Εκτέλεση εργασιών::..Με δεδομένα τα ανωτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι νόμιμη. Οι επίμαχες εργασίες δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ομοειδείς ούτε ότι εντάσσονται σε παρεμφερείς κατηγορίες με τις εργασίες διαγράμμισης οδών, ενόψει του ότι για την άρτια εκτέλεση καθεμίας από αυτές απαιτήθηκε η χρήση διαφορετικού μηχανήματος και ανατέθηκαν σε διαφορετικούς αναδόχους (ΚΠΕΔ στο VII πράξεις 68, 65/2018). Εξάλλου και υπό την εκδοχή ότι είναι ομοειδείς ή εντάσσονται σε παρεμφερείς κατηγορίες με τις ανατεθείσες στον ίδιο ανάδοχο εργασίες ασφαλτόστρωσης, αθροιζόμενες οι προϋπολογισθείσες δαπάνες αυτών χωρίς ΦΠΑ ανέρχονται σε 18.053,00 ευρώ (9.995,00 + 8.058,00) και δεν υπερβαίνουν το όριο των 20.000,00 ευρώ, πέραν του οποίου δεν επιτρέπεται απευθείας ανάθεση λόγω ποσού. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Η προδικαστική προσφυγή της εταιρείας «προσφεύγουσα» ασκήθηκε κατά απόφασης της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, η οποία την απέκλεισε από τον διαγωνισμό για την «Προμήθεια 60 τόνων λευκού ακρυλικού χρώματος διαγράμμισης οδών και 50 τόνων γυάλινων αντανακλαστικών σφαιριδίων για τις ανάγκες της Περιφερειακής Ενότητας Κοζάνης». Ο αποκλεισμός αιτιολογήθη από την αναθέτουσα αρχή λόγω της μη αναφοράς της ημερομηνίας διενέργειας του διαγωνισμού στην εγγυητική επιστολή συμμετοχής, όπως απαιτούσε η διακήρυξη. Ωστόσο, η προσφεύγουσα ισχυρίστηκε ότι η έλλειψη αυτή ήταν επουσιώδης, αφού το υπόδειγμα της διακήρυξης δεν προέβλεπε το πεδίο για την ημερομηνία, ενώ τα υπόλοιπα στοιχεία ήταν επαρκώς διατυπωμένα. Ζητήθηκε η ακύρωση της αποκλειστικής απόφασης, η έγκριση της προσφοράς της και η συνέχιση της στα επόμενα στάδια του διαγωνισμού.

H προδικαστική προσφυγή ασκήθηκε από την εταιρεία «…» κατά της απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, η οποία αποκλείει την προσφεύγουσα από τον διαγωνισμό για την «Προμήθεια 60 τόνων λευκού ακρυλικού χρώματος διαγράμμισης οδών και 50 τόνων γυάλινων αντανακλαστικών σφαιριδίων για τις ανάγκες της Περιφερειακής Ενότητας Κοζάνης». Το αντικείμενο της προσφυγής είναι ο νόμιμος αποκλεισμός της προσφεύγουσας, καθώς κρίθηκε ότι η εγγυητική επιστολή συμμετοχής της δεν ανταποκρινόταν στους όρους της διακήρυξης και της νομοθεσίας, επειδή δεν αναφερόταν η ημερομηνία διενέργειας του διαγωνισμού. Η προσφεύγουσα ισχυρίζεται ότι η έλλειψη αυτή είναι επουσιώδης και θα μπορούσε να θεραπευτεί με την παροχή διευκρινίσεων, ζητώντας την ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης και την έγκριση της προσφοράς της για τα επόμενα στάδια του διαγωνισμού.

« Προδικαστική παραπομπή – Σύναψη δημοσίων συμβάσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών – Οδηγία 2004/18/ΕΚ – Έννοια του όρου “σύμβαση δημοσίων έργων” – Σύνολο συμβάσεων που περιλαμβάνει σύμβαση επιχορηγήσεως και προσύμφωνο πωλήσεως – Άμεσο οικονομικό ενδιαφέρον για την αναθέτουσα αρχή – Έργο το οποίο ανταποκρίνεται στις επακριβώς οριζόμενες από την αναθέτουσα αρχή ανάγκες – Επιχορήγηση και προσύμφωνο πωλήσεως που συνιστούν κρατική ενίσχυση συμβατή με την εσωτερική αγορά – Οδηγία 89/665/ΕΟΚ – Οδηγία 2014/24/ΕΕ – Συνέπειες εκ της διαπιστώσεως του ανενεργού δημοσίας συμβάσεως – Απόλυτη ακυρότητα ex tunc »

Αμοιβή εργασιών καθαρισμού ρεμάτων και μίσθωσης μηχανημάτων​: Με δεδομένα αυτά, το αντικείμενο των ελεγχόμενων «εργασιών καθαρισμού ρεμάτων» δεν είναι ομοειδές με το αντικείμενο των λοιπών άνω αναφερόμενων εργασιών και ως εκ τούτου, ενόψει το ότι το συνολικό ποσό τους δεν υπερβαίνει το όριο των 20.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., νομίμως αυτές ανατέθηκαν απευθείας, σύμφωνα με το άρθρο 118 του ν. 4412/2016. Ειδικότερα, οι εν λόγω συμβάσεις, που αποσκοπούν στον καθαρισμό τμημάτων των πέντε, συνολικά, ρεμάτων της περιοχής στη Δ.Ε. Αν. ..., περιλαμβάνουν πρωτίστως εργασίες απομάκρυνσης φερτών υλικών, μπαζών και απορριμμάτων, εργασίες οι οποίες δεν παρουσιάζουν ομοιότητα με όσες έχουν ανατεθεί με τις λοιπές συμβάσεις. Εξάλλου, σύμφωνα με τη σχετική τεχνική περιγραφή, για την άρτια εκτέλεση των συμβάσεων αυτών απαιτείται η χρήση φορτωτή και διαξονικού ανατρεπόμενου φορτηγού, ήτοι μηχανημάτων διάφορων από αυτά που απαιτούνται για την ολοκλήρωση των αναθέσεων που αφορούν στον καθαρισμό της φυτικής βλάστησης στο δημοτικό οδικό δίκτυο και στη συντήρηση των αγροτικών οδών, στις τεχνικές περιγραφές των οποίων δεν ορίζονται συγκεκριμένα μηχανήματα για την εκτέλεσή τους. Επιπλέον, οι επίμαχες συμβάσεις εκτέλεσης εργασιών καθαρισμού των ρεμάτων δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ομοειδείς με τη σύμβαση μίσθωσης μηχανημάτων ειδικού τύπου εκσκαφέα για την προετοιμασία του Δήμου ενόψει της χειμερινής περιόδου, δεδομένου ότι οι πρώτες αφορούν στην παροχή υπηρεσιών, ενώ η τελευταία στην προμήθεια αγαθών και, περαιτέρω, από κανένα στοιχείο δεν προκύπτει ότι η μίσθωση του ερπυστριοφόρου περιστροφικού εκσκαφέα και του τροχοφόρου περιστροφικού εκσκαφέα θα εξυπηρετήσει τις ανάγκες καθαρισμού των συγκεκριμένων ρεμάτων. Επομένως, οι εντελλόμενες δαπάνες δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ως μερικότερα τμήματα ενιαίας εργασίας, ώστε να αποτελούν προϊόντα μη νόμιμης κατάτμησης. Ως εκ τούτου, οι επίμαχες συμβάσεις έχουν ανατεθεί νομίμως. Κατ’ ακολουθία, οι εντελλόμενες δαπάνες, ως ερειδόμενες σε νομίμως συναφθείσες συμβάσεις, είναι νόμιμες και τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα πρέπει να θεωρηθούν.

Αμοιβή εργασιών καθαρισμού ρεμάτων.(..) Με τα δεδομένα αυτά, το αντικείμενο των ελεγχόμενων «εργασιών καθαρισμού ρεμάτων» δεν είναι ομοειδές με το αντικείμενο των λοιπών άνω αναφερόμενων συμβάσεων και ως εκ τούτου νομίμως αυτές ανατέθηκαν απευθείας, σύμφωνα με το άρθρο 118 του ν. 4412/2016. Ειδικότερα, οι εν λόγω εργασίες, που αποσκοπούν στον καθαρισμό τμημάτων των πέντε ρεμάτων της Δ.Ε. ..., πέραν του καθαρισμού της βλάστησης που ως αντικείμενο ταυτίζεται με αυτό των αναθέσεων για τον «καθαρισμό φυτικής βλάστησης στο οδικό δίκτυο» και τις «κλαδεύσεις για λόγους πυρασφάλειας», περιλαμβάνουν πρωτίστως εργασίες απομάκρυνσης φερτών υλικών, μπαζών και απορριμμάτων, εργασίες οι οποίες δεν παρουσιάζουν ομοιότητα με όσες έχουν ανατεθεί με τις λοιπές συμβάσεις. (..)Εξάλλου, σύμφωνα με τη σχετική τεχνική περιγραφή, για την άρτια εκτέλεση της επίμαχης σύμβασης απαιτείται η χρήση φορτωτή και τετραξονικού ανατρεπόμενου φορτηγού, ήτοι μηχανημάτων διάφορων από αυτά που απαιτούνται για την ολοκλήρωση των αναθέσεων που αφορούν στις κλαδεύσεις για λόγους πυρασφάλειας, στον καθαρισμό της φυτικής βλάστησης στο οδικό δίκτυο και στη συντήρηση των αγροτικών οδών, στις τεχνικές περιγραφές των οποίων δεν ορίζονται συγκεκριμένα μηχανήματα για την εκτέλεσή τους. Σε κάθε δε περίπτωση, η επίμαχη σύμβαση δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ομοειδής με την σύμβαση μίσθωσης μηχανήματος, δεδομένου ότι η πρώτη αφορά στην παροχή υπηρεσιών ενώ η δεύτερη στην προμήθεια αγαθού και περαιτέρω από κανένα στοιχείο δεν προκύπτει ότι η μίσθωση του φορτωτή θα χρησιμοποιηθεί για τις ανάγκες καθαρισμού των ρεμάτων. ...Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη, ως ερειδόμενη σε νομίμως συναφθείσα σύμβαση, είναι νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί. 

Προμήθεια ηλεκτρολογικού υλικού:επιδιώκεται η ανάκληση της 106/2018 πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο VII Τμήμα του Ελεγκτικού Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα, μετά από νέα έρευνα της υπόθεσης, κρίνει ότι δεν συντρέχει νόμιμος λόγος να αποστεί από όσα ανωτέρω δέχθηκε το Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη με την αίτηση ανάκλησης πράξη του στις ορθές και νόμιμες σκέψεις της οποίας αναφέρεται προς αποφυγή επαναλήψεων. Όσα δε αντιθέτως υποστηρίζει ο Δήμος με την κρινόμενη αίτηση και συγκεκριμένα ότι δεν είναι ομοειδή υλικά οι προβολείς led με τα φωτιστικά σώματα και τους βραχίονές τους καθώς και αυτά με το λοιπό ηλεκτρολογικό υλικό που προμηθεύτηκε για τις ανάγκες ηλεκτροφωτισμού των δημοτικών οδών (καλώδια, πρίζες, ρελλέ, διακόπτες, μετασχηματιστές για φωτιστικά σώματα κ.λπ) είναι απορριπτέα ως αβάσιμα. Σε κάθε περίπτωση ακόμα και αν ήθελε κριθεί ότι οι λαμπτήρες με τα φωτιστικά σώματα και τους βραχίονές τους δεν αποτελούν ομοειδή υλικά και η προμήθειά τους με ξεχωριστές διαδικασίες δεν συνιστά κατάτμηση και περιγραφή της κείμενης περί ανάθεσης προμηθειών νομοθεσίας (βλ. ad. hoc Πράξη 14/2015 Κ.Π.Ε.Δ. στο VII Τμήμα), η αξία των λοιπών, πλην των λαμπτήρων, ομοειδών υλικών, που ανατέθηκαν στον ίδιο ανάδοχο με τις επίμαχες 20272/11.9.2017 και 18105/8.8.2017 συμβάσεις, υπερβαίνει το ποσό των 60.000 ευρώ. Ως εκ τούτου, η ανάθεσή τους κατόπιν κατάτμησης και χωρίς προηγουμένως τη διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού αλλά μετά από πρόχειρο διαγωνισμό κι απευθείας ανάθεση, αντίστοιχα, είναι μη νόμιμη καθιστώντας και τις εντελλόμενες, με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα, δαπάνες ομοίως μη νόμιμες. Επιπλέον αβάσιμος και απορριπτέος καθίσταται και  ο ισχυρισμός του αιτούντος ότι η προσβαλλόμενη πράξη έσφαλε κατά το μέρος που δεν δέχθηκε ότι ο προέχων χαρακτήρας της 18105/8.8.2017 σύμβασης για την ενεργειακή αναβάθμιση φωτιστικών οδοφωτισμού μέσω της αντικατάστασης των υφιστάμενων φωτιστικών σωμάτων από αντίστοιχης φωτεινής έντασης  φωτιστικά τύπου led, είναι η παροχή υπηρεσιών και όχι η αγορά (προμήθεια των φωτιστικών σωμάτων. Τούτο, διότι η ανάλυση τιμών, που συνέταξε και προσκόμισε η τεχνική υπηρεσία του αιτούντος Δήμου μετά την πράξη επιστροφής ως αθεώρητου του 486/2017 χρηματικού εντάλματος από την Επίτροπο, προκειμένου να αποδείξει ότι η εκτιμώμενη συνολική αξία των παρεχόμενων από την ανάδοχο υπηρεσιών αποξήλωσης των παλαιών φωτιστικών σωμάτων και τοποθέτησης των νέων τύπου led είναι κατάτι μεγαλύτερη από την αξία της προμήθειας των φωτιστικών αυτών σωμάτων, δεν δύναται, όπως ορθά έκρινε και το Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη πράξη, να ανατρέψει το περιεχόμενο και την αποδεικτική ισχύ του αποτελούντος αναπόσπαστο τμήμα της ανωτέρω σύμβασης οικείου τιμολογίου μελέτης, από το οποίο προκύπτει το αντίθετο. Περαιτέρω, δοθέντος ότι με βάση την προαναφερόμενη 18105/8.8.2017 μεικτή σύμβαση τα συμβαλλόμενα σε αυτήν μέρη απέβλεψαν στην, κατόπιν προμήθειας και εγκατάστασης 16 φωτιστικών σωμάτων τύπου led, άπαξ αντικατάσταση ισάριθμων φωτιστικών σωμάτων παλαιού τύπου που βρίσκονται στους ιστούς φωτισμού επί της Λεωφόρου Δημοκρατίας στην Δ.Ε. Αμπελακίων του Δήμου ....., είναι ομοίως απορριπτέος ως αβάσιμος ο ισχυρισμός του αιτούντος Δήμου ότι η ως άνω προμήθεια έχει παρακολουθηματικό χαρακτήρα σε σχέση με το κύριο αντικείμενο της σύμβασης αυτής που, κατά τους ισχυρισμούς του, είναι η παροχή υπηρεσιών ενεργειακής αναβάθμισης και καλής λειτουργίας των φωτιστικών σωμάτων της ανωτέρω οδικής αρτηρίας. Τέλος, το επικαλούμενο με την κρινόμενη αίτηση γεγονός της έκδοσης των υπ. αρ. 1/4.1.2018 και 2/4.1.2018 διαταγών πληρωμής σε βάρος του αιτούντος Δήμου από τον ανακηρυχθέντα προμηθευτή, μολονότι αφορά στη συγκεκριμένη περίπτωση σε στάδιο προγενέστερο του προληπτικού ελέγχου που διενεργεί το παρόν Τμήμα, κατά πάγια νομολογία του Δικαστηρίου τούτου δεν δεσμεύουν το Ελεγκτικό Συνέδριο κατά τη διενέργεια του ελέγχου των δαπανών (βλ. Πράξεις VII Τμ. 293/2009, 237/2007, 47/2010 κ.ά.), και δεν μπορεί να οδηγήσει σε θεώρηση των ερειδόμενων σε μη νόμιμες δαπάνες χρηματικών ενταλμάτων. Απορρίπτει την αίτηση του Δήμου ..... για την ανάκληση της 106/2018 πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο Τμήμα τούτο​