Τροποποίηση της υπ’ αρ. 20065/29.12.2020 κοινής υπουργικής απόφασης «Μέτρα Στήριξης επιχειρήσεων τουριστικών γραφείων και Τουριστικών Επιχειρήσεων Οδικών Μεταφορών (Τ.Ε.Ο.Μ.) που διαθέτουν τουριστικά λεωφορεία Δ.Χ. και τουριστικά τρένα» (Β’ 5771) και της διόρθωσης σφάλματος αυτής (Β’ 6023 ).

Καθορισμός από το ΥΠ.ΠΟ. Ζωνών Προστασίας αρχαιολογικού χώρου, κατ’ άρθρο 13 παρ.2 του Ν 3028/2002 και προώθηση προτάσεων για τον καθορισμό χρήσεων γης, όρων και περιορισμών δόμησης κλπ στην Ζώνη Β’ Προστασίας του χώρου αυτού.(..)Κατάσταση :  Αποδεκτή 
Ο Υπουργός Πολιτισμού μπορεί να καθορίσει Ζώνες Α’ και Β’ Προστασίας ενός αρχαιολογικού χώρου και να προωθήσει προτάσεις για τον καθορισμό, μαζί με τον συναρμόδιο Υπουργό, όρων και περιορισμών δόμησης και χρήσεων γης επιτρεπόμενων δραστηριοτήτων κλπ στη Β’ Ζώνη του χώρου αυτού, τόσο πριν, όσο και μετά την θεσμοθέτηση Ζ.Ο.Ε. μιας περιοχής, στην οποία περιλαμβάνεται και ο αρχαιολογικός χώρος, καθόσον δι’ αυτών (Ζωνών) παρέχεται εξειδικευμένη και αυξημένη προστασία του πολιτιστικού περιβάλλοντος σε σχέση με τις ρυθμίσεις της Ζ.Ο.Ε., σύμφωνα με την συνταγματική επιταγή περί διηνεκούς και αυξημένης προστασίας αυτού (πολιτιστικού περιβάλλοντος). Το Υπουργείο Πολιτισμού, κατά την αντιμετώπιση αιτημάτων ιδιοκτητών ακινήτων για την επιχείρηση έργου κλπ εντός αρχαιολογικού χώρου, ο οποίος έχει περιληφθεί στις ρυθμίσεις Ζ.Ο.Ε., αλλά επιπλέον έχουν καθορισθεί σ’ αυτόν Ζώνες Προστασίας Α’ και Β’ με απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού και περαιτέρω έχουν καθορισθεί όροι και περιορισμοί δόμησης, χρήσεις γης κλπ με κοινή απόφαση των Υπουργών Πολιτισμού και των συναρμοδίων Υπουργών, θα εφαρμόσει πλέον την άνω απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού περί καθορισμού Ζωνών και την Κοινή Υπουργική Απόφαση περί όρων και περιορισμών δόμησης κλπ στη Β’ Ζώνη, αφού δι’ αυτών παρέχεται εξειδικευμένη και αυξημένη προστασία του χώρου αυτού.

Απαλλαγή της μισθώτριας του αναψυκτηρίου που λειτουργεί εντός του Αρχαιολογικού Χώρου Δελφών από την υποχρέωση καταβολής μισθωμάτων, για όσο χρόνο δεν λειτουργούσε ο συγκεκριμένος Αρχαιολογικός Χώρος, λόγω του επιβληθέντος για την αντιμετώπιση της πανδημίας «COVID 19» μέτρου της υποχρεωτικής αναστολής λειτουργίας των Αρχαιολογικών Χώρων και Αρχαιολογικών Μουσείων.(....)Η επιχείρηση αναψυκτηρίου που λειτουργεί εντός του Αρχαιολογικού Χώρου Δελφών, της οποίας η δραστηριότητα ανεστάλη, δυνάμει του άρθρου πρώτου της κυρωθείσας με το άρθρο 1 του ν. 4682/2020, από 25.2.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ) «Κατεπείγοντα μέτρα αποφυγής και περιορισμού της διάδοσης κορωνοϊού», και των κατ’ εξουσιοδότηση αυτής εκδοθεισών ΚΥΑ, κατά το χρονικό διάστημα από την 7η Νοεμβρίου του 2020 έως την 22η Μαρτίου 2021, κατά το οποίο τελούσαν σε αναστολή λειτουργίας και όλοι οι Αρχαιολογικοί Χώροι, υπό την προϋπόθεση ότι περιλαμβάνεται στις επιχειρήσεις που χαρακτηρίστηκαν πληττόμενες για τους μήνες Νοέμβριο και Δεκέμβριο του 2020 και Ιανουάριο, Φεβρουάριο και Μάρτιο του 2021, σύμφωνα με τις Υ.Α. που εκδόθηκαν κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου δεύτερου της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ) της 20-3-2020, που κυρώθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4683/2020, απαλλάσσεται από την υποχρέωση καταβολής μισθωμάτων, για το διάστημα αυτό, σύμφωνα με τις προβλεπόμενες από τη νομοθεσία ειδικές ρυθμίσεις για τη μείωση των μισθωμάτων, που θεσπίστηκαν για την αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας (ομόφωνα).

Ερωτήματα σχετικά με ακίνητο κείμενο εντός της Ζώνης Α΄ Προστασίας κηρυγμένου αρχαιολογικού χώρου.(..)Κατάσταση :  Αποδεκτή 
α) Η μόνη δυνατότητα αποδέσμευσης ακινήτων από τη Ζώνη Α΄ Προστασίας νοείται μόνο υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 13 του Ν 3028/2002, προϋποθέσεις, όμως, που δεν συντρέχουν εν προκειμένω. Σε κάθε περίπτωση, το αίτημα του ενδιαφερομένου για αποδέσμευση του ακινήτου από την Ζώνη Α΄ Προστασίας, κατά το άρθρο 51 του προϊσχύσαντος ΚΝ 5351/1932 είναι αβάσιμο, διότι, ανεξαρτήτως του ότι η προβλεπόμενη στο άρθρο αυτό ευχέρεια του ιδιοκτήτη έχει κριθεί αντισυνταγματική και ουδέποτε συνέτρεξαν οι προϋποθέσεις εφαρμογής των διατάξεών του, το εν λόγω άρθρο δεν εφαρμόζεται όταν ισχύει Ζώνη Α΄ Προστασίας και για τα ακίνητα που βρίσκονται εντός αυτής δεν έχει απαγορευθεί η κατά προορισμό χρήση. β) Ο ενδιαφερόμενος ιδιώτης ουδεμιάς αποζημιώσεως δικαιούται για το μέχρι το έτος 1995 χρονικό διάστημα, διότι ουδέποτε υπέβαλε αίτημα εκμετάλλευσης για το ακίνητό του μέχρι το έτος αυτό, που ο χώρος ήταν απλώς χαρακτηρισμένος ως αρχαιολογικός. Επίσης, ουδεμιάς αποζημιώσεως δικαιούται ο ανωτέρω και για το από το έτος 1995 (ημερομηνία θεσμοθετήσεως της Α΄ Ζώνης Προστασίας) και εντεύθεν χρονικό διάστημα, διότι εκ του χαρακτηρισμού τούτου δεν επέρχεται ουσιώδης προσωρινή ή οριστική στέρηση ή προσωρινός ή οριστικός περιορισμός της κατά προορισμό χρήσεως του ακινήτου. γ) Δεν επιτρέπεται αλλαγή της χρήσεως των υφισταμένων εντός του εν λόγω ακινήτου δύο σταύλων σε επαγγελματική στέγη (κατάστημα), διότι, σύμφωνα με την απόφαση θεσμοθετήσεως της Ζώνης Α΄ Προστασίας, εντός αυτής επιτρέπεται μόνο η γεωργική και κτηνοτροφική εκμετάλλευση.

Η απόφαση 461/2025 του Ελεγκτικού Συνεδρίου (Β΄ Ελάσσονα Ολομέλεια) δέχεται την αίτηση αναίρεσης ανώνυμης εταιρείας («…Α.Ε.») κατά της 1332/2020 απόφασης του Ι Τμήματος. Η εταιρεία ζητούσε την αναίρεση της απόφασης του Τμήματος που απέρριψε ως εκπρόθεσμη τη δεύτερη έφεσή της κατά δημοσιονομικής διόρθωσης ύψους 335.243,57 ευρώ. Το Τμήμα είχε βασίσει την κρίση του στο ότι η προθεσμία άσκησης της δεύτερης έφεσης ανατρέχει στον χρόνο κοινοποίησης της αρχικής καταλογιστικής πράξης. Η Ολομέλεια έκρινε ότι το Τμήμα παραβίασε ουσιώδη τύπο της διαδικασίας, ερμηνεύοντας εσφαλμένα το άρθρο 54 του π.δ/τος 1225/1981. Διευκρίνησε ότι η προθεσμία άσκησης της κατ’ εξαίρεση επιτρεπόμενης δεύτερης έφεσης αρχίζει από την κοινοποίηση της δικαστικής απόφασης που απορρίπτει την πρώτη έφεση για τυπικό λόγο. Κατά συνέπεια, αναιρείται η προσβαλλόμενη απόφαση, διατάσσεται η απόδοση του παραβόλου και η υπόθεση αναπέμπεται στο Δέκατο Τμήμα για νέα κρίση.

Δημοσίευση κανονιστικής πράξης:..Επειδή, όσον αφορά τη νομιμότητα της δημοσίευσης της προσβαλλόμενης κανονιστικής πράξης, η αόριστη αναφορά στο δελτίο «...» σε συνοδική απόφαση με βάση την οποία «ανακαλείται» ο Εσωτερικός Κανονισμός της αιτούσας Ιεράς Μονής, χωρίς να αναφέρεται η χρονολογία της, δεν συνιστά νομότυπο τρόπο δημοσίευσής της και, επομένως, η προσβαλλόμενη πράξη δεν απέκτησε νόμιμη υπόσταση, ενώ εξάλλου λόγω της πλημμελούς αυτής δημοσίευσης δεν κινήθηκε η προθεσμία άσκησης αιτήσεως ακυρώσεως κατ’ αυτής, η οποία επί κανονιστικών πράξεων αρχίζει από τη δημοσίευσή τους (βλ. Σ.τ.Ε. 4/2000). Συνεπώς, η προσβαλλομένη κανονιστική απόφαση είναι ανυπόστατη και, κατ’ αρχήν, προσβάλλεται απαραδέκτως. Όπως, όμως, προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, ο Μητροπολίτης ... εξέδωσε την υπ’ αριθμ. 183Β/30.5.2004 απόφασή του, με την οποία, μεταξύ άλλων, διόρισε προσωρινή διοίκηση της Ιεράς Μονής «μέχρι δημοσιεύσεως του Κανονισμού Λειτουργίας της Ιεράς Μονής» (παρ. 2 της αποφάσεως). Η ανωτέρω απόφαση του Μητροπολίτη ... ο οποίος την εξέδωσε θεωρώντας ότι δεν υφίσταται Εσωτερικός Κανονισμός της αιτούσας Ιεράς Μονής λόγω της «ανακλήσεως» του κατά τ’ ανωτέρω δημοσιευθέντος Εσωτερικού Κανονισμού, συνιστά εφαρμογή της προσβαλλόμενης ανυπόστατης κανονιστικής απόφασης. Για το λόγο αυτό, πρέπει να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη πράξη. Επιπλέον, η κατάργηση του Εσωτερικού Κανονισμού της αιτούσας Ιεράς Μονής με τον τύπο της «διόρθωσης ημαρτημένων» δεν είναι νόμιμη, δεδομένου ότι τούτο έγινε με αυθαίρετη ενέργεια της Διεύθυνσης του δελτίου «...», χωρίς να συντρέχει περίπτωση διόρθωσης σφάλματος που ενεφιλοχώρησε κατά τη δημοσίευση του εν λόγω Κανονισμού. Κατά συνέπεια, η προσβαλλόμενη πράξη καθίσταται ακυρωτέα και για το λόγο αυτό.

Δημοσιονομικη διόρθωση ποσού...Τέλος, στην ίδια ως άνω έκθεση ελέγχου (παρ. 3.3.1) αναφέρονται και οι ακόλουθες παρατυπίες: α) ότι διαπιστώθηκε πιστοποίηση εργασιών που πραγματοποιήθηκαν σε παρακείμενο χώρο του οικοπέδου, εκτός ρυμοτομικής – οικοδομικής γραμμής, το οποίο αποτελεί δημοτική έκταση (εύρημα υπ’ αριθμ. 10), β) ότι στο υπόγειο του κτηρίου δημιουργήθηκε παρανόμως επιπλέον χώρος και ότι επίσης εκτός σχεδίων δημιουργήθηκε και πόρτα – είσοδος στο υπόγειο από τον εξωτερικό προαύλιο χώρο (εύρημα υπ’ αριθμ. 11), γ) ότι από τον έλεγχο που διενεργήθηκε στα κτηριακά, διαπιστώθηκαν αποκλίσεις μεταξύ των εγκεκριμένων σχεδίων από τον ΕΟΤ και την πολεοδομία και των πραγματοποιηθέντων, όπως αλλαγή διαστάσεων και διαρρυθμίσεων των χώρων, διαστάσεων κουφωμάτων, αλλαγή όψεων (πόρτες, παράθυρα κ.λπ.), δημιουργία εξωτερικής εισόδου στο υπόγειο, διαφοροποιήσεις στον εξωτερικό χώρο (πέργκολα, φούρνος, σκάλα, ψησταριά) κ.λπ., κάτι που συνιστά και παραβίαση της υπουργικής απόφασης χαρακτηρισμού του κτηρίου ως διατηρητέου (εύρημα υπ’ αριθμ. 12), δ) ότι δεν προσκομίσθηκε θεωρημένη μελέτη από την Πυροσβεστική Υπηρεσία (εύρημα υπ’ αριθμ. 16), ε) ότι υπάρχουν πολλές αντικρουόμενες αναφορές στη μελέτη (εύρημα υπ’ αριθμ. 22), στ) ότι υπάρχουν διαφορές στις διαστάσεις μεταξύ του τοπογραφικού σχεδίου, των σχεδίων «κατόψεις» και της μελέτης του αιτήματος υπαγωγής (εύρημα υπ’ αριθμ. 23), ζ) ότι οι εκθέσεις ελέγχου του Π.Ο.Ε. δεν έγιναν εντός των χρονικών περιορισμών που προβλέπουν οι αποφάσεις συγκρότησης και είναι ελλιπείς κατά περιεχόμενο (εύρημα υπ’ αριθμ. 25), η) ότι η ΙΕ/2032/Π07/4/357/Ε/Ν.2601/98/17.4.2008 τροποποιητική απόφαση έχει κάποια προβλήματα στις αναφορές της και δημιουργεί σύγχυση (εύρημα υπ’ αριθμ. 27), θ) ότι στο υπόγειο δεν έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες (σοβάτισμα εσωτερικών τοίχων, κάλυψη σωληνώσεων κ.λπ.), ενώ έχει κατασκευαστεί και εσωτερική πόρτα (εύρημα υπ’ αριθμ. 28) και ι) ότι διαπιστώθηκαν διαφοροποιήσεις στο εξωτερικό τοιχίο, στην περιοχή κυρίας εισόδου – πόρτας, στις καμινάδες κ.λπ. (εύρημα υπ’ αριθμ. 29). Ωστόσο, ανεξαρτήτως αν οι εν λόγω παρατυπίες δύναται να αποτελέσουν επαρκή βάση για την επιβολή δημοσιονομικής διόρθωσης και μάλιστα για το σύνολο της επιχορήγησης, πάντως εν προκειμένω η εξέτασή τους παρίσταται αλυσιτελής, δεδομένου ότι οι η επιβολή ολικής δημοσιονομικής διόρθωσης βρίσκει αυτοτελές έρεισμα και στηρίζεται πλήρως στις λοιπές διαπιστωθείσες παρατυπίες (ευρήματα) που κρίθηκαν βάσιμες (βλ. σκέψη V).