ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΕΡΓΑ:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Δήμο σε εργολήπτη δημοσίων έργων για την εκ μέρους του εκτέλεση τμήματος εργασιών που αποτελούν αντικείμενο της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Κατασκευή νηπιαγωγείου …», καθόσον αφορά την εκτέλεση εργασιών που περιλαμβάνονται σε μη νόμιμη συμπληρωματική σύμβαση, διότι δεν συντρέχουν απρόβλεπτες περιστάσεις που να δικαιολογούν τη σύναψή της, ενώ το μεγαλύτερο μέρος αυτών αφορούν σε εργασίες, την ποσότητα των οποίων η αναθέτουσα αρχή, με πρωτοβουλία της, αυξομείωσε με προηγούμενους Α.Π.Ε. με συνέπεια να δημιουργηθούν ελλείψεις που άλλαξαν τον αρχικό σχεδιασμό του έργου (άρθρο 28 του Κώδικα Κατασκευής Δημοσίων Έργων, ο οποίος κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 3669/2009, ΦΕΚ Α 116/2009, όπως το άρθρο αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο 35 του ν. 4053/2012, ΦΕΚ Α΄ 44/2012 και άρθρο 57 του ν. 4053/2012).

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ. (Συμπληρωματικές συμβασεις) Αίτηση αναθεώρησης της 2124/2015 απόφασης του VI Τμήματος Με την απόφαση αυτή απορρίφθηκε η αίτηση ανάκλησης του νυν αιτούντος Δήμου ..... κατά της 460/2014 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου  (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3 της παρούσας, το Τμήμα άγεται, κατά πλειοψηφία, στην κρίση ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις του άρθρου 125 του Κ.Δ.Ε. για τη νόμιμη σύναψη της υπό κρίση συμπληρωματικής σύμβασης, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τον αιτούντα Δήμο. Ειδικότερα, φυσικό αντικείμενο του έργου αποτελεί η αποκατάσταση των όψεων ενός διατηρητέου κτιρίου κτισμένου τα έτη 1901 – 1902 και χαρακτηρισμένου ως έργου τέχνης. Κατά τη διάρκεια εκτέλεσης του έργου και συγκεκριμένα στις 15.1.2013, μετά από προφορική εντολή της αρμόδιας Διεύθυνσης του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και την έγγραφη εντολή της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου έγινε η καθαίρεση των εξωτερικών επιχρισμάτων για να διαπιστωθεί το μέγεθος των προβλημάτων του διατηρητέου κτιρίου και κυρίως του φέροντα οργανισμού αυτού, όπου διαπιστώθηκε η πολύ κακή ποιότητα των υλικών κατασκευής με αποτέλεσμα να παρατηρείται η φυσική πτώση – αποκόλληση των σαθρών υλικών ακόμη και ολόκληρων λίθων σε ολόκληρη την επιφάνεια των εξωτερικών όψεων και όχι μόνο σε τμήμα αυτής, όπως αναφέρεται στην αρχική σχετική αρχιτεκτονική μελέτη, που έχρηζαν άμεσης επέμβασης προς αποφυγή κατάρρευσης στοιχείων του κτιρίου. Λαμβανομένης δε υπόψη της παλαιότητας του εν λόγω κτιρίου, τα ανωτέρω γεγονότα συνιστούν απρόβλεπτες περιστάσεις, καθώς τα προβλήματα του φέροντος οργανισμού, η διάβρωση των μεταλλικών πρεκιών και οι εντονότατες φθορές των εξωτερικών όψεων αποκαλύφθηκαν μετά την, κατ' εντολή των αρμόδιων υπηρεσιών του αρμόδιου Υπουργείου Πολιτισμού, πλήρη αφαίρεση των εξωτερικών επιχρισμάτων και δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθούν κατά το χρόνο ανάθεσης της αρχικής