Συμπληρωματική σύμβαση. Η σύμβαση αυτή αφορά σε εργασίες, οι οποίες είχαν αρχίσει να εκτελούνται σε χρόνο προγενέστερο της υποβολής της σε προσυμβατικό έλεγχο. Το Κλιμάκιο στερείται αρμοδιότητας ελέγχου της νομιμότητας της σύμβασης αυτής. Με την 3142/2010 απόφαση του VI Τμήματος ανακλήθηκε η προμνησθείσα Πράξη του Κλιμακίου λόγω συγγνωστής πλάνης, αφού έκρινε ότι οι εκτελεσθείσες εργασίες αφορούν σε ένα μικρό ποσοστό 10% και ότι αυτές απαιτήθηκε να εκτελεστούν για την αποτροπή επικείμενου κινδύνου για τη δημόσια υγεία( κατασκευή παροχών και αγωγών λυμάτων σε δήμο).

Συμπληρωματική σύμβαση. Η σύμβαση αυτή αφορά σε εργασίες, οι οποίες είχαν αρχίσει να εκτελούνται σε χρόνο προγενέστερο της υποβολής της σε προσυμβατικό έλεγχο, γεγονός που αποδεικνύεται και από την κατάθεση από την ανάδοχο Κ/Ξ των εγγυητικών επιστολών καλής εκτέλεσης του έργου. Το Κλιμάκιο στερείται αρμοδιότητας ελέγχου της νομιμότητας της σύμβασης αυτής. Με την 3143/2010 απόφαση του VI Τμήματος ανακλήθηκε η προμνησθείσα Πράξη του Κλι-μακίου, καθόσον εκ παραδρομής βεβαιώθηκε η έναρξη εκτέλεσης των εργασιών της συμπλη-ρωματικής σύμβασης, ενώ προκειμένου περί συμπληρωματικών συμβάσεων ο ανάδοχος υποχρεούται να καταθέσει τις εγγυητικές επιστολές καλής εκτέλεσης πριν από την υπογραφή της σύμβασης κατά το άρθρο 35 παρ. 6 του ν.3669/2008, και δεν διαπιστώθηκε ουσιώδης νομική πλημμέλεια, που να κωλύει την υπογραφή της σύμβασης.

Συμπληρωματική σύμβαση. Η σύμβαση αυτή αφορά σε εργασίες, οι οποίες είχαν αρχίσει να εκτελούνται σε χρόνο προγενέστερο της υποβολής της σε προσυμβατικό έλεγχο. Το Κλιμάκιο στερείται αρμοδιότητας ελέγχου της νομιμότητας της σύμβασης αυτής. Με την 265/2011 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου κρίθηκε ότι ο Δήμος έλαβε γνώση αρμοδίως στις 19.10.2010 της 707/2010 απόφασης του Τμήματος, με την οποία μεταβλήθηκε η προηγούμενη πάγια αντίθετη νομολογία και πλέον οι συμπληρωματικές συμβάσεις υπάγονται στον προσυμβατικό έλεγχο ανεξαρτήτως ποσού, ενώ διέδραμε μικρό χρονικό διάστημα από τη δημοσίευση της απόφασης αυτής μέχρι την υπογραφή της επίμαχης συμπληρωματικής σύμβασης, οπότε το Τμήμα έκρινε ότι δεν πρέπει ο Δήμος να επιβαρυνθεί με τις συνέπειες της πρόσφατης αλλαγής της νομολογίας καθώς, υπό τις ανωτέρω περιστάσεις, είχε την εύλογη πεποίθηση ότι η συμπληρωματική αυτή σύμβαση, υπολειπόμενη του ποσού του 1.000.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ, δεν υπαγόταν λόγω ποσού στον έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Επομένως, στην προκειμένη περίπτωση, πρέπει, όλως εξαιρετικώς, να γίνει δεκτό ότι συντρέχει νόμιμος λόγος άσκησης από το Ελεγκτικό Συνέδριο της αρμοδιότητάς του για τη διενέργεια ελέγχου νομιμότητας της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του ανωτέρω έργου. Αναβλήθηκε η έκδοση οριστικής κρίσης, προκειμένου να προσκομισθούν στοιχεία που θεμελιώνουν τη συνδρομή των προϋποθέσεων σύναψης της κρινόμενης συμπληρωματικής σύμβασης

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/796/2011

Συμπληρωματική σύμβαση. Δεν αποδεικνύεται ότι οι εργασίες οφείλονται σε απρόβλεπτες καταστάσεις. Έργο αποχέτευσης και επεξεργασίας λυμάτων σε δήμο. Μη χαρτογράφηση σηπτικών βόθρων. Η ύπαρξή τους ήταν γνωστή στην αναθέτουσα αρχή. Με την 3141/2010 απόφαση του VI Τμήματος απορρίφθηκε αίτηση ανάκλησης κατά της προμνησθείσας Πράξης του Κλιμακίου.

Μέρος των εργασιών της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης έχει ήδη εκτελεσθεί. Κατά συνέπεια, το Κλιμάκιο έχει καταστεί κατά χρόνο αναρμόδιο να επιληφθεί του ελέγχου νομιμότητας της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης και οφείλει να απόσχει αυτού, αφού, ανεξαρτήτως της συνδρομής ή μη των νομίμων προϋποθέσεων για τη σύναψή της και του αν αυτή έχει υπογραφεί, η σύμβαση αυτή αφορά σε εργασίες που έχουν ήδη αρχίσει να εκτελούνται σε χρόνο προγενέστερο της υποβολής της για προληπτικό έλεγχο ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Συμπληρωματική σύμβαση. Υπό εκτέλεση Το σχέδιο της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης έργου απαραδέκτως υποβάλλεται για έλεγχο νομιμότητας, καθόσον αφορά σε εργασίες που έχουν ήδη αρχίσει να εκτελούνται πριν από την υποβολή του ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Επομένως, το Κλιμάκιο στερείται κατά χρόνο αρμοδιότητας να προβεί στον αιτούμενο έλεγχο νομιμότητας και ως εκ τούτου, οφείλει να απόσχει του ελέγχου αυτού. Με την 266/2011 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου κρίθηκε ότι η δημοτι¬κή επιχείρηση έλαβε γνώση αρμοδίως στις 8.10.2010, ημερομηνία κατά την οποία κοινοποιήθηκε σ' αυτήν η από 21.9.2010 Δ17γ/9/154/ΦΝ437 εγκύκλιος 17 του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων 19.10.2010, οπότε έλαβε γνώση της δημοσίευσης της 707/2010 απόφασης του Τμήματος, με την οποία μεταβλήθηκε η προηγούμενη πάγια αντίθετη νομολογία και πλέον οι συμπληρωματικές συμβάσεις υπάγονται στον προσυμβατικό έλεγχο ανεξαρτήτως ποσού, ενώ διέδραμε μικρό χρονικό διάστημα από τη δημοσίευση της απόφασης αυτής μέχρι την υπογραφή της επίμαχης συμπληρωματικής σύμβασης, οπότε το Τμήμα έκρινε ότι δεν πρέπει η δημοτική επι-χείρηση να επιβαρυνθεί με τις συνέπειες της πρόσφατης αλλαγής της νομολογίας καθώς, υπό τις ανωτέρω περιστάσεις, είχε την εύλογη πεποίθηση ότι η συμπληρωματική αυτή σύμβαση, υπολειπόμενη του ποσού του 1.000.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ, δεν υπαγόταν λόγω ποσού στον έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Επομένως, στην προκειμένη περίπτωση, πρέπει, όλως εξαιρετικώς, να γίνει δεκτό ότι συντρέχει νόμιμος λόγος άσκησης από το Ελεγκτικό Συνέδριο της αρμοδιότητάς του για τη διενέργεια ελέγχου νομιμότητας της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του ανωτέρω έργου. Αναβλήθηκε η έκδοση οριστικής κρίσης, προκειμένου να προσκομισθούν στοιχεία που θεμελιώ-νουν τη συνδρομή των προϋποθέσεων σύναψης της κρινόμενης συμπληρωματικής σύμβασης.

Συμπληρωματική σύμβαση. Εργο οδοποιίας. Εργασίες, που αποτελούν προσαύξηση εργασιών, που προβλέπονται από τη μελέτη του έργου καλύπτονται από το κονδύλιο των απροβλέπτων και δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο συμπληρωματικής σύμβασης. Η ανάγκη εκτέλεσης εργασιών αποκατάστασης κατολισθήσεων με τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης είναι αναιτιολόγητη, αφού δεν προκύπτει ούτε ο λόγος των κατολισθήσεων ούτε η ευθύνη του αναδόχου. Αόριστη προβολή ισχυρισμού περί μη δυνατότητας τεχνικού ή οικονομικού αποχωρισμού εργασιών από την κύρια σύμβαση χωρίς την πρόκληση προβλημάτων για τις αναθέτουσες αρχές. Διαπίστωση ουσιωδών νομικών πλημμελειών που κωλύουν την υπογραφή της σύμβασης. Με την 263/2011 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου απορρίφθηκε αίτηση ανάκλησης κατά της προμνησθείσας Πράξης του Κλιμακίου

Συμπληρωματική σύμβαση. Το Κλιμάκιο είναι κατά χρόνο αναρμόδιο να προβεί στον έλεγχο της συμπληρωματικής σύμβασης, αφού αυτή είχε ήδη υπογραφεί.Με την 3041/2010 απόφαση του VI Τμήματος ανακλήθηκε η προμνησθείσα Πράξη του Κλιμακίου, λόγω αναγνώρισης συγγνωστής πλάνης στην αναθέτουσα αρχή, δεδομένου ότι αυτή δεν γνώριζε την αλλαγή νομολογίας του Τμήματος με την έκδοση της 707/31.3.2010 απόφασης, σύμφωνα με την οποία στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου υπάγονται όλες οι συμπληρωματικές συμβάσεις αρχικών, οι οποίες είχαν υποβληθεί στον έλεγχο αυτό, ανεξαρτήτως ποσού.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙΙ, το Τμήμα μείζονος – επταμελούς σύνθεσης άγεται στην κρίση ότι όλες ανεξαιρέτως οι εργασίες, που περιλαμβάνονται στην υπό κρίση συμπληρωματική σύμβαση έχουν εκτελεστεί (γ΄ τρίμηνο 2004 και τα β΄, γ΄ και δ΄ τρίμηνα 2006), το έργο έχει περατωθεί στο σύνολό του στις 31.12.2007, σύμφωνα με την οικεία βεβαίωση περάτωσης αυτού, οι δε εργασίες αυτές δεν εμπίπτουν στο καθεστώς του άρθρου 44 του π.δ. 609/1985. Επομένως, το VI Τμήμα με την προσβαλλόμενη απόφασή του, ορθώς ερμήνευσε και εφάρμοσε το νόμο κρίνοντας ότι το Ε΄ Κλιμάκιο στερείται της κατά χρόνο αρμοδιότητας για τον έλεγχο νομιμότητας της εν λόγω 2ης συμπληρωματικής σύμβασης. Οι προβαλλόμενοι δια της αναθεωρητικής αίτησης λόγοι, με τους οποίους υποστηρίζεται ότι α) η συμπληρωματική σύμβαση δεν έχει ακόμη συναφθεί, λόγω του ότι ο έγγραφος τύπος της είναι συστατικός και όχι αποδεικτικός και β) αυτή δεν έχει εκπληρωθεί στο σύνολό της, αφού δεν έχει ακόμα καταβληθεί το εργολαβικό αντάλλαγμα, αποβαίνουν αμφότεροι απορριπτέοι ως αλυσιτελώς προβαλλόμενοι, καθόσον, όπως προεκτέθηκε, το Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, από τη στιγμή που οι εργασίες που περιλαμβάνονται στην υπό κρίση συμπληρωματική σύμβαση έχουν εκτελεστεί, στερείται πλέον ελεγκτικής αρμοδιότητας. Ο ισχυρισμός δε της παρεμβαίνουσας εταιρείας ότι το σχέδιο της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης του εν λόγω έργου εκφεύγει του προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας, καθόσον χρηματοδοτείται αποκλειστικά από πιστώσεις ΝΑΤΟ είναι απορριπτέος ως αβάσιμος – και τούτο ανεξαρτήτως του παραδεκτού ή μη αυτού, αφού τυχόν παραδοχή του θα οδηγούσε σε απόρριψη της υπό κρίση αίτησης αναθεώρησης- καθόσον το αρχικό έργο δημοπρατήθηκε με εθνικό διαγωνισμό και αναθέτουσα αρχή το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας..(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι η υπό κρίση αίτηση της Υπηρεσίας Έργων …, για αναθεώρηση της 26/2012 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθώς και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν.    

Έλεγχος νομιμότητας συμπληρωματικής σύμβασης έργου:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις μείζονες σκέψεις της παρούσας, ο προσυμβατικός έλεγχος νομιμότητας προϋποθέτει έργο «υπό εκτέλεση», δηλαδή έργο του οποίου οι εργασίες πρόκειται να εκτελεσθούν και δεν καταλαμβάνει εκείνες που ήδη έχουν εκτελεσθεί, καθόσον στην περίπτωση αυτή θα έτεινε στην εκ των υστέρων νομιμοποίηση ενός έργου που έχει ήδη συντελεσθεί.  Κατά συνέπεια για τις ως άνω εργασίες ορθώς το Κλιμάκιο έκρινε ότι στερείται αρμοδιότητας να τις ελέγξει καθόσον και στην υποβληθείσα αίτηση ανακλήσεως συνομολογείται ότι οι εργασίες υπό στοιχείο β) έχουν ήδη ολοκληρωθεί ενώ οι εργασίες υπό στοιχείο γ) έχουν αρχίσει να εκτελούνται και έχουν ολοκληρωθεί κατά το μεγαλύτερο μέρος αυτών.  Ως εκ τούτου και αφού ο έλεγχος δεν μπορεί να αποβεί κατασταλτικός, απορριπτέοι τυγχάνουν ο πρώτος, δεύτερος, τρίτος και πέμπτος λόγος της αιτήσεως ανακλήσεως, με τους οποίους προβάλλεται ότι οι εργασίες αυτές προβλέπονταν στην αρχική σύμβαση και για το λόγο αυτό εκτελέσθηκαν πλην όμως, η ποσότητα των ως άνω εργασιών διαφοροποιήθηκε (κατέστη μεγαλύτερη) γιατί πραγματοποιήθηκαν υπό δυσμενέστερες συνθήκες, ότι επρόκειτο για εργασίες, οι οποίες νομίμως εκτελέσθηκαν από την ανάδοχο διότι ήταν επείγουσες, για τις οποίες επιτρέπεται η μετέπειτα έγκρισή τους και η σύνταξη της συμπληρωματικής συμβάσεως, ότι πρόκειται για εργασίες συμβατικές, για τις οποίες απαιτήθηκε η πρόβλεψη συμπληρωματικών τιμών λόγω υπέρογκης αυξήσεως του κόστους τους, καθώς και ότι η έναρξη των ως άνω εργασιών, πριν την υποβολή της συμπληρωματικής συμβάσεως στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας, ήταν απολύτως απαραίτητη για λόγους υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος καθόσον αφενός θα θέτονταν σε κίνδυνο οι ήδη εκτλεσμένες εργασίες της αρχικής συμβάσεως και αφετέρου επιβάλλονταν προκειμένου να τεθεί σε λειτουργία το φράγμα ...(...)Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω το Κλιμάκιο στερείται της χρονικής αρμοδιότητας να προβεί στον έλεγχο ήδη εκτελεσμένων, εργασιών και όφειλε να απόσχει αυτού, ως ορθώς έκρινε για τις υπό στοιχεία β) και γ) εργασίες, πλην όμως, οφείλει να ελέγξει τις κατηγορίες εργασιών που περιλαμβάνονται στη συμπληρωματική σύμβαση για τις οποίες δεν υφίσταται το κώλυμα της ενάρξεως εκτελέσεώς τους  [εργασίες υπό στοιχεία α), δ) και ε)].  Ως προς αυτές η οριστική κρίση του Τμήματος πρέπει να αναβληθεί προκειμένου να αποσταλεί ο φάκελος στο Ε΄ Κλιμάκιο για να εκφέρει την άποψή του σχετικά με τη συνδρομή των προϋποθέσεων καταρτίσεως συμπληρωματικών συμβάσεων και στη συνέχεια να αποσταλεί στο Τμήμα, προκειμένου να μην στερηθούν οι ενδιαφερόμενοι του πρώτου βαθμού κρίσεως της υποθέσεως.