6. Επειδή, από τον συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων συνάγεται ότι το σύστημα της χαμηλότερης προσφοράς προϋποθέτει, λογικώς, προσφερόμενα είδη τα οποία είναι από άποψη τεχνικών χαρακτηριστικών, ιδιοτήτων και ποιότητας κατ’ αρχήν ισοδύναμα και τα οποία, ως εκ τούτου, διαφοροποιούνται ουσιαστικά μόνον ως προς την προσφερόμενη τιμή. Στην περίπτωση αυτή, η χρησιμοποίηση από τη Διοίκηση ως κριτηρίου επιλογής μόνο της χαμηλότερης τιμής έχει την έννοια της επιλογής του φθηνότερου μεταξύ των προσφερόμενων παρεμφερών προϊόντων, ευνοεί τον ανταγωνισμό, λόγω του ότι επιτρέπει την συμμετοχή περισσότερων προμηθευτών, αποβαίνει δε επωφελής για τη Διοίκηση, εφ’ όσον οδηγεί αναγκαίως σε συμπίεση των τιμών εκ μέρους των υποψήφιων προμηθευτών, αφού κριτήριο κατακυρώσεως είναι η χαμηλότερη τιμή προσφοράς. Αντιθέτως, το σύστημα της πλέον συμφέρουσας από οικονομική άποψη προσφοράς προσιδιάζει σε διαγωνισμούς όπου τα προσφερόμενα είδη διαφοροποιούνται κατά το μάλλον ή ήττον ουσιωδώς από απόψεως ποιότητας και τιμής, για το λόγο δε αυτόν, προκειμένου να ευρεθεί η πλέον συμφέρουσα προσφορά, δικαιολογείται η στάθμιση κατά την αξιολόγηση των τεχνικών προσφορών και ποιοτικών κριτηρίων (βλ. ΣτΕ 2183/2004 επταμ., ΕΑ 114/2008-βλ. και απόφ. ΔΕΚ της 17.9.2002, C-513/99, Concordia Bus Finland , Συλλογή 2002, σ. I-7213,σκ.59, 61-63). Στην περίπτωση αυτή, οι τεχνικές προδιαγραφές των ιατροτεχνολογικών προϊόντων πρέπει να προσδιορίζουν με σαφήνεια το υπό προμήθεια προϊόν, η δε διοίκηση έχει ευρεία ευχέρεια να επιλέξει είτε προϊόν τεχνικώς αποδεκτό σε χαμηλή τιμή, είτε προϊόν τεχνικώς εξελιγμένο σε λογική τιμή, αφού ο προσφέρων το τελευταίο, για να έχει πιθανότητες να αναδειχθεί προμηθευτής, θα υποχρεωθεί να συμπιέσει την τιμή της προσφοράς. (...)8. Επειδή, οι ανωτέρω όροι της διακηρύξεως, στο βαθμό που προβλέπουν ως κριτήριο κατακυρώσεως τη χαμηλότερη τιμή ανά κατηγορία προϊόντων, η οποία μπορεί να καλύπτει μία ή και περισσότερες υποκατηγορίες, υπό την έννοια ότι αρκεί, για το παραδεκτό της προσφοράς, η πλήρωση έστω και ενός από τα «Τεχνικά Χαρακτηριστικά» που ταυτίζονται με τις εν λόγω υποκατηγορίες, θα προκρίνεται δε, μεταξύ ισοτίμων ανά κατηγορία οικονομικών προσφορών, εκείνη που θα καλύπτει μεγαλύτερο αριθμό υποκατηγοριών, δεν θεσπίζουν κατά τρόπο σαφή και συγκεκριμένο ένα κριτήριο αξιολογήσεως των προσφορών. Και τούτο, διότι, σε περιπτώσεις ταυτιζομένων σε σχέση με την προσφερομένη τιμή οικονομικών προσφορών, οι οποίες καλύπτουν τις αυτές μεν κατηγορίες αλλά διαφορετικές, από άποψη ποιοτική ή και ποσοτική, υποκατηγορίες, όπως επιτρέπεται από τη διακήρυξη, οι ανωτέρω όροι είναι δυνατόν να καταλήγουν, για την ανάδειξη μειοδότη, σε σύγκριση ανόμοιων και, συνακολούθως, εξ ορισμού μη συγκρίσιμων ως προς τα καλυπτόμενα τεχνικά χαρακτηριστικά προσφορών και να καθιστούν, ως εκ τούτου, αδύνατη την επί ίσοις όροις αξιολόγησή τους (πρβλ. ΕΑ 76/2011). Επομένως, ο σχετικός λόγος, με τον οποίο επαναλαμβάνεται αντίστοιχη αιτίαση προβληθείσα με την προδικαστική προσφυγή και μη απαντηθείσα, άλλωστε, από την αναθέτουσα αρχή, πιθανολογείται σοβαρώς ως βάσιμος.

Στο άρθρο 98 παρ. 1 εδ. β΄ του Συντάγματος, όπως αναθεωρήθηκε με το από 6.4.2001 Ψήφισμα της Ζ΄ Αναθεωρητικής Βουλής (ΦΕΚ Α΄ 84/17.4.2001), ορίζεται ότι «1. Στην αρμοδιότητα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανήκουν ιδίως: α) ... β) Ο έλεγχος συμβάσεων μεγάλης οικονομικής αξίας στις οποίες αντισυμβαλλόμενος είναι το Δημόσιο ή άλλο νομικό πρόσωπο που εξομοιώνεται με το Δημόσιο από την άποψη αυτή όπως νόμος ορίζει ...». Από την προαναφερόμενη διάταξη συνάγεται ότι σε προληπτικό έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο υπάγονται, πλέον, όλες ανεξαιρέτως οι συμβάσεις μεγάλης οικονομικής αξίας στις οποίες αντισυμβαλλόμενοι είναι το Δημόσιο ή άλλο Νομικό Πρόσωπο που εξομοιώνεται με το Δημόσιο από την άποψη αυτή, όπως οι συμβάσεις αυτές ειδικότερα θα καθοριστούν από το νόμο (κατά κατηγορία - είδος συμβάσεων ή ύψος ποσού) και τέτοιες είναι οι συμβάσεις που συνάπτονται είτε μεταξύ διαφόρων φορέων της δημόσιας διοίκησης (ομοιογενείς συμβάσεις) είτε μεταξύ ενός φορέα της δημόσιας διοίκησης (ανεξαρτήτως της μορφής της νομικής του οργάνωσης) και ενός ιδιώτη (ετερογενείς συμβάσεις). Αντίθετη άποψη σύμφωνα με την οποία στον ανωτέρω έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου εμπίπτουν μόνο οι εξ’ επαχθούς αιτίας συμβάσεις, ήτοι οι συμβάσεις εκείνες κατά τις οποίες α) ο δημόσιος φορέας και ο αντισυμβαλλόμενός του συνομολογούν στην ανταλλαγή παροχών (αμφοτεροβαρείς συμβάσεις), β) προέχον κίνητρο για τον ως άνω αντισυμβαλλόμενο είναι το κέρδος και γ) ο εν λόγω αντισυμβαλλόμενος αναλαμβάνει στο πλαίσιο της επιχειρηματικής του δραστηριότητας τον εκ των πράξεων και επιλογών του οικονομικό - επιχειρηματικό κίνδυνο δε βρίσκει έρεισμα στο γράμμα αλλά ούτε και στη βούληση του συνταγματικού νομοθέτη, σκοπός του οποίου είναι η εξασφάλιση της νομιμότητας και της διαφάνειας στην εν γένει συμβατική δραστηριότητα του Δημοσίου και των άλλων φορέων της δημόσιας διοίκησης, από την άσκηση της οποίας αναλαμβάνονται σημαντικές οικονομικές υποχρεώσεις σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού ή των ειδικότερων προϋπολογισμών τους. Για την άσκηση, όμως, της ως άνω γενικής επί όλων των ανωτέρω συμβάσεων αρμοδιότητας ελέγχου που ανατέθηκε στο Ελεγκτικό Συνέδριο με την ως άνω διάταξη του Συντάγματος δηλαδή της αρμοδιότητας πέραν αυτής που ανατέθηκε στο Συνέδριο για τον έλεγχο συμβάσεων προμηθειών αγαθών, εκτέλεσης έργου και παροχής υπηρεσιών με το άρθρο 8 παρ. 1 ν. 2741/1999, όπως αυτή ισχύει, απαιτείται, περαιτέρω, η έκδοση νόμου εκτελεστικού της διάταξης αυτής του Συντάγματος με τον οποίο θα επεκτείνεται ο υποχρεωτικός έλεγχος νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου και σε άλλες κατηγορίες συμβάσεων μεγάλης οικονομικής αξίας υπό τον όρο ότι η ευχέρεια αυτή του κοινού νομοθέτη δεν μπορεί να επεκταθεί σε σημείο που να καταλυθεί η γενική ελεγκτική αρμοδιότητα του Ελεγκτικού Συνεδρίου επί των δημοσίων συμβάσεων μεγάλης οικονομικής αξίας, η διατήρηση της οποίας τίθεται ως όριο στη σχετική νομοθετική ευχέρεια (Πράξη VI Τμ. 70/2003, Ζ΄ Κλιμ. 42, 159/2008).

Προμήθεια στερεών διαλυμμάτων διττανθρακικών (φύσιγγες με σταθεροποιητή ph κιτρικό): Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις ΙΙ, ΙΙΙ, IV, V και VI το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: 1) Μη νομίμως οι επίμαχες προμήθειες των προαναφερόμενων ομοειδών υγειονομικών υλικών, που ανήκουν στην κατηγορία των υλικών τεχνητού νεφρού, ανατέθηκαν με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης (απευθείας ανάθεση), καθόσον δεν διαπιστώνεται η συνδρομή καμμίας από τις αναφερόμενες στις διατάξεις των παραγράφων 12 και 13 του άρθρου 2 του ν. 2286/1995 προϋποθέσεις για την επιτρεπτή προσφυγή στη διαδικασία αυτή. Ειδικότερα, η συνολική δαπάνη του Νοσοκομείου για την προμήθεια των ειδών αυτών, ανήλθε στο ποσό των 41.830 ευρώ, χωρίς ΦΠΑ (25.200,00 + 16630,00), υπερβαίνει, για το έτος 2016, το όριο των 20.000 ευρώ, μέχρι του οποίου επιτρέπεται η, άνευ, ειδικών λόγων, προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία. Περαιτέρω, το Νοσοκομείο δεν προβάλλει, ούτε από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει είτε η συνδρομή έκτακτων γεγονότων, οφειλόμενων σε απρόβλεπτες περιστάσεις, τα οποία κατέστησαν αδύνατη την έγκαιρη διενέργεια και ολοκλήρωση ανοικτού διαγωνισμού, που, ενόψει του ύψους της συνολικής δαπάνης της προμήθειας, όφειλε αυτό να διενεργήσει, είτε κάποιας από τις λοιπές αναφερόμενες στη διάταξη της παραγράφου 13 του άρθρου 2 του ν. 2286/1995 προϋποθέσεις για την επιτρεπτή προσφυγή στη διαδικασία αυτή. Σημειωτέον ότι, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, αλλά και κατά τα γνωστά στο Κλιμάκιο από προηγούμενες ενέργειές του, το Νοσοκομείο προμηθεύεται συστηματικά τα ανωτέρω αγαθά μέσω απευθείας αναθέσεων (βλ. και Πράξεις 17/2017, 57/2015 Κ.Π.Ε.Δ. στο ΙV Τμ., με τις οποίες κρίθηκε ότι το Νοσοκομείο προσέφυγε, σε μη νόμιμες διαδικασίες απευθείας αναθέσεων για την προμήθεια του είδους (φύσιγγες) διττανθρακικών με σταθεροποιητή Ph (κιτρικό), κατά τα έτη 2013, 2014 και 2015). Εξάλλου, στην προκειμένη περίπτωση δεν προκύπτει ούτε καν η τήρηση εκ μέρους του Νοσοκομείου των ουσιαστικών διατυπώσεων του πρόχειρου διαγωνισμού, για καμμία εκ των δύο συναφθεισών συμβάσεων, δοθέντος ότι α) οι όροι των προσκλήσεων δεν ήταν σαφείς και πλήρεις, αφού σε αυτές δεν αναγράφονταν τα κριτήρια για την αξιολόγηση των προσφορών και την κατακύρωση της προμήθειας (βλ. σκέψη ΙΙΙ), β) δεν προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου συγκρότηση της επιτροπής διαγωνισμού, σύμφωνα με τα άρθρα 38 του π.δ. 118/2007 και 26 του ν. 4024/2011 και ανάρτηση της πράξης αυτής στη Διαύγεια (βλ. σκέψη ΙΙΙ), και γ) δεν έχει εκδοθεί απόφαση κατακύρωσης του αποτελέσματος του διαγωνισμού από το αρμόδιο όργανο του Νοσοκομείου (βλ. σκέψη ΙΙΙ). Σημειωτέον ότι δεν προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου συλλογή και αξιολόγηση προσφορών από την επιτροπή διαγωνισμού. (βλ. ανωτ. υπό VII A. και Β.) β) δεν προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου συγκρότηση της επιτροπής διαγωνισμού, σύμφωνα με τα άρθρα 38 του π.δ. 118/2007 και 26 του ν. 4024/2011 και ανάρτηση της πράξης αυτής στη Διαύγεια (βλ. σκέψεις ΙΙΙ και V), και γ) δεν έχει εκδοθεί απόφαση κατακύρωσης του αποτελέσματος του διαγωνισμού από το αρμόδιο όργανο του Νοσοκομείου (βλ. σκέψη ΙΙΙ). Σημειωτέον ότι δεν προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου συλλογή και αξιολόγηση προσφορών από την επιτροπή διαγωνισμού.

Δεν ανακλήθηκε με την ΕΣ/ΤΜ.4/13/2019

Καταβολή επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας:Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στις προηγούμενες σκέψεις, ο προβαλλόμενος πρώτος λόγος διαφωνίας παρίσταται βάσιμος. Πρόσωπα που απασχολούνται σε θέση ΔΕ Υδραυλικού του Δήμου απαιτείται να έχουν τα προσόντα και να πληρούν τους όρους άσκησης της δραστηριότητας, όπως εξειδικεύονται στις διατάξεις του π.δ. 112/2012 και του π.δ. 50/2001. Επομένως, απαιτείται να έχουν βεβαίωση αναγγελίας ως Τεχνίτες Υδραυλικοί, αν δεν έχουν άδεια Αρχιτεχνίτη ή Εργοδηγού υδραυλικού, ειδικότητες, οι οποίες, άλλωστε, δεν συνεπάγονται μεταβολή επαγγελματικής κατηγορίας, αλλά, ανεξάρτητα από την ειδική τους διαβάθμιση εντάσσονται στη ΔΕ κατηγορία, σύμφωνα και με το π.δ. 50/2001. Οι διατάξεις των εν λόγω προεδρικών διαταγμάτων λόγω της κανονιστικής τους ισχύος, εφαρμόζονται ανεξάρτητα από το γεγονός ότι ο ΟΕΥ του Δήμου .... δεν υπεισέρχεται σε διαβάθμιση και στις διακρίσεις τους. Εξάλλου, και οι αρμοδιότητες του Τμήματος Ύδρευσης Αποχέτευσης, όπως επιμερίζονται στα οικεία Γραφεία, αναφέρονται σε εργασίες επί εγκαταστάσεων, είτε πρόκειται συντήρηση, είτε επισκευή είτε διαρρύθμιση είτε κατασκευή τους, που αντιστοιχούν στις εγκαταστάσεις και στις εργασίες για τις οποίες, σύμφωνα με τις ρυθμίσεις του π.δ. 112/2012, οποιαδήποτε παρέμβαση προϋποθέτει ότι ο επιλαμβανόμενος διαθέτει τα αντίστοιχα επαγγελματικά προσόντα, μεταξύ των οποίων, τουλάχιστον, η αναγγελία του ως τεχνίτη υδραυλικού. Επομένως, μη νομίμως ανατέθηκαν καθήκοντα υδραυλικού στο φερόμενο ως δικαιούχο του χρηματικού εντάλματος ο οποίος ούτε βεβαίωση αναγγελίας ως τεχνίτης υδραυλικός προσκόμισε ούτε άδεια αρχιτεχνίτη ή άλλη από τις προβλεπόμενες και ισχύουσες διέθετε και, κατά συνέπεια, μη νομίμως απασχολήθηκε σε σχετικές εργασίες και καθήκοντα. Ως εκ τούτων, ανεξάρτητα από το γεγονός της απασχόλησης του φερόμενου ως δικαιούχου του χρηματικού εντάλματος σε ειδικότητα που περιλαμβάνεται σε αυτές για τις οποίες προβλέπεται η καταβολή του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας, η απόφαση τοποθέτησής του είναι πλημμελής και η απασχόλησή του στερείται νομίμου ερείσματος και για το λόγο αυτό μη νομίμως καταβάλλεται το επίδομα. Τέλος, το γεγονός ότι η ειδικότητα του επόπτη καθαριότητας περιλαμβάνεται ούτως ή άλλως σε αυτές που δικαιολογούν την καταβολή του επιδόματος, δεν ασκεί επιρροή, διότι ο υπάλληλος δεν άσκησε τα καθήκοντα της ειδικότητας αυτής κατά το κρίσιμο διάστημα, αφού, πέραν του ότι είχε τοποθετηθεί σε διαφορετική οργανική μονάδα στην οποία δεν ανήκει η άσκηση αρμοδιοτήτων σχετικών με τις υπηρεσίες καθαριότητας, όπως βεβαιώνεται η απασχόλησή του ως υδραυλικού ήταν πλήρης και αποκλειστική, επομένως, δεν πληρείται η ρητώς απαιτούμενη σχετική προϋπόθεση, η συνδρομή της οποίας πρέπει να βεβαιώνεται ειδικά. Κατά τη γνώμη όμως του Προέδρου του Κλιμακίου Συμβούλου Σταματίου Πουλή, λαμβάνοντας υπόψη ότι η ειδικότητα του δικαιούχου του χρηματικού εντάλματος ως ΔΕ Εποπτών Καθαριότητας εντάσσεται οργανικά στο Τμήμα Καθαριότητας και ότι οι υπηρετούντες με την ειδικότητα αυτή προβλέπονται ως δικαιούχοι του εν λόγω επιδόματος, η ως άνω πλημμέλεια της μη νόμιμης ανάθεσης και άσκησης καθηκόντων υδραυλικού δεν επιφέρει, εν προκειμένω, δημοσιονομικές συνέπειες. Επομένως, για το λόγο αυτό η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη. Η γνώμη αυτή δεν εκράτησε. Ο δεύτερος λόγος διαφωνίας είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, ειδικότερα ως στηριζόμενος σε εσφαλμένη νομική προϋπόθεση, δεδομένου ότι η 275/5837/2.5.2018 απόφαση του Δημάρχου .... εκδόθηκε κατ’ επίκληση του άρθρου 72 του ΚΚΔΚΥ με αντικείμενο την υπηρεσιακή μεταβολή που συνίσταται σε μετακίνηση και τοποθέτηση του υπαλλήλου σε διαφορετική οργανική μονάδα. Για το λόγο δε αυτό ούτε ορίστηκε ως περιορισμένης χρονικής διάρκειας ούτε εμπίπτει σε κανονιστικά προβλεπόμενο χρονικό περιορισμό. Εξάλλου, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι η ανωτέρω απόφαση αντλεί κατά το ουσιαστικό περιεχόμενό της έρεισμα από τις προϋποθέσεις εφαρμογής του άρθρου 35, βάσει του οποίου προβάλλεται ο λόγος διαφωνίας, δεδομένου ότι η αιτιολογία της δεν αναφέρεται στην εξυπηρέτηση επιτακτικής και επείγουσας υπηρεσιακής ανάγκης. Άλλωστε, η ανάθεση και άσκηση καθηκόντων και εργασιών για την εξυπηρέτηση ανάγκης, κατά το άρθρο 35, δύναται να έχει περιορισμένη μόνο διάρκεια και δεν επιφέρει ως έννομη συνέπεια υπηρεσιακή μεταβολή, όπως η μετακίνηση του υπαλλήλου σε διαφορετική οργανική μονάδα. Όμως, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα δημοτικά όργανα δεν είχαν πρόθεση καταστρατήγησης των ισχυουσών διατάξεων και ότι συγνωστώς, λόγω της γενικής αναφοράς του άρθρου 98 του ν. 4483/2017 στο επάγγελμα του υδραυλικού, υπέλαβαν ότι ο δικαιούχος του χρηματικού εντάλματος, μπορούσε νομίμως να μετακινηθεί στο Τμήμα Ύδρευσης Αποχέτευσης και να εκτελεί εργασίες σε υδραυλικές εγκαταστάσεις, ανεξάρτητα από την έλλειψη των αναγκαίων επαγγελματικών προσόντων και ότι, ως εκ τούτου, ήταν δικαιούχος του επιδόματος.