ΕλΣυν.Κλ.Τμ.7/49/2018
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Καταβολή αμοιβής για τον καθαρισμό αντιπυρικών ζωνών:Με δεδομένα αυτά, ο ανάδοχος δεν ανέθεσε την εκτέλεση των επίμαχων εργασιών σε υπεργολάβο (άρθρο 58 του ν. 4412/2016), όπως εσφαλμένα υπολαμβάνεται με τον πρώτο λόγο διαφωνίας, αλλά εκτέλεσε ο ίδιος το σύνολο του αντικειμένου της σύμβασης με μηχανήματα που νομίμως κατείχε, είτε ως κύριος είτε ως μισθωτής αυτών. Περαιτέρω, επειδή ο Δήμος δεν διέθετε τα μηχανήματα και τους χειριστές που απαιτούνταν για την εκτέλεση της επίμαχης υπηρεσίας, δικαιολογείται η ανάθεσή της σε τρίτο ιδιώτη. Ωστόσο, από τα έγγραφα της σύμβασης (44/25.7.2017 μελέτη και συμβατικό κείμενο) δεν τεκμηριώνεται ο προϋπολογισμός της υπηρεσίας στο ποσό των 20.000 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., το οποίο συμπίπτει με το ανώτατο όριο για την προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης. Συγκεκριμένα, δεν αναφέρονται, έστω κατά προσέγγιση, ο τόπος εκτέλεσης των υπηρεσιών καθαρισμού, η επιφάνεια των ζωνών που θα καθαριστούν καθώς και οι ώρες εργασίας των μηχανημάτων και των χειριστών τους που συνιστά κρίσιμο μέγεθος, διότι από τον πολλαπλασιασμό των ωρών εργασίας με το κόστος των 60 ευρώ/ώρα εξάγεται η εκτιμώμενη αξία της υπηρεσίας. Αντίθετα, η επίμαχη μέθοδος υπολογισμού της εκτιμώμενης αξίας, σύμφωνα με την οποία ο ανάδοχος θα απασχολήσει τα μηχανήματα και το προσωπικό του μέχρι να συμπληρωθεί το όριο των 20.000 ευρώ, είναι αυθαίρετη και καταστρατηγεί τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, διότι επιτρέπει τη διάθεση του ποσού των 20.000 ευρώ χωρίς να προκύπτει ότι αυτό προορίζεται για τη θεραπεία μίας εκ των προτέρων προσδιορισμένης και μετρήσιμης δημοτικής ανάγκης. Τέλος, η εκτέλεση των επίμαχων εργασιών κατά τους μήνες Οκτώβριο και Νοέμβριο 2017 παραβιάζει την αρχή της αποδοτικότητας, ειδικότερης εκδήλωσης της αρχής της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, η οποία επιβάλλει να επιτυγχάνεται η βέλτιστη δυνατή σχέση μεταξύ των χρησιμοποιούμενων μέσων και των επιδιωκόμενων αποτελεσμάτων (άρθρο 33 περ. α΄ υποπερ. ββ΄ του ν. 4270/2014). Ειδικότερα, οι εργασίες καθαρισμού αντιπυρικών ζωνών πρέπει να εκτελούνται μετά το πέρας των εαρινών βροχοπτώσεων, προκειμένου να διασφαλίζεται ότι κατά την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου, που διαρκεί από την 1η Μαΐου έως την 31η Οκτωβρίου κάθε έτους (άρθρο 1 παρ. 6 της 12030 Φ.109.1/19.5.1999 κοινής υπουργικής απόφασης, B΄ 713), δεν θα δυσχεραίνεται η πρόσβαση των πυροσβεστικών οχημάτων σε αυτές. Συνεπώς, ο στόχος να είναι καθαρές οι ζώνες κατά την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου δεν εξυπηρετείται στο βέλτιστο βαθμό με την ανάθεση του καθαρισμού τους στο τέλος του φθινοπώρου, διότι είναι πιθανό, σύμφωνα με τα διδάγματα της κοινής πείρας, να προκληθούν εκ νέου κατολισθήσεις, πτώσεις βράχων, δέντρων και θάμνων από ισχυρές βροχοπτώσεις και έντονα καιρικά φαινόμενα κατά τη διάρκεια του χειμώνα που έπεται.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΑΔΗΣΥ/1090/2022
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ: Συντήρηση και Καθαρισμός του δικτύου αντιπυρικών ζωνών των Δημοτικών Δασών του Δήμου ...
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/114/2019
Καταβολή αμοιβής για εργασίες Βοτανίσματος, καθαρισμού και ανανέωσης - διαμόρφωσης κόμης θάμνων:Με δεδομένα αυτά, οι ανωτέρω συμβάσεις, που καταρτίστηκαν σε χρονικό διάστημα μικρότερο του ενός (1) μηνός, αφορούν ομοειδείς εργασίες πρασίνου με αντικείμενο την ανανέωση της κόμης φυτών, το βοτάνισμα, την αποψίλωση αυτοφυούς βλάστησης και την απόρριψη των προϊόντων τους, που δεν προκύπτει ότι αφορούν σε διαφορετικές δημοτικές ενότητες ώστε να τίθεται ζήτημα εφαρμογής του άρθρου 6 παρ. 14 του ν. 4071/2014 (Α΄ 85), ούτε ο διαφορετικός τρόπος εκτέλεσής τους με ή χωρίς μηχανοκίνητα μέσα ασκεί επιρροή διότι δεν εμποδίζει, από τεχνικής άποψης, την από κοινού ανάθεση και εκτέλεσή τους από τον ίδιο επιλεγέντα ανάδοχο. Συνεπώς, οι εργασίες που αφορά το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα παρανόμως κατατμήθηκαν και ανατέθηκαν απευθείας διότι η εκτιμώμενη δαπάνης τους, χωρίς Φ.Π.Α., συναθροιζόμενη με την εκτιμώμενη δαπάνη των λοιπών αναφερομένων συμβάσεων, χωρίς Φ.Π.Α., υπερβαίνει το ποσό των 20.000 ευρώ. Επίσης, κατά παράβαση της αρχής της οικονομικότητας, οι επίμαχες εργασίες ανατέθηκαν σε τρίτο ιδιώτη διότι δεν τεκμη-ριώνεται, με αναφορά σε συγκεκριμένα στοιχεία, η αδυναμία του υπηρετούντος προσωπικού του Δήμου να τις εκτελέσει, λαμβανομένου υπόψη ότι στον οργανισμό της εσωτερικής του υπηρεσίας προβλέπεται ικανός αριθμός οργανικών θέσεων δημοτικών υπαλλήλων με συναφείς ειδικότητες. Περαιτέρω, νομίμως η ανάδοχος δήλωσε ότι για τη συλλογή και μεταφορά των προϊόντων των εργασιών θα χρησιμοποιήσει όχημα ιδιοκτησίας τρίτου προσώπου, το οποίο διαθέτει και τη σχετική άδεια συλλογής και μεταφοράς μη επικίνδυνων αποβλήτων, καθώς η πρόσκληση υποβολής προσφορών δεν απαγορεύει την υπεργολαβία (άρθρο 58 και 131 του ν. 4412/2016). Τέλος, εφόσον μόνον ένα μικρό μέρος των εργασιών αφορά σε καθαρισμό κοινοχρήστων χώρων (εκτιμώμενης δαπάνης 1.000 ευρώ επί συνολικής εκτιμώμενης δαπάνης 12.086,25 ευρώ) δεν απαιτείται, στην προκειμένη περίπτωση, απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου κατ’ εφαρμογή του άρθρου 61 του ν. 3979/2011.
ΕΑΔΗΣΥ/1460/2022
Επειδή, επομένως πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή η πρώτη Προδικαστική Προσφυγή, καθ’ ο μέρος ειδικώς στρέφεται κατά της παράλειψης πρόσθετης βάσης απόρριψης του δεύτερου προσφεύγοντα, σχετικά με τους όρους 2.2.6.ι-ια της διακήρυξης και της συμμόρφωσής του με αυτούς και συγκεκριμένα, άνευ προηγούμενης κλήσης του προς διευκρινίσεις, σύμφωνα με την ανωτέρω σκ 14. Να απορριφθεί δε κατά τα λοιπά η πρώτη προσφυγή (ήτοι καθ’ ο μέρος στρέφεται κατά της απόρριψης του πρώτου προσφεύγοντα, κατόπιν απόρριψης των ισχυρισμών του κατά των υπό ΙΙ, ΙΙΙ και VΙ, λόγων απόρριψης του σύμφωνα με την προσβαλλομένη, καθ’ ο μέρος στρέφεται κατά της αποδοχής και βαθμολόγησης του πρώτου παρεμβαίνοντος, ως και κατά της αιτιολογίας αποδοχής και βαθμολόγησής του, καθ’ ο μέρος προβάλλει πρόσθετες βάσεις απόρριψης του οριστικά αποκλεισθέντος οικονομικού φορέα ... και καθ’ ο μέρος προβάλλει πρόσθετη βάση περί άνευ ετέρου απόρριψης του δεύτερου προσφεύγοντα). Να απορριφθεί η δεύτερη Προδικαστική Προσφυγή (δηλαδή, καθ’ ο μέρος στρέφεται κατά της απόρριψης του δεύτερου προσφεύγοντα, κατόπιν απόρριψης των ισχυρισμών του κατά των δύο αυτοτελών βάσεων του υπό Ι λόγου απόρριψής του, σύμφωνα με την προσβαλλομένη, καθ’ ο μέρος στρέφεται κατά της αποδοχής του πρώτου παρεμβαίνοντος, καθ’ ο μέρος προβάλλει πρόσθετες βάσεις απόρριψης του οριστικά αποκλεισθέντος οικονομικού φορέα ... και καθ’ ο μέρος προβάλλει πρόσθετες βάσεις απόρριψης του πρώτου προσφεύγοντα). Να γίνουν δεκτές οι Παρεμβάσεις του πρώτου παρεμβαίνοντα κατά αμφοτέρων των προσφυγών. Να γίνει εν μέρει δεκτή η Παρέμβαση του δεύτερου προσφεύγοντα, καθ’ ο μέρος απορρίπτεται το κατ’ αυτού σκέλος της πρώτης προσφυγής. Να γίνει δεκτή η Παρέμβαση του πρώτου προσφεύγοντα, που αιτείται την απόρριψη του στρεφόμενου κατ’ αυτού, σκέλους της δεύτερης προσφυγής. Να ακυρωθεί η προσβαλλομένη, καθ’ ο μέρος αποφάσισε να μην αποκλείσει την προσφορά του δεύτερου προσφεύγοντα και ως προς τη συμμόρφωσή του με τους όρους 2.2.6.ι-ια της διακήρυξης, χωρίς προηγουμένως να καλέσει τον δεύτερο προσφεύγοντα προς διευκρινίσεις, με το περιεχόμενο και αντικείμενο των αναφερόμενων στην παραπάνω σκ. 14
ΕλΣυν.Κλ.7/256/2015
ΜΕΛΕΤΕΣ:Νόμιμη η δαπάνη Δήμου για την καταβολή ποσού 14.000,00 ευρώ σε πολιτικό μηχανικό, ως αμοιβή του για την εκπόνηση της μελέτης ''Τεχνική μελέτη ανάδειξης παλαιάς Επαρχιακής Οδού ...'', καθόσον α) ανεξαρτήτως του ότι οι επίμαχες εργασίες ανατέθηκαν εντός της αντιπυρικής περιόδου 2014 και ολοκληρώθηκαν εντός του έτους 2014, όπως προκύπτει από το οικείο τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών, η διάταξη του άρθρου 25 του ν.998/1979, στην οποία ορίζεται, ως αντιπυρική