Αριθ. 9732 Καθορισμός των προστίμων, ανέγερσης και διατήρησης των αυθαίρετων κατασκευών

Αυθαίρετες κατασκευές...Επειδή, με την από 30.4.2007 εκπροθέσμως προσβαλλόμενη πράξη της Επιτροπής Εκδίκασης Ενστάσεων Αυθαιρέτων απορρίφθηκε η ένσταση της εκκαλούσας εταιρείας κατά της έκθεσης αυτοψίας με την εξής αιτιολογία: «απορρίπτει την ένσταση γιατί η καταγραφείσα στην με αρ. 34/20.2.2007 έκθεση αυτοψίας, κατασκευή, δεν καλύπτεται από τα σχέδια της με αρ. 1146/06 οικοδομικής άδειας, η οποία αφορά την προσθήκη καθ' ύψος α΄ ορόφου και διαρρυθμίσεις υπάρχοντος ισογείου καταστήματος (εστιατόριο), σύμφωνα με το άρθρο 22/ΓΟΚ 85, στα οποία εμφανίζεται πέργκολα για στήριξη φυτών με επίπεδα οριζόντια στοιχεία και όχι την καταγραφείσα κατασκευή, η οποία είναι κατά παράβαση των πολεοδομικών διατάξεων του άρθρου 22 του ΓΟΚ 85. Ως προς τα πρόστιμα ισχύει: για μεν το πρόστιμο ανέγερσης το υπολογισθέν στην 34/07 έκθεση αυτοψίας. Ως προς το πρόστιμο διατήρησης ισχύει το υπολογισθέν στο με αρ.οικ.7314/1648/23.4.2007 έγγραφο «διαπίστωσης μη συμμόρφωσης» του τμήματος ελέγχου κατασκευών της Δ.Π.Ν.Τ.». Κατά της απόφασης αυτής ασκήθηκε από την εκκαλούσα εταιρεία η από 25.5.2007 αίτηση θεραπείας της, με την οποία ζήτησε από την αρμόδια Επιτροπή την ακύρωση των επιβληθέντων προστίμων διότι τα είχε ήδη εξοφλήσει, καθώς και να λάβει υπόψει της το ανωτέρω υπ’ αριθμ. 7314/ 1648/23.4.2007 έγγραφο της Διεύθυνσης Πολεοδομίας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης ..., σύμφωνα με το οποίο είχε συμμορφωθεί μερικώς ως προς την κατεδάφιση μέρους των αυθαιρέτων κατασκευών. Υπέβαλε δε η εκκαλούσα και συμπληρωματικό υπόμνημα, ισχυριζόμενη ότι οι επίμαχες αυθαίρετες κατασκευές δεν είναι μόνιμες, ότι είναι παλαιές και έχουν ήδη νομιμοποιηθεί με την 1146/8.12.2006 οικοδομική άδεια. Η εν λόγω Επιτροπή με την από 12.11.2007 προσβαλλόμενη πράξη της, που εκδόθηκε κατόπιν της ανωτέρω αίτησης θεραπείας, ενέμεινε στην αρχική απορριπτική απόφασή της, τόσο ως προς την κρίση των επίμαχων κτισμάτων ως αυθαίρετων και κατεδαφιστέων, όσο και ως προς τον καθορισμό του ύψους του προστίμου, απορρίπτοντας την αίτηση θεραπείας με την αιτιολογία ότι «δεν προσκομίστηκαν ουσιώδη συμπληρωματικά στοιχεία που να δικαιολογούν την ακύρωση των εκθέσεων αυτοψίας». Η πράξη αυτή, όμως, με την οποία η Επιτροπή στηριζόμενη στα ήδη συνεκτιμηθέντα για την έκδοση της αρχικής και προσβληθείσας με την αίτηση θεραπείας απόφασή της στοιχεία, ενέμεινε στην απόφαση αυτή προσθέτοντας, απλώς, ότι τα στοιχεία που προσκόμισε η εκκαλούσα εταιρεία με την αίτηση θεραπείας δεν ήταν ουσιώδη, στερείται εκτελεστότητας και συνεπώς, η αίτηση ακυρώσεως θα έπρεπε να είχε απορριφθεί ως απαράδεκτη και κατά το μέρος που στρεφόταν κατά της από 12.11.2007 πράξης της Επιτροπής Εκδίκασης Ενστάσεων Αυθαιρέτων (πρβλ. ΣτΕ 753/2014, 314/2006, 2987/2005).

Θέματα επιβολής του ενιαίου τέλους καθαριότητας και φωτισμού, του φόρου ηλεκτροδοτούμενων χώρων, των δυνητικών ανταποδοτικών τελών και του τέλους ακίνητης περιουσίας σε χώρους, που έχουν υπαχθεί στο καθεστώς διατήρησης ή αναστολής επιβολής κυρώσεων της εγκατασταθείσας αυθαίρετης χρήσης.α) Εάν για την πολεοδομικά προβλεπόμενη χρήση του χώρου που υπήχθη στο καθεστώς διατήρησης ή αναστολής επιβολής κυρώσεων της εγκατασταθείσας σ’ αυτόν αυθαίρετης χρήσης κατά τις διατάξεις των νόμων 3843/2010, 4014/2011, 4178/2013 και 4495/2017, δεν υπήρχε υποχρέωση καταβολής δημοτικών τελών καθαριότητας και φωτισμού, τέλους ακίνητης περιουσίας, τυχόν προβλεπόμενων ανταποδοτικών τελών και φόρου ηλεκτροδοτούμενων χώρων, δεν θα καταβληθούν για τον χώρο αυτό τα πιο πάνω ανταποδοτικά δημοτικά τέλη και ο φόρος ηλεκτροδοτούμενων χώρων, ούτε αναδρομικά, δηλαδή από την εγκατάσταση της αυθαίρετης χρήσης μέχρι την έναρξη του καθεστώς διατήρησης ή αναστολής επιβολής κυρώσεων, ούτε για το διάστημα του καθεστώτος διατήρησης της αυθαίρετης χρήσης ή αναστολής επιβολής κυρώσεων γι’ αυτήν λόγω της υπαγωγής του χώρου αυτού στις πιο πάνω διατάξεις των νόμων 3843/2010, 4014/2011,4178/2013 και 4495/2017 (ομόφ.). β) Εάν για το χώρο που υπήχθη στις πιο πάνω διατάξεις των νόμων 3843/2010, 4014/2011, 4178/2013 και 4495/2017, καταβάλλονταν, πριν την υπαγωγή, δημοτικά τέλη για δηλωθείσα ή διαπιστωθείσα, κατόπιν ελέγχου των δημοτικών αρχών, χρήση, για την οποία ίσχυε μεγαλύτερος ή μικρότερος συντελεστής σε σχέση με το συντελεστή που ισχύει για την εγκατασταθείσα στο χώρο αυτό αυθαίρετη χρήση που διατηρείται με τις διατάξεις αυτές, τα εν λόγω δημοτικά τέλη θα εξακολουθήσουν να προσδιορίζονται και να καταβάλλονται και κατά το καθεστώς διατήρησης ή αναστολής επιβολής κυρώσεων με το συντελεστή (μικρότερο ή μεγαλύτερο) της χρήσης που είχε δηλωθεί ή διαπιστωθεί πριν την υπαγωγή (ομόφ.). γ) Στην περίπτωση κατά την οποία, πριν την υπαγωγή του χώρου στις πιο πάνω διατάξεις των ν. 3843/2010, 4014/2011, 4178/2013 και 4495/2017, είχε δηλωθεί ή είχε εντοπιστεί, κατόπιν ελέγχου των δημοτικών αρχών, η αυθαίρετα εγκατασταθείσα χρήση και τα δημοτικά τέλη προσδιορίζονταν και καταβάλλονταν με το συντελεστή που ίσχυε για την χρήση αυτή, η υπαγωγή της τελευταίας σε καθεστώς διατήρησης ή αναστολής επιβολής κυρώσεων κατά τις πιο πάνω διατάξεις, δεν λαμβάνεται υπόψη για τυχόν επανακαθορισμό των δημοτικών τελών με βάση την πολεοδομικά νόμιμη χρήση του χώρου αυτού, αλλά τα δημοτικά τέλη και ο φόρος ηλεκτροδοτούμενων χώρων εξακολουθούν να επιβάλλονται όπως είχαν υπολογιστεί πριν την υπαγωγή με βάση την εγκατασταθείσα αυθαίρετη χρήση (ομόφ.). δ) Για αυθαίρετες κατασκευές που υπήχθησαν στο καθεστώς αναστολής επιβολής κυρώσεων και εξαίρεσης από την κατεδάφιση των ν. 4014/2011, 4178/2013 και 4495/2017, κατά το μέτρο που οι τελευταίες (αυθαίρετες κατασκευές) επιφέρουν αύξηση της επιφάνειας ηλεκτροδοτούμενων χώρων και του εμβαδού ακίνητης περιουσίας, δεν υφίσταται υποχρέωση υποβολής της δήλωσης που προβλέπεται στις διατάξεις των άρθρων 2 παρ. 3 του ν. 25/1975, 10 παρ. 10 του ν. 1080/1980 και 24 παρ. 5 και 15 του άρθρου 24 του ν. 2130/1993 και, ως εκ τούτου, δεν συντρέχει περίπτωση επιβολής των αντίστοιχων προστίμων μη υποβολής ή υποβολής εκπροθέσμου δηλώσεως (ομόφ.).

Καθορισμός συμψηφισμού των ποσών που καταβάλλονται για την ενεργειακή αναβάθμιση και για τη στατική επάρκεια κτιρίων προ του έτους 2003 με τα ποσά του ειδικού προστίμου που προβλέπονται από τον ν.4178/2013 «Αντιμετώπιση της Αυθαίρετης Δόμησης - Περιβαλλοντικό Ισοζύγιο και άλλες διατάξεις». (ΦΕΚ Α΄ 174).

Ρυθμίσεις καταβολής με έκπτωση και σε δόσεις προστίμων παλαιών αυθαιρέτων και τροποποίηση της 55472/02 Κοινής Υπουργικής Απόφασης «Τρόπος, προϋποθέσεις, διαδικασία και δικαιολογητικά για την καταβολή των προστίμων, ανέγερσης και διατήρησης των αυθαιρέτων κατασκευών και την ρύθμιση σε μηνιαίες δόσεις αυτών» (ΦΕΚ 240 Β/28.2.2002). 

Εφαρμογή πολεοδομικής μελέτης:..Από το συνδυασμό των πιό πάνω διατάξεων προκύπτει ότι η πράξη επιβολής εισφοράς σε χρήμα εκδίδεται μετά την κύρωση της πράξεως εφαρμογής κατά την διαδικασία που προβλέπουν οι διατάξεις των άρθρων 1 και 2 του πρ.δ/τος 5/1986 και υπόκειται σε προσφυγή ενώπιον του οικείου τριμελούς διοικητικού πρωτοδικείου. Εν προκειμένω η αναγραφή στον κτηματολογικό πίνακα της προσβαλλόμενης αποφάσεως του αριθμού των τετραγωνικών μέτρων για τον υπολογισμό της εισφοράς σε χρήμα δεν αποτελεί, σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν, την πράξη επιβολής της εν λόγω εισφοράς, η αμφισβήτηση της νομιμότητας της οποίας όταν ολοκληρωθεί υπάγεται στην αρμοδιότητα του οικείου διοικητικού πρωτοδικείου.Συνεπώς οι λόγοι ακυρώσεως με τους οποίους αμφισβητείται η νομιμότητα της εν λόγω εισφοράς είναι απορριπτέοι ως απαράδεκτοι. 

Επειδή, προβάλλεται εν πρώτοις, ότι κατά την έκδοση της προσβαλλομένης πράξεως συνέτρεξε παράβαση του δικαιώματος προηγουμένης ακροάσεως του αιτούντος, το οποίο κατοχυρώνεται από το άρθρο 20 παρ. 2 του Συντάγματος και το άρθρο 6 του Κώδικος Διοικητικής Διαδικασίας. Ο λόγος είναι απορριπτέος ως νόμω αβάσιμος σύμφωνα με τα εκτεθέντα σε προηγουμένη σκέψη, διότι η ανάκληση εχώρησε κατά δεσμίαν αρμοδιότητα, με μόνη την συνδρομή της αντικειμενικής προϋποθέσεως του νόμου, να έχει παραμείνει, ως εν προκειμένω, κλειστό το φαρμακείο για χρόνο μείζονα του τριμήνου άνευ αδείας της Αρχής. Είναι, ομοίως, απορριπτέοι οι λόγοι ακυρώσεως ότι συνέτρεξε παράβαση της αρχής της αναλογικότητας και κακή χρήση της διακριτικής ευχέρειας υπό την έννοια ότι δεν ελήφθησαν υπ’ όψιν οι ισχυρισμοί του αιτούντος για έλλειψη υπαιτιότητάς του όσον αφορά την μη λειτουργία του φαρμακείου υπό τις προεκτεθείσες περιστάσεις. Τούτο δε, διότι στηρίζονται σ’ εσφαλμένη εκδοχή για την έννοια του νόμου, που προβλέπει ότι οι σχετικές διοικητικές πράξεις εκδίδονται μετά από άσκηση δεσμίας αρμοδιότητος και όχι διακριτικής ευχερείας.

Κατασκευή αντιπλημμυρικών έργων...Το γεγονός δε ότι, κατά τη διακήρυξη, μπορούσε, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, να υποβληθεί άλλο έγγραφο προς απόδειξη της χρηματοοικονομικής ικανότητος και φερεγγυότητος, δεν ασκεί εν πάση περιπτώσει επιρροή εν προκειμένω, εφόσον η αιτούσα δεν επικαλέσθηκε αδυναμία προσκομιδής τραπεζικής βεβαιώσεως, αλλά αντιθέτως υπέβαλε τέτοια βεβαίωση. Εξάλλου, ο λόγος ακυρώσεως, με τον οποίο προβάλλεται ότι καθ’ υπέρβαση των άκρων ορίων της διακριτικής ευχέρειας της Διοικήσεως και των αρχών της χρηστής διοικήσεως και της αναλογικότητας απερρίφθη η προσφορά της αιτούσης, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, διότι στην προκειμένη περίπτωση η Διοίκηση δεν είχε, κατά τα προεκτεθέντα, διακριτική ευχέρεια, ούτε να δεχθεί την προσφορά της αιτούσης, παρά την υποβολή ελλιπούς κατά περιεχόμενο τραπεζικής βεβαιώσεως, ούτε να καλέσει αυτήν να προσκομίσει εκ των υστέρων συμπληρωματικά στοιχεία ως προς την πιστοληπτική της ικανότητα ή στοιχεία προς διευκρίνιση του περιεχομένου της αρχικώς υποβληθείσης τραπεζικής βεβαιώσεως, αλλά ήταν υποχρεωμένη, σύμφωνα με τους όρους της διακηρύξεως, να απορρίψει την προσφορά. Αν τυχόν ήθελε θεωρηθεί ότι με την κρινόμενη αίτηση προβάλλεται ότι, υπό την ανωτέρω έννοια, οι διατάξεις της διακηρύξεως που αφορούν το επίμαχο δικαιολογητικό αντίκεινται στις προαναφερθείσες διατάξεις της οδηγίας 93/37/ΕΟΚ, του π.δ. 334/2000 και του ν. 3263/2004, ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος προεχόντως ως απαράδεκτος, διότι αφορά πλημμέλεια όχι της αποφάσεως περί απορρίψεως της προσφοράς της αιτούσης, κατά της οποίας στρέφεται η κρινόμενη αίτηση, αλλά της διακηρύξεως, της οποίας τη νομιμότητα ούτε η αιτούσα προβάλλει ούτε από τα στοιχεία του φακέλλου προκύπτει ότι αμφισβήτησε με την άσκηση αιτήσεως ακυρώσεως κατ’ αυτής.

Αίτηση αναστολής εκτελέσεως πράξεων, βάσει των οποίων η αιτούσα σύμπραξη κατετάγη τρίτη σε διαγωνισμό εκπόνησης μελέτης. Οι προβαλλόμενοι λόγοι ακυρώσεως κατά πράξεων της δημαρχιακής επιτροπής και του γενικού γραμματέα περιφέρειας προβάλλονται άνευ εννόμου συμφέροντος, ενώ ο λόγος που στρέφεται κατά αποφάσεως της ειδικής επιτροπής του άρθρου 152 του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα είναι αβάσιμος.

Ίδρυση Εφετείου...Επειδή, με την κρινόμενη αίτηση προβάλλεται ως μοναδικός λόγος ακυρώσεως ότι η Διοίκηση, κατά παράβαση των προαναφερόμενων διατάξεων του άρθρου 29Α του Ν. 1558/1985, παρέλειψε να προβλέψει στο προσβαλλόμενο διάταγμα το κόστος και τον τρόπο κάλυψης της δαπάνης που θα προκύψει τόσο από τη χρησιμοποίηση ανθρώπινων πόρων (δικαστικών λειτουργών, δικαστικών υπαλλήλων και, εν γένει, προσωπικού), απαραιτήτων για την στελέχωση του ιδρυόμενου Εφετείου, όσο και από τα λοιπά λειτουργικά έξοδα. Ο λόγος αυτός πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος. Τούτο δε γιατί, εφόσον βεβαιώνεται στο προοίμιο του προσβαλλόμενου προεδρικού διατάγματος ότι με την επιχειρούμενη με αυτό ρύθμιση δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογιμού, η βεβαίωση δε αυτού δεν έρχεται σε αντίθεση με τα διδάγματα της κοινής πείρας ή με τα στοιχεία του φακέλου (από τα οποία προκύπτει, μεταξύ άλλων, ότι για τη λειτουργία του συνιστώμενου Εφετείου θα χρησιμοποιηθεί η κτιριακή και, εν γένει, υλικοτεχνική υποδομή του Πρωτοδικείου ..., στο οποίο, κατά τα προεκτεθέντα, λειτουργούσε μεταβατική έδρα του Εφετείου ..., αντιθέτως δε δεν προκύπτει ότι κρίθηκε αναγκαία, ενόψει της ιδρύσεως και λειτουργίας του νέου Εφετείου, η αύξηση των οργανικών θέσεων δικαστικών λειτουργών, δικαστικών υπαλλήλων και, εν γένει, προσωπικού). Συνεπώς, ουδεμία παραβίαση των διατάξεων του άρθρου 29Α του Ν. 1558/1985 εχώρησε, σύμφωνα και με τα εκτεθέντα στην προηγούμενη σκέψη, με την έκδοση του προσβαλλόμενου προεδρικού διατάγματος.