Προμήθεια τριάντα πέντε εκατομμυρίων (35.000.000) ταχέων διαγνωστικών του κορωνοϊού (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις νομικές σκέψεις (12 και 14) που προηγήθηκαν, το Τμήμα κρίνει ότι, κατά τα νομίμως γενόμενα δεκτά με την προσβαλλόμενη Πράξη, οι εξαιρετικές διατάξεις των άρθρων 54 παρ. 3 του ν. 4662/2020 και 145 του ν. 4831/2021 πρέπει να ερμηνεύονται στενά και υπό το πρίσμα των κανόνων του ενωσιακού δικαίου για την ανάθεση των δημόσιων συμβάσεων, οι δε διατάξεις του ν. 4412/2016, κατά το μέρος με το οποίο ενσωματώνονται διατάξεις της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ, για τις οποίες δεν επιτρέπεται παρέκκλιση από τον εθνικό νομοθέτη, όπως προαναφέρθηκε (σκέψη 12 της παρούσας), εφαρμόζονται παράλληλα και συμπληρωματικά στη διαδικασία ανάθεσης που ρυθμίζει η διάταξη του άρθρου 145 του ν. 4831/2021. Επομένως, κατά το μέρος που με την 13908/5.10.2021 πρόσκληση δεν προβλέφθηκαν υποχρεωτικοί λόγοι αποκλεισμού των συμμετεχόντων σ’ αυτή υποψήφιων αναδόχων, κατ’ άρθρα 73 παρ. 1 και 2 και 74 του ν. 4412/2016, καθώς και η υποβολή των προβλεπόμενων στα άρθρα 80 παρ. 2 και 74 παρ. 4 του ν. 4412/2016 δικαιολογητικών, η ανωτέρω πρόσκληση αντίκειται στις ως άνω διατάξεις, οι οποίες ενσωματώνουν ρυθμίσεις ενωσιακής προέλευσης και, ως τέτοιες, κατισχύουν των αντιθέτου περιεχομένου κανόνων της εσωτερικής έννομης τάξης.Για τους λόγους αυτούςΔέχεται την από 19.8.2022 (ΑΒΔ 6349/22.8.2022) προσφυγή του Υπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας και της  Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.Ανακαλεί την 321/2022 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Προμήθεια υλικών...Από τη γραμματική διατύπωση του άρθρου 15 παρ. 2 εδ. α΄ του ν.4412/2016, που είναι απολύτως ταυτόσημη με την αντίστοιχη διάταξη του άρθρου 15 παρ. 2 α της Οδηγίας 2014/24 («…2. Το παρόν Βιβλίο δεν εφαρμόζεται στις δημόσιες συμβάσεις και τους διαγωνισμούς μελετών που δεν εξαιρούνται για άλλο λόγο δυνάμει της παρ. 1, στο μέτρο που η προστασία των ουσιωδών συμφερόντων ασφαλείας της χώρας δεν μπορεί να διασφαλιστεί με λιγότερο δραστικά μέτρα …»), συστημικώς και συγκριτικώς θεωρούμενο με την απόλυτη ρήτρα εξαιρέσεως των παρ. 1 και 3 του ίδιου άρθρου, συνάγεται ότι η αναθέτουσα αρχή μπορεί να αποκλίνει όχι από το σύνολο αλλά από τις διατάξεις εκείνες που δεν είναι συμβατές με τη διαφύλαξη των ουσιωδών συμφερόντων άμυνας και ασφάλειας της χώρας. Επομένως, στην προκειμένη υπόθεση, και στην περίπτωση καταφάσεως των προϋποθέσεων του άρθρου 15 παρ. 2 εδ. α΄, η αναθέτουσα αρχή μη νομίμως δεν  προέβη σε εξέταση τυχόν συνδρομής των υποχρεωτικών λόγων αποκλεισμού από την ανάθεση (βλ. 73 παρ. 1, 2 και 74 του ν.4412/2016), καθώς και σε εξέταση της τεχνικής, επαγγελματικής καταλληλότητας και της χρηματοοικονομικής επάρκειας της αναδόχου (βλ. άρθρα 75 επ. του ν.4412/2016), αλλά και της  παρ. 4 του άρθρου 8 του ν. 3310/2005 «Μέτρα για τη διασφάλιση της διαφάνειας και την αποτροπή καταστρατηγήσεων κατά τη διαδικασία σύναψης δημοσίων συμβάσεων» (ΦΕΚ Α΄ 30),  όπως αυτή τροποποιήθηκε με το άρθρο 375 παρ. 10 ν. 4412/2016 και την παρ. 1 άρθρου 76  του ν.4712/2020 (ΦΕΚ Α΄ 146). Κατ’ ακολουθίαν όσων εκτέθηκαν στις προηγούμενες σκέψεις, πρέπει να γίνει δεκτό ότι, από τον έλεγχο των υποβληθέντων στο Κλιμάκιο στοιχείων, διαπιστώθηκαν νομικές πλημμέλειες κατά τη διαδικασία ανάθεσης της ελεγχόμενης σύμβασης και συντρέχει νόμιμος λόγος που κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος για προσυμβατικό έλεγχο σχεδίου αυτής.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/2444/2020.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΚΑΥΣΙΜΩΝ ΚΑΙ ΛΙΠΑΝΤΙΚΩΝ:.Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο Δήμος … νομίμως κατ’ αρχήν προσέφυγε για την ανάθεση καυσίμων και λιπαντικών στη διαδικασία χωρίς προηγούμενη δημοσίευση προκήρυξης, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, δεδομένου ότι στην προκειμένη περίπτωση συντρέχουν οι τιθέμενες από τις διατάξεις αυτές προϋποθέσεις. Τούτο δε ειδικότερα αφενός μεν διότι παρόλο που ο Δήμος εξήντλησε τις νόμιμες δυνατότητες που διέθετε, επιχειρώντας να αναθέσει τα ως άνω είδη με τη νόμιμη τήρηση δύο διαδικασιών, ήτοι τόσο της αρχικής ανοικτής διαδικασίας ανάθεσης όσο και της επακολουθήσασας διαδικασίας διαπραγμάτευσης κατ’ άρθρο 32 παρ. 2 περ. α΄ του ν. 4412/2016, οι οποίες όμως απέβησαν άγονες, χωρίς να μπορεί να προβλέψει την εξέλιξη αυτή και χωρίς να έχει ως προς τούτο ευθύνη, αφετέρου δε εξαιτίας του εν τω μεταξύ διαδραμόντος χρόνου από την προκήρυξη της ανοικτής διαδικασίας μέχρι την κήρυξη ως άγονης της διαδικασίας διαπραγμάτευσης, δεν μπόρεσε να προμηθευτεί τα ως άνω είδη για τα έτη 2018 – 2019, με αποτέλεσμα να συντρέξει κατεπείγουσα ανάγκη αυτού για την προμήθεια των ως άνω ειδών για την κάλυψη των σχετικών αναγκών του και να μην είναι δυνατή πλέον η τήρηση των προθεσμιών που προβλέπονται για τις ανοικτές διαδικασίες. Πλην όμως, περαιτέρω, η ….2019 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου .., με την οποία εγκρίθηκε η απ’ ευθείας ανάθεση «καυσίμων και λιπαντικών για την κίνηση των αυτοκινήτων του Δήμου», συνολικού ποσού όσο ήταν ο προϋπολογισμός της αρχικής διακήρυξης για την εν λόγω ομάδα, ήτοι ποσού 642.921,75 ευρώ και η οποία δεν παραπέμπει περαιτέρω ως προς τους λοιπούς όρους ανάθεσης ούτε στην εν λόγω διακήρυξη, ούτε εξάλλου σε άλλο έγγραφο σύμβασης, πάσχει αοριστίας και είναι ως εκ τούτου μη νόμιμη. Τούτο δε ειδικότερα διότι α) δεν περιλαμβάνει περιγραφή του φυσικού αντικειμένου της σύμβασης, ήτοι δεν καθορίζει ποιά είναι τα συγκεκριμένα καύσιμα και τα λιπαντικά (το είδος αυτών), τα οποία θα προμηθεύσει κάθε οριζόμενος προμηθευτής στον Δήμο, τις απαιτούμενες τεχνικές προδιαγραφές του κάθε είδους, την μονάδα μέτρησης και την ενδεικτική τιμή μονάδας, την προς προμήθεια ποσότητα ανά είδος και την επί μέρους προϋπολογιζόμενη δαπάνη του είδους αυτού, καθώς και τα ποσά μέχρι τα οποία μπορεί να ανέλθει το συμβατικό αντάλλαγμα ανά ανατιθέμενο είδος και προμηθευτή μέχρι τη λήξη της διάρκειας της σύμβασης, β) δεν καθορίζει τα δικαιολογητικά που έπρεπε να καταθέσουν οι επιλεγέντες προμηθευτές, προκειμένου να αποδείξουν ότι δεν συντρέχουν στο πρόσωπό τους οι υποχρεωτικοί λόγοι αποκλεισμού του άρθρου 73 παρ. 1 και 2 του ν. 4412/2016 και γ) δεν καθορίζει τον τρόπο, τόπο, χρόνο εκτέλεσης των συμβάσεων που θα υπογραφούν με τους προμηθευτές, καθώς και τον χρόνο ισχύος – διάρκεια αυτών. Εξάλλου, η διαδικασία που ακολουθήθηκε είναι μη νόμιμη διότι πριν τη λήψη της ως άνω απόφασης περί απ’ ευθείας ανάθεσης των καυσίμων και λιπαντικών, δεν προηγήθηκε κατάθεση προσφορών από τους οικονομικούς φορείς στους οποίους πρόκειται να ανατεθεί η προμήθεια και ακολούθως στάδιο ελέγχου περί του αν συντρέχουν στο πρόσωπο τους οι υποχρεωτικοί λόγοι αποκλεισμού του άρθρου 73 παρ. 1 και 2 του ν. 4412/2016, με βάση τα προσκομισθέντα από αυτούς σχετικά δικαιολογητικά έγγραφα, καθώς και περί του εάν τα προϊόντα που θα προμηθεύσουν πληρούν τις απαιτούμενες τεχνικές προδιαγραφές. Συνακόλουθα, παρίσταται μη νόμιμη και η …..2019 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου … και για το λόγο ότι με αυτή η ως άνω Επιτροπή αναθέτει την προμήθεια σε οικονομικούς φορείς, χωρίς να διαπιστώνει ότι στο πρόσωπό τους δεν συντρέχουν οι ως άνω λόγοι αποκλεισμού και ότι τα προς προμήθεια από αυτούς προϊόντα πληρούν τις τιθέμενες τεχνικές προδιαγραφές.

Με βάση τα προαναφερόμενα και δοθέντος ότι στα άρθρα 6.6., 7.9. και 18.2. της προκήρυξης, τα οποία, σημειωτέον, αποδέχθηκε πλήρως η προσφεύγουσα, γίνεται - συνδυαστικά - ρητή αναφορά, τόσο στο άρθρο 73 του ν. 4412/2016, στο οποίο συμπεριλαμβάνονται και οι επίμαχοι λόγοι αποκλεισμού (μη καταβολή ασφαλιστικών εισφορών - μη αναστολή της επιχειρηματικής δραστηριότητας), όσο και στο άρθρο 80 του ν. 4412/2016, που απαιτεί την υποβολή συγκεκριμένων αποδεικτικών μέσων για τις περιπτώσεις που εντάσσονται στην παρ. 2 και στην παρ. 4 περ. β) του άρθρ. 73, όπως είναι το αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας και η εκτύπωση της καρτέλας της Α.Α.Δ.Ε., αντίστοιχα, ο 1ος λόγος της υπό κρίση προσφυγής θα πρέπει να απορριφθεί.Για τους λόγους αυτούς Απορρίπτει την προσφυγή

Παροχή υπηρεσιών συντήρησης εγκαταστάσεων...Επειδή η προσβαλλόμενη ρητώς αναφέρει ότι η προσφορά της προσφεύγουσας απορρίπτεται λόγω μη αποδείξεως της μη συνδρομής των λόγων αποκλεισμού των άρθρων 73 και 74, όπως αναφέρεται στο άρθρο 103 παρ. 5 του Ν. 4412/2016, το οποίο, ωστόσο, δεν είναι ακριβές καθώς, ως βασίμως αναφέρει στη συμπληρωματική αιτιολογία της η αναθέτουσα αρχή με τις απόψεις κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 365 παρ. 1 του Ν.4412/2016, δεν κατέστη η δυνατή η διαπίστωση της συνδρομής ή μη λόγων αποκλεισμού της τρίτης εταιρείας καθώς δεν προσκομίστηκαν τα δικαιολογητικά κατακύρωσης που απαιτούσε ρητώς και σαφώς η Διακήρυξη. Ως εκ τούτου, η προσφορά της προσφεύγουσας έπρεπε να απορριφθεί κατά τα προβλεπόμενα στην παρ. 4 του άρθρου 103 και όχι στην παρ. 5. Σε κάθε δε περίπτωση, σύμφωνα με τα αναφερόμενα υπό σκ. 44, η προσβαλλόμενη είναι νόμιμη, αν και με άλλη αιτιολογία. Επομένως, ο μοναδικός λόγος της προσφυγής πρέπει να απορριφθεί. 

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 370/2020 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου...και του προμηθευτή με την επωνυμία «… LIMITED», με αντικείμενο την «Προμήθεια κρίσιμων υλικών για την κάλυψη απαιτήσεων των Α/Φ CL-215/415 από την κατασκευάστρια εταιρεία … LTD», με αρχικώς εκτιμώμενο κόστος ύψους 1.273.122,41 ευρώ και τελικώς συμφωνηθέν τίμημα ποσού 860.298,65 ευρώ.(....)Μη νομίμως εξαιρέθηκε η επίμαχη προμήθεια από τις διατάξεις του Βιβλίου Ι του ν. 4412/2016, κατ’ επίκληση του άρθρου 15 παρ. 2 εδ. α΄ του νόμου αυτού.(....)η αναθέτουσα αρχή εξάντλησε τις νόμιμες δυνατότητες που διέθετε, επιχειρώντας να αναθέσει την προμήθεια των επίμαχων υλικών με τη τήρηση τόσο της αρχικής και επαναληπτικής δημόσιας ανοικτής διαδικασίας ανάθεσης όσο και της επακολουθήσασας διαδικασίας με διαπραγμάτευση, οι οποίες, όμως, απέβησαν άγονες, συντρέχουν, εν προκειμένω, οι προβλεπόμενες στο ως άνω άρθρο 32 παρ. 2 περ. β΄ υποπερ. ββ΄ του ν. 4412/2016 προϋποθέσεις και, ιδίως, η προϋπόθεση της απουσίας ανταγωνισμού για τεχνικούς λόγους, που δικαιολογούν την ανάθεση της ελεγχόμενης προμήθειας στην εταιρεία … Ltd.Ανακαλεί την 370/2020 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου. 

Ανάπλαση παραλιακού μετώπου...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι, ενόψει των περιλαμβανομένων στην …. απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού διαπιστώσεων, υφίστανται επαρκώς εύλογες ενδείξεις που οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η ανάδοχος εταιρεία είχε συνάψει, κατά το χρονικό διάστημα από 26.1.2012 έως 9.4.2012, συμφωνίες με άλλους οικονομικούς φορείς, με στόχο τη στρέβλωση του ανταγωνισμού. Δοθέντος δε ότι, σύμφωνα με την παράγραφο 6 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, σε οποιοδήποτε χρονικό σημείο κατά τη διάρκεια της διαδικασίας σύναψης σύμβασης, οι αναθέτουσες αρχές μπορούν να αποκλείουν οικονομικό φορέα, όταν αποδεικνύεται ότι εμπίπτει σε μία από τις περιπτώσεις της παραγράφου 4 του ίδιου άρθρου, η αναθέτουσα αρχή όφειλε, τηρώντας τη διαδικασία που προβλέπεται στις παραγράφους 7 έως 9 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, να καλέσει την ως άνω εταιρεία να προσκομίσει τα στοιχεία που η τελευταία επικαλέστηκε στο υποβληθέν από αυτήν Τ.Ε.Υ.Δ., προκειμένου να αποδείξει ότι έλαβε πράγματι επανορθωτικά μέτρα επαρκή για την απόδειξη της αξιοπιστίας της, παρότι συνέτρεχε ο σχετικός λόγος αποκλεισμού. Ως εκ τούτου, ήταν μη νόμιμη η κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού στην εταιρεία αυτή χωρίς την τήρηση της προαναφερθείσας διαδικασίας, ενόψει δε της εν λόγω ουσιώδους πλημμέλειας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο, με το …. έγγραφο του Δημάρχου ..., σχεδίου σύμβασης.

Παροχή υπηρεσιών παρασκευής –συσκευασίας και διανομής ζεστών γευμάτων (Σχολικά Γεύματα), σε μαθητές Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης(...)Άρα, όχι μόνο ο παρεμβαίνων συμπλήρωσε εσφαλμένα το νυν ΕΕΕΣ του, αλλά και εμπίπτει ως προς τη νυν διαδικασία στους λόγους αποκλεισμού του άρ. 73 παρ. 4 περ. ζ-η’ Ν. 4412/2016 και των όρων 2.2.3.4.ζ-η’ της διακήρυξης και δη για καθεμία εκ των ως άνω τριών βάσεων αποκλεισμού του, ήτοι λόγω μη νόμιμης συμπλήρωσης ΕΕΕΣ και λόγω δύο διακριτών βάσεων αποκλεισμού αυτοτελώς και σωρευτικά. Και τούτο ισχύει αυτοτελώς και σωρευτικά, ως προς το πραγματικό των κριθέντων δια των Αποφάσεων ΑΕΠΠ 1033/2018 και 468/2019, η κάθε μία εκ των οποίων αφορά διακριτή διαδικασία και διακριτή τέτοια προηγηθείσα διαπίστωση, εκάστη και μόνη αυτοτελώς δηλωτέα και με τη μη δήλωση της συγκροτούσα καθ’ εκάστη αυτοτελώς και επαρκής τους ως άνω λόγους αποκλεισμού. Τα ανωτέρω, χωρίς άλλωστε να έχει προφανώς δηλώσει επανορθωτικά μέτρα (αφού απέκρυψε εξαρχής το οικείο πραγματικό και απάντησε αρνητικά στα οικεία ερωτήματα). Συνεπώς, κατ’ αποδοχή των ισχυρισμών της προσφυγής, ο παρεμβαίνων τυγχάνει άνευ ετέρου αποκλειστέος από τα τμήματα συμμετοχής του, περί των οποίων ασκείται η προσφυγή και άρα, εκτείνεται η εκ της ΑΕΠΠ αρμοδιότητα εξέτασης και ακύρωσης.(...)Δέχεται εν μέρει την Προδικαστική Προσφυγή. Ακυρώνει τη με αρ. ... απόφαση του ΔΣ της αναθέτουσας, καθ’ ο μέρος έκρινε αποδεκτή την προσφορά του παρεμβαίνοντος στα Τμήματα 1, 16, 41 και 53 και ανέδειξε αυτόν προσωρινό ανάδοχο στο Τμήμα 16 της διαδικασίας.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.Ζ/1018/2022.

