Με την προδικαστική προσφυγή, ο προσφεύγων επιδιώκει την ακύρωση του Πρακτικού Τεχνικής Αξιολόγησης της ΔΕΗ Α.Ε. που απέρριψε την προσφορά του στον διαγωνισμό για την υλοποίηση ενιαίας πλατφόρμας διαχείρισης ηλεκτρονικών υπογραφών και προηγμένων υπηρεσιών. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορούσε την προμήθεια κεντρικής πλατφόρμας διαχείρισης ηλεκτρονικών και ψηφιακών υπογραφών, ειδικών ταμπλετών υπογραφής, υπηρεσιών εγκατάστασης και παραμετροποίησης, διασύνδεσης με εσωτερικά συστήματα της ΔΕΗ, εκπαίδευσης χρηστών και ελεγκτή ορθότητας, με προϋπολογισμό 483.400 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ).

Επειδή, με την προδικαστική προσφυγή η αιτούσα είχε ισχυρισθεί και με την υπό κρίση αίτηση επαναλαμβάνει, ότι η αναθέτουσα αρχή παρέβη την υποχρέωση που υπείχε από τη διάταξη του άρθρου 3 του π.δ. 60/2007 να αντιμετωπίζει ισότιμα, χωρίς διακρίσεις και με διαφάνεια τους διαγωνιζομένους, διότι διενήργησε διαπραγματεύσεις με την αιτούσα και την παρεμβαίνουσα μόνο για τη τιμή του τομογράφου 16 τομών και στη συνέχεια διαπραγματεύθηκε μόνο με την παρεμβαίνουσα την τιμή των 40 τομών που τελικώς επελέγη προς προμήθεια. Με τον τρόπο αυτό, η αιτούσα ισχυρίζεται ότι αυτή στερήθηκε της δυνατότητας να συμμετάσχει στις διαπραγματεύσεις για το εν τέλει αντικείμενο της προμήθειας. Ο λόγος αυτός πιθανολογείται σοβαρώς ως βάσιμος, δεδομένου ότι, αφού αποφασίσθηκε η αναβάθμιση του προς προμήθεια μηχανήματος και η συνέχιση με τον τρόπο αυτό του διαγωνισμού, θα έπρεπε, ενόψει της αρχής της ισότιμης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων (αρθ.3 και 24 παρ. 3 π.δ.60/2007), να κληθούν ξανά και οι δύο συμμετασχούσες στο διαγωνισμό εταιρείες προκειμένου να συνεχίσουν τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης και για το αναβαθμισμένο μηχάνημα.

Διαγωνισμός συμβολαιογράφων-αίτηση ακυρώσεως:..Ήδη με την υπό κρίση αίτηση προβάλλουν ότι η ως άνω διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 25 του ν. 2830/2000, όπως έχει αντικατασταθεί και ισχύει, αντίκειται στις συνταγματικές αρχές της ισότητας και της αξιοκρατίας, εφόσον η πρόσβαση σε δημόσιες θέσεις και αξιώματα πρέπει να στηρίζεται σε κριτήρια που συνάπτονται με την προσωπική αξία και ικανότητα των υποψήφιων για την κατάληψή τους. Κατά τους αιτούντες, οι ως άνω διατάξεις που περιορίζουν τους υποψήφιους να εκφράσουν προτίμηση για μια μόνον ειρηνοδικειακή περιφέρεια εφετείου της χώρας, επιτρέπουν το διορισμό υποψηφίων με χαμηλότερη βαθμολογία από εκείνη που λαμβάνουν άλλοι συνυποψήφιοί τους, οι οποίοι παραμένουν αδιόριστοι, λόγω του τυχαίου και συμπτωματικού γεγονότος ότι επέλεξαν θέση για την οποία εκ του αποτελέσματος αποδεικνύεται ότι απαιτείται υψηλότερη βαθμολογία, παρά το γεγονός ότι έχουν εξετασθεί στα ίδια μαθήματα στα πλαίσιο του ίδιου διαγωνισμού και έχουν λάβει υψηλότερη βαθμολογία. Όπως δε έχει εκτεθεί ανωτέρω στην σκέψη 7, με το από 