σύμβασης, η οποία αφορούσε στην αποκατάσταση των όψεων του κτιρίου. Η εκτέλεση δε των εργασιών της συμπληρωματικής σύμβασης είναι αναγκαία για την ολοκλήρωση του φυσικού αντικειμένου της αρχικής σύμβασης και δεν μπορεί να διαχωριστεί από αυτή, καθώς αφενός μεν η αποκατάσταση των ζημιών του φέροντα οργανισμού και της τοιχοποιίας του κτιρίου προηγείται τεχνικώς και λογικώς της βελτίωσης των όψεων αυτού και αφετέρου ο διαχωρισμός των εργασιών αυτών θα δημιουργούσε ανυπέρβλητο πρόβλημα στον αιτούντα Δήμο, ο οποίος δεν είναι δυνατό να αναθέσει την αποκατάσταση των φθορών του φέροντα οργανισμού μετά την ολοκλήρωση των εργασιών των όψεων του κτιρίου. Δεδομένου δε ότι τόσο οι εργασίες της αρχικής σύμβασης όσο και αυτές της επίμαχης συμπληρωματικής σύμβασης αποσκοπούν στην εν γένει αποκατάσταση των ζημιών ενός διατηρητέου κτίσματος, η επίμαχη σύμβαση δεν συνιστά επέκταση του τεχνικού αντικειμένου της αρχικής σύμβασης, αλλά αποτελεί αναγκαίο συμπλήρωμα αυτής. Τούτων δοθέντων, συντρεχουσών όλων των τιθέμενων στο άρθρο 125 Κ.Δ.Ε. προϋποθέσεων οι επίμαχες εργασίες νομίμως αποτελούν αντικείμενο της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης. Κατά τη γνώμη, όμως, του Προέδρου του Τμήματος Νικόλαου Αγγελάρα και του Συμβούλου Κωνσταντίνου Κωστόπουλου ορθώς το Κλιμάκιο έκρινε εν προκειμένω ότι οι εργασίες που περιλαμβάνονται στην επίμαχη συμπληρωματική σύμβαση συνιστούν επέκταση του τεχνικού αντικειμένου της αρχικής σύμβασης. Και τούτο, διότι σύμφωνα με το τεύχος δημοπράτησης «Τεύχος Αποκατάστασης όψεων κτιρίων» και την από 19.7.2010 «Αρχιτεκτονική Μελέτη», οι εργασίες της αποκατάστασης των όψεων του διατηρητέου κτιρίου του 1ου Δημοτικού Σχολείου Λαυρίου, αφορούσαν σε τοπικές αποκαταστάσεις μόνο του ορατού τμήματος των όψεων του κτιρίου. Οι τοπικές αυτές πολυποίκιλες (επιχρίσματα, χρωματισμοί, κουφώματα κλπ) και διάσπαρτες επιδιορθώσεις-επισκευές ήταν σχετικά μικρού εύρους και με εξειδικευμένο χαρακτήρα, ενώ «σε καμία περίπτωση δεν αφορούσαν στην ολική στατική ενίσχυση του κτιρίου» (βλ. σχετικά την 22551/16.10.2014 εισήγηση της Δ/νσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου .....). Αντιθέτως, οι νέες εργασίες, οι οποίες αποτελούν αντικείμενο της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης, συνίστανται σε ευρείες παρεμβάσεις που αφορούν στη στατική αποκατάσταση του κτιρίου, σε ηλεκτρομηχανολογικές εργασίες, στη διατήρηση και προστασία των οροφογραφιών και των υπολοίπων εσωτερικών διακόσμων και στην εσωτερική δομική ενίσχυση όλων των στατικών φορέων του κτιρίου. Αναθεωρεί την 2124/2015 Απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναπτύχθηκαν στη σκέψη 2.