Ένοπλες Δυνάμεις – Σύμβαση προμήθειας – Δυνατότητα ή μη κήρυξης εκπτώτου της προμηθεύτριας για τη μη ολοκλήρωση της παράδοσης των συμβατικών υλικών και κατάπτωσης της εγγυητικής επιστολής – Παραγραφή ή μη των αξιώσεων της προμηθεύτριας.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
1. Στην προκείμενη σύμβαση προμήθειας υλικών των Ενόπλων Δυνάμεων, η οποία διέπεται από τις διατάξεις του πδ 284/1989, είναι υποχρεωτική για την υπηρεσία η κήρυξη εκπτώτου της προμηθεύτριας, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 43 παρ.3 αυτού, διότι από υπαιτιότητά της δεν παρέδωσε το μεγαλύτερο μέρος των συμβατικών ειδών, αν και παρήλθε εξάμηνο από τη λήξη των συμβατικών προθεσμιών. Η απόφαση της έκπτωσης θα επιφέρει και μονομερή λύση της σύμβασης για το μέλλον και για το ανεκτέλεστο μέρος αυτής, χωρίς να απαιτείται ειδική περί τούτου απόφαση. Η Υπηρεσία έχει τη δυνατότητα να επιβάλει αθροιστικά επιπλέον κυρώσεις για την υπαίτια αδυναμία παράδοσης των υπολοίπων υλικών, όπως ποινικές ρήτρες και να προβεί στην κατάπτωση της εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης της σύμβασης. Λόγω δε της υποχρεωτικής κήρυξης εκπτώτου της προμηθεύτριας, των συνεπειών που η απόφαση αυτή επιφέρει και των επιπλέον κυρώσεων που δύναται η Υπηρεσία να επιβάλει σε βάρος της προμηθεύτριας για την αθέτηση των συμβατικών της υποχρεώσεων, δεν νοείται απαλλαγή της, με ή χωρίς κυρώσεις από την παράδοση του υπολοίπου ποσού, το οποίο υπερβαίνει το 10% του συνολικού συμβατικού αντικειμένου. 2. Τα παραδοθέντα από την προμηθεύτρια 1.304 τεμάχια συμβατικών ειδών (704 και 604), για τα οποία δεν προσκομίστηκαν τα προβλεπόμενα από το άρθρο 10 της σύμβασης παραστατικά, ώστε να παραληφθούν με σύνταξη σχετικού Πρωτοκόλλου Οριστικής Παραλαβής και τα οποία δεν μπορούν να απορριφθούν καθόσον έχουν δοθεί προς χρήση, δύνανται να παραληφθούν οριστικά από την Υπηρεσία, κατ’ εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 68 παρ.5 του πδ 284/1989, αφού εγκρίθηκε η παραλαβή τους από τον αρμόδιο φορέα, καθώς κατόπιν σχετικού ελέγχου έχουν κριθεί μη ακατάλληλα για τη χρήση που προορίζονται. Η οριστική παραλαβή τους θα πραγματοποιηθεί στα πλαίσια της εκκαθάρισης της σύμβασης μετά τη λύση της με την απόφαση κήρυξης εκπτώτου της προμηθεύτριας. 3. Οι αξιώσεις της προμηθεύτριας εταιρίας για το τίμημα των παραδοθέντων τεμαχίων έχουν υποκύψει στην πενταετή παραγραφή του άρθρου 90 του ν.2362/95, καθώς έχει παρέλθει πενταετία από την έναρξη αυτής, δηλ. από το τέλος του οικονομικού έτους που γεννήθηκαν οι αξιώσεις και ήταν δυνατή η δικαστική επιδίωξη αυτών και συγκεκριμένα του έτους 2004 κατά το οποίο παραδόθηκαν. Η από 28-1-2005 αίτηση του συνδίκου της πτώχευσης για καταβολή του τιμήματος των παραδοθέντων υλικών διέκοψε την παραγραφή, η οποία όμως άρχισε εκ νέου μετά πάροδο 6 μηνών από τη χρονολογία υποβολής της, διότι δεν απάντησε η υπηρεσία και συμπληρώθηκε αυτή την 28-7-2010. (ομοφ.) ΑΠΟΔΕΚΤΗ

Δυνατότητα παράτασης του χρόνου παράδοσης του συμβατικού αντικειμένου και του χρονοδιαγράμματος υλοποίησης σύμβασης προμήθειας, μετά την άπρακτη πάροδο του προβλεπόμενου στη σύμβαση χρόνου παράδοσης. Προσδιορισμός των οργάνων που έχουν γνωμοδοτική και αποφασιστική αρμοδιότητα επί ζητημάτων τροποποίησης της σύμβασης, κήρυξης της προμηθεύτριας ως έκπτωτης και παράτασης του συμβατικού χρόνου παράδοσης.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
α) Η γνωμοδοτική αρμοδιότητα για τα ζητήματα εφαρμογής των άρθρων 132, 203 και 206 του ν. 4412/2016 ανήκει στην Επιτροπή Παρακολούθησης και Παραλαβής του άρθρου 221 παρ. 1 ζ΄ και 11 β΄ και ζ΄ του ιδίου νόμου. Η ως άνω Επιτροπή είναι, περαιτέρω, αρμόδια να γνωμοδοτήσει για το ζήτημα της δυνατότητας υλοποίησης του συμβατικού αντικειμένου, το οποίο προϋποθέτει ουσιαστική εκτίμηση των υφιστάμενων πραγματικών περιστατικών και, ως εκ τούτου, δεν ανήκει στην αρμοδιότητα του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους. β) Λόγω της λήξης του συμβατικού χρόνου παράδοσης της προμήθειας, η αναθέτουσα αρχή οφείλει να διερευνήσει την συνδρομή των προϋποθέσεων για την έκπτωση της προμηθεύτριας εταιρείας, δεδομένου ότι η κύρωση αυτή επιβάλλεται από τη Διοίκηση κατά δέσμια αρμοδιότητα. Εφόσον κριθεί ότι δεν συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις για την κήρυξη της προμηθεύτριας έκπτωτης, παρέχεται η δυνατότητα παράτασης του συμβατικού χρόνου παράδοσης και εν γένει του χρονοδιαγράμματος υλοποίησης της σύμβασης, για ένα εύλογο χρονικό διάστημα, κατ΄ εφαρμογή των άρθρων 200, 288, 341 και 342 του Α.Κ. γ) Σε κάθε περίπτωση είναι δυνατόν να επιδιωχθεί η λύση της σύμβασης προμήθειας, με την έκδοση μονομερούς εκτελεστής πράξης της Αναθέτουσας Αρχής, εάν μετά την επανεκτίμηση του αντικειμένου της σύμβασης διαπιστωθεί ότι, υπό τις διαμορφωθείσες πλέον πραγματικές συνθήκες, η ικανοποίηση του επιδιωκόμενου με την κατάρτισή της δημόσιου σκοπού, καθίσταται πλέον ατελέσφορη και αντίθετη προς το δημόσιο συμφέρον (ομόφωνα).

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά, δεν καταλείπεται πεδίο για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας επί του υποβληθέντος φακέλου στο παρόν Κλιμάκιο, καθώς, όπως και οι ίδιοι οι ανωτέρω συμβαλλόμενοι συνομολογούν, η φερόμενη ως “2η συμπληρωματική σύμβαση”, που ενσωματώνει την κατ’ αποκοπή “δαπάνη δυσμενών συνθηκών” των 305.304,58 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), συνιστά, κατ’ ουσίαν, την εξισωτική τακτοποίηση των εκατέρωθεν παροχών, κατόπιν διαπραγμάτευσης και συμβιβαστικής -μεταξύ των συμβαλλομένων - αντιμετώπισης της διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, με την τελικώς επιτευχθείσα συμφωνία τους στο ανωτέρω ύψος του μέλλοντος να καταβληθεί διορθωτικού ποσού. Πρόκειται δηλαδή για αποκαταστατικό μέτρο, κατ’ επίκληση των άρθρων 200, 288 και 388 ΑΚ, της - κατά συνομολόγησή τους - διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, συνεπεία των μεταγενέστερων εξαιρετικών γεγονότων που λήφθησαν υπόψη, τα οποία οδήγησαν σε αιφνίδια μεταβολή των συνθηκών εκτέλεσής της, σε βαθμό που, αφενός έχει καταστεί ζημιογόνα για την ανάδοχο και αφετέρου υπερβαίνει τον, κατά την καλή πίστη και τα συναλλακτικά ήθη, δυνάμενο να αναληφθεί από αυτήν κίνδυνο.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν καταλείπεται πεδίο για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας επί του υποβληθέντος σχεδίου «συμπληρωματικής – τροποποιητικής» σύμβασης, κατά το μέρος εκείνο που αφορά στην καταβολή στην ανάδοχο ποσού 228.000,0 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., ως κατ’ αποκοπήν αποζημίωση, καθώς, όπως και οι ίδιοι οι ανωτέρω συμβαλλόμενοι συνομολογούν, η φερόμενη ως “2η συμπληρωματική σύμβαση”, που ενσωματώνει την ως άνω κατ’ αποκοπή “δαπάνη δυσμενών συνθηκών”, συνιστά, κατ’ ουσίαν, εξισωτική τακτοποίηση των εκατέρωθεν παροχών, κατόπιν διαπραγμάτευσης και συμβιβαστικής - μεταξύ των συμβαλλομένων - αντιμετώπισης της διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, με την τελικώς επιτευχθείσα συμφωνία τους στο ανωτέρω ύψος του μέλλοντος να καταβληθεί διορθωτικού ποσού. Πρόκειται δηλαδή για αποκαταστατικό μέτρο, κατ’ επίκληση των άρθρων 200, 288 και 388 ΑΚ, της - κατά συνομολόγησή τους - διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, συνεπεία των μεταγενέστερων εξαιρετικών γεγονότων που λήφθησαν υπόψη, τα οποία οδήγησαν σε αιφνίδια μεταβολή των συνθηκών εκτέλεσής της, σε βαθμό που αφενός έχει καταστεί ζημιογόνα για την ανάδοχο και αφετέρου υπερβαίνει τον, κατά την καλή πίστη και τα συναλλακτικά ήθη, δυνάμενο να αναληφθεί από αυτήν κίνδυνο. 

Σύμβαση αναθέσεως δημοσίας υπηρεσίας για την εξυπηρέτηση θαλασσίων δρομολογιακών γραμμών. Κύρος καταγγελίας αυτής από τον ανάδοχο. Aίτημα αναδόχου για μετάθεση του χρόνου εκπληρώσεως υποχρεώσεώς του ή για λύση της συμβάσεως.Κυρώσεις.(..)Κατάσταση :  Αποδεκτή 
Η γνωμοδότηση επελήφθη ερωτήματος, το οποίο αφορούσε συγκεκριμένη σύμβαση αναθέσεως δημοσίας υπηρεσίας για την εξυπηρέτηση θαλασσίας δρομολογιακής γραμμής και με διδόμενο συγκεκριμένο πραγματικό και αποφάνθηκε επί των ζητημάτων: α) της βασιμότητας ή μη των αιτημάτων αναδόχου για μετάθεση του χρόνου εκπληρώσεως υποχρεώσεώς του ή για τη λύση της συμβάσεως, με βάση τα άρθρα 200, 288 και 388 ΑΚ και β) των επιβλητέων σε βάρος του αναδόχου κυρώσεων σε περίπτωση μη εκπληρώσεως συγκεκριμένης συμβατικής υποχρεώσεώς του.

Σύμβαση αναθέσεως δημοσίας υπηρεσίας για την εξυπηρέτηση θαλασσίων δρομολογιακών γραμμών - Κύρος καταγγελίας αυτής από τον ανάδοχο - Βασιμότητα ή μη αιτημάτων αναδόχου για μετάθεση του χρόνου εκπληρώσεως υποχρεώσεώς του ή για λύση της συμβάσεως -Κυρώσεις.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Η γνωμοδότηση επελήφθη ερωτήματος, το οποίο αφορούσε συγκεκριμένη σύμβαση αναθέσεως δημοσίας υπηρεσίας για την εξυπηρέτηση θαλασσίας δρομολογιακής γραμμής και με διδόμενο συγκεκριμένο πραγματικό και αποφάνθηκε επί των ζητημάτων: α) της βασιμότητας ή μη των αιτημάτων αναδόχου για μετάθεση του χρόνου εκπληρώσεως υποχρεώσεώς του ή για τη λύση της συμβάσεως, με βάση τα άρθρα 200, 288 και 388 ΑΚ και β) των επιβλητέων σε βάρος του αναδόχου κυρώσεων σε περίπτωση μη εκπληρώσεως συγκεκριμένης συμβατικής υποχρεώσεώς του.

Προμήθεια υγρών καυσίμων από Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Με την ως άνω Πράξη κρίθηκε, μεταξύ άλλων, ότι σε περίπτωση ενεργοποίησης του δικαιώματος προαίρεσης δεν πρέπει να υπάρξει υπέρβαση πέραν του ποσοστού 15%, των ανά είδος ποσοτήτων, όπως καθορίζονταν στη διακήρυξη, κατακυρώθηκαν στην ανάδοχο εταιρεία και αναγράφονται στο κείμενο της σύμβασης. Ο όρος, όμως, που αναγράφεται στο σχέδιο σύμβασης ότι η ενεργοποίηση του δικαιώματος προαίρεσης αποσκοπεί στην κάλυψη πρόσθετων αναγκών προμήθειας υγρών καυσίμων που θα προκύψουν από τυχόν επεκτάσεις των φορέων που εντάσ-σονται στη σύμβαση ή εντάξεις νέων, αυξήσεις τιμών καυσίμων καθώς και από τυχόν παρατά¬σεις είναι μη νόμιμος, κατά το μέρος που προβλέπει δυνατότητα κάλυψης αναγκών προμήθειας υγρών καυσίμων άλλων φορέων που δεν προβλέπονται ρητά στη διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού, καθόσον δύναται να οδηγήσει σε καταστρατήγηση των κατά νόμο διαδικασιών ανάθεσης και πρέπει να απαλειφθεί από το σχέδιο σύμβασης.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά, δεν καταλείπεται πεδίο για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας επί του υποβληθέντος φακέλου στο παρόν Κλιμάκιο, καθώς, όπως και οι ίδιοι οι ανωτέρω συμβαλλόμενοι συνομολογούν, η φερόμενη ως «2η συμπληρωματική σύμβαση» που ενσωματώνει την κατ’ αποκοπή «δαπάνη δυσμενών συνθηκών» ποσού 340.467,06 ευρώ (άνευ Φ.Π.Α.), συνιστά, κατ’ ουσίαν, την εξισωτική τακτοποίηση των εκατέρωθεν παροχών, κατόπιν διαπραγμάτευσης και συμβιβαστικής – μεταξύ των συμβαλλομένων – αντιμετώπισης της διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, με την τελικώς επιτευχθείσα συμφωνία τους στο ανωτέρω ύψος του μέλλοντος να καταβληθεί διορθωτικού ποσού. Πρόκειται δηλαδή για αποκαταστατικό μέτρο, κατ’ επίκληση των άρθρων 200, 288 και 388 ΑΚ, της διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, λόγω της επέλευσης των μεταγενέστερων εξαιρετικών γεγονότων, τα οποία οδήγησαν σε αιφνίδια μεταβολή των συνθηκών εκτέλεσής της, σε βαθμό που, αφενός έχει καταστεί ζημιογόνα για τον ανάδοχο και αφετέρου υπερβαίνει τον, κατά την καλή πίστη και τα συναλλακτικά ήθη, δυνάμενο να αναληφθεί από αυτόν κίνδυνο. Ωστόσο, όπως έγινε δεκτό και ανωτέρω (βλ. σκ. 2) δεν υφίσταται πεδίο προσυμβατικού ελέγχου επί τροποποίησης, η οποία δεν στοχεύει πράγματι στην αναδιαμόρφωση επιμέρους όρων της αρχικής σύμβασης κατά την έννοια των διατάξεων των άρθρων 156 και 337 του ν.4412/2016, αλλά με αυτή επιδιώκεται η συμβατική ικανοποίηση αξιώσεων. Κατά συνέπεια, το ως άνω σχέδιο «τροποποίησης» το οποίο δεν αφορά πράγματι σε αναδιαμόρφωση επιμέρους όρου (συμβατικού τιμήματος) της αρχικής σύμβασης, αλλά αποσκοπεί κατ’ ουσίαν σε διακανονισμό εκ μέρους των συμβαλλόμενων μερών εκφεύγει του προσυμβατικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά, δεν καταλείπεται πεδίο για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας επί του υποβληθέντος φακέλου στο παρόν Κλιμάκιο, καθώς, όπως και οι ίδιοι οι ως άνω συμβαλλόμενοι συνομολογούν, η φερόμενη ως “2η συμπληρωματική σύμβαση”, που ενσωματώνει την κατ’ αποκοπή “δαπάνη δυσμενών συνθηκών” των 67.949,29,  ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), συνιστά, κατ’ ουσίαν, την εξισωτική τακτοποίηση των εκατέρωθεν παροχών, κατόπιν διαπραγμάτευσης και συμβιβαστικής - μεταξύ των συμβαλλομένων - αντιμετώπισης της διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, με την τελικώς επιτευχθείσα συμφωνία τους στο ανωτέρω ύψος του μέλλοντος να καταβληθεί διορθωτικού ποσού. Πρόκειται δηλ. για αποκαταστατικό μέτρο, κατ’ επίκληση των άρθρων 200, 288 και 388 ΑΚ, της διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, συνεπεία των μεταγενέστερων εξαιρετικών γεγονότων που λήφθησαν υπόψη, τα οποία οδήγησαν σε αιφνίδια μεταβολή των συνθηκών εκτέλεσής της, σε βαθμό που, αφενός έχει καταστεί ζημιογόνα για την ανάδοχο και αφετέρου υπερβαίνει τον, κατά την καλή πίστη και τα συναλλακτικά ήθη, δυνάμενο να αναληφθεί από αυτήν κίνδυνο. Ωστόσο, όπως έγινε δεκτό και ανωτέρω (βλ. σκ. 2) δεν υφίσταται πεδίο προσυμβατικού ελέγχου επί τροποποίησης, η οποία δεν στοχεύει πράγματι στην αναδιαμόρφωση επιμέρους όρων της αρχικής σύμβασης κατά την έννοια των διατάξεων των άρθρων 156 και  337 του ν.4412/2016, αλλά με αυτή επιδιώκεται η συμβατική ικανοποίηση αξιώσεων. Κατά συνέπεια, το ως άνω σχέδιο «τροποποίησης», το οποίο δεν αφορά πράγματι σε αναδιαμόρφωση επιμέρους όρου (συμβατικού τιμήματος) της αρχικής σύμβασης, αλλά αποσκοπεί κατ’ ουσίαν σε διακανονισμό εκ μέρους των συμβαλλόμενων μερών, εκφεύγει του προσυμβατικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Κρατικές Προμήθειες – Δυνατότητα ή μη λύσης σύμβασης προμήθειας ραδιενεργού πηγής κοβαλτίου, με την από κοινού συγκατάθεση των συμβαλλομένων μερών και τη σύμφωνη γνώμη του φορέα (Γ.Ν. ΑΘΗΝΩΝ «ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ»).(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
Από το όλο πλέγμα των διατάξεων του Ν. 2286/1995 και του Π.Δ. 394/1996 (προϊσχύων ΚΠΔ), που διέπουν την επίμαχη σύμβαση προμήθειας δεν προκύπτει ότι υφίστανται ρυθμίσεις σχετικές με τη λύση των συμβάσεων προμήθειας που συνάπτονται κατ’ εφαρμογή τους, με την συγκατάθεση των συμβαλλομένων μερών. Δεδομένου δε, ότι οι συμβάσεις προμηθειών του Δημοσίου αποτελούν διοικητικές συμβάσεις επί των οποίων δεν ισχύει η αρχή της ελευθερίας των συμβάσεων και της αυτονομίας της ιδιωτικής βουλήσεως του συμβαλλόμενου διοικητικού οργάνου, αλλά η αρχή της νομιμότητας της διοικητικής δράσης, υπό την έννοια της δυνατότητας σύναψης αυτών και καθορισμού του περιεχομένου τους, εφόσον κατ’ αρχήν προβλέπεται από γενική ή ειδική διάταξη νόμου, ή εφόσον συντελεί στην εκπλήρωση σκοπού του Δημοσίου, δεν μπορεί να χωρήσει εν προκειμένω λύση της επίμαχης σύμβασης προμήθειας, βάσει της κείμενης νομοθεσίας των κρατικών προμηθειών, εφόσον τέτοια δυνατότητα ούτε προβλέπεται γενικά ή ειδικά από το όλο πλέγμα των διατάξεων αυτών, ούτε συνάγεται από το περιεχόμενό τους. (ομοφ.)