Αποκλεισμός επιχειρήσεων για το λόγο ότι η μεν πρώτη μειοδότρια i. δεν κατέθεσε τα απαιτούμενα επί ποινή αποκλεισμού δικαιολογητικά χρηματοδοτικής ικανότητας, κατά παράβαση του άρθρου 23.3 της Διακήρυξης και ii. δεν κατέθεσε την προβλεπόμενη από το άρθρο 25 της Διακήρυξης υπεύθυνη δήλωση υπεργολάβου, οι δε λοιπές επειδή δεν υπέδειξαν υπεργολάβο, στον οποίο είναι υποχρεωμένοι να αναθέσουν τμήμα του έργου, σύμφωνα με το άρθρο 25.1 της διακήρυξης και δεν προσκόμισαν την προβλεπόμενη από το άρθρο 25.2 της Διακήρυξης υπεύθυνη δήλωση υπεργολάβου.

Δημόσια έργα.Αποκλεισμός επιχείρησης προεχόντως διότι υπέβαλε λιγότερα (536) από τα απαιτούμενα (636) μηχανόσημα (άρθρο 24.1.5 της Διακήρυξης) και διότι η προτεινόμενη από αυτήν υπεργολάβος εταιρία δεν προέκυπτε ότι έχει τα νόμιμα προσόντα (άρθρο 25.1 της Διακήρυξης)

Σύμφωνα δε με το άρθρο 22 του πρότυπου τεύχους διακήρυξης τύπου Β, που εγκρίθηκε με την Δ17α/05/116/ΦΝ437/30.9.2008 απόφαση του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. (Β΄ 2126) και ισχύει υποχρεωτικά για τα μη εμπίπτοντα στο πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ δημόσια έργα των οποίων η διακήρυξη της δημοπρασίας εγκρίνεται από 1.12.2008 και εφεξής, «κάθε Εργοληπτική Επιχείρηση, που μετέχει στο διαγωνισμό (…) οφείλει (…) να έχει εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της, όσον αφορά στην καταβολή των φόρων, σύμφωνα με την ισχύουσα Ελληνική Νομοθεσία (…)». Προϋπόθεση, επομένως, για το παραδεκτό της συμμετοχής εργοληπτικής επιχείρησης σε διαγωνισμό αποτελεί η εκπλήρωση των φορολογικών της υποχρεώσεων που απορρέουν από τη δραστηριότητά της, τόσο ως μεμονωμένης επιχείρησης, όσο και ως μέλους κοινοπραξίας.

Δημόσια έργα.Ανάθεση σε επιχείρηση επιχείρηση που πληροί όλες τις προϋποθέσεις συμμετοχής της στο διαγωνισμό και έχει νομίμως υποδείξει υπεργολάβο την εταιρία … Α.Τ.Ε., η οποία έχει αποδεχθεί την υπεργολαβία με την από 20.4.2010 υπεύθυνη δήλωση της νόμιμης εκπροσώπου της, η δε συμμετοχή τριών μελών του Δ.Σ. της αναδόχου στο Δ.Σ. της υπεργολάβου, δεν αναιρεί την αυτοτέλεια αυτής έναντι του νομικού προσώπου της αναδόχου και δεν ασκεί επιρροή αναφορικά με την τήρηση εν προκειμένω των αρχών της διαφάνειας και του ανταγωνισμού, ενόψει και του ότι οι δύο εταιρίες δεν συμμετείχαν στο διαγωνισμό ως ανταγωνίστριες, αλλά ως συνεργαζόμενες, στα πλαίσια υπεργολαβίας, επιχειρήσεις (πρβλ. και απόφ. VI Τμ. 2061/2010).

