Υποχρέωση συμμόρφωσης της Διοίκησης προς τις δικαστικές αποφάσεις.

Αποδοχή της αριθ. 77/2010 γνωμοδότησης του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους-ΕΓΚ.10.Υποχρέωση κάθε Εργοληπτικής Επιχείρησης να υποβάλει στις δημοπρασίες των δημοσίων έργων όπου συμμετέχει βεβαιώσεις εξόφλησης ασφαλιστικών εισφορών και φορολογικής ενημερότητας για τα έργα που εκτελεί μόνη της ή σε κοινοπραξία για το χρονικό διάστημα από της υπογραφής της σύμβασης μέχρι εκδόσεως βεβαίωσης περάτωσης των εργασιών.

Ερωτάται εάν κατά τη σύνταξη του τελικού πίνακα παρακατάθεσης της αποζημίωσης λόγω απαλλοτρίωσης, η Υπηρεσία θα προχωρήσει σε συμψηφισμό του ποσού της οριστικής αποζημίωσης, που ορίστηκε με τις αποφάσεις του Τριμελούς Εφετείου Θεσσαλονίκης με αριθμούς 952/2017 και 909/2017, με το ποσό του προσωρινού προσδιορισμού αποζημίωσης, που είχε οριστεί από το Μονομελές Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης, όπως είναι η μέχρι σήμερα πάγια τακτική ή θα προχωρήσει στην αυτοτελή εκτέλεση των πιο πάνω αποφάσεων του Τριμελούς Εφετείου Θεσσαλονίκης, θεωρώντας παραγεγραμμένη την απαίτηση από την καταβολή προς τους καθ’ ων η απαλλοτρίωση, της αποζημίωσης, με βάση την προσωρινή τιμή μονάδας, που είχε καθοριστεί από το Μονομελές Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης.(...)Η Υπηρεσία, κατά τη σύνταξη του τελικού πίνακα παρακατάθεσης της αποζημίωσης λόγω απαλλοτρίωσης, μπορεί να προχωρήσει σε συμψηφισμό του ποσού της οριστικής αποζημίωσης, που ορίστηκε με τις με αριθμούς 952/2017 και 909/2017 αποφάσεις του Τριμελούς Εφετείου Θεσσαλονίκης με το αρχικά καταβληθέν ποσό του προσωρινού προσδιορισμού αποζημίωσης (ομόφωνα).

«Κανονισμός (ΕΚ, Ευρατόμ) 2988/95 – Προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ενώσεως – Άρθρο 3 – Ανάκτηση επιστροφής κατά την εξαγωγή – Τριακονταετής προθεσμία παραγραφής – Κανόνας περί παραγραφής κατά το γενικό αστικό δίκαιο κράτους μέλους – “Κατ’ αναλογία” εφαρμογή – Αρχή της ασφαλείας δικαίου – Αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης – Αρχή της αναλογικότητας» Στις συνεκδικαζόμενες υποθέσεις C-201/10 και C-202/10, με αντικείμενο αιτήσεις εκδόσεως προδικαστικής αποφάσεως δυνάμει του άρθρου 267 ΣΛΕΕ, τις οποίες υπέβαλε το Finanzgericht Hamburg (Γερμανία) με αποφάσεις της 12ης Φεβρουαρίου 2010, οι οποίες περιήλθαν στο Δικαστήριο στις 26 Απριλίου 2010, στο πλαίσιο των δικών 

Τρόπος συμμόρφωσης προς το περιεχόμενο προσωρινής διαταγής αναστολής εκτελέσεως κατασχέσεως εις χείρας τρίτου και άλλα αντιμετωπιζόμενα ζητήματα. 1) Δεν προκύπτει, κατά κυριολεξία, υποχρέωση συμμορφώσεως του τρίτου προς το περιεχόμενο της εκδοθείσας προσωρινής διαταγής, αλλά υποχρέωσή του να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις που πηγάζουν από την κατάσχεση και την εξ αυτής αναγκαστική εκχώρηση των απαιτήσεων, όπως αυτές διαμορφώνονται σταδιακώς κατά την διάρκεια ισχύος της συμβατικής σχέσεως και εντός των πλαισίων της ενοχής του που πρόσκαιρα διαμορφώθηκε από τυχόν εκδοθείσα προσωρινή διαταγή δικαστού είτε των διοικητικών, είτε των πολιτικών δικαστηρίων, ή από απόφαση περί μερικής αναστολής εκτελέσεως, χωρίς να επηρεάζεται κατά τα άλλα η υποχρέωση του τρίτου προς τον αντισυμβαλλόμενό του-καθού η εκτέλεση. Κατά το μέρος που αφορά στο Δημόσιο, υφίσταται τυπικώς και κατ’ ουσίαν, υποχρέωση της αρμόδιας υπηρεσίας να προβεί στις ανάλογες ενέργειες προς είσπραξη των κατασχεθέντων ποσών, με ταμειακή βεβαίωση του ποσού εις βάρος του τρίτου, μετά τον χρόνο επιβολής της κατασχέσεως και εντός των πλαισίων που ετέθησαν από τυχόν εκδοθείσα προσωρινή διαταγή ή απόφαση περί μερικής αναστολής, με χρόνο ισχύος την επομένη μη εξαιρετέα ημέρα από της δημοσιεύσεώς τους και για το χρονικό διάστημα που υφίστανται οφειλές του καθού η κατάσχεση προς τον τρίτο, βάσει της μεταξύ τους σχέσεως. (ομοφ.) 2) Ο χρόνος ισχύος της προσωρινής διαταγής, είναι αυτός της εκδόσεως αυτής και, επομένως, κάθε έννομο αποτέλεσμά της, όπως προσδιορίζεται από την ανωτέρω απάντηση επί του 1ου ερωτήματος, άρχεται από την επομένη της ανωτέρω ημερομηνίας, μη εξαιρετέα ημέρα. Ως εκ τούτου, εάν ο τρίτος έχει ήδη καταβάλει στο Δημόσιο το ποσό της κατεσχημένης απαιτήσεως, η υπηρεσία οφείλει να αποδώσει το ποσό που τυχόν δεν υποχρεούταν να καταβάλει ο τρίτος εξ αιτίας ισχύος της προσωρινής διαταγής, προς τον αντισυμβαλλόμενό του-καθού η κατάσχεση, με αιτιολογία την μη νόμιμη είσπραξη, λόγω εκδόσεως της προσωρινής διαταγής. Στην περίπτωση της μη αποδόσεως του κατασχεθέντος ποσού από τον τρίτο, λόγω μη παρόδου των προθεσμιών (8ημέρου της παρ.2 άρθρου 30 και 10ημέρου άρθρου 30Α και παρ.2 άρθρου 30Β του ΚΕΔΕ), καθώς και της παρόδου των ανωτέρω προθεσμιών χωρίς ο τρίτος να αποδώσει τα κατασχεθέντα, εν συνεχεία δε, εκδόσεως προσωρινής διαταγής, ο χρόνος ενάρξεως των εννόμων συνεπειών εκ της προσωρινής διαταγής, όπως αυτές προαναφέρονται, θα εξαρτηθεί από τον χρόνο εκδόσεως αυτής και από το ακριβές περιεχόμενό της, στην τελευταία δε περίπτωση, θα πρέπει να γίνει ταμειακή βεβαίωση της οφειλής, κατά το μέρος που εξακολουθεί να υφίσταται υποχρέωση του τρίτου, όπως αναφέρεται στην απάντηση επί του 1ου ερωτήματος. (ομοφ.)

Προμήθεια καυσίμων.Ο προσδιορισμός της ποσότητας αποτελεί ουσιώδες στοιχείο του ελαχίστου περιεχομένου της διακηρύξεως και στοχεύει στην επίτευξη πλήρους διαφάνειας και στην προστασία του ανταγωνισμού, η δε παράλειψη προσδιορισμού του καθιστά ασαφή τη διακήρυξη και συνεπώς μη νόμιμη (Πρακτικά Ολομ.ΕΣ της 27ης Γεν.Συν. της 29.11.2000, και της 32ης Γεν.Συν. της 20.12.2000, Αποφάσεις VI Τμήματος 295/2010, 373/2010, 46/2009, 36/2009, 22/2009, Πράξεις VI Τμήματος 5/2008, 8/2004, 2/2003, ΣτΕ 375/2009, 1808/1987, ΕΑ ΣτΕ 184/1999, Γνμδ ΝΣΚ 588/2008, 338/2001, Απόφαση ΔΕΚ C-241/2009,Lammerzahl). Ωσαύτως, η αναθέτουσα αρχή υποχρεούται να δημοσιεύει περίληψη των ουσιωδών στοιχείων της διακηρύξεως του διαγωνισμού (στα οποία συγκαταλέγονται τα είδη των προς προμήθεια αγαθών και η ακριβής ποσότητα αυτών κατά κατηγορία και είδος) στον ημεδαπό τύπο και στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, η οποία δεν επιτρέπεται να περιέχει πληροφορίες διαφορετικές από τις δημοσιευόμενες στον ελληνικό τύπο (Αποφάσεις VI Τμήματος 2263/2011, 2016/2010). Η παράλειψη ή η πλημμελής τήρηση των διατυπώσεων δημοσιότητας συνιστά παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας του διαγωνισμού, η οποία πλήττει τις αρχές του ανταγωνισμού, της πρόσβασης στις διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων και της διαφάνειας και καθιστά μη νόμιμη τη διενέργειά του (Αποφάσεις VI Τμήματος 2263/2011, 1780/2011, 1646/2011).(...)από την κείμενη νομοθεσία δεν αποκλείεται μεν η κατακύρωση των αποτελεσμάτων του διαγωνισμού στο μοναδικό υποψήφιο ούτε όμως προκύπτει υποχρέωση της αναθέτουσας αρχής να κατακυρώσει την προμήθεια στον μοναδικό προσφέροντα που κρίθηκε ικανός να μετάσχει στο διαγωνισμό, στην περίπτωση που το αποτέλεσμα αυτού, με βάση τα υπάρχοντα συγκριτικά στοιχεία κρίνεται ασύμφορο ή μη ικανοποιητικό (Πρακτικό Ολομ. ΕΣ της 24ης Γεν.Συν. της 23.11.1998, Αποφάσεις VI Τμήματος 2709/2010, 2702/2010, 1285/2010, Πράξεις ΙV Τμήματος 121/2010, 76/2010, 55/2010, 153/2009, ΣτΕ 761/2010, 375/2009, ΕΑ ΣτΕ 33/2009, Γνμδ. ΝΣΚ 369/2009, ΔΕΚ C-138/2008, Hochtief AG, C-27/1998, Fracasso και Leitschutz).

Αρμοδιότητα συντήρησης τεχνικών έργων επί των οδών. Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 7 του ν. 3481/2006, τις εκδοθείσες προς εκτέλεσή του αποφάσεις του Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ και των Γενικών Γραμματέων των Περιφερειών και του άρθρου 186 του ν. 3852/2010, ο φορέας ο οποίος είναι κατά το νόμο αρμόδιος για τη συντήρηση των οδών και γενικότερα των συγκοινωνιακών έργων, ήτοι οι Περιφέρειες, μεταξύ αυτών και η Περιφέρεια Αττικής, έχουν την αρμοδιότητα για τη συντήρηση των τεχνικών και λοιπών συνοδών έργων, στα οποία περιλαμβάνονται και οι γέφυρες, που βρίσκονται στις οδούς των οποίων έχουν την υποχρέωση συντήρησης (ομόφωνα)

ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΟΔΩΝ.(...)Εξάλλου, δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να θεωρηθούν ως «συμπληρωματικές εργασίες», οφειλόμενες σε απρόβλεπτα γεγονότα, εκείνες που αφορούν σε επέκταση του τεχνικού αντικειμένου του έργου ή στη βελτίωση της ποιότητάς του με υλικά ή μεθόδους μη προδιαγραφόμενες στα οικεία συμβατικά τεύχη, διότι θεωρείται ανεπίτρεπτη εκ των υστέρων μεταβολή του αντικειμένου του έργου, καθόσον δεν ήταν γνωστή στο σύνολο των διαγωνιζομένων κατά την υποβολή της προσφοράς τους και δεν αποτέλεσε τη βάση της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου (ΕλΣυν Τμ. Μείζ. Επτ. Σύνθ. 343/2019, 1317, 983/2018, 1146, 682/2017, 2229, 410/2016, 6023, 5247/2015, 4001, 3998/2013, 3205, 3030/2011, VI Τμ. 1297/2019, 1884, 1011, 50/2018, 1343, 27/2017, 5002/2013, πρβλ. ΔΕΕ απόφαση της 27.10.2011, C-601/2010, Επιτροπή κατά Ελληνικής Δημοκρατίας). Ωστόσο, δεν συνιστούν ανεπίτρεπτη μεταβολή του φυσικού αντικειμένου του έργου οι τροποποιήσεις που επιβάλλονται από απρόβλεπτες περιστάσεις, εφόσον κρίνονται απολύτως αναγκαίες για την αντιμετώπιση των περιστάσεων αυτών και δεν μεταβάλλουν τον λειτουργικό προορισμό του αρχικού έργου (ΕλΣ Τμ. Μείζ. - Επτ. Συνθ. 1378/2017, 4483/2013).Για τους λόγους αυτούς Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΟΔΩΝ ΣΧΕΔΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ ..», 

Αναστολή εκτέλεσης.(...) Υπό τα δεδομένα αυτά και συμφώνως προς τα γενόμενα δεκτά στις προηγούμενες νομικές σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του ΟΤΕΚ, όφειλαν να συμμορφωθούν προς το περιεχόμενο τόσο της από 3.5.2012 προσωρινής διαταγής όσο και προς εκείνο της 610/2012 αποφάσεως του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, διά των οποίων διετάχθη η αναστολή εκτελέσεως της 94/26.3.2012 αποφάσεως του Δ.Σ. του Ο.Τ.Ε.Κ., περί λύσεως της υπαλληλικής σχέσεως, μεταξύ του φερομένου ως δικαιούχου και του ως άνω Οργανισμού. Στο πλαίσιο δε αυτό, μετά την έκδοση και κοινοποίηση της από 3.5.2012 προσωρινής διαταγής τα εν λόγω όργανα είχαν υποχρέωση να επαναφέρουν τα πράγματα στην κατάσταση στην οποία ευρίσκοντο προ της λύσεως της υπαλληλικής σχέσεως, διά της επανόδου του φερομένου ως δικαιούχου στην θέση του και της καταβολής των αναλογουσών σ’ αυτόν αποδοχών (πρβλ. απόφ. Τριμ. Συμβ. Συμμ. ΣτΕ 28/2010), μετά δε την έκδοση της 610/2012 αποφάσεως του Διοικητικού Εφετείου να διατηρήσουν τον φερόμενο ως δικαιούχο στην ενεργό υπηρεσία μέχρις εκδόσεως αποφάσεως επί της αιτήσεως ακυρώσεως.

Παροχή υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας.(....) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι κατά το βασίμως προβαλλόμενο λόγο διαφωνίας η 16553/3936/30.6.2009 Υ.Α. μη νόμιμα αναδράμει σε χρόνο προγενέστερο της εκδόσεως της, καθόσον δε συντρέχει καμμία από τις αναφερόμενες στη μείζονα σκέψη της παρούσας περιπτώσεις επιτρεπτής αναδρομικότητας.(….) Εξάλλου, εξαιρουμένων των τηλεφωνικών συνδέσεων που αντιστοιχούν στους αριθμούς 679697902 και 697000461, ούτε οι διατάξεις της 25634/5536/6.5.2008 Υ.Α. τυγχάνουν εφαρμογής για το χρονικό διάστημα από 12.12.2008 έως 30.6.2009, καθόσον, με την απόφαση αυτή δεν καθορίστηκαν τα όρια των επίμαχων τηλεφωνικών συνδέσεων αλλά των 39 προηγούμενων. (….) Πέραν όμως των ανωτέρω αριθμών στους επίμαχους λογαριασμούς συμπεριλαμβάνονται και λογαριασμοί που αντιστοιχούν σε αριθμούς τηλεφώνων που δεν αναφέρονται σε καμμία από τις προσκομισθείσες Υ.Α. (….). Ως εκ τούτου οι εντελλόμενες με προαναφερόμενα χρηματικά εντάλματα είναι και κατά το αντίστοιχο μέρος μη νόμιμες. Ακόμα, όσον αφορά στις συνδέσεις για την παροχή υπηρεσιών mobile internet, καταρχάς, πρέπει να επισημανθεί ότι στον επισυναπτόμενο στην 16553/3936/30.6.2009 Υ.Α. πίνακα με τους αριθμούς των τηλεφωνικών συνδέσεων έχει χειρόγραφα σημειωθεί σε δεκαεννέα από αυτούς ότι αφορούν ασύρματες συνδέσεις πρόσβασης στο διαδίκτυο. Συνεπώς, δοθέντος ότι στο κείμενο της Υ.Α. δεν γίνεται καμμία αναφορά ως προς τη δυνατότητα αυτή, ούτε από τα προσκομισθέντα στοιχεία προκύπτει με σαφήνεια ότι η εγκριτική αυτή Υ.Α. κάλυπτε κατά την έκδοσή της τη δυνατότητα αυτών των συνδέσεων, οι εντελλόμενες δαπάνες είναι και κατά το μέρος αυτό μη νόμιμες. Επίσης, το Τμήμα κρίνει ότι οι συνέπειες της μη θεώρησης των ενταλμάτων δεν ασκούν ουδεμία επιρροή επί της νομιμότητας των δαπανών και ως εκ τούτου ο ισχυρισμός με τον οποίο προβάλλεται ότι σε περίπτωση μη θεώρησης των χρηματικών ενταλμάτων το Δημόσιο θα υποχρεωθεί να καταβάλλει τόκους προς την ...., αν η ως άνω εταιρεία προσφύγει δικαστικά, είναι απορριπτέος (πρβλ. IV Τμήμα πράξεις 36/2010, 78/2008, 203/2007). Ομοίως, αλυσιτελώς προβάλλεται ότι οι ασύρματες συνδέσεις Internet εξυπηρετούν ανάγκες των συμβούλων της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου, καθόσον η μη νομιμότητα των δαπανών που αντιστοιχούν στο χρονικό διάστημα από 12.12.2008 έως 30.6.2009 έγκειται στο γεγονός ότι δεν είχε εκδοθεί εγκριτική Υ.Α. που να προβλέπει τη δυνατότητα προμήθειας τέτοιων συνδέσεων.