ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Συμπληρωματικές Συμβάσεις:Κωλύεται η υπογραφή της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Ολοκλήρωση ανακατασκευής της γέφυρας ….», καθόσον οι προτεινόμενες στην ελεγχόμενη σύμβαση χωματουργικές εργασίες, εργασίες μεταφοράς δικτύων και εργασίες τοποθέτησης στηθαίων ασφαλείας, δεν αποδεικνύεται ότι κατέστησαν αναγκαίες λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων, δηλαδή σε αιφνίδια πραγματικά γεγονότα που δεν ανάγονται στο χρόνο κατάρτισης της αρχικής σύμβασης, αλλά οφείλεται σε αστοχία της μελέτης, η οποία θα είχε αποφευχθεί, εάν είχε καταβληθεί η δέουσα επιμέλεια κατά την εκπόνησή της και, ως εκ τούτου, δεν δικαιολογείται γι΄αυτές η σύναψη της συμπληρωματικής σύμβασης. Επιπλέον, αυτές οι εργασίες δεν φέρουν συμπληρωματικό χαρακτήρα, αφού δεν σχετίζονται τεχνικώς με την κατασκευή του αρχικού έργου και, ως εκ τούτου, δεν μπορούν να ενταχθούν στην ελεγχόμενη σύμβαση.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Προγραμματικές συμβάσεις:Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της προγραμματικής σύμβασης μεταξύ  Περιφέρειας, Δήμου και νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου, με την επωνυμία «Δημοτικός Αθλητικός Οργανισμός …», για το έργο «Αντικατάσταση χλοοτάπητα και ελαστικού τάπητα στίβου στο Δημοτικό Γήπεδο …». Ο Δήμος δεν μπορεί να αναλάβει νομίμως τη δημοπράτηση, την υπογραφή της σύμβασης με τον ανάδοχο και την κατασκευή του εν λόγω έργου, μέσω της σύναψης προγραμματικής σύμβασης του άρθρου 100 του ν. 3852/2010, διότι αφενός όλα τα θέματα της λειτουργίας και συντήρησης του δημοτικού γυμναστηρίου, όπως είναι και η αντικατάσταση του χλοοτάπητα και του ελαστικού τάπητα στίβου, έχουν ανατεθεί στον Δημοτικό Αθλητικό Οργανισμό, ο οποίος είναι ν.π.δ.δ. και έχει συσταθεί, μεταξύ άλλων για τον σκοπό αυτό (ν.δ. 650/1970, ΦΕΚ Α΄ 175/1970) και αφετέρου η σύναψη προγραμματικής συμβάσεως αποτελεί το ultimun refugium, θεμελιώνει μεν την συνεργασία πλειόνων φορέων, αλλά δεν επιτρέπει την αξιοποίηση των προγραμματικών συμβάσεων ως μέσου μεταβίβασης αρμοδιότητας από έναν συμβαλλόμενο φορέα στον αντισυμβαλλόμενό του και η προσφυγή σε αυτή επιτρέπεται μόνο στην περίπτωση που το επιδιωκόμενο με αυτή αποτέλεσμα δεν είναι δυνατό να επιτευχθεί με άλλο νόμιμο τρόπο.

Υπηρεσίες – εργασίες καθαρισμού: Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Δήμο σε ιδιώτες για την παροχή υπηρεσιών καθαρισμού πρανών, ερεισμάτων δημοτικών οδών και παραλιών του Δήμου, καθόσον δεν προηγήθηκε της ανάθεσης των σχετικών εργασιών καθαρισμού αιτιολογημένη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, σύμφωνα με το άρθρο 61 του ν. 3979/2011(ΦΕΚ Α΄ 138/2011), με την οποία να τεκμηριώνεται η αδυναμία εκτέλεσης των ως άνω υπηρεσιών με ίδια μέσα του Δήμου και να καθορίζονται οι όροι παροχής των υπηρεσιών αυτών.

ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΕΡΓΑ: Νόμιμη η πληρωμή του 3ου λογαριασμού του έργου «Βελτίωση κοινοτικών δρόμων και κοινοτικών χώρων του Δήμου ….», καθόσον νομίμως παρατάθηκε με  απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου η προθεσμία εκτέλεσης του έργου, διότι η ως άνω  εγκριτική πράξη του Δημοτικού Συμβουλίου εκδόθηκε εντός ευλόγου χρόνου από τη λήξη της αρχικής προθεσμίας περαίωσης του έργου, ύστερα από σχετική αίτηση της αναδόχου, η οποία υποβλήθηκε πριν από την παρέλευση της εν λόγω προθεσμίας (άρθρο 48 του ν. 3669/2008).

Συμπληρωματική Σύμβαση:Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Κατασκευή Γέφυρας …», λόγω μη ορθής σύνταξης του προϋπολογισμού αυτής και κατ’ επέκταση του σχετικού Α.Π.Ε., καθόσον στον ελεγχόμενο 2ο Α.Π.Ε. μη νομίμως συμπεριλαμβάνεται στο κόστος της συμπληρωματικής σύμβασης ποσό με την  αιτιολογία «ΑΜΟΙΒΗ ΣΤΡΑΤΟΥ», διότι η σχετική δαπάνη δεν αντικατοπτρίζει εργασίες που πρόκειται να εκτελέσει ο ανάδοχος του έργου στο πλαίσιο της συμπληρωματικής σύμβασης, αλλά αποτελούν την αποζημίωση του Τάγματος Εκκαθάρισης Ναρκοπεδίου Ξηράς για τις εργασίες έρευνας και εκκαθάρισης από την ύπαρξη πυρομαχικών του χώρου εκτέλεσης των εργασιών και γι’ αυτό το λόγο, προβλέπεται η σύναψη άλλης σύμβασης μεταξύ της Προϊσταμένης Αρχής και του Γενικού Επιτελείου Στρατού, δυνάμει της οποίας το ΤΕΝΞ θα αναλάβει έναντι του ανωτέρω ανταλλάγματος την έρευνα και εκκαθάριση της περιοχής. Περαιτέρω, σημειώνεται ότι, δεδομένου ότι η πληρωμή των ποσών που περιέχονται στον Α.Π.Ε. μπορεί να γίνει μόνο προς τον ανάδοχο μέσω των προβλεπόμενων στο άρθρο 53 του ν. 3669/2008 πιστοποιήσεων των εκ μέρους του εκτελούμενων εργασιών, δεν είναι δυνατό να πιστοποιηθούν, ως εκτελεσθείσες από τον ανάδοχο, εργασίες που θα εκτελέσει μη συμβαλλόμενο στην ελεγχόμενη συμπληρωματική σύμβαση πρόσωπο

Υπηρεσίες – εργασίες καθαρισμού: Μη νόμιμη καταβολή εντάλματος πληρωμής καταβολή στο φερόμενο ως δικαιούχο, …., της αμοιβής του για την παροχή υπηρεσιών καθαρισμού αυλάκων και τσιμενταυλάκων στη δημοτική ενότητα ……Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον δεν προηγήθηκε της ανάθεσης των σχετικών εργασιών καθαρισμού αιτιολογημένη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, σύμφωνα με το άρθρο 61 του ν. 3979/2011, με την οποία να τεκμηριώνεται η αδυναμία εκτέλεσης των  ως άνω υπηρεσιών με ίδια μέσα του Δήμου και να καθορίζονται οι όροι παροχής των υπηρεσιών αυτών.

Περίληψη1. Το άρθρο 59 της Συνθήκης απαγορεύει όχι μόνον την πρόδηλη διάκριση λόγω ιθαγενείας, αλλά ακόμη οποιαδήποτε συγκεκαλυμμένη μορφή διακρίσεως η οποία, κατ' εφαρμογή άλλων κριτηρίων διακρίσεως, καταλήγει στην πραγματικότητα στο ίδιο αποτέλεσμα.  2. Η επιβολή αναθέσεως μέρους των έργων στις εταιρίες που έχουν την έδρα τους εντός της περιοχής όπου εκτελούνται τα έργα και η προτιμησιακή μεταχείριση προσωρινών ενώσεων επιχειρήσεων στις οποίες συμμετέχουν επιχειρήσεις που ασκούν την κύρια δραστηριότητά τους στην ίδια αυτή περιοχή, συνιστά παράβαση των υποχρεώσεων που υπέχουν τα κράτη μέλη από το άρθρο 59 της Συνθήκης, καθώς και από την οδηγία 71/305 περί συντονισμού των διαδικασιών για τη σύναψη συμβάσεων δημοσίων έργων. 