περίοδος, το χρονικό διάστημα από 1.5. έως 31.10. εκάστου έτους και αφορά στη λήψη γενικώς αντιπυρικών μέτρων προσωρινού - εποχικού χαρακτήρα, με σκοπό την προστασία ιδιαίτερα ευαίσθητων δασικών περιοχών, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι καταλαμβάνει τις επίμαχες εργασίες, ως προς την περίοδο ολοκλήρωσής τους, καθώς αυτές λόγω της φύσης τους αποσκοπούν στην επίτευξη ενός μόνιμου αποτελέσματος, β) ανεξαρτήτως του ότι από την κείμενη νομοθεσία δεν προβλέπεται ως δικαιολογητικό της επίμαχης δαπάνης το έγγραφο γνωστοποίησης δράσεων πυροπροστασίας, η παράλειψη γνωστοποίησης των σχετικών δράσεων πυροπροστασίας στις αρμόδιες διευθύνεις της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, δεν ασκεί εν προκειμένω, εν όψει και της προφανούς συνάφειας των σχετικών εργασιών με την ενίσχυση της αντιπυρικής προστασίας του Δήμου, επιρροή στο κύρος της διάθεσης του επιχορηγούμενου ποσού και της διενέργειας της συγκεκριμένης δαπάνης και γ) ενόψει του ότι η αποδοχή της επίμαχης επιχορήγησης και η ένταξή της στον Κ.Α.Ε. 1319.001 (προϋπολογισμού έτους 2014) προκύπτουν από την σχετική απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, ο δε Κ.Α.Ε. της εντελλόμενης δαπάνης (80-8113.001 προϋπολογισμού έτους 2015) δεν βαρύνει τακτικά, αλλά έκτακτα ειδικευμένα έσοδα του Δήμου.
ΕλΣυν.Κλ.Τμ.7/68/2018
Αμοιβή εργασιών καθαρισμού ρεμάτων και μίσθωσης μηχανημάτων: Με δεδομένα αυτά, το αντικείμενο των ελεγχόμενων «εργασιών καθαρισμού ρεμάτων» δεν είναι ομοειδές με το αντικείμενο των λοιπών άνω αναφερόμενων εργασιών και ως εκ τούτου, ενόψει το ότι το συνολικό ποσό τους δεν υπερβαίνει το όριο των 20.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., νομίμως αυτές ανατέθηκαν απευθείας, σύμφωνα με το άρθρο 118 του ν. 4412/2016. Ειδικότερα, οι εν λόγω συμβάσεις, που αποσκοπούν στον καθαρισμό τμημάτων των πέντε, συνολικά, ρεμάτων της περιοχής στη Δ.Ε. Αν. ..., περιλαμβάνουν πρωτίστως εργασίες απομάκρυνσης φερτών υλικών, μπαζών και απορριμμάτων, εργασίες οι οποίες δεν παρουσιάζουν ομοιότητα με όσες έχουν ανατεθεί με τις λοιπές συμβάσεις. Εξάλλου, σύμφωνα με τη σχετική τεχνική περιγραφή, για την άρτια εκτέλεση των συμβάσεων αυτών απαιτείται η χρήση φορτωτή και διαξονικού ανατρεπόμενου φορτηγού, ήτοι μηχανημάτων διάφορων από αυτά που απαιτούνται για την ολοκλήρωση των αναθέσεων που αφορούν στον καθαρισμό της φυτικής βλάστησης στο δημοτικό οδικό δίκτυο και στη συντήρηση των αγροτικών οδών, στις τεχνικές περιγραφές των οποίων δεν ορίζονται συγκεκριμένα μηχανήματα για την εκτέλεσή τους. Επιπλέον, οι επίμαχες συμβάσεις εκτέλεσης εργασιών καθαρισμού των ρεμάτων δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ομοειδείς με τη σύμβαση μίσθωσης μηχανημάτων ειδικού τύπου εκσκαφέα για την προετοιμασία του Δήμου ενόψει της χειμερινής περιόδου, δεδομένου ότι οι πρώτες αφορούν στην παροχή υπηρεσιών, ενώ η τελευταία στην προμήθεια αγαθών και, περαιτέρω, από κανένα στοιχείο δεν προκύπτει ότι η μίσθωση του ερπυστριοφόρου περιστροφικού εκσκαφέα και του τροχοφόρου περιστροφικού εκσκαφέα θα εξυπηρετήσει τις ανάγκες καθαρισμού των συγκεκριμένων ρεμάτων. Επομένως, οι εντελλόμενες δαπάνες δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ως μερικότερα τμήματα ενιαίας εργασίας, ώστε να αποτελούν προϊόντα μη νόμιμης κατάτμησης. Ως εκ τούτου, οι επίμαχες συμβάσεις έχουν ανατεθεί νομίμως. Κατ’ ακολουθία, οι εντελλόμενες δαπάνες, ως ερειδόμενες σε νομίμως συναφθείσες συμβάσεις, είναι νόμιμες και τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα πρέπει να θεωρηθούν.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1167/2024
Παροχή υπηρεσιών φύλαξης εγκαταστάσεων Πανεπιστημίου (...) ζητείται η ανάκληση της 292/2024 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (...) Συνεπώς, ο προβαλλόμενος ισχυρισμός του προσφεύγοντος σύμφωνα με τον οποίο ο εν λόγω όρος είναι νόμιμος, διότι είναι ουσιωδώς διαφορετικές οι ανάγκες, από πλευράς φύλαξης, ενός Πανεπιστημίου, καθώς συναρτώνται αφενός με την ύπαρξη φοιτητικών εστιών μέσα στις πανεπιστημιουπόλεις, τους παρατηρούμενους βανδαλισμούς (αφισοκολλήσεις γραφές με σπρέι, δολιοφθορές με άνοιγμα πυροσβεστήρων κ.α.), τις καταλήψεις, δεν δύναται να δικαιολογήσει τον περιορισμό του ανταγωνισμού, που η θέσπισή του συνεπάγεται, δεδομένου ότι και στις περιπτώσεις αυτές το προσωπικό του αναδόχου υποχρεούται να ειδοποιήσει το Συμβούλιο Διοίκησης του Πανεπιστημίου και τις αρχές. (...) Κατά συνέπεια, ο επίμαχος όρος βαίνει πέραν του μέτρου που είναι αναγκαίο για την επίτευξη του σκοπού του προσφεύγοντος, περιορίζοντας, χωρίς αποχρώντα λόγο, τον κύκλο των δυνάμει προσφερόντων και παρακωλύοντας την ανάπτυξη ικανού ανταγωνισμού. (...) Σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3 το Δικαστήριο κρίνει ότι ο όρος 2.2.8.2 της διακήρυξης που, απαγορεύοντας κατά τρόπο γενικό και αφηρημένο την υπεργολαβία, αποκλείει από την ελεγχόμενη διαδικασία ανάθεσης υποψηφίους που προτίθενται να διαθέσουν, προς εκτέλεση της σύμβασης, μέσα που δεν κατέχουν οι ίδιοι αλλά που ανήκουν σε άλλους οικονομικούς φορείς, είναι κατά πάγια νομολογία ευθέως αντίθετος στις διατάξεις του ενωσιακού δικαίου και του άρθρου 58 του ν. 4412/2016. Και ναι μεν ο όρος αυτός δεν οδήγησε σε αποκλεισμό κάποιου των συμμετεχόντων στη διαγωνιστική διαδικασία, πλην όμως, απέτρεψε δυνητικούς υποψηφίους από τη συμμετοχή τους στο διαγωνισμό. Για τους λόγους αυτούς Απορρίπτει την προσφυγή ανάκλησης.
ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΕΒΔΟΜΟ/498/2025
Ανάθεση των υπηρεσιών καθαριότητας των κτηριακών εγκαταστάσεων.(...) Με τις υπό κρίση προσφυγές ζητείται η ανάκληση της 528/2024 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Με τα δεδομένα αυτά και λαμβάνοντας υπόψη όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις 5 έως 8 της παρούσας καθώς και όσα αναφέρονται στο 33536/2.9.2024 πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού, το Δικαστήριο κρίνει ότι ο αποκλεισμός της εταιρείας «….A.E.», με την αιτιολογία ότι παρέλειψε να δηλώσει στο ΕΕΕΣ που υπέβαλε την εταιρεία «…..A.E.», στη δάνεια εμπειρία της οποίας στηρίζεται, ως υπεργολάβο, καθώς και το ποσοστό της αξίας της σύμβασης που η τελευταία θα εκτελέσει, αντίκειται στη διάταξη του δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου 78 του ν. 4412/2016. Και τούτο, καθόσον, η δάνεια εμπειρία και η υπεργολαβία αποτελούν διακριτές μορφές προσφυγής στις ικανότητες τρίτων φορέων (βλ. Ολομ. ΕλΣυν 375/2014, Εβδ. Τμ. 397/2025 σκέψεις 5-9 και 1674/2021 σκ. 14) τόσο στον νόμο όσο και στη διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού (βλ. σκ. 12, άρθρο 2.2.7 της οικείας διακήρυξης) και ο δανείζων εμπειρία δεν φέρει αναγκαίως την ιδιότητα του υπεργολάβου, ανεξαρτήτως του ότι υποχρεούται, κατά την προαναφερθείσα ρύθμιση του δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου 78 του ν. 4412/2016, να συμπράξει ουσιωδώς, με την προσωπική και άμεση συμμετοχή του στην εκτέλεση των εργασιών που σχετίζονται με την ικανότητα την οποία δανείζει (βλ. ΔΕΕ απόφ. της 2.12.1999, Holst Italia, C‑176/98, σκ. 29, της 7.4.2016, Partner Apelski Dariusz, C-324/14, σκ. 37 και 38, και της 26.1.2023, SC NV Construct SRL κατά Judeţul Timiş, C-403/21, σκ. 72 έως 75). Μάλιστα, πρέπει να σημειωθεί ότι η υποχρέωση αναφοράς στο ΕΕΕΣ του προσφέροντος του τμήματος της σύμβασης που προτίθεται να αναθέσει υπό μορφή υπεργολαβίας σε τρίτους, εφαρμόζεται μόνο στην περίπτωση υπεργολάβων, στις ικανότητες των οποίων δεν στηρίζεται ο προσφέρων, καθώς στην αντίθετη περίπτωση (ήτοι στην περίπτωση υπεργολάβων, στις ικανότητες των οποίων στηρίζεται ο προσφέρων), αρκεί, προκειμένου να ελεγχθεί η αξιοπιστία και ικανότητα τους να εκτελέσουν τη σύμβαση, η συμπλήρωση των οικείων πεδίων του ΕΕΕΣ που αφορούν στον δανείζοντα τρίτο. Τούτο δε αποτυπώνεται ρητά στο έντυπο του ΕΕΕΣ του ελεγχόμενου διαγωνισμού αλλά και στο σχετικό τυποποιημένο έντυπο ΕΕΕΣ [βλ. σχετικά κατευθυντήρια οδηγία 23 Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. (ΑΔΑ: Ψ3ΗΙΟΞΤΒ-Κ3Ε), σελ. 18, και ΣτΕ 1412/2024 σκ. 10]. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει οι συνεκδικαζόμενες προσφυγές να απορριφθούν, να μην ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη, να διαταχθεί η κατάπτωση υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου του κατατεθέντος από την πρώτη προσφεύγουσα παραβόλου (βλ. άρθρα 310 παρ. 1 και 336 παρ. 1 του ν. 4700/2020) και να απορριφθεί το αίτημά της περί καταβολής της δικαστικής της δαπάνης λόγω και της απόρριψης της προσφυγής της (βλ. άρθρα 314 παρ. 1 και 336 παρ. 1 του ν. 4700/2020).
