ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Να εξετάσει τη νομιμότητα της ανάθεσης και το σχέδιο σύμβασης για την ανανέωση των δικαιωμάτων χρήσης των αδειών των υφιστάμενων προϊόντων λογισμικού της εταιρείας «… Α.Ε.»(....)Επιπλέον, οι κατατεθείσες ενδεικτικές προσφορές των μεταπωλητών δόθηκαν ενώ οι μεταπωλητές γνώριζαν ήδη τη βούληση του κατασκευαστή να συμβληθεί ο ίδιος με το …, γεγονός που δύναται να έχει επηρεάσει το ύψος των υποβληθεισών ενδεικτικών προσφορών, ενώ ο ένας εξ αυτών είχε ήδη επιλεγεί ως Σύμβουλος Διαχείρισης της ελεγχόμενης σύμβασης. Σε κάθε περίπτωση διευκρινίζεται ότι η προσφορά ενός προϊόντος από τον κατασκευαστή σε συμφέρουσα για τον αναθέτοντα φορέα τιμή, δεν αρκεί για την παράκαμψη των υπέρτερης τυπικής ισχύος ανωτέρω αναφερόμενων διατάξεων του ενωσιακού δικαίου ως προς τον τρόπο ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων.Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης για την ανανέωση των δικαιωμάτων χρήσης των αδειών των προϊόντων λογισμικού με αντισυμβαλλόμενους το … και την εταιρεία … LTD.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1185/2022.

Προμήθεια αδειών χρήσης βασικού λογισμικού...ζητείται η ανάκληση της 23/2019 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Η  παροχή εξάλλου της εν λόγω υπηρεσίας είναι απαραίτητη στη «...», λόγω της εκτεταμένης εφαρμογής του προς προμήθεια λογισμικού ..., αφού  ότι με την εν λόγω  προμήθεια αορίστου αριθμού αδειών χρήσης σε κεντρικό επίπεδο (επιχείρησης και όχι ανά χρήστη),θα επεκταθεί η λειτουργία του  Μηχανογραφικού Γεωγραφικού Συστήματος για το Δίκτυο Διανομής σε όλες τις περιοχές της «...». Συγκεκριμένα,  η επέκταση που θα λάβει χώρα αφορά  σε επιπλέον πενήντα επτά ( 57) περιοχές, αντί για δύο (2), στις οποίες αυτό έχει ήδη εγκατασταθεί μέχρι σήμερα. Περαιτέρω, η συντήρηση και υποστήριξη τρίτου επιπέδου περιλαμβάνει, σύμφωνα με την από 22.1.2018 δεσμευτική προσφορά της εταιρείας αυτής προς τη «...» (βλ. επίσης και άρθρο 7 του σχετικού σχεδίου σύμβασης),την επεξεργασία αναφορών σφάλματος έκδοσης και αιτήσεων παροχής πληροφοριών που δεν μπορούν να επιλυθούν από την υποστήριξη δεύτερου επιπέδου, την επίλυση σφαλμάτων που συνήθως κυκλοφορεί στην αγορά μαζί με μία από τις επόμενες εκδόσεις του προϊόντος, την παροχή εναλλακτικών τρόπων αντιμετώπισης προβλημάτων ή επείγουσες επιδιορθώσεις, ανάλογα με τον εμπορικό αντίκτυπο του προβλήματος στις λειτουργίες της «...», καθώς και την παροχή νέων εκδόσεων προϊόντων και εκδόσεων ήσσονος σημασίας. Η ως άνω υποστήριξη τρίτου επιπέδου δεν περιλαμβανόταν στην πρώτη προμήθεια του λογισμικού GIS για τη «...» από την εταιρεία «...» (βλ. τη 47/6.7.2012 κατακυρωτική απόφαση του με αριθμό διακήρυξης 621902/7.7.2009, σχετικού διαγωνισμού,), η οποία αφορούσε το Στάδιο Ι της προμήθειας, εγκατάστασης και λειτουργίας του λογισμικού GIS και περιλάμβανε μόνο δύο(2) περιοχές αρμοδιότητας της «...» (...), ενώ η κρινόμενη σύμβαση αφορά το Στάδιο ΙΙ της προμήθειας, με στόχο την επέκταση της χρήσης του λογισμικού GIS στις υπόλοιπες 57 περιοχές αρμοδιότητας της «...». Επιπροσθέτως, το αντικείμενο του ανωτέρω διαγωνισμού, σε αντίθεση με την ελεγχόμενη προμήθεια, δεν αφορούσε μόνο τις άδειες χρήσης του λογισμικού GIS, αλλά  περιλάμβανε, μεταξύ άλλων, την προμήθεια, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία κεντρικού εξοπλισμού και λογισμικού (κεντρικοί servers),σχεσιακού συστήματος διαχείρισης βάσης δεδομένων (oracle spatial),εργαλείων διαχείρισης ανάπτυξης και εργαλείων για τελικούς χρήστες και περιφερειακού εξοπλισμού (τερματικά, plotters, scanners, εκτυπωτές Α3). Οι δε υπηρεσίες συντήρησης που προσέφερε η τότε ανάδοχος εταιρεία «...», ήταν πρώτου επιπέδου (1st level support) και οι τοπικοί αντιπρόσωποι, σε ό,τι σχετίζεται με τον εξοπλισμό και την πλατφόρμα του Smallworld θα παρείχαν τις υπηρεσίες του επόμενου επιπέδου (Logica και GE) (βλ. ενότητα 9.2.2 της τεχνικής προσφοράς της εταιρείας «...»). Κατόπιν αυτών, εφόσον η εταιρεία «...» είναι η μόνη που μπορεί να παρέχει στον αναθέτοντα φορέα «...» την ως άνω συντήρηση και υποστήριξη τρίτου επιπέδου, αφού μόνο αυτή, όπως αποδείχθηκε, έχει πρόσβαση στον πηγαίο κώδικα του λογισμικού GIS Electric Office Suite, ως κατασκευάστρια αυτού και έχουσα τα σχετικά αποκλειστικά δικαιώματα, συντρέχουν, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 269 περ. γ υποπερ. ββ και γγ του ν. 4412/2016, τόσο τεχνικοί λόγοι, όσο και λόγοι προστασίας αποκλειστικών δικαιωμάτων που δικαιολογούν την απευθείας ανάθεση της ελεγχόμενης προμήθειας στην εταιρεία αυτή. Περαιτέρω, οι αιτούσες την ανάκληση εταιρείες αλυσιτελώς επικαλούνται προς επίρρωση του συμφέροντος χαρακτήρα της ανάθεσης της κρινόμενης προμήθειας, το μεν, την επίτευξη συμφωνίας με την “...” για τη διάθεση και τιμολόγηση των αδειών χρήσης, χωρίς να προστίθενται στη συμφωνηθείσα τιμή το ποσοστό κέρδους του μεταπωλητή του λογισμικού, το δε ότι θα λάβει χώρα σταδιακή και όχι εφάπαξ εξόφληση των αδειών του λογισμικού, ανάλογα με την πρόοδο της ψηφιοποίησης του δικτύου της  “...”, καθώς και το ότι η καταβολή του κόστους για την παροχή των υπηρεσιών συντήρησης από την “...”  θα γίνει μετά την ολοκλήρωση της απόκτησης από την .... του συνόλου των αδειών του λογισμικού, δοθέντος ότι οι λόγοι αυτοί που άπτονται και της εφαρμογής της αρχής της οικονομικότητας, όπως ορθώς έκρινε το ΣΤ΄ Κλιμάκιο με την υπό ανάκληση Πράξη του, δεν περιλαμβάνονται στους περιοριστικά αναφερόμενους στο άρθρο 269 του ν.4412/2016 λόγους.Ανακαλεί την 23/2019 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Ζητείται η ανάκληση της 186/2022 Πράξης του Στ΄ Κλιμακίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η σύναψη του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του … και της αναδόχου εταιρείας ... LTD, με αντικείμενο την ανανέωση και επέκταση των δικαιωμάτων χρήσης των αδειών των υφιστάμενων προϊόντων λογισμικού που παρέχει στο … η ανάδοχος εταιρία, διάρκειας τριών ετών, προϋπολογιζομένης δαπάνης 5.120.145,39 ευρώ.(....)Περαιτέρω, ο έλεγχος της αντιστοιχίας των προσφερόμενων προϊόντων της ίδιας εταιρίας …, μέσω μεταπωλητών, που αναφέρεται, παραπέμποντας σε προηγούμενες πράξεις του το Κλιμάκιο, με τα προϊόντα που περιέχονται στην ελεγχόμενη σύμβαση δεν είναι εφικτός, και δεν μπορεί να αποτελέσει πρόσφορο κριτήριο ελέγχου της οικονομικότητας, ενόψει του ότι προϋποθέτει τεχνικές κρίσεις, ενώ ζητήθηκαν και προσφορές από τους μεταπωλητές, έστω και εκ των υστέρων, οι οποίοι μπορεί να γνώριζαν τη βούληση του κατασκευαστή να συμβληθεί ο ίδιος με το …, όπως αναφέρει το Κλιμάκιο, δεν μπορούσαν όμως να γνωρίζουν το ύψος της προσφοράς.Ανακαλεί την 186/2022 πράξη του Στ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ-αδειών χρήσης λογισμικού:Με τα δεδομένα αυτά, αποδεικνύεται προσηκόντως εκ μέρους της αναθέτουσας αρχής ότι συντρέχουν, σύμφωνα με το άρθρο 269 περ. γ του ανωτέρω ν.4412/2016, τεχνικοί λόγοι που δικαιολογούν την απευθείας ανάθεση των ελεγχόμενων υπηρεσιών στην ανωτέρω εταιρεία ... Κατόπιν αυτών, δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο, με το ΔΠΤΛ2087/30.5.2017 (αριθ. πρωτ. Ε.Σ. 34208/31.5.2017) έγγραφο του Διευθυντή Διεύθυνσης Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών της …, σχεδίου σύμβασης, αντίγραφο του οποίου τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή στη Γραμματεία του Κλιμακίου..Δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος, με το  .. έγγραφο του Διευθυντή Διεύθυνσης Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών της …, σχεδίου σύμβασης για την ανάθεση από την ανωτέρω εταιρεία στην εταιρεία «..» των υπηρεσιών παροχής αδειών χρήσης λογισμικού, των υπηρεσιών παροχής πλατφόρμας (.. z series και υποσυστήματος δίσκων ΟS8300) συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών εγκατάστασης, των υπηρεσιών ανάκαμψης από καταστροφή (disaster recovery) και των υπηρεσιών αναβάθμισης εξοπλισμού της αναθέτουσας αρχής.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:«τροποποίηση (παράταση και επέκταση)» της σύμβασης «ανάθεση εκτέλεσης αστικών και ειδικών τοπικού χαρακτήρα δρομολογίων στην περιοχή αρμοδιότητας ...»(...)Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται, μεταξύ άλλων, ότι δεν δύναται να θεωρηθεί ως επιτρεπτή τροποποίηση η σύμβαση που έχει ως αντικείμενο υπηρεσίες όμοιες κατ’ είδος με εκείνες της αρχικής (κύριας) σύμβασης, οι οποίες ωστόσο σκοπείται να παρασχεθούν σε χρόνο που έπεται της εξάντλησης του αντικειμένου και της διάρκειας της αρχικής σύμβασης, καθότι εξ αυτού του λόγου δεν καταλείπεται, πλέον, κανένα περιθώριο προσθήκης στην τελευταία νέων υπηρεσιών ..., αλλά απλώς παρατείνεται η χρονική διάρκεια της αρχικής σύμβασης(...)Περαιτέρω, λαμβανομένου υπόψη: α) ότι στην 108/2020 σύμβαση δεν προβλέπεται δυνατότητα παράτασης πέραν των δύο (2) ετών, β) ότι δεν γίνεται επίκληση ούτε, άλλωστε, προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου η ύπαρξη απρόβλεπτων περιστάσεων που κατέστησαν απαραίτητη την τροποποίησή της και γ) ότι με το ελεγχόμενο σχέδιο σκοπείται να συναφθεί σύμβαση για να συνεχίσει μετά την επικείμενη λήξη της υφιστάμενης 108/2020 σύμβασης, η εξυπηρέτηση των αναγκών του …. για την εκτέλεση των ίδιων αστικών και ειδικών τοπικού χαρακτήρα δρομολογίων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το ελεγχόμενο σχέδιο σύμβασης αναφέρεται όχι σε τροποποίηση της 108/2010 σύμβασης (η οποία λήγει ομαλώς και κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 2 αυτής, την 6.10.2022), αλλά σε νέα, αυτοτελή απευθείας ανάθεση υπηρεσιών, ανεξάρτητη της προηγούμενης συμβατικής σχέσης των μερών, η οποία λαμβάνει χώρα δίχως να γίνεται επίκληση ούτε, άλλωστε, να προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου η συνδρομή κάποιων εκ των περιπτώσεων του άρθρου 269 του ν.412/2016, προκειμένου η επίμαχη διαδικασία να κριθεί νόμιμη. Κατ` ακολουθίαν των ανωτέρω, κωλύεται η σύναψη του ελεγχόμενου σχεδίου τροποποίησης-παράτασης σύμβασης. 

Η προσφεύγουσα με την προδικαστική προσφυγή της αιτείται την ακύρωση της υπ’ αριθμ. 9921/06.11.2018 απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου της αναθέτουσας αρχής, η οποία ενέκρινε το Πρακτικό της Επιτροπής Διενέργειας του Διαγωνισμού και Αξιολόγησης Προσφορών. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την «Προμήθεια, εγκατάσταση, προσαρμογή – παραμετροποίηση συστήματος λογισμικού Enterprise Resource Planning, καθώς και την παροχή υπηρεσιών μετάπτωσης δεδομένων, πιλοτικής λειτουργίας, εγγύησης και συντήρησης για τις ανάγκες λειτουργίας του Δήμου Αθηναίων (CPV: 72212451-5)», με συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη 1.800.000,00€ πλέον ΦΠΑ. Η προσφεύγουσα ισχυρίζεται ότι η απόρριψη της τεχνικής της προσφοράς έγινε παράνομα, ενώ οι προσφορές άλλων συμμετεχόντων που έγιναν δεκτές δεν συμμορφώνονταν με τους όρους της Διακήρυξης.

Ζητείται η ανάκληση της 775/2022 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή, μεταξύ της Α.Ε. και της …Α.Ε., του ελεγχθέντος σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης της υπηρεσίας με τίτλο «ΥΠΗΡΕΣΊΕΣ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ ΕΡΓΩΝ (...)Εκτιμώντας τα πραγματικά περιστατικά που υποβλήθηκαν στην κρίση του και σύμφωνα με την παρατεθείσα στις σκέψεις 3 και 4 ερμηνεία των διατάξεων άρθρου 337 του ν. 4412/2016, το Δικαστήριο διαπιστώνει εξ αρχής ότι εσφαλμένως έκρινε η προσβαλλόμενη ότι η σύναψη της συμπληρωματικής σύμβασης έλαβε χώρα μετά τη λήξη της αρχικής σύμβασης και την ολοκλήρωση του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου αυτής, συνάγοντας συνακόλουθα το συμπέρασμα ότι δεν καταλείπεται πλέον κανένα περιθώριο τροποποίησης ή συμπλήρωσής της. Τούτο διότι από τα προαναφερθέντα ανωτέρω στις σκέψεις 8 και 9 στοιχεία προκύπτει ότι η εγκριτική της σύναψης της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης 1661(α)26.08.2022 απόφαση του Δ.Σ. της αναθέτουσας ήταν προγενέστερη της 15ης.1.2023 που ήταν η ημερομηνία λήξης της αρχικής σύμβασης ανάθεσης υπηρεσιών Τεχνικού Συμβούλου. (...)Κατ’ ακολουθία του συνόλου των ανωτέρω σκέψεων, η ελεγχόμενη προσφυγή πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 775/2022 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου με συνέπεια να μην κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου τροποποιητικής/συμπληρωματικής σύμβασης, αντίγραφο του οποίου, σε ηλεκτρονική μορφή, επισυναπτόμενο στην παρούσα, τηρείται στη Γραμματεία του Δικαστηρίου, και να επιστραφεί στην προσφεύγουσα το κατατεθέν από αυτήν παράβολο.Για τους λόγους αυτούςΔέχεται την με ΑΒΔ 7705/10.11.2022 προσφυγή της …...Α.Ε..