνεκτιμώντας τις αδήριτες ανάγκες προς παροχή των επίμαχων υπηρεσιών,  το γεγονός ότι με την επίμαχη συμπληρωματική σύμβαση επιδιώχθηκε να αντιμετωπισθεί το ζήτημα της φύλαξης των νεοπαγών εγκαταστάσεων του Κέντρου Υγείας ... ενιαίως με την φύλαξη του κεντρικού κτηρίου του Νοσοκομείου και στον αναδειχθέντα με ανοικτό διαγωνισμό πάροχο, καθώς και ότι, έστω και των υστέρων, διατέθηκε τελικά η απαιτούμενη πίστωση, κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του αιτούντος Νοσοκομείο δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων αλλά συγγνωστώς υπέλαβαν ότι μπορούσαν να ενεργήσουν όπως ενήργησαν ότι δηλαδή η εντελλόμενη δαπάνη παρίσταται νόμιμη. Ως εκ τούτου, η ένδικη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή,  να ανακληθεί η 196/2013 πράξη του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο IV Τμήμα, ενώ τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα θα μπορούσαν να θεωρηθούν λόγω συγγνωστής πλάνης, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2013,  τις πιστώσεις του οποίου βαρύνουν..Ανακαλεί την 196/2013 πράξη του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο IV Τμήμα.

Απαλλοτρίωση ακινήτων.(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι: Α) Η εντελλόμενη δαπάνη ελέγχεται ως μη κανονική διότι, κατά παράβαση του άρθρου 11 του Β.Δ/τος της 17.5./15.6.1959, πριν από την έκδοση της 34/20.4.2010 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου ...... περί κήρυξης της απαλλοτρίωσης δεν είχε δεσμευθεί πίστωση, ίση με το ποσό που αναγράφεται στην έκθεση εκτίμησης της αξίας των ακινήτων από την αρμόδια Επιτροπή Β)  Η κατά τα άνω ανάληψη της πίστωσης, κατά το έτος 2010, έπρεπε να λάβει χώρα σε βάρος του Κ.Α. 711 «Δαπάνες απαλλοτριώσεως», πλην όμως κατά το έτος αυτό, μη νομίμως δεν δεσμεύθηκε η οικεία πίστωση.

ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΗΜΕΡΗΣΙΑΣ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗΣ ΓΙΑ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΙΣ:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ανωτέρω ερμηνευτικώς δεκτά, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι κανονική, καθόσον πραγματοποιήθηκε χωρίς προηγουμένως να έχει δεσμευθεί σχετική πίστωση στον προϋπολογισμό του Γ.Ν. ..., κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 66 παρ. 1 και 2 του ν. 4270/2014 και 2 του π.δ/τος 80/2016, δεδομένου ότι η 570/25.4.2017 απόφαση ανάληψης υποχρέωσης εκδόθηκε σε χρόνο μεταγενέστερο της πραγματοποίησης της δαπάνης αυτής. Ο προβαλλόμενος δε από το ως άνω νομικό πρόσωπο ισχυρισμός, ότι μέχρι την έγκριση του προϋπολογισμού του, στις 29.3.2017, δεν μπορούσε να πραγματοποιηθεί η δέσμευση της σχετικής πίστωσης, είναι απορριπτέος, καθόσον, για την επίμαχη δαπάνη μπορούσε νομίμως να δεσμευθεί πίστωση ακόμα και πριν την έγκριση του προϋπολογισμού του εν λόγω νομικού προσώπου, για χρονικό διάστημα ενός τριμήνου από την έναρξη του οικονομικού έτους 2017, υπό την προϋπόθεση ότι οι αναληφθείσες στο σύνολό τους δαπάνες, για την αυτή αιτία, δεν θα υπερέβαιναν το 40% των εγγεγραμμένων στον οικείο κωδικό αριθμό εξόδων πιστώσεων του προϋπολογισμού του προηγούμενου έτους (Ε.Σ. Πρ. Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο Ι Τμ. 215/2016). Ωστόσο, λαμβάνοντας υπ’ όψιν την άμεση ανάγκη μετακίνησης των φερομένων ως δικαιούχων ιατρών, για τη διασφάλιση της υγείας των ασθενών που διακομίστηκαν, την οποία επικαλείται το ως άνω Νοσοκομείο με το έγγραφο επανυποβολής, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η παράλειψη έγκαιρης δέσμευσης της σχετικής πίστωσης δεν οφείλεται σε πρόθεση καταστρατήγησης των κειμένων διατάξεων εκ μέρους των αρμοδίων οργάνων του Νοσοκομείου, αλλά σε συγγνωστή πλάνη αυτών.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι κανονική, πλην όμως τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής πρέπει να θεωρηθούν λόγω συγγνωστής πλάνης.