Σύμβαση παραχώρησης. Συνδρομή ή μη των νόμιμων προϋποθέσεων για την σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης. (...) Υπό τα δεδομένα που τίθενται στο ερώτημα, συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις για τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης με την εταιρεία «ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ Α.Ε.», παραχωρησιούχο του έργου «Μελέτη, Κατασκευή, Αυτοχρηματοδότηση και Εκμετάλλευση της Ελεύθερης Λεωφόρου Ελευσίνας-Σταυρού-Αεροδρομίου Σπάτων και Δυτικής Περιφερειακής Λεωφόρου Υμηττού», η οποία συμπληρωματική σύμβαση θα αφορά σε παράταση της αρχικής σύμβασης για το χρονικό διάστημα από τις 5-10-2024 (οπότε λήγει η υφιστάμενη σύμβαση παραχώρησης), έως και τις 12-2-2025, οπότε συμπληρώνεται χρονικό διάστημα πέντε (5) μηνών από την υπογραφή της νέας σύμβασης παραχώρησης (στις 12-9-2024), το οποίο προβλέπεται στη νέα σύμβαση για την εκπλήρωση των προϋποθέσεων έναρξης της νέας περιόδου Παραχώρησης της Αττικής Οδού, με σκοπό να εξακολουθήσει η αδιατάρακτη παροχή των υπηρεσιών λειτουργίας του αυτοκινητοδρόμου κατά το διάστημα αυτό.

Δημόσια έργα. Σύμβαση Παραχώρησης του έργου κατασκευής της Αττικής Οδού. Ορισμός του αντικειμένου αυτής.(..)Κατάσταση :  Αποδεκτή 
Ο προσδιορισμός της αξίας του αντικειμένου της Σύμβασης Παραχώρησης, λόγω της νομικής φύσης της, δεν μπορεί να λαμβάνει χώρα μόνο επί τη βάσει του κατασκευαστικού αντικειμένου αυτής, αλλά προκύπτει από το άθροισμα όλων των παροχών στις οποίες υποχρεούται να προβεί ο Ανάδοχος και στις οποίες απέβλεψε η αναθέτουσα αρχή για την παραχώρηση του δικαιώματος εκμετάλλευσης του Έργου. Ειδικώτερα στη Σύμβαση Παραχώρησης της Αττικής Οδού (ΕΛΕΣΣ και ΔΠΛΥ), για τον υπολογισμό του ορίου 50% μέχρι του οποίου μπορούν να ανατεθούν απευθείας στον ανάδοχο συμπληρωματικές εργασίες κατά την παρ.34.2.7 αυτής, ως συμβατικό αντικείμενο νοείται το οριζόμενο στα άρθρα 8 και 9 ως συμβατικό αντικείμενο και όχι μόνο το κατά το άρθρο 25 της Σύμβασης αντικείμενο της περιόδου μελετών-κατασκευών (ομόφωνα).

Φορολογία μεταβίβασης μετοχών μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Η Χρηματοδοτική Συμβολή του Δημοσίου που προβλέπεται στη «Σύμβαση Παραχώρησης της Μελέτης, Κατασκευής, Αυτοχρηματοδότησης και Εκμετάλλευσης της Ελεύθερης Λεωφόρου Ελευσίνας - Σταυρού - Αεροδρομίου Σπάτων και Δυτικής Περιφερειακής Λεωφόρου Υμηττού», η οποία υπεγράφη στις 23-5-1996 μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της αναδόχου εταιρίας «ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ Α.Ε.» και κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του Ν 2445/1996, δεν περιλαμβάνεται, από φορολογικής πλευράς και για την επιβολή του κατωτέρω φόρου, στα Ίδια Κεφάλαια της αναδόχου εταιρίας αυτής (ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ Α.Ε.), όπως αυτά ορίζονται στην περίπ. 4 της παραγράφου 4.2.200 του Ελληνικού Γενικού Λογιστικού Σχεδίου (Ε.Γ.Λ.Σ.), και ειδικότερα δεν αποτελεί επιχορήγηση επενδύσεως, που περιλαμβάνεται στα άνω Κεφάλαια, οπότε και δεν συνυπολογίζεται κατά τον προσδιορισμό της κατώτατης πραγματικής αξίας πώλησης των μετοχών της εταιρίας αυτής, επί της οποίας επιβάλλεται ο φόρος 5% της παραγράφου 2 του άρθρου 13 του Ν 2238/1994 (μεταβίβασης μετοχών μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο).

Η ανάθεση της εκτέλεσης των συμπληρωματικών εργασιών στον αρχικό ανάδοχο του έργου είναι μη νόμιμη, αφού οι εν λόγω εργασίες δεν κατέστησαν αναγκαίες λόγω απροβλέπτων περιστάσεων και οφείλονται σε πλημμελή εκπόνηση της αρχικής μελέτης.

Κρατήσεις επί των αμοιβών μελετών δημοσίων έργων.α) Κατά τις διατάξεις της συμβάσεως παραχώρησης για σύνταξη μελετών στο πλαίσιο των παράλληλων έργων οι επιβαλλόμενες κρατήσεις θα είναι αυτές που επιβάλλονται στο πλαίσιο κατασκευής δημοσίου έργου, ενώ γι αυτές που εκπονούνται στο πλαίσιο των επιπρόσθετων εργασιών επιβάλλονται οι κρατήσεις που προβλέπονται επί των αμοιβών μελετών δημοσίων έργων. β) Το Δημόσιο δεν υποχρεούται στην καταβολή ΦΠΑ, καταβάλλει όμως τις λοιπές (υπέρ ΤΣΜΕΔΕ, ΤΕΕ, ΕΜΠ) κρατήσεις που αναλογούν στο 40% της συμβολής του στην αμοιβή του ανεξάρτητου μηχανικού. γ) Το Δημόσιο δεν υποχρεούται στην καταβολή στον οικείο Οργανισμό Κοινής Ωφέλειας της δαπάνης μετατόπισης του δικτύου που κρίνεται αναγκαία για την καλή εκτέλεση του έργου.

Μελέτες.Υπέρβαση τάξης πτυχίου και ανάθεση στον αρχικό ανάδοχο συμπληρωματικών εργασιών μη νόμιμη. Και τούτο, διότι από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν προκύπτει γιατί οι εργασίες των συμπληρωματικών μελετών κατέστησαν αναγκαίες κατά την εκτέλεση της αρχικής σύμβασης και είτε δεν μπορούσαν τεχνικά ή οικονομικά να διαχωριστούν από την αρχική σύμβαση, χωρίς να δημιουργήσουν μείζονα προβλήματα για το Δήμο, είτε παρά τη δυνατότητα διαχωρισμού τους, ήταν απόλυτα αναγκαίες για την ολοκλήρωσή της, ώστε να υπάρχει παρέκκλιση από τη διαγωνιστική διαδικασία για την ανάθεση της συμπληρωματικής μελέτης.

«Διαδικασίες σύναψης συμβάσεων στους τομείς του ύδατος, της ενέργειας, των μεταφορών και των ταχυδρομικών υπηρεσιών – Δημόσια υπηρεσία διανομής πόσιμου νερού και επεξεργασίας λυμάτων – Σύμβαση παραχώρησης υπηρεσιών – Έννοια – Μετακύλιση στον προμηθευτή του κινδύνου που συνδέεται με την εκμετάλλευση των οικείων υπηρεσιών» Σύμβαση παραχώρησης Υπηρεσιών,Η καταβολή αμοιβής σε τρίτους συνιστά κριτήριο για τον χαρακτηρισμό μιας σύμβασης ως σύμβασης παραχώρησης υπηρεσιών

2ης «συμπληρωματική» σύμβαση  εργασιών Συλλογή, μεταφορά, επεξεργασία και διάθεση ακαθάρτων.(...)Από την επιβαλλόμενη στενή γραμματική ερμηνεία των εξαιρετικού χαρακτήρα διατάξεων του άρθρου 156 παρ. 1 περ. β΄ του ν. 4412/2016 αλλά και από τη συστηματική και τελολογική προσέγγισή τους, συνάγεται ότι μία σύμβαση έργου μπορεί να τροποποιείται, χωρίς νέα διαδικασία σύναψης, μεταξύ άλλων, και στην περίπτωση ανάθεσης στον ανάδοχο αυτής συμπληρωματικών εργασιών, οι οποίες όμως προέκυψαν κατά την εκτέλεσή της, συνδέονται αρρήκτως και παρίστανται αναγκαίες για την άρτια, από τεχνικής ή λειτουργικής απόψεως, ολοκλήρωση του αντικειμένου της, όπως αυτό περιγράφεται στα οικεία συμβατικά τεύχη. Επομένως, δεν καλύπτεται από το αντικειμενικό πεδίο εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 156 παρ. 1 περ. β΄ του ν. 4412/2016, τροποποίηση της αρχικής σύμβασης, με ανάθεση στον ανάδοχο αυτής συμπληρωματικών εργασιών που, χωρίς να αποτελούν αναγκαία προϋπόθεση για την έντεχνη ολοκλήρωση του εκτελούμενου έργου, επεκτείνουν το τεχνικό αντικείμενό της, καθώς αφορούν σε τεχνικό αντικείμενο νέο μη αδιαχώριστα συνδεδεμένο με το αντικείμενο της αρχικής σύμβασης, ή κατατείνουν στην ποιοτική αναβάθμιση του αρχικού έργου, με υλικά ή μεθόδους μη προδιαγεγραμμένες στα οικεία συμβατικά τεύχη. (....)Λαμβανομένου υπόψη του συνόλου των ανωτέρω σκέψεων και καθόσον δεν προβάλλεται άλλος λόγος αναθεώρησης, οι υπό κρίση προσφυγές πρέπει να απορριφθούν και να μην αναθεωρηθεί η προσβαλλόμενη απόφαση.Για τους λόγους αυτούς.Απορρίπτει τις ανωτέρω προσφυγές αναθεώρησης  της 2059/2022 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου 

Δημόσια έργα-συμπληρωματική σύμβαση:Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι νομίμως ...εγκρίθηκε η απευθείας ανάθεση των άνω συμπληρωματικών εργασιών στην αρχική ανάδοχο του έργου. Και τούτο διότι η επίμαχη απευθείας ανάθεση βρίσκει αυτοτελές έρεισμα στο άρθρο 28 του ν. 3669/2008, δοθέντος ότι  κατά την υλοποίηση της επίμαχης εργολαβίας απαιτείται η λήψη ιδιαίτερων μέτρων ασφαλείας, τα οποία θα αναιρούνταν ή σε κάθε περίπτωση θα διασαλεύονταν ουσιωδώς στην περίπτωση ανάθεσης των εργασιών της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης σε άλλη, πλην της αρχικής αναδόχου, εργοληπτική επιχείρηση.  

ΜΕΛΕΤΕΣ:χρηματικό ένταλμα πληρωμής του Δήμου … Νομού Αττικής, με το οποίο εντέλλεται η καταβολή ποσού 36.666,23 ευρώ, στο φερόμενο ως δικαιούχο τοπογράφο – μηχανικό …, ως αμοιβή για την εκπόνηση των εργασιών που προβλέπονται στην από 28.7.2005 2η Συμπληρωματική Σύμβαση για τη σύνταξη της  μελέτης «Εφαρμογή Πολεοδομικού Σχεδίου στις γειτονιές 3 και 4 Δ. …».(...)η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον αφορά σε καταβολή αμοιβής για εργασίες που εκτελέστηκαν δυνάμει συμπληρωματικής σύμβασης μελέτης, που εγκρίθηκε και υπογράφηκε μετά τη λήξη της συμβατικής προθεσμίας περάτωσης της αρχικής μελέτης και των παρατάσεων αυτής, η δε προθεσμία που χορηγήθηκε με την .../2004 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου … δεν παρατείνει νομίμως την προαναφερθείσα προθεσμία περάτωσης, εφόσον ελήφθη μετά τη λήξη της προθεσμίας εκτέλεσης και των χορηγηθεισών προς τούτο παρατάσεων της αρχικής σύμβασης. Κατά συνέπεια, ανεπιτρέπτως ανατέθηκαν με την .../28.7.2005 σύμβαση απευθείας στον ανάδοχο οι προβλεπόμενες σε αυτή εργασίες, χωρίς να προηγηθεί της σύναψης της οικείας σύμβασης η επιβαλλόμενη εκ του άρθρου 11 του ν. 716/1977 διαδικασία δημοσίας προσκλήσεως. Περαιτέρω, με την ανωτέρω συμπληρωματική σύμβαση ανατέθηκαν στον αρχικό ανάδοχο εργασίες αξίας μεγαλύτερης του 50% του προβλεπόμενου αρχικώς συμβατικού ανταλλάγματος και χωρίς να έχει προηγηθεί της σύναψης αυτής γνώμη του αρμοδίου Συμβουλίου και ειδικότερα του Νομαρχιακού Συμβουλίου Δημοσίων Έργων της οικείας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης...