ΑΕΠΠ/379/2018
Τύπος: Προδικαστικές Προσφυγές
Ο προσφεύγων ζητά την ακύρωση της απόφασης της αναθέτουσας αρχής με αρ. θέματος 2 της 112ης Συνεδρίας του ΔΣ, η οποία αφορά ηλεκτρονικό διεθνή ανοικτό διαγωνισμό για υπηρεσίες δημοσίων σχέσεων, με συνολική εκτιμώμενη αξία 3.189.246,00 ευρώ άνευ ΦΠΑ. Επισημαίνει παραβάσεις στην εφαρμογή της σχετικής ΚΥΑ, λανθασμένη άσκηση διακριτικής ευχέρειας και παραβίαση αρχής νομιμότητας, ισχυριζόμενος ότι η αναθέτουσα αρχή έπρεπε να αξιολογήσει τις υποδείξεις χωρίς δεσμεύσεις. Επίσης, επικρίνει την απόφαση ΑΕΠΠ 366/2018 ως εσφαλμένη στην αξιολόγηση των λόγων αποκλεισμού του.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΑΕΠΠ/84/2020
Προμήθεια ιατρικών ειδών....Επειδή, επομένως, κρίσιμη είναι η διαφοροποίηση και υπό αυτή την έννοια η αποφυγή της σύγχυσης της διακριτικής ευχέρειας με την ερμηνεία ενός κανόνα δικαίου, που οφείλει να κάνει η Διοίκηση, η οποία συνίσταται στην εξακρίβωση, με τη χρήση των διαφόρων ερμηνευτικών μεθόδων, με επικρατέστερες πέραν της γραμματικής, την συστημική - υπό την έννοια της ένταξης της επίμαχης διάταξης σε ένα πλέγμα διατάξεων - και την τελολογική, του ποια πραγματικά αρμοδιότητα παρέχει ο κανόνας δικαίου στο διοικητικό όργανο και καταλήγει στην υιοθέτηση μιας και μόνης άποψης. Αντιστοίχως, διαφοροποιείται η διακριτική ευχέρεια της απλής διαπίστωσης της συνδρομής των πραγματικών ή νομικών καταστάσεων, που συνιστούν τις νόμιμες προϋποθέσεις για την έκδοση της διοικητικής πράξης, η οποία δύναται να είναι θετική ή αρνητική, σωστή ή λανθασμένη. Στην περίπτωση αυτή, το διοικητικό όργανο έχει απλώς αρμοδιότητα να εξακριβώσει την ύπαρξη των στοιχείων, τα οποία στη συγκεκριμένη περίπτωση συνθέτουν ορισμένη πραγματική ή νομική κατάσταση, για να κρίνει, εάν υπάρχει η προϋπόθεση εφαρμογής ενός απρόσωπου κανόνα δικαίου με την έκδοση της σχετικής πράξης δεδομένου ότι η διαπίστωση της συνδρομής των νόμιμων προϋποθέσεων είναι αναγκαία για την άσκηση της δέσμιας αρμοδιότητας. (Επαμεινώνδας Π. Σπηλιωτόπουλος, Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου, Νομική Βιβλιοθήκη, Τόμος 1, 15η Έκδοση, 2017, σελ 140).64. Επομένως, δεν χωρεί εφαρμογή των αρχών της αναλογικότητας και της χρηστής διοίκησης όπου η αναθέτουσα αρχή οφείλει να εφαρμόσει συγκεκριμένη διάταξη και κατά τον νόμο και την Διακήρυξη ενεργεί κατά δεσμία αρμοδιότητα (πρβλ. ΔΕφΑθ 2098/2013, ΣτΕ 2067/2004, 13/2003, 1072/2003). 25. Επειδή, σε συνέχεια των ανωτέρω νόμω και ουσία αβασίμως επιδιώκει η προσφεύγουσα την ακύρωση του όρου 2.4.4 περί ανώτατου ορίου προσφορών. Τούτο διότι η απάλειψη του συγκεκριμένου όρου θα έχει ως αποτέλεσμα την υπέρβαση του προβλεφθέντος από την διακήρυξη προϋπολογισμού. Εξάλλου ως ήδη προδιελήφθη είναι απορριπτέος ο ισχυρισμός της προσφεύγουσας περί παραβίασης της αρχής της αναλογικότητας από την αναθέτουσα αρχή, καθώς αυτή δεν χωρεί εφαρμογή των αρχών της αναλογικότητας και της χρηστής διοίκησης όπου η αναθέτουσα αρχή οφείλει να εφαρμόσει συγκεκριμένη διάταξη και κατά τον νόμο και την Διακήρυξη ενεργεί κατά δεσμία αρμοδιότητα. Συνεπώς ο συγκεκριμένος λόγος, απορρίπτεται ως νόμω και ουσία αβάσιμος.