Δανειακή σύμβαση Δήμου:Σε εκτέλεση της 462/6.10.2011 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου ο Δήμος απηύθυνε πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για τη σύναψη δανείου ποσού 1.398.000 ευρώ προς τα δεκαέξι πιστωτικά ιδρύματα που διατηρούν υποκαταστήματα εντός των διοικητικών ορίων του και προς το …, κατόπιν της οποίας υπέβαλαν προσφορά το …, η .. … και η …. Με την 92/16.3.2012 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, που λήφθηκε κατόπιν της 12632/16.3.2012 εισήγησης της επιτροπής αξιολόγησης των προσφορών, εγκρίθηκε η λήψη του δανείου από το …, που υπέβαλε την πλέον συμφέρουσα προσφορά με επιτόκιο 6,02% πλέον δικαιωμάτων 0,50% επί του ποσού του δανείου, αντί επιτοκίου 8% πλέον δικαιωμάτων 0,60% της …, ενώ η προσφορά της … απορρίφθηκε, διότι έθετε ως προϋπόθεση την ανάθεση σε αυτήν της ταμειακής διαχείρισης του Δήμου, η οποία είχε ήδη ανατεθεί στη …. Ακολούθως και αφού λήφθηκε υπόψη η 3433/9.2.2012 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του …, που περιλάμβανε τους όρους του δανείου, με την 191/2.5.2012 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου εγκρίθηκε η σύναψη δανείου ποσού 1.398.000 ευρώ με το …, ενώ με την 936/2013 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου κρίθηκε ότι η σύναψη από το Δήμο … δανείου συνολικού ποσού 1.398.000 ευρώ με το … για την πληρωμή ληξιπροθέσμων οφειλών για πέντε ήδη εκτελεσμένα έργα και τη χρηματοδότηση της εκτέλεσης έξι νέων έργων είναι νόμιμη.

ΕΡΓΑ.Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι εκτέλεση του προαναφερόμενου έργου με τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης είναι νόμιμη, καθόσον στοιχειοθετείται η συνδρομή κατεπείγουσας και έκτακτης ανάγκης, μη οφειλόμενης  σε ευθύνη της αναθέτουσας Aρχής, ώστε να δικαιολογείται η προσφυγή στην εξαιρετική  αυτή διαδικασία. Σημειώνεται εξάλλου ότι η 189/3.12.2015 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου της Δ.Ε.Υ.Α. ... με την οποία εγκρίθηκε η απευθείας ανάθεση του έργου, ελήφθη σε σύντομο χρονικό διάστημα από το χρόνο εκδήλωσης του προβλήματος, δεδομένου ότι στις  22.11.2015 περιήλθε στη Δ.Ε.Υ.Α. η εγκεκριμένη μελέτη περιβαλλοντικών όρων, ενώ ως αφετηρία για τον υπολογισμό του κρίσιμου διαστήματος μεταξύ της λήψης της απόφασης ανάθεσης του έργου και της υπογραφής της εργολαβικής σύμβασης πρέπει να ληφθεί όχι η 3.12.2015, κατά την οποία εκδόθηκε η σχετική απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, αλλά η 9.3.2016, ημερομηνία κατά την οποία εκδόθηκε η  απόφαση της Επιτροπής του άρθρου 152 του  ν. 3463/2006  της  ως άνω Αποκεντρωμένης Διοίκησης, ακυρώθηκε η  97851/7.1.2016 απόφαση και ολοκληρώθηκε ο οικείος έλεγχος  νομιμότητας (190/2015 Κλ.VII Τμ.). Κατ’  ακολουθία  αυτών,  η  εντελλόμενη  δαπάνη  είναι  νόμιμη  και  συνεπώς  το ελεγχόμενο χρηματικό πρέπει να θεωρηθεί.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Διαδικασία ανάθεσης: Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης του έργου «Βελτίωση του επιπέδου οδικής ασφάλειας του οδικού άξονα …», καθόσον η απόφαση του Δ.Σ. της αναθέτουσας αρχής για τη σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης, που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 25 του π.δ. 60/2007, εκδόθηκε κατά παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας, αφού δεν προηγήθηκε σύμφωνη γνώμη της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων