ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Επειδή, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φάκελου και δεν αμφισβητείται, ο παρεμβαίνων υπέβαλε με τα δικαιολογητικά κατακύρωσης υπεύθυνες δηλώσεις αναφορικά α) με τους λόγους αποκλεισμού των των όρων 2.2.3.2 και 2.2.3.8 της διακήρυξης, β) τον κύκλο εργασιών και γ) την απόδειξη της νόμιμης σύστασης και εκπροσώπησης του, οι οποίες φέρουν έγκυρη ψηφιακή υπογραφή καθώς έχουν συνταχθεί μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης, κατά δε το ν. 4863/2020 η αυθεντικοποίηση μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής e-dilosi έχει την ίδια ισχύ με βεβαίωση γνησίου υπογραφής, ως βασίμως προβάλλει ο παρεμβαίνων. Ως εκ τούτου, δοθέντος ότι οι επίμαχες δηλώσεις φέρουν εγκυρη και γνήσια υπογραφή, εσφαλμένως η αναθέτουσα αρχή κάλεσε τον παρεμβαίνοντα να συμπληρώσει τα δικαιολογητικά κατακύρωσης κατ’ άρθρον 103 του ν. 4412/2012 αλλά όφειλε να αποδεχθεί την προσφορά του. Ακόμη όμως και αν ήθελε γίνει δεκτό ότι οι υποβληθείσες με τα δικαιολογητικά κατακύρωσης δηλώσεις του παρεμβαίνοντος δε φέρουν υπογραφή της οποίας η γνησιότητα δεν αμφισβητείται αλλά έπρεπε να φέρουν ψηφιακή υπογραφή –quod nonορθώς η αναθέτουσα αρχή κάλεσε τον παρεμβαίνοντα να συμπληρώσει τις δηλώσεις με ψηφιακή υπογραφή, τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα από τον προσφεύγοντα τυγχάνουν απορριπτέα ως αβάσιμα, καθώς ερείδονται επί εσφαλμένης προυπόθεσης, δοθέντος ότι κατά τη διάταξη του άρθρου 103 του ν. 4412/2016 ρητώς προβλέπεται η κλήση του προσωρινού αναδόχου σε περίπτωση ελλείψεων των δικαιολογητικών κατακύρωσης ή και Αριθμός απόφασης: 1282/2022 19 μη υποβολής αυτών, προδήλως δε εν προκειμένω δεν συντρέχει περίπτωση τροποποίησης της προσφοράς, καθώς η εν λόγω αιτίαση αφορά την εφαρμογή του άρθρου 102 του ν. 4412/2016, η οποία δεν συντρέχει εν προκειμένω, όπου η κλήση του προσωρινού αναδόχου προς συμπλήρωση των δικαιολογητικών κατακύρωσης σαφώς ερείδεται στον όρο 3.2. της διακήρυξης που ενσωματώνει τις διατάξεις του άρθρου 103 του ν. 4412/2016. Αλυσιτελώς ο προσφεύγων επικαλείται στο υπόμνημά του την υπ’ αριθμ. ΔΕφΤρ 43/2021 απόφαση περί υποχρέωσης των δικαιολογητικών κατακύρωσης να φέρουν ψηφιακή υπογραφή, ενόψει της ρητής νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας επί του ζητήματος, ως εκτίθεται υπό σκέψη 31. Ομοιως αλυσιτελώς ο προσφεύγων επικαλείται την υπ’ αριθμ. ΔΕφΑθ 414/2022 απόφαση η οποία αφορά στην εφαρμογή της προγενέστερης μορφής του άρθρου 103 του ν. 4412/2016, όπου ο προσωρινός ανάδοχος αιτειτο παράτασης για τα δικαιολογητικά κατακύρωσης και η αναθέτουσα αρχή δεν υπείχε υποχρέωση προς κλήση για συμπλήρωση. Συνεπώς, ο σχετικός λόγος της προσφυγής θα πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:...η αναθέτουσα αρχή προκήρυξε ανοικτή διαδικασία κάτω των ορίων για την επιλογή αναδόχου υλοποίησης του υποέργου «Πιλοτικές Δράσεις για την Προώθηση των Ευπαθών Ομάδων και των Νέων στην Απασχόληση στο Δήμο ..., στο πλαίσιο της ΒΑΑ/ΟΧΕ της ...(Διαδημοτικό Κοινωνικό Δίκτυο "...")», με κριτήριο κατακύρωσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά βάσει βέλτιστης σχέσης ποιότητας - τιμής.(....)Περαιτέρω, ο ισχυρισμός φέρεται αορίστως και συνεπώς απαραδέκτως διότι αφ΄ ενός μεν η προσφεύγουσα δεν επικαλείται διάταξη του νόμου ή τη διακήρυξης από την οποία να προκύπτει ότι η αναθέτουσα αρχή οφείλει να υπογράφει τα έγγραφά της με προηγμένη ηλεκτρονική υπογραφή, άλλως απαλλάσσεται και ο προσφέρων από την υποχρέωση να θέτει ο ίδιος προηγμένη ψηφιακή υπογραφή επί των εγγράφων του, και διότι αφ΄ ετέρου δε η προσφεύγουσα δεν συσχετίζει το επιχείρημα αυτό με ισχυρισμό ακύρωσης της προσβαλλόμενης απόφασης. Για τους λόγους αυτούς πρέπει να απορριφθεί η προσφυγή και να γίνει δεκτή η παρέμβαση, διότι ορθά και σύννομα η προσβαλλόμενη απόφαση απέρριψε την προσφορά της προσφεύγουσας με την αιτιολογία ότι το επίμαχο ΤΕΥΔ του μέλους της προσφεύγουσας ένωσης δεν φέρει προηγμένη ψηφιακή ηλεκτρονική υπογραφή ως απαιτείται επί ποινή αποκλεισμού της προσφοράς από τον διαγωνισμό.

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας:Επειδή η απόρριψη του ισχυρισμού της προσφεύγουσας ως άνευ εννόμου συμφέροντος προβαλλόμενου, διαφυλάσσει την αρχή της ίσης μεταχείρισης επιτρέποντας την ενιαία αξιολόγηση των προσφορών, χωρίς, παράλληλα, να στερεί από την αναθέτουσα αρχή τη διακριτική ευχέρεια να ανακαλέσει για το λόγο αυτό την αποδοχή όλων των προσφορών με την ίδια πλημμέλεια (Ε.Α. ΣτΕ 127/2015, 56/2008, πρβλ. ΣτΕ 3095/2001 κ.ά.) καθώς και εξυπηρετεί την οικονομία, την ταχύτητα και την αποτελεσματικότητα της διαδικασίας. Επομένως, ο ισχυρισμός ότι η έτερη συνδιαγωνιζόμενη εταιρεία έχει υπολογίσει χαμηλότερο ποσό κρατήσεων στην προσφορά της για κάθε κτίριο και για κάθε Τμήμα υποβάλλοντας για τον λόγο αυτό μη νόμιμη προσφορά, πρέπει να απορριφθεί ως απαραδέκτως προβαλλόμενος.(...) ​Απορρίπτει την προδικαστική προσφυγή.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.Ζ/746/2022.

ΣΥΜΒΑΣΗ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΣΙΤΙΣΗΣ ΜΑΘΗΤΩΝ:Επειδή, κατά τα παγίως γενόμενα δεκτά από τη νομολογία, η διακήρυξη του διαγωνισμού αποτελεί κανονιστική πράξη, η οποία διέπει το διαγωνισμό και δεσμεύει τόσο την αναθέτουσα αρχή, η οποία διενεργεί αυτόν ..., όσο και τους διαγωνιζόμενους. Η δε παράβαση των διατάξεων (όρων) αυτής, οδηγεί σε ακυρότητα των εγκριτικών πράξεων του αποτελέσματος του διαγωνισμού και των κατακυρωτικών αυτού πράξεων ... Κατά συνέπεια, τυχόν παράβαση ουσιώδους όρου της διακήρυξης, είτε κατά τη διάρκεια του διαγωνισμού, είτε κατά τη συνομολόγηση της σύμβασης, καθιστά μη νόμιμη τη σχετική διαδικασία .... Επομένως, η αναθέτουσα αρχή θεσπίζοντας τους όρους της διακήρυξης αυτοδεσμεύεται και είναι υποχρεωμένη να τους εφαρμόσει χωρίς παρεκκλίσεις, η δε παράβαση των όρων αυτής οδηγεί σε ακυρότητα των εγκριτικών πράξεων του αποτελέσματος του διαγωνισμού. Παρομοίως, οι διαγωνιζόμενοι πρέπει να τηρούν απολύτως τους όρους της διακήρυξης και να υποβάλλουν την προσφορά τους σύμφωνα με αυτούς.(....)Επειδή, από τα προπαρατεθέντα προκύπτει αδιάσειστα ότι δεν χωρεί διακριτική ευχέρεια της αναθέτουσας αρχής, να προσφύγει, στην εφαρμογή του άρθρου 102 του ν. 4412/2016, καλώντας την να προβεί σε προσκόμιση εγγράφου που απαιτείται από τη διακήρυξη, γεγονός που συνιστά ανεπίτρεπτη τροποποίηση, δεδομένου ότι η τελευταία λόγω ουσιώδους απόκλισης από τους όρους της διακήρυξης ήταν, ενόψει της αρχής της τυπικότητας, εκ προοιμίου απορριπτέα(....)Συνακόλουθα, κατά δέσμια αρμοδιότητα η αναθέτουσα αρχή όφειλε να απορρίψει την οικεία προσφορά λόγω μη προσκόμισης απαιτούμενου τεκμηριωτικού υλικού, γεγονός που δεν αφήνει περιθώριο ενάσκησης διακριτικής ευχέρειας από την πλευρά της αναθέτουσας αρχής. Διαφορετική προσέγγιση θα προσέκρουε και στην αρχή της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων ... Συνακόλουθα, η δυνατότητα συμπλήρωσης της προσφοράς κατά άρθρο 102 του Ν. 4412/2016, η οποία θα συνιστούσε ανεπίτρεπτη τροποποίηση της οικείας προσφοράς με σκοπό να καταστεί αυτή επιγενόμενα παραδεκτή, κατά παράβαση της αρχής της νομιμότητας...Δέχεται την εξεταζόμενη προσφυγή.

Παροχή υπηρεσιών φύλαξης...Επειδή, κατόπιν των ανωτέρω, οι ισχυρισμοί της προσφεύγουσας περί υποχρέωσης της αναθέτουσας αρχής να απορρίψει την οικονομική προσφορά της … ως ιδιαίτερη χαμηλή, προβάλλονται αλυσιτελώς. Ωστόσο, όλως επικουρικώς ως προς τα ανωτέρω, κρίνεται ότι, όπως υπολογίστηκε στην προηγούμενη σκέψη, η παρακράτηση φόρου εισοδήματος 8%, που όφειλε η … να έχει συνυπολογίσει στην οικονομική της προσφορά, ανέρχεται στο ποσό των 7.634,54€, το οποίο υπερβαίνει κατά πολύ το ποσό των 1.020,00€, το οποίο έχει δηλώσει η … στην οικονομική της προσφορά ως εργολαβικό όφελος. Συνακόλουθα, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την προσφεύγουσα, η οικονομική προσφορά της … – σε περίπτωση συμπερίληψης του επίμαχου ποσοστού 8% κατά την έκδοση των τιμολογίων – θα καταστήσει την εκτέλεση της εν λόγω σύμβασης ζημιογόνα. Όλως αορίστως, δε, η αναθέτουσα αρχή με τις απόψεις της ισχυρίζεται ότι εξέτασε το ενδεχόμενο απόρριψης της οικονομικής προσφοράς της … ως ιδιαίτερα χαμηλής και προχώρησε στην αποδοχή της, χωρίς οι συγκεκριμένοι ισχυρισμοί και υπολογισμοί της προσφεύγουσας, που ενόψει των διατάξεων της διακήρυξης, είναι ουσιώδεις και έχρηζαν ειδικώς αιτιολογημένης απάντησης, να αντιμετωπιστούν, προς συμπλήρωση της αιτιολογίας της προσβληθείσας με την υπό εξέταση προσφυγή πράξης της (πρβλ Δ.Εφ. Αθ,. 126/2019 σκ. 10 in fine). Εξάλλου, οι συγκεκριμένοι ισχυρισμοί ουδόλως αντικρούστηκαν από την … δια παρεμβάσεως. 

Προμήθεια..Επειδή, εκ των ως άνω προκύπτει ότι όπως ορθώς έκρινε η αναθέτουσα κατά την πρώτη βάση αποκλεισμού του, η προσφορά του προσφεύγοντος παραβίασε εξαρχής το άρ. 2 παρ. 3 της διακήρυξης που καθιέρωνε την κατοχή τέτοιας ψηφιακής υπογραφής ως υποχρεωτικό προαπαιτούμενο για την παραδεκτή υποβολή προσφοράς και δη από κάθε οικονομικό φορέα, άρα και τον τρίτο, όρο που ουδόλως αμφισβήτησε ο προσφεύγων κατά την υποβολή της προσφοράς του, καίτοι συνομολογεί, αλλά και προκύπτει από την ως άνω δήλωση του εκπροσώπου του τρίτου οικονομικού φορέα, ότι ο τελευταίος δεν κατείχε ψηφιακή υπογραφή. Και η παράβαση αυτή συνιστά απαράδεκτη τόσο την κατά την προηγούμενη σκέψη δήλωση του τρίτου οικονομικού φορέα ως και το ΤΕΥΔ του, αφού αμφότερα δεν υπογράφηκαν ψηφιακά από αυτόν, αλλά από τον εκπρόσωπο του ίδιου του προσφέροντος και προσφεύγοντος. Περαιτέρω, όλως αλυσιτελώς επικαλείται ο προσφεύγων τη διάταξη του άρ. 79Α Ν. 4412/2016 διότι ουδόλως ο ... κατέστη καθ’ οιονδήποτε τρόπο και συνεπεία όλων όσων προαναφέρθηκαν στην παρούσα σκέψη, νόμιμος εκπρόσωπος του τρίτου οικονομικού φορέα ούτε αρμοδίως εξουσιοδοτημένο φυσικό πρόσωπο για να εκπροσωπεί τον τρίτο οικονομικό φορέα για διαδικασίες σύναψης συμβάσεων γενικά ή ειδικά. Σημειωτέον δε, ότι η ως άνω διάταξη, τυγχάνει επίκλησης από τον προσφεύγοντα για τον σκοπό απόδειξης ότι δύνατο ο δικός του εκπρόσωπος να υπογράψει το ΕΕΕΣ του τρίτου, ενώ η διάταξη ρητά αναφέρεται γενικώς σε «οικονομικούς φορείς» και ως εκ τούτου ο προσφεύγων αναιρεί τον ίδιο τον προηγούμενο ισχυρισμό του, περί του ότι οι περί οικονομικού φορέα προβλέψεις δεν αφορούν τον τρίτο οικονομικό φορέα. Επιπλέον, όπως προκύπτει από το σύνολο των ως άνω σκέψεων, είναι όλως αδιάφορο ότι το υπογραφέν από τον ίδιο τον εκπρόσωπο του προσφεύγοντος ψηφιακά, ΤΕΥΔ του τρίτου, φέρεται πως υπεγράφη άνευ οιασδήποτε βεβαίωσης γνησιότητας και ημεροχρονολογίας και πάντως χειρόγραφα, από τον εκπρόσωπο του τρίτου οικονομικού φορέα, ενώ αντιθέτως η διακήρυξη απαιτούσε αποκλειστικά ψηφιακή υπογραφή του νομίμου εκπροσώπου του τρίτου οικονομικού φορέα ή του αρμοδίως εξουσιοτημένου προς εκπροσώπησή του στη συγκεκριμένη ή όλες τις διαδικασίες σύναψης συμβάσεων προσώπου. Όμως, κατά τα ανωτέρω και σε αντίθεση με όσα επικαλείται ο προσφεύγων, ουδόλως παρεσχέθη τέτοια νόμιμη εξουσιοδότηση προς εκπροσώπηση της ομορρύθμου εταιρίας/τρίτου οικονομικού φορέα ως προς τη συγκεκριμένη διαδικασία σύναψης σύμβασης. Ως εκ τούτου, αμφότεροι οι λόγοι της προσφυγής είναι απορριπτέοι, ενώ έστω και μία εκ των εξ αυτών προσβαλλόμένων βάσεων αποκλεισμού του προσφεύγοντος και μόνη της επαρκούσε ούτως ή άλλως για την απόρριψη της προσφοράς του.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης του έργου του Δήμου … Ημαθίας «Ανάπλαση πλατείας Ελευθερίας Δήμου …», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.000.014,22 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α. (1.240.017,63 ευρώ με Φ.Π.Α.), και συμβατικής δαπάνης 950.013,51 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α. (1.178.016,75 ευρώ με Φ.Π.Α.).(....)Εν προκειμένω, η ως άνω ένωση απάντησε θετικά στις ερωτήσεις του Κεφαλαίου Δ του Μέρους IV και, επιπλέον, στο συγκεντρωτικό έγγραφο που συνοδεύει την προσφορά της, στο οποίο αναφέρονται τα υποβαλλόμενα δικαιολογητικά συμμετοχής στον διαγωνισμό και περιλαμβάνεται πίνακας με απαντήσεις στις απαιτήσεις της διακήρυξης, τα ερωτήματα για το αν η ένωση διαθέτει τα απαιτούμενα πιστοποιητικά διασφάλισης ποιότητας έχουν απαντηθεί επίσης θετικά. Επομένως, ακόμη κι αν ήθελε θεωρηθεί ότι η αναθέτουσα αρχή επιθυμούσε την υποβολή των πιστοποιητικών αυτών κατά το στάδιο της προαπόδειξης, ενόψει των σχετικών θετικών απαντήσεων στα έγγραφα που προαναφέρθηκαν, δεν θα μπορούσε να αποκλειστεί για τον λόγο αυτό ο διαγωνιζόμενος, αν προηγουμένως δεν είχε κληθεί να τα προσκομίσει, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 102 του ν.4412/2016. Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου … και του οικονομικού φορέα «Κ/Ξ …» για την εκτέλεση του έργου «Ανάπλαση πλατείας Ελευθερίας Δήμου …».

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/710/2022

Παροχή υπηρεσιών θαλάσσιων μεταφορών...Επειδή, η αναφορά της αναθέτουσας αρχής στις υποβλητέες από τους διαγωνιζόμενους υπεύθυνες δηλώσεις δεν ορίζεται από κανέναν όρο της διακήρυξης ως επί ποινή αποκλεισμού απαίτηση. Συνακόλουθα, οι ισχυρισμοί της προσφεύγουσας περί παράβασης της αρχής Αριθμός Απόφασης: 24 /2020 58 της τυπικότητας είναι αβάσιμοι και απορριπτέοι. Επίσης, σε όλες τις υπεύθυνες δηλώσεις τις οποίες επικαλείται η προσφεύγουσα, παρά το γεγονός ότι στο πεδίο «Προς» αυτές απευθύνονται εσφαλμένως στην …(…), Υπηρεσία Προμηθειών … (…), αναγράφονται τα στοιχεία του υπό εξέταση διαγωνισμού, ήτοι, ο αριθμός της διακήρυξης, ο τίτλος της διακήρυξης και ο αριθμός ΕΣΗΔΗΣ του διαγωνισμού. Συνακόλουθα, η ως άνω εσφαλμένη αναγραφή συνιστά πρόδηλο τυπικό σφάλμα, καθώς δεν καταλείπεται ουδεμία αμφιβολία ότι οι επίμαχες υπεύθυνες δηλώσεις αφορούν την υπό εξέταση διαγωνιστική διαδικασία και δεσμεύουν την παρεμβαίνουσα ως προς αυτήν (πρβλ πάγια νομολογία σύμφωνα με την οποία δεν είναι απορριπτεά προσφορά λόγω μη αναγραφής στην εγγυητική επιστολή της αναθέτουσας αρχής εάν δεν καλύπεται αμφιβολία ως προς αυτήν, παρά το γεγονός ότι σύμφωνα με το νόμο –άρ. 72 παρ. 4 του Ν.4412/2016- και κατά κανόνα και τις διακηρύξεις, η αναφορά της αναθέτουσας αρχής αποτελεί υποχρεωτικό περιεχόμενο της εγγυητικής επιστολής - Απόφ. VI Τμήμ. 294/2010, Απόφ. VI Τμήμ. 119/2008, Α.Ε.Π.Π. 175/2019, 198/2018, 341/2018, 102/2017). Συνεπώς, ο ένατος λόγος της προσφυγής είναι αβάσιμος και απορριπτέος. 

Η προσφεύγουσα εταιρεία ασκεί προδικαστική προσφυγή κατά της απόφασης της αναθέτουσας αρχής, η οποία απέρριψε την προσφορά της στον ηλεκτρονικό διαγωνισμό για τη σύμβαση «***» με εκτιμώμενη αξία 188.000 € (άνευ ΦΠΑ). Αιτείται την ακύρωση της προσβαλλομένης απόφασης, υποστηρίζοντας ότι υπέβαλε νομίμως και εμπρόθεσμα το Τυποποιημένο Έντυπο Υπεύθυνης Δήλωσης (ΤΕΥΔ) και τις υπεύθυνες δηλώσεις, ψηφιακά υπογεγραμμένες από τον νόμιμο εκπρόσωπό της, σύμφωνα με τους όρους της διακήρυξης. Επίσης, ισχυρίζεται ότι η αναθέτουσα αρχή έκανε λανθασμένη ερμηνεία των τεκμηρίων υποβολής, καθώς τα έγγραφα φέρουν εγκεκριμένη ηλεκτρονική υπογραφή και πληρούν τις απαιτήσεις. Ζητεί τη διατήρηση της προσφοράς της στη διαδικασία.

Η προδικαστική προσφυγή ασκήθηκε από τον οικονομικό φορέα για να ακυρωθεί η απόφαση 114/24-6-2019 της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου Ξάνθης, η οποία απέρριψε την προσφορά του και τον αποκλείσε από τη διαγωνιστική διαδικασία. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά εργασίες συντήρησης και επισκευής των οχημάτων του Δήμου Ξάνθης, με εκτιμώμενη αξία χωρίς ΦΠΑ €195,000. Η προσφυγή υποστηρίζει ότι η απόρριψη ήταν άδικη, καθώς οι υπεύθυνες δηλώσεις υποβλήθηκαν με ιδιόχειρη υπογραφή και όχι με ψηφιακή υπογραφή, αν και η ταυτότητα του υπογράφοντος επαληθεύτηκε από ΚΕΠ. Η προσφυγή ζητά την εκ νέου εξέταση της προσφοράς με βάση τους όρους της διακήρυξης.