Επισκευή Η/Μ εξοπλισμού της εγκατάστασης βιολογικού καθαρισμού Λίμνης:Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι δεν πρόκειται για δημόσιο τεχνικό έργο, αλλά για προμήθεια και εγκατάσταση υλικών πραγμάτων, τα οποία δεν προκύπτει από την άνω μελέτη – τεχνική περιγραφή ότι συνδέονται με το έδαφος κατά τρόπο που να μην μπορούν να αποχωρισθούν από αυτό χωρίς ουσιαστική βλάβη και αλλοίωσή τους, ούτε ότι οι σχετικές εργασίες τοποθέτησής τους απαιτούν ειδικές τεχνικές γνώσεις και εξειδικευμένο τεχνικό προσωπικό και, ως εκ τούτου, ο ανάδοχος δεν δικαιούται δαπάνη γενικών εξόδων και εργολαβικού οφέλους, που προβλέπονται και καταβάλλονται μόνο κατά την εξόφληση λογαριασμών που αφορούν στην εκτέλεση δημοσίων έργων. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα, με τα οποία εντέλλεται η καταβολή, μεταξύ άλλων, ποσών 11.378,07 και 21.519,01 ευρώ, αντίστοιχα, για την πληρωμή γενικών εξόδων και εργολαβικού οφέλους, περιέχουν μη νόμιμη δαπάνη και δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Με τα δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει ότι η παραπάνω δαπάνη δεν είναι νόμιμη, αφού πρόκειται για προμήθεια υλικών εξοπλισμού παιδικής χαράς τα οποία δεν συνδέονται με το έδαφος κατά τρόπο που να μην μπορούν να αποχωρισθούν από αυτό χωρίς ουσιαστική βλάβη και αλλοίωσή τους, ενώ οι σχετικές εργασίες τοποθέτησής τους δεν απαιτούν ειδικές τεχνικές γνώσεις και εξειδικευμένο τεχνικό προσωπικό καλύπτουν δε μικρό μέρος της συνολικής δαπάνης και επομένως δεν πρόκειται για εκτέλεση δημοσίου έργου για τα οποία αποκλειστικά όπως προελέχθη είναι νόμιμη η καταβολή εργολαβικού οφέλους. Εξάλλου ο ισχυρισμός του Δήμου ότι η εν λόγω προμήθεια δεν είναι μεμονωμένη αλλά συνδέεται αναπόσπαστα με το υπόλοιπο έργο και αποτελεί προϋπόθεση για την ολοκλήρωσή του δεν είναι βάσιμος αφού όπως προκύπτει από την από 31.1.2005 τεχνική έκθεση το έργο αφορά σε αναπλάσεις διαφόρων περιοχών του Δήμου με εργασίες χωματουργικές, οικοδομικές περιφράξεις πλατειών, πλακοστρώσεις, ηλεκτροφωτισμός κ.λπ., οι οποίες σε καμμία περίπτωση δεν συνδέονται αναπόσπαστα με την προμήθεια οργάνων παιδικής χαράς η οποία είναι αυτοτελής (σε αντίθεση με προμήθειες άλλων υλικών όπως πλακών, σκυροδέματος κ.λπ.) και δεν αποτελεί προϋπόθεση για την ολοκλήρωση των εργασιών ανάπλασης.

ΕΡΓΑ ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Μη νόμιμη η εξόφληση του 1ου λογαριασμού του έργου «Προστασία και αναβάθμιση ακτών της ….», καθόσον δεν πρόκειται για εκτέλεση δημοσίου έργου, αλλά πρόκειται αφενός μεν, για την προμήθεια διαφόρων ειδών, τα οποία δεν συνδέονται με το έδαφος κατά τρόπο που να μην μπορούν να αποχωρισθούν από αυτό χωρίς ουσιαστική βλάβη και αλλοίωσή τους, και αφετέρου για την παροχή υπηρεσιών (εκτέλεση περιορισμένης έκτασης εργασιών συντήρησης αποδυτηρίων στις παραλίες), για τις οποίες δεν προκύπτει ότι απαιτούνται ειδικές τεχνικές γνώσεις και εξειδικευμένο τεχνικό προσωπικό (άρθρο 1του ν. 2286/1995, ΦΕΚ Α΄ 19/1995).

Προμήθεια αντλητικού συγκροτήματος .Δεν αφορά εκτέλεση έργου, για το οποίο τυγχάνουν εφαρμογής οι διατάξεις της νομοθεσίας περί δημοσίων έργων, καθόσον πρόκειται για προμήθεια υλικών (αντλητικών συγκροτημάτων κ.λπ.), τα οποία δεν συνδέονται με το έδαφος κατά τρόπο που να μην μπορούν να αποχωρισθούν από αυτό χωρίς ουσιαστική βλάβη και αλλοίωση τους, και εκτέλεση εργασιών μεταφοράς και τοποθέτησης που δεν απαιτούν ειδικές τεχνικές γνώσεις και εξειδικευμένο επιστημονικό τεχνικό προσωπικό. Εξάλλου, και από τα προσκομιζόμενα από το Δήμο στοιχεία προκύπτει ότι το κόστος προμήθειας των υλικών υπερτερεί του κόστους τοποθέτησης τους.

Προμήθεια υλικών και εργασίες τοποθέτησης:Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει το μεν ότι δεν πρόκειται για δημόσια τεχνικά έργα, αλλά για προμήθεια και εγκατάσταση υλικών πραγμάτων και συγκεκριμένα στην προμήθεια και εγκατάσταση ενός αντλητικού συγκροτήματος τύπου υποβρυχίου σε υπάρχουσα γεώτρηση και στην προμήθεια και εγκατάσταση ενός ηλεκτροπαραγωγού ζεύγους σε υπάρχον αντλιοστάσιο, τα οποία δεν προκύπτει από τις άνω μελέτες – τεχνικές περιγραφές ότι συνδέονται με το έδαφος κατά τρόπο που να μην μπορούν να αποχωρισθούν από αυτό χωρίς ουσιαστική βλάβη και αλλοίωσή τους, ούτε ότι οι σχετικές εργασίες τοποθέτησής τους απαιτούν ειδικές τεχνικές γνώσεις και εξειδικευμένο τεχνικό προσωπικό και, ως εκ τούτου, ο ανάδοχος δεν δικαιούται δαπάνη γενικών εξόδων και εργολαβικού οφέλους, που προβλέπονται και καταβάλλονται μόνο κατά την εξόφληση λογαριασμών που αφορούν στην εκτέλεση δημοσίων έργων. Το δε ότι τα προμηθευθέντα, με τις προαναφερόμενες συμβάσεις, είδη που διαφέρουν ουσιαστικά κατά τη φύση και τη χρήση τους, δεν εντάσσονται στην αυτή ή ομοειδή κατηγορία αγαθών και, ως εκ τούτου, δεν υπήρξε περίπτωση κατατμήσεως της δαπάνης με σκοπό την αποφυγή διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού. Τέλος, ότι στην καταβαλλόμενη με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνη για την προμήθεια και εγκατάσταση των ως άνω αγαθών, έπρεπε να γίνει παρακράτηση φόρου εισοδήματος με συντελεστή 4% (για την δαπάνη προμήθειας) και 8% (για την δαπάνη τοποθέτησης και εγκατάστασης), και όχι 1% συντελεστής με τον οποίο γίνεται παρακράτηση στην περίπτωση των εργοληπτών κατασκευής τεχνικών έργων. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνες είναι μη νόμιμες και δεν πρέπει αυτά να θεωρηθούν.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι εν προκειμένω η δαπάνη που εντέλλεται με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα, δεν προκύπτει ότι αφορά στην εκτέλεση δημοσίου έργου, για το οποίο τυγχάνουν εφαρμογής οι διατάξεις της νομοθεσίας περί δημοσίων έργων, αλλά για την προμήθεια κιγκλιδωμάτων και μεταλλουργικών υλικών και την εκτέλεση των σχετικών εργασιών τοποθέτησής τους, καθώς και λοιπών εργασιών συντήρησης, για τις οποίες εφαρμόζονται οι διατάξεις περί υπηρεσιών. Τούτο διότι, καίτοι στην τεχνική έκθεση του «έργου» προβλέπεται ότι οι ανατεθείσες εργασίες είναι κυρίως οικοδομικές και σε μικρότερο ποσοστό ανήκουν στις λοιπές κατηγορίες εργασιών, από τον προϋπολογισμό της μελέτης δεν προκύπτει σαφής επιμέτρηση κάθε κατηγορίας εργασιών προκειμένου να διαγνωσθεί ο χαρακτήρας και η φύση της μικτής αυτής σύμβασης, ενδεικτικά δε από τον πρώτο λογαριασμό του έργου προκύπτει ότι οι εντελλόμενες προς πληρωμή οικοδομικές εργασίες αποτελούν πολύ μικρό ποσοστό της συνολικής δαπάνης.(..)η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη, κατά το μέρος που αφορά στην πληρωμή εργολαβικού οφέλους, δεν είναι νόμιμη, καθόσον αυτό καταβάλλεται μόνον κατά την εξόφληση λογαριασμών που αφορούν στην εκτέλεση δημόσιων έργων. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής που περιλαμβάνει και μη νόμιμη δαπάνη, δεν πρέπει να θεωρηθεί

Δημόσια έργα. Πότε ακυρώνεται το αποτέλεσμα των δημοπρασιών. Ο σχετικά μικρός και περιορισμένος αριθμός των διαγωνιζομένων δεν ισοδυναμεί άνευ ετέρου με ανεπαρκή συναγωνισμό. Ποσοστό έκπτωσης που κρίνεται ως μικρό δεν αρκεί από μόνο του για να εξαχθεί το συμπέρασμα ότι υπάρχουν ενδείξεις προσυνεννόησης των συναγωνιζομένων. Ανεπαρκώς αιτιολογείται η κρίση της Διοίκησης ότι το ποσοστό έκπτωσης κρίνεται οικονομικά μή ικανοποιητικό για τα συμφέροντα του Δημοσίου. Δεκτή η αίτηση ακύρωσης.

