Η αποζημίωση που καταβάλλεται από τον μισθωτή στον εκμισθωτή μετά από δικαστική απόφαση ή συμβιβαστικά στα πλαίσια δικαστικού συμβιβασμού κατά τη λήξη της εμπορικής μίσθωσης για την αποκατάσταση των ζημιών ή επαναφορά του μισθίου στην προτέρα κατάσταση δεν υπόκειται σε φορολογία.

Φορολογία εισοδήματος. Αποζημίωση για επαναφορά του μισθίου στην προτέρα κατάσταση.(..)Κατάσταση :  Εν μέρει αποδεκτή 
α) Το ποσό της αποζημίωσης, που καταβάλλεται από τον εκμισθωτή στον μισθωτή σε περίπτωση αναγκαστικής έξωσής του από το μίσθιο λόγω ιδιόχρησης ή ανοικοδόμησης του μισθίου σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 13 του Ν 813/1978, δεν αποτελεί εισόδημα της παρ. 1 του άρθρου 28 του Ν 2238/1994, αλλά αποζημίωση που η καταβολή της απορρέει κατευθείαν από το νόμο και παρέχεται έναντι των ζημιών που υφίσταται ο μισθωτής από την αναγκαστική έξωσή του. Συνεπώς, αν το ποσό αυτό δεν αποτελεί εκχώρηση μισθωτικού δικαιώματος, το οποίο θεωρείται εισόδημα και φορολογείται σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 13 του Ν 2238/1994, δεν είναι φορολογητέο. β) Όταν στο μισθωτήριο συμβόλαιο ορίζεται ότι ο μισθωτής έχει το δικαίωμα να ενεργήσει με δαπάνες του διάφορες προσθήκες, τροποποιήσεις ή μεταρρυθμίσεις, ή άλλες επεμβάσεις επί του μισθίου και ότι μετά τη λήξη της εμπορικής μίσθωσης υποχρεούται να επαναφέρει το μίσθιο στην προτέρα κατάσταση, πλην αν ο εκμισθωτής επιθυμεί κατόπιν εγγράφου δηλώσεώς του τη διατήρηση του μισθίου σε όποια κατάσταση αυτό βρίσκεται, η «αποζημίωση» που επιδικάζεται στον εκμισθωτή αντικρίζει τις δαπάνες που απαιτούνται για την επαναφορά του μισθίου στην προτέρα του κατάσταση και συνεπώς δεν είναι φορολογητέα.

Φορολογική μεταχείριση αποζημίωσης εμπορικής μίσθωσης ακινήτου.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Το ποσό της αποζημίωσης που καταβάλλεται από 17-11-1999 και εφεξής από τον εκμισθωτή στον μισθωτή σε περίπτωση αναγκαστικής έξωσής του από το μίσθιο λόγω ιδιόχρησης ή ανοικοδόμησης του μισθίου, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 29 του ΠΔ 34/10-2-1995 (πρώην άρθρο 13 παρ.1 Ν 813/1978), υπάγεται σε φορολογία και σε παρακράτηση φόρου είκοσι τοις εκατό (20%) επ’ αυτής, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του τελευταίου εδαφίου της περ.ε’ της παρ.1 του άρθρου 55 Ν 2238/1994.

Αναστολή λειτουργίας μισθίου ενός δικαστικού κτιρίου λόγω βομβιστικής ενέργειας – Αίτημα απαλλαγής καταβολής μισθώματος.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
Αναστολή λειτουργίας λόγω βομβιστικής ενέργειας του δικαστικού κτιρίου, εντός του οποίου λειτουργεί μισθωμένος χώρος δεν θεμελιώνει δικαίωμα μισθωτή να απαλλαγεί από τη καταβολή του μισθώματος για το διάστημα της αναστολής, εφόσον με τη μισθωτική σύμβαση είχε αναλάβει την υποχρέωση ασφαλίσεως του μισθίου έναντι παντός κινδύνου. Οι επαναλαμβανόμενες απεργίες και αποχές μπορούν να θεωρηθούν ως λόγος διαταράξεως της οικονομικής ισορροπίας της μισθωτικής συμβάσεως. (ομοφ.)

Διατάξεις που διέπουν τις μισθώσεις με εκμισθωτή το Ταμείο Εθνικού Στόλου (Τ.Ε.Σ.), οι οποίες συνάπτονται μετά την ισχύ του Ν 2741/1999.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
Στις μισθώσεις με εκμισθωτή το Τ.Ε.Σ., που συνάφθηκαν μετά την ισχύ του Ν 2741/1999, δεν μπορούν να τύχουν εφαρμογής οι διατάξεις της παρ.19 του άρθρου 7 του ως άνω νόμου. Για την παράταση των εν λόγω μισθώσεων, το καταβλητέο κατ’ αυτήν μίσθωμα και την καταβολή από τον εκμισθωτή στο μισθωτή της αποζημίωσης για αποκατάσταση της άυλης εμπορικής αξίας, θα εφαρμοστούν οι διατάξεις του ΠΔ 34/1995, όπως θα ισχύουν κατά το χρόνο λήξης της συμβατικής τους διάρκειας.

Το μέρος της αφορολόγητης έκπτωσης που έχει σχηματισθεί βάσει αναπτυξιακού νόμου και αντιστοιχεί στα μεταβιβαζόμενα μερίδια προσωπικής εταιρείας από γονέα προς τα τέκνα ή από σύζυγο σε σύζυγο, λόγω συνταξιοδοτήσεως του μεταβιβάζοντος, δεν υπόκειται σε φορολογία κατά το χρόνο της μεταβίβασης.

Μίσθωση εμπορική. Κινηματογράφοι.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
1) Εάν επέλθει λήξη της μίσθωσης του κινηματογράφου, που συνομολογήθηκε το έτος 1970, την 31-12-2000, σύμφωνα με το άρθρο 7 παρ.22 του ν.2741/1999, τότε ο εκμισθωτής οφείλει να καταβάλλει στον μισθωτή κινηματογραφιστή την προβλεπόμενη άϋλη εμπορική αξία, ήτοι διπλάσια από εκείνη των λοιπών μισθώσεων, ισουμένη προς σαράντα οκτώ (48) μηνιαία μισθώματα. Στην περίπτωση, όμως, κατά την οποία η μίσθωση του κινηματογράφου λήξει την 31-12-2000 και δεν ασκηθεί αγωγή απόδοσης του μισθίου εντός εννέα (9) μηνών από αυτή την ημερομηνία, τότε η μίσθωση του κινηματογράφου θεωρείται ότι έχει παραταθεί για τέσσερα ακόμη χρόνια, μετά δε τη λήξη της τετραετίας δεν οφείλονται ποσά στον μισθωτή- κινηματογραφιστή, προς αποκατάσταση της άϋλης εμπορικής αξίας. Εξαίρεση από την εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 7 παρ.15 εδάφιο δ του ν.2741/1999 δεν είναι δυνατή για τους κινηματογράφους, εφ όσον εάν ήθελε τούτο ο νομοθέτης θα το ώριζε ρητώς και επομένως για να εξαιρεθούν οι κινηματογράφοι πρέπει να λάβει χώραν σχετική νομοθετική ρύθμιση. 2) Η εξαίρεση από τον κανόνα περί αποκατάστασης στον μισθωτή της άϋλης εμπορικής αξίας του μισθίου, που θεσπίζει η διάταξη του άρθρου 7 παρ.15 εδάφιο δ του ν.2741/1999, συσχετίζεται με τη νόμιμη λήξη της μίσθωσης κινηματογράφου και δεν έρχεται σε αντίφαση προς αυτήν.

Δικαστικός συμβιβασμός.(...) ο δικαστικός συμβιβασμός αποτελεί σύμβαση διφυούς χαρακτήρα, ήτοι αφενός σύμβαση ιδιωτικού δικαίου, με την οποία τα μέρη διαλύουν με αμοιβαίες υποχωρήσεις μία φιλονικία τους ή  μία αβεβαιότητα για κάποια έννομη σχέση, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 871 του Α.Κ. και αφετέρου δικονομική σύμβαση, η οποία περιβαλλόμενη τον προβλεπόμενο στο άρθρο 293 του ΚΠολΔ τύπο -  όπως η σχετική περί του συμβιβασμού δήλωση των διαδίκων ενώπιον του δικαστηρίου, που καταχωρίζεται στα οικεία πρακτικά, τα οποία υπογράφονται από τον Πρόεδρο του οικείου δικαστικού σχηματισμού και του Γραμματέα αυτού (βλ. άρθρα 256 και 258 του ΚΠολΔ) - επιφέρει την αυτοδίκαιη κατάργηση της δίκης (βλ. ΑΠ 138/2014, 540/2011). Συνεπώς, με το δικαστικό συμβιβασμό, ο οποίος επιλύει την μεταξύ των μερών διαφορά επιφέροντας την κατάργηση της μεταξύ τους ανοιγείσης δίκης και είναι εξοπλισμένος με εκτελεστότητα, παρέχοντας το δικαίωμα στον φορέα της σχετικής αξιώσεως να  ενεργοποιήσει δυνάμει του τίτλου αυτού αναγκαστική εκτέλεση σε βάρος του οφειλέτη, τερματίζεται η επιδικία και παρέχεται κατ’ ουσίαν οριστική δικαστική προστασία, αφού μετά την κατάργηση της δίκης λόγω δικαστικού συμβιβασμού τυχόν άσκηση νέας αγωγής με το αυτό περιεχόμενο θα είναι απορριπτέα ως αβάσιμη (βλ. ΑΠ 138/2014, Ν. Νίκα: "Ο δικαστικός συμβιβασμός", 1984, σελ. 249). Περαιτέρω, ο δικαστικός συμβιβασμός δεσμεύει τους διαδίκους έως ότου διαγνωσθεί η ακυρότητά του, ακυρωθεί ή ανατραπεί,  η διάγνωση δε του κύρους του δικαστικού συμβιβασμού προϋποθέτει αφενός αμφισβήτηση αυτού από ένα τουλάχιστον των μερών και αφετέρου την τήρηση της εκ του νόμου προβλεπόμενης δικαστικής διαδικασίας, που συνίσταται στην με πρωτοβουλία ενός των μερών κλήση προς περαιτέρω συζήτηση ενώπιον του οικείου  δικαστηρίου, στο πλαίσιο της οποίας θα τεθεί υπό μορφήν ενστάσεως από τον εγείροντα την σχετική αμφισβήτηση διάδικο το ζήτημα του κύρους του συμβιβασμού. Επί του ζητήματος δε αυτού θα κρίνει ο οικείος δικαστικός σχηματισμός, μόνος αρμόδιος να διαπιστώσει εάν εχώρησε έγκυρη κατάργηση της δίκης ή όχι, ενώ ο διάδικος που αμφισβητεί το κύρος του δικαστικού συμβιβασμού μπορεί να προκαλέσει σχετική δικαστική κρίση και  με την άσκηση αναγνωριστικής αγωγής (άρθρο 70 Κ.Πολ.Δ.),  άλλως με την άσκηση ανακοπής κατά της εκτελέσεως (άρθρο 933 Κ.Πολ.Δ.), κατά περίπτωση (βλ. Ειρ.Πρέβεζας 17/1997, Εφ.Δωδ. 86/1990, Ν.Νίκα, ό.π. σελ. 300 επ.)

Εάν, επί εκμίσθωσης ακινήτου ιδιοκτησίας e-ΕΦΚΑ με μισθωτή το Ελληνικό Δημόσιο, της οποίας ο συμβατικός χρόνος έληξε και το ΕΔ εξακολουθεί να κάνει χρήση του μισθίου: 1) η μίσθωση έχει παραταθεί και εξακολουθούν να είναι σε ισχύ οι όροι της μισθωτικής σύμβασης 2) η αποζημίωση χρήσης που καταβάλει το Ελληνικό Δημόσιο δύναται να αναπροσαρμοστεί σύμφωνα με τους όρους του μισθωτηρίου 3) η εναντίωση του e-ΕΦΚΑ στην μίσθωση, οφείλει να περιβληθεί συγκεκριμένο τύπο και 4) υποχρεούται ο e-ΕΦΚΑ, ως εκμισθωτής, στην αποκατάσταση των φθορών του κτηρίου, και εάν οι αναφερόμενες στο ιστορικό του ερωτήματος φθορές θεωρούνται φθορές από συνήθη χρήση.(...)1) Οι διατάξεις περί στεγάσεως των δημοσίων υπηρεσιών, όσο και αυτές των εμπορικών μισθώσεων, στις οποίες παραπέμπει η παρ. 17α του άρθρου 41 του ν. 2648/1998, ως προς τη διάρκεια της μίσθωσης, είναι αναγκαστικής φύσεως και εφαρμόζονται υποχρεωτικά, ανεξάρτητα από το πρόσωπο του εκμισθωτή και την ύπαρξη άλλων ομοίως αναγκαστικού χαρακτήρα διατάξεων, που αφορούν στο πρόσωπο αυτού. Επί εκμίσθωσης ακινήτου, που ανήκει στον e-ΕΦΚΑ, με μισθωτή το Δημόσιο για τη στέγαση υπηρεσίας αυτού, δεν τυγχάνουν εφαρμογής οι διατάξεις του π.δ. 715/1979 «Περί τρόπου ενεργείας υπό των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου (νπδδ), προμηθειών, μισθώσεων και εκμισθώσεων εν γένει κ.λ.π.»), που διέπουν τις εκμισθώσεις των νπδδ, αλλά έχουν εφαρμογή οι διατάξεις για τη στέγαση δημοσίων υπηρεσιών και οι ειδικοί όροι του συμφωνητικού μίσθωσης. Η επίδικη μίσθωση, υπαγόμενη στις ρυθμίσεις του π.δ. 19/19-11-1932 «περί στεγάσεως δημοσίων υπηρεσιών» και στις διατάξεις του π.δ. 34/95 σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 41 παρ. 17 του ν. 2648/1998, μετά τη λήξη του συμβατικού της χρόνου, παρατάθηκε σιωπηρά για το χρονικό διάστημα κατά το οποίο ο μισθωτής (Ελληνικό Δημόσιο) χρησιμοποιούσε το μίσθιο και ο εκμισθωτής (e-ΕΦΚΑ) αν και το γνώριζε δεν εναντιώθηκε. Κατά τη διάρκεια της σιωπηρής παράτασης η μίσθωση συνεχίστηκε βάσει των συμφωνημένων όρων της. Η μίσθωση έληξε με την εναντίωση του εκμισθωτή και οι όροι του μισθωτηρίου έπαψαν να είναι σε ισχύ. 2) Η οφειλόμενη, μετά την λήξη της μίσθωσης, αποζημίωση, λόγω παράνομης παρακράτησης του μισθίου από το Ελληνικό Δημόσιο, φέρει τον χαρακτήρα γνήσιας αποζημίωσης και συνεπώς δεν αναπροσαρμόζεται σύμφωνα με τους όρους της ληγμένης συμβατικής μίσθωσης. Δύναται ωστόσο ο e-ΕΦΚΑ, για την παρά τω νόμω παρακράτηση του μισθίου, να απαιτήσει πέραν της κατά τα ανωτέρω αποζημίωσης χρήσης και το διαφυγόν κέρδος του, είτε με άσκηση σχετικής αγωγής ή με αίτηση για εξώδικη αναγνώριση απαίτησης μέσα στα πλαίσια αρμοδιότητας του ΝΣΚ. 3) Η εναντίωση του εκμισθωτή στη συνέχιση της μίσθωσης, δεν οφείλει να περιβληθεί συγκεκριμένο τύπο, μπορεί δε να είναι ρητή ή σιωπηρή, αρκεί να προκύπτει η βούληση του εκμισθωτή ότι δεν δέχεται την εξακολούθηση της μίσθωσης, είτε γενικώς είτε με τους ίδιους όρους. Τέτοια σιωπηρή εναντίωση αποτελεί και η δήλωση του εκμισθωτή ότι απαιτεί μίσθωμα μεγαλύτερο από εκείνο που καταβάλλεται κατά τη διάρκεια της σιωπηρής παράτασης της μίσθωσης. 4) Ο e-ΕΦΚΑ, ως εκμισθωτής, βαρύνεται με την αποκατάσταση φθορών ή μεταβολών του μισθίου που οφείλονται στη συμφωνημένη (συνήθη) χρήση καθ’ όλη τη διάρκεια της μίσθωσης, συμβατικής και σιωπηρώς παραταθείσας, όχι όμως και κατά τον χρόνο μετά τη λήξη της μίσθωσης και τη μετά ταύτα παράνομη παρακράτηση του μισθίου από το Δημόσιο, διότι με τη λήξη της σύμβασης, επέρχεται απόσβεση της ενοχικής σχέσης και λήξη της προστασίας του μισθωτή. Στο μέτρο που για τη συγκρότηση της έννοιας «φθορών εκ της συνήθους χρήσεως» απαιτείται η αξιολόγηση και η εκτίμηση πραγματικών περιστατικών, δεν επιτρέπεται από τον νόμο, στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους να κρίνει επί θεμάτων ουσιαστικής αξιολόγησης πραγματικών περιστατικών, αρμοδιότητα που ανήκει αποκλειστικά στα αρμόδια όργανα του e-ΕΦΚΑ (ομόφωνα).

Φορολογία εισοδήματος. Φορολογική μεταχείριση της αποζημίωσης που χορηγείται σε επιτηδευματία ή ελεύθερο επαγγελματία με δικαστική απόφαση λόγω τροχαίου ατυχήματος και η οποία υπολογίζεται με βάση το διαφυγόν κέρδος.(...)Τα χρηματικά ποσά που επιδικάζονται με δικαστικές αποφάσεις σε ιδιώτες ασκούντες συγκεκριμένο επάγγελμα, ως αποζημίωση αντικρύζουσα την απώλεια του εισοδήματός των λόγω της επελθούσης, από τραυματισμό σε τροχαίο ατύχημα, ανικανότητος προς εργασία (διαφυγόν κέρδος) αποτελούν φορολογητέο εισόδημα του επιτηδευματία και υπάγονται σε φόρο κατά την ίδια πηγή στην οποία υπάγεται και το εξ ενεργού δραστηριότητας προερχόμενο εισόδημά τους.