ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ: Από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων προκύπτει, ότι προβλέπεται υποκατάσταση του αναδόχου από άλλη εργοληπτική επιχείρηση στην εκτέλεση δημοσίου έργου, μόνο ύστερα από την τήρηση των προαναφερόμενων προϋποθέσεων και εφόσον εγκριθεί η υποκατάσταση από τον φορέα κατασκευής του έργου, διαφορετικά ο τελευταίος κηρύσσει έκπτωτο τον ανάδοχο, μετά από γνώμη του αρμοδίου Τεχνικού Συμβουλίου Δημοσίων Έργων. Σε κάθε περίπτωση η υποκατάσταση προβλέπεται μόνο κατά το στάδιο εκτέλεσης του έργου, δηλαδή στο στάδιο που ακολουθεί την υπογραφή της σύμβασης μεταξύ του αναδόχου και του κυρίου του έργου, όχι, όμως, και κατά το στάδιο που προηγείται της κατακύρωσης του διαγωνισμού.

Δημόσια έργα.Διαδικασία ανάθεσης.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που παρατέθηκαν,  πρέπει  να  γίνει  δεκτό  ότι  μη  νομίμως  ανατέθηκε  το  επίμαχο  έργο στην ατομική επιχείρηση «...........», δοθέντος ότι η βεβαίωση της εγγραφής της στο Μ.Ε.ΕΠ είχε λήξει σε χρονικό σημείο πολύ προγενέστερο της σχετικής ανάθεσης, δίχως να προκύπτει ότι υποβλήθηκε αίτηση ανανέωσής της εντός των χρονικών ορίων που θέτει η διάταξη του άρθρου 97 της Κωδικοποίησης των Δημοσίων  Έργων.  Σε  κάθε  δε  περίπτωση,  η στελέχωση  από τον ανάδοχο  ........... της προαναφερθείσας Ε.Π.Ε. αποκλείει κατά νόμον την αναθεώρηση της βεβαίωσης της ατομικής του επιχείρησης, δοθέντος ότι επιτρέπεται η στελέχωση μιας μόνο εργοληπτικής επιχείρησης εγγεγραμμένης στο Μ.Ε.ΕΠ.. Περαιτέρω, ο ισχυρισμός του Δήμου ότι αρκούσε η συμμετοχή του αναδόχου σε Ε.Π.Ε., της οποίας η βεβαίωση εγγραφής στο Μ.Ε.ΕΠ. ήταν σε ισχύ, πρέπει να απορριφθεί, δεδομένου ότι η ατομική επιχείρηση του αναδόχου και η Ε.Π.Ε. στην οποία αυτός συμμετέχει αποτελούν ξεχωριστά νομικά πρόσωπα, με διαφορετικούς αριθμούς εγγραφής στο Μ.Ε.ΕΠ και ιδία δυνατότητα ανάληψης δημοσίων έργων, οι δε προϋποθέσεις για τη νόμιμη ανάληψη πρέπει να συντρέχουν αυτοτελώς σε έκαστο πρόσωπο. Τέλος, ο ισχυρισμός του Δήμου περί εγγραφής του αναδόχου στο Μ.Ε.Κ. δεν ασκεί επιρροή, αφενός διότι κατά τη σαφή διατύπωση του νόμου απαιτείται εγγραφή στο Μ.Ε.ΕΠ. και σχετική βεβαίωση σε ισχύ, αφετέρου διότι η εγγραφή  στο Μ.Ε.Κ εξυπηρετεί το σκοπό πιστοποίησης εμπειρίας της εργοληπτικής επιχείρησης, που είναι διάφορος της - δια της εγγραφής στο Μ.Ε.ΕΠ. - πιστοποίησης της τεχνικής ικανότητας εκτέλεσης κατηγοριών δημοσίων έργων. Σύμφωνα με τα ανωτέρω, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη και αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ: Από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων προκύπτει, ότι προβλέπεται υποκατάσταση του αναδόχου από άλλη εργοληπτική επιχείρηση στην εκτέλεση δημοσίου έργου, μόνο ύστερα από την τήρηση των προαναφερόμενων προϋποθέσεων και εφόσον εγκριθεί η υποκατάσταση από τον φορέα κατασκευής του έργου, διαφορετικά ο τελευταίος κηρύσσει έκπτωτο τον ανάδοχο, μετά από γνώμη του αρμοδίου Τεχνικού Συμβουλίου Δημοσίων ΄Εργων. Σε κάθε περίπτωση η υποκατάσταση προβλέπεται μόνο κατά το στάδιο εκτέλεσης του έργου, δηλαδή στο στάδιο που ακολουθεί την υπογραφή της σύμβασης μεταξύ του αναδόχου και του κυρίου του έργου, όχι, όμως, και κατά το στάδιο που προηγείται της κατακύρωσης του διαγωνισμού (……). Εξ άλλου, με τον όρο "υποκατάσταση τρίτων" νοείται η μεταβίβαση των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων του εργολάβου από την εργολαβική σύμβαση σε τρίτον, όσον αφορά το όλον ή μέρος του αναληφθέντος έργου, κατά τρόπον ώστε να υπεισέρχεται ο τρίτος στην μεταξύ φορέα του έργου και εργολάβου σχέση.

Στελέχωση εργοληπτικής επιχείρησης από μετακλητό υπάλληλο Δήμου.Ο Γενικός Γραμματέας Δήμου, κάτοχος πτυχίου του Μητρώου Εμπειρίας Κατασκευαστών (ΜΕΚ) απαγορεύεται να στελεχώνει, για όσο διάστημα φέρει την ιδιότητα του Γενικού Γραμματέα, εργοληπτική επιχείρηση εγγεγραμμένη στο Μητρώο Εργοληπτικών Επιχειρήσεων (ΜΕΕΠ) της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Έργων του ΥΠΕΧΩΔΕ.

Αντικατάσταση ξύλινων θυρών νοσοκομείου...Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι η σύμβαση, που αποτελεί το νόμιμο έρεισμα της ελεγχόμενης δαπάνης, μη νομίμως ανατέθηκε στον φερόμενο ως δικαιούχο του εντάλματος, διότι η προσφορά του στον σχετικό διαγωνισμό ήταν απαράδεκτη, αφού δεν προσκόμισε έγκυρο δικαιολογητικό, από εκείνα που ζητούνταν από τη διακήρυξη επί ποινή αποκλεισμού. Είναι δε αβάσιμος ο ισχυρισμός του Νοσοκομείου ότι η κρίσιμη βεβαίωση ήταν σε ισχύ κατά το χρόνο του διαγωνισμού εφόσον δεν είχε παρέλθει η προβλεπόμενη εξηκονθήμερη προθεσμία εντός της οποίας η φερόμενη ως δικαιούχος, ανάδοχος εργοληπτική επιχείρηση είχε τη δυνατότητα να ζητήσει τακτική αναθεώρηση της βεβαίωσης εγγραφής, αφού η επικαλούμενη παράταση της ισχύος του πτυχίου επέρχεται μόνο όταν έχει ήδη κατατεθεί, πριν από την ημερομηνία διενέργειας του διαγωνισμού, σχετική αίτηση αναθεώρησης του πτυχίου.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω δεν είναι νόμιμη η δαπάνη που εντέλλεται με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα, επομένως αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Μη νόμιμη η κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού (με κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή) στη 2η μειοδότρια εργοληπτική επιχείρηση, αφού μη νομίμως αποκλείστηκε η 1η μειοδότρια, δεδομένου ότι προσκόμισε για το στέλεχός της ΒΚ βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητας του ΤΣΜΕΔΕ σε φωτοαντίγραφο, ενώ στην υποβληθείσα υπεύθυνη δήλωση μνημονευόταν ότι τα στοιχεία που υποβάλλονταν σε φωτοαντίγραφα ήταν πιστά αντίγραφα των πρωτοτύπων. Εξάλλου, η εσφαλμένη αναγραφή του αριθμού πρωτοκόλλου δεν ασκεί επιρροή, αφού σε κάθε περίπτωση δεν δημιουργείται σύγχυση ως προς ποιας βεβαίωσης η γνησιότητα πιστοποιείται με την ως άνω υπεύθυνη δήλωση.

Ανάθεση δημοσίων έργων:Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, όπως έχει ήδη κριθεί με την 242/2014 πράξη του Κλιμακίου του, η κατατεθείσα από την εργοληπτική επιχείρηση "….", για το παραδεκτό της συμμετοχής της στο διαγωνισμό για την ανάθεση του ελεγχόμενου έργου, υπεύθυνη δήλωση που υπογράφεται από τον, σύμφωνα με το καταστατικό, νόμιμο εκπρόσωπό της …, με την οποία βεβαιώνει ότι τόσο αυτός όσο και ο άλλος διαχειριστής …. δεν έχουν καταδικαστεί για κάποιο από τα αδικήματα της περίπτωσης 22.2. της διακήρυξης πληρούσε τους όρους της διακήρυξης, καθόσον, σύμφωνα με το άρθρο 23.2.2.α.ii αυτής, απαιτούσε την υποβολή από τη διαγωνιζόμενη εργοληπτική επιχείρηση υπεύθυνης δήλωσης «που υπογράφεται από νόμιμο εκπρόσωπο της επιχείρησης» και βεβαιώνει «ότι τα πρόσωπα που αναφέρονται στην περίπτωση 2 του άρθρου 22», ήτοι οι δύο διαχειριστές της, «δεν έχουν καταδικαστεί για κάποιο από τα αδικήματα της περίπτωσης αυτής», χωρίς να απαιτείται προς τούτο ειδική πληρεξουσιότητα, καθόσον η πιο πάνω δήλωση δεν υπογράφεται από τον … ως φυσικό πρόσωπο για λογαριασμό δικό του και του … αλλά ως, όπως απαιτεί η διακήρυξη, νόμιμο εκπρόσωπο της επιχείρησης που βεβαιώνει, αντλώντας τη σχετική εξουσία απευθείας εκ του καταστατικού της, για την ύπαρξη ή μη συγκεκριμένων ιδιοτήτων στα πρόσωπα που διοικούν την επιχείρηση. Επομένως, η πιο πάνω διαγωνιζόμενη εργοληπτική επιχείρηση πληρούσε τις προϋποθέσεις του νόμου και της διακήρυξης για τη συμμετοχή της στο διαγωνισμό ανάθεσης του ελεγχόμενου έργου.(..)Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης που αφορά στην ανάθεση, από το Δήμο … στην κοινοπραξία εργοληπτικών επιχειρήσεων με την επωνυμία "…", του έργου "Συντήρηση και επισκευή σχολικών κτιρίων και αύλειων χώρων Δημοτικής Ενότητας …".

Δημόσια έργα (...) Υπό τα ανωτέρω δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, η ανάθεση, με την 1575/19.7.2016 πράξη της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας …, της κατασκευής του έργου "Ανακατασκευή χλοοτάπητα γηπέδου ποδοσφαίρου …" στην εργοληπτική επιχείρηση "…." δεν είναι νόμιμη, καθόσον, κατά παράβαση του άρθρου 26 παρ. 1 του ... που ορίζει ότι «η ανάθεση της κατασκευής των δημοσίων έργων γίνεται υποχρεωτικά στην εργοληπτική επιχείρηση ή κοινοπραξία η οποία προσέφερε τη χαμηλότερη τιμή (…)», η ανάθεση δεν έγινε στην ατομική εργοληπτική επιχείρηση ...η οποία κάλυπτε όλες τις προϋποθέσεις συμμετοχής στη δημοπρασία και είχε προσφέρει τη χαμηλότερη τιμή. Ως εκ τούτου, για τον ως άνω λόγο κωλύεται η υπογραφή του υπό κρίση σχεδίου σύμβασης, με το οποίο η κατασκευή του έργου ανατίθεται στην εργοληπτική επιχείρηση "….".

Επέκταση εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων... Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τα προβλεπόμενα σχετικώς στη νομοθεσία που παρατίθεται στην προηγούμενη σκέψη, ο αποκλεισμός της αιτούσας από την περαιτέρω διαγωνιστική διαδικασία με την ανωτέρω αιτιολογία πιθανολογείται σοβαρώς ως μη νόμιμος, όπως βασίμως ισχυρίζεται η αιτούσα. Τούτο δε διότι το πτυχίο ΜΕΕΠ της αιτούσας είχε μεν λήξει, κατά τα αναγραφόμενα σε αυτό, την 10.7.2011, ήτοι πριν την ημερομηνία διενέργειας του διαγωνισμού, η ισχύς όμως αυτού, όπως όλων των πτυχίων ΜΕΕΠ που λήγουν χωρίς να έχει ταυτοχρόνως ή προηγουμένως εκδοθεί απόφαση χορηγήσεως νέου πτυχίου, παρετάθη εκ του νόμου (Υ.Α. της 1.6.2005, της 20.1.2006 και της 19.1.2007) επί 60 ημέρες από τη λήξη της ισχύος του. Συνεπώς το προσκομισθέν από την αιτούσα πιστοποιητικό εγγραφής της στο ΜΕΕΠ ήταν σε ισχύ την κρίσιμη ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού και κάλυπτε τον σχετικό όρο του άρθρου 24.1 της διακήρυξης (ΣτΕ 932/2011). Επομένως, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή και ν΄ ανασταλεί η εκτέλεση τη προσβαλλόμενης σιωπηρής απορρίψεως της προσφυγής που υπέβαλε η αιτούσα κατά της 43/13.10.2011 αποφάσεως του Δ.Σ. της Δ.Ε.Υ.Α. … περί αποκλεισμού της. Πρέπει δε να διαταχθεί ως κατάλληλο μέτρο η συνέχιση του διαγωνισμού με συμμετοχή της αιτούσας, απαγορευομένης όμως της αποσφραγίσεως των οικονομικών προσφορών των διαγωνιζομένων. Οίκοθεν νοείται ότι η Διοίκηση δύναται να επανέλθει στο στάδιο του διαγωνισμού κατά το οποίο πιθανολογήθηκε η ύπαρξη της εκτεθείσης πλημμέλειας ως προς τον αποκλεισμό της αιτούσας και, αποδεχόμενη την αιτούσα ως νομίμως συμμετέχουσα το διαγωνισμό, να προχωρήσει τη διαγωνιστική διαδικασία μέχρις ολοκληρώσεώς της.

Επιπλέον, για τον ίδιο λόγο αλυσιτελώς επικαλείται την τάξη εγγραφής στο ΜΕΕΠ  της …..., αφού αυτά αφορούν το οικείο δικαιολογητικό κατακύρωσης και όχι την ελλιπή συμπλήρωση του ΕΕΕΣ/ΤΕΥΔ και τούτο πέραν του ότι ο όρος 22.Γ περί κύκλου εργασιών σε συναφή έργα αφορούσε συμβάσεις για κατασκεύη συστημάτων και οικοδομικές εργασίες πυρασφάλειας, ζητήματα που δεν προκύπτουν από την τάξη ΜΕΕΠ. Επιπλέον, η ίδια η αναθέτουσα αναφέρει ότι η …...συμπλήρωσε εσφαλμένα το ΤΕΥΔ της παραλείποντας να δηλώσει ότι είχε υποβάλει ενήμερη βεβαίωση εγγραφής στο ΜΕΕΠ, ενώ όμως η …...στο ΤΕΥΔ της ανέφερε την εγγραφή της στο ΜΕΕΠ 3η τάξης Οικοδομικών, Οδοποιίας και Ηλεκτρομηχανολογικών. Σε κάθε περίπτωση, ούτε προηγουμένως υποβληθέντα και στη διάθεση της αναθέτουσας δικαιολογητικά, σύμφωνα και με όσα αναλυτικά αναφέρθηκαν στην αμέσως προηγούμενη σκέψη, καταργούν την υποχρέωση υποβολής πλήρως συμπληρωμένου ΕΕΕΣ/ΤΕΥΔ ως δικαιολογητικού συμμετοχής/προκαταρκτικής απόδειξης, όσον αφορά τα κριτήρια επιλογής που τυχόν αυτά καλύπτουν, αφού και κατά τον όρο 23.2 της διακήρυξης η οικεία κατ’ άρ. 79 παρ. 6 Ν. 4412/2016 ευχέρεια αφορά την υποβολή δικαιολογητικών κατακύρωσης, στο πλαίσιο των οποίων τίθεται και ο εντός του περί δικαιολογητικών κατακύρωσης άρ. 23 της διακήρυξης, ως άνω όρος 23.2. Συνεπώς, όσα η αναθέτουσα σε κάθε περίπτωση εκπροθέσμως επικαλείται είναι ούτως ή άλλως απορριπτέα, ακόμη και ασχέτως του απαραδέκτου των ισχυρισμών της. Άρα, η προσφυγή είναι βάσιμη όσον αφορά αμφότερους τους καθ’ ων στρέφεται, οικονομικούς φορείς, η δε προσβαλλομένη είναι ακυρωτέα κατά το αντίστοιχο μέρος της.