ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤ.ΣΥΝΘ/538/2013
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Προμήθεια καυσίμου:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην υπό στοιχ. ΙΙ σκέψη, το Τμήμα άγεται στην κρίση, ότι συντρέχει στην προκειμένη περίπτωση η προϋπόθεση της μοναδικότητας του προμηθευτή, που δικαιολογεί κατά νόμο την προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης. Τούτο διότι η προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία για την προμήθεια του συγκεκριμένου τύπου καυσίμου (AVGAS 100 LL) που χρησιμοποιείται μόνο για την κίνηση των πυροσβεστικών αεροσκαφών ήταν αναγκαία, δοθέντος ότι το καύσιμο αυτό διακινεί μόνο η εταιρεία ..., η οποία διαθέτει και τις απαιτούμενες εγκαταστάσεις και τον εξοπλισμό. Το καύσιμο αυτό, δεν μπορεί να διακινηθεί από τις εγκαταστάσεις και τον εξοπλισμό που χρησιμοποιείται για τους άλλους τύπους αεροπορικών καυσίμων, γεγονός που καθιστά την εταιρεία ... εν τοις πράγμασι αποκλειστικό προμηθευτή και διακινητή του καυσίμου αυτού (βλ. και την 489/VI/2010 απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού). Η διαπίστωση αυτή θεμελιώνεται περαιτέρω και στο γεγονός ότι κατά τη διενέργεια στο παρελθόν ανοικτών διαγωνισμών για την ανάθεση της επίμαχης σύμβασης είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον μόνο η εταιρεία ... (βλ. τα προσκομιζόμενα πρακτικά ανοίγματος τεχνικών προσφορών των διενεργηθέντων διαγωνισμών που διεξήχθησαν από το έτος 2006, καθώς και τις σχετικές κατακυρωτικές αποφάσεις). Ως εκ τούτου το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι με επάρκεια αιτιολογείται στην προκειμένη περίπτωση η συνδρομή των προβλεπόμενων στο άρθρο 25 παρ. 1 περ. β του π.δ.60/2007 προϋποθέσεων προσφυγής στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη προκήρυξη διαγωνισμού.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Τμήμα αποφαίνεται, κατά πλειοψηφία, ότι η αίτηση της Διοίκησης Αεροπορικής Υποστήριξης του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας καθώς και υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «...» για αναθεώρηση της 3494/2012 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου πρέπει να γίνουν δεκτές
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΤΜ.6/1378/2012
Προμήθεια πετρελαίου κινήσεως...ζητείται η ανάκληση της 129/2011 πράξης του Στ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά σε προηγούμενες σκέψεις της παρούσας αποφάσεως i) το Τμήμα άγεται στη κρίση ότι ορθώς το Κλιμάκιο με την προσβαλλομένη πράξη του έκρινε ότι η νομιμότητα των διαγωνισμών που διενεργήθηκαν με βάση τους όρους των 111 και 132/2010 διακηρύξεων πάσχει διότι στις δύο αυτές διακηρύξεις δεν είχε προσδιοριστεί η προϋπολογισθείσα δαπάνη εκάστου είδους, γεγονός που συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια των ως άνω διαγωνιστικών διαδικασιών καθώς και της επακολουθήσασας διαδικασίας διαπραγμάτευσης. Παρά ταύτα ενόψει του ότι ούτε στη 45/2009 διακήρυξη, με βάση τους όρους της οποίας διενεργήθηκε από το ως άνω Νοσοκομείο διαγωνισμός με το ίδιο αντικείμενο για το ακριβώς προηγούμενο χρονικό διάστημα, είχε προσδιοριστεί η προϋπολογισθείσα δαπάνη εκάστου είδους, χωρίς η σχετική αυτή πλημμέλεια να αναδειχθεί από το Στ΄ Κλιμάκιο, που διενήργησε τον έλεγχο στη διαγωνιστική αυτή διαδικασία (βλ. 20/2010 Πρ. Στ΄ Κλ. Ελ. Συν.), το Τμήμα κρίνει, κατά παραδοχή του σχετικού λόγου ανακλήσεως, ότι το αιτούν, χωρίς πρόθεση καταστρατηγήσεως των οικείων διατάξεων, σχημάτισε την πεπλανημένη, πλην συγγνωστή πεποίθηση ότι ο προσδιορισμός της προϋπολογισθείσας δαπάνης εκάστου είδους στις 111 και 132/2010 διακηρύξεις δεν ήταν απαραίτητη. ii) Περαιτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι η παράλειψη αναφοράς των ποσοτήτων των προς προμήθεια ειδών, της κατανομής της προμήθειας σε τμήματα και της δυνατότητας υποβολής προσφοράς ακόμα και για τμήμα των προκηρυχθέντων ειδών στις δημοσιευθείσες περιλήψεις των διακηρύξεων 111 και 132/2010 στην Ε.