Ανακαλεί την προσβαλλόμενη με αυτή 775/2022 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Δοθέντων όλων των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ναι μεν υφίσταται κατεπείγουσα ανάγκη για παροχή συγκοινωνιακού έργου στην Ανατολική και Δυτική Αττική, όμως η εν λόγω κατεπείγουσα ανάγκη ανάγεται στη σφαίρα ευθύνης της ...... ΑΕ, με συνέπεια να μην δικαιολογείται, εν προκειμένω, η προσφυγή στη διαδικασία ανάθεσης του άρθρου 269 παρ. 1 περ. δ΄ του ν. 4412/2016. Σε κάθε περίπτωση, αν και ήταν σαφές στα αρμόδια όργανα της ...... ΑΕ ότι ο νέος δρομολογούμενος διαγωνισμός, ως εκ του μεγέθους και της πολυπλοκότητάς του, δεν θα ολοκληρωνόταν εγκαίρως, αλλά κατόπιν παρέλευσης μεγάλου χρονικού διαστήματος από τη λήξη της 96/2022 σύμβασης, όπως αυτή «συμπληρώθηκε» κατά τα προεκτεθέντα, δεν τεκμηριώνεται ο λόγος για τον οποίο δεν διερευνήθηκε, ως μεταβατική λύση, η δυνατότητα διενέργειας μιας απλούστερης διαγωνιστικής διαδικασίας (ενδεχομένως με μικρότερη διάρκεια και προϋπολογισμό, καθώς και με δυνατότητα πρόβλεψης δικαιωμάτων προαίρεσης για τυχόν αυξομείωση του συμβατικού αντικειμένου αναλόγως ενδεχόμενων μεταβολών των αναγκών του φορέα κατά την εκτέλεση της σύμβασης) για την κάλυψη των επίμαχων αναγκών μέχρι και την εκτιμώμενη ολοκλήρωση του ανωτέρω διαγωνισμού, δεδομένης μάλιστα και της αποκτηθείσας εμπειρίας από τις συμβάσεις της ...... ΑΕ με την ......... Αττικής ΑΕ. ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1720/2023 

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με δεδομένα αυτά, η επίμαχη σύμβαση έργου της ΔΕΥΑ ..... έπρεπε, ως εκ του ύψους του προϋπολογισμού της διακήρυξης, που υπερέβαινε   το ποσό των 200.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., να υποβληθεί σε προληπτικό έλεγχο νομιμότητας από τον αρμόδιο Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Από τον έλεγχο όμως της διαδικασίας σύναψης της σύμβασης αυτής, όπως ανωτέρω εκτέθηκε, δεν διαπιστώνεται ουσιώδης πλημμέλεια που θα μπορούσε να δημιουργήσει κώλυμα για την υπογραφή της. Εν όψει αυτών, τα αρμόδια όργανα παρέλειψαν να υποβάλουν την εν λόγω σύμβαση στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων, αλλά από πλάνη η οποία, ενόψει και της νομιμότητας της διαδικασίας που προηγήθηκε της σύναψης της σύμβασης, κρίνεται συγγνωστή (Ε.Σ. ΚΠEΔ στο VII Τμ. 294, 212, 198/2017).

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με τις κρινόμενες προσφυγές ζητείται η αναθεώρηση της 1201/2021 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος, με την οποία απορρίφθηκε η προσφυγή της Δ.Ε.Υ.Α.Ν. … και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση της «… Α.Ε.» για ανάκληση της 188/2021 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Με την τελευταία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της Δ.Ε.Υ.Α.Ν. … και της «… Α.Ε.» για την ανάθεση σύμβασης με τίτλο «Εγκατάσταση και λειτουργία μονάδας αφαλάτωσης», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.070.000,00 ευρώ, πλέον Φ.Π.Α..(....)Επομένως δεν συνέτρεξαν απρόβλεπτες περιστάσεις για την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης του άρθρου ..., ενώ τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα με τις κρινόμενες προσφυγές πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμα.Συνεκδικάζει και απορρίπτει τις κρινόμενες προσφυγές αναθεώρησης.