Β., κρίνεται ότι η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι μη νόμιμη, δεδομένου ότι δεν συντρέχουν οι απαιτούμενες για τη σύναψη της εκτιθέμενης στην προηγούμενη σκέψη συμπληρωματικής σύμβασης απρόβλεπτες περιστάσεις, σύμφωνα με το άρθρο 57 παράγραφος 1 του ν. 3669/2008. Συγκεκριμένα, οι μελετητές του αρχικού έργου, το οποίο αφορά σε εργασίες διαμόρφωσης του εσωτερικού του δημοτικού κτιρίου στην πλατεία …, ιδιαιτέρως εκτεταμένες, κόστους 140.310,31 ευρώ, όφειλαν, σύμφωνα με την επιμέλεια του μέσου συνετού ανθρώπου του κύκλου τους, να ελέγξουν προηγουμένως την εξωτερική κατάσταση του κτιρίου και τη στεγανότητα αυτού και να εξασφαλίσουν αυτή, ώστε να εξασφαλιστεί και η μακροβιότητα του αποτελέσματος των εσωτερικών εργασιών. Κατά τον έλεγχο αυτό θα ήταν δυνατόν να προσδιοριστεί, σύμφωνα με τους κανόνες της ανθρώπινης εμπειρίας και λογικής, η ανάγκη εργασιών στεγανοποίησης αυτού, βάσει των δεδομένων που υπήρχαν ήδη από τότε, δηλαδή, τουλάχιστον, της έλλειψης διαμόρφωσης κλίσεων του δώματος του κτιρίου, καθώς και υδρορροών περιμετρικά αυτού..στοιχείων απαραίτητων για τη συγκέντρωση και απομάκρυνση των ομβρίων, ανεξαρτήτως αν σ’ εκείνο το χρόνο είχαν εμφανιστεί ή όχι οι ρηγματώσεις του δώματος, η οξείδωση του οικοδομικού χάλυβα οπλισμού και η αποτίναξη του σκυροδέματος επικάλυψης, περιστάσεων η εμφάνιση των οποίων ήταν δυνατόν να προβλεφθεί ενόψει των ανωτέρω ελλείψεων, σε συνδυασμό με την παλαιότητα του κτιρίου.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η δαπάνη που εντέλλεται με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν είναι νόμιμη και αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Συμπληρωματικές Συμβάσεις:Κωλύεται η υπογραφή της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Κατασκευή κλειστού γυμναστηρίου …», καθόσον: α) η παράλειψη εγγραφής στον προϋπολογισμό του Δήμου οικονομικού έτους 2014 πίστωσης, ίσης τουλάχιστον με την προϋπολογιζόμενη δαπάνη των εργασιών της συμπληρωματικής σύμβασης, που επρόκειτο να εκτελεστούν εντός του έτους, συνιστά ουσιώδη νομική πλημμέλεια στη διαδικασία σύναψης της ελεγχόμενης σύμβασης, καθώς επίσης και η παράλειψη δέσμευσης πίστωσης για το σύνολο της προϋπολογιζόμενης για το έτος 2014 δαπάνης της σύμβασης, δεδομένου ότι η έκδοση απόφασης ανάληψης υποχρέωσης, με την οποία δεσμεύεται η αναγκαία πίστωση και βεβαιώνεται η δέσμευση στα οικεία λογιστικά βιβλία, αποτελεί προϋπόθεση για την εκτέλεση οποιασδήποτε διοικητικής πράξης που προκαλεί δαπάνη σε βάρος του προϋπολογισμού Ο.Τ.Α. (άρθρα 155 παρ. 1 και 158 παρ. 6 του ν. 3463/2006, ΦΕΚ Α΄ 114/2006) και β) οι εργασίες της ελεγχόμενης σύμβασης, πέραν του ότι δεν προσδιορίζονται ούτε αιτιολογούνται ειδικά, δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο συμπληρωματικής σύμβασης, διότι δεν προκύπτει ότι αυτές κατέστησαν αναγκαίες, λόγω απροβλέπτων περιστάσεων κατά την τεχνική εκτέλεση του έργου, δηλαδή πραγματικών γεγονότων που δεν ανάγονται στο χρόνο κατάρτισης της αρχικής σύμβασης, τα οποία επηρεάζουν την τεχνική αρτιότητα του έργου και αντικειμενικά δεν ήταν δυνατό να προβλεφθούν στο στάδιο της οριστικής μελέτης, δεδομένου ότι η σύσταση και τα χαρακτηριστικά του υπεδάφους της περιοχής έπρεπε να είχαν εντοπισθεί και ληφθεί υπόψη, με την εκπόνηση ολοκληρωμένων μελετών, σε χρόνο προγενέστερο της κατάρτισης της κύριας σύμβασης (άρθρο 28 του ν. 3669/2008, ΦΕΚ Α΄ 116/2008, όπως ισχύει μετά την αντικατάστασή του με το άρθρο 35 παρ.1 του ν.4053/2012, ΦΕΚ Α΄ 44/2012).

