Με την προδικαστική προσφυγή επιδιώκεται η ακύρωση της απόφασης 621/2020 της Οικονομικής Επιτροπής, η οποία ανέδειξε την παρεμβαίνουσα ένωση εταιριών ως προσωρινή ανάδοχο του έργου «Περιβαλλοντική αναβάθμιση και απόδοση σε κοινή χρήση του πάρκου». Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά τη διαμόρφωση ενιαίας περίφραξης του χώρου του πάρκου, την οργάνωση έξι εισόδων για πεζούς και τη δημιουργία βασικών κατασκευών όπως αναψυκτήρια, πέργκολες, ξύλινες πλατφόρμες, κέντρο νερού και ρεύματος. Υποστηρίζεται ότι απόρριψαν νομίμως άλλες προσφορές μετά από έλεγχο εγγυητικών επιστολών.

Προγραμματικές συμβάσεις.Μη νόμιμη η καταβολη που αφορουσε  στη δαπάνη πληρωμής, στο "Κέντρο Ερευνών Πανεπιστημίου ….", της «πρώτης δόσης χρηματοδότησης της προγραμματικής σύμβασης» για την "Παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών για την υποστήριξη του Δήμου στην αξιολόγηση και βελτίωση της οικονομικής του λειτουργίας με κατάρτιση και παρακολούθηση του Ολοκληρωμένου Πλαισίου Δράσης".(...)Υπό τα ανωτέρω δεδομένα και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: Από το παρατεθέν περιεχόμενο της ελεγχόμενης σύμβασης προκύπτει, κατά ορθό νομικό χαρακτηρισμό αυτής (βλ. ΑΠ. Ολ. 123/2012, 7/2011), ότι, αν και φέρεται ως προγραμματική σύμβαση του άρθρου 100 του ν.3852/2010, αυτή συνιστά κατ' ουσία απευθείας ανάθεση υπηρεσιών από το Δήμο στο Πανεπιστήμιο ….. (κι όχι ως εσφαλμένως υπολαμβάνει, στο δεύτερο λόγο διαφωνίας της, η διαφωνούσα Επίτροπος στο "Κέντρο Ερευνών Πανεπιστημίου …..", το οποίο αποτελεί υπηρεσιακή μονάδα του που δεν διαθέτει ιδία νομική οντότητα, και στο οποίο σύμφωνα, σε κάθε περίπτωση, με το άρθρο 3 παρ. 5 της ελεγχόμενης σύμβασης τα «ποσά της χρηματοδότησης της σύμβασης θα κατατίθενται από το Δήμο σ' αυτό», βλ. 219/2010, 377, 117/2009, 131/2006 πράξεις VII Τμ. Ελ.Συν., ΣτΕ 1128/2009, Ε.Α. ΣτΕ 405/2007). Η ως άνω δε απευθείας ανάθεση αντιβαίνει στις μνημονευθείσες (ανωτέρω σκέψη 3) διατάξεις των άρθρων 209 παρ. 9 και 10 του Κ.Δ.Κ., καθόσον δεν συντρέχουν οι περιοριστικά αναφερόμενες στις εν λόγω διατάξεις περιπτώσεις που δικαιολογούν την προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία ανάθεσης, από τους δήμους, συμβάσεων παροχής υπηρεσιών. Συγκεκριμένα, από το αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης προεχόντως δε, από τον προσδιορισμό των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των συμβαλλόμενων μερών προκύπτει ότι δεν αφορά σε αλληλοσυμπλήρωση αρμοδιοτήτων ή οικονομικοτεχνικών μέσων δημοσίων νομικών προσώπων στο πλαίσιο κοινά εξυπηρετούμενου δημόσιου σκοπού, που όπως προεκτέθηκε (ανωτέρω σκέψη 3) απαιτείται να αφορά η προγραμματική σύμβαση του άρθρου 100 του ν.3852/2010. Αντίθετα, όπως προκύπτει, το Πανεπιστήμιο ….. υποχρεούται, έναντι καταβολής ανταλλάγματος από το Δήμο (30.000,00 ευρώ), στη παροχή προς αυτόν, απλώς, συγκεκριμένων υπηρεσιών συμβουλευτικής υποστήριξής του σε θέματα που αφορούν στην αξιολόγηση της υφιστάμενης οικονομικής κατάστασής του και εκπόνηση σχεδίου βελτίωσης αυτής, υπηρεσίες που είναι ανοικτές στον ανταγωνισμό και παρέχονται ελεύθερα στον ιδιωτικό τομέα από οποιονδήποτε δραστηριοποιούμενο στο σχετικό τομέα πάροχο.

Ανάθεση του έργου «Αποκατάσταση διοχετευτικότητας τάφρων Αγκαθιάς και Αγίας Τριάδας»...ζητείται η ανάκληση της 10/2017 Πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Υπηρεσία Επιτρόπου στο Νομό Θεσσαλονίκης.(...)Σύμφωνα με τις προπαρατεθείσες διατάξεις, μια δημόσια σύμβαση έχει το χαρακτήρα σύμβασης έργου όταν το εκάστοτε συγκεκριμένο αντικείμενό της αφορά σε ένα επιδιωκόμενο από μία αναθέτουσα αρχή αυτοτελές, οικονομικά ή τεχνικά, λειτουργικό αποτέλεσμα συνόλου οικοδομικών εργασιών ή εργασιών μηχανικού (βλ. και Τμ. Μειζ.Επτ.Συν. Ε.Σ. 1182/2015, VI Τμ. Ε.Σ. 4187/2014, 405/2017)..(...)Επομένως, ο χαρακτήρας της ελεγχόμενης σύμβασης δεν είναι αυτός της παροχής υπηρεσιών καθαρισμού κοιτών ποταμών ή ρεμάτων από φερτά υλικά ή απορρίμματα, όπως εσφαλμένα κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη, αλλά η κατασκευή ενός πλήρως λειτουργικού έργου, το οποίο επιτελεί μία τεχνική λειτουργία, ως προϊόν των εργασιών που θα εκτελεστούν, που συνίσταται στην κατασκευή ενός ολοκληρωμένου συστήματος για την εξασφάλιση της φυσικής και ομαλής ροής και απορροής των υδάτων και την αποτροπή υπερχειλίσεων ή πλημμυρών στο υδάτινο πλέγμα της ευρύτερης γεωγραφικής περιοχής του Δήμου Αλεξάνδρειας. Κατά συνέπεια, η σύναψη της ελεγχόμενη δημόσιας σύμβασης έργου διέπεται από τις οικείες διατάξεις περί ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων έργων του ν. 4412/2016 και, ως εκ τούτου, νομίμως με τη διακήρυξη κλήθηκαν να λάβουν μέρος στη διαδικασία ανάθεσης εργοληπτικές επιχειρήσεις εγγεγραμμένες στην κατηγορία Υδραυλικών Έργων του Μ.Ε.ΕΠ. ή στο σχετικό επαγγελματικό μητρώο του κράτους εγκατάστασης του υποψηφίου, ενώ δεν απαιτείτο, ως εκ της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης, η διαβίβαση περίληψης της διακήρυξης για δημοσίευση στην Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στη δε εκτιμώμενη αξία της σύμβασης νομίμως προστέθηκε ποσοστό Γ.Ε. & Ο.Ε., απρόβλεπτων δαπανών και κονδύλιο αναθεώρησης τιμών. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, ο προβαλλόμενος με την υπό κρίση αίτηση πρώτος λόγος ανάκλησης είναι βάσιμος και πρέπει να γίνει δεκτός και να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη κατά τούτο. (...)Η Επιτροπή Διαγωνισμού μη νομίμως συγκροτήθηκε από τον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, καθόσον, σύμφωνα με τη ρύθμιση του άρθρου 176 του ν. 3852/2010, η οποία δεν έχει καταργηθεί ή τροποποιηθεί από το νεότερο ν. 4412/2016, η αρμοδιότητα συγκρότησης της Επιτροπής αυτής ανήκει στην Οικονομική Επιτροπή της Περιφέρειας, όπως ορθώς έκρινε η προσβαλλόμενη Πράξη.(...)Με την προσβαλλόμενη Πράξη, με την οποία κρίθηκε ότι συντρέχει νόμιμος λόγος που κωλύει την υπογραφή της ελεγχόμενης σύμβασης, για το λόγο ότι κατά την υποβολή από τον προσωρινό ανάδοχο, στις 20.2.2017, των προβλεπόμενων από τη διακήρυξη δικαιολογητικών, δεν βρίσκονταν σε ισχύ το αποδεικτικό ενημερότητας για χρέη προς το Δημόσιο και η ασφαλιστική ενημερότητα από το Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε., ορθώς ερμηνεύτηκαν οι κρίσιμες διατάξεις του ν. 4412/2016. Τούτο διότι, όπως ρητώς ορίζεται στο άρθρο 104 παρ. 1 του ν. 4412/2016 (βλ. ανωτέρω σκέψη 6) και στους όρους του άρθρου 23.2 της διακήρυξης (βλ. ανωτέρω σκέψη 7.2.), η συνδρομή των ως άνω κριτηρίων ποιοτικής επιλογής του προσφέροντος κρίνεται σε τρία διαφορετικά στάδια, με διακριτές για κάθε στάδιο συνέπειες στην περίπτωση διαπίστωσης μη συνδρομή τους και, συγκεκριμένα, κατά την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής των προσφορών, κατά την υποβολή των δικαιολογητικών από τον προσωρινό ανάδοχο και κατά την υποβολή από αυτόν τον επικαιροποιημένων δικαιολογητικών πριν τη σύναψη της σύμβασης. (...)Μετά από όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, η υπό κρίση αίτηση πρέπει να απορριφθεί, κωλυομένης της υπογραφής της ελεγχόμενης σύμβασης, αφού απορρίφθηκε ο τρίτος λόγος ανάκλησης, εξακολουθώντας έτσι να συντρέχει διακωλυτικός λόγος για τη σύναψη της σύμβασης αυτής, ο οποίος συνίσταται σε πλημμέλειες που διαπιστώθηκαν στην έκδοση του από 22.2.2017 πρακτικού της Επιτροπής Διαγωνισμού και της εγκριτικής αυτού 377/21.3.2017 κατακυρωτικής απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, κατά το στάδιο ελέγχου των υποβληθέντων από τον προσωρινό ανάδοχο προβλεπομένων από τη διακήρυξη δικαιολογητικών, για την απόδειξη μη συνδρομής λόγων αποκλεισμού καθώς και για την πλήρωση των κριτηρίων ποιοτικής επιλογής, δυνάμενης δε της αναθέτουσας αρχής, στο πλαίσιο των ρυθμίσεων των άρθρων 106 παρ. 3 και 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016, να αποφασίσει την επανάληψη της διαδικασίας από το ως άνω στάδιο, στο οποίο εμφιλοχώρησε το σφάλμα.

Συμπληρωματική σύμβαση: ζητείται η ανάκληση της 558/2018 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου​(...)) Οι εργασίες της συμπληρωματικής σύμβασης δεν αφορούν σε αντικείμενο άσχετο με αυτό της αρχικής σύμβασης (ανέγερση κτιρίου), αλλά αντιθέτως, αφορούν στην αντιπλημμυρική προστασία του ανωτέρω κτιρίου, συνεπώς είναι απολύτως αναγκαίες και άρρηκτα συνδεδεμένες με την κατασκευή του. Τα ανωτέρω είναι απορριπτέα ως αβάσιμα, καθώς οι εργασίες της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης που αφορούν, όπως αναφέρθηκε ανωτέρω (βλ. σκέψη ΙΙΙ της παρούσας), την κατασκευή των περιμετρικών οδών που προβλέπεται από την πράξη εφαρμογής ρυμοτομικού σχεδίου στην περιοχή με τους πεζοδρόμους που προβλέπονται σε επαφή με τα οικοδομικά τετράγωνα 588, 589, 587, 596, 555, 554, καθώς και τη διαμόρφωση της προβλεπόμενης πλατείας κατάντη του υπό κατασκευή κτιρίου, αφορούν πράγματι σε αντικείμενο άσχετο σε σχέση με το αντικείμενο της αρχικής σύμβασης που αφορά αποκλειστικώς την ανέγερση του κτιρίου που θα στεγάσει το Κέντρο Κοινωνικών Προνοιακών Υποδομών και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Πρόνοιας του Δήμου ....... Αναργύρων – Καματερού. Συνεπώς, η ελεγχόμενη συμπληρωματική σύμβαση αφορά έργο διαμόρφωσης του περιαστικού περιβάλλοντος και ολοκλήρωσης του ρυμοτομικού σχεδίου της περιοχής), το οποίο δεν προβλεπόταν στην αρχική μελέτη και επομένως πρόκειται για ανεπίτρεπτη εκ των υστέρων (μετά τη δημοπράτηση) επέκταση του τεχνικού αντικειμένου του αρχικού έργου, που δεν ήταν γνωστή στο σύνολο των εργοληπτικών επιχειρήσεων που συμμετείχαν στη διαγωνιστική διαδικασία για την ανάθεση της εκτέλεσης του αρχικού έργου, κατά την υποβολή της προσφοράς τους, και, ως εκ τούτου δεν αποτέλεσε τη βάση της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου. Β) Περαιτέρω, προβάλλεται ότι ναι μεν οι παράμετροι που αφορούσαν τον περιβάλλοντα χώρο του κτιρίου (π.χ. η ύπαρξη ενεργών πηγαδιών και ενεργού ρέματος, καθώς και η εναπόθεση φερτών υλικών στους πέριξ στενούς δρόμους) ήταν γνωστές εκ των προτέρων, όμως άλλαξε αιφνίδια και απρόβλεπτα ο τρόπος αλληλεπίδρασής τους και συγκεκριμένα η υδραυλική συμπεριφορά της περιοχής. Ειδικότερα, στο παρακείμενο ρέμα της Εσχατιάς πραγματοποιήθηκαν δύο έργα, και συγκεκριμένα το έργο «Διευθέτηση ρέματος Εσχατιάς - Τμήμα 1ο (από πλατεία Ιλίου έως συμβολή αγωγού Ευπυρίδων)» που αποπερατώνεται στις 3.3.2019 και το έργο «…..» που παραλήφθηκε στις 13.7.2018, τα οποία είχαν δυσμενείς συνέπειες για τη θέση που θα κατασκευαστεί το κτίριο που θα στεγάσει το Κέντρο Κοινωνικών Προνοιακών Υποδομών και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Πρόνοιας του Δήμου .......…-…., και συγκεκριμένα το κατέστησαν περισσότερο ευάλωτο σε πλημμυρικά φαινόμενα, η επέλευση των οποίων είναι βέβαιη. Επιπλέον, έχει λάβει χώρα και το άγνωστο κατά το χρόνο δημοπράτησης του αρχικού έργου, φαινόμενο της ραγδαίας αύξησης των βροχοπτώσεων στην περιοχή της Αττικής. Πλην όμως, από κανένα στοιχείο του φακέλου (μελέτες κ.λπ.) δεν προκύπτει ότι η εκτέλεση των ελεγχόμενων συμπληρωματικών εργασιών κατέστη αναγκαία λόγω των ως άνω επικαλούμενων απρόβλεπτων περιστάσεων κατά την εκτέλεση του αρχικού έργου. Γ) Επιπλέον, όσον αφορά την αναθεώρηση της οικοδομικής άδειας, προβάλλεται ότι αυτή δεν οφείλεται σε πλημμελή εφαρμογή της σχετικής μελέτης αλλά στην προσαρμογή της κατασκευής του κτιρίου στο νέο Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ), ο οποίος έγινε υποχρεωτικός το έτος 2017, ήτοι μετά από το χρόνο ανάθεσης του αρχικού έργου. Με το νέο ΚΕΝΑΚ αυξήθηκε το ελάχιστο πάχος θερμομόνωσης και για το λόγο αυτό ήταν επιβεβλημένη η κατασκευή θερμοπρόσοψης στο κτίριο με πάχος μονωτικού 7 εκατοστών, γεγονός που επέδρασε στις διαστάσεις του κτιρίου και κατέστησε αναγκαία την αναθεώρηση της οικοδομικής άδειας. Όμως, σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει τον 2ο Ανακεφαλαιωτικό Πίνακα και την ελεγχόμενη 1η συμπληρωματική σύμβαση, η τακτοποίηση των μετρικών αποκλίσεων που κατέστησε αναγκαία την αναθεώρηση της οικοδομικής άδειας, δεν οφείλεται αποκλειστικά στην κατασκευή θερμοπρόσοψης στο κτίριο, η οποία σε κάθε περίπτωση είναι άσχετη με την κατασκευή των περιμετρικών οδών και τη διαμόρφωση της προβλεπόμενης πλατείας κατάντη του κτιρίου που αποτελούν αντικείμενο της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης. Δ) Τέλος, προβάλλεται ότι η παράμετρος που αφορά την ασφάλεια του κτιρίου και των χρηστών του από πλημμυρικά φαινόμενα, δεν είχε αντιμετωπιστεί από τη σχετική μελέτη συγγνωστώς, και εμφιλοχώρησε πλάνη της αναθέτουσας αρχής σχετικά με τους διακωλυτικούς λόγους της υπογραφής της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης, οι οποίοι αναφέρονται στην προσβαλλόμενη πράξη. Ο λόγος αυτός πρέπει να απορριφθεί προεχόντως ως αόριστος, καθώς ο αιτών Δήμος δεν συγκεκριμενοποιεί σε τι συνίσταται η συγγνωστή πλάνη των οργάνων του, σε κάθε δε περίπτωση είναι απορριπτέος, ενόψει της σαφήνειας των εφαρμοστέων διατάξεων περί των προϋποθέσεων σύναψης συμπληρωματικών συμβάσεων (βλ. Ε.Σ. VI Τμ. 842/2018). Συνεπώς, ορθώς έκρινε το Κλιμάκιο ότι κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου συμπληρωματικής σύμβασης, απορριπτομένων όλων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών του αιτούντος.Δεν ανακαλεί την 558/2018 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ.-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/343/2019,Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η ένδικη αίτηση αναθεώρησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση, να αναθεωρηθεί η 1884/2018 απόφαση του VI Τμήματος και, ακολούθως, κατά παραδοχή της από 24.12.2018 αίτησης, να ανακληθεί η 558/2018 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου και να υπογραφεί το σχέδιο 1ης συμπληρωματικής σύμβασης μεταξύ του αιτούντος Δήμου και της παρεμβαίνουσας κοινοπραξίας