Προμήθειες υλικών ηλεκτρολογικού εξοπλισμού: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα κρίνει ότι οι εντελλόμενες με τα ως άνω χρηματικά εντάλματα δαπάνες δεν είναι νόμιμες, καθόσον η συντήρηση, η επισκευή καθώς και η αντικατάσταση του δικτύου του δημοτικού φωτισμού δεν συνιστούν δημόσια έργα, κατά την παρατεθείσα στην τρίτη (ΙΙΙ) σκέψη έννοια, αφού πρόκειται στην ουσία για προμήθεια υλικών (ντουί, φις, λαμπτήρες, ρελέ, χρονοδιακόπτες, προβολείς κ.λπ.), τα οποία δεν συνδέονται μόνιμα με το έδαφος και μπορούν να αποχωρισθούν από αυτό χωρίς ουσιαστική βλάβη και αλλοίωσή τους, ενώ οι σχετικές εργασίες εγκατάστασής τους, δεν απαιτούν ειδικές τεχνικές γνώσεις και εξειδικευμένο επιστημονικό τεχνικό προσωπικό (όπως, εξάλλου, βεβαιώνεται και από τις αντίστοιχες αποφάσεις της Δημαρχιακής Επιτροπής, τα υλικά θα τοποθετούνταν από υπαλλήλους του Δήμου) καλύπτουν δε, μικρό τμήμα της συνολικής δαπάνης. Ειδικότερα, από το ετήσιο ποσό των 90.740,00 ευρώ το οποίο εγκρίθηκε για την συντήρηση του δημοτικού φωτισμού και περιλαμβάνεται στο τεχνικό πρόγραμμα του ως άνω Δήμου για το έτος 2006, το μεγαλύτερο μέρος, ήτοι ποσό 55.773,63 ευρώ, αφορούσε στη συνολική δαπάνη για την προμήθεια των υλικών. Κατόπιν αυτών, μη νομίμως επιμερίσθηκαν σε χωριστές πιστώσεις ανά δημοτικό διαμέρισμα και ανατέθηκαν απευθείας, με βάση το ύψος της δαπάνης που προέκυψε από την εν λόγω κατάτμηση, αντί της διενέργειας τακτικού διαγωνισμού, καθόσον η συνολική τους ετήσια δαπάνη υπερέβαινε το όριο των 8.804,11 ευρώ, μέχρι το οποίο είναι κατά νόμο επιτρεπτή η απευθείας ανάθεση. Αβάσιμα περαιτέρω επικαλείται ο Δήμος δικαιολογημένη άγνοια ως προς την εφαρμοστέα εν προκειμένω διαδικασία δοθέντος ότι, όπως ο ίδιος βεβαιώνει με το 8747/29.10.2007 έγγραφό του, τον Μάρτιο του 2006 ενημερώθηκαν από τον αρμόδιο Επίτροπο του Νομού ..... ότι το Ελεγκτικό Συνέδριο με την 54/2005 πράξη του είχε ήδη κρίνει ότι οι εν λόγω επισκευές και συντηρήσεις συνιστούν προμήθειες και ότι η επιτρεπτή κατά νόμο κατάτμηση των πιστώσεων ανά δημοτικό διαμέρισμα αφορά μόνο τα έργα και όχι τις προμήθειες και εργασίες. Το γεγονός εξάλλου ότι η Τ.Υ.Δ.Κ. του Νομού ..... και το ΥΠΕΣΔΔΑ είχαν διαφορετική άποψη δεν ασκεί εν προκειμένω έννομη επιρροή, ούτε περαιτέρω επηρεάζει την κρίση του Ελεγκτικού Συνεδρίου η έγκριση όλων των αποφάσεων των δημαρχιακών επιτροπών από την Περιφέρεια, αφού αυτό, ως το μόνο αρμόδιο από το Σύνταγμα και τους νόμους να επιλύσει με πράξεις του την δημοσιολογιστική έριδα που ανέκυψε περί τη νομιμότητα ή μη των υπό κρίση δαπανών και να κρίνει εντεύθεν τη θεώρηση ή μη των ενταλμάτων, αποφαίνεται κυριαρχικά για την εφαρμοστέα εν προκειμένω διαδικασία, συνεπώς και το αν οι αποφάσεις των δημαρχιακών επιτροπών συνιστούν νόμιμο έρεισμα των δαπανών που εκταμιεύονται. Κατόπιν αυτών, τα 882, 883, 884, 885, 886, 887, 888, 889, 892, 893, 894, 895, 896, 897, 898, 899, 900, 901, 902, 903, 904, 905, 906, 911 και 912, οικονομικού έτους 2007, χρηματικά εντάλματα του Δήμου Βόρειας ....., συνολικού ποσού 55.773,63 ευρώ, δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Δημόσια έργα:..