Αριθμ. Εγκυκλίου: 5 ΘΕΜΑ: Παράταση των συμβάσεων μεταφοράς μαθητών των Περιφερειών από 29-2-2012 έως και 30-6-2012 σε περίπτωση μη ολοκλήρωσης των διαγωνισμών από τους οικείους δήμους.(βλ.και άρθρο 34 του ν.4053/2012-ΦΕΚ 44/Α/7.3.2012 "Άρθρο 34 Οι συμβάσεις που έχουν συνάψει οι περιφέρειες για τη μεταφορά μαθητών και παρατάθηκαν σύμφωνα με το άρθρο 70 του ν. 4002/2011 (Α΄ 180) παρατείνονται έως την 30ή Ιουνίου 2012."

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, πρέπει να γίνει δεκτό ότι εν προκειμένω δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για τη νόμιμη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης. Τούτο διότι ούτε από την αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει τον 1ο Α.Π.Ε. και την επίμαχη συμπληρωματική σύμβαση, ούτε από την εγκριτική της σύμβασης απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου αλλά ούτε και από το σώμα της σύμβασης προκύπτει η συνδρομή των απρόβλεπτων εκείνων περιστάσεων, οι οποίες        θα καθιστούσαν αναγκαία την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία           της ανάθεσης συμπληρωματικών εργασιών, προϋπόθεση η οποία είναι πρωταρχικής σημασίας για τη νόμιμη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης και πρέπει να συντρέχει σωρευτικά με τις λοιπές προϋποθέσεις που αναφέρονται στην οικεία νομική σκέψη. Άλλωστε, η στατική και κατασκευαστική ανεπάρκεια του εξώστη του κτιρίου δεν δύνανται να θεωρηθούν απρόβλεπτα γεγονότα κατά την έννοια του νόμου, ικανά να δικαιολογήσουν την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία σύναψης συμπληρωματικής σύμβασης, διότι με την καταβολή της ενδεδειγμένης επιμέλειας του μέσου συνετού ανθρώπου του οικείου κλάδου κατά την κοινή πείρα, τα δομικά αυτά προβλήματα θα μπορούσαν να έχουν αναδειχθεί κατά το στάδιο της αρχικής μελέτης, η οποία αφορούσε σε εργασίες ανακατασκευής του κτιρίου. Πέραν τούτου, το κατασκευαστικό πρόβλημα του εξώστη προϋπήρχε και δεν προέκυψε σε χρονικό σημείο μεταγενέστερο της αρχικής μελέτης και της αρχικής σύμβασης, συνεπώς το γεγονός της διαπίστωσης απλώς του προβλήματος, κατά την εκτέλεση άλλων εργασιών επί του κτιρίου, δεν δύναται να θεραπεύσει τις ως άνω πλημμέλειες

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναπτύχθηκαν στη σκέψη 2, κρίνεται ότι ούτε από τη 255/30.10.2015 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ... περί της έγκρισης του 1ου Α.Π.Ε. και του 1ου Π.Κ.Τ.Μ.Ν.Ε. του έργου ούτε από την από 2.9.2015 γνωμοδότηση του αναπληρωτή Προϊσταμένου του Τμήματος Τεχνικών Υπηρεσιών της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών, Πολεοδομίας και Περιβάλλοντος του Δήμου ... προς το Τεχνικό Συμβούλιο Δημοσίων Έργων Περιφερειακής Ενότητας … και τη 46/24.9.2015 γνωμοδότηση του ως άνω Τεχνικού Συμβουλίου, αλλά και οποιοδήποτε άλλο στοιχείο του φακέλου προκύπτουν τα περιστατικά εκείνα που συνέτρεξαν αιφνιδίως μετά την ανάθεση του έργου ή που αντικειμενικά, σύμφωνα με τους κανόνες της ανθρώπινης εμπειρίας και λογικής, δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθούν, αν και κατά την εκπόνηση της μελέτης καταβλήθηκε η ενδεδειγμένη επιμέλεια, με συνέπεια να μην πληρούται μία εκ των σωρευτικώς τιθέμενων στο άρθρο 57 του ν. 3669/2008 προϋποθέσεων για τη σύναψη της συμπληρωματικής σύμβασης και συγκεκριμένα, η συνδρομή των απρόβλεπτων περιστάσεων, μολονότι οι συμπληρωματικές εργασίες, όπως αυτές εκτίθενται στην προηγούμενη σκέψη ήταν αναγκαίες για την πραγματοποίηση του αρχικού έργου και δεν μπορούσαν να διαχωριστούν τεχνικά απ’ αυτό.(...)Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη α) την προκύπτουσα από το προεκτεθέν έγγραφο επανυποβολής κακή κατάσταση των στεγάστρων του αύλειου χώρου αλλά και του κτιρίου του ΕΠΑ.Λ. ..., η οποία κατέστησε αναγκαία την ολοκλήρωση του έργου με την πραγματοποίηση των συμπληρωματικών εργασιών για την αποφυγή του κινδύνου πρόκλησης ατυχημάτων στους χρήστες (καθηγητές και μαθητές) του κτιρίου, β) την αδυναμία να διαχωριστούν ως εκ της φύσης τους οι συμπληρωματικές εργασίες από το αρχικό έργο και γ) του ποσού της συμπληρωματικής σύμβασης επί του οποίου εφαρμόστηκε η έκπτωση της κύριας σύμβασης, ποσοστού 53% ή 54%, αναλόγως της εργασίας, κρίνεται ότι η επίμαχη συμπληρωματική σύμβαση δεν συνήφθη με σκοπό την καταστρατήγηση των σχετικών διατάξεων, αλλά οφείλεται σε συγγνωστή πλάνη των αρμοδίων οργάνων του Δήμου ....(συγγνωστή πλάνη)

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Συμπληρωματικές Συμβάσεις.Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης εργασιών του έργου «Έργα υποδομής – Ανάπλαση – Ενοποίηση χώρων πρασίνου περιοχής ιστορικού κέντρου Δήμου …», καθόσον η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου για τη σύναψη αυτής, είναι μη νόμιμη, λόγω παράβασης ουσιώδους τύπου της διαδικασίας. Ειδικότερα, εφόσον για τη σύναψη αυτής έχει εκδώσει αρνητική σύμφωνη γνώμη η Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ, το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου, ως αποφασίζον όργανο, κατά γενική αρχή του διοικητικού δικαίου, την οποία διατυπώνει το άρθρο 20 παρ 2 του ν.2690/1999, κωλύετο να εκδώσει θετική για τη σύναψη της σύμβασης απόφαση και, για το λόγο αυτό, η εκδοθείσα με το παραπάνω θετικό περιεχόμενο απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου είναι μη νόμιμη. ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕ.ΣΥΝΘ./6023/2015 

Κατασκευή και δημοπράτηση έργου- συμπληρωματική σύμβαση: Για τους παραπάνω λόγους, στα πλαίσια της συμπληρωματικής σύμβασης θα πρέπει να γίνει η προετοιμασία των καταστημάτων του ισογείου προκειμένου να καταστεί δυνατή η ενοικίαση τους κατά την αμέσως επόμενη περίοδο και να ολοκληρωθούν οι εξωτερικώς επενδύσεις του κτιρίου στο σύνολό τους προκειμένου να μην επιβαρύνεται αισθητικά για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα η ιδιαίτερα σημαντική περιοχή του παλαιού ... Λιμένα των ... ... . Αναφορικά με τις εργασίες επένδυσης των όψεων, εξαιτίας του είδους και του πάχους των λίθων που προβλέπονταν στην εγκεκριμένη αρχιτεκτονική μελέτη, αλλά και του ιδιαιτέρως μεγάλου συνολικού ύψους των όψεων του κτιρίου, τα οποία δεν είχαν εκτιμηθεί επαρκώς στην αρχική μελέτη εφαρμογής και που οδήγησαν σε ιδιαίτερα μεγάλο βάρος που έπρεπε να στερεωθεί πάνω στον φέροντας οργανισμό, κρίθηκε τελικά αναγκαίο να γίνουν συμπληρωματικές εργασίες προκειμένου να ενισχυθεί η στήριξη των λιθοσωμάτων και να υλοποιηθεί με ασφάλεια η μεταφορά των φορτίων πάνω στο φυσικό έδαφος. Η επιλογή που έγινε στο στάδιο της αρχικής μελέτης εφαρμογής για την χρήση απλής σουηδικής ξυλείας στην κατασκευή των κουφωμάτων του εξωτερικού κελύφους ήταν ιδιαίτερα ατυχής για το είδος, την θέση, το μέγεθος και την σημασία του συγκεκριμένου κτιρίου, αφού κατά κοινή ομολογία , η χρήση της συγκεκριμένης κατηγορίας ξυλείας δεν συνάδει με τις ιδιαιτέρως αυξημένες συνθήκες διάβρωσης που επικρατούν στο βόρειο παραλιακό μέτωπο και που θα οδηγούσε πολύ σύντομα στην φθορά την απαξίωση και την αντικατάστασή τους. Για τους λόγους αυτούς προτείνεται τελικά να χρησιμοποιηθεί κατηγορία ξύλινου κουφώματος βιομηχανικής κατασκευής από ξυλεία τύπου μαόνι, που κρίνεται και η πλέον κατάλληλη επιλογή για κτίριο και τις συγκεκριμένες συνθήκες διάβρωσης. Στην περίπτωση αυτή υπάγονται οι εργασίες που προτείνονται με την παρούσα Συμπληρωματική Σύμβαση, η οποία επισυνάπτεται στον 3ο Α.Π.Ε. ... . Στο 3ο Π.Κ.Τ.Μ.Ν.Ε. προβλέπονται για την συμπληρωματική σύμβαση, η εκτέλεση δώδεκα (12) Νέων Εργασιών, οι οποίες καθίστανται αναγκαίες για την ολοκλήρωση του φυσικού αντικειμένου ... Οι προαναφερόμενες μεταβολές, οι παραλείψεις και τα σφάλματα της Αρχικής Μελέτης είναι μικρές σε σχέση με το συνολικό τεχνικό αντικείμενο του έργου, το οποίο εκτελείται χωρίς αποκλίσεις από τη θέση που προέβλεπε η αρχική Τεχνική Έκθεση και επιτυγχάνεται η ανέγερση του κτιρίου .... ». Σε εκτέλεση της ανωτέρω απόφασης έχει ήδη υποβληθεί ενώπιον του Κλιμακίου σχέδιο συμπληρωματικής σύμβασης για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου.Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, οι εργασίες της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης δεν οφείλονται σε απρόβλεπτες περιστάσεις, αλλά, όπως ευθέως προκύπτει από το περιεχόμενο της αιτιολογικής έκθεσης του 3ου Α.Π.Ε., σε ηθελημένη αλλαγή της χρήσης δύο ορόφων του κτιρίου και σε σφάλματα και παραλείψεις της αρχικής μελέτης. Ως εκ τούτου, κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης.

Δεν ανακλήθηκε με την ΕλΣυνΤμ.6/46/2018

ΕΡΓΑ.ζητείται η ανάκληση της 244/2018 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης Συμπληρωματικής Σύμβασης του έργου .... Με την προσβαλλόμενη Πράξη του, το Ε΄ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου έκρινε ότι κωλύεται η υπογραφή της ως άνω συμπληρωματικής σύμβασης, με την αιτιολογία ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του νόμου για τη σύναψή της, πρωτίστως διότι η ανάγκη, που κατά τους ισχυρισμούς της αναθέτουσας αρχής οδήγησε στην τροποποίηση του αρχικού σχεδιασμού του έργου δεν οφειλόταν σε απρόβλεπτες περιστάσεις, αλλά σε σφάλμα της σχετικής μελέτης. ...Την εκτίμηση του Κλιμακίου ότι η προτεινόμενη συμπληρωματική σύμβαση οφείλεται σε αστοχία της μελέτης και όχι σε απρόβλεπτα γεγονότα, επιβεβαιώνει, εν πολλοίς, και η παραδοχή της αιτιολογικής έκθεσης ότι η τεχνική μελέτη, με βάση την οποία έγινε ο διαγωνισμός δημιουργούσε πλασματική εικόνα για το έργο, τούτο δε ανεξάρτητα από το ότι ο σχετικός ισχυρισμός της αναθέτουσας για τους λόγους (τελικώς αμιγώς οικονομικούς και γραφειοκρατικούς), οι οποίοι οδήγησαν στην μη περαιτέρω γεωτεχνική έρευνα, προβάλλεται αλυσιτελώς, για τον πρόθετο λόγο ότι δεν αφορά σε επίκληση απροβλέπτου που ανέκυψε κατά την εκτέλεση της σύμβασης....Τούτο όμως αποτελεί βελτίωση των ποιοτικών χαρακτηριστικών του έργου και δεν μπορεί, σύμφωνα με τον νόμο, να δικαιολογήσει τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης. Εξάλλου, καθαυτή η τροποποίηση της μελέτης δεν δύναται, ομοίως, να δικαιολογήσει την ανάγκη σύναψης συμπληρωματικής σύμβασης, εφόσον η τροποποίηση αυτή διενεργείται όχι για λόγους που οφείλονται σε απρόβλεπτες περιστάσεις, αλλά για τους λοιπούς λόγους που αναφέρονται στο άρθρο 45 του ν.3669/2008». Συμπληρωματικά, το Κλιμάκιο έκρινε ότι «μη νομίμως επιχειρείται η προσθήκη στη συμπληρωματική σύμβαση της δαπάνης μελετών με αόριστο αντικείμενο (…), καθώς και η αναφερόμενη στην αιτιολογική έκθεση δαπάνη που αφορά στην αποκατάσταση του παρακείμενου παλαιού χώρου διάθεσης των απορριμμάτων (άρθρο Α.12 στη σσε με ποσότητα 15.000 κυβικά και δαπάνη 18.000 €), για τον λόγο ότι α) η αποκατάσταση αυτή δεν αποτέλεσε τμήμα του αντικειμένου της αρχικής σύμβασης και επομένως συνιστά ανεπίτρεπτη επέκτασή της και β) δεν αποδεικνύεται ότι συνδέεται άρρηκτα με το ελεγχόμενο έργο, συνεπώς μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο χωριστής εργολαβίας»...Τέλος, το Τμήμα, λαμβάνοντας υπόψη ότι στο άρθρο 57 παρ. 1 του Κώδικα Δημοσίων Έργων προβλέπεται ρητώς η δυνατότητα πρόβλεψης στη συμπληρωματική σύμβαση αμοιβής προς τον ανάδοχο «για τη σύνταξη των τυχόν απαιτούμενων μελετών για τις συμπληρωματικές εργασίες», κρίνει αβάσιμη την προβαλλόμενη από το Κλιμάκιο αιτίαση και επομένως, νόμιμο το σχετικό κεφάλαιο της συμπληρωματικής σύμβασης.Δέχεται τις αιτήσεις ανάκλησης και την υπέρ αυτών παρέμβαση. Ανακαλεί την 244/2018 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.