ΕΔ/ΚΛ ΣΤ/123/2025
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Η Πράξη 123/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο της διαδικασίας ανάθεσης της σύμβασης για την «Αισθητική, ενεργειακή και περιβαλλοντική αναβάθμιση υποδομών ψυχαγωγίας» στο Δήμο Δυτικής Λέσβου, συνολικής συμβατικής δαπάνης ύψους 2.006.620,68 ευρώ πλέον ΦΠΑ. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι, παρόλο που επρόκειτο για μεικτή σύμβαση, το κύριο αντικείμενο ήταν η προμήθεια αγαθών, λόγω της σαφώς υπέρτερης οικονομικής αξίας των προμηθευόμενων ειδών (1.725.586,00 ευρώ πλέον ΦΠΑ) έναντι των εργασιών (344.438,00 ευρώ πλέον ΦΠΑ). Διαπιστώθηκαν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες, καθώς η σύμβαση δημοπρατήθηκε ως έργο. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τον αθέμιτο περιορισμό της συμμετοχής στους εγγεγραμμένους στο Μ.Ε.ΕΠ., τη μη νόμιμη επιβάρυνση του αντικειμένου με Γ.Ε. & Ο.Ε. και την παραβίαση της υποχρέωσης δημοσίευσης της προκήρυξης στην Υπηρεσία Εκδόσεων της Ε.Ε. Κατόπιν αυτών, κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης με τον προσωρινό ανάδοχο.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΛΙΜΑΚΙΟ Ε/96/2025
Η Πράξη 96/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου συνεδρίασε στις 6 Μαρτίου 2025 για τη διενέργεια ελέγχου νομιμότητας σχεδίου σύμβασης για το έργο «Υποέργο 5: “Αισθητική, ενεργειακή και περιβαλλοντική αναβάθμιση υποδομών ψυχαγωγίας σε κοινόχρηστους χώρους του Δήμου Δυτικής Λέσβου”» συνολικού προϋπολογισμού 2.070.024 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Το Κλιμάκιο έκρινε ότι, παρόλο που η σύμβαση είναι μεικτή, το κύριο αντικείμενο της, η προμήθεια και εγκατάσταση εξοπλισμού παιδικών χαρών (1.725.586 ευρώ), υπερτερεί σαφώς του τμήματος των εργασιών (344.438 ευρώ). Κατά την καθ' ύλην κατανομή αρμοδιοτήτων, το Ε΄ Κλιμάκιο είναι αρμόδιο για έργα, ενώ το ΣΤ΄ Κλιμάκιο για προμήθειες. Συνεπώς, το Ε΄ Κλιμάκιο έκρινε εαυτό αναρμόδιο και παραπέμπει τον φάκελο στο ΣΤ΄ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/123/2025
ΜΕΙΚΤΗ ΣΥΜΒΑΣΗ-ΔΗΜΟΣΙΟ ΕΡΓΟ-ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ «Αισθητική, ενεργειακή και περιβαλλοντική αναβάθμιση υποδομών ψυχαγωγίας σε κοινόχρηστους χώρους του Δήμου Δυτικής Λέσβου (προμήθεια υλικών και οργάνων για δημιουργία παιδικών χαρών)» (...) Σύμφωνα με την διακήρυξη, αντικείμενο της προς υπογραφή σύμβασης είναι η προμήθεια και εγκατάσταση, μετά της κατασκευής των αναγκαίων υποδομών και χώρων πρασίνου, του απαραίτητου εξοπλισμού δραστηριοτήτων παιδικής χαράς, αστικού εξοπλισμού, φωτισμού και των λοιπών προαπαιτουμένων εργασιών και υπηρεσιών σε είκοσι επτά (27) παιδικές χαρές σε οικισμούς του Δήμου Δυτικής Λέσβου, με στόχο την δημιουργία ή αναβάθμισή τους (...)Από την αντικειμενική εκτίμηση του συνόλου των ποιοτικών χαρακτηριστικών της ελεγχόμενης σύμβασης, σε συνδυασμό με τα αναφερόμενα στη σκέψη 5 κριτήρια, το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι η προς ανάθεση σύμβαση αποτελεί μεικτή σύμβαση εκτέλεσης εργασιών και προμήθειας (βλ. σκέψεις 2-5 και 14), το προέχον (κύριο) αντικείμενο της οποίας είναι αυτό της προμήθειας των ειδών που αποτελούν το ενιαίο σύνολο για την κατασκευή/αναβάθμιση των παιδικών χαρών του Δήμου Δυτικής Λέσβου. (...) Εν όψει της παραδοχής ότι το κύριο αντικείμενο της σύμβασης είναι η προμήθεια και εγκατάσταση των ανωτέρω ειδών, μη νομίμως, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις 6 και 7, δημοπρατήθηκε η προς ανάθεση σύμβαση ως έργο. Κατά συνέπεια, α) μη νομίμως και κατά παράβαση των αρχών του ελεύθερου και ανόθευτου ανταγωνισμού περιορίσθηκε ο κύκλος των δικαιούμενων συμμετοχής στους οικονομικούς φορείς που είναι εγγεγραμμένοι στην αντίστοιχη κατηγορία έργων του Μ.Ε.ΕΠ., οι οποίοι δεν πρέπει να υπερβαίνουν το ανώτατο όριο ανεκτέλεστου υπολοίπου συμβάσεων δημοσίων έργων (βλ. σκ. 6 της παρούσας), β) μη νομίμως επιβαρύνθηκε το σύνολο του αντικειμένου της σύμβασης με γενικά έξοδα και εργολαβικό όφελος, απρόβλεπτα και αναθεώρηση (βλ. σκ. 6 της παρούσας) και γ) μη νομίμως δεν τηρήθηκε η υποχρέωση διαβίβασης της προκήρυξης της σύμβασης στην Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για δημοσίευση, αν και η εκτιμώμενη, πλέον ΦΠΑ, αξία της σύμβασης υπερβαίνει το ποσό των 221.000,00 ευρώ (βλ. σκ. 7 της παρούσας). Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης
ΑΕΠΠ/960/2019
Ο προσφεύγων με την προδικαστική προσφυγή του αιτείται την ακύρωση της απόφασης του αναθέτοντος φορέα υπ' αριθμ. 172/2019, καθώς αυτή κρίνει αποδεκτή την προσφορά του παρεμβαίνοντα οικονομικού φορέα, ενώ η τελευταία δεν πληροί τους όρους της διακήρυξης. Αντικείμενο της σύμβασης είναι η «Προμήθεια αντλιών», με κριτήριο ανάθεσης την οικονομικά πλέον συμφέρουσα προσφορά, σε συνδυασμό με προϋπολογισμό 334.800,00 ευρώ (συμπ. ΦΠΑ). Η σύμβαση χωρισμένη σε τέσσερα Τμήματα, με το Τμήμα 1 «Υποβρύχια αντλητικά συγκροτήματα ύδρευσης» με εκτιμώμενη αξία 100.000,00 ευρώ, να είναι εκείνο για το οποίο ασκείται η προσφυγή. Ο προσφεύγων θεμελιώνει την προσφυγή του στη μη συμμόρφωση της εγγυητικής επιστολής του παρεμβαίνοντας με τους όρους της διακήρυξης, συγκεκριμένα για την έλλειψη σημαντικών στοιχείων, καθώς και στη μη πλήρη τεκμηρίωση των τεχνικών προδιαγραφών των προμηθευόμενων αντλιών και κινητήρων.
ΑΕΠΠ/1556/2021
Η προσφεύγουσα ζητεί την ακύρωση της απόφασης της αναθέτουσας αρχής που αφορά τη συμμετοχή και κατάταξη της παρεμβαίνουσας στον διαγωνισμό για σύμβαση υπηρεσιών καθαρισμού, με εκτιμώμενη αξία 143.548,39 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Ισχυρίζεται ότι η προσφορά της παρεμβαίνουσας είναι ασυνήθιστα χαμηλή, με εργολαβικό κέρδος μόνο 8,33 ευρώ (0,08%), υπολείπεται του νόμιμου εργατικού κόστους και παραβιάζει την εργατική νομοθεσία, δημιουργώντας αθέμιτο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Επίσης, κατηγορεί την αναθέτουσα αρχή για παράλειψη ελέγχου της χαμηλής προσφοράς και ζητεί την ανάθεση της σύμβασης σε αυτήν ως δεύτερη στη σειρά μειοδοσίας.
ΕΑΔΗΣΥ/479/2023
Οι προσφεύγοντες επιδιώκουν την ακύρωση της απόφασης της Επιτροπής Διαγωνισμού που εγκρίνει τα πρακτικά αποσφράγισης και ελέγχου των εγγυητικών επιστολών συμμετοχής, καθώς και των τεχνικών και οικονομικών προσφορών. Συγκεκριμένα, ο α' προσφεύγων αμφισβητεί τη νομιμότητα της αποδοχής των προσφορών άλλων οικονομικών φορέων, ενώ ο β' προσφεύγων αμφισβητεί την κατακύρωση στον τρίτο διαγωνιζόμενο. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την προμήθεια εκτιμώμενης αξίας 191.151,64€ (χωρίς ΦΠΑ) με κριτήριο την πλέον συμφέρουσα οικονομικά προσφορά, και εστιάζει σε συγκεκριμένα τεχνικά χαρακτηριστικά των προμηθευόμενων ειδών.
ΑΕΠΠ/11/2019
Με την προδικαστική προσφυγή, η προσφεύγουσα εταιρεία επιδιώκει την ακύρωση, ανάκληση ή τροποποίηση της προσβαλλόμενης μελέτης (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι) που αποτελεί μέρος της διακήρυξης για τον Ηλεκτρονικό Διεθνή Ανοικτό Διαγωνισμό. Συγκεκριμένα, ζητεί την απαλειφή του περιοριστικού όρου που αφορά την υποχρεωτική πιστοποίηση ENEC των προμηθευόμενων ειδών, καθώς και την επαναδιατύπωση των τεχνικών όρων ώστε να επιτραπεί ευρύτερη συμμετοχή οικονομικών φορέων. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά προμήθειες συνολικής προϋπολογισμένης δαπάνης 509.985,96 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ).
ΑΕΠΠ/1188/2019
Η προσφεύγουσα με την προδικαστική προσφυγή ζητάει την ακύρωση της απόφασης υπ’ αριθμ. 28/04.07.2019 του Δ.Σ. του φορέα, όσον αφορά στο τμήμα Γ.Ε του διαγωνισμού, στο οποίο έγινε δεκτή η τεχνική προσφορά της παρεμβαίνουσας. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά στον ηλεκτρονικό ανοικτό διεθνή διαγωνισμό για την προμήθεια αντιδραστηρίων για μοριακή τυποποίηση HLA αντιγόνων υψηλής ανάλυσης με τη μέθοδο αλληλούχησης νέας γενιάς (NGS), συμπεριλαμβανομένου συνοδού εξοπλισμού, με συνολικό προϋπολογισμό 2.018.214,92€ (χωρίς ΦΠΑ). Η διαδικασία διενεργήθηκε με κριτήριο ανάθεσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά, βάσει βέλτιστης σχέσης ποιότητας-τιμής.
ΑΕΠΠ/500/2018
Η προδικαστική προσφυγή της ένωσης οικονομικών φορέων «……………………… και των κατ΄ ιδίαν μελών αυτής, ήτοι: Β1. της Ανώνυμης εταιρίας με την επωνυμία «……………. », με έδρα το ………….., οδός ………….., αρ……, και Β2. του ………….., κατοίκου ………., οδός ………., αρ……., ΤΚ ……., με έδρα της ένωσης το ………., επί της οδού ………., αρ……., νομίμως εκπροσωπούμενης δια της νόμιμης εκπροσώπησης εκάστου μέλους της, στρέφεται κατά του Δήμου Κορυδαλλού, με αίτημα την ολική ή μερική ακύρωση της με αριθμό πρωτ. 7248/2018 διακήρυξης της αναθέτουσας αρχής και κάθε άλλης συναφούς προγενέστερης ή μεταγενέστερης πράξης ή παράλειψης. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά δημόσιο ανοικτό ηλεκτρονικό διαγωνισμό για την επιλογή αναδόχου κατασκευής του έργου: «Διαμόρφωση κοινόχρηστου χώρου αναψυχής στην οδό Γρ. Λαμπράκη (πρώην γυναικείες φυλακές Κορυδαλλού)» (CPV: 45212130-6 Κατασκευαστικές εργασίες για πάρκα ψυχαγωγίας, 45112711-2 Εργασίες διαμόρφωσης τοπίου για πάρκα, 32441200-8 Εξοπλισμός τηλεμετρίας και ελέγχου, 37535200-9 Εξοπλισμός παιδικής χαράς), εκτιμώμενης αξίας 3.701.612,90 ευρώ πλέον ΦΠΑ 24%, με κριτήριο κατακύρωσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά μόνο βάσει τιμής (χαμηλότερη τιμή).
ΑΕΠΠ/1712/2021
Με την προδικαστική προσφυγή, ο προσφεύγων αιτείται την ακύρωση της απόφασης της αναθέτουσας αρχής με αριθμό 371/2021, η οποία τον απέκλεισε από τη διαδικασία σύναψης δημόσιας σύμβασης για την προμήθεια ιατροτεχνολογικού και λοιπού εξοπλισμού, με συνολική εκτιμώμενη αξία 1.251.564,52 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Συγκεκριμένα, αναφέρεται στον αποκλεισμό του από το τμήμα 88 (Κλίβανος Flash), όπου η εκτιμώμενη αξία ήταν 4.032,26 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Ο προσφεύγων αμφισβητεί την απόφαση του αποκλεισμού του, η οποία βασίστηκε στην αποτυχία του να καταθέσει το απαιτούμενο πιστοποιητικό ISO 27001 ή ισοδύναμο για την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Υποστηρίζει ότι η απαίτηση για το συγκεκριμένο πιστοποιητικό δεν είναι υποχρεωτική σύμφωνα με την ελληνική ή ευρωπαϊκή νομοθεσία και ότι αποτελεί αθέμιτο περιορισμό του ανταγωνισμού.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/31/2017
Προμήθεια υγρού οξυγόνου. (Υπερβαση τιμης Παρατηρητηρίου Τιμών της Ε.Π.Υ)(..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα: α) Κατά παράβαση των προπαρατεθεισών διατάξεων του άρθρου 21 του ν. 2362/1995 και του π.δ. 113/2010, πριν από την υπογραφή της 20/7.4.2014 σύμβασης δεν δεσμεύτηκε το σύνολο της απαιτούμενης δαπάνης για την πραγματοποίηση της επίμαχης προμήθειας (79.870,05 ευρώ), αλλά αντιθέτως μόνο το συνολικό ποσό των 52.882,58 ευρώ ...β) Μη νομίμως η 20/7.4.2014 σύμβαση προμήθειας επιβαρύνθηκε με κόστη ADR (720 ευρώ πλέον ΦΠΑ) και πιστοποιητικών ανάλυσης (1.800 ευρώ πλέον ΦΠΑ), που δεν περιλαμβάνονταν στην οικονομική προσφορά της αναδόχου εταιρείας και στην 32/2.12.2013 (θέμα 28ο) κατακυρωτική απόφαση του Δ.Σ. του Νοσοκομείου, με συνέπεια η συνολική συμβατική τιμή (64.935 ευρώ πλέον ΦΠΑ) να υπερβαίνει την κατακυρωθείσα (64.320 ευρώ πλέον ΦΠΑ)...και δ) Μη νομίμως η 20/7.4.2014 σύμβαση επιβαρύνθηκε με τα ποσά: i) των 26.970 ευρώ (πλέον ΦΠΑ, 0,58 ευρώ Χ 46.500 λίτρα) ως κόστος μεταφορικών, ii) των 720 ευρώ (πλέον ΦΠΑ) για την επιβάρυνση ADR του υγρού ιατρικού οξυγόνου (20 ευρώ Χ 36 δρομολόγια) και iii) των 1.800 ευρώ (πλέον ΦΠΑ) για πιστοποιητικό ανάλυσης (50 ευρώ Χ 36 παραδόσεις), δεδομένου ότι τα ποσά αυτά, αθροιζόμενα με το ποσό που συμφωνήθηκε με την ίδια σύμβαση για την προμήθεια υγρού οξυγόνου (0,69 ευρώ το κ.μ.) υπερβαίνουν την ανηρτημένη τιμή του Παρατηρητηρίου Τιμών της Ε.Π.Υ.,.... η επίμαχη δαπάνη δεν δύναται να θεωρηθεί νόμιμη βάσει του άρθρου 66 παρ. 28 του ν. 3984/2011, όπως ισχύει, δεδομένου ότι με την εν λόγω διάταξη νομιμοποιούνται, κατ’ εξαίρεση, μόνο δαπάνες προμήθειας ιατροτεχνολογικών προϊόντων, φαρμάκων και συναφών υπηρεσιών, που καταχωρούνται και εναρμονίζονται με τις τιμές του Παρατηρητηρίου Τιμών... Κατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.