1.2.2012 υπόμνημά τους ισχυρίζονται ότι εν προκειμένω έχουν διορισθεί σε άλλες ειρηνοδικειακές περιφέρειες εφετείων της χώρας συγκεκριμένοι υποψήφιοι, οι οποίοι αναφέρονται ονομαστικά, που έλαβαν χαμηλότερη από αυτούς βαθμολογία στον επίμαχο διαγωνισμό συμβολαιογράφων 2010. Ο λόγος ακυρώσεως αυτός, σύμφωνα με τα γενόμενα ανωτέρω δεκτά, είναι βάσιμος διότι η ρύθμιση της διατάξεως της παρ. 3 του άρθρου 25 του ν. 2830/2000, όπως έχει αντικατασταθεί και ισχύει, είναι ανίσχυρη ως αντισυνταγματική και, επομένως, μη νόμιμος είναι και ο αντίστοιχος όρος της υπ΄ αριθμ. 32779/9.6.2010 προκηρύξεως του Γενικού Γραμματέα Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (497 Γ΄/11.6.2010) που την επαναλαμβάνει.Επειδή, μετά την επίλυση του παραπεμφθέντος, με την 1539/2013 παραπεμπτική απόφαση του Γ΄ Τμήματος, ζητήματος και λαμβανομένων υπόψη των περιληφθεισών στο διατακτικό της οριστικών διατάξεων, οι οποίες εκτίθενται στην ανωτέρω σκέψη 5, η υπό κρίση αίτηση πρέπει να γίνει κατά τα λοιπά δεκτή ως προς τους αιτούντες ... και ..., να ακυρωθεί η παράλειψη διορισμού τους, η οποία εκδηλώθηκε με τον διορισμό εκείνων εκ των συνυποψηφίων τους στο διαγωνισμό συμβολαιογράφων του έτους 2010, που έλαβαν χαμηλότερη από αυτούς βαθμολογία, να αναπεμφθεί δε η υπόθεση στη Διοίκηση προκειμένου να κληθούν οι αιτούντες αυτοί, κατά φθίνουσα σειρά βαθμολογίας, να υποβάλουν συμπληρωματική δήλωση προτιμήσεως, χωρίς δέσμευση από τον, κατά τα ανωτέρω, κριθέντα ως αντισυνταγματικό και ανίσχυρο περιορισμό, ώστε να κριθεί, περαιτέρω, αν με βάση την βαθμολογία τους και την βαθμολογία των συνυποψηφίων τους στον επίμαχο διαγωνισμό μπορούν να διορισθούν συμβολαιογράφοι. Κατόπιν τούτων πρέπει να απορριφθεί η παρέμβαση.

Προμήθεια μηχανημάτων έργου, οχημάτων και λοιπού εξοπλισμού:επιδιώκεται η ανάκληση της 450/2018 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού ΣυνεδρίουΜε τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω υπό  σκέψη III, το Τμήμα κρίνει κατά πλειοψηφία ότι ο επίμαχος όρος είναι αντίθετος προς τις διατάξεις της Οδηγίας 2006/42/ΕΚ και του π./τος 57/2010, με το οποίο εναρμονίσθηκε η εθνική νομοθεσία με την ευρωπαϊκή, όπως ορθώς κρίθηκε από το Κλιμάκιο. Τούτο, διότι για το επίμαχο μηχάνημα (υπερκατασκευή), το οποίο μνημονεύεται στο Παράρτημα IV της Οδηγίας και του ως άνω π.δ/τος (υπό στοιχείο 13) και πρέπει να έχει σχεδιασθεί και κατασκευασθεί σύμφωνα με το εναρμονισμένο πρότυπο EN-1501-1:2011+A1:2015, δύνανται νομίμως να εφαρμοσθούν και οι τρεις εναλλακτικές διαδικασίες εκτίμησης της συμμόρφωσης, που προβλέπονται στην παράγραφο 3 του άρθρου 10 του π.δ/τος 57/2010 (και άρθρου 12 της Οδηγίας) και όχι υποχρεωτικά η διαδικασία εξέτασης τύπου ΕΚ, που απαιτούσε η διακήρυξη. Η ως άνω πλημμέλεια κρίνεται ουσιώδης, λαμβανομένου υπόψη ότι στον ελεγχόμενο διαγωνισμό συμμετέσχε μόνο ένας οικονομικός φορέας και, συνεπώς, εκ του αποτελέσματος προκύπτει ότι η ένταξη του ως άνω μη νόμιμου όρου στη σχετική διακήρυξη λειτούργησε αποτρεπτικά στη συμμετοχή περισσότερων υποψηφίων στο διαγωνισμό, με συνέπεια τον περιορισμό του ανταγωνισμού. Αλυσιτελώς, δε, προβάλλεται από την αιτούσα εταιρεία «Α. ..... Α.Ε.» ο ισχυρισμός ότι αντίστοιχος όρος είχε περιληφθεί σε διακηρύξεις άλλων διαγωνισμών, οι οποίοι ελέγχθηκαν από το παρόν Δικαστήριο και δεν διατυπώθηκε επιφύλαξη ως προς τη νομιμότητα αυτού ή αυτός κρίθηκε δικαιολογημένος, καθώς το Δικαστήριο δεν δεσμεύεται εκ του λόγου αυτού να κρίνει διαφορετικά σε μεταγενέστερη υπόθεση, στο μέτρο δε, που με αυτόν τον ισχυρισμό υποστηρίζεται εμμέσως ότι συντρέχει συγγνωστή πλάνη στο πρόσωπο των αρμοδίων οργάνων της αναθέτουσας αρχής (αιτούντος Δήμου), ανεξαρτήτως του ότι προβάλλεται απαραδέκτως από την αιτούσα εταιρεία, καθώς σε επίκληση και απόδειξη της κατάστασης της συγγνωστής πλάνης νομιμοποιείται μόνον η αναθέτουσα αρχή, στα όργανα της οποίας πρέπει να έχει συντρέξει η εν λόγω εσφαλμένη αντίληψη περί της νομιμότητας του όρου (Ε.Σ. VI Τμ. 124/2019, 847/2017), δεν δύναται, σε κάθε περίπτωση, αυτός να γίνει δεκτός, διότι η διαπιστωθείσα ως άνω πλημμέλεια ανάγεται σε παράβαση κοινοτικών διατάξεων, οι οποίες, ενόψει της εν γένει υπεροχής του κοινοτικού δικαίου έναντι των τυχόν αντίθετων νομικών κανόνων ή πρακτικών της εσωτερικής έννομης τάξης, πρέπει να τυγχάνουν γενικής και ομοιόμορφης εφαρμογής από όλους τους αναθέτοντες φορείς. Μειοψήφησε η Πρόεδρος του Τμήματος, Γεωργία Μαραγκού, η οποία διατύπωσε τη γνώμη, με την οποία συντάχθηκε ο Πάρεδρος Γρηγόριος Βαλληνδράς, ότι ο αιτών Δήμος αιτιολόγησε επαρκώς την απόφασή του να μην τροποποιήσει τον σχετικό όρο της διακήρυξης, όπως είχε ζητηθεί με το έγγραφο της εταιρείας  «….», αφού έτσι διασφαλίζεται η ορθότερη και αποτελεσματικότερη εκτέλεση της συγκεκριμένης σύμβασης.Δεν ανακαλεί την 450/2018 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.​ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/893/2019.

Συντήρηση οδικού δικτύου...Άλλωστε, δεν αίρεται η ως άνω παραδοχή εκ του λόγου ότι στη διαγωνιστική διαδικασία συμμετείχαν τρεις (3) οικονομικοί φορείς. Και τούτο διότι από τα προσκομισθέντα ενώπιον του Τμήματος στοιχεία προκύπτει ότι κατά τη διεξαγωγή και άλλων διαγωνισμών ανάθεσης έργων οδοποιίας της αιτούσας συμμετείχε αντίστοιχος αριθμός οικονομικών φορέων [βλ. σχετ. 18/2018 Πράξη της ιδίας Επιτρόπου, αλλά και από την 24/2019 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Δικαστηρίου, από τις οποίες προκύπτει ότι στη διεξαχθείσα διαγωνιστική διαδικασία για την ανάθεση του έργου της αιτούσας υπό τον τίτλο «Συντήρηση οδικού δικτύου .... (Β΄ Φάση)» συμμετείχε ταυτόσημος αριθμός οικονομικών φορέων, αντίστοιχα στο διαγωνισμό που διεξήχθη για την ανάθεση του έργου «Βελτίωση Επαρχιακής οδού ....» συμμετείχαν δύο (2) οικονομικοί φορείς, ομοίως, δύο οικονομικοί φορείς συμμετείχαν στη δημοπράτηση του έργου «Βελτίωση Εθνικής Οδού ....», βλ. σχετ. 1192/2018 απόφαση Ο.Ε. (ΑΔΑ: ΩΔΧΘ7ΛΩ-Ρ7Τ)]. Περαιτέρω, η παρεμβαίνουσα, προς αντίκρουση του ισχυρισμού της Επιτρόπου σχετικά με το προσφερόμενο ποσοστό έκπτωσης, ισχυρίζεται ότι για τη διαμόρφωση αυτού έλαβε υπόψη το φυσικό αντικείμενο του έργου, το οποίο, όπως προκύπτει και από τα αναρτηθέντα στην ιστοσελίδα της αιτούσας συμβατικά τεύχη του έργου (Τεχνική Έκθεση, ΕΣΥ) συνίσταται σε επεμβάσεις σε διαφορετικά σημεία του οδικού δικτύου του βορείου τμήματος της νήσου (βελτίωση, συντήρηση και ανακατασκευή επαρχιακών οδών που οδηγούν στους οικισμούς .... και ..., καθώς και στην παραλιακή οδό του Καρλοβάσου στο δρόμο που οδηγεί προς το λιμάνι), συγκεκριμένα δε προβλέπονται συνολικά είκοσι εννέα (29) διαφορετικά σημεία επέμβασης στο οδικό δίκτυο, με ασφαλτόστρωση μικρών τμημάτων του οδοστρώματος κατά περίπτωση (από 5 έως 400 τ.μ.) (βλ. σχετ. και την προσκομισθείσα «Προμέτρηση τμημάτων συντήρησης ...» καθώς και τον υποβληθέντα ενώπιον του Τμήματος χάρτη-συνολικό μήκος επέμβασης 2.603 τρέχοντα μέτρα/16.044 μ2). Ήτοι προβάλλεται ότι το προσφερόμενο ποσοστό έκπτωσης συναρτάται, μεταξύ άλλων, και από τις τεχνικές ιδιαιτερότητες εκάστου έργου. Συνεκτιμώντας τα προεκτεθέντα με τα λοιπά αποδεικτικά στοιχεία του φακέλου, ιδίως δε εκείνα που αφορούν στη δημοπράτηση των έργων «Συντήρηση οδικού δικτύου .... (Β΄ Φάση)» και «Συντήρηση οδικού δικτύου ... (Β΄ Φάση)» [βλ. σχετ. 429, 605/2019 αποφάσεις Ο.Ε. (ΑΔΑ: Ω9ΑΒ7ΛΩ-2ΧΒ, 6Υ2Μ7ΛΩ-ΘΔΑ)], από τα οποία προκύπτει ότι τα προσφερόμενα ποσοστά έκπτωσης για τα εν λόγω έργα κυμαίνονται από 7,22%-3,07%, αντίστοιχα από 6,13%-3,44%, κρίνεται ότι δεν αποδεικνύεται η αναδειχθείσα από την Επίτροπο συνάρτηση της διαπιστωθείσας πλημμέλειας περί μη προσήκουσας δημοσίευσης της προκήρυξης με τα προσφερόμενα ποσοστά έκπτωσης, τα οποία θεωρήθηκαν, σιωπηρώς, από την αιτούσα-αναθέτουσα αρχή ως εύλογα (βλ. κατ’ αντιδιαστολή απόφ. Γενικού Δικαστηρίου της 4ης.7.2017, European Dynamics Luxembourg κ.λπ. κατά Ευρωπαϊκού Οργανισμού Σιδηροδρόμων, T‑392/15, σκ. 93, απόφ. της 26ης.4.2018 European Dynamics Luxembourg κ.λπ. κατά Ευρωπαϊκού Οργανισμού Σιδηροδρόμων, Τ-752/15, σκ. 75). Τέλος, το Τμήμα δεν υπεισέρχεται στην εξέταση όσων αναφέρονται στην υπό κρίση αίτηση σχετικά με τις μικρές αριθμητικές ασυμφωνίες των ποσών των συμβατικών τευχών, καθόσον με την προσβαλλόμενη Πράξη δεν αναδείχθηκε σχετικός διακωλυτικός της υπογραφής του σχεδίου σύμβασης λόγος.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω η υπό κρίση αίτηση και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η 10/2019 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στη Γενική Γραμματεία Αιγαίου & Νησιωτικής Πολιτικής και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης μεταξύ της αιτούσας και της παρεμβαίνουσας ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «...» με αντικείμενο την εκτέλεση του έργου «Συντήρηση οδικού δικτύου .... (Β΄ Φάση)».