Καθορισμός διαδικασιών για την έκδοση, ανανέωση, αντικατάσταση και αλλαγή στοιχείων των καρτών ψηφιακού ταχογράφου για οδηγούς, συνεργεία-τεχνίτες, επιχειρήσεις και για Αρχές Ελέγχου

ΘΕΜΑ: «Αλλαγή της νομοθεσίας περί απασχόλησης συνταξιούχων. –Αντικατάσταση διατάξεων του άρθρου 16 του Ν. 3863/2010. – Κοινοποίηση του άρθρου 17 του Ν. 4147/2013 (ΦΕΚ 98/26-4-2013 τεύχος Α) με τον οποίο κυρώθηκε η από 31-12-2012 Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου και παροχή οδηγιών.» Σχετ: Η Εγκύκλιος 16/2011. ΑΔΑ: ΒΕΖΣ4691ΩΓ-67Υ Εγκ.36/2013

Προμήθεια τροφίμων...Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη που προηγήθηκε (υπό στοιχείο ΙΙ της παρούσας), μη νομίμως ο Δήμος ... προκήρυξε, ως μέρος της εν λόγω διακήρυξης, την προμήθεια γάλακτος εβαπορέ για το εργατοτεχνικό προσωπικό του, για το χρονικό διάστημα από 14.11.2017 έως και 25.6.2018 (βλ. Τμήμα Δ΄ της 30056/27.12.2018 διακήρυξης), ήτοι σε χρόνο μεταγενέστερο του επιβαλλόμενου, κατά παράβαση των ως άνω διατάξεων και της σχετικής υποχρέωσής του για καθημερινή παροχή ενός (1) λίτρου φρέσκου γάλακτος στους δικαιούχους εργαζόμενους, που αποκλειστικό σκοπό έχει την καθημερινή πρόληψη και προστασία της υγείας αυτών, ενώ περαιτέρω, όπως ορθά κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη, δεν προκύπτει αντικειμενική αδυναμία του αιτούντος να χορηγήσει σε αυτούς φρέσκο γάλα, καθημερινά, κατά το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Οι δε ισχυρισμοί του Δήμου περί αντικειμενικής αδυναμίας του να χορηγήσει φρέσκο γάλα στους δικαιούχους για το διάστημα από 14/11/2017 (επομένη της ημερομηνίας που έληξε προγενέστερη σύμβαση γάλακτος) έως 26/06/2018 (οπότε υπεγράφη η νέα σύμβαση), εξαιτίας της καθυστέρησης ολοκλήρωσης του προηγούμενου διαγωνισμού τροφίμων και γάλακτος, επικαλούμενος τη μεταβολή του νομοθετικού πλαισίου διενέργειάς του (ν. 4412/2016), καθώς και το ανεπαρκές σε αριθμό προσωπικό του Δήμου, το οποίο δεν είχε εκπαιδευτεί κατάλληλα για την αλλαγή αυτή, είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι. Και τούτο, διότι τα ως άνω προβαλλόμενα (βλ. και την Τεχνική Έκθεση της υπ΄ αριθμ. 2018167 μελέτης της Διεύθυνσης ΠΕ.ΚΑ.ΠΡΑ, καθώς και το από 25.9.2019 Υπηρεσιακό Σημείωμα του Τμήματος Προμηθειών και Διαχείρισης Αποθηκών του Δήμου) δεν καθιστούν αντικειμενική την αδυναμία του αιτούντος, αντιθέτως δε αυτή οφείλεται στην έλλειψη προγραμματισμού των αρμοδίων υπηρεσιών του Δήμου, ώστε να λάβουν εγκαίρως όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προμήθεια γάλακτος, συνεκτιμώντας και τις ενδεχόμενες συνέπειες από την επικαλούμενη αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου. Εξάλλου, ο ισχυρισμός, που προβάλλεται, ότι η εν λόγω προμήθεια γάλακτος εβαπορέ είναι νόμιμη, διότι σκοπό έχει να ικανοποιήσει νόμιμη απαίτηση των φερόμενων ως δικαιούχων έναντι του Δήμου, η δε αξίωση αυτή για την παροχή γάλακτος εξακολουθεί να υφίσταται και για χρονικό διάστημα μεταγενέστερο του επιβαλλόμενου, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, αφού, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψη υπό στοιχείο ΙΙ), δεν επιτρέπεται η χορήγηση του γάλακτος να γίνεται μαζικά ως προς τις αναλογούσες για κάθε εργαζόμενο ποσότητες, σε χρονικό διάστημα μεταγενέστερο του επιβαλλόμενου, ενώ η αντικατάσταση του φρέσκου γάλακτος από ίση ποσότητα γάλακτος μακράς διαρκείας ή τύπου εβαπορέ, επιτρέπεται μόνο κατ΄ εξαίρεση και εφόσον συντρέχουν λόγοι αντικειμενικής αδυναμίας χορήγησης, από την οικεία υπηρεσία, φρέσκου γάλακτος. Περαιτέρω, ο λόγος περί συγγνωστής πλάνης των αρμοδίων οργάνων του αιτούντος, τα οποία, όπως προβάλλεται, ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων, είναι ομοίως απορριπτέος ως αβάσιμος, δεδομένης της σαφήνειας του εφαρμοστέου εν προκειμένω νομοθετικού πλαισίου, καθώς και της πάγιας νομολογίας του Δικαστηρίου επί των τεθέντων ζητημάτων.