ΑΕΠΠ/1098/2022
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Στην προκείμενη περίπτωση, ούτε στην, από 24.05.2022, Εξώδικη Διαμαρτυρία του προσφεύγοντος (η οποία παραπέμπει στην, από 14.02.2022, Εξώδικη Διαμαρτυρία του), αλλά κυρίως ούτε και στην, από 14.02.2022, Εξώδικη Διαμαρτυρία, προβλήθηκαν ειδικοί και συγκεκριμένοι ισχυρισμοί ως προς το «ασυνήθιστα χαμηλό» ποσό της Προσφοράς του οικονομικού φορέα με την επωνυμία «…», ώστε να έχει γεννηθεί υποχρέωση της αναθέτουσας αρχής να τους εξετάσει (βλ. σκ. 8 της παρούσας). Όπως μάλιστα προκύπτει από το περιεχόμενο των προαναφερθέντων, δύο (2) Εξώδικων Δηλώσεων, ο εξωδίκως διαμαρτυρόμενος οικονομικός φορέας αναφέρεται γενικώς και αορίστως στην ανάγκη αιτιολόγησης της συγκεκριμένης Προσφοράς για λόγους δημοσίου συμφέροντος, χωρίς να αναφέρει συγκεκριμένα τους λόγους εκείνους για τους οποίους η επίμαχη Προσφορά χρήζει περαιτέρω διερεύνησης, υπό την έννοια του άρ. 88 του Ν. 4412/2016. Επίσης, δέον επισημανθεί ότι στην προγενέστερη, υπό ΓΑΚ 348/04.03.2022 Προσφυγή του (νυν) προσφεύγοντος, επί της οποίας εκδόθηκε η με αρ. 656/2022 Απόφαση της Αρχής, δεν γινόταν καμία αναφορά στην, από 14.02.2022, Εξώδικη Διαμαρτυρία του προς την αναθέτουσα αρχή και επομένως, ορθώς κρίθηκε από την Αρχή, ότι απόκειται στη διακριτική Αριθμός απόφασης: 1098 /2022 24 ευχέρεια του υπόψη Δήμου, όπως εντοπίσει τις «ασυνήθιστα χαμηλές» Προσφορές και όπως προβεί - εν συνεχεία - στη διαδικασία του ως άνω άρθρου, προκειμένου να αξιολογήσει τις παρασχεθείσες διευκρινίσεις, εκτός και εάν έχουν προβληθεί συγκεκριμένοι ισχυρισμοί από άλλον διαγωνιζόμενο. Ακόμη, όμως, και στην περίπτωση που η, από 14.02.2022, Εξώδικη Διαμαρτυρία είχε ρητώς αναφερθεί στην προγενέστερη Προσφυγή του οικονομικού φορέα με την επωνυμία «…», ήτοι, είχε περιέλθει σε γνώση της Αρχής κατά την εξέταση της προγενέστερης Προσφυγής του, ο επίμαχος λόγος Προσφυγής θα είχε απορριφθεί (όπως πράγματι απορρίφθηκε), λόγω του ότι στην εν λόγω Διαμαρτυρία δεν περιλαμβάνονται, ως προελέχθη, ειδικοί και συγκεκριμένοι ισχυρισμοί ως προς το δήθεν «ασυνήθιστα χαμηλό» ποσό της εν λόγω Προσφοράς. Ως, εξάλλου, κρίθηκε με την με αρ. 656/2022 Απόφαση της Αρχής, ο υπόψη Δήμος, αφενός μεν, είχε δικαίωμα να μην θεωρήσει ως «ασυνήθιστα χαμηλή» την εν λόγω Προσφορά, αφετέρου δε, ουδόλως υπερέβη τα άκρα όρια της διακριτικής του ευχέρειας στην προκείμενη περίπτωση. Τέλος, γίνονται δεκτοί οι ισχυρισμοί της οικείας αναθέτουσας αρχής, ότι δηλαδή η Οικονομική Επιτροπή (αποφασιστικό όργανο), μπορεί νομίμως να απόσχει από την γνώμη της Επιτροπής Διενέργειας Διαγωνισμού (γνωμοδοτικό όργανο). Με βάση το σύνολο των προλεχθέντων και δοθέντος ότι η Απόφαση της αναθέτουσας αρχής, με την οποία συμμορφώνεται με την Απόφαση της ΕΑΔΗΣΥ δεν μπορεί να προσβληθεί παραδεκτά ως προς τα ήδη κριθέντα με την Απόφαση της ΕΑΔΗΣΥ (άλλως, θα παραβίαζε τις διατάξεις των άρθρων 367 και 372 του Ν. 4412/2016, σύμφωνα με τα οποία οι κρίσεις της ΕΑΔΗΣΥ δύνανται να προσβληθούν μόνο με τα συγκεκριμένα ένδικα βοηθήματα της αίτησης αναστολής και ακύρωσης (ΣτΕ 54/2018), καθώς και τις διατάξεις που προβλέπουν την ταχεία άσκηση αίτησης αναστολής και την αποκλειστική προθεσμία εντός της οποίας υποχρεούται να εκδώσει απόφαση η ΕΑΔΗΣΥ (ΔΕφΠειρ ΕΑ 219/2018), οι αιτιάσεις της προσφεύγουσας, που αφορούν στον οικονομικό φορέα με την επωνυμία «…», θα πρέπει να απορριφθούν ως απαράδεκτες
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/475/2024
ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ: ζητείται η ανάκληση της 57/2024 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου:Λαμβάνοντας υπόψη τα προεκτεθέντα πραγματικά περιστατικά και όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά ανωτέρω στη σκέψη 15, το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι στο εισαγωγικό μέρος της αιτιολογίας σχετικά με την διαμόρφωση των επίμαχων αναλυτικών τεχνικών προδιαγραφών από τον αναθέτοντα Δήμο Χίου, όπως αυτή διευκρινίζεται περαιτέρω με την προσφυγή και το νομίμως κατατεθέν στις 19.3.2024 υπόμνημα, δίδεται ορθώς έμφαση στην ανάγκη διασφάλισης της μέγιστης δυνατής απόδοσης των υπό προμήθεια πυροσβεστικών οχημάτων εν όψει του εν πολλοίς ορεινού μορφολογικού αναγλύφου της νήσου, της επιδεινούμενης κλιματικής αλλαγής, αλλά και των προστατευόμενων μαστιχοκαλλιεργιών, των στρατιωτικών θέσεων και των δομών προσφύγων που φιλοξενεί η νήσος λόγω της ακριτικής θέσης της. Περαιτέρω, διαπιστώνει ότι στην αιτιολογία αυτή προσδιορίζονται εν συνεχεία αναλυτικά και με σαφήνεια οι τεχνικοί λόγοι που καθιστούν αναγκαίο κάθε ένα από τα τεχνικά χαρακτηριστικά τα οποία καθορίστηκαν κατά διακριτική εξουσία του αναθέτοντος Δήμου. Ως λόγοι τεχνικής φύσης περίπλοκοι και όχι στοιχειώδεις, καθορισθέντες κατά διακριτική εξουσία είναι ουσιαστικώς ανέλεγκτοι από το Δικαστήριο, το οποίο δεν διαγινώσκει κάποια έκδηλη πλάνη, βάσει των διδαγμάτων της κοινής πείρας και της λογικής. Ως εκ τούτων, κρίνει ότι ο αναθέτων Δήμος αιτιολόγησε νομίμως την επιλογή των προδιαγραφών, οι οποίες τελούν σε αναλογία με το αντικείμενο και τον σκοπό της ελεγχόμενης σύμβασης και διασφαλίζουν μια υψηλής ποιότητας προμήθεια πυροσβεστικών οχημάτων που θα εξυπηρετήτουν την ανάγκη της αποτελεσματικής πυρασφάλειας της νήσου. Συνεπώς δεν συντρέχει ο διακωλυτικός λόγος της ανεπαρκούς αιτιολογίας της επιλογής των προδιαγραφών που ανέδειξε το Κλιμάκιο. Περαιτέρω, το Δικαστήριο κρίνει ότι εσφαλμένως έγινε δεκτό από το Κλιμάκιο ότι το προσδιορισθέν με τις επίμαχες τεχνικές προδιαγραφές επίπεδο ποιότητας των πυροσβεστικών οχημάτων θα μπορούσε να διασφαλιστεί με παραπομπή στο γενικό και μη ενημερωθέν από το έτος 2013 ευρωπαϊκό πρότυπο ΕΝ 1846-2:2009+Α1 και με συμπλήρωση επιπλέον επιθυμητών χαρακτηριστικών. Τούτο, διότι το πρότυπο αυτό, όπως διαπιστώθηκε από το Δικαστήριο, θέτει επί το πλείστον προδιαγραφές ασφάλειας των πυροσβεστικών οχημάτων. Εξ αυτού του λόγου είναι πρόδηλο ότι επαύξηση του προτύπου με επιπλέον χαρακτηριστικά όχι ως αναγκαία αλλά ως επιθυμητά ώστε να λάβουν πρόσθετη μόνο βαθμολογία κατά τη αξιολόγηση των προσφορών θα καθιστούσε δυσχερέστατη τη βαθμολόγηση αυτών, θα οδηγούσε σε πρόσθεση προδιαγραφών εκτεταμένης κλίμακας, και θα έθετε σε διακινδύνευση την σκοπούμενη ποιότητα του υπό προμήθεια είδους. Έτι περαιτέρω, η παραδοχή για την θέσπιση αδικαιολόγητων φραγμών στον ανταγωνισμό από τις τεχνικές προδιαγραφές και την μεροληπτική περιγραφή των τεχνικών προδιαγραφών υπέρ της ..... στην οποία καταλήγει η προσβαλλόμενη δεν κρίνεται βάσιμη. Τούτο, διότι το συμπέρασμα αυτό παραβλέπει το γεγονός ότι ο Δήμος Χίου προέβη σε αναδιαμόρφωση, βάσει των παρατηρήσεων της διαβούλευσης, καίριων τεχνικών προδιαγραφών της αρχικής μελέτης όπως οι απαιτήσεις των παραγράφων 7.2. σύστημα μετάδοσης κίνησης, 7.4. σύστημα πέδησης και 7.8. διαστάσεις- βάρη, αλλά και το γεγονός ότι δεν αμφισβητήθηκε με προδικαστική προσφυγή από τους ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς η νομιμότητα των τελικώς διαμορφωθεισών τεχνικών προδιαγραφών. Συναφώς, το Δικαστήριο επισημαίνει και το γεγονός ότι από τα στοιχεία των σχετικών οχημάτων που διαθέτουν στην αγορά άλλες εταιρείες, τα οποία (στοιχεία) προσκομίστηκαν με την προσφυγή και την παρέμβαση, παρέχουν επαρκείς ενδείξεις ότι εντός του λίαν ανταγωνιστικού περιβάλλοντος της αυτοκινητοβιομηχανίας, το οποίο εξελίσσεται με μετασχηματισμό και μείξη παραδοσιακών αντιπροσωπειών και απευθείας ηλεκτρονικών πωλήσεων από τις κατασκευάστριες εταιρείες, ο ανταγωνισμός είχε την δυνατότητα να προσφέρει και άλλα παρόμοια οχήματα πληρούντα και υπερπληρούντα τις ελάχιστες τεχνικές προδιαγραφές της διακήρυξης, μολονότι, είναι αναμενόμενο, ότι το κόστος θα ήταν μειωμένο για τους αποκλειστικούς αντιπροσώπους ή τους αποκλειστικούς διανομείς των οχημάτων αυτών. Ομοίως απορριπτέα είναι τα επιχειρήματα που άντλησε η προσβαλλόμενη από προηγούμενους διαγωνισμούς προμήθειας πυροσβεστικών οχημάτων άλλων αναθετουσών αρχών στις διακηρύξεις των οποίων δεν είχαν τεθεί οι ίδιες τεχνικές προδιαγραφές. Τούτο, λόγω της αυτοτέλειας των διαγωνισμών, της χρονικής απόκλισής τους, της διακριτικής ευχέρειας διαμόρφωσης των τεχνικών προδιαγραφών από τις αναθέτουσες αρχές, και άλλων παραμέτρων διαφοροποίησης, όπως οι ζητούμενες ποσότητες και ο διαθέσιμος προϋπολογισμός. Κατόπιν των ανωτέρω, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος ο πρώτος διακωλυτικός λόγος υπογραφής της σύμβασης που αναδείχθηκε με την προσβαλλόμενη. Ανακαλεί την 57/2024 Πράξη προσυμβατικού ελέγχου του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά το μέρος που δέχθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου Χίου και του ως άνω παρεμβαίνοντος οικονομικού φορέα για το Τμήμα Β του διαγωνισμού, το σχέδιο δε αυτό επισυνάπτεται, σε ηλεκτρονική μορφή, στην παρούσα απόφαση και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής. (....)