ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΕΛΑΣΤΙΚΩΝ:(...)Επομένως, σύμφωνα με τα ανωτέρω, αλλά και όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, η ως άνω ειδική Επιτροπή συνιστά το μόνο κατά νόμο αρμόδιο όργανο με αποφασιστική αρμοδιότητα για την προμήθεια των αναγκαίων ανταλλακτικών και ελαστικών επισώτρων με την εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, στην ειδικότερη περίπτωση της επισκευής οχημάτων του δήμου, που έχουν ήδη παρουσιάσει βλάβη ή έχουν ήδη διαπιστωμένη ανάγκη συντήρησης ή επισκευής και μάλιστα ανεξαρτήτως του ύψους της απαιτούμενης κατά περίπτωση δαπάνης. Κατά τα λοιπά, αρμόδιο όργανο για τη διενέργεια διαγωνισμών στους δήμους είναι η οικεία Οικονομική Επιτροπή (βλ. Αποφ. VI Τμ. 3372, 3066, 2284/2014, Πράξη Στ΄ Κλιμ. 103/2014 κ.ά., contra Πράξεις Κλιμ. VII Tμ. 180/2014, 244/2013). Περαιτέρω δε, η προμήθεια των ως άνω ειδών, ήτοι των ανταλλακτικών οχημάτων και των ελαστικών επισώτρων, διενεργείται σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις περί προμηθειών των Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού (πρβλ. Πράξεις VII Τμ. 96, 95/2012, 78/2011, Πράξεις Κλιμ. VII Τμ. 245/2015, 180/2014, 385/2013 κ.ά.). 

Με τα ανωτέρω δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, αβασίμως προβάλλει ο Επίτροπος ότι αρμόδια για την κατακύρωση του αποτελέσματος του διενεργηθέντος πρόχειρου διαγωνισμού για την επίμαχη προμήθεια ελαστικών ήταν η ειδική Επιτροπή (προμήθειας ανταλλακτικών, ελαστικών επισώτρων και συντήρησης - επισκευής αυτοκινήτων), σύμφωνα με τις προαναφερόμενες διατάξεις της Υ.Α. 3373/390/20.3.1975. Και τούτο, διότι, όπως ο ίδιος ο Δήμος επικαλείται στο υπ’ αριθμ. πρωτ. 33357/30.11.2015 έγγραφό του και όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου και, ιδίως, από την 131/2013 τεχνική έκθεση της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου, ο εν λόγω διαγωνισμός διενεργήθηκε στο πλαίσιο της προληπτικής συντήρησης των οχημάτων του …..., ενώ ουδόλως προέκυψε ότι η διενεργηθείσα διαδικασία αφορούσε την κάλυψη επιτακτικών αναγκών αντικατάστασης ελαστικών επισώτρων. Εξάλλου, προ της ανάθεσης της επίμαχης προμήθειας δεν είχε διαπιστωθεί η ανάγκη συντήρησης ή επισκευής των οχημάτων του Δήμου, σύμφωνα με τη διαδικασία που καθορίζεται στην ως άνω Υπουργική Απόφαση, η οποία, κατ’ ορθή ερμηνεία των σχετικών διατάξεων, δικαιολογεί την εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, στην περίπτωση της επισκευής οχημάτων, που έχουν ήδη παρουσιάσει βλάβη ή έχουν ήδη διαπιστωμένη ανάγκη συντήρησης ή επισκευής (βλ. σκέψη ΙΙ.Β.). Αντιθέτως, τα προσκομιζόμενα «δελτία επιθεωρήσεως και επισκευής - αντικατάστασης ελαστικών οχημάτων» συντάχθηκαν μετά τη διενέργεια του πρόχειρου διαγωνισμού και την κατακύρωση του αποτελέσματός του (βλ. προηγούμενη σκέψη).

Με την προδικαστική προσφυγή η προσφεύγουσα αιτείται την ακύρωση της Απόφασης 11/2020 της Οικονομικής Επιτροπής της αναθέτουσας αρχής, η οποία αφορά την ανάδειξη της ως προσωρινού αναδόχου στον διαγωνισμό για την «Προμήθεια Ελαστικών Οχημάτων και Μηχανημάτων Δήμου», ενώ ταυτόχρονα ζητά την κατακύρωση της σύμβασης σε αυτήν. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την προμήθεια ελαστικών επισώτρων για όλα τα οχήματα και μηχανήματα του Δήμου, με εκτιμώμενη αξία 154.837,22 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), χωρισμένη σε δύο ομάδες (Α: ελαστικά μηχανημάτων έργου και Β: ελαστικά οχημάτων). Η διαδικασία διεξήχθη με κριτήριο ανάθεσης την πλέον συμφέρουσα οικονομικά προσφορά.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΛΙΠΑΝΤΙΚΩΝ. Με τα ανωτέρω δεδομένα μη νομίμως προέβη η ειδική Επιτροπή (προμήθειας ανταλλακτικών, ελαστικών επισώτρων και συντήρησης - επισκευής αυτοκινήτων) στη διενέργεια της υπό κρίση προμήθειας ελαιολιπαντικών, καθόσον αυτή συνιστά το κατά νόμο αρμόδιο όργανο για την προμήθεια των αναγκαίων ανταλλακτικών με την εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης στην ειδικότερη περίπτωση της επισκευής συγκεκριμένων οχημάτων δήμου που έχουν ήδη παρουσιάσει βλάβη ή έχουν ήδη διαπιστωμένη ανάγκη συντήρησης ή επισκευής και δεν ορίζεται αρμόδια όταν η προμήθεια έχει ως αντικείμενο την αγορά ελαιολιπαντικών για τις ανάγκες εν γένει οχημάτων του Δήμου, λόγω εξάντλησης των ποσοτήτων (..). Πλην όμως, τα επιληφθέντα όργανα του Δήμου ... δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων, αλλά υπέλαβαν πεπλανημένα, πλην συγγνωστώς, ότι αρμόδια και για την προμήθεια της αναγκαίας ποσότητας ελαιολιπαντικών για οχήματα του Δήμου ήταν η Επιτροπή που ορίζεται στην προπαρατεθείσα Υ.Α..(συγγνωστή πλάνη)

Προμήθεια ελαστικών επισώτρων.Επιτροπή συντήρησης κρατικών αυτοκινήτων.Επομένως, σύμφωνα με τα ανωτέρω, αλλά και όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, η κατά ανωτέρω Επιτροπή, συνιστά το μόνο κατά νόμο αρμόδιο όργανο με αποφασιστική αρμοδιότητα για την προμήθεια των αναγκαίων ανταλλακτικών και ελαστικών επισώτρων με την εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, στην ειδικότερη περίπτωση της επισκευής οχημάτων του Δήμου, που έχουν ήδη παρουσιάσει βλάβη ή έχουν ήδη διαπιστωμένη ανάγκη συντήρησης ή επισκευής και μάλιστα ανεξαρτήτως του ύψους της απαιτούμενης κατά περίπτωση δαπάνης, καθόσον αρμόδιο κατά τα λοιπά όργανο, για τη διενέργεια διαγωνισμών στους Δήμους είναι η οικεία Οικονομική Επιτροπή (βλ. πράξη Κλιμ. VII Τμ. Ελ. Συν. 72/2012 σκ. IV και πράξη VII Τμ. Ελ. Συν. 96/2012, σκ. IV, αλλά και απόφ. VI Τμ. 243/2014, 3462/2012 σχετικές με τη σύναψη συμφωνιών – πλαισίου για την ανάθεση των υπηρεσιών προληπτικής συντήρησης και επισκευής των οχημάτων Ο.Τ.Α.).  Περαιτέρω δε, η προμήθεια των ως άνω ειδών (ήτοι των ανταλλακτικών οχημάτων και των ελαστικών επισώτρων) διενεργείται σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις περί προμηθειών των Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού (βλ. απόφ. VI Τμ. 243/2014, 3462/2012, πράξη Κλιμ. VII Τμ. Ελ. Συν. 72/2012, πρβλ. πράξεις VII Τμ. Ελ. Συν. 96, 95/2012, 78/2011, 320, 204, 83/2010, 301/2009, ΙV Tμ. πράξεις 142/2007, 170/2006  κ.α.). 

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ: Ανάκληση της 6/2014 πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο …., με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή τριών σχεδίων συμβάσεων, μεταξύ του αιτούντος Δήμου και ισάριθμων προμηθευτριών εταιρειών  (...)Με τα δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει ότι νομίμως προέβη η Οικονομική Επιτροπή του Δήμου ....... στην προκήρυξη, διενέργεια και κατακύρωση του διαγωνισμού προμήθειας ελαστικών επισώτρων και αεροθαλάμων, για την κάλυψη των αναγκών του στόλου των οχημάτων (φορτηγών, απορριμματοφόρων, ημιφορτηγών, επιβατικών, οχημάτων μεταφοράς προσωπικού, δίκυκλων – τρίκυκλων) και μηχανημάτων (ελαστικά μηχανημάτων έργων) του Δήμου. Τούτο δε, διότι, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, και κυρίως από α) τη συνταχθείσα για τη διενέργεια του διαγωνισμού υπ’ αριθμ. 26/2013 μελέτη, β) την υπ’ αριθμ. 86971/14247/23.10.2013 πρόταση της Διεύθυνσης Ανακύκλωσης και Διαχείρισης Αστικών Απορριμμάτων και γ) τις οικείες εγκριτικές αποφάσεις, ο ελεγχόμενος διαγωνισμός διενεργήθηκε στο πλαίσιο της προληπτικής συντήρησης των οχημάτων και μηχανημάτων έργων του Δήμου, ενώ, ουδόλως προέκυψε ότι η διενεργηθείσα διαδικασία αφορά στην κάλυψη επιτακτικών αναγκών αντικατάστασης ελαστικών επισώτρων και ανταλλακτικών, σύμφωνα με την οριζόμενη διαδικασία στις προεκτεθείσες Υπουργικές Αποφάσεις (βλ. σκέψη ΙΙΙ), η οποία, κατ’ ορθή ερμηνεία των σχετικών διατάξεων, δικαιολογεί την εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης. Πολλώ δε μάλλον, τούτο πρέπει να γίνει αποδεκτό ενόψει του χρόνου ισχύος των προς υπογραφή συμβάσεων, που ορίζεται σε έξι (6) μήνες (άρθρο 12 διακήρυξης), εντός του οποίου θα παραδίδονται τα προς προμήθεια είδη ανάλογα με τις ανάγκες της υπηρεσίας (άρθρο 16 διακήρυξης). Άλλωστε, σύμφωνα με όσα προβάλλει ο αιτών Δήμος, ο σχεδιασμός της επίμαχης προμήθειας πραγματοποιήθηκε 11 μήνες πριν από την έγκριση του σχετικού αιτήματος που υποβλήθηκε στην ΕΠΠ (ήδη από τις 14.12.2012), κατόπιν καταγραφής των αποθεμάτων, την στατιστική πρόβλεψη εμφάνισης βλαβών και την ανάλυση των σχετικών εγγράφων που τηρούνται στο συνεργείο του Δήμου. Ως εκ τούτου, ο μοναδικός διακωλυτικός λόγος υπογραφής των επίμαχων συμβάσεων, ο οποίος προβάλλεται από την Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην προσβαλλόμενη πράξη, παρίσταται μη νόμιμος, αφού, όπως ανωτέρω έγινε δεκτό, η Οικονομική Επιτροπή του Δήμου ....... είναι το αποκλειστικά αρμόδιο όργανο για τη διενέργεια του ελεγχόμενου διαγωνισμού, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 72 του ν. 3852/2010.

Η Πράξη 28/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάθεσης της προμήθειας ελαστικών επισώτρων για τις ανάγκες της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας/Πυροσβεστικού Σώματος, προϋπολογισμού 1.982.078 ευρώ (άνευ ΦΠΑ). Η αρχική διακήρυξη τροποποιήθηκε κατόπιν απόφασης της ΕΑΔΗΣΥ που ακύρωσε όρους περί «πρώτης τοποθέτησης» ελαστικών. Μετά τη λήξη της διαγωνιστικής διαδικασίας και την ανάδειξη προσωρινών αναδόχων, νέα προσφυγή έγινε δεκτή από την ΕΑΔΗΣΥ (1429/2024), ακυρώνοντας την κατακύρωση για τη διάσταση με α/α 66 λόγω παραβίασης τεχνικών προδιαγραφών (τύπου πέλματος). Το Κλιμάκιο έκρινε ότι δεν συντρέχουν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στην ελεγχόμενη διαδικασία και δεν κωλύεται η υπογραφή τριών σχεδίων σύμβασης με τους αναδόχους, υπό τον όρο να γίνουν συγκεκριμένες διορθώσεις, όπως η συμπλήρωση των ορθών συμβατικών τιμημάτων (αντί του συνολικού προϋπολογισμού) και η απαλοιφή της αναφοράς στο δικαίωμα προαίρεσης.

Η Πράξη 234/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχων και του σχεδίου συμφωνίας-πλαίσιο (αρ. 33/25) διάρκειας τεσσάρων (4) ετών, μεταξύ της Υπηρεσίας Προμηθειών της Πολεμικής Αεροπορίας (ΥΠ/ΠΑ) και οικονομικών φορέων, για την προμήθεια 352 τεμαχίων κύριου τροχού (MLG) και 296 τεμαχίων ριναίου τροχού (NLG) ελαστικών επισώτρων για τα αεροσκάφη CL-215/415. Η συνολική προϋπολογισθείσα δαπάνη ανέρχεται σε 1.781.408,33 ευρώ. Η διαδικασία ήταν ανοικτός διαγωνισμός με κριτήριο ανάθεσης αποκλειστικά βάσει τιμής. Μετά την αξιολόγηση, ορισμένοι οικονομικοί φορείς κρίθηκαν οριστικοί ανάδοχοι, ενώ η προσφορά του φορέα «De...» απορρίφθηκε καθώς δεν υπέβαλε τα απαιτούμενα δικαιολογητικά κατακύρωσης. Το Κλιμάκιο αποφάσισε ότι δεν προκύπτουν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στην ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία, και συνεπώς δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου συμφωνίας-πλαίσιο.

Η Πράξη 174/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης για την προμήθεια ελαστικών επισώτρων (διάσταση 385/65 R22.5, α/α 66) για τις ανάγκες του Πυροσβεστικού Σώματος, με συμβατική δαπάνη 29.747,10 ευρώ. Η διαδικασία είχε προηγουμένως επηρεαστεί από ενέργειες της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. και προδικαστικές προσφυγές. Κατόπιν της έκδοσης της αμετάκλητης απόφασης Α251/2025 του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, η οποία ακύρωσε την απόφαση της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. και έκρινε νόμιμη την αποδοχή της προσφοράς της εταιρείας αναδόχου, το Κλιμάκιο αποφάσισε ότι δεν συντρέχουν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που να κωλύουν την υπογραφή του σχεδίου σύμβασης. Η υπογραφή επιτρέπεται, υπό τον όρο της έγγραφης παράτασης της ισχύος της προσφοράς του οικονομικού φορέα και αφού ληφθούν υπόψη οι επισημάνσεις για την διόρθωση συγκεκριμένων αναφορών στο σχέδιο σύμβασης.

Μέτρα εφαρμογής του Κανονισμού (ΕΚ) αριθμ. 1222/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 25ης Νοεμβρίου 2009 σχετικά με τη σήμανση των ελαστικών επισώτρων αναφορικά με την εξοικονόμηση καυσίμου και άλλες ουσιώδεις παραμέτρους.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ - ΑΓΟΡΕΣ.Ανάθεση - Διαδικασία διαγωνισμού - κατάτμηση:Μη νόμιμη η δαπάνη καταβολής ποσού 22.687,92 ευρώ από Δήμο σε ιδιώτη, ως αμοιβή για την προμήθεια ελαστικών για τα οχήματα - μηχανήματα έργων του ιδίου Δήμου, καθόσον για την ανάθεση της επίμαχης σύμβασης έπρεπε να τηρηθεί η διαδικασία του πρόχειρου διαγωνισμού και, συνεπώς, μη νομίμως προσέφυγε ο Δήμος στην εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης για την προμήθεια ελαστικών οχημάτων και μηχανημάτων έργων αυτού. Και τούτο διότι, αφενός, η οικεία δαπάνη, προϋπολογισμού 22.693,50 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), υπερβαίνει αυτή καθεαυτή το όριο των 15.000,00 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), το οποίο καθορίσθηκε ειδικώς για τους Ο.Τ.Α., με ην Κ.Υ.Α. 27319/18.7.2002 (ΦΕΚ Β'945) και έως το οποίο επιτρέπεται η άνευ ειδικών λόγων προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, αφετέρου δε, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή έκτακτων περιστάσεων, μη δυνάμενων αντικειμενικά να προβλεφθούν, σύμφωνα με τους κανόνες της κοινής πείρας και λογικής και μη οφειλόμενων σε υπαιτιότητα των αρμοδίων οργάνων του Δήμου.