Προμήθεια και ανανέωση αδειών χρήσης προϊόντων λογισμικού στο πλαίσιο της «Microsoft Enterprise Agreement» (...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκ. II), η διαδικασία που ακολουθήθηκε για την ανάθεση της ελεγχόμενης σύμβασης (διαπραγμάτευση χωρίς δημοσίευση της προκήρυξης) δεν μπορεί να βρει έρεισμα στη διάταξη του άρθρου 269 περ. γ΄ υποπερ. γγ΄, που αναφέρεται στην ύπαρξη λόγων προστασίας αποκλειστικών δικαιωμάτων για τους οποίους συγκεκριμένος μόνο οικονομικός φορέας μπορεί να εκτελέσει τη σύμβαση. Τούτο, διότι ναι μεν η εταιρεία …έχει παρακρατήσει το δικαίωμα κυριότητας επί των προϊόντων για τα οποία παρέχει, στο πλαίσιο των συμβάσεων τύπου Enterprise Agreement, τις άδειες χρήσης, οι οποίες αποτελούν και το κύριο αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης, και οι εν λόγω άδειες υπόκεινται πράγματι σε προστασία δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, πλην όμως η επιλογή για χρήση των προϊόντων της εταιρείας …με διατήρηση αποκλειστικών δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας από την ανάδοχο επί στοιχείων του τεχνικού φακέλου της σύμβασης, χωρίς να προβλέπεται η μεταβίβαση των δικαιωμάτων αυτών στην Ε.Υ.Δ.Α.Π. Α.Ε. μετά τη λήξη της σύμβασης ή η δυνατότητα της τελευταίας να επεμβαίνει στο δίκτυο, κάνοντας χρήση των στοιχείων του φακέλου χωρίς την άδεια της αναδόχου, οδηγεί κατ΄ ουσία σε προκαθορισμό της διαρκούς επιλογής της ανωτέρω εταιρείας ως αναδόχου και για τις μελλοντικές φάσεις επέκτασης, συντήρησης ή ανανέωσης του πληροφοριακού δικτύου της Ε.ΥΔ.Α.Π., με συνέπεια η εταιρεία …να εμφανίζεται ως μοναδική, έναντι οιουδήποτε άλλου δραστηριοποιούμενου στον ίδιο οικονομικό κλάδο, παρόχου/προμηθευτή των ζητούμενων υπηρεσιών/αγαθών, λόγω του τεχνητού περιορισμού των παραμέτρων της αρχικής σύμβασης. Στον ίδιο χώρο δε (προϊόντα και υπηρεσίες λογισμικού) δραστηριοποιούνται και άλλοι οικονομικοί φορείς, οι οποίοι παρέχουν ισοδύναμα ή παρόμοια αγαθά ή υπηρεσίες με αυτά της…, όπως η δημιουργία αυτόνομων συστημάτων λογισμικού. Περαιτέρω, η διαδικασία ανάθεσης της ελεγχόμενης σύμβασης δύναται να βρει έρεισμα στη διάταξη της περ. ε΄ του άρθρου 269 του ν. 4412/2016, που αναφέρεται στη δυνατότητα της αναθέτουσας αρχής να συνάπτει σύμβαση με το αρχικό ανάδοχο, είτε για τη μερική αντικατάσταση αγαθών ή εγκαταστάσεων είτε για την επέκτασή τους, δοθέντος ότι η πληροφοριακή υποδομή της Ε.Υ.ΔΑ.Π. Α.Ε. βασίζεται σε λογισμικά προϊόντα της εταιρείας…, η δε ενδεχόμενη αλλαγή, στην παρούσα φάση, των εν λόγω προϊόντων με προϊόντα άλλων κατασκευαστών θα υποχρέωνε την επιχείρηση σε ριζικό ανασχεδιασμό των πληροφοριακών δομών της, στην εκ νέου προμήθεια σωρείας προγραμμάτων και νέου εξοπλισμού, στην επανεκπαίδευση του προσωπικού της στα νέα λογισμικά και θα επέφερε μεγάλες τεχνικές δυσχέρειες, λόγω της μεταξύ τους ασυμβατότητας, στην ομαλή και ασφαλή λειτουργία του πληροφοριακού της συστήματος.

Προμήθεια εξοπλισμού ψυχιατρικής κλινικής:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα κρίνει ότι η μη τήρηση των διατυπώσεων δημοσιότητας, που απαιτούν οι κοινοτικές διατάξεις, άγει σε ακυρότητα της διαδικασίας του διαγωνισμού που ακολούθησε, η επίκληση δε από το νοσοκομείο του συμπτωματικού γεγονότος της ανάπτυξης επαρκούς ανταγωνισμού δεν αρκεί για την κάλυψη της ακυρότητας αυτής. Περαιτέρω η προμήθεια από την εταιρία «….» διαφορετικών ειδών, από αυτά που προβλέπονται στη σύμβαση, δεν παραβιάζει τις διατάξεις των άρθρων 24 και 26 του π.δ/τος 118/2007, όπως αυτά παρατίθενται και ερμηνεύονται σε προηγούμενη σκέψη, διότι τα είδη που τελικώς παραδόθηκαν δεν αποκλίνουν ουσιωδώς από εκείνα που είχαν προβλεφθεί στη σύμβαση και στην κατατεθείσα προσφορά της προμηθεύτριας εταιρίας, η δε αλλαγή αιτιολογείται επαρκώς από τη συνδρομή αντικειμενικών περιστάσεων, ήτοι από τη διακοπή παραγωγής του αρχικού τύπου των υλικών, ενώ η καταλληλότητά τους εγκρίθηκε τόσο από την Επιτροπή Διενέργειας του Διαγωνισμού, όσο και από το Δ.Σ. του Νοσοκομείου. Εξάλλου ο λόγος διαφωνίας, κατά το μέρος που αναφέρεται στα είδη της εταιρίας …, είναι απορριπτέος ως απαράδεκτος, καθόσον η αμοιβή της εταιρίας αυτής δεν εντέλλεται με τα επίδικα χρηματικά εντάλματα. Τέλος μη νομίμως το νοσοκομείο προέβη στην έκδοση των επίδικων χρηματικών ενταλμάτων χωρίς την προηγούμενη σύνταξη πρωτοκόλλων ποιοτικής παραλαβής των υλικών (πρωτοκόλλων καλής λειτουργίας), όπως βάσιμα προβάλλεται από την Επίτροπο. Κατά συνέπεια οι εντελλόμενες με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνες για την πληρωμή του τιμήματος των προμηθευθέντων ειδών δεν είναι νόμιμες. Εντούτοις, ενόψει της προαναφερόμενης έγγραφης παρότρυνσης της Ειδικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης που εποπτεύει το νοσοκομείο αυτό, στα αρμόδια όργανά του να συνεχίσουν το διαγωνισμό, λόγω μη υπαιτιότητάς τους, καθώς και της ολοκλήρωσης του κτιρίου του ψυχιατρικού τμήματος και της δέσμευσης των προμηθευτών για αντικατάσταση οποιωνδήποτε ελαττωματικών ειδών μέχρι και 2 έτη μετά την παραλαβή τους, η μεγάλη πλειοψηφία των οποίων αφορά σε ξενοδοχειακό εξοπλισμό και σε απλά ιατρικά είδη, όπως πιεσόμετρα χειρός, φορητός αναπνευστήρας, καρότσια νοσηλείας, τροχήλατο τραπεζίδιο κ.λπ. και όχι σε ιατρικά μηχανήματα, το Τμήμα κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του νοσοκομείου συγγνωστώς υπέλαβαν ότι μπορούσε α) να ολοκληρωθεί η διαδικασία του διαγωνισμού και να κατακυρωθεί το αποτέλεσμα, παρά τα ελαττώματα της δημοσίευσης της διακύρηξης ενόψει και του γεγονότος ότι ο διαγωνισμός βρισκόταν ήδη στο στάδιο των τεχνικών αξιολογήσεων και β) να ενταλματοποιηθούν οι σχετικές