Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕλΣυν/ΚλΖ/368/2017

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4412/2016/Α.75, 4412/2016/Α.80, 4412/2016/Α.86

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Νομιμότητα της ηλεκτρονικής διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών ασφαλείας αερομεταφορών(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα:α) Μη νομίμως τίθεται, από τη διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού, ως «κριτήριο ανάθεσης της σύμβασης», κατά την έννοια του άρθρου 86 του ν.4412/2016, το κριτήριο 5.3 των Τεχνικών Προδιαγραφών (Οικονομική ευρωστία), το οποίο αξιολογείται και βαθμολογείται, μεταξύ άλλων, με βάση το άθροισμα των καθαρών κερδών εκμετάλλευσης των υποψηφίων, όπως αυτό προκύπτει από τους προσκομιζόμενους δημοσιευμένους ισολογισμούς της τελευταίας τριετίας πριν τη διενέργεια του διαγωνισμού, δεδομένου ότι το εν λόγω κριτήριο μπορεί να αποτελέσει μόνο «κριτήριο επιλογής», σύμφωνα με το άρθρο 75 (βλ. ιδίως παρ. 1 και 3 αυτού) του ίδιου ως άνω νόμου. Και τούτο, διότι αυτό δεν συνάπτεται με τον τρόπο εκτέλεσης της συγκεκριμένης προς ανάθεση υπηρεσίας, αλλά αποκλειστικά με την οικονομική και χρηματοοοικονομική επάρκεια των διαγωνιζομένων. Εξάλλου, η βαθμολόγηση, κατά το στάδιο ανάθεσης της σύμβασης, με βάση το άθροισμα των καθαρών κερδών εκμετάλλευσης, υποψηφίων, οι οποίοι πληρούν τις προϋποθέσεις της διακήρυξης ως προς την οικονομική τους επάρκεια για τη συμμετοχή τους στο διαγωνισμό, αντίκειται στην αρχή της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων, ενώ, περαιτέρω, άγει σε στρέβλωση των όρων του ανταγωνισμού. Τούτο δε, διότι, με τον τρόπο αυτό, ευνοούνται, σε κάθε περίπτωση, οι έχοντες μεγαλύτερη οικονομική επιφάνεια υποψήφιοι σε βάρος των ασθενέστερων οικονομικά υποψηφίων, χωρίς να προκύπτει η ύπαρξη αποχρώντος λόγου δημοσίου συμφέροντος, που να δικαιολογεί την ως άνω διάκριση (Ε.Σ. VI Τμ. 1723-1725/2012).β) Περαιτέρω, με την ως άνω διακήρυξη τέθηκε, επί ποινή αποκλεισμού των διαγωνιζομένων, ως προϋπόθεση για την απόδειξη της οικονομικής και χρηματοοικονομικής τους επάρκειας, η προσκόμιση των δύο τελευταίων δημοσιευμένων ισολογισμών της τελευταίας τριετίας πριν την ημερομηνία διενέργειας του διαγωνισμού, ήτοι των ισολογισμών που δημοσιεύτηκαν κατά τους τελευταίους τριάντα έξι (36) μήνες πριν την ημερομηνία αυτή (βλ. άρθρο 4.5 των Τεχνικών Προδιαγραφών). Εφόσον δε, ως ημερομηνία διενέργειας του διαγωνισμού ορίστηκε η 11.7.2017, ισολογισμοί που δημοσιεύθηκαν στο Γ.Ε.ΜΗ., κατά το χρονικό διάστημα από 11.7.2014 έως 10.7.2017, θα έπρεπε να γίνονται δεκτοί. Ωστόσο, ο ως άνω όρος ερμηνεύτηκε από την αναθέτουσα αρχή, ως έχων την έννοια ότι γίνονται δεκτοί μόνον οι ισολογισμοί των τριών (3) τελευταίων διαχειριστικών χρήσεων (2014, 2015 και 2016) που δημοσιεύθηκαν στο Γ.Ε.ΜΗ. πριν την ημερομηνία λήξης υποβολής προσφορών και, για το λόγο αυτό, αποκλείστηκε από το διαγωνισμό η εταιρεία «….», αφού δεν έγιναν δεκτοί α) ο ισολογισμός που αφορούσε τη χρήση 2013, αν και δημοσιεύθηκε στο Γ.Ε.ΜΗ. στις 11.8.2014, ήτοι σε χρόνο που ενέπιπτε στο διάστημα των τριάντα έξι (36) μηνών πριν τη διενέργεια του διαγωνισμού, και β) ο ισολογισμός που αφορούσε τη χρήση 2015, ο οποίος δημοσιεύτηκε στο Γ.Ε.ΜΗ. μετά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής προσφορών, αλλά πριν την ημερομηνία διενέργειας του διαγωνισμού (δημοσιεύθηκε στις 10.7.2017), χωρίς να υφίσταται αποχρών λόγος δημοσίου συμφέροντος που να δικαιολογεί επαρκώς τον αποκλεισμό αυτό. Και τούτο, ανεξαρτήτως του ότι η αναθέτουσα αρχή δεν έκανε δεκτά ούτε τα ισοζύγια που υπέβαλε η εν λόγω εταιρεία για το έτος 2016, με την αιτιολογία ότι αυτά δεν υπέχουν θέση ισολογισμού, αν και, κατά νόμο, υπήρχε προθεσμία για την έγκριση και δημοσίευση των οικονομικών καταστάσεων της εταιρείας, για τη χρήση 2016, μέχρι τις 10 Σεπτεμβρίου του έτους 2017. Επομένως, ενόψει της, κατά τα ανωτέρω, μη νόμιμης ερμηνείας του προαναφερθέντος όρου της διακήρυξης, μη νομίμως αποκλείστηκε από το διαγωνισμό η ως άνω συμμετέχουσα εταιρεία. Ανακλήθηκε με την ΕλΣυν.Τμ.Μειζ-Επταμ.Συνθ/866/2018

Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1274/2021

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:ζητείται η ανάκληση της 260/2021 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (στο εξής προσβαλλόμενη Πράξη), με την οποία διαπιστώθηκαν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες κατά τη διαγωνιστική διαδικασία για την ανάθεση των υπηρεσιών φύτευσης και συντήρησης χώρων πρασίνου του Δήμου …-…, συνολικού προϋπολογισμού 1.850.000,00 ευρώ (με Φ.Π.Α.) και κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης μεταξύ των προσφευγόντων.(....)Η κρίση του Κλιμακίου ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης για τον λόγο ότι μη νομίμως προβλέφθηκε στον όρο 2.2.6 της διακήρυξης ως κριτήριο επιλογής η παρουσίαση «ολοκληρωμένης έκθεσης αντιμετώπισης του έργου, προδιαγραφές της προσφερόμενης υπηρεσίας, περιβαλλοντική διαχείριση, μεθοδολογία οργάνωσης, διοίκησης και υλοποίησης του έργου, σχεδιασμό, προγραμματισμό και παρακολούθηση-έλεγχος προόδου του έργου», ενώ, σύμφωνα με τον όρο 3.1.2 της διακήρυξης, συνιστά κριτήριο ανάθεσης (Κ1 και Κ2), δεν είναι ορθή. Και τούτο, διότι η απαίτηση αυτή, έστω και εάν μη νομίμως εμφιλοχώρησε στον όρο 2.2.6 της διακήρυξης, δεν επηρέασε την ανάπτυξη του ανταγωνισμού, ούτε δημιούργησε ασάφεια στους υποψήφιους οικονομικούς φορείς, οι οποίοι, άλλωστε, δεν ζήτησαν σχετικώς διευκρινίσεις, δεδομένου ότι οι τελευταίοι όφειλαν, ούτως ή άλλως, να υποβάλουν την ως άνω έκθεση, προκειμένου να αξιολογηθεί και να βαθμολογηθεί η τεχνική τους προσφορά με βάση τα κριτήρια ανάθεσης της σύμβασης, διαφορετικά θα έπρεπε να αποκλειστούν.(....)Ως προς την κρίση του Κλιμακίου ότι η εμπειρία του οικονομικού φορέα, που αποτελεί αποκλειστικά και μόνο κριτήριο επιλογής, μη νομίμως ετέθη και ως κριτήριο ανάθεσης, προβάλλεται ότι εν προκειμένω η προηγούμενη εμπειρία σε συναφή με το δημοπρατούμενο αντικείμενα εγγυάται την αποτελεσματικότερη, σε σχέση με κάποιον που έχει μικρότερη εμπειρία, εκτέλεση της σύμβασης, λόγω των ιδιαζουσών αναγκών της αναθέτουσας αρχής, η οποία έχει τον χαρακτήρα κηπούπολης, με μεγάλη αναλογία πρασίνου ανά κάτοικο, και του ιδιαίτερου φυσικού αντικειμένου της σύμβασης, το οποίο παρίσταται σύνθετο, εξειδικευμένο και εξαιρετικά διευρυμένο, ενόψει της έκτασης και της ποικιλίας των χώρων πρασίνου του Δήμου.Σε κάθε περίπτωση, συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος, αναγόμενοι στην πολιτική προστασία, την αποφυγή πυρκαγιών, την προστασία του πρασίνου κατά τη διάρκεια του θέρους, τη διασφάλιση της φυσιογνωμίας της περιοχής ως κηπούπολης και την προστασία της δημοτικής περιουσίας, οι οποίοι επιβάλλουν την υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου σύμβασης.(....)Ανακαλεί την 260/2021 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης για την ανάθεση των υπηρεσιών φύτευσης και συντήρησης χώρων πρασίνου του Δήμου …-….


