Προθεσμία προσκόμισης απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων, υφιστάμενων χιονοδρομικών κέντρων της περ. δδ' της παρ. 3 του άρθρου 1 του ν. 4276/2014 (Α' 155)».

Παράταση προθεσμίας και τροποποίηση των δικαιολογητικών που προβλέπονται στο άρθρο 13 του Ν. 4179/ 2013 (ΦΕΚ 175/Α΄), όπως ισχύει, για την αδειοδότηση υφιστάμενων χιονοδρομικών κέντρων.

Καθορισμός διαδικασίας χορήγησης έγκρισης λειτουργίας της δραστηριότητας Χιονοδρομικών Κέντρων. 

Καταβολή αμοιβής για υπηρεσίες τεχνικού συμβούλου:..Όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου και ιδίως από τα δύο πολυσέλιδα τεύχη που η ανάδοχος, μηχανικός περιβάλλοντος, συνέταξε και παρέδωσε στο Δήμο ... σε εκτέλεση της σχετικής σύμβασης, οι εκ μέρους της παρασχεθείσες υπηρεσίες αφορούν στην υποβολή προτάσεων αφενός για την τροποποίηση χωροθέτησης και αφετέρου για την τροποποίηση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων του καταφυγίου τουριστικών σκαφών ..., κατόπιν επεξεργασίας και συστηματικής επιστημονικής ανάλυσης χωροταξικών και περιβαλλοντικών δεδομένων, συνιστώσες, ως εκ τούτου, υπηρεσίες εκπόνησης μελετών κατά την έννοια του άρθρου 2 παρ. 3  περ. 6 εδ. α΄ του ν. 4412/2016. Συνεπώς, μη νομίμως ο Δήμαρχος ....,με την 19874/2.10.2018 απόφασή του, ανέθεσε απευθείας τις ως άνω υπηρεσίες στην φερόμενη ως δικαιούχο του εντάλματος, χωρίς τη διενέργεια δημόσιας ηλεκτρονικής κλήρωσης, όπως επιβάλλεται από το άρθρο 118 παρ. 5 και 6 του   ν. 4412/2016. Εντούτοις, ενόψει του ότι οι επίμαχες υπηρεσίες, κατά τα αναφερόμενα στην ως άνω απόφαση του Δημάρχου, αποβλέπουν στη «διευθέτηση μικρών ασυμβατοτήτων» και στη «βελτίωση ορισμένων λειτουργικών χαρακτηριστικών» του άνω καταφυγίου, ήτοι σε μη ουσιώδεις επεμβάσεις στο έργο αυτό, πεπλανημένα, πλην συγγνωστά, εκλήφθηκε ότι επρόκειτο για σύμβαση παροχής υπηρεσιών και επομένως ότι ήταν επιτρεπτή η απευθείας ανάθεσή τους χωρίς την τήρηση της προαναφερόμενης νόμιμης διαδικασίας.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, αν και η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι μη νόμιμη, η θεώρηση του εντάλματος αυτού δικαιολογείται λόγω συγγνωστής πλάνης, πλην δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί λόγω λήξης του οικονομικού έτους 2018.

ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΡΘΩΣΗ:Ζητείται η ακύρωση: 1) της 15364/18.8.2015 απόφασης δημοσιονομικής διόρθωσης του Αναπληρωτή Υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας και 2) της εγκριθείσας στις 14.7.2014 από τον Ειδικό Γραμματέα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων έκθεσης αποτελεσμάτων ελέγχου(..)Ακολούθως προβάλλεται ότι η προσβαλλομένη πάσχει νομίμου ερείσματος, καθόσον κύρια νομική βάση της έκδοσής της αποτελεί η παραβίαση της διάταξης του άρθρου 2 παρ. 7 του ν. 2160/1993, η οποία κατ’ εκτίμηση του δικογράφου, το μεν δεν παραβιάσθηκε, αφού κατ’ ουσίαν είχαν τηρηθεί όλες οι προϋποθέσεις χαρακτηρισμού του ακινήτου ως τουριστικού καταλύματος και, το δε, κατά το χρόνο έκδοσής της ή τουλάχιστον επίδοσης αυτής (16.11.2015) είχε καταργηθεί. Ο λόγος αυτός κατά το πρώτο σκέλος  του κρίνεται κατά πλειοψηφία ομοίως ως απορριπτέος εφόσον η έννοια των διατάξεων του άρθρου 2 παρ. 7 του ν. 2160/1993, όπως προεκτέθηκε στη σκέψη 9 είναι σαφής, και συνεπώς κατά πλάσμα του νόμου απεκδύθη του χαρακτηρισμού του ως τουριστικού καταλύματος το ακίνητο της εκκαλούσας που εκμισθώθηκε για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 90 ημερών, ενώ κατά την μειοψηφούσα άποψη σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 10 το ακίνητο ουδέποτε απώλεσε τον χαρακτήρα του ως τουριστικό κατάλυμα. Περαιτέρω, ο προβαλλόμενος λόγος κατά το δεύτερο σκέλος του πρέπει επίσης να απορριφθεί, καθόσον κρίσιμος εν προκειμένω είναι, όπως προαναφέρθηκε, ο χρόνος έκδοσης της 287248/11452/24.8.2004 απόφασης ένταξης του επενδυτικού σχεδίου της εκκαλούσας στον άξονα 7 του Ε.Π. «Αγροτική Ανάπτυξη-Ανασυγκρότηση της Υπαίθρου 2000-2006», κατά τον οποίο και ήταν σε ισχύ η ανωτέρω διάταξη, όπως αυτή είχε τροποποιηθεί με την παρ.1 του άρθρου 21 του ν. 2741/1999. Τούτο δε έως την 1.1.2015, οπότε και η επίμαχη διάταξη καταργήθηκε με την παρ. 4 του άρθρου 51 του ν. 4276/2014 Α΄155 (στο άρθρο 2 παρ. 1 του οποίου προβλεπόταν ότι, ακίνητο που εκμισθώνεται για προσωρινή διαμονή του μισθωτή έως για χρονικό διάστημα μικρότερο των 30 ημερών, θεωρείται τουριστικό κατάλυμα, ενώ, ήδη από 7.4.2014, η επίμαχη ως άνω διάταξη της παρ.7 του άρθρου 2 του ν. 2160/1993 είχε αντικατασταθεί με την περ. 2 της υποπαρ. ΙΔ1της ΠΑΡ. ΙΔ του ν. 4254/2014, Α΄85/7.4.2014 ως εξής : «Ακίνητο που εκμισθώνεται για προσωρινή διαμονή του μισθωτή για χρονικό διάστημα μικρότερο των τριάντα (30) ημερών θεωρείται τουριστικό κατάλυμα», καταργουμένων εν τέλει αμφοτέρων των ως άνω διατάξεων -και των αντίστοιχων προβλεπόμενων σε αυτές χρονικών περιορισμών- των άρθρων 2 παρ. 7 του ν. 2160/1993 και 2 παρ. 1 του ν. 4276/2014 ήδη από 1.11.2015, δυνάμει της παρ.4 της υποπαρ. Α3 του άρθρου 2 του ν. 4336/2015, Α΄94/14.8.2015). Ωστόσο, ουδεμία των ως άνω τροποποιήσεων καταλαμβάνει ούτε αφορά στον κρίσιμο χρόνο ένταξης του επίμαχου επενδυτικού σχεδίου στο Ε.Π., ούτε καν στο ελεγχόμενο διάστημα τήρησης μακροχρόνιων υποχρεώσεων (15.1.2009 έως 15.1.2014), μη δυνάμενης να προβληθεί βασίμως, κατ’ εκτίμηση του σχετικού λόγου, τυχόν πρόκληση στην εκκαλούσα σύγχυσης περί του εφαρμοστέου νομοθετικού πλαισίου.