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω στην υπό στοιχ. VΙ σκέψη, το Τμήμα άγεται στην κρίση, ότι το VI Τμήμα ορθώς απεφάνθη ότι εξακολουθούν να υφίστανται οι προεκτεθείσες πλημμέλειες, απορριπτομένων όλων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών των αιτούντων. Συγκεκριμένα, εφόσον κατά το άρθρο 23.2.1 της διακήρυξης προς απόδειξη της φορολογικής ενημερότητας αρκεί η υπεύθυνη δήλωση του διαγωνιζομένου υποψηφίου, κατά μείζονα λόγο πληροί την σχετική απαίτηση το οικείο πιστοποιητικό της φορολογικής αρχής, αφού αυτό, προερχόμενο από την πλέον αρμόδια προς διαπίστωση του δηλούμενου γεγονότος υπηρεσία, αποτελεί το κατ’ εξοχήν μέσο απόδειξης φορολογικής ενημερότητας και έχει σαφώς μείζονα αποδεικτική δύναμη από την απλή υπεύθυνη δήλωση, ανεξαρτήτως του ότι η αποδεικτική του ισχύς μνημονεύεται ρητά στο άρθρο 23.2.2στ της ίδιας διακήρυξης.(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Τμήμα αποφαίνεται ότι οι συνεκδικαζόμενες αιτήσεις για αναθεώρηση της 5003/2013 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, η ασκηθείσα παρέμβαση της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης Αποχέτευσης … και η αίτηση άρσης αμφισβήτησης της εταιρείας «....» πρέπει να απορριφθούν και να διαταχθεί η κατάπτωση των κατατεθέντων παραβόλων. Επίσης, πρέπει να γίνει δεκτή ως βάσιμη η υπέρ του κύρους της προσβαλλόμενης απόφασης ασκηθείσα παρέμβαση της εταιρείας «....».

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ: Μη νόμιμη. (...) Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα: 1) Δεν τηρήθηκαν οι απαιτούμενοι κανόνες δημοσιότητας της διακήρυξης του ελεγχόμενου έργου, δεδομένου ότι δεν δημοσιεύτηκε η ορθή επανάληψη της περίληψης της διακήρυξης στο ειδικό τεύχος της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως, με αποτέλεσμα η ελεγχόμενη διαδικασία, σύμφωνα με όσα εκτενώς αναφέρθηκαν ανωτέρω (σκέψη ΙΙ.Α) να πάσχει. 2) Με το πρακτικό της 22ης Οκτωβρίου 2013 του Δ.Σ. της εταιρείας «……..», εγκρίθηκε η συμμετοχή της ως άνω εταιρείας στο ελεγχόμενο διαγωνισμό και εξουσιοδοτήθηκε ο ……… να καταθέσει φάκελο προσφοράς. Περαιτέρω, η ως άνω εταιρεία υπέβαλε μεταξύ άλλων: α) την Δ15/9833/19.6.2013 ενημερότητα πτυχίου από την οποία προκύπτει ότι την εταιρεία δεσμεύουν να εκπροσωπούν οι: 1) …….., πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος και 2) ……… Διευθύνων Σύμβουλος, β) την από 22.10.2013 υπεύθυνη δήλωση του ……… σύμφωνα με την οποία « …….. που υπογράφει την προσφορά είναι νόμιμος εκπρόσωπος της επιχείρησης και εκ του καταστατικού έχει δικαίωμα εκπροσώπησης της επιχείρησης στον εν λόγω διαγωνισμό» και γ) την με αριθμ. πρωτ. ΑΠ2717/4.7.2012 ανακοίνωση καταχώρησης στο ΜΑΕ της ανωτέρω εταιρείας σύμφωνα με την οποία «το Διοικητικό Συμβούλιο εξουσιοδοτεί ομόφωνα ως νόμιμους εκπροσώπους τον Πρόεδρο και Διευθύνοντα Σύμβουλο …….. και τον Διευθύνοντα Σύμβουλο ………. , οι οποίοι από κοινού ή μεμονωμένα θα μπορούν να εκπροσωπούν την εταιρεία σε οποιαδήποτε διαγωνισμό δημοπρασίας Δημοσίου ή ιδιωτικού έργου στην επικράτεια ή το εξωτερικό (…)». Επομένως, μη νομίμως αποκλείστηκε από το διαγωνισμό η 1η μειοδότρια εταιρεία, καθόσον από τα προσκομισθέντα στο διαγωνισμό στοιχεία προκύπτει ότι ο ………, ο οποίος, όπως αναφέρεται στον, συνημμένο στο πρακτικό της Επιτροπής του Διαγωνισμού πίνακα, υπέγραψε και υπέβαλε την προσφορά, αναφέρεται μεταξύ των προσώπων που δεσμεύουν και εκπροσωπούν την ως άνω εταιρεία (βλ. Ελ.Συν. Ε΄ Κλιμ. 293/2012). Εξάλλου η ως άνω εργοληπτική επιχείρηση προσκόμισε Ενημερότητα Πτυχίου εν ισχύ κατά την ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού, στην οποία αναγραφόταν, μεταξύ των εκπροσώπων που δεσμεύουν την εταιρεία, και το πρόσωπο που υπογράφει τη προσφορά της και ως εκ τούτου η εκπροσώπηση της εταιρείας είναι, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 24.1.2 της διακήρυξης, ισχυρή (βλ. Ελ.Συν. Ε΄ Κλιμ. 252/2013).

Ανάθεση δημοσίων έργων:Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, όπως έχει ήδη κριθεί με την 242/2014 πράξη του Κλιμακίου του, η κατατεθείσα από την εργοληπτική επιχείρηση "….", για το παραδεκτό της συμμετοχής της στο διαγωνισμό για την ανάθεση του ελεγχόμενου έργου, υπεύθυνη δήλωση που υπογράφεται από τον, σύμφωνα με το καταστατικό, νόμιμο εκπρόσωπό της …, με την οποία βεβαιώνει ότι τόσο αυτός όσο και ο άλλος διαχειριστής …. δεν έχουν καταδικαστεί για κάποιο από τα αδικήματα της περίπτωσης 22.2. της διακήρυξης πληρούσε τους όρους της διακήρυξης, καθόσον, σύμφωνα με το άρθρο 23.2.2.α.ii αυτής, απαιτούσε την υποβολή από τη διαγωνιζόμενη εργοληπτική επιχείρηση υπεύθυνης δήλωσης «που υπογράφεται από νόμιμο εκπρόσωπο της επιχείρησης» και βεβαιώνει «ότι τα πρόσωπα που αναφέρονται στην περίπτωση 2 του άρθρου 22», ήτοι οι δύο διαχειριστές της, «δεν έχουν καταδικαστεί για κάποιο από τα αδικήματα της περίπτωσης αυτής», χωρίς να απαιτείται προς τούτο ειδική πληρεξουσιότητα, καθόσον η πιο πάνω δήλωση δεν υπογράφεται από τον … ως φυσικό πρόσωπο για λογαριασμό δικό του και του … αλλά ως, όπως απαιτεί η διακήρυξη, νόμιμο εκπρόσωπο της επιχείρησης που βεβαιώνει, αντλώντας τη σχετική εξουσία απευθείας εκ του καταστατικού της, για την ύπαρξη ή μη συγκεκριμένων ιδιοτήτων στα πρόσωπα που διοικούν την επιχείρηση. Επομένως, η πιο πάνω διαγωνιζόμενη εργοληπτική επιχείρηση πληρούσε τις προϋποθέσεις του νόμου και της διακήρυξης για τη συμμετοχή της στο διαγωνισμό ανάθεσης του ελεγχόμενου έργου.(..)Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης που αφορά στην ανάθεση, από το Δήμο … στην κοινοπραξία εργοληπτικών επιχειρήσεων με την επωνυμία "…", του έργου "Συντήρηση και επισκευή σχολικών κτιρίων και αύλειων χώρων Δημοτικής Ενότητας …".

Νόμιμη η διαδικασία ανάθεσης δημοσίου έργου, καθόσον: α) η πρώτη μειοδότρια εργολη¬πτική επιχείρηση προσκόμισε ενημερότητα πτυχίου, στην οποία αναγράφεται ότι τα στελέχη του πτυχίου της είναι ασφαλιστικώς ενήμερα στο ΤΣΜΕΔΕ και επιπλέον, αν και δεν απαιτείτο προσκομίστηκαν ασφαλιστικές ενημερότητες του ΕΤΑΑ για τη βασική στελέχωσή της και υπεύ¬θυνη δήλωση ότι είναι ασφαλιστικά ενήμερη, β) η προσκομισθείσα από την πρώτη μειοδότρια εργοληπτική επιχείρηση τραπεζική βεβαίωση καλύπτει τις απαιτήσεις της διακήρυξης, γ) οι ανώνυμες εταιρείες έχουν απαλλαγεί από την υποχρέωση θεώρησης του βιβλίου μετοχών. Με την 657/2010 απόφαση του VI Τμήματος απορρίφθηκε αίτηση ανάκλησης της προμνησθείσας Πράξης του Κλιμακίου.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Διαδικασία διαγωνισμού:Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης του έργου «Ολοκλήρωση Στεγαστικού προγράμματος Κατοικιών …», καθόσον:  α) δεν τηρήθηκαν οι απαιτούμενοι κανόνες δημοσιότητας της διακήρυξης του ελεγχόμενου έργου, δεδομένου ότι δεν δημοσιεύτηκε η ορθή επανάληψη της περίληψης της διακήρυξης στο ειδικό τεύχος της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως, με αποτέλεσμα η ελεγχόμενη διαδικασία,  να πάσχει και β) μη νομίμως αποκλείστηκε από το διαγωνισμό η 1η μειοδότρια εταιρεία, καθόσον από τα προσκομισθέντα στο διαγωνισμό στοιχεία, προκύπτει ότι η εργοληπτική επιχείρηση προσκόμισε Ενημερότητα Πτυχίου, εν ισχύ κατά την ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού, στην οποία αναγραφόταν, μεταξύ των εκπροσώπων που δεσμεύουν την εταιρεία, και το πρόσωπο που υπογράφει τη προσφορά της και, ως εκ τούτου, η εκπροσώπηση της εταιρείας είναι, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 24.1.2 της διακήρυξης, ισχυρή (άρθρα 12 και 22 του ν. 3669/2008, ΦΕΚ Α΄ 116/2008).

Προμήθεια ειδών...Καθόσον, επομένως από τη γραμματική διατύπωση της διακήρυξης στο άρθρο 6.2.4.1. του Τεύχους 2 αυτής [...] προκύπτει ότι δεν προβλέπεται η προσκόμιση υπεύθυνης δήλωσης, απλώς τονίζεται ότι αν δεν προσκομίσουν τα στο εν λόγω άρθρο αναφερόμενα πιστοποιητικά όταν τους ζητηθούν οι διαγωνιζόμενοι θα αποκλειστούν, δεν συντρέχει λόγος αποκλεισμού διαγωνιζόμενου οικονομικού φορέα, αν δεν προσκόμισε τέτοια υπεύθυνη δήλωση. Αν, αντίθετα, ο Αναθέτων Φορέας απέκλειε διαγωνιζόμενο οικονομικό φορέα εξαιτίας μη προσκόμισης τέτοιας υπεύθυνης δήλωσης, η πράξη του αυτή, [...] θα αντ[έ]κειτο στην αρχή της τυπικότητας και της ίσης μεταχείρισης, [...]». Πράγματι, με την προπαρατεθείσα διάταξη του πρώτου εδαφίου του άρθρου 6.2.4.1 της διακήρυξης φαίνεται να θεσπίζεται υποχρέωση του διαγωνιζόμενου όπως προσκομίσει σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας του ζητηθεί τα δικαιολογητικά και στοιχεία που αναφέρονται στις δηλώσεις που έχει υποβάλει κατά τα άρθρα 6.2.2 και 6.2.4 (ΕΕΕΣ) της διακήρυξης και τα οποία απαριθμούνται στο ίδιο άρθρο (6.2.4.1), η δε υποχρέωση αυτή τίθεται επί ποινή αποκλεισμού. Ωστόσο, από την ανωτέρω διάταξη δεν φαίνεται να προκύπτει υποχρέωση περί υποβολής ιδιαίτερης δήλωσης σχετικά με την αποδοχή του όρου αυτού, δεδομένου μάλιστα ότι κατά το άρθρο 6.2.3. της διακήρυξης οι διαγωνιζόμενοι υποχρεούνται να υποβάλουν δήλωση περί πλήρους αποδοχής των όρων του διαγωνισμού και ισχύος της προσφοράς. Ενόψει των ανωτέρω, και δεδομένου ότι η εταιρεία .. πράγματι περιέλαβε στο φάκελο Α της προσφοράς της την από 28-8-2017 υπεύθυνη δήλωση, με την οποία δηλώνει ότι έλαβε γνώση όλων των διατυπωμένων στη σχετική διακήρυξη όρων του διαγωνισμού και ότι αποδέχεται αυτούς ανεπιφύλακτα, φαίνεται ότι νομίμως κρίθηκε και κατά τούτο τυπικώς αποδεκτή η προσφορά της και απορρίφθηκε ο σχετικός λόγος της προδικαστικής προσφυγής, τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα με την υπό κρίση αίτηση δεν πιθανολογούνται ως βάσιμα.