Προληπτικός έλεγχος των μεγάλης οικονομικής αξίας συμβάσεων προμηθειών, δημοσίων έργων και υπηρεσιών. Οι αποφάσεις, που εκδίδει το Ελεγκτικό Συνέδριο κατά τον προληπτικό έλεγχο των συμβάσεων προμηθειών, δημοσίων έργων και υπηρεσιών, δεν είναι δικαστικές αποφάσεις και, κατά συνέπεια, δεν υποκαθιστούν τον δικαστικό έλεγχο, που ασκεί το Συμβούλιο της Επικρατείας επί της νομιμότητος της διοικητικής διαδικασίας, που απολήγει στη σύναψη διοικητικών συμβάσεων προμηθειών, έργων και υπηρεσιών. Οι αποφάσεις του ΣτΕ έχουν δύναμη δεδικασμένου για τα διοικητικής φύσεως θέματα, που επιλύουν.

Σύμβαση παραχώρησης...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, η ως άνω τροποποιητική σύμβαση μεταξύ του ... και της εταιρείας ....., η οποία συνήφθη σε εκτέλεση των άρθρων 48 και 49 του ν.4608/2019, εκφεύγει πλέον του κατά το άρθρο 35 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο προληπτικού ελέγχου νομιμότητας, εφόσον δεν καταλείπεται στο Κλιμάκιο αυτό αντικείμενο άσκησης προσυμβατικού ελέγχου. Τούτο διότι, κατά τον χρόνο που υποβάλλεται προς έλεγχο η παρούσα τροποποιητική σύμβαση, έχει πάψει να αποτελεί προϊόν συμβατικής ελευθερίας, αφού το περιεχόμενό της καθορίστηκε ευθέως από τις «προληπτικώς κυρωτικές» διατάξεις που προαναφέρθηκαν. Συνακόλουθα, η επίμαχη σύμβαση απαραδέκτως υποβάλλεται ενώπιον του παρόντος Κλιμακίου. Τα ανωτέρω ισχύουν, ανεξαρτήτως του ότι η εν λόγω τροποποιητική σύμβαση έχει ήδη υπογραφεί από τα συμβαλλόμενα μέρη πριν την υποβολή της στο Δικαστήριο, γεγονός που, αυτοτελώς, καθιστά το παρόν Κλιμάκιο κατά χρόνον αναρμόδιο για τον προληπτικό έλεγχο νομιμότητάς της.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/232/2020

Επιτρεπτό ασκήσεως θεραπείας (άρθρου 24 του Ν 2690/1999) κατά αποφάσεως του Ανωτέρου Πειθαρχικού Συμβουλίου των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού (ΑΕΝ) περί οριστικής αποβολής σπουδαστή.(..)Κατάσταση :  Αποδεκτή 
Επιτρεπτώς ασκείται αίτηση θεραπείας (άρθρου 24 του Ν 2690/1999 – Κώδικας Διοικητικής Διαδικασίας) κατ’ αποφάσεων του Ανωτέρου Πειθαρχικού Συμβουλίου των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού (ΑΕΝ), με τις οποίες επιβάλλονται σε πρώτο και τελευταίο βαθμό σε σπουδαστές, η ποινή της οριστικής αποβολής από όλες τις Α.Ε.Ν. και η ποινή της οριστικής αποβολής από την Α.Ε.Ν., που φοιτούν, εφόσον υποβάλλεται εντός ευλόγου χρόνου.

Υπό τα δεδομένα αυτά και συμφώνως προς όσα έγιναν δεκτά σε προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη, δεν υπάγεται στον προληπτικό έλεγχο δαπανών του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθόσον η πληρωμή αυτή ερείδεται μεν στην από 28.1.2015 συμπληρωματική σύμβαση του έργου με τίμημα (15.500 ευρώ χωρίς ΦΠΑ), που υπερβαίνει το όριο των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ, πλην, δεν αφορά στον 1ο λογαριασμό της οικείας συμπληρωματικής συμβάσεως, στο πλαίσιο του οποίου και μόνο     θα ήταν κατά νόμον ελεγκτέα προληπτικώς η σύμβαση αυτή και οι εξ αυτής απορρέουσες δαπάνες, συμφώνως προς τις προεκτεθείσες διατάξεις του     π.δ/τος 136/2011. Τούτο δε, καθόσον εργασίες της συμπληρωματικής αυτής συμβάσεως είχαν ήδη περιληφθεί στον 3ο λογαριασμό του έργου, όπως προκύπτει εκ των στοιχείων του φακέλου και δεν αμφισβητείται από τον ελεγχόμενο Δήμο. Επομένως, ο λογαριασμός αυτός συνιστούσε τον 1ο λογαριασμό της συμπληρωματικής αναθέσεως και έπρεπε να έχει υποβληθεί σε προληπτικό έλεγχο κατά τα οριζόμενα στο ανωτέρω π.δ., η δε σχετική δαπάνη περιελήφθη στο 134, οικονομικού έτους 2015, χρηματικό ένταλμα πληρωμής που εξεδόθη προς εξόφληση του λογαριασμού αυτού, το οποίο δεν υπεβλήθη σε προληπτικό έλεγχο. Εξ άλλου, ακόμη και υπό την εκδοχή ότι εκ παραδρομής δεν υπεβλήθη προς έλεγχο ως άνω τίτλος πληρωμής με τα σχετικά δικαιολογητικά, όπως προβάλλεται με το από 1.7.2015 έγγραφο του Προϊσταμένου της Οικονομικής Υπηρεσίας του Δήμου ....., δεν είναι επιτρεπτή κατά τα προεκτεθέντα, η διόρθωση της ουσιώδους αυτής παρατυπίας, διά της υποβολής στον έλεγχο του τίτλου πληρωμής που εξεδόθη σε εκτέλεση του 4ου λογαριασμού του έργου και 2ου λογαριασμού της επίμαχης συμπληρωματικής αναθέσεως, όπως επιχειρείται από τον ελεγχόμενο Δήμο, καθόσον, ο τίτλος αυτός πληρωμής, μη αφορών στον 1ο λογαριασμό της εν λόγω συμπληρωματικής συμβάσεως, δεν υπόκειται σε προληπτικό έλεγχο, κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 1 παρ. 2α του π.δ/τος 136/2011. Εξ άλλου, δεν είναι νοητός ο κύριος έλεγχος νομιμότητος και κανονικότητος της σχετικής δαπάνης στο πλαίσιο του προηγηθέντος 3ου λογαριασμού που υπεβλήθη το πρώτον μετά την 39/19.6.2015 πράξη επιστροφής του αναπληρωτή Επιτρόπου, προεχόντως διότι ο λογαριασμός αυτός έχει ήδη εξοφληθεί με το 134, οικονομικού έτους 2015, χρηματικό ένταλμα πληρωμής, το οποίο δεν υπεβλήθη προ της πληρωμής του σε προληπτικό έλεγχο, εξ αυτού δε του λόγου υπόκειται μόνον σε κατασταλτικό έλεγχο. Περαιτέρω, δεν είναι επιτρεπτός ούτε ο παρεμπίπτων έλεγχος του 3ου λογαριασμού της αναθέσεως και 1ου λογαριασμού της επίμαχης συμπληρωματικής συμβάσεως επ’ ευκαιρία της υποβολής σε έλεγχο του 4ου λογαριασμού της αναθέσεως και 2ου λογαριασμού της συμπληρωματικής συμβάσεως. Και τούτο, διότι ο τελευταίος αυτός λογαριασμός δεν υπόκειται, κατά τα ανωτέρω, σε προληπτικό έλεγχο, ενώ δεν δύναται, λόγω του σφάλματος του ελεγχομένου φορέως να μην υποβάλει σε έλεγχο τον προηγηθέντα αυτού λογαριασμό να θεωρηθεί ο νυν υποβαλλόμενος προς έλεγχο ως πρώτος, επιτρέποντας την  παρεμπίπτουσα εξέταση της νομιμότητος του 3ου λογαριασμού της αναθέσεως και 1ου λογαριασμού της συμπληρωματικής συμβάσεως, καθόσον τούτο θα αντέβαινε στις ρυθμίσεις του π.δ/τος 136/2011. Άλλωστε, μία τέτοια πρακτική  θα μετέτρεπε τον προληπτικό έλεγχο σε κατασταλτικό, διά του ex post ελέγχου της νομιμότητος και κανονικότητος της ήδη συντελεσθείσης με το 134/2015 χρηματικό ένταλμα εκταμιεύσεως, φαλκιδεύοντας την πρακτική αποτελεσματικότητα του κατ’ άρθρο 98 του Συντάγματος προληπτικού ελέγχου των δαπανών, ως εγγυητικής δικλείδας για την αποτροπή παρανόμων εκταμιεύσεων και πρώτου σταδίου της θεσμοθετημένης διαδρομής εξωτερικού ελέγχου, εκ της οποίας δεν δύναται να αποκλίνει ούτε ο ελεγχόμενος φορέας αλλά ούτε και το Ελεγκτικό Συνέδριο. Επομένως, ο υποβληθείς προς έλεγχο τίτλος πληρωμής δεν υπόκειται σε προληπτικό αλλά μόνον σε κατασταλτικό έλεγχο, στο πλαίσιο του οποίου και θα εκτιμηθεί η κατ’ αρχήν ουσιώδης παρατυπία της μη υποβολής του εκδοθέντος σε εκτέλεση του 1ου λογαριασμού της επίμαχης συμπληρωματικής συμβάσεως και 3ου λογαριασμού του έργου σε προληπτικό έλεγχο (βλ. ΕΣ αποφ. Ολομ. 4682/2013, VII Τμ. 3974/2014). 

Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Απευθείας ανάθεση παροχής υπηρεσιών.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Προϋποθέσεις συνάψεως συμβάσεως παροχής υπηρεσιών με διαπραγμάτευση χωρίς δημοσίευση σχετικής προκηρύξεως. Πληρωμή σχετικών τιμολογίων που αφορούν εργασίες στο πλαίσιο της ανωτέρω συμβάσεως. Αδικαιολόγητος πλουτισμός.

Κρατικές Προμήθειες. Νομιμότητα τροποποίησης ή επέκτασης συμβάσεως παροχής υπηρεσιών.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Μετά τη λήξη του συμβατικού χρόνου ισχύος της συμβάσεως παροχής υπηρεσιών και την οριστική παραλαβή του αντικειμένου της, δεν είναι νόμιμη η τροποποίηση ή επέκταση αυτής.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ-έλεγχος νομιμότητας:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, εφόσον τα ανωτέρω έργα συγχρηματοδοτούνται από κοινοτικούς πόρους και η προϋπολογιζόμενη δαπάνη ενός εκάστου εξ αυτών, χωρίς Φ.Π.Α., είναι κατώτερη του ποσού των 5.000.000 ευρώ, το Κλιμάκιο κρίνει, προεχόντως, ότι δεν υπόκεινται αυτά στον προληπτικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου και επομένως αυτό απέχει του ελέγχου τούτων ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι για την υπό στοιχ, α΄ ανάθεση υπηρεσιών δεν υποβάλλεται σχέδιο συμβάσεως αλλά υπογεγραμμένη ήδη σύμβαση. Τέλος, η προσκομιζόμενη ενώπιον του Κλιμακίου υπογεγραμμένη ήδη από 14.9.2011 «σύμβαση» μεταξύ του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥπΑΑΤ) και του …με αντικείμενο την υλοποίηση της Πράξης «Υψηλής Προστιθέμενης Αξίας Αγροτικές Ψηφιακές Υπηρεσίες (eΥπΑΑΤ)» και την χρηματοδότηση του τελικού δικαιούχου και φορέα υλοποίησής της (..) με το συνολικό ποσό αυτής (Πράξης) των 12.676.000,00 ευρώ, ως εκ του περιεχομένου της, αλλά και του σκοπού της (βλ.άρθρ.1 αυτής) δεν αποτελεί σύμβαση παροχής υπηρεσιών που υπόκειται σε προληπτικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθώς τέτοιες νοούνται οι συμβάσεις από επαχθή αιτία που συνάπτονται μεταξύ αφενός ενός φορέα της δημόσιας διοίκησης και αφ’ ετέρου ενός παρέχοντος υπηρεσίες και αφορούν την εκτέλεση εργασιών για λογαριασμό του πρώτου αντισυμβαλλόμενου ή την προσφορά προς αυτόν συνόλου άϋλων αγαθών ή δραστηριοτήτων με τη μορφή ολοκληρωμένου έργου 