ΕΣ/Β΄ ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/375/2024
Αποκατάσταση βλαβών επαρχιακού οδικού δικτύου.(....) ζητείται η αναθεώρηση της 1638/2023 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(...) Κατόπιν των ανωτέρω, λαμβάνοντας υπόψη α) ότι η δάνεια εμπειρία και η υπεργολαβία προβλέπονται ως διακριτές μορφές προσφυγής στις ικανότητες τρίτων φορέων τόσο στον νόμο όσο και στη διακήρυξη του επίδικου διαγωνισμού, β) ότι σύμφωνα με την ερμηνεία των σχετικών διατάξεων ο δανείζων τεχνική και επαγγελματική εμπειρία δεν φέρει αναγκαίως την ιδιότητα του υπεργολάβου, γ) ότι η νομική μορφή της συνεργασίας μεταξύ του συμμετέχοντος στον διαγωνισμό φορέα και του παρέχοντος την τεχνική και επαγγελματική εμπειρία καθορίζεται από τους συνεργαζόμενους φορείς υπό την προϋπόθεση ότι διασφαλίζεται η δέσμευση αυτών να διαθέτουν τους αναγκαίους για την εκτέλεση της σύμβασης πόρους και δ) ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση ούτε από το ιδιωτικό συμφωνητικό μεταξύ των συνεργαζόμενων εταιρειών ούτε από άλλο στοιχείο του φακέλου προκύπτει ότι συμφωνείται η εκτέλεση συγκεκριμένου τμήματος του δημοπρατούμενου έργου από την εταιρεία «…» γεγονός που θα προσέδιδε στην εν λόγω συνεργασία τον χαρακτηρισμό της υπεργολαβίας, ορθώς το Τμήμα, ερμήνευσε τις διατάξεις του άρθρου 78 παρ. 1β του ν. 4412/2016 επικαλούμενο και την πρόσφατη απόφαση του ΔΕΕ και στη συνέχεια στη συγκεκριμένη περίπτωση τη βούληση των συμβαλλομένων μερών κρίνοντας αφενός ότι ο δανείζων τεχνική και επαγγελματική ικανότητα δεν αποτελεί κατ’ ανάγκη και υπεργολάβο και αφετέρου ότι η μορφή συνεργασίας μεταξύ της ως άνω εταιρείας και της παρεμβαίνουσας, όπως αποτυπώνεται στο από 23.6.2002 ιδιωτικό συμφωνητικό, δεν συνιστά υπεργολαβία. Επομένως, παρίσταται ορθή η κρίση του Τμήματος και του Κλιμακίου ότι μη νομίμως αποκλείστηκε από τον επίδικο διαγωνισμό η εταιρεία ..Ε.Ε. και οι περί αντιθέτου προβαλλόμενοι λόγοι της προσφυγής είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι ενώ είναι δεκτοί οι υπέρ της απόφασης του Τμήματος σχετικώς προβαλλόμενοι από την παρεμβαίνουσα λόγοι. . Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η κρινόμενη προσφυγή αναθεώρησης πρέπει να απορριφθεί, να γίνει δεκτή η παρέμβαση της εταιρείας «….Ε.Ε.», και να διαταχθεί η κατάπτωση υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου του κατατεθέντος από την προσφεύγουσα παραβόλου. Για τους λόγους αυτούς.Απορρίπτει την προσφυγή αναθεώρησης.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/169/2014
ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗΣ ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΩΝ ΚΡΟΥΝΩΝ:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τις προεκτεθείσες διατάξεις, όπως ερμηνεύθηκαν στη μείζονα σκέψη της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι μετά την προσκόμιση της επίμαχης ως άνω 172/2013 απόφασης κατανομής ποσού για δράσεις πυροπροστασίας, αίρεται ο πρώτος λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου. Ο δε προβαλλόμενος δεύτερος λόγος διαφωνίας, ότι οι εκτελεσθείσες εργασίες τοποθέτησης πυροσβεστικών κρουνών θα έπρεπε να είχαν πραγματοποιηθεί πριν από την έλευση του φθινοπώρου 2013, είναι απορριπτέος, ως ερειδόμενος επί εσφαλμένης νομικής προϋπόθεσης. Και τούτο διότι, ανεξαρτήτως του ότι οι επίμαχες εργασίες ανατέθηκαν εντός της αντιπυρικής περιόδου 2013 και σε κάθε περίπτωση ολοκληρώθηκαν εντός του έτους 2013, όπως προκύπτει από το οικείο τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών της φερόμενης ως δικαιούχου εταιρείας, η αναφερόμενη στην υπό κρίση έκθεση διαφωνίας διάταξη του άρθρου 25 του ν. 998/1979, στην οποία ορίζεται, ως αντιπυρική περίοδος, το διάστημα από 1ης.5 έως 31.10 εκάστου έτους, αφορά στη λήψη γενικώς αντιπυρικών μέτρων προσωρινού-εποχικού χαρακτήρα, με σκοπό την προστασία ιδιαίτερα ευαίσθητων δασικών περιοχών, πλην όμως δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι καταλαμβάνει τις επίμαχες εργασίες, ως προς την περίοδο ολοκλήρωσής τους, καθώς αυτές λόγω της φύσης τους αποσκοπούν στην επίτευξη ενός μόνιμου αποτελέσματος (βελτίωση εφοδιασμού πυροσβεστικών οχημάτων), το οποίο, μεταξύ άλλων, διευκολύνει τα εκάστοτε λαμβανόμενα μέτρα πυροπροστασίας. Τέλος, ανεξαρτήτως του ότι από την κείμενη νομοθεσία δεν προβλέπεται ως δικαιολογητικό της επίμαχης δαπάνης το έγγραφο γνωστοποίησης δράσεων πυροπροστασίας, η παράλειψη γνωστοποίησης των σχετικών δράσεων πυροπροστασίας στις αρμόδιες διευθύνσεις της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, δεν ασκεί εν προκειμένω, εν όψει και της προφανούς συνάφειας των σχετικών εργασιών με την ενίσχυση της αντιπυρικής προστασίας του Δήμου Ι. Π. ..., επιρροή στο κύρος της διάθεσης του επιχορηγούμενου ποσού και της διενέργειας της συγκεκριμένης δαπάνης. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη και αυτό πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/257/2015
Αμοιβή γα εργασίες πυροπροστασίας:..Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι η επίμαχη ως άνω δαπάνη εργασιών πολιτικής προστασίας εντέλλεται νόμιμα. Και τούτο διότι: α) ανεξαρτήτως του ότι οι επίμαχες εργασίες ανατέθηκαν εντός της αντιπυρικής περιόδου 2014 και ολοκληρώθηκαν εντός του έτους 2014, όπως προκύπτει από το οικείο τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών του φερόμενου ως δικαιούχου εργολάβου, η αναφερόμενη στην υπό κρίση έκθεση διαφωνίας διάταξη του άρθρου 25 του ν. 998/1979, στην οποία ορίζεται, ως αντιπυρική περίοδος, το χρονικό διάστημα από 1ης.5 έως 31.10 εκάστου έτους και αφορά στη λήψη γενικώς αντιπυρικών μέτρων προσωρινού-εποχικού χαρακτήρα, με σκοπό την προστασία ιδιαίτερα ευαίσθητων δασικών περιοχών, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι καταλαμβάνει τις επίμαχες εργασίες, ως προς την περίοδο ολοκλήρωσής τους, καθώς αυτές λόγω της φύσης τους αποσκοπούν στην επίτευξη ενός μόνιμου αποτελέσματος (καθαρισμός δασικών και αγροτικών δρόμων), το οποίο, μεταξύ άλλων, διευκολύνει τα εκάστοτε λαμβανόμενα μέτρα πυροπροστασίας, β) ανεξαρτήτως του ότι από την κείμενη νομοθεσία δεν προβλέπεται ως δικαιολογητικό της επίμαχης δαπάνης το έγγραφο γνωστοποίησης δράσεων πυροπροστασίας, η παράλειψη γνωστοποίησης των σχετικών δράσεων πυροπροστασίας στις αρμόδιες διευθύνσεις της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, δεν ασκεί εν προκειμένω, εν όψει και της προφανούς συνάφειας των σχετικών εργασιών με την ενίσχυση της αντιπυρικής προστασίας του Δήμου ..., επιρροή στο κύρος της διάθεσης του επιχορηγούμενου ποσού και της διενέργειας της συγκεκριμένης δαπάνης και γ) ενόψει του ότι η αποδοχή της επίμαχης επιχορήγησης και η ένταξή της στον Κ.Α. Εσόδου 1319.001(προϋπολογισμού έτους 2014) προκύπτει από την 35/2014 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ..., ο δε Κ.Α. της εντελλόμενης δαπάνης (80-8113.001 προϋπολογισμού έτους 2015) δεν βαρύνει τακτικά αλλά έκτακτα ειδικευμένα έσοδα του Δήμου ..., έχει αρθεί ο σχετικός λόγος διαφωνίας του Επιτρόπου.