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1405/2021

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Ζητείται η ανάκληση της 343/2021 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης για την ανάθεση της υπηρεσίας με τίτλο «Φύλαξη κτιρίων, εγκαταστάσεων και εξωτερικών χώρων του ….. διάρκειας είκοσι τριών (23) μηνών».(....)Περαιτέρω, όμως, όπως ορθώς κρίθηκε από το Κλιμάκιο, ο ίδιος όρος ως προϋπόθεση συμμετοχής (κριτήριο ποιοτικής επιλογής) είναι μη νόμιμος, διότι δεν εντάσσεται στις περιοριστικώς αναφερόμενες προϋποθέσεις τεχνικής ικανότητας του άρθρου 75 παρ. 4 του ν. 4412/2016, όπως αυτές εξειδικεύονται περαιτέρω στο Μέρος II «Τεχνική ικανότητα» του Παραρτήματος ΧΙΙ του Προσαρτήματος Α του ίδιου νόμου (βλ. σκ. 20). Πλην όμως, το Δικαστήριο κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι η πλημμέλεια αυτή δεν παρίσταται εν προκειμένω ουσιώδης, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με τις ένδικες προσφυγές, ενόψει του ότι (i) στο διαγωνισμό μπορούσε κατ’ αρχήν να συμμετάσχει κάθε ενδιαφερόμενος εγκατεστημένος στο σύνολο της επικράτειας ή στο εξωτερικό, (ii) δεν ασκήθηκε ένσταση κατά της νομιμότητας της διακήρυξης από κάποιον οικονομικό φορέα ούτε υπήρξε αποκλεισμός υποψηφίου λόγω μη συμμόρφωσης με τον ανωτέρω όρο, (iii) το ίδιο το Δικαστήριο, σε πρόσφατες πράξεις του (βλ. ενδεικτ. τις 383/2018 και 32/2021 πράξεις του Ζ΄ Κλιμακίου), δεν ανέδειξε τη σχετική πλημμέλεια, με αποτέλεσμα το … να την επαναλάβει στον ελεγχόμενο διαγωνισμό και (iv) ο σχετικός όρος, η συνδρομή του οποίου δεν ορίζεται ρητά στη διακήρυξη ότι τίθεται επί ποινή απαραδέκτου, αφορά κατ’ ουσίαν μόνο στον ανάδοχο, αποσκοπώντας προδήλως στην εξασφάλιση ότι ο τελευταίος θα συμμορφωθεί με ένα νόμιμο, κατά τα προαναφερθέντα, όρο εκτέλεσης της σύμβασης.Απορρίπτει την παρέμβαση της εταιρείας «…» ως απαράδεκτη.Συνεκδικάζει τις προσφυγές ανάκλησης και δέχεται αυτές.Δέχεται την παρέμβαση του πρώτου προσφεύγοντος.Ανακαλεί την 343/2021 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1756/2022

Εργασία Αντικατάστασης Φωτιστικών Σωμάτων - Λαμπτήρων (...)Σύμφωνα με όσα ήδη έγιναν δεκτά στη σκέψη 9, ορθώς έγινε δεκτό με την προσβαλλόμενη Πράξη ότι το 1ο Πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού δεν έχει αιτιολογηθεί νομίμως. Τούτο, καθόσον στο Πρακτικό αυτό δεν γίνεται αναφορά σε συγκεκριμένα χαρακτηριστικά της βαθμολογηθείσας τεχνικής προσφοράς ως προς τα κριτήρια Κ1 – Κ4, αλλά περιλαμβάνεται περιγραφή των εν λόγω κριτηρίων, όπως αυτά παρατίθενται στην οικεία διακήρυξη, καθώς και γενικόλογη αναφορά ότι «όλα τα στοιχεία που κατ’ ελάχιστον ζητούνται από τη μελέτη και τη διακήρυξη καλύπτονται πλήρως» (πρβλ. ΕλΣυν Εβδ. Τμ. 2064/2021 και 711/2022). Ωστόσο στην προκειμένη περίπτωση ενόψει του ότι υπάρχει στο ως άνω Πρακτικό μια στοιχειώδης λεκτική αποτύπωση και στη διαδικασία έλαβε μέρος ένας μόνο υποψήφιος οπότε δεν καταλείπεται πεδίο σύγκρισης της προσφοράς του με τις προσφορές άλλων διαγωνιζόμενων, η πλημμέλεια αυτή κρίνεται μη ουσιώδης, καθόσον δεν έπληξε την αντικειμενική ακεραιότητα της διαγωνιστικής διαδικασίας.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, παρελκούσης της εξέτασης των λοιπών λόγων της υπό κρίση προσφυγής περί συγγνωστής πλάνης της αναθέτουσας αρχής και συνδρομής λόγων δημοσίου συμφέροντος για την υπογραