Από τις παρατιθέμενες διατάξεις (2685/1999,άρθρα 1 και 3 )συνάγεται, ειδικότερα, ότι οι μετακινούμενοι υπάλληλοι ν.π.δ.δ., με εντολή του αρμοδίου οργάνου αυτών, δικαιούνται δαπανών μετακίνησης, στις οποίες μεταξύ άλλων περιλαμβάνεται και η ημερήσια αποζημίωση, όταν μετακινούνται εκτός έδρας για εκτέλεση υπηρεσίας, η οποία, κατά την έννοια των ίδιων διατάξεων, πρέπει να εξυπηρετεί τις ανάγκες για την κάλυψη των οποίων ιδρύθηκε το οικείο ν.π.δ.δ. και να μην είναι άσχετη και ξένη με τους σκοπούς του, όπως αυτοί προσδιορίζονται στις οργανικές του διατάξεις.Κατ’ ακολουθία αυτών, οι υπάλληλοι του ως άνω δημοτικού ν.π.δ.δ. που μετακινούνται, με εντολή του αρμόδιου οργάνου αυτού, για εκτέλεση υπηρεσίας, δικαιούνται κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 9 του ν. 2685/1999 ημερήσιας αποζημίωσης, εφόσον η εκτελούμενη από αυτούς υπηρεσία συνάπτεται με τα πολιτιστικά δρώμενα του Δήμου ..., δηλαδή εκδηλώσεις πολιτιστικού περιεχομένου που πραγματοποιούνται υπό την αιγίδα του Δήμου ... στην εδαφική του περιφέρεια προς όφελος των τοπικών συμφερόντων και προαγωγή και ανάπτυξη του πολιτιστικού επιπέδου των δημοτών και λοιπών κατοίκων αυτού.

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΑ ΕΞΟΔΑ:Μη νόμιμη η καταβολή δαπανών μετακίνησης σε χώρες του εξωτερικού (ημερήσια αποζημίωση και έξοδα διανυκτέρευσης) από την Ε.... στον Πρόεδρό της, καθόσον για τη σύννομη μετακίνησή του, απαιτείτο εκτός από την οικεία εντολή μετακίνησης και η έγκριση αυτής με απόφαση του Υφυπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 21 παρ. 1 του ν. 2685/1999 (ΦΕΚ Α΄ 35/1999(. Περαιτέρω, οι μεταγενεστέρως εκδοθείσες εγκριτικές των ως άνω μετακινήσεων αποφάσεις του Υφυπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού, δεν αίρουν την ελλείπουσα νόμιμη προϋπόθεση, καθόσον αυτές, κατά γενική αρχή του διοικητικού δικαίου, ως ατομικές διοικητικές πράξεις, δεν αναπτύσσουν αναδρομική ισχύ.

Σύμφωνα με το άρθρο 9 παρ. 14 του ν. 3833/2010 «Προστασία της εθνικής οικονομίας – Επείγοντα μέτρα για την αντιμετώπιση της δημοσιονομικής κρίσης» (Φ.Ε.Κ. Α’ 40/15.3.2010), που ισχύει, σύμφωνα με το άρθρο 20 του νόμου αυτού, από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, «Στην περίπτωση β’ της παρ. 2Α του άρθρου 21 του ν. 2685/1999 διαγράφεται η φράση «επιστροφής». Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται ότι μετά τη θέση σε ισχύ του ν. 3833/2010, δηλαδή από 15.3.2010, δεν καταβάλλεται πλέον στους υπαλλήλους που μεταβαίνουν στο εξωτερικό ημερήσια αποζημίωση για την ημέρα επιστροφής τους από τη χώρα μετάβασης. Τούτο, όμως, ισχύει μόνο όταν η ημέρα επιστροφής του υπαλλήλου στην έδρα του γίνεται την επόμενη ημέρα από την ημέρα λήξης της εργασίας για την πραγματοποίηση της οποίας μετακινήθηκε στο εξωτερικό και όχι και όταν η ημέρα επιστροφής συμπίπτει με ημέρα εργασίας, περίπτωση στην οποία καταβάλλεται πλήρης ημερήσια αποζημίωση. Και τούτο διότι ο νομοθέτης, με την τροποποίηση της διάταξης του άρθρου 21 παρ. 2Α του ν. 2685/1999, απέβλεψε στην επιτάχυνση της επανόδου του υπαλλήλου που μεταβαίνει το εξωτερικό στην υπηρεσία του και όχι στην αποστέρηση αυτού από την ημερήσια αποζημίωση που του καταβάλλεται για την κάλυψη των εξόδων διατροφής και άλλων έκτακτων έξοδα διαβίωσης, στα οποία υποβάλλεται λόγω της παραμονής του εκτός της έδρας του (ΕΣ, Τμήμα Ι, Πράξη 237/2009). Τέλος, η καταβολή δαπανών διανυκτέρευσης προϋποθέτει διαμονή του υπαλλήλου σε ξενοδοχείο της κατηγορίας στην οποία αυτός ανήκει, με βάση την κατηγοριοποίηση του άρθρου 4 του ν. 2685/1999.

Προϊστάμενοι Γραφείων ΓΓΑ. Ημερήσια αποζημίωση για μετάβαση στην αλλοδαπή.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Οι προϊστάμενοι των Γραφείων, που συνιστώνται με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αθλητισμού, κατά το άρθρο 12 του ΠΔ 77/1985, όπως το Γραφείο Επιμόρφωσης Προσωπικού, δεν δικαιούνται να λάβουν την ημερήσια αποζημίωση του τμηματάρχη ή αντιστοίχου, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 19 παρ.1Γ’ Κατηγορία ΙΙΙ περ.α’ του Ν 2685/1999, κατά τις μετακινήσεις τους στο εξωτερικό για εκτέλεση υπηρεσίας, διότι δεν θεωρούνται προϊστάμενοι αντιστοίχου επιπέδου ή ενδιαμέσου επιπέδου μεταξύ Διευθύνσεως και Τμήματος προς τις οργανικές μονάδες της ίδιας υπηρεσίας. (πλειοψ.)

Μετακινήσεις στο εξωτερικό.(...) νομίμως εκκαθαρίζεται ημερήσια αποζημίωση (μειωμένη κατά 75%) στους φερόμενους ως δικαιούχους, καθόσον τα έκτακτα έξοδα που προκαλούνται λόγω της μετακίνησης και παραμονής των ως άνω υπαλλήλων στο εξωτερικό, σκοπός για τον οποίο καταβάλλεται η εν λόγω αποζημίωση (βλ. άρθρο 17 του ν.2685/1999), καλύπτονται από το διοργανωτή των συνεδριάσεων των 2 επιτροπών μόνο για τις ημέρες των συνεδριάσεων και όχι για τις ημέρες μετάβασης και επιστροφής, οι οποίες δεν συμπίπτουν με τις ημέρες των συνεδριάσεων των επιτροπών (βλ. part I par. 2 Daily allowance του Κανονισμού κάλυψης δαπανών των απεσταλμένων και ειδικών που μετέχουν στις συνεδριάσεις του European Medicines Agency).

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΑ, ημερήσια αποζημίωση: Α) Μη νόμιμη η καταβολή ημερήσιας αποζημίωσης, ποσού 56 ευρώ ημερησίως σε υπαλλήλους της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών και Πολεοδομίας Δήμου, για τη συμμετοχή τους σε εκπαιδευτικό σεμινάριο, καθόσον οι ανωτέρω υπάλληλοι δεν δικαιούνται την αυξημένη ημερήσια αποζημίωση, διότι η μετακίνησή τους δεν έγινε με σκοπό την άσκηση των υπηρεσιακών καθηκόντων μηχανικού, αλλά την επιμόρφωσή τους επ’ αυτών, και ως εκ τούτου, διέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 12 του ν. 2685/1999 (ΦΕΚ Α΄ 35/1999) που ειδικώς αφορούν αυτού του είδους τις μετακινήσεις. Β) Μη νόμιμη εν μέρει η καταβολή ημερήσιας αποζημίωσης, η οποία αφορά στις μετακινήσεις δύο ημερών, καθόσον στην περίπτωση αυτή οι ανωτέρω υπάλληλοι δικαιούνται το ένα τρίτο (1/3) της προβλεπόμενης, δηλ. 9,78 ευρώ, καθώς δεν διανυκτέρευσαν, αλλά μετακινήθηκαν σε απόσταση άνω των σαράντα (40) χλμ. (157 χλμ.) και επέστρεψαν αυθημερόν στην έδρα της υπηρεσίας τους.

Νόμιμη η καταβολή δαπάνης για έξοδα έκδοσης κάρτας παραμονής και ασφάλεας (VISA) σε Γενικό Γραμματέα Δήμου, σε έναν Ειδικό Σύμβουλο και στην Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Διοικητικών Υπηρεσιών του Δήμου, που  μετακινήθηκαν για εκτέλεση υπηρεσίας (οργάνωση – διεξαγωγή έκθεσης) με εντολή του Δήμου, καθόσον στα έξοδα μετακίνησης του άρθρου 17 του ν. 2685/1999 (ΦΕΚ Α΄ 35/1999) συμπεριλαμβάνονται και εκείνες οι δαπάνες (visa) στις οποίες υποχρεωτικά, με βάση τη νομοθεσία του κράτους προορισμού και τις διεθνείς συνθήκες, υποβάλλεται ο μετακινούμενος υπάλληλος για την έκδοση των ταξιδιωτικών εγγράφων, άνευ των οποίων δεν είναι δυνατή η είσοδος του στη χώρα προορισμού. Η ως άνω δαπάνη ως αυτοτελής και όχι έκτακτη, δε δύναται να θεωρηθεί ότι καλύπτεται από την προβλεπόμενη ημερήσια αποζημίωση.

Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από το Δημόσιο σε τουριστικό γραφείο για τις δαπάνες έκδοσης αεροπορικών εισιτηρίων και διανυκτερεύσεων εικονολήπτη και εξωτερικού συνεργάτη Υπουργού κατά τη μετακίνησή του στο εξωτερικό και για την ημερήσια αποζημίωσή του, καθόσον: α) ο ανωτέρω μετακινήθηκε χωρίς προηγουμένως να έχουν εκδοθεί από το αρμόδιο όργανο, σχετικές εντολές μετακίνησής του, ενώ οι μεταγενεστέρως εκδοθείσες εντολές μετακίνησης, κατά παράβαση του άρθρου 3 παρ. 3 του ν. 2685/1999 δεν δύνανται να αναπληρώσουν τις κατά το χρόνο των αναχωρήσεων ελλείπουσες εντολές μετακίνησης, β) η μετάβασή του δεν προβλέπεται από γενική ή ειδική  διάταξη νόμου, ούτε προκύπτει ότι ανάγεται στη λειτουργική δραστηριότητα του ως άνω Υπουργείου και γ) αντίκειται στην αρχή της οικονομικότητας, ενόψει του αριθμού των μετακινήσεων και των παρεπομένων εξόδων κίνησης.

Οδοιπορικά εξόδα: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη διότι η εν λόγω αποζημίωση, η οποία δεν συνιστά επίδομα απορριπτομένου ως αβασίμου του δεύτερου λόγου διαφωνίας του Επιτρόπου, δεν αφορά σε μετακίνηση των ανωτέρω υπαλλήλων για υπηρεσιακούς λόγους, αλλά για μετάβαση από την κατοικία τους στο χώρο εργασίας τους, ενώ, από 1.4.2011, οι εργαζόμενοι της Δ.Ε.Υ.Α.Κ. που απασχολούνται στο Βιολογικό Καθαρισμό δεν δικαιούνται εξόδων μετακίνησης για τη μετάβαση στον τόπο εργασίας του και αντίστροφα, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 5 του ν. 2685/1999.

Οι με οποιαδήποτε σχέση μετακινούμενοι εκτός έδρας, στο εσωτερικό, υπάλληλοι των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) α' βαθμού, με εντολή της Υπηρεσίας τους, προκειμένου να μετάσχουν σε σεμινάρια, συνέδρια ή εκπαίδευση, δικαιούνται δαπάνες μετακίνησης, στις οποίες περιλαμβάνεται, εκτός των άλλων, η δαπάνη διανυκτέρευσης και η ημερήσια αποζημίωση. Ο υπολογισμός των σχετικών ποσών γίνεται, κατά τη ρητή επιταγή του άρθρου 12 παρ.2 του προαναφερόμενου ν.2685/1999, σύμφωνα τις διατάξεις των άρθρων 9 και 8 (στο οποίο παραπέμπει το άρθρο 9) του νόμου αυτού. Ειδικά για τους μόνιμους και με σύμβαση ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου μηχανικούς διπλωματούχους του ...... και των ισότιμων με αυτό σχολών, οι οποίοι υπηρετούν σε Ο.Τ.Α. α' βαθμού και μετακινούνται εκτός έδρας για υπηρεσιακούς λόγους, το ποσό της ημερήσιας αποζημίωσης καθοριζόταν αρχικά με την 2/52971/0022/31.8.2007 κοινή υπουργική απόφαση σε 70 ευρώ και στη συνέχεια με την εκδοθείσα 2/33481/0022/11 απόφαση του Υφυπουργού Οικονομικών ορίστηκε σε 56 ευρώ. Τα ως άνω ποσά, ακόμα και μετά τον ανακαθορισμό τους με τη νέα υπουργική απόφαση, είναι προσαυξημένα σε σχέση με την ημερήσια αποζημίωση που καταβάλλεται γενικά στους λοιπούς δημόσιους υπαλλήλους και λειτουργούς (πλην των διπλωματούχων μηχανικών) που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ν.2685/1999. Περαιτέρω, από τη συνδυαστική  ερμηνεία των διατάξεων των άρθρων 12, 8 παρ.4 και 9 παρ.2 περ.Αα του ανωτέρω νόμου συνάγεται ότι η δαπάνη διανυκτέρευσης και ημερήσιας αποζημίωσης δεν καταβάλλονται στο μετακινούμενο εκτός έδρας υπάλληλο, όταν οι δαπάνες αυτές καλύπτονται από άλλον φορέα από εκείνο στον οποίο αυτός ανήκει.