Ακύρωση της σύμβασης εκπόνησης μελέτης, λόγω απόκλισης του αντικειμένου της μελέτης που αναφέρεται στην πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος. Απολύτως άκυρο είναι το μέρος της συμβάσεως με το οποίο ανατέθηκε επιπλέον μελετητικό αντικείμενο εκείνου που είχε δημοσιοποιηθεί με την πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος και είχε εγκριθεί με πράξη του αρμοδίου οργάνου. (ομοφ.) Τυχόν αξιώσεις εκκαθαρίζονται με βάση τις διατάξεις περί αδικαιολογήτου πλουτισμού. Θεωρητικό θεμέλιο, στην προεκτεθείσα άποψη περί απολύτου ακυρότητος της διοικητικής συμβάσεως, αποτελεί η παραδοχή ότι οι διοικητικές συμβάσεις δεν παράγουν τεκμήριο νομιμότητος και συνεπώς το ζήτημα περί του εγκύρου αυτών και επέκεινα της ελλείψεως συμβατικής δεσμεύσεως των συμβληθέντων μερών, μπορεί να ανακύπτει οποτεδήποτε μετά την κατάρτιση και κατά το στάδιο εκτελέσεως της συμβάσεως, ακόμη και στο τελικό στάδιο ολοκληρώσεως της (Βλ. Δαλτόγλου ο.πρ.παρ.781).

Τροποποίηση της διάρθρωσης της Διεύθυνσης Διοικητικής Υποστήριξης του Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (Ε.Ο.Π.Υ.Υ.).

Υπουργείο Εξωτερικών. Σύμβαση προμήθειας.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Η ανωτέρω σύμβαση νόμιμα υπογράφεται από τον ΣΤ Γενικό Διευθυντή Προσωπικού Διοικητικής Οργάνωσης και Οικονομικής Διαχείρισης, σύμφωνα με το άρθρο 81 του ν.2362/1995, διότι αφορά την ανάληψη λειτουργικών δαπανών, για τις οποίες έχει ορισθεί διατάκτης κατά την έννοια του άρθρου 20 του ίδιου νόμου σε συνδυασμό με την διάταξη υπό στοιχ.Γ του Π.Δ.148/1999 (ΦΕΚ 147 Α ). Η σύμβαση αφορά την προμήθεια από το Δημόσιο ειδών τα οποία έχουν χαρακτηρισθεί ως απόρρητα. Κατόπιν τούτου διέπεται μόνο από τις διατάξεις του άρθρου 83 του Ν.2362/95, που προβλέπουν σύναψη συμβάσεως κατόπιν διενεργείας μειοδοτικού διαγωνισμού. Καίτοι οι όροι που διαλαμβάνονται στη σύμβαση δεν αποτελούν αντικείμενο ελέγχου νομιμότητος, επισημαίνεται ότι πρέπει να συμπληρωθεί ο όρος για την κατάθεση εγγυήσεως για την καλή εκτέλεση της συμβάσεως.