Η αξίωση του εργολάβου για την καταβολή της, κατά τη σύμβαση, οφειλόμενης αμοιβής του υπόκειται σε πενταετή παραγραφή που αρχίζει από το τέλος του έτους κατά το οποίο συντελέσθηκε η οριστική παραλαβή του έργου, είτε αυτή διενεργήθηκε από την επιτροπή με τη σύνταξη σχετικού πρωτοκόλλου (πραγματική παραλαβή) είτε έγινε αυτοδικαίως (πλασματική παραλαβή). Η οριστική, δε, παραλαβή θεωρείται ότι έχει συντελεσθεί αυτοδικαίως εάν παρέλθει άπρακτο δίμηνο από τη συμπλήρωση του χρόνου της εγγύησης του έργου και πάντως μετά την πάροδο 30 ημερών από τότε που ο ανάδοχος θα απευθύνει προς την υπηρεσία ειδική περί τούτου όχληση, χωρίς την οποία δεν επέρχεται η συντέλεση της (πλασματικής) οριστικής παραλαβής (πρβλ. πράξεις Ι Τμ. Ε.Σ. 271, 388/1992 και απ. ΣτΕ 3489, 4195/1996).Aπό τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει, ανεξαρτήτως του χρόνου λήξεως της εγγύησης των έργων, ότι έγινε ειδική όχληση του αναδόχου προς ενέργεια της οριστικής παραλαβής τους, δε συντρέχει περίπτωση συντελέσεως αυτοδίκαιης παραλαβής, ούτε εξάλλου έχουν συνταχθεί πρωτόκολλα οριστικής παραλαβής. Συνεπώς, οι αξιώσεις του αναδόχου από τις ανωτέρω εργολαβικές συμβάσεις δεν έχουν υποπέσει σε παραγραφή,

ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΕΡΓΑ.Ανάθεση:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Δήμο σε εργοληπτικές επιχειρήσεις, ως απόρροια ανάληψης των υποχρεώσεων της αυτοδικαίως λυθείσας και τεθείσας σε εκκαθάριση Δημοτικής Επιχείρησης, καθόσον: α) η υποκατάσταση της Δημοτικής Επιχείρησης από τις ανωτέρω εργοληπτικές επιχειρήσεις στην εκτέλεση των ως άνω έργων είναι μη νόμιμη, όχι μόνο διότι δεν τηρήθηκε η διαδικασία για την επιτρεπόμενη από το ν. 1418/1984 υποκατάσταση του αναδόχου, αλλά προεχόντως διότι, μέσω αυτής της ανάθεσης εκ μέρους της Δημοτικής Επιχείρησης, καταστρατηγήθηκαν οι οικείες διατάξεις περί διενέργειας διαγωνισμών, β) κατά το χρόνο που ο Πρόεδρος της Δημοτικής Επιχείρησης υπέγραψε τις επίμαχες συμβάσεις με τις ως άνω εργοληπτικές επιχειρήσεις, το Δ.Σ. της Δημοτικής Επιχείρησης δεν είχε ακόμα αποδεχθεί τις οικείες αναθέσεις από το Δήμο και επομένως, κατά τον επίμαχο χρόνο, η Δημοτική Επιχείρηση δεν είχε την αρμοδιότητα να αναθέσει την εκτέλεση των έργων σε τρίτους και γ) δεν υπάρχουν πρωτόκολλα παραλαβής των έργων, που να έχουν εκδοθεί από την Δημοτική Επιχείρηση και με τα οποία να πιστοποιείται η καλή εκτέλεση των έργων εκ μέρους των αναδόχων, αλλά μόνο τα από 11.10.2012 και 1.2.2013 πρωτόκολλα οριστικής παραλαβής από την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου, με τα οποία πιστοποιείται η καλή εκτέλεση των έργων εκ μέρους της Δημοτικής Επιχείρησης, ενώ ούτε οι τελικές επιμετρήσεις και οι λογαριασμοί των έργων έχουν συνταχθεί από τους ανωτέρω αναδόχους, αλλά από την Δημοτική Επιχείρηση.

Τόκους υπερημερίας δικαιούται ο ανάδοχος του έργου μόνο αν ο κύριος του έργου, χωρίς υπαιτιότητα του αναδόχου, καθυστέρησε να ενεργήσει πληρωμές με βάση εγκριθείσα πιστοποίηση και μόνον από την υποβολή έγγραφης όχλησης προς τη διευθύνουσα υπηρεσία, η οποία (όχληση) αποτελεί πρόσθετη ουσιαστική προϋπόθεση της καταβολής τόκων υπερημερίας επί της εργολαβικής αμοιβής. Αντίκεινται στις συνταγματικές διατάξεις και στο ΠΠΠΕΣΔΑ, οι διατάξεις περί προσδιορισμού του επιτοκίου υπερημερίας του δήμου, σημαντικά υπολειπομένου του αντίστοιχου ποσοστού του γενικώς ισχύοντος επιτοκίου, στην περίπτωση πληρωμής αναδόχου δημοσίου έργου για τις εργασίες που έχουν εκτελεσθεί από αυτόν. Οι συμβάσεις εκτέλεσης δημοσίων έργων δεν υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής του π.δ.166/2003 (αντίθετη ως προς την εφαρμογή του π.δ.166/2003 στις συμβάσεις εκτέλεσης δημοσίων έργων η προηγούμενη απόφαση 66/2010 του ΔΕφΑθηνών).

Παροχή υπηρεσιών διαδικτυακής προώθησης Δήμου:..Με δεδομένα αυτά κατά παράβαση των άρθρων 200 και 219 του   ν. 4412/2016 στα δικαιολογητικά του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος δεν περιλαμβάνεται πρωτόκολλο οριστικής παραλαβής το οποίο έπρεπε να συνταχθεί από την αρμόδια επιτροπή παραλαβής μετά την 123/13.3.2019 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου. Είναι δε απορριπτέος ο ισχυρισμός του Δήμου ότι η επιτροπή παραλαβής δεν μπορεί να αλλάξει γνωμοδότηση, αφού η υποχρέωση σύνταξης του πρωτοκόλλου οριστικής παραλαβής προβλέπεται ρητώς στον νόμο. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Δυνατότητα συντέλεσης μετάταξης υπαλλήλου από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας του Υπουργείου Εσωτερικών στην Κεντρική Υπηρεσία του ίδιου Υπουργείου, κατ εφαρμογή του άρθρου 12 παρ. 2 του Ν 2085/1992.(..)Κατάσταση :  Αποδεκτή 
Είναι δυνατή η συντέλεση μετάταξης υπαλλήλου της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας του Υπουργείου Εσωτερικών στην Κεντρική Υπηρεσία του ίδιου Υπουργείου, κατ εφαρμογή του άρθρου 12 παρ. 2 του Ν 2085/1992, εφόσον η προειρημένη διάταξη δεν απέβαλε την ισχύ της και μετά την εισαγωγή του Υπαλληλικού Κώδικα (κυρωτ. Ν 3528/2007), σύμφωνα με το άρθρο 75 αυτού.

Πληρωμή 1ου λογαριασμού του έργου «Εσωτερική οδοποιΐα Τ.Δ. Μαρμάρων».Η δαπάνη είναι κανονική, καθόσον προσκομίσθηκε το πρωτόκολλο προσωρινής παραλαβής του έργου, καθώς και η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου με την οποία εγκρίθηκε το ως άνω πρωτόκολλο και δεν προκύπτει η τυχόν συντέλεση αυτοδίκαιης προσωρινής παραλαβής σε χρόνο προγενέστερο από αυτόν της σύνταξης του πρωτοκόλλου και της εγκρίσεώς του από το Δημοτικό Συμβούλιο, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 53,54,55 του π.δ/τος 609/1985.

Αυτοδίκαιη παραλαβή έργου – Μετάθεση συμβατικού χρόνου παράδοσης – Κήρυξη αναδόχου έκπτωτου – Προϋποθέσεις.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
Με βάση το διδόμενο ιστορικό του ερωτήματος: α) δεν συντρέχει περίπτωση οριστικής ποιοτικής και ποσοτικής παραλαβής του έργου, β) η ανάδοχος οφείλει να το ολοκληρώσει εντός του μετατεθέντος χρόνου χωρίς πρόσθετο τίμημα και γ) σε περίπτωση άρνησής της για συνέχιση και ολοκλήρωση η αναθέτουσα Αρχή οφείλει να την κηρύξει έκπτωτη. (ομοφ.)

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Συνεπώς, κατά το έτος 2017 που εκδόθηκε το 124 Ε σχετικό χρηματικό ένταλμα πληρωμής, σε αντικατάσταση του οποίου εκδόθηκε το ελεγχόμενο 105 Ε/2018 χρηματικό ένταλμα πληρωμής, η αξίωση καταβολής τόκων για την καθυστέρηση εξόφλησης των ανωτέρω λογαριασμών του έργου «…..» ήταν ήδη παραγεγραμμένη. Όσον αφορά στους τόκους του δεύτερου λογαριασμού του έργου «Ολοκλήρωση ανέγερσης 12/θέσιου Δ.Σ. Ελεούσας», η παραγραφή άρχισε παρομοίως ένα μήνα από την ρητή έγκριση του λογαριασμού από τη Διευθύνουσα υπηρεσία η οποία έγινε 16.07.2009, ήτοι από 18.8.2009. Η όχληση που υπεβλήθη στις 12.11.2010 διέκοψε την παραγραφή, η οποία, εφόσον η αρμόδια υπηρεσία δεν απάντησε, ξανάρχισε ένα εξάμηνο μετά, ήτοι στις 13.5.2011 και συμπληρώθηκε μετά την παρέλευση πενταετίας, ήτοι το έτος 2016. Κατά συνέπεια, κατά το έτος 2017 που εκδόθηκε το 157 Ε σχετικό χρηματικό ένταλμα πληρωμής, σε αντικατάσταση του οποίου εκδόθηκε το ελεγχόμενο 133 Ε/2018 χρηματικό ένταλμα πληρωμής, η αξίωση καταβολής τόκων για την καθυστέρηση εξόφλησης του δεύτερου λογαριασμού του δεύτερου έργου ήταν ήδη παραγεγραμμένη. Τέλος, εν όψει του ότι, κατά τα προεκτεθέντα, η αξίωση καταβολής τόκων γεννάται εντός μηνός από την ρητή εν προκειμένω έγκριση εκάστου λογαριασμού των εκτελεσθέντων έργων, απορριπτέοι ως νόμω αβάσιμοι τυγχάνουν τόσο ο προβαλλόμενος από τον Επίτροπο ισχυρισμός ότι κρίσιμος χρόνος για την έναρξη της παραγραφής χρόνος είναι η ημερομηνία έγκρισης των πρωτοκόλλων οριστικής παραλαβής των ανωτέρω δύο έργων όσο και η άποψη που υποστηρίζει η Περιφέρεια Ηπείρου (Περιφερειακή Ενότητα ....) στο 38593/3576/27.3.2018 έγγραφο επανυποβολής των ενταλμάτων για θεώρηση, ότι η παραγραφή απαιτήσεων του αναδόχου για τόκους υπερημερίας εκκινεί από το πέρας το έτους κατά το οποίο εξοφλήθηκε το χρηματικό ένταλμα που εκδόθηκε για την εξόφληση του αντίστοιχου λογαριασμού. Κατόπιν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες δαπάνες είναι μη κανονικές διότι οι σχετικές απαιτήσεις έχουν υποπέσει στην πενταετή παραγραφή και, ως εκ τούτου, τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθούν. 

Οριστική παραλαβή του έργου «Επισκευή- διαμόρφωση χώρων κράτησης στο κτίριο (λέσχη) Α.Τ. Ρόδου Δωδεκανήσου» - Ζήτημα παραγραφής των τυχόν αξιώσεων του αναδόχου.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή 
Δεν τίθεται ζήτημα αυτοδίκαιης παραλαβής του έργου, δεδομένου του ότι δεν έχει παρέλθει ο προβλεπόμενος νόμιμος χρόνος της εγγύησης καλής εκτέλεσης αυτού, όντος αδιαφόρου, εάν η καθυστέρηση περάτωσης των διαδικασιών οφείλεται και στην αδρανή συμπεριφορά της αναδόχου κοινοπραξίας, η οποία όλως προσφάτως ανταποκρίθηκε στις υποχρεώσεις της για την ολοκλήρωση της διοικητικής διαδικασίας, καταθέτοντας στη Διοίκηση τον τελικό επιμετρικό πίνακα του έργου. Περαιτέρω δεν τίθεται ζήτημα παραγραφής των (τυχόν) αξιώσεων αυτής για την εξόφληση του έργου, που προέρχονται ειδικότερα από την 2η εντολή πληρωμής - πιστοποίησης που υπέβαλε, δεδομένου του ότι εκκρεμεί ακόμα η διενέργεια της (πραγματικής) οριστικής παραλαβής του έργου, από της οποίας πρόκειται να αρχίσει η διαδρομή της σχετικής πενταετούς παραγραφής. (ομοφ.)

ΤΑΧΔΙΚ. Επιστροφή εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης έργου.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή 
Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΤΑΧΔΙΚ δεν δύναται να αποφασίσει την επιστροφή εγγυητικής τραπεζικής επιστολής καλής εκτέλεσης των εργασιών αποπεράτωσης κτιριακού συγκροτήματος, πριν την πραγματοποίηση της οριστικής παραλαβής του.