ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΕΒΔΟΜΟ/883/2025
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Η απόφαση 0883/2025 του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου απέρριψε την προσφυγή ένωσης οικονομικών φορέων κατά της πράξης 140/2025 του ΣΤ΄ Κλιμακίου, η οποία έκρινε ότι κωλυόταν η υπογραφή συμφωνίας-πλαίσιο με την Περιφέρεια Κρήτης για την προμήθεια τροφίμων και ειδών βασικής υλικής συνδρομής (προϋπολογισμού άνω των 10 εκατ. ευρώ). Το Δικαστήριο έκρινε ότι οι όροι τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας της διακήρυξης (άρθρα 2.2.6.1 και 2.2.6.2) ήταν υπέρμετρα περιοριστικοί και δυσανάλογοι. Συγκεκριμένα, το Δικαστήριο επικύρωσε ότι ο συνδυασμός απαιτήσεων για προηγούμενες συμβάσεις ήταν υπερβολικά λεπτομερής, και ότι ήταν μη νόμιμη η απαίτηση για εκ των προτέρων κατοχή αποθηκευτικών χώρων μεγάλου εμβαδού και υπερβολικά υψηλού αριθμού οχημάτων (20 φορτηγά), καθώς θα μπορούσε να είχε τεθεί ως ειδικός όρος εκτέλεσης. Η πλημμέλεια κρίθηκε ουσιώδης λόγω του περιορισμού του ανταγωνισμού, καθώς υποβλήθηκε μόνο μία προσφορά.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΣΤ/185/2025
Η Πράξη 185/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου κωλύει την υπογραφή του σχεδίου συμφωνίας-πλαίσιο μεταξύ της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και της ένωσης «BENUAL Α.Ε. - ΜΠΙΚΑΣ Α.Ε.». Η συμφωνία αφορούσε την προμήθεια τροφίμων και ειδών βασικής υλικής συνδρομής για την αντιμετώπιση της υλικής στέρησης απόρων, με συμβατικό τίμημα 25.149.758,76 ευρώ (προ ΦΠΑ). Η κώλυση προέκυψε διότι οι όροι τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας (άρθρα 2.2.6.1 και 2.2.6.2) κρίθηκαν υπέρμετρα περιοριστικοί και σε δυσαναλογία με τον επιδιωκόμενο σκοπό. Συγκεκριμένα, ορίστηκε υπερβολικά σύνθετη και λεπτομερής εμπειρία και απαιτήθηκε η κατοχή συγκεκριμένων εγκαταστάσεων (κέντρο αποθήκευσης 750 τ.μ.) και οχημάτων (πέντε φορτηγά) πριν την ανακήρυξη του αναδόχου. Οι περιοριστικοί αυτοί όροι επιβεβαιώθηκαν από το γεγονός ότι υποβλήθηκε μόνο μία παραδεκτή αίτηση συμμετοχής.
ΕΣ/ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΣΤ/180/2025
Η Πράξη 180/2025 του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου συμφωνίας-πλαίσιο μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής και της ένωσης οικονομικών φορέων «..Α.Ε.», με αντικείμενο την προμήθεια τροφίμων και ειδών βασικής υλικής συνδρομής (ΕΒΥΣ) για την αντιμετώπιση της υλικής στέρησης απόρων, προϋπολογισμού άνω των 76,5 εκατ. ευρώ (προ ΦΠΑ). Το Κλιμάκιο έκρινε ότι οι όροι τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας (άρθρα 2.2.6.1 και 2.2.6.2) της διακήρυξης ήταν υπέρμετρα περιοριστικοί και δυσανάλογοι, τυποποιώντας την εμπειρία με υπερβολικά λεπτομερή σχήματα και απαιτώντας εκ των προτέρων τη διάθεση εγκαταστάσεων και οχημάτων. Η διαπίστωση αυτή ενισχύθηκε από τον μικρό αριθμό συμμετεχόντων (δύο αιτήσεις, μία απορρίφθηκε), γεγονός που παραβιάζει τις αρχές του υγιούς ανταγωνισμού. Κατόπιν αυτών, το Κλιμάκιο κωλύει την υπογραφή του σχεδίου συμφωνίας-πλαίσιο.
ΕΣ/ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΣΤ/140/2025
Η Πράξη 140/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου συμφωνίας-πλαίσιο μεταξύ της Περιφέρειας Κρήτης και της ένωσης οικονομικών φορέων «… SA», με αντικείμενο την προμήθεια τροφίμων και ειδών βασικής υλικής συνδρομής (ΕΒΥΣ), συμβατικού τιμήματος 12.086.766,05 ευρώ (με ΦΠΑ). Το Κλιμάκιο έκρινε ότι κωλύεται η υπογραφή της συμφωνίας. Οι όροι τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας των άρθρων 2.2.6.1 και 2.2.6.2 της διακήρυξης κρίθηκαν υπέρμετρα περιοριστικοί και δυσανάλογοι. Συγκεκριμένα, ζητούνταν ιδιαίτερα σύνθετη και λεπτομερής εμπειρία, καθώς και η εκ των προτέρων διαθεσιμότητα μεγάλου κέντρου αποθήκευσης και διανομής (logistics) με ψυκτικό θάλαμο 100 τ.μ. στην Κρήτη, μαζί με συγκεκριμένο αριθμό φορτηγών οχημάτων, περιορίζοντας έτσι τον ανταγωνισμό, γεγονός που επιβεβαιώθηκε από την υποβολή μόνο μίας αίτησης συμμετοχής.
ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΕΒΔΟΜΟ/884/2025
Η απόφαση 0884/2025 του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου αποδέχεται την προσφυγή ανάκλησης του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Λάρισας. Η προσφυγή στρεφόταν κατά της Πράξης 11/2025 της Επιτρόπου, η οποία έκρινε ότι κωλυόταν η υπογραφή σύμβασης προμήθειας υλικών τροφοδοσίας (catering), λόγω ανεπαρκούς τεκμηρίωσης της προϋπολογιζόμενης δαπάνης και της αναγκαιότητας των ποσοτήτων. Το Δικαστήριο έκρινε ότι οι τιμές μονάδας ανά γεύμα (με κρέας, ψάρι, ή χωρίς), οι οποίες ήταν κατώτερες από τις αναπροσαρμοσμένες τιμές του 2023 της προηγούμενης σύμβασης, ήταν εύλογες και επαρκώς τεκμηριωμένες, λαμβάνοντας υπόψη και τις τρέχουσες αυξήσεις κόστους. Επίσης, ο κατά προσέγγιση υπολογισμός των ετήσιων μερίδων (περίπου 158.600) κρίθηκε επαρκής. Συνεπώς, η προσβαλλόμενη πράξη ανακλήθηκε και επετράπη η σύναψη της σύμβασης.
ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΕΒΔΟΜΟ/1156/2025
Η απόφαση 1156/2025 του Έβδομου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου απορρίπτει την προσφυγή της εταιρείας «…ΕΠΕ». Η εταιρεία ζητούσε την ανάκληση της Πράξης 218/2025, η οποία έκρινε ότι κωλυόταν η υπογραφή σύμβασης για την ανάθεση υπηρεσιών φύλαξης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (Τμήμα Β' - Λάρισα). Το Κλιμάκιο είχε διαπιστώσει ουσιώδη πλημμέλεια στην οικονομική προσφορά της προσφεύγουσας, καθώς ο υπολογισμός του επιδόματος αδείας και των δώρων Πάσχα και Χριστουγέννων ήταν εσφαλμένος, υπολείποντας του ελάχιστου εργατικού κόστους για τη δομή Γαιόπολη Λάρισας. Το Δικαστήριο απέρριψε όλους τους λόγους ανάκλησης, κρίνοντας ότι ο εσφαλμένος υπολογισμός ήταν σαφής και μαθηματικά αποδεικνύεται ότι υπολογίστηκε μόνο για ένα έτος αντί για την τριετή διάρκεια της σύμβασης, πλήττοντας έτσι τις αρχές της διαφάνειας και του υγιούς ανταγωνισμού.
ΕΣ/ΚΛ ΣΤ/99/2025
Η Πράξη 99/2025 του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της διαγωνιστικής διαδικασίας και του σχεδίου συμφωνίας-πλαίσιο μεταξύ της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας (ΠΔΕ) και δύο οικονομικών φορέων για την προμήθεια τροφίμων και ειδών βασικής υλικής συνδρομής (ΕΒΥΣ) για απόρους. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι οι όροι τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας (άρθρα 2.2.6.1 και 2.2.6.2 της διακήρυξης) είναι υπέρμετρα περιοριστικοί και τελούν σε δυσαναλογία με τον επιδιωκόμενο σκοπό, καθότι τυποποιούν την απαιτούμενη εμπειρία κατά ιδιαίτερα σύνθετο τρόπο και υποχρεώνουν τους ενδιαφερόμενους να διαθέτουν τις απαραίτητες εγκαταστάσεις και οχήματα προτού ανακηρυχθούν ανάδοχοι. Το γεγονός ότι υποβλήθηκαν μόνο δύο αιτήσεις συμμετοχής επιβεβαίωσε τον περιοριστικό χαρακτήρα των όρων. Κατά συνέπεια, κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμφωνίας-πλαίσιο.
ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΕΒΔΟΜΟ/1155/2025
Η Απόφαση 1155/2025 του Ελεγκτικού Συνεδρίου (Έβδομο Τμήμα) συνεκδίκασε τις προσφυγές ανάκλησης της ανώνυμης εταιρείας «…ΑΕ» και του Ελληνικού Δημοσίου κατά της 202/2025 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου. Η πράξη αυτή έκρινε ότι κωλυόταν η υπογραφή σύμβασης για υπηρεσίες φύλαξης κτηριακών εγκαταστάσεων του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, λόγω ασάφειας του κριτηρίου ανάθεσης Κ3 («Υλικά, Εξοπλισμός, Μέσα»). Το Τμήμα έκρινε ότι το Κ3 ήταν πράγματι αόριστο, αλλά ότι η πλημμέλεια δεν ήταν ουσιώδης, καθώς υποβλήθηκε μόνο μία προσφορά και δεν υπήρξαν προδικαστικές προσφυγές ή αιτήματα διευκρίνισης. Κατόπιν αυτών, οι προσφυγές έγιναν δεκτές, η Πράξη ανακλήθηκε και αποφασίστηκε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης.
ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΕΒΔΟΜΟ/886/2025
Η απόφαση 0886/2025 του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου απορρίπτει την προσφυγή ανάκλησης του Ελληνικού Δημοσίου (Υπουργείο Πολιτισμού) κατά της 6/2025 πράξης της Επιτρόπου, η οποία έκρινε ότι κωλυόταν η υπογραφή σύμβασης φύλαξης κτηρίων. Το Δικαστήριο έκρινε ότι δύο κριτήρια ποιοτικής επιλογής της διακήρυξης—η απαίτηση πιστοληπτικής ικανότητας 3.000.000 ευρώ και η απαίτηση απασχόλησης τουλάχιστον 100 ατόμων προσωπικού φύλαξης—ήταν μη νόμιμα και προδήλως δυσανάλογα, περιορίζοντας αδικαιολόγητα τον ανταγωνισμό. Επιπλέον, διατηρήθηκε ως διακωλυτικός λόγος η μη ρητή ενσωμάτωση βασικών στοιχείων (όπως ο αριθμός προσωπικού και οι όροι απασχόλησης) στο σώμα του σχεδίου σύμβασης, όπως απαιτείται από το άρθρο 68 παρ. 3 του ν. 3863/2010. Αντίθετα, η διάρκεια του δικαιώματος προαίρεσης (έως δύο έτη για μονοετή σύμβαση) κρίθηκε νόμιμη, και η έλλειψη αιτιολόγησης της τεχνικής προσφοράς καλύφθηκε με συμπληρωματικό πρακτικό. Καθώς όμως διατηρούνται ουσιώδεις λόγοι ακυρότητας, η προσφυγή απορρίφθηκε.
ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΕΒΔΟΜΟ/1098/2025
Η απόφαση 1098/2025 του Έβδομου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά την προσφυγή ανάκλησης της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) κατά της 164/2025 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου. Η ΕΕΤΤ ζητούσε την ανάκληση της πράξης αυτής, η οποία έκρινε ότι κωλυόταν η υπογραφή της έκτης τροποποίησης (προϋπολογισμού 1.680.199,90 ευρώ πλέον ΦΠΑ) της 6/2023 σύμβασης για το «Σύστημα Εποπτείας Φάσματος Δορυφορικών Επικοινωνιών (ΣΕΦΔ)». Το Δικαστήριο απέρριψε την προσφυγή. Αιτιολογία της απόρριψης ήταν ότι η προσφυγή ασκήθηκε εκπρόθεσμα, δηλαδή μετά την παρέλευση της δεκαπενθήμερης αποκλειστικής προθεσμίας του άρθρου 328 παρ. 1 του ν. 4700/2020. Η κοινοποίηση της προσβαλλόμενης πράξης στην ΕΕΤΤ έγινε στις 2.6.2025, με αποτέλεσμα η προθεσμία να λήγει στις 17.6.2025, ενώ η προσφυγή κατατέθηκε στις 18.6.2025.
ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΕΒΔΟΜΟ/1157/2025
Η απόφαση 1157/2025 του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τη συνεκδίκαση δύο προσφυγών ανάκλησης από την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας και την εταιρεία Dotsoft A.E. οι οποίες στρέφονταν κατά της 19/2025 Πράξης της Επιτρόπου στην ΠΕ Φθιώτιδας. Η Επίτροπος είχε κρίνει ότι κωλυόταν η υπογραφή σύμβασης για την παροχή υπηρεσιών Internet of Things (IoT) για την αγροτική παραγωγή, αξίας 350.000 ευρώ (πλέον ΦΠΑ), λόγω μη νόμιμου όρου της διακήρυξης. Ο όρος αυτός αφορούσε την απόδειξη οικονομικής επάρκειας με βάση τον κύκλο εργασιών των ετών 2020, 2021 και 2022, εξαιρώντας το πλησιέστερο έτος 2023, κρίνοντας ότι περιόριζε τον ανταγωνισμό. Το Δικαστήριο συμφώνησε με την Επίτροπο ως προς τη μη νομιμότητα του όρου. Ωστόσο, έκρινε ότι η διαπιστωθείσα πλημμέλεια δεν ήταν ουσιώδης στην προκειμένη περίπτωση, καθώς δεν αποδείχθηκε ότι αλλοίωσε τους όρους του ανταγωνισμού ή οδήγησε σε αποκλεισμό διαγωνιζομένων. Ως εκ τούτου, το Δικαστήριο δέχτηκε τις προσφυγές, ανακάλεσε την Πράξη και αποφάνθηκε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ των προσφευγόντων.