Επειδή, σύμφωνα με τις προπαρατεθείσες διατάξεις, το τεκμαιρόμενο όφελος του αναδόχου προσδιορίζεται σε ποσοστό του αρχικού συμβατικού ποσού, μειωμένου κατά το ένα τέταρτο και μετά την αφαίρεση της θετικής ζημίας αυτού, όπως αυτή έχει καθοριστεί από την Υπηρεσία ή το δικαστήριο της ουσίας κατά περίπτωση. Κατά συνέπεια, εν όψει της αλληλεξαρτήσεως του ύψους ζημίας και τεκμαιρομένου οφέλους, έσφαλε εν προκειμένω το δικάσαν δικαστήριο, διότι ενώ απέρριψε το αίτημα της προσφυγής περί καθορισμού της θετικής ζημίας της αναδόχου στο ποσό των δρχ. 216.149.797 (δρχ. 196.716.150 για δαπάνη αργούντων μηχανημάτων και δρχ. 19.433.647 για μισθοδοσία προσωπικού), προσδιόρισε περαιτέρω το ποσό του τεκμαιρομένου οφέλους αυτής στο ποσό των δρχ. 20.212.582, το οποίο προέκυπτε μετά την αφαίρεση της μη αναγνωρισθείσης, κατά τα προεκτεθέντα ζημίας από το αρχικό συμβατικό ποσό. Με τα δεδομένα αυτά η προσβαλλομένη απόφαση είναι, κατά το μέρος τούτο, μη νομίμως αιτιολογημένη και πρέπει για τον λόγο αυτό, βασίμως προβαλλόμενο, να αναιρεθεί, η δε υπόθεση, η οποία χρήζει διευκρινίσεως ως προς το πραγματικό, να παραπεμφθεί ενώπιον του δικάσαντος δικαστηρίου προς νέα κρίση.

Μελέτη - Κατασκευή Τμημάτων Σχολής...Κατόπιν τούτων, το Τμήμα με την προσβαλλόμενη απόφασή του διέλαβε πλήρη, ειδική, εμπεριστατωμένη και χωρίς αντιφάσεις αιτιολογία σχετικά με τη νομιμότητα του επίδικου καταλογισμού και έλαβε υπόψη και απάντησε όλους τους προβληθέντες από το αναιρεσείον νομικούς και πραγματικούς ισχυρισμούς απορριπτομένου ως αβασίμου του περί του αντιθέτου λόγου αναιρέσεως. Ειδικά δε ο ισχυρισμός του αναιρεσείοντος ότι το Τμήμα υπέπεσε σε αντιφατικές αιτιολογίες, επειδή δέχτηκε ότι η μελέτη που υλοποιήθηκε δεν είχε σχέση με το έργο που είχε ενταχθεί στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα και ταυτόχρονα ότι η ίδια μελέτη αποτελεί εν μέρει τμήμα της απαιτούμενης αρχικής μελέτης του έργου και επομένως ότι έχει σχέση με αυτό, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, καθόσον για να είναι μια δαπάνη επιλέξιμη δεν αρκεί ο με οποιοδήποτε τρόπο συσχετισμός της με το χρηματοδοτούμενο έργο, αλλά απαιτείται αυτή να προβλέπεται ρητά στο τεχνικό δελτίο του έργου και στις αποφάσεις ένταξης του έργου στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα, όπου καθορίζονται οι χρηματοδοτούμενες ενέργειες και οι όροι χρηματοδότησής τους. Συνεπώς το Τμήμα δεν υπέπεσε σε αντιφατικές αιτιολογίες, δεχόμενο ότι η κρίσιμη δαπάνη δεν ήταν επιλέξιμη, παρά το συσχετισμό της με το κατασκευαζόμενο έργο, εφόσον δεν προβλεπόταν από τις προαναφερόμενες αποφάσεις ένταξης του έργου ως μέρος του φυσικού αντικειμένου του.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω και αφού δεν υπάρχει άλλος αναιρετικός λόγος η ένδικη αίτηση αναιρέσεως πρέπει να απορριφθεί ως ουσία αβάσιμη.