Με την προδικαστική προσφυγή, η προσφεύγουσα εταιρεία επιδιώκει την ακύρωση της απόφασης αριθμού 1141/συν.32η/04.10.2018 της Εκτελεστικής Επιτροπής του Περιφερειακού Συνδέσμου Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, καθώς και των πρακτικών που εγκρίθηκαν με αυτήν, με ημερομηνίες 31.08.2018 και 20.09.2018, κατά το μέρος που κρίθηκε αποδεκτή η προσφορά της εταιρείας «… ΑΝΩΝΥΜΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ». Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την «Προμήθεια χημικών για τις ανάγκες των μονάδων επεξεργασίας στραγγισμάτων των χυτών του Περιφερειακού Συνδέσμου ΦΟΔΣΑ», συγκεκριμένα για την ομάδα 4 «ΧΗΜΙΚΑ ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΟΣΜΩΣΗΣ ΟΙΚΟΥ HAASE, ΤΑΓΑΡΑΔΩΝ», με εκτιμώμενη αξία 5.500,00 € (χωρίς ΦΠΑ). Η προσφεύγουσα ισχυρίζεται ότι η τεχνική προσφορά της ανταγωνίστριας εταιρείας δεν πληροί τους απαραίτητους όρους της διακήρυξης, ιδίως ως προς την έλλειψη τεχνικής περιγραφής του προϊόντος και τη μη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις για τη συμβατότητα με μεμβράνες και την υποχρέωση υπολογισμού δόσης.

Μονάδα επεξεργασίας στραγγισμάτων...Από τη στιγμή όμως που ρητά και με σαφήνεια ορίζεται η απαιτούμενη θερμοκρασία υπολογισμού του ποσοστού ανάκτησης στους 16οC, δεν υπάρχει περιθώριο παρερμηνείας της συμμόρφωσης των διαγωνιζομένων στην απαίτηση αυτή και σε κάθε περίπτωση μια τέτοια ερμηνευτική εκδοχή θα συνιστούσε αλλοίωση της βούλησης της αναθέτουσας αρχής, η οποία αποτυπώθηκε ρητά στον όρο 2.3.1.Κ1. Υπό τα δεδομένα τούτα βάσιμα προβάλλεται από την προσφεύγουσα ο τέταρτος αυτός λόγος προσφυγής και πρέπει να γίνει δεκτός, απορριπτομένων ως αβάσιμων των ισχυρισμών της παρεμβαίνουσας και της αναθέτουσας αρχής. Επειδή, κατ΄ ακολουθίαν, η κρινόμενη πρώτη Προδικαστική Προσφυγή πρέπει να γίνει δεκτή κατά το σκέλος με το οποίο βάλλει κατά της αποδοχής της προσφοράς της πρώτης παρεμβαίνουσας με την επωνυμία « ………………» και να απορριφθεί κατά το σκέλος που βάλλει κατά της βαθμολόγησης των προσφορών, και να απορριφθεί η ασκηθείσα πρώτη Παρέμβαση κατ’ αποδοχή της πρώτης προσφυγής. Επειδή, κατ’ ακολουθίαν η κρινόμενη δεύτερη Προδικαστική Προσφυγή πρέπει να γίνει δεκτή κατά το σκέλος με το οποίο βάλλει κατά της αποδοχής της προσφοράς της δεύτερης παρεμβαίνουσας με την επωνυμία « ………..» και να απορριφθεί η ασκηθείσα δεύτερη Παρέμβαση κατ’ αποδοχή της δεύτερης προσφυγής 

Υπηρεσίες ναυαγοσωστικής κάλυψης παραλιών...Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι εφόσον από το π.δ 31/2018 που εφαρμόζεται εν προκειμένω προβλέπεται ότι οι ναυαγοσώστες απασχολούνται για 7 ώρες ημερησίως και ειδικότερα από 10:30 πμ ως 17:30μμ, χωρίς περαιτέρω να προβλέπεται κάτι διαφορετικό από οποιοδήποτε στοιχείο του φακέλου, εσφαλμένως υπολογίστηκε με την 124/2018 μελέτη η τιμή μονάδας ανά ανθρωπομήνα λαμβάνοντας υπόψη απασχόληση 8 ωρών και επηρεάζοντας κατά αυτό τον τρόπο τον προϋπολογισμό του διαγωνισμού. Περαιτέρω, δεν αιτιολογείται α) ο τρόπος υπολογισμού του μηνιαίου κόστους εποπτείας, το οποίο ορίζεται στο ποσό των 1.800,00 ευρώ ανά επόπτη, χωρίς αναλυτική τεκμηρίωση, β) ο υπολογισμός του ημερομισθίου του χειριστή του ναυαγοσωστικού σκάφους 5,5 μέτρων και του οδηγού του ναυαγοσωστικού αυτοκινήτου 4Χ4, βάσει του ημερομισθίου του ναυαγοσώστη, παρά το γεγονός ότι πρόκειται για διαφορετικές ειδικότητες, γ) ο τρόπος υπολογισμού του κόστους εργατικών των τριών ατόμων που θα απασχοληθούν με την υπηρεσία της οργάνωσης και διαχείρισης του προγράμματος Γαλάζιας Σημαίας, καθώς ορίζεται μόνο ως κόστος εργασίας ανά ώρα του εργάτη, του οδηγού και του επόπτη τα ποσά των 8,1 ευρώ, 8,6 ευρώ και 10,00 ευρώ αντίστοιχα, χωρίς περαιτέρω τεκμηρίωση της εν λόγω βάσης υπολογισμού. Τέλος, δεν τεκμηριώνεται ο τρόπος προσδιορισμού της – αναγραφόμενης στον πίνακα ενδεικτικού προϋπολογισμού της …. μελέτης – ποσότητας των επιμέρους υπηρεσιών που ανατίθεται στην ανάδοχο, και συγκεκριμένα για τη ναυαγοσωστική κάλυψη παραλίας, με μονάδα μέτρησης τον «πύργο ανά μήνα κολυμβητικής περιόδου», αναγράφεται ποσότητα 144, παρά το γεγονός ότι αναφέρεται η λειτουργία 10 πύργων Χ 12 μήνες [4 μήνες για τρεις κολυμβητικές περιόδους] = 120 πύργοι, και για την οργάνωση – διαχείριση προγράμματος Γαλάζιας Σημαίας, με μονάδα μέτρησης την «ακτή ανά κολυμβητική περίοδο», αναγράφεται ποσότητα 84, παρά το γεγονός ότι αναφέρεται η κάλυψη 24 ακτών Χ 3 κολυμβητικές περιόδους = 72 ακτές, απόλυτες τιμές που διαμορφώνουν την τελική προϋπολογισθείσα δαπάνη. Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι δεν παρατίθεται σαφής τρόπος εξαγωγής της εκτιμώμενης αξίας του κάθε τμήματος του διαγωνισμού και κατ’ επέκταση της συνολικά προϋπολογιζόμενης δαπάνης αυτού, γεγονός που, όπως αναφέρθηκε ανωτέρω, συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια της διαδικασίας αυτού, λαμβανομένου μάλιστα υπόψη και του μηδενικού ποσοστού έκπτωσης της οικονομικής προσφοράς της αναδειχθείσας αναδόχου εταιρείας.

Προγραμματικές συμβάσεις.Με τα δεδομένα αυτά, η σύναψη των άνω προγραμματικών συμβάσεων μεταξύ του Δήμου ... και του Φο.Δ.Σ.Α. ...για τη συλλογή και μεταφορά αστικών στερεών αποβλήτων ήταν δυνατή, στο πλαίσιο δε αυτών των συμβάσεων επιτρεπτώς συμφωνήθηκε ότι οι καθυστερούμενες συμβατικές οφειλές του Δήμου προς το Φο.Δ.Σ.Α. δύναται να εξοφλούνται μέσω των παρακρατούμενων από τη Δ.Ε.Η. Α.Ε. εσόδων του Δήμου από το ανταποδοτικό τέλος καθαριότητας, ήτοι κατά τη διαδικασία που προβλέπεται για την πληρωμή της ετήσιας εισφοράς των δήμων προς τους Φο.Δ.Σ.Α., σύμφωνα με το άρθρο 9 του ν. 3854/2010. Επίσης, δεδομένου ότι οι εν λόγω προγραμματικές συμβάσεις, ως εκ της φύσης τους, καθορίζουν το γενικό πλαίσιο συνεργασίας μεταξύ των συμβαλλόμενων για την εκτέλεση των υπηρεσιών αποκομιδής και μεταφοράς απορριμμάτων, επιτρεπτώς, καταρχήν, η εκπλήρωση του συμβατικού τους αντικειμένου χώρισε κατόπιν κατάρτισης εκτελεστικών συμβάσεων μεταξύ του Φο.Δ.Σ.Α. και τρίτων ιδιωτών, η νομιμότητα των οποίων πάντως δεν δύναται να εξετασθεί στο πλαίσιο ελέγχου των ήδη κρινόμενων δαπανών, που ερείδονται αποκλειστικά στις προγραμματικές συμβάσεις. Ωστόσο, οι προγραμματικές αυτές συμβάσεις δεν είναι νόμιμες, διότι δεν έχουν το ελάχιστο νόμιμο αναγκαίο περιεχόμενο. Ειδικότερα, δεν προκύπτει από το περιεχόμενό τους ή από τα στοιχεία του φακέλου ότι συνέτρεξαν συγκεκριμένοι και σαφείς αντικειμενικοί λόγοι που καθιστούσαν αδύνατη την εκ μέρους του Δήμου ... άσκηση της αρμοδιότητάς του για τη συλλογή και μεταφορά των στερεών αποβλήτων της Νήσου ... με ίδια μέσα, καθόσον ούτε στο κείμενο των συμβάσεων ούτε στις εγκριτικές αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου ... αναφέρονται συγκεκριμένα στοιχεία, από τα οποία να προκύπτει πράγματι η αδυναμία του Δήμου να εκτελέσει τις επίμαχες υπηρεσίες διά των αρμοδίων υπηρεσιών του, αλλά γίνεται μόνον αόριστη επίκληση της μη επάρκειας της υλικοτεχνικής υποδομής και του προσωπικού του. Επίσης, οι συμβάσεις αυτές δεν περιλαμβάνουν αναλυτικό προϋπολογισμό (κοστολόγηση) των υπηρεσιών ή των επιμέρους κατηγοριών υπηρεσιών σε αντιστοιχία με συγκεκριμένες κατηγορίες δαπανών (λ.χ. κόστος μισθοδοσίας, κόστος χρήσης μηχανημάτων ή οχημάτων κ.λπ.), έστω και κατά προσέγγιση, έτσι ώστε από το άθροισμα των επιμέρους προϋπολογισμών να προκύπτει και, επομένως, να δικαιολογείται ο συνολικός προϋπολογισμός τους. Αντιθέτως, σ’ αυτές περιλαμβάνονται αορίστως κατ’ αποκοπή ποσά που προορίζονται για τη χρηματοδότηση των εν λόγω υπηρεσιών, η δε αοριστία ως προς τη μέθοδο υπολογισμού της προϋπολογιζόμενης δαπάνης τους επιτείνεται ιδιαίτερα από το ότι οι δύο προγραμματικές συμβάσεις, αν και αφορούν σε χρονικά διαστήματα με διαφορετική διάρκεια –η πρώτη έχει διάρκεια πέντε μηνών (από 28.7.2016 έως 31.12.2016) ενώ η δεύτερη έχει ετήσια διάρκεια (από 17.1.2017 έως 16.1.2018) - εντούτοις έχουν ακριβώς το ίδιο οικονομικό αντικείμενο. Εξάλλου, ούτε στο κείμενο των προγραμματικών συμβάσεων προσδιορίζεται σαφώς ούτε επισυνάπτεται σ’ αυτές, ως παράρτημα, το χρονοδιάγραμμα εκτέλεσής τους. Τέλος, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει αναμφίβολα ότι ο δικαιούχος της εντελλόμενης με το 16, οικονομικού έτους 2018, χρηματικό ένταλμα δαπάνης, που αφορά στο έτος 2017, δεν έχει εισπράξει το αντίστοιχο ποσό από τη Δ.Ε.Η. Α.Ε. μέσω της διαδικασίας παρακράτησης δημοτικών εσόδων, κατά το σχετικό όρο της προγραμματικής σύμβασης, δεδομένου ότι με την προσκομιζόμενη 15151/6.12.2017 βεβαίωση του Δημοτικού Ταμία του Δήμου ... βεβαιώνεται μόνο για το έτος 2016 ότι δεν έχει καταβληθεί η οφειλόμενη εισφορά μέσω της παραπάνω διαδικασίας.

ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΕΡΓΟΥ:..ζητείται η αναθεώρηση της 123/2019 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με τις ως άνω νομικές παραδοχές, ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση ότι η διαδικασία που προηγήθηκε της ανάθεσης του επίμαχου έργου είναι νομικώς πλημμελής. Ειδικότερα: Α. το φυσικό – τεχνικό αντικείμενο του έργου δεν προσδιορίζεται με σαφήνεια και πληρότητα, όπως απαιτεί ο νόμος, αλλά περιγράφεται σε γενικό πλαίσιο με απλή αναφορά των ρεμάτων, στα οποία θα λάβουν χώρα οι εργασίες, δίχως να καθορίζεται το είδος καθώς και η ακριβής προμέτρηση της ποσότητας των εργασιών που πρόκειται να εκτελεσθούν. Συγκεκριμένα, όπως ορθώς δέχθηκε το VI Τμήμα, i. η υδρολογική – υδραυλική μελέτη που προβλέπεται  στην από 10.1.2018 Τεχνική Έκθεση, που συνοδεύει το έργο, αλλά και στην από 15.5.2017 Τεχνική Έκθεση που υποβλήθηκε στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση, προκειμένου να δοθεί απαλλαγή για την περιβαλλοντική αδειοδότηση, αποτελεί βασικό στοιχείο προσδιορισμού του τεχνικού αντικειμένου του έργου, ως εκ του ότι αυτό συνάπτεται αρρήκτως  με τον έλεγχο της παροχετευτικότητας των ρεμάτων σε σχέση με τις πλημμυρικές παροχές, για το λόγο δε αυτό η εν λόγω μελέτη έπρεπε να είχε προηγηθεί της δημοπράτησης του επίμαχου έργου. Αντιθέτως όμως, η μελλοντική εκπόνηση αυτής από τον ανάδοχο κατά τη διάρκεια εκτέλεσης του έργου, τίθεται ως προϋπόθεση υλοποίησης των εργασιών. ii. Συναφώς, η πρόβλεψη  υποχρέωσης του αναδόχου να εκπονήσει τοπογραφικές μελέτες και να διενεργήσει αποτυπώσεις του φυσικού εδάφους, από τις οποίες θα προκύπτουν τα υψόμετρα των υποχρεωτικών σημείων της μηκοτομής του πυθμένα των ρεμάτων (γέφυρες, τεχνικά προς αρδευτικές και στραγγιστικές διώρυγες κ.λπ.) καθώς και επαρκή ενδιάμεσα στοιχεία, για να προσδιορίζονται τα απαιτούμενα οριστικά επίπεδα του πυθμένα τους με την αφαίρεση των φερτών υλικών (απορρίμματα, μπάζα, προσχώσεις, αυτοφυής βλάστηση), αποδεικνύει ότι το τεχνικό αντικείμενο του υπό εκτέλεση έργου δεν έχει προσδιοριστεί εκ των προτέρων με ακρίβεια. iii. Η ασάφεια και η αοριστία του αντικειμένου του έργου ενισχύεται και από το ότι στις ως άνω Τεχνικές Εκθέσεις ορίζεται ότι α) κατά την εκτέλεση του έργου θα εκτελεσθούν όσες εργασίες κριθούν απαραίτητες και σε θέσεις, που θα υποδειχθούν από την Υπηρεσία, β) οι εργασίες που δεν είναι δυνατόν να κοστολογηθούν συμβατικά, θα αντιμετωπισθούν απολογιστικά και γ) οι εργασίες, που είναι δύσκολο να προβλεφθούν από την αρχή, θα επιβαρύνουν το κονδύλι των απροβλέπτων. Την ασάφεια περαιτέρω επιτείνει η αναντιστοιχία μεταξύ της Τεχνικής Έκθεσης του έργου και της Ε.Σ.Υ., καθώς στην τελευταία (άρθρο 9 της Ε.Σ.Υ.) προβλέπεται ρητώς, ότι ο ανάδοχος υποχρεούται να συντάξει, μεταξύ άλλων, και μελέτες σχεδιασμού και εγκατάστασης αρδευτικού δικτύου φυτοτεχνικών εργασιών, οι οποίες ουδεμία σχέση έχουν με το αντικείμενο της διαγωνιστικής διαδικασίας. Β. Η συμπερίληψη της εκπόνησης της ως άνω υδρολογικής – υδραυλικής μελέτης στο αντικείμενο του δημοπρατηθέντος έργου δεν είναι νόμιμη, διότι i. ως στοιχείο της ωριμότητας του έργου έπρεπε να προϋπάρχει στο φάκελο το διαγωνισμού, ii. δεν συντρέχει η εξαιρετική περίπτωση ούτε οι προϋποθέσεις του άρθρου 50 του                  ν. 4412/2016, ώστε να είναι επιτρεπτή η ανάθεση  της μελέτης από κοινού με την κατασκευή του έργου, iii. το σύστημα υποβολής προσφορών που επελέγη, ήτοι επιμέρους ποσοστά έκπτωσης κατά ομάδες ομοειδών εργασιών, δεν είναι συμβατό με το σύστημα που προβλέπεται από τις διατάξεις του ν. 4412/2016 (αλλά και του προϊσχύσαντος ν. 3316/2005) για τις συμβάσεις μελετών, όπου ο ανάδοχος επιλέγεται με κριτήριο την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά και όχι τη χαμηλότερη τιμή, ώστε να εξασφαλίζεται το ποιοτικό αποτέλεσμα της μελέτης σε συνδυασμό με την καλύτερη δυνατή τιμή. Οι προβαλλόμενοι με την αίτηση λόγοι περί αναγκαιότητας σύνταξης των άνω μελετών, ως εκ του ότι εξυπηρετούν περιβαλλοντικούς σκοπούς προστασίας των ρεμάτων και επιβάλλονται από την περιβαλλοντική νομοθεσία, πρέπει να απορριφθούν, διότι δεν αμφισβητείται η αναγκαιότητα εκπόνησης των μελετών αυτών, αλλά η νομιμότητα ανάθεσής τους στον ανάδοχο του υπό εκτέλεση έργου. Ομοίως, πρέπει να απορριφθεί ο ισχυρισμός ότι οι αναδειχθείσες πλημμέλειες δεν είναι ουσιώδεις, διότι η δημοπράτηση έργου, του οποίου το φυσικό – τεχνικό αντικείμενο δεν προσδιορίζεται με επάρκεια και ακρίβεια, με παράλληλη ανάθεση εκπόνησης της προσδιοριστικής του αντικειμένου αυτού μελέτης στον εργολήπτη που αναλαμβάνει την κατασκευή του, χωρίς να συντρέχουν οι προϋποθέσεις του νόμου, συνιστά  ουσιώδη πλημμέλεια, αφού η κατασκευή του βέλτιστου δυνατού έργου απαιτεί την προηγούμενη ανάθεση της προσδιοριστικής του αντικειμένου του μελέτης υπό συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού και με κριτήρια που εξασφαλίζουν την ποιότητα αυτής. Εξάλλου, αλυσιτελώς προβάλλεται ότι η διαδικασία που ακολουθήθηκε ήταν νόμιμη ως εκ του ότι ουδεμία ένσταση υποβλήθηκε από τους υποψηφίους αναδόχους, διότι η συμπεριφορά των διαγωνιζομένων δεν ασκεί επιρροή στον προσυμβατικό έλεγχο από το Ε.Σ., που είναι πλήρης, αυτεπάγγελτος και καθολικός, εκτείνεται δε σε όλη τη διαδικασία σύναψης μιας σύμβασης. Απορριπτέος και ο ισχυρισμός περί του ότι επιτακτικοί λόγοι δημοσίου συμφέροντος επιβάλλουν την υπογραφή της κρινόμενης σύμβασης, διότι το δημόσιο συμφέρον, που προφανώς εξυπηρετείται με την ολοκλήρωση των εν λόγω εργασιών, δεν αναιρεί την υποχρέωση των αναθετουσών αρχών για τήρηση των διαδικασιών ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων, οι οποίες έχουν επίσης θεσπιστεί για λόγους δημοσίου συμφέροντος (Τμ. Μείζ. – Επταμ. Συνθ. 682/2017, 2490/2015). Τέλος, ενόψει της σαφήνειας των εφαρμοστέων διατάξεων, αλλά και του προαναφερθέντος ουσιώδους χαρακτήρα των νομικών πλημμελειών που έλαβαν χώρα κατά τη διαγωνιστική διαδικασία, πρέπει να απορριφθεί ο ισχυρισμός περί συγγνωστής πλάνης των οργάνων της Αναθέτουσας Αρχής.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση αναθεώρησης πρέπει να απορριφθεί.

ΜΕΛΕΤΕΣ:Αίτηση ανάκλησης της 313/2012 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου(...)Με δεδομένα αυτά και αφού ληφθεί περαιτέρω υπόψη ότι δεν χορηγήθηκε παράταση, κατά τη διαδικασία που προβλέπει ο νόμος, για το χρονικό διάστημα μετά τη συμπλήρωση της οριακής προθεσμίας, η έγκριση του 1ου Συγκριτικού Πίνακα στις 23.5.2012 έγινε σε χρόνο μετά την ολοκλήρωση της κύριας σύμβασης, όπως ορθά έκρινε και το Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη πράξη του και ως εκ τούτου κωλύεται η υπογραφή της συμπληρωματικής σύμβασης, χωρίς, εν προκειμένω, να ασκεί επιρροή το χρονικό σημείο έναρξης των σχετικών διαδικασιών, που προηγούνται της έγκρισης του Συγκριτικού Πίνακα.Γ. Όσον αφορά τις συμπληρωματικές μελέτες, μόνο αυτές που αφορούν στις συγκοινωνιακές εργασίες περιλαμβάνονται νομίμως στην υπό έλεγχο συμπληρωματική σύμβαση, καθόσον αυτές πράγματι κατέστησαν αναγκαίες από το απρόβλεπτο γεγονός της μεταγενέστερης έκδοσης της ΔΜΕΟ/ο/612/16.2.2011 απόφασης του Υφυπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων (Β΄702), με την οποία δόθηκαν νέες οδηγίες συστημάτων αναχαίτισης οχημάτων. Αντίθετα, για τις λοιπές συμπληρωματικές μελέτες προκύπτουν τα εξής: 1. Στατικές Μελέτες, που αφορούν την κατασκευή των Άνω Διαβάσεων των σηράγγων: Όπως προκύπτει από την αιτιολογική έκθεση, που συνοδεύει τον 1ο Συγκριτικό Πίνακα και στην οποία ουδόλως αναφέρεται η εγκριθείσα Μ.Π.Ε., η ανάγκη επανασχεδιασμού των τεχνικών των περιοχών εισόδου και εξόδου προέκυψε ύστερα από την οριστική μελέτη οδοποϊίας και την εκπόνησή της με βάση την συμπληρωματική επίγεια τοπογραφική αποτύπωση, ώστε να εξασφαλιστεί η μη διακοπή της κυκλοφορίας της υφισταμένης Ε.Ο. …. – ..... _ …. – …..ς. Επίσης, λόγω των γεωτεχνικών παραμέτρων που προέκυψαν από τις γεωτεχνικές έρευνες θα έπρεπε να επανασχεδιαστούν τα μέτωπα, ώστε να προσαρμόζονται καλύτερα στη μορφολογία του εδάφους. Ως εκ τούτου δεν προκύπτει ότι πρόκειται για μελέτες που κατέστησαν αναγκαίες λόγω απροβλέπτων περιστάσεων, σύμφωνα με τα όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας, καθόσον η μη πρόβλεψη των οχλήσεων, που τα έργα αυτά θα προκαλούσαν στην υπάρχουσα Ε.Ο., οφείλεται σε αβλεψία, ενώ η μορφολογία του εδάφους δεν συνιστά απρόβλεπτο, αφού προϋπάρχει και θα έπρεπε να έχει ληφθεί υπόψη πριν από τη δημοπράτηση του έργου. Η Μ.Π.Ε., που επικαλούνται οι αιτούντες ως στοιχείο απρόβλεπτο, μεταγενέστερο της αρχικής σύμβασης, αφενός ουδόλως μνημονεύεται στην αιτιολογική έκθεση, αφετέρου δεν αποτέλεσε τη βάση των πρόσθετων αυτών μελετών, αφού, όπως προκύπτει από το από 11.11.2010 έγγραφο της αναδόχου σύμπραξης, ο 1ος Συγκριτικός Πίνακας υποβλήθηκε ενώπιον της Αναθέτουσας Αρχής πολύ πριν από την έγκριση της Μ.Π.Ε. 2. Στατική μελέτη, που αφορά τη μόνιμη επένδυση της σήραγγας και Ηλεκτρομηχανολογικές μελέτες: Από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι η επιλογή του ημιεγκάρσιου αερισμού δεν οφείλεται σε κάποιο απρόβλεπτο γεγονός, αφού και το μήκος της σήραγγας και η διπλή κατεύθυνσή της ήταν εκ των προτέρων γνωστή, αλλά στην επανεκτίμηση του αρχικού σχεδιασμού του έργου, με σκοπό τη βελτίωσή του, που οδήγησε στο συμπέρασμα ότι ο ημιεγκάρσιος αερισμός συνιστά, «για αμιγώς τεχνικούς λόγους, την οικονομικότερη ασφαλή λύση για τους επιβάτες οχημάτων». Ως εκ τούτου είναι μη νόμιμη και η συμπληρωματική στατική μελέτη για την κατασκευή της ψευδοροφής, αφού η θεμελίωση του απροβλέπτου αυτής στηρίζεται στην μελέτη του ημιεγκάρσιου αερισμού. 3. Υδραυλικές Μελέτες: Όπως προκύπτει από την αιτιολογική έκθεση και επαναλαμβάνεται και στην αίτηση ανάκλησης, ο αριθμός των εγκάρσιων οχετών και η θέση αυτών αποτελούσαν μέρος της οριστικής μελέτης αποχέτευσης, που ανατέθηκε με την αρχική σύμβαση και ως εκ τούτου κανένα απρόβλεπτο δεν προκύπτει για την εκπόνηση επιπλέον υδραυλικών μελετών, ενώ δεν μπορεί να θεωρηθεί ως τέτοιο η αδυναμία υπολογισμού της αμοιβής τους εξαρχής, την οποία φέρεται να θέλει να θεραπεύσει η παρούσα «συμπληρωματική» μελέτη. 4. Τοπογραφικές Μελέτες: Όπως προκύπτει από την αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει τον 1ο Συγκριτικό Πίνακα, η ανάγκη για τις πρόσθετες αυτές μελέτες συνδέεται άμεσα με τις τροποποιήσεις των στατικών, κυρίως, μελετών, ως προς την κατασκευή των Άνω Διαβάσεων και την εξασφάλιση της κυκλοφορίας της υφιστάμενης Ε.Ο.. Συνεπώς, αφού οι ως άνω μελέτες (στατικές), όπως και ανωτέρω ελέχθη δεν κατέστησαν αναγκαίες εξαιτίας απρόβλεπτων περιστάσεων, ομοίως δεν είναι νόμιμη και η συμπληρωματική ανάθεση των ως άνω τοπογραφικών μελετών. Περαιτέρω, από κανένα στοιχείο δεν αποδεικνύεται ότι οι επικαλούμενες περιφράξεις και κατασκευές δεν προϋπήρχαν της δημοπράτησης της αρχικής μελέτης. 5. Γεωτεχνικές Μελέτες: Η αναφερόμενη στην αιτιολογική έκθεση αύξηση της δαπάνης εκτέλεσης των γεωτρήσεων της σήραγγας εξαιτίας του μεγάλου βάθους αυτών τυγχάνει παντελώς αόριστη, ενώ η πολύ κακή ποιότητα του πετρώματος στα μεγάλα βάθη δεν αιτιολογείται για ποιο λόγο συνιστά απρόβλεπτο. Απορρίπτει την αίτηση ανάκλησης ως και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση κατά της 313/2012 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Αίτηση ανάκλησης της 127/2017 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 2 της παρούσας, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι δεν αιτιολογείται εν προκειμένω ειδικά και ορισμένα ο συμφέρων χαρακτήρας του τελικώς επιτευχθέντος τιμήματος των 19.800.000,00 ευρώ, το οποίο, ως αγοραία αξία, υπερβαίνει κατά 50% περίπου την αντικειμενική όμοια. Τούτο δε, πρωτίστως διότι η 1391/2017 προδικαστική απόφασή του δεν εκτελέστηκε, καθόσον η προσκομισθείσα 1895/21.7.2017 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας .... δεν συνιστά ως εκ του περιεχομένου της τη ζητούμενη, για την άρση της πλημμέλειας που πράγματι στοιχειοθετήθηκε εν προκειμένω από την έλλειψη της ως άνω ειδικής αιτιολογίας, απόφαση. Σε κάθε δε περίπτωση, το Τμήμα κρίνει ότι εκ των προσκομισθέντων με το από 24.7.2017 υπόμνημα του Προέδρου της Οικονομικής Επιτροπής στοιχείων ουδόλως αποδεικνύεται το συμφέρον της ως άνω μοναδικής προσφοράς της «.... AE» καθόσον: Α) Το 56649/18.9.2013 συμβόλαιο της συμβολαιογράφου Αθηνών Μαρίας Πουλαντζά, με το οποίο μεταβιβάστηκε από τη «.... AE» στην «ΕΘΝΙΚΗ ΛΗΖΙΝΓΚ Ανώνυμος Εταιρία Χρηματοδοτικών Μισθώσεων» το προς αγορά κτίριο επί της Λεωφ. Κηφισού 62-64, δεν αποτελεί πρόσφορο συγκριτικό στοιχείο ως προς το ύψος της αγοραίας αξίας αυτού, δεδομένου ότι η επίμαχη πώληση έλαβε χώρα στο πλαίσιο σύναψης σύμβασης χρηματοδοτικής μίσθωσης του ν.1665/1986, ήτοι πώλησης και επαναμίσθωσης μεταξύ των ιδίων συμβαλλομένων (βλ. σελ. 20 Έκθεσης Εκτίμησης και φύλλα 23, 26 και 27 του ως άνω συμβολαίου), ήτοι μίας εξειδικευμένης σύμβασης, που δεν προσιδιάζει στην απλή πώληση, αφού κατατείνει στη χρηματοδότηση της πωλήτριας εταιρίας σε ποσοστό επί της καθορισθείσας αξίας του ακινήτου από την αγοράστρια εταιρία χρηματοδοτικής μίσθωσης και στη συνέχεια στη μίσθωση του ακινήτου από την ίδια με δικαίωμα επαναγοράς κατά τη λήξη της σύμβασης. Παρέπεται δε ότι λόγω του χρηματοδοτικού χαρακτήρα της ως άνω σύμβασης και της συνακόλουθης ταύτισης των ρόλων πωλητή-πελάτη της εταιρίας χρηματοδοτικής μίσθωσης, το τίμημα της πώλησης του ακινήτου διαμορφώνεται με διαφορετικά από αυτά της κοινής πώλησης κριτήρια (τραπεζικά, όπως π.χ. πιστοληπτική ικανότητα του πωλητή-μισθωτή).                   Β) Ομοίως η 1705/2014 απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Αθηνών για τον καθορισμό οριστικής τιμής μονάδος αποζημίωσης απαλλοτριούμενης εδαφικής έκτασης, που βρίσκεται εντός του Ο.Τ. 258Α του Δήμου ...., εκτάσεως 5.337,60 τ.μ., δεν αποτελεί πρόσφορο συγκριτικό στοιχείο, καθόσον δεν αφορά σε ακίνητο ανάλογου εμβαδού και θέσης (βλ. σκέψη 3). Γ) Τα νέα φύλλα υπολογισμού της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου επί της Λεωφ. Κηφισού 62-64 ως ενιαίας ιδιοκτησίας από τη συμβολαιογράφο Αθηνών Ευδοξία Δημοπούλου δεν δύναται να ληφθούν υπόψη από το Δικαστήριο, καθόσον το προς αγορά κτίριο επί της Λεωφ. Κηφισού 62-64 είναι διαιρεμένο σε οριζόντιες κατ’ ορόφους ιδιοκτησίες, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3741/1929, του Ν.Δ. 1024/1971 και των άρθρων 1002 και 1117 του Α.Κ., δυνάμει της υπ’ αριθμ. 2470/2001 πράξης της συμβολαιογράφου Αθηνών Ευδοξίας Δημοπούλου-Αθανασοπούλου, όπως αυτή έχει τροποποιηθεί και ισχύει με τις 2931/2003, 3070/2003 και 6690/2013 πράξεις τις ιδίας ως άνω συμβολαιογράφου (βλ. φύλλο 20 του προαναφερόμενου 56649/2013 συμβολαίου). Συνεπώς, για τον υπολογισμό της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου ως ενιαίας ιδιοκτησίας απαιτείται η προηγούμενη κατάργηση της νομίμως συσταθείσας οριζοντίου ιδιοκτησίας με αντίστοιχη συμβολαιογραφική πράξη, ενώ, βάσει του ως άνω νομοθετικού καθεστώτος που διέπει την οριζόντια ιδιοκτησία, η απόκτηση όλων των οριζοντίων ιδιοκτησιών ενός ακινήτου από ένα πρόσωπο (όπως εν προκειμένω την Περιφέρεια ....) δεν επιφέρει κατάργηση της οριζόντιας ιδιοκτησίας, απορριπτομένου ως αβασίμου του σχετικού ισχυρισμού της αιτούσας. Εξάλλου, το Τμήμα κρίνει ότι η μεγάλη απόκλιση μεταξύ της αντικειμενικής αξίας του προς αγορά ακινήτου και του τελικώς επιτευχθέντος τιμήματος δεν αιτιολογείται ούτε με την επίκληση εκ μέρους της αιτούσας αορίστως του ισχυρισμού περί χαμηλών αντικειμενικών αξιών στις «λαϊκές» περιοχές της Δυτικής Αθήνας, καθόσον είναι πασίδηλο ότι έχουν υποστεί μεγάλη πτώση και οι αντίστοιχες εμπορικές αξίες λόγω της μεγάλης κρίσης στην αγορά των ακινήτων και της αυξημένης φορολόγησής τους, ούτε με την παράθεση εκ νέου των δεδομένων και των αξιολογήσεων της ως άνω έκθεσης εκτίμησης του Πιστοποιημένου Εκτιμητή, η οποία έχει ήδη κριθεί ανεπαρκώς αιτιολογημένη με την 1391/2017 απόφασή του, χωρίς την ταυτόχρονη προσκόμιση νέων συγκριτικών στοιχείων αναλόγου εμβαδού και θέσης ακινήτων, ενώ ο ισχυρισμός της αιτούσας ότι στο τίμημα περιλαμβάνεται και το κόστος εκτέλεσης επιπρόσθετων εργασιών ύψους 970.000,00 ευρώ πρέπει να απορριφθεί προεχόντως ως αναπόδεικτος. Τέλος, οι ισχυρισμοί της αιτούσας, που αφορούν στη μεθοδολογία σύνταξης της έκθεσης εκτίμησης και στο σύννομο της διαδικασίας που ακολουθήθηκε κατ’ αναλογία των διατάξεων του Π.Δ. 59/2016, πρέπει να απορριφθούν ως αλυσιτελώς προβαλλόμενοι, ενώ το επικαλούμενο δημόσιο συμφέρον για τη στέγαση των υπηρεσιών της Περιφέρειας .... σε ένα ενιαίο κτίριο δεν αναιρεί την υποχρέωση αυτής για αιτιολόγηση του συμφέροντος χαρακτήρα του επιτευχθέντος τιμήματος, ως προς την οποία άλλωστε αιτιολόγηση η Περιφέρεια .... έχει αυτοδεσμευθεί με τη διακήρυξη του διαγωνισμού (άρθρο 9.13) και για τήρηση των αρχών της οικονομικότητας και αποδοτικότητας ως μερικότερων εκδηλώσεων της γενικής αρχής της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, που έχουν θεσπιστεί επίσης για λόγους δημοσίου συμφέροντος (βλ. Ε.Σ. VI Τμ. 1605, 2227/2016). 

Απορρίπτει την κρινόμενη αίτηση ανάκλησης, κατά τα αναφερόμενα στο σκεπτικό.

ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕλΣυν.Τμ.Μείζ.-Επταμελούς Σύνθεσης/483/2018

ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ/ΕΠΤΑΜ/1313/2018