δαπάνες για την προμήθεια των ανωτέρω ειδών χωρίς να προσκομίζονται πρωτόκολλα ποιοτικής παραλαβής αυτών. Επομένως, συντρέχει, κατά την κρίση του Τμήματος, συγγνωστή πλάνη που δικαιολογεί στην προκειμένη περίπτωση τη θεώρηση των επίμαχων χρηματικών ενταλμάτων, όμως αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν γιατί έχει λήξει το οικονομικό έτος 2010, τις πιστώσεις του προϋπολογισμού του οποίου βαρύνουν.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Αίτηση ανάκλησης της 26/2011 πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου(...)Οι λοιπές ανωτέρω ενδεικτικές εργασίες που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο της διαγράμμισης δεν παρέχουν επαρκές έρεισμα για την υποστήριξη της έννοιας του εξειδικευμένου ως προς το τεχνικό προσωπικό και τα μέσα στην προκειμένη περίπτωση. Και τούτο διότι σύμφωνα με τα διδάγματα της κοινής πείρας, η έννοια της τεχνικής γνώσης έχει εξελιχθεί αντίστοιχα προς τη ραγδαία διεύρυνση των διατιθέμενων στην αγορά τεχνικών μέσων, με συνέπεια να απλοποιείται και να μην είναι εξειδικευμένο είδος ένα μεγάλο μέρος εργασιών που κατά το παρελθόν χωρίς τη χρήση τεχνολογικών μέσων είτε απαιτούσαν για την εκτέλεσή τους τεχνικές γνώσεις και ως εκ τούτου αντιμετωπίζονταν ως εξειδικευμένες είτε εκτελούνταν χειρωνακτικά από έμπειρους και εξειδικευμένους τεχνίτες. Έτσι, η χρήση διαγραμμιστικού μηχανήματος έχει διαδοθεί σε αντικατάσταση της χειρωνακτικής χάραξης προς διευκόλυνση των εργαζομένων και ταχύτερη διενέργεια των άνω εργασιών. Περαιτέρω, δεν προκύπτει ότι για τον έλεγχο της ποιότητας του υλικού διαγραμμίσεως απαιτούνται γνώσεις πέραν όσων οποιοσδήποτε ενδιαφερόμενος έχει τη δυνατότητα να αποκτήσει εμπειρικά σε συνδυασμό με τις πληροφορίες που αντλούνται από την αγορά και με αυτές που προκύπτουν από τις αντίστοιχες τεχνικές προδιαγραφές που ορίζουν οι αρμόδιες υπηρεσίες, καθώς τα υλικά διαγράμμισης διατίθενται έτοιμα προς χρήση, και ο χρήστης τους, δηλαδή το φυσικό ή νομικό πρόσωπο που τα εφαρμόζει επί της οδού, δεν είναι παρασκευαστής τους, απλώς επιλέγει από τα διατιθέμενα στην αγορά προϊόντα το καταλληλότερο για τη ζητούμενη χρήση και επιβεβαιώνει ότι τα χαρακτηριστικά του ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της αναθέτουσας αρχής. Επιπροσθέτως για την ανάκληση της προσβαλλομένης πράξεως προβάλλεται ότι, μέχρι σήμερα στις εργολαβίες οδοποιΐας περιλαμβάνονται και εργασίες διαγράμμισης, Και αυτός ο ισχυρισμός είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, καθώς το γεγονός ότι οι εργασίες διαγράμμισης εντάσσονται σε έργο οδοποιΐας, σημαίνει ότι όταν ως επιμέρους εργασίες ενσωματώνονται σε έργο οδοποιΐας, δηλαδή σε τεχνικό έργο, το παρακολουθούν ως τέτοιο, όχι ότι αυτοτελώς συνιστούν την έννοια του τεχνικού έργου, όπως αυτή προσδιορίζεται στο νόμο. Περαιτέρω, προβάλλεται ότι οι εργασίες διαγράμμισης περιλαμβάνονται στο επίσημο τιμολόγιο του ΥΠΕΧΩΔΕ για τα έργα οδοποιΐας. Και αυτός ο ισχυρισμός είναι απορριπτέος ως αβάσιμος καθώς το εν λόγω τιμολόγιο έχει εκδοθεί με σκοπό την αναλυτική τιμολόγηση των έργων οδοποιΐας, ως εκ τούτου επιβάλλεται να περιέχει αναφορά στις επιμέρους αυτών εργασίες διαγράμμισης, ούτε το γεγονός αυτό, ωστόσο, συνεπάγεται το χαρακτηρισμό της διαγράμμισης καθεαυτής ως τεχνικού έργου. Επιπροσθέτως, με το υπόμνημά της η αιτούσα επικαλείται ότι από το περιεχόμενο της Δ14ε/6483/1995 «Έγκριση τιμολογίου εργαστηριακών και επι τόπου δοκιμών του Κ.Ε.Δ.Ε.» κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων ΄Εργων (Β΄ 124) και των ΔΜΕΟ/στ/οικ/0334/Φ.221/2004 «Συγκρότηση επιτροπής για τη σύνταξη τεχνικών οδηγιών που αφορούν τις διαγραμμίσεις οδοστρωμάτων» (Β΄ 222) και Δ9/13178/2004 «σύσταση επιτροπής εξακρίβωσης αιτιών αστοχίας σε διαγραμμίσεις» (Β΄ 1590) αποφάσεων του Υπουργού Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων συνάγεται η ανάγκη εξειδικευμένων τεχνικών γνώσεων και ειδικών προδιαγραφών για την εργασία της διαγράμμισης. Ωστόσο, και ο ισχυρισμός αυτός είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, καθώς, αν και από τις ρυθμίσεις αυτές συνάγεται ότι για την πραγματοποίηση διαγραμμίσεως οδού απαιτείται η εφαρμογή τεχνικών προδιαγραφών ως προς τα χρησιμοποιούμενα υλικά, αυτό δεν σημαίνει άνευ ετέρου ότι οι τεχνικές προδιαγραφές είναι εξειδικευμένες, ως εκ τούτου δεν επιτρέπουν να τις προσεγγίσει επαγγελματίας που διαθέτει τα κατάλληλα μηχανικά μέσα ελέγχου  των υλικών και εμπειρία στην εκτέλεση συναφών εργασιών. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι οι εργασίες διαγράμμισης δεν στοιχειοθετούν την έννοια του δημοσίου έργου του άρθρου 1 παρ. 3 του Κώδικα της νομοθεσίας των δημοσίων έργων, καθώς για την εκτέλεσή τους δεν απαιτείται η εφαρμογή ειδικών τεχνικών γνώσεων και μεθόδων και η χρησιμοποίηση εξειδικευμένου επιστημονικού ή τεχνικού προσωπικού και ανάλογων τεχνικών μέσων και εγκαταστάσεων. Συνεπώς ορθώς, αν και με εν μέρει διαφορετική αιτιολογία, με την προσβαλλόμενη διαπιστώθηκε πλημμέλεια στη διαδικασία ανάδειξης αναδόχου για τη σύναψη της οικείας σύμβασης λόγω της εφαρμογής των σχετικών με την ανάθεση δημοσίων έργων διατάξεων, ενώ επιβαλλόταν η εφαρμογή της διαδικασίας για την ανάθεση δημοσίων υπηρεσιών και ότι ως εκ τούτου κωλύεται η σύναψη του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η αίτηση ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί.Απορρίπτει την κρινόμενη αίτηση ανάκλησης.