Περαιτέρω η εκκαλούσα προβάλλει αντιφατικότητα και έλλειψη αιτιολογίας της προσβαλλομένης. Ωστόσο, από την προσβαλλομένη, με την ειδικότερη αναφορά αυτής στην οικεία έκθεση ελέγχου στην οποία ερείδεται και της οποίας η εκκαλούσα έλαβε έγκαιρα πλήρη γνώση, ασκώντας τα δικαιώματα άμυνάς της, προκύπτει κατά τρόπο σαφή η συλλογιστική του εκδόντος την προσβαλλομένη οργάνου, ως προς τους λόγους που δικαιολογούν την αναλογική επιστροφή μέρους της καταβληθείσας ενίσχυσης, και δη αντιστοίχως της διαπιστωθείσας απόκλισης από τις αναληφθείσες υποχρεώσεις περί διενέργειας τουριστικών μισθώσεων, παρελκούσης ως αλυσιτελούς της περαιτέρω διευκρίνισης του αχρεώστητου ή παράνομου χαρακτήρα της καταβολής, δεδομένου ότι επισύρουν την αυτή συνέπεια της επιβολής της δημοσιονομικής διόρθωσης. Ειδικότερα, η επιστροφή μέρους της ενίσχυσης δικαιολογείται από το ότι και οι 6 κατοικίες είχαν εκμισθωθεί με συνεχόμενη μακροχρόνια μίσθωση, η οποία, όπως σαφώς προκύπτει από την έκθεση ελέγχου και δεν αμφισβητείται από την εκκαλούσα, υπερβαίνει σε κάθε περίπτωση τους 30 μήνες. Ως εκ τούτου, με νόμιμη αιτιολογία η προσβαλλομένη, αφού προσδιόρισε με σαφήνεια την αποδιδόμενη στην εκκαλούσα παρατυπία, συνιστάμενη σε αλλαγή χρήσης της επένδυσης,  έκρινε ότι, σύμφωνα με τις ισχύουσες κατά τον κρίσιμο χρόνο διατάξεις του ν. 2160/1993, τα ανωτέρω ακίνητα δεν θεωρούνται τουριστικά καταλύματα, καθώς αποδεδειγμένα εκμισθώθηκαν για διαμονή του μισθωτή για διάστημα που υπερβαίνει κατά πολύ τις προβλεπόμενες στο νόμο 90 ημέρες (ενίοτε και τα 4 έτη) και άρα η εκκαλούσα μετέβαλε καταφανώς την προβλεπόμενη στο εγκριθέν και επιχορηγηθέν επενδυτικό της σχέδιο χρήση και εκμετάλλευση αυτών, προβαίνοντας σε αστικές μισθώσεις αντί τουριστικών, ως είχε δεσμευθεί. (Ι Τμ. 236/2019, 1253/2016, 636/2015, 3719/2014). Εξάλλου, απορριπτέος τυγχάνει ο λόγος περί παράβασης της αρχής της αναλογικότητας, καθώς εν προκειμένω, μετά τη διαπίστωση της παραβίασης των όρων χορήγησης της ενίσχυσης, νομίμως επιβλήθηκε η συγκεκριμένη δημοσιονομική διόρθωση, για τον προσδιορισμό της οποίας τηρήθηκε προσηκόντως η αρχή της αναλογικότητας, αφού λήφθηκε υπόψη το είδος της παράβασης και η σοβαρότητα της διαπιστωθείσας παρατυπίας που συνίστατο στη μεταβολή της χρήσης των ακινήτων από τουριστικά σε αστικά με τη μακροχρόνια μίσθωση αυτών, η οποία μάλιστα υπερέβαινε κατά πολύ τις 90 ημέρες, δημιουργώντας συνθήκες εκμίσθωσης ίδιες με τις ισχύουσες γενικώς επί αστικών εκμισθώσεων ακινήτων, λαμβανομένης περαιτέρω υπόψη της υπερβαίνουσας το ως άνω νόμιμο όριο διάρκειας εκάστης, ήτοι της  διαπιστωθείσας απόκλισης από το νόμιμο όριο χρόνου τουριστικής εκμίσθωσης για εκάστη κατοικία, προκειμένου ο αριθμητικός προσδιορισμός του προς ανάκτηση ποσού να γίνει αναλογικά, αντί της επιστροφής του συνόλου της επιχορήγησης. Ως εκ τούτου και λαμβανομένης περαιτέρω υπόψη της χρήσης σαφούς μαθηματικού τύπου προς υπολογισμό αναλογικά των προς ανάκτηση ποσών, η επιβολή της συγκεκριμένης δημοσιονομικής διόρθωσης δεν παρίσταται κατά την κρίση του Δικαστηρίου καταφανώς δυσανάλογη προς τον επιδιωκόμενο από τις εν προκειμένω εφαρμοστέες διατάξεις σκοπό ανάκτησης των μη ορθώς διατεθέντων, για την επίτευξη των χρηματοδοτούμενων στόχων, κονδυλίων και αποτροπής της διασπάθισης αυτών (Ι Τμ. 1450/2018, 1007/2017, 1699/2016).Συνακόλουθα, η ένδικη έφεση πρέπει κατά την πλειοψηφούσα άποψη να απορριφθεί και να διαταχθεί η κατάπτωση του κατατεθέντος παραβόλου υπέρ του Δημοσίου, ενώ κατά την μειοψηφούσα άποψη να γίνει δεκτή. 

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Αίτηση ανάκλησης της 46/2016 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(...) Με την κρινόμενη αίτηση προβάλλεται ότι η κρίση της Επιτροπής Διαγωνισμού περί αποκλεισμού της προσφοράς της εταιρείας «…..» ως τυπικώς μη αποδεκτής, λόγω μη αναφοράς, αφ’ ενός, των τίτλων σπουδών και των επαγγελματικών προσόντων του ιατρού εργασίας στη δήλωση σχετικά με το τεχνικό προσωπικό που διαθέτει, αφ’ ετέρου, του αριθμού της διακήρυξης στην εγγυητική επιστολή συμμετοχής, οφείλεται στη ρητή διατύπωση της διακήρυξης (άρθρα 4.2.α. και 4.4.), σύμφωνα με την οποία η υποχρέωση προσκόμισης των εν λόγω δικαιολογητικών, με το αντίστοιχο περιεχόμενο, έχει τεθεί επί ποινή αποκλεισμού των προσφορών. Οι ελλείψεις δε αυτές συνιστούν ουσιώδη απόκλιση από τις διατάξεις της διακήρυξης. Όμως, ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, καθόσον, όπως ορθά διαλαμβάνει και η προσβαλλόμενη πράξη, η επίμαχη εγγυητική επιστολή συμμετοχής αναφέρει ότι εκδίδεται «για την συμμετοχή στον διενεργούμενο Β΄ επαναληπτικό δημόσιο διεθνή ανοικτό διαγωνισμό της 24.9.2015 για την προμήθεια υλικών και των απαιτούμενων εργασιών επισκευής και συντήρησης της Πλωτής Δεξαμενής “…”» (15.000 Τ) του …, σύμφωνα με την από 3.8.2015 διακήρυξη». Ως εκ τούτου από τα μνημονευόμενα στην εγγυητική επιστολή στοιχεία, σε συνδυασμό λαμβανόμενα, προκύπτει, κατά τρόπο μη επιδεχόμενο εύλογης αμφισβήτησης, ότι η εκδοθείσα εγγυητική επιστολή αφορά πράγματι στην συγκεκριμένη διαγωνιστική διαδικασία. Ως εκ τούτου, μη νομίμως αποκλείστηκε η εταιρεία «…..» για τον λόγο αυτό. Επί του δεύτερου λόγου αποκλεισμού της ως άνω εταιρείας, επισημαίνεται ότι η υποβληθείσα από 23.9.2015 υπεύθυνη δήλωση του νομίμου εκπροσώπου της είχε την προβλεπόμενη από τη διακήρυξη διατύπωση, σύμφωνα με το άρθρο 4.2.α.5. αυτής, αφού με αυτή δήλωνε το τεχνικό προσωπικό (…. – ναυπηγός μηχανικός, ως τεχνικός ασφαλείας, …. – ναυπηγός μηχανικός, …. – ναυπηγός μηχανικός, ως υπεύθυνος ποιότητας και …. – ιατρός εργασίας) που διέθετε, προσκόμισε δε αντίγραφα των σχετικών τίτλων σπουδών, πλην αυτών που αφορούσαν στον ιατρό εργασίας. Ενόψει, συνεπώς, του γεγονότος ότι η εταιρεία υπέβαλε το ζητούμενο από τη διακήρυξη δικαιολογητικό, πλην με την ανωτέρω επουσιώδη έλλειψη, οι αρχές της χρηστής διοίκησης και της αναλογικότητας επέβαλαν, στην αναθέτουσα αρχή την υποχρέωση πριν απορρίψει την προσφορά της, να ζητήσει σχετικές διευκρινίσεις. Εξάλλου, ούτε κατά την διάρκεια της διαγωνιστικής διαδικασίας αμφισβητήθηκε, ούτε με την κρινόμενη αίτηση αμφισβητείται ότι ο ιατρός εργασίας που δήλωσε η αποκλεισθείσα εταιρεία δεν είχε νόμιμο τίτλο σπουδών και σχετική επαγγελματική κατάρτιση. Εξάλλου, ο λόγος, με τον οποίο προβάλλεται ότι η απόρριψη της προσφοράς της εταιρείας «…..» ως τεχνικώς μη αποδεκτής, λόγω μη αναφοράς του χρόνου παράδοσης των εργασιών και του χρόνου ισχύος της, οφείλεται στο γεγονός ότι οι ελλείψεις αυτές συνδέονται με την μη ρητή αποδοχή των αντίστοιχων όρων της διακήρυξης, ενώ, περαιτέρω, έθεταν και ζήτημα αξιοπιστίας της προσφοράς, είναι ομοίως απορριπτέος ως αβάσιμος. Τούτο, διότι, αφ’ ενός, η αποκλεισθείσα εταιρεία, με την από 24.9.2015 αίτησή της για συμμετοχή στο διαγωνισμό, δήλωσε ότι αποδέχεται πλήρως και ανεπιφύλακτα όλους τους όρους της διακήρυξης του διαγωνισμού, μεταξύ των οποίων και οι κρίσιμοι εν προκειμένω όροι των άρθρων 3.11. και 13.1.8., που ορίζουν ότι οι προσφορές ισχύουν και δεσμεύουν τους προσφέροντες για 120 ημέρες και ότι ο χρόνος παράδοσης των υλικών και εργασιών δεν μπορεί να υπερβαίνει του τρεις μήνες, αφ΄ετέρου, σύμφωνα με το άρθρο 3.9. της διακήρυξης του ελεγχόμενου διαγωνισμού «Ο προσφέρων θεωρείται ότι αποδέχεται πλήρως και ανεπιφυλάκτως όλους τους όρους της διακήρυξης». Συνεπώς ουδεμία αμφιβολία καταλειπόταν αναφορικά με την δέσμευση της εταιρείας «…..», αφενός, ως προς τον χρόνο ισχύος της προσφοράς της, και αφετέρου, ως προς τον χρόνο παράδοσης των υλικών και εργασιών, κατά τα ορθώς κριθέντα με την προσβαλλόμενη πράξη. Τέλος, απορριπτέος είναι και ο ισχυρισμός ότι δεν ασκήθηκαν ενστάσεις και ένδικα βοηθήματα κατά της διαγωνιστικής διαδικασίας από κανένα συμμετέχοντα, σε κάθε δε περίπτωση η τάχιστη υπογραφή της σύμβασης θα αποτρέψει την επέλευση πολλών υφιστάμενων κινδύνων, μεταξύ άλλων και της βύθισης της δεξαμενής. Και τούτο, διότι ο προσυμβατικός έλεγχος της νομιμότητας των δημοσίων συμβάσεων, που ασκείται κατά το άρθρο 98 παρ. 1 περ. β΄ του Συντάγματος από το Ελεγκτικό Συνέδριο, θεσπισμένος κατά κύριο λόγο με σκοπό την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος, στο οποίο πρωτίστως αποβλέπει η αρχή της νομιμότητας, είναι πλήρης, καθολικός, αυτεπάγγελτος και ανεξάρτητος από την άσκηση ενστάσεων και ενδίκων βοηθημάτων κατά του κύρους του διαγωνισμού. Αναφορικώς δε με τον προβαλλόμενο λόγο περί επαπειλούμενου κινδύνου καταστροφής της επίμαχης δεξαμενής, ανεξαρτήτως του ότι για την απόδειξή του δεν προσκομίζεται κανένα αποδεικτικό στοιχείο, αυτός είναι απορριπτέος ως αλυσιτελής, καθόσον, και αληθής υποτιθέμενος ως προς την πραγματική του βάση, δεν δύναται να οδηγήσει στην κρίση ότι νομίμως αποκλείστηκε από τον διαγωνισμό η εταιρεία «….(..)Δεν ανακαλεί την 46/2016 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.