Ανάδειξη αναδόχου έργου....Δεδομένου ότι σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω: α) τόσο στη διακήρυξη όσο και στο ΕΕΕΣ του ελεγχόμενου διαγωνισμού δεν περιλαμβάνεται ως λόγος αποκλεισμού η περ. γ της παρ. 4 του άρθρου 73 του ν.4412/2016 («εάν η αναθέτουσα αρχή διαθέτει επαρκώς εύλογες ενδείξεις που οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο οικονομικός φορέας συνήψε συμφωνίες με άλλους οικονομικούς φορείς με στόχο τη στρέβλωση του ανταγωνισμού»), β) η έννοια του σοβαρού επαγγελματικού παραπτώματος, το οποίο συνιστά εν προκειμένω σύμφωνα με την οικεία διακήρυξη υποχρεωτικό λόγο αποκλεισμού, ερμηνεύεται ευρέως, ειδικά δε όταν δεν περιλαμβάνονται στη διακήρυξη ειδικότερες εκφάνσεις του, όπως η αποφυγή στρέβλωσης του ανταγωνισμού, καλύπτοντας κάθε παραπτωματική συμπεριφορά που έχει αντίκτυπο στην επαγγελματική αξιοπιστία και το κύρος του οικονομικού φορέα, όπως η παράβαση των κανόνων του ανταγωνισμού, γ) ως δικαιολογητικά απόδειξης μη συνδρομής του σοβαρού επαγγελματικού παραπτώματος απαιτούνται, σύμφωνα με την οικεία διακήρυξη, πιστοποιητικά χορηγούμενα από τα αρμόδια επιμελητήρια και φορείς (ΤΕΕ, ΓΕΩΤΕΕ, ΕΕΤΕΜ), από τα οποία αποδεικνύεται ότι τα πρόσωπα με βεβαίωση του Μ.Ε.Κ., που στελεχώνουν την εργοληπτική επιχείρηση, δεν έχουν διαπράξει σοβαρό επαγγελματικό παράπτωμα, τα οποία και προσκομίστηκαν από την προσωρινή ανάδοχο, δ) στην προσωρινή ανάδοχο έχει επιβληθεί πρόστιμο από την Επιτροπή Ανταγωνισμού, η δε σχετική απόφαση έχει δημοσιευτεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως από 8.12.2017 (ΦΕΚ Β΄ 3104), ε) η ύπαρξη και μόνο απόφασης της Αρχής Ανταγωνισμού, με την οποία διαπιστώθηκε η παράβαση των κανόνων του ανταγωνισμού, δεν δύναται να οδηγήσει άνευ ετέρου στον αποκλεισμό του συμμετέχοντα οικονομικού φορέα και στ) η αναθέτουσα αρχή οφείλει να αξιολογεί τους κινδύνους που θα μπορούσε να διατρέξει, στην περίπτωση που αναθέσει τη σύμβαση σε προσφέροντα, του οποίου η ακεραιότητα ή η αξιοπιστία είναι αμφίβολη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι πρέπει να παρασχεθούν έγγραφες διευκρινίσεις ως προς την τήρηση της διαδικασίας που προβλέπεται στις παρ. 7 έως 9 του άρθρου 73 του ν.4412/2016, και, ειδικότερα, ως προς την κλήση της ως άνω εταιρείας να προσκομίσει στοιχεία, προκειμένου να αποδείξει ότι έλαβε επανορθωτικά μέτρα επαρκή για την απόδειξη της αξιοπιστίας της (όπως διακοπή όλων των δεσμών με πρόσωπα ή οργανισμούς που εμπλέκονται στην παράνομη συμπεριφορά, μέτρα αναδιοργάνωσης προσωπικού, εφαρμογή συστημάτων υποβολής εκθέσεων και ελέγχου, δημιουργία δομής εσωτερικού ελέγχου για την παρακολούθηση της συμμόρφωσης, έγκριση εσωτερικών κανόνων ευθύνης και αποζημίωσης – βλ. σημείο 102 του Προοιμίου της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ), ώστε να μην καταλείπεται αμφιβολία ως προς την ακεραιότητα και αξιοπιστία αυτής. Ενόψει των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, πρέπει να αναβάλει την οριστική του κρίση, προκειμένου η αναθέτουσα αρχή να προσκομίσει τα, αναφερόμενα στην προηγούμενη σκέψη, στοιχεία.

ΠΡΟΜΗΘΙΕΣ:επιδιώκεται η ανάκληση της 379/2022 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου (Ζ΄ Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Με τα δεδομένα αυτά το Δικαστήριο κρίνει ότι εσφαλμένως με την προσβαλλομένη διαπιστώθηκε η προδιαληφθείσα πλημμέλεια στη διακήρυξη του επίμαχου διαγωνισμού. Τούτο, διότι, από τη συνδυαστική εφαρμογή των οικείων άρθρων των οδηγιών 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ, όπως έχουν μεταφερθεί στην εθνική έννομη τάξη με τα Βιβλία Ι και ΙΙ του ν. 4412/2016, αντίστοιχα, και παρατέθηκαν αναλυτικά στις σκέψεις 7 και 8 της παρούσας απόφασης, δεν συνάγεται ότι η απόδειξη της μη συνδρομής λόγων αποκλεισμού προϋποθέτει, πέραν της υποβολής του ΕΕΕΣ ως δικαιολογητικό συμμετοχής, και την υποβολή οποιωνδήποτε αποδεικτικών μέσων στο πλαίσιο της προσκόμισης των δικαιολογητικών κατακύρωσης του αναδειχθέντος προσωρινού αναδόχου. Ως εκ τούτου, βασίμως προβάλλεται από τη δεύτερη προσφεύγουσα ότι το άρθρο 80 του ν. 4412/2016 δεν υποχρεώνει τους αναθέτοντες φορείς να απαιτούν με την διακήρυξη την υποχρεωτική υποβολή από τους υποψήφιους αναδόχους αποδεικτικών μέσων για τους δυνητικούς λόγους αποκλεισμού του άρθρου 73 παρ. 4 του ν. 4412/2016, ούτε, εξάλλου, συνάγεται σχετική υποχρέωση από τις λοιπές διατάξεις που έχουν παρατεθεί. Όπου, άλλωστε, ο ενωσιακός ή ο εθνικός νομοθέτης απαιτεί την υποβολή αποδεικτικών μέσων για την απόδειξη μη συνδρομής λόγων αποκλεισμού το προβλέπει ρητώς ορίζοντας παράλληλα και τα κατάλληλα αποδεικτικά μέσα (βλ. π.χ. άρθρο 60 παρ. 2 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ και 80 παρ. 2 του ν. 4412/2016). Πέραν τούτων, εσφαλμένα το Κλιμάκιο υπολαμβάνει ότι τυγχάνουν υποχρεωτικής εφαρμογής τα πρότυπα τεύχη της ΕΑΑΔΗΣΥ, καθόσον κατά ρητή διατύπωση του άρθρου 281 παρ. 5 του ν. 4412/2016, οι αναθέτοντες φορείς του Βιβλίου ΙΙ του ίδιου νόμου δύνανται κατά διακριτική ευχέρεια να χρησιμοποιούν ή όχι τα εν λόγω πρότυπα τεύχη για τη σύνταξη των διακηρύξεών τους, χωρίς από καμία διάταξη να συνάγεται η υποχρεωτική χρήση τους.Ανακαλεί την 379/2022 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου (Ζ΄ Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου.