Θέμα: Εκσυγχρονισμός διατάξεων σχετικά με το Εθνικό Τυπογραφείο και την «Εφημερίδα της Κυβερνήσεως».

Εθνικό Τυπογραφείο, Εφημερίς της Κυβερνήσεως και λοιπές διατάξεις.

Από τις προαναφερόμενες διατάξεις (άρθρο 5 του ν. 3469/2006 «Εθνικό Τυπογραφείο, Εφημερίς της Κυβερνήσεως και λοιπές διατάξεις» ) συνάγεται ότι όλοι οι κρατικοί φορείς ως αναθέτουσες αρχές υποχρεούνται, για τη νόμιμη διενέργεια διαγωνισμού δημοσίων υπηρεσιών, να τηρούν τους ως άνω κανόνες δημοσιότητας, οι οποίοι, μεταξύ άλλων, επιτάσσουν τη δημοσίευση περίληψης των ουσιωδών στοιχείων της διακήρυξης στο Τεύχος Διακηρύξεων Δημοσίων Συμβάσεων της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως. Η παράλειψη τήρησης κάποιας εκ των ως άνω υποχρεωτικών διατυπώσεων δημοσιότητας συνιστά παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας, που καθιστά μη νόμιμη τη διαγωνιστική διαδικασία (βλ. Αποφ. VI Τμ. Ε.Σ 2500/2009, πρβλ. Αποφ. VI Τμ. Ε.Σ 31/2005, 89/2006). (…)Τα δε υποστηριζόμενα στην αίτηση ανάκλησης ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση η μη δημοσίευση της διακήρυξης του διαγωνισμού στο Τεύχος Διακηρύξεων Δημοσίων Συμβάσεων της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως δεν είναι ουσιώδης ενόψει της δημοσίευσης περίληψης της ανωτέρω διακήρυξης στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (Ε.Ε.Ε.Κ.), η οποία κατά τους ισχυρισμούς της αιτούσας αναπληρώνει και υπερκαλύπτει την ανωτέρω παράλειψη δημοσίευσης της διακήρυξης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, είναι αβάσιμα και απορριπτέα. Και τούτο διότι, οι ανωτέρω διατυπώσεις δημοσιότητας δεν εξυπηρετούν τον ίδιο σκοπό, αφού η μεν δημοσίευση περίληψης της διακήρυξης στην Ε.Ε.Ε.Κ. έχει ως στόχο τη διαφάνεια της διαδικασίας ανάθεσης και τη διασφάλιση συνθηκών πραγματικού ανταγωνισμού με την αποτροπή της προνομιακής μεταχείρισης των ημεδαπών έναντι των κοινοτικών ενδιαφερομένων (βλ. Πρ. VII Τμ. 212/2007, 155/2009), η δε δημοσίευση στο Τεύχος Διακηρύξεων Δημοσίων Συμβάσεων της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως απαιτείται πρωτίστως, σύμφωνα με το άρθρο 18 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (ν. 2690/1999, ΦΕΚ Α΄ 45), για την τελείωση της κανονιστικής πράξης της διακήρυξης και επομένως συνιστά συστατικό στοιχείο του κύρους της (βλ. Πρ. VI Τμ. 236/2006, IV Τμ. 26/2007).

Επειδή, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, η προσβαλλόμενη πράξη, η οποία διαθέτει κανονιστικό χαρακτήρα, έχει μεν αναρτηθεί στο διαδίκτυο, σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις του ν. 3861/2010, δεν έχει όμως δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ( βλ. το από 21.1.2013 έγγραφο της Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Οργάνωσης και Απλούστευσης Διαδικασιών ... προς το Συμβούλιο της Επικρατείας), ενώ δεν προβλέπεται από τη νομοθεσία άλλος νόμιμος τρόπος για τη δημοσίευσή της. Εξάλλου, οι ανωτέρω διατάξεις του ν. 3861/2010 για την υποχρεωτική ανάρτηση πράξεων στο διαδίκτυο δεν θίγουν τις διατάξεις του ν. 3469/2006 όσον αφορά τη δημοσίευση των κανονιστικών πράξεων στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ( βλ.την εισηγητική έκθεση του ν. 3861/2010). Για το λόγο αυτό, ο οποίος λαμβάνεται αυτεπαγγέλτως υπόψη, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή και να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη πράξη. 

Δημοσίευση κανονιστικής πράξης:..Επειδή, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, η προσβαλλόμενη πράξη, η οποία διαθέτει κανονιστικό χαρακτήρα, έχει μεν αναρτηθεί στο διαδίκτυο (ΑΔΑ: ...-52), σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις του ν. 3861/2010, δεν έχει όμως δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (βλ. το από 22.3.2013 έγγραφο της Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Οργάνωσης και Απλούστευσης Διαδικασιών του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. προς το Συμβούλιο της Επικρατείας), ενώ δεν προβλέπεται από τη νομοθεσία άλλος νόμιμος τρόπος για τη δημοσίευσή της. Εξάλλου, οι ανωτέρω διατάξεις του ν. 3861/2010 για την υποχρεωτική ανάρτηση πράξεων στο διαδίκτυο δεν θίγουν τις διατάξεις του ν. 3469/2006, όσον αφορά τη δημοσίευση των κανονιστικών πράξεων στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (βλ. την εισηγητική έκθεση του ν. 3861/2010). Για το λόγο αυτό ακυρώσεως, ο οποίος λαμβάνεται αυτεπαγγέλτως υπόψη, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή και να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη πράξη (ΣτΕ 1080,1082/2013).

ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, η 190569/13.7.2006 απόφαση συγκρότησης της ως άνω Επιτροπής, εφόσον εκδόθηκε στις 13.7.2006, χρόνος κατά τον οποίο ίσχυε ο ν. 301/1976, δεν απαιτείτο να δημοσιευτεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 2 παρ.1 εδαφ. ε΄ του νόμου αυτού. Αντίθετα, η ως άνω 190798/13.7.2007 τροποποιητική απόφαση έπρεπε να δημοσιευτεί στην εφημερίδα της Κυβερνήσεως, αφού κατά το χρόνο έκδοσής της (13.7.2007), ίσχυε πλέον ο ν. 3469/2006, σύμφωνα με τις διατάξεις του οποίου (άρθρο 5 παρ.2 περ. ιβ΄) δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως οι αποφάσεις συγκρότησης των αμειβόμενων επιτροπών, καθώς και οι τροποποιητικές αυτών, και συνεπώς είναι ανυπόστατη μη παράγουσα έννομες συνέπειες. Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη δεν είναι νόμιμη, τα δε λοιπά προβαλλόμενα από τον Επίτροπο ότι συμμετείχε στις συνεδριάσεις της επιτροπής, κατά το χρονικό διάστημα από 1.10.2008 έως 8.10.2008, ως αναπληρώτρια της εισηγήτριας, άλλο πρόσωπο από εκείνο που οριζόταν στην απόφαση συγκρότησης, καθώς και ότι η σχετική 6264/4.5.2007  απόφαση ορισμού αναπληρώτριας της Προϊσταμένης του Τμήματος Ασφάλισης που μετείχε ως εισηγήτρια στην ως άνω επιτροπή δεν δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, καθίστανται πλέον ως άνευ αντικειμένου. Συνακόλουθα, το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη, καθόσον η απόφαση εκλογής του φερόμενου ως δικαιούχου του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος ως Αντιπροέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου του εν λόγω Συνδέσμου δεν τυγχάνει δημοσιευτέα στην Εφημερίδα Κυβερνήσεως. Ο δε προβαλλόμενος από την Επίτροπο λόγος διαφωνίας ερείδεται επί της εσφαλμένης προϋπόθεσης ότι η ανωτέρω απόφαση συνιστά πράξη διορισμού μονομελούς οργάνου διοίκησης, δημοσιευτέα κατ’ άρθρο 5 παρ. 2 περ. ιβ΄ του ν. 3469/2006 και κρίνεται απορριπτέος.

Περί της εις την Εφημερίδα της Κυβερνήσεως δημοσιευομένης ύλης και ρυθμίσεως θεμάτων αναφερομένων εις την έκδοσιν και κυκλοφορίαν ταύτης

ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ με την παρ. . 1α άρθρου Ν. 3469/2006, ΦΕΚ-131 Α’

Δημοσίευση πράξης κανονιστικού χαρακτήρα:..Επειδή, η προσβαλλόμενη πράξη κατά το μέρος που έχει κανονιστικό χαρακτήρα, επιβαλλόταν από το Σύνταγμα και το άρθρο 5 παρ. 2 του ν. 3469/2006 (Α’ 131) να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, προκειμένου να λάβει νόμιμη υπόσταση. Όπως, όμως, προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου (βλ. το υπ’ αριθμ. πρωτ. Δ15Α 1083858 ΕΞ 2011/10-6-2011 έγγραφο του Υπουργείου Οικονομικών), η υπ’ αριθμ. ΠΟΛ.1133/27-9-2010 πράξη δεν δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και, ως εκ τούτου, κατά το ως άνω κανονιστικό μέρος της, είναι ανυπόστατη. Συνεπώς, προεχόντως για το λόγο αυτό ακυρώσεως, που λαμβάνεται υπόψη αυτεπαγγέλτως, και ανεξαρτήτως της υπάρξεως ή μη έγκυρης νομοθετικής εξουσιοδότησης για τη θέσπιση των ανωτέρω ρυθμίσεων, πρέπει η κρινόμενη αίτηση να γίνει εν μέρει δεκτή και να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη πράξη, κατά το μέρος αυτό (ΣΕ 87/2011 Ολομ., 909/2011 7μελ.).

Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι μη νόμιμη, όπως βασίμως προβάλλει η Επίτροπος, καθόσον η  5287/27.5.2014 απόφαση του Υφυπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, με την οποία συγκροτήθηκε η εν λόγω Επιστημονική Επιτροπή δεν έχει δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και, ως εκ τούτου, είναι ανυπόστατη και δεν παράγει έννομα αποτελέσματα. Το Κλιμάκιο, όμως, λαμβάνοντας υπόψη τους ισχυρισμούς που προβάλλονται με το 152803/Κ1/29.9.2015 έγγραφο του Διευθυντή Διά Βίου Μάθησης της Γενικής Γραμματείας Διά Βίου Μάθησης και Νέας Γενιάς του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων και, ειδικότερα, το γεγονός ότι οι αποφάσεις ορισμού των μελών των Επιτροπών των Διευθύνσεων Οργάνωσης και Διεξαγωγής Εξετάσεων και Πιστοποίησης της Γνώσης Ξένων Γλωσσών του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων δεν δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 8 παρ.1 περ. ιβ΄ του ν.3469/2006, σε συνδυασμό με την ανάγκη διασφάλισης του κύρους και της αξιοπιστίας των σχετικών ενεργειών της εν λόγω Επιστημονικής Επιτροπής, καθώς και το γεγονός ότι ήδη σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 25 του ν.4351/2015 (Α΄164/4.12.2015) οι αποφάσεις ορισμού των μελών της Επιστημονικής και Οργανωτικής Επιτροπής των εξετάσεων πιστοποίησης της ελληνικής γλώσσας, στοιχείων της ελληνικής ιστορίας και του ελληνικού πολιτισμού που απευθύνονται σε υπηκόους τρίτων χωρών δεν δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Υπουργείου χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων αλλά από συγγνωστή πλάνη δεν δημοσίευσαν την απόφαση συγκρότησης της εν λόγω Επιστημονικής Επιτροπής στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.