Ε.Ε.Ε. και στον ημεδαπό τύπο δεν ήταν πρόσφορη να αποτρέψει από την κατάθεση προσφοράς προμηθευτές που επιθυμούσαν να συμμετάσχουν στους δύο αυτούς διαγωνισμούς, καθόσον σε όλες τις περιλήψεις που δημοσιεύθηκαν τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και στην Ε.Ε.Ε.Ε. αναφερόταν ότι τα πλήρη κείμενα των ως άνω διακηρύξεων ήταν αναρτημένα στον ιστότοπο του Νοσοκομείου και αναγραφόταν η σχετική ηλεκτρονική διεύθυνση, με αποτέλεσμα μέσω της εν λόγω διαδικτυακής ανάρτησης να παρέχεται σε κάθε ενδιαφερόμενο η δυνατότητα δωρεάν και άμεσης πρόσβασης στο αναλυτικό περιεχόμενο των διακηρύξεων αυτών κι επομένως και στους επίμαχους όρους τους, περί των κατ’ είδος ποσοτήτων των προς προμήθεια ειδών, της κατανομής της προμήθειας σε τμήματα και της δυνατότητας υποβολής προσφοράς ακόμα και για τμήμα των προκηρυχθέντων ειδών. Λαμβάνοντας δε υπόψη επιπλέον των ανωτέρω και ότι στους διαγωνισμούς για προμήθεια υγρών καυσίμων που διενεργούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου σε όλη την επικράτεια συστηματικά δεν εκδηλώνεται κανένα ενδιαφέρον, ενώ το τυχόν ιδιαίτερα περιορισμένο ενδιαφέρον εκδηλώνεται πάντα σε τοπικό επίπεδο, λόγω της ιδιαιτερότητας στη διαμόρφωση των τιμών των καυσίμων και της κρατούσας οικονομικής στενότητας (βλ. και απόφ. 600/2012 VI Τμ. Ελ Συν.) το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι το γεγονός ότι οι δύο ως άνω διαγωνισμοί απέβησαν άγονοι δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να συσχετιστεί με την παράλειψη αναγραφής των ως άνω δεδομένων (των ποσοτήτων των προς προμήθεια ειδών, της κατανομής της προμήθειας σε τμήματα και της δυνατότητας υποβολής προσφοράς ακόμα και για τμήμα των προκηρυχθέντων ειδών) στις δημοσιευθείσες περιλήψεις των προαναφερόμενων διακηρύξεων και συνεπώς η έλλειψη συμμετοχής και η αδυναμία ανάδειξης προμηθευτή στις δύο αυτές διαγωνιστικές διαδικασίες δεν απορρέει από έκνομες παραλείψεις του αιτούντος. iii) Όσον δε αφορά τη διαδικασία διαπραγμάτευσης, το Τμήμα κρίνει ότι αυτή διενεργήθηκε με βάση τις διατάξεις των οριζομένων στα άρθρα 25 παρ. 1 εδ. γ΄ του π.δ. 60/2007 και 2 παρ. 13 εδ. V του ν.2286/1995, για λόγους επείγουσας ανάγκης που δημιουργήθηκε λόγω της αδυναμίας ανεύρεσης προμηθευτών υγρών καυσίμων επί μακρό χρονικό διάστημα, παρά την διενέργεια των δύο ως άνω δημόσιων διαγωνισμών και ως εκ τούτου οι ουσιώδεις όροι της σχετικής αυτής διαδικασίας επιτρεπόταν να παρουσιάζουν αποκλίσεις σε σχέση με τους αντίστοιχους όρους των διακηρύξεων των ματαιωθέντων διαγωνισμών, αφού η εν λόγω διαδικασία και η μέσω αυτής ανάδειξη προμηθευτή για την προμήθεια πετρελαίου κίνησης για τη λειτουργία των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων του αιτούντος και των κέντρων Υγείας Αρχαγγέλου, Έμπωνα και Καρπάθου, ως αυτοτελής, αποσυνδέεται από τις δύο προηγηθείσες διαγωνιστικές διαδικασίες, όπως βασίμως ισχυρίζεται και το αιτούν. iv) Τέλος, το αιτούν προσκομίζει ενώπιον του Τμήματος σχέδιο συμβάσεως (με το 9580/2012 διαβιβαστικό έγγραφό του αριθμ. πρωτοκ. Ελ.Σ. 25090/2012), οι όροι του οποίου έχουν τροποποιηθεί σύμφωνα με όσα επισημάνθηκαν από το Κλιμάκιο και αναλυτικά προεκτέθηκε (βλ. και σκέψη VII παρ. Δ, Ε και ΣΤ της προσβαλλομένης), από το οποίο έχει απαλειφθεί και ο όρος περί του δικαιώματος προαίρεσης. Ενόψει όλων των ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι δεν συντρέχει λόγος διακωλυτικός για την υπογραφή του νέου τροποποιημένου αυτού σχεδίου συμβάσεως μεταξύ του αιτούντος και της εταιρείας «....»..να ανακληθεί η 129/2011 πράξη του Στ΄ Κλιμακίου
ΕλΣυν/ΣΤ Κλιμ/84/2010
Σε ανοικτό διαγωνισμό με κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή παρέχεται η δυνατότη¬τα στους υποψήφιους προμηθευτές να υποβάλουν προσφορά για ολόκληρες τις ποσότητες ενός ή περισσοτέρων από τα προκηρυχθέντα είδη. Μη νομίμως κατακυρώνεται με κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή η προμήθεια είδους στο μοναδικό προσφέροντα προμηθευτή εάν προηγουμένως δεν έχει εξετασθεί η προσφορά του με βάση συγκριτικά στοιχεία τιμών προηγούμενων διαγωνισμών ή της αγοράς, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 21 παρ.η του π.δ.118/2007. Με την 2709/2010 απόφασή του το VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακάλεσε την ως άνω Πράξη και έκρινε, μετά την προσκόμιση στοιχείων, ότι τα αρμόδια όργανα της αναθέτουσας αρχής εισηγήθηκαν, χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων, την κατακύρωση στον μοναδικό προσφέροντα προμηθευτή, αφού έλαβαν υπόψη τους τιμές κατακύρωσης πα¬ρελθόντων ετών.
ΕλΣυν/6 Τμ/1281/2010
Διαπραγμάτευση, χωρίς προηγούμενη δημοσίευση σχετικής προκήρυξης Επαρκώς αιτιολογείται η συνδρομή των προϋποθέσεων προσφυγής στην ανωτέρω διαδικασία, δοθέντος ότι η αλλαγή προμηθευτή θα υποχρέωνε την αναθέτουσα αρχή να προμηθευτεί υλικό με διαφορετικά τεχνικά χαρακτηριστικά, τα οποία είναι ασυμβίβαστα ή προκαλούν δυσανάλογες τεχνικές δυσχέρειες ως προς τη χρήση και συντήρηση, αφού από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι η ανατιθέμενη προμήθεια αναφέρεται σε εργαλεία με ειδικές τεχνικές προδιαγραφές και όχι σε απλά εργαλεία συντήρησης και επιπλέον προκύπτουν οι τεχνικοί λόγοι που αναδεικνύουν τις δυσανάλογες τεχνικές δυσχέρειες, οι οποίες θα προκαλούνταν από την επιλογή άλλου προμηθευτή «ειδικών εργαλείων» που προσφέρονται στην αγορά.
ΕλΣυν.Τμ.4/110/2011
Διαχείριση ιατρικών αποβλήτων:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, το Τμήμα άγεται κατ’ αρχήν στην κρίση ότι η δεύτερη παράταση της Π53/2007 σύμβασης με την εταιρεία «...» δεν ήταν νόμιμη, καθόσον τέτοια δυνατότητα δεν προβλεπόταν από τη σύμβαση. Το ίδιο ισχύει και υπό την εκδοχή ότι η επίμαχη παράταση συνιστά, αυτοτελή και ανεξάρτητη της προηγούμενης συμβατικής σχέσης των μερών, απευθείας ανάθεση των σχετικών υπηρεσιών στην ως άνω εταιρία, αφενός διότι η δαπάνη για τις ανατεθείσες υπηρεσίες και μόνο για το μήνα Φεβρουάριο έτους 2010 ανέρχεται στο ποσό των 64.992,10 ευρώ και, επομένως, υπερβαίνει όχι μόνο το όριο των 15.000,00 ευρώ σε ετήσια βάση, μέχρι του οποίου επιτρέπεται η άνευ ειδικών λόγων προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία, αλλά και εκείνο των 45.000,00 ευρώ, μέχρι του οποίου επιτρέπεται η διεξαγωγή πρόχειρου διαγωνισμού και αφετέρου διότι επείγουσα ανάγκη, η οποία να οφείλεται σε απρόβλεπτες περιστάσεις, δεν στοιχειοθετείται εν προκειμένω, αφού η μη έγκριση του ΠΠΥΥ έτους 2009 δεν στοιχειοθετεί απρόβλεπτο γεγονός, γεγονός δηλαδή που δεν ήταν δυνατόν, κατά τα διδάγματα της ανθρώπινης πείρας και λογικής, να προβλεφθεί. (..)το Τμήμα κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του νοσοκομείου προέβησαν στην παράταση – απευθείας ανάθεση της διαχείρισης των ιατρικών αποβλήτων αυτού χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων. Επομένως συντρέχει, κατά την κρίση του Τμήματος, συγγνωστή πλάνη που δικαιολογεί στην προκειμένη περίπτωση τη θεώρηση του επίμαχου εντάλματος, καθώς και των λοιπών, που τυχόν θα εκδοθούν για την ίδια αιτία και θα αφορούν την παροχή των αυτών υπηρεσιών από την ίδια ανάδοχο για το χρονικό διάστημα μέχρι την κοινοποίηση της παρούσας.(συγγνωστή πλάνη)
ΕλΣυν.Τμ.6/3/2009
ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΜΑΘΗΤΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι η απευθείας ανάθεση, κατόπιν διαπραγμάτευσης, του μεταφορικού έργου για τα επίδικα δρομολόγια, έναντι συμφωνηθέντος ανταλλάγματος που υπερβαίνει σε ποσοστό 71,99% την αντίστοιχη προϋπολογισθείσα δαπάνη, η οποία εγκρίθηκε από την αναθέτουσα αρχή χωρίς ειδική προς τούτο αιτιολογία, συνιστά ανεπίτρεπτη ουσιώδη τροποποίηση των όρων της αρχικής διακήρυξης, καθισταμένης ούτως πλημμελούς της οικείας διαδικασίας, όπως ορθώς έκρινε το Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη Πράξη του. Ωστόσο, η εν λόγω σύμβαση, η οποία καταρτίσθηκε, βάσει των ανωτέρω, με την ανακοίνωση της σχετικής περί απευθείας ανάθεσης απόφασης της αρμόδιας Νομαρχιακής Επιτροπής στους επιλεγέντες αναδόχους, εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του προμνησθέντος άρθρου 43 του ν. 3731/2008, ως εκ τούτου, καλύπτεται, σε κάθε περίπτωση, από τις νομιμοποιητικές διατάξεις του. Συνεπώς, η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη με αυτήν 314/2008 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και, δεδομένου ότι δεν συντρέχει άλλος νόμιμος λόγος κωλύων την υπογραφή, να υπογραφούν οι οικείες συμβάσεις...Ανακαλεί την 314/2008 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου,
ΕΣ/ΤΜ.6/2515/2016
Προμήθεια αεροπορικού καυσίμου..ζητείται η ανάκληση της 167/2016 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου,Με την υπό κρίση αίτηση και κατ’ εκτίμηση του περιεχομένου αυτής προβάλλεται ότι: Α) η επαύξηση κατά ποσοστό 15% της ποσότητας του υπό προμήθεια καυσίμου κατά τη διάρκεια εκτέλεσης της 6/2015 σύμβασης συνιστά άσκηση δικαιώματος προαίρεσης, που προβλέπεται στα άρθρα 10 παρ.1α του Παραρτήματος Α και 6 παρ. 5 του Παραρτήματος Β της διακήρυξης, που έχουν ενσωματωθεί ως όροι στη σύμβαση (βλ. Παράρτημα Γ) σε συνδυασμό με το άρθρο 2 παρ. 2 αυτής (όπου οι προς προμήθεια ποσότητες αναφέρονται ως «εκτιμώμενες»), το οποίο η αναθέτουσα αρχή μπορεί να ασκήσει κατά τη διάρκεια ισχύος της σύμβασης, αφού δεν το άσκησε κατά την κατακύρωση, εφόσον υπάρξουν επιτακτικές ανάγκες και υπό την προϋπόθεση της μη υπέρβασης του ορίου του ποσοστού 15%. Ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, καθόσον, σύμφωνα με τους προαναφερόμενους όρους της διακήρυξης και του σχεδίου σύμβασης η αναθέτουσα αρχή έχει το δικαίωμα να αυξήσει την προκηρυχθείσα ποσότητα κατά ποσοστό 15% μόνο κατά το στάδιο της κατακύρωσης του διαγωνισμού, σύμφωνα με το άρθρο 21 του π.δ/τος 118/2007, ενώ δεν προβλέπεται δικαίωμα της αναθέτουσας αρχής περί επαύξησης της ποσότητας του προς προμήθεια καυσίμου κατά τη διάρκεια ισχύος της σύμβασης, ήτοι δικαίωμα προαιρέσεως επαρκώς ποσοτικά και ποιοτικά προσδιορισμένο και νόμιμα δημοσιευμένο (ΕΣ Τμ. Μειζ.-Επταμ. Συνθ. 992/2011, VI Tμ. 6634, 6062/2015, 216/2014). Β) Η τροποποίηση της σύμβασης είναι νόμιμη, καθόσον αφενός συντρέχει αντικειμενικά δικαιολογημένη περίπτωση, σύμφωνα με το άρθρο 24 του π.δ/τος 118/2007 για την κάλυψη των επιτακτικών αναγκών της Πολεμικής Αεροπορίας για την προμήθεια καυσίμου στο πλαίσιο εκτέλεσης του έργου της αεροπυρόσβεσης, αφετέρου δεν επέρχεται αύξηση της αρχικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης, αφού η αξία της πρόσθετης προμήθειας θα εξοφληθεί από το αναμενόμενο διαθέσιμο υπόλοιπο του προϋπολογισμού. Ο λόγος αυτός προβάλλεται αλυσιτελώς, καθόσον ακόμη και εάν υποτεθεί ότι πράγματι συντρέχει εν προκειμένω αντικειμενικά δικαιολογημένη περίπτωση, η τροποποίηση της σύμβασης κατ’ εφαρμογή της ως άνω διάταξης είναι μη νόμιμη, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙΑ, αφού αφορά σε ουσιώδη όρο αυτής, ήτοι στην ποσότητα του προς προμήθεια αγαθού, έστω και αν από την τροποποίηση αυτή δεν προκαλείται οικονομική επιβάρυνσης της αναθέτουσας αρχής. Άλλωστε, όπως ορθά έκρινε το Κλιμάκιο, η πτώση της τιμής των καυσίμων είναι στοιχείο υποθετικό, συγκυριακό και συμπτωματικό και σκοπός κάθε μειοδοτικής διαγωνιστικής διαδικασίας προμήθειας δεν είναι να εξαντληθεί η προϋπολογιζόμενη δαπάνη, αλλά να πραγματοποιηθεί η ζητούμενη προμήθεια με τη μεγαλύτερη δυνατή εξοικονόμηση πόρων. Γ) Συντρέχει επιτακτική ανάγκη για την προμήθεια αεροπορικού καυσίμου για την κίνηση των πυροσβεστικών αεροσκαφών της Πολεμικής Αεροπορίας καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, καθόσον i) το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας δια του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας σύμφωνα με το άρθρο 7 της ΚΥΑ 12030/Φ.109.1/1999 (ΦΕΚ Β΄ 713) επιτελεί καίριο ρόλο στο έργο της αεροπυρόσβεσης με τη διάθεση εναέριων και επίγειων μέσων, ελικοπτέρων κ.λπ. και συνεπικουρεί το Πυροσβεστικό Σώμα, ii) τα πυροσβεστικά αεροσκάφη συνεχίζουν το πτητικό τους έργο και μετά τη λήξη της αντιπυρικής περιόδου και iii) ο υπό εξέλιξη διαγωνισμός (Δ. 22/2016) για την προμήθεια 7.787.260 λίτρων του ιδίου άνω καυσίμου βαίνει προς ματαίωση και επανάληψη λόγω υποβολής μη συμφέρουσας οικονομικής προσφοράς. Ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙΒ, καθόσον δεν προκύπτει η συνδρομή των εξαιρετικών προϋποθέσεων για την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης. Τούτο δε διότι αφενός δεν συντρέχει κατεπείγουσα ανάγκη για την κίνηση των πυροσβεστικών αεροσκαφών της Πολεμικής Αεροπορίας λόγω της λήξης της αντιπυρικής περιόδου, αφετέρου το γεγονός της επικείμενης ματαίωσης του εν εξελίξει διαγωνισμού με το ίδιο αντικείμενο που επικαλείται η αναθέτουσα αρχή ούτε απρόβλεπτο είναι, ούτε ανάγεται εκτός σφαίρας δράσης και ευθύνης της. Ε) Τέλος, με την κρινόμενη αίτηση προβάλλεται ότι τα αρμόδια όργανα του αιτούντος συγγνωστώς και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης του νόμου υπέλαβαν ότι διατηρούσαν το δικαίωμα αύξησης των ποσοτήτων και κατά τη διάρκεια εκτέλεσης της σύμβασης. Ο ως άνω λόγος πρέπει να απορριφθεί ομοίως ως αβάσιμος, λόγω της σαφήνειας των σχετικών όρων της διακήρυξης και του σχεδίου σύμβασης.Δεν ανακαλεί την 167/2016 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΣτΕ/1747/2011
Η αναθέτουσα αρχή έχει μεν ευχέρεια, κατ’ απόκλιση από το γενικό κανόνα διενέργειας ανοικτού ή κλειστού διαγωνισμού, να συνάπτει δημόσια σύμβαση με προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση της σχετικής προκήρυξης, μόνον όμως εφόσον συντρέχουν οι προς τούτο νόμιμες προϋποθέσεις, ήτοι κατεπείγουσα ανάγκη οφειλόμενη σε γεγονότα απρόβλεπτα και δη μη απορρέοντα από δική της ευθύνη. Η σχετική απόφαση της αναθέτουσας αρχής πρέπει να φέρει πλήρη και ειδική αιτιολογία, αναφερόμενη στους λόγους για τους οποίους αποφασίζεται η προσφυγή στην εν λόγω εξαιρετική διαδικασία. Όταν, εξ άλλου, η αναθέτουσα αρχή προσφεύγει για δεύτερη φορά στην εξαιρετική διαδικασία, τότε δεν αρκεί η αναφορά στους λόγους που την οδήγησαν να προσφύγει για πρώτη φορά στη διαδικασία, αλλά πρέπει να βεβαιώνεται αιτιολογημένα ότι οι ανωτέρω λόγοι (αρχικοί ή νέοι) συντρέχουν και για την εκ δευτέρου προσφυγή στη διαδικασία.
ΕΣ/ΤΜ.6/1890/2016
Προμήθεια ειδών εγχειρητικής τεχνικής..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις της παρούσας απόφασης, το Τμήμα κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι η μη αναγραφή στην περίληψη που απεστάλη στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ουσιωδών στοιχείων, όπως τα είδη των προς προμήθεια αγαθών και η ακριβής ποσότητα αυτών, καθώς και η παραπομπή στη διακήρυξη αναφορικά με τις πληροφορίες για τις απαιτούμενες εγγυήσεις, τους όρους χρηματοδότησης, την προσωπική κατάσταση των υποψηφίων καθώς και τα κριτήρια για την αξιολόγηση των ελάχιστων όρων οικονομικού και τεχνικού χαρακτήρα που πρέπει να πληροί ο συμμετέχων οικονομικός φορέας, συνιστά πλημμελή τήρηση των διατυπώσεων δημοσιότητας. Πλην όμως, η πλημμέλεια αύτη δεν αποτέλεσε εν προκειμένω πρόσφορη αιτία παραβίασης των αρχών του ανταγωνισμού, της ελεύθερης πρόσβασης στις διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων και της διαφάνειας. Τούτο δε διότι: α) στη δημοσιευθείσα στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης περίληψη, γινόταν ρητή παραπομπή στο πλήρες κείμενο της διακήρυξης, το οποίο ήταν διαθέσιμο σε οποιονδήποτε ενδιαφερόμενο, άνευ κόστους, μέσω της ανάρτησής του στην ηλεκτρονική διεύθυνση (www.3ype.gr) της αναθέτουσας αρχής, η οποία προσδιοριζόταν στην περίληψη ως «σημείο επαφής», στο οποίο ήταν διαθέσιμες περαιτέρω πληροφορίες (βλ. Τμήμα Ι, στοιχείο Ι.1 της περίληψης), β) στον ελεγχόμενο διαγωνισμό έλαβαν μέρος σαράντα (40) εταιρείες, μερικές εκ των οποίων αποτελούν θυγατρικές πολυεθνικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην ελληνική αγορά, γ) υπεβλήθησαν προσφορές για επιμέρους μόνον τμήματα των προκηρυχθέντων ειδών και κατατέθηκαν εγγυητικές επιστολές, το ποσό των οποίων είχε ορθώς και άνευ παρερμηνειών υπολογιστεί επί της προϋπολογισθείσας δαπάνης αυτών (τμημάτων), δ) η δυνατότητα υποβολής προσφορών ακόμα και για τμήμα των προκηρυχθέντων ειδών προβλέπεται σχεδόν παγίως στις διακηρύξεις των διαγωνισμών για την ανάθεση συμβάσεων αντίστοιχων υγειονομικών ειδών για τα δημόσια νοσοκομεία, λόγω της απόλυτης εξειδίκευσης αυτών, γεγονός που είναι γνωστό στις ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις του οικείου κλάδου, ενώ περαιτέρω η αναγραφή του κωδικού αριθμού (33160000) της κοινής ονοματοδοσίας της σύμβασης (C.P.V.) στο Τμήμα ΙΙ.1.6. της περίληψης, παραπέμπει στην προμήθεια ειδών «εγχειρητικής τεχνικής», για τα οποία είναι γνωστές στους δραστηριοποιούμενους στον τομέα αυτό, οι περαιτέρω υποδιαιρέσεις τους (με τους αντίστοιχους κωδικούς) και ε) καίτοι δεν αναγράφονταν ρητά οι απαιτούμενες εγγυήσεις, οι όροι χρηματοδότησης, η νομική μορφή των συμμετεχόντων οικονομικών φορέων και τα κριτήρια χρηματοοικονομικής αξιολόγησης αυτών, ουδείς εκ των σαράντα συμμετεχόντων αποκλείσθηκε στο στάδιο ελέγχου των δικαιολογητικών συμμετοχής (βλ. το από 28.8.2014 Πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού που επικυρώθηκε με την 758/4.9.2014 απόφαση του Διοικητή της 3ης Υγειονομικής Περιφέρειας …). Ως εκ τούτου, σε ότι αφορά στον ελεγχόμενο διαγωνισμό διαπιστώνεται ότι από τις ως άνω παραλείψεις στις διατυπώσεις δημοσιότητας δεν επήλθε νόθευση του ελεύθερου και υγιούς ανταγωνισμού και παραβίαση των αρχών της διαφάνειας, με συνέπεια να μην ασκούν εν προκειμένω ουσιώδη επιρροή και να μην αποτελούν λόγο διακωλυτικό της υπογραφής των οικείων σχεδίων σύμβασης (αποφάσεις Τμήματος Μείζονος - Επταμελούς Σύνθεσης 3175/2012, 2448/2012, VI Τμήματος 1506/2012, πρβλ. αποφάσεις VI Τμήματος 5999/2015, 3332/2015, 2434/2015, 3507/2014). Σε κάθε περίπτωση δε η εκ παραδρομής εσφαλμένη συμπλήρωση της ένδειξης περί της μη υποδιαίρεσης της σύμβασης σε τμήματα, στο τυποποιημένο κείμενο της δημοσιευθείσας στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης περίληψης της προκήρυξης, δεν απέτρεψε εν προκειμένω την κατάθεση προσφοράς από προμηθευτές που επιθυμούσαν να συμμετάσχουν στο διαγωνισμό όχι για το σύνολο, αλλά για μέρος μόνον των προς προμήθεια ειδών, ούτε άλλωστε μπορεί η εν λόγω μεμονωμένη παραδρομή να επιφέρει άνευ άλλου το δυσανάλογο αποτέλεσμα της ακύρωσης του συνόλου της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας, καθόσον αφενός συμμετείχε μεγάλος αριθμός εταιρειών (40), αφετέρου δε υπεβλήθησαν προσφορές για επιμέρους είδη των προς προμήθεια αγαθών και επομένως η εν λόγω πλημμέλεια δεν εμπόδισε την ανάπτυξη του ανταγωνισμού. Τέλος, ως ήδη εξετέθη ανωτέρω, η δυνατότητα υποβολής προσφορών για μέρος μόνον των προκηρυσσομένων ειδών προβλέπεται σχεδόν παγίως στις διακηρύξεις διαγωνισμών για την ανάθεση υγειονομικών εν γένει ειδών για τις ανάγκες των δημοσίων νοσοκομείων, γεγονός που είναι γνωστό στις ενδιαφερόμενες εξειδικευμένες επιχειρήσεις του οικείου κλάδου (αποφ. VI Τμήμ. 3507/2014, 2185/2012, 1506/2012, 1139/2012, 891/2012, 806/2012). ..Ανακαλεί εν μέρει την 121/2016 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕλΣυν/ΣΤ Κλιμ/28/2010
Μη νόμιμη εν μέρει η διαδικασία διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού για την ανάδειξη προμηθευτών υγρών καυσίμων από Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, κατά το μέρος που κατακυρώθηκαν τα αποτελέσματα του διαγωνισμού σε μοναδικούς εξ αρχής υποψηφίους προμηθευτές, δεδομένου ότι, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 21 περ. η του π.δ.118/2007, δεν προσκομίστηκαν συγκριτικά στοιχεία τιμών είτε προηγούμενων διαγωνισμών είτε της αγοράς που να επιβεβαιώ-νονται με παραστατικά, ώστε να ληφθούν υπόψη, όπως απαιτεί ο νόμος, από την Επιτροπή του Διαγωνισμού για να έχει τη δυνατότητα να κατακυρώσει στον μοναδικό υποψήφιο και ο διαγω-νισμός ως προς αυτούς έπρεπε υποχρεωτικά να ματαιωθεί και να επαναληφθεί. Με την 1285/2010 απόφασή του το VI Τμήμα του Έλεγκτικού Συνεδρίου ανακάλεσε την ως άνω Πράξη και έκρινε ότι νόμιμα αποφασίσθηκε η ολοκλήρωση της διαγωνιστικής διαδικασίας και η ανάθεση των επίμαχων προμηθειών παρά το γεγονός ότι κατατέθηκε μία και μόνο προσφορά, καθόσον υπήρχαν συγκριτικά στοιχεία προηγούμενων διαγωνισμών, τα οποία και προσκομίστη-καν ενώπιόν του. Τα στοιχεία αυτά αρκεί να ενυπάρχουν στα λοιπά στοιχεία της διαγωνιστικής διαδικασίας χωρίς να απαιτείται να παρατίθενται αυτά στη σχετική εισήγηση του αρμοδίου για την κρίση των αποτελεσμάτων του διαγωνισμού οργάνου, στην περίπτωση που αυτό κρίνει ότι η διαδικασία του διαγωνισμού πρέπει να συνεχιστεί παρά τον ένα και μοναδικό προσφέροντα.
ΕΣ/ΤΜ.6/2383/2011
Καταπολέμηση κουνουπιών...ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση των 187 και 188/2011 συναφών πράξεων του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Σύμφωνα με τη διάταξη του 2 του π.δ. 118/2007: «1. (…) 2. Στις περιπτώσεις ανοικτού διαγωνισμού, η διακήρυξη, με την επιφύλαξη των τυχόν οριζομένων σε άλλες διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας, περιλαμβάνει τα ακόλουθα: α. (…) ιθ. Το σχέδιο της σύμβασης που θα υπογραφεί με τον προμηθευτή». Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 24 του ίδιου π.δ/τος «1. Μετά την ανακοίνωση κατακύρωσης ή ανάθεσης υπογράφεται και από τα δύο συμβαλλόμενα μέρη η σύμβαση το κείμενο της οποίας επισυνάφθηκε στη διακήρυξη. ……..Δεν χωρεί οποιαδήποτε διαπραγμάτευση στο κείμενο της σύμβασης που επισυνάφθηκε στην διακήρυξη του διαγωνισμού, ούτε καθ’ οιονδήποτε τρόπο τροποποίηση ή συμπλήρωση της προσφοράς του προμηθευτή». Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται ότι στο ουσιώδες περιεχόμενο της διακήρυξης διαγωνισμού περιλαμβάνεται το σχέδιο συμβάσεως, που πρόκειται να καταρτισθεί μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας διαγωνισμού. Τούτο επιβάλλεται προκειμένου οι ενδιαφερόμενοι, που πρόκειται να συμμετάσχουν στο διαγωνισμό να γνωρίζουν εκ των προτέρων τους όρους από τους οποίους θα διέπεται η προς κατάρτιση σύμβαση, παράλληλα δε εξασφαλίζεται έτσι η απαγόρευση των διαπραγματεύσεων επί του κειμένου της σύμβασης (πρβλ.ΣτΕ 1215/2009). Στην υπό κρίση περίπτωση, από το σύνολο των στοιχείων του φακέλου προκύπτει ότι στη διακήρυξη του διαγωνισμού δεν περιεχόταν σχέδιο συμβάσεως. Επομένως, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι ορθώς το Κλιμάκιο έκρινε ότι κωλυόταν η υπογραφή των υποβληθέντων ενώπιον του σχεδίων συμβάσεων για το λόγο αυτό πλην όμως το Τμήμα κρίνει περαιτέρω ότι η αιτούσα, χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων σχημάτισε την πεπλανημένη, πλην όμως συγγνωστή, πεποίθηση ότι εφόσον η οικεία προκήρυξη περιελάμβανε όλους τους όρους με βάση τους οποίους θα υπογραφόταν η σύμβαση, δεν ήταν αναγκαία η επισύναψη σχεδίου αυτής στην οικεία διακήρυξη. Κατ΄ακολουθίαν τούτων το Τμήμα κρίνει ότι, σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν ανωτέρω, πρέπει η 188/2011 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου να ανακληθεί λόγω συγγνωστής πλάνης. Η συνδρομή συγγνωστής πλάνης εδράζεται κατά τη κρίση του Τμήματος πέραν των επί μέρους κατά τα ανωτέρω αναφερομένων λόγων, κυρίως στην ανάγκη που αντιμετωπίζονταν με τις ελεγχόμενες συμβάσεις, η οποία συνίστατο στην αντιμετώπιση του κινδύνου μετάδοσης μολυσματικών ασθενειών στην περιοχή και στην εξ αυτού του κινδύνου δημιουργηθείσα πίεση στους αρμόδιους φορείς και τα όργανά τους προκειμένου να προφυλάξουν τους κατοίκους της περιοχής και να καθησυχάσουν την δικαιολογημένη και γνωστή στο πανελλήνιο κατά την συγκεκριμένη εποχή, ανησυχία τους..Ανακαλεί τις 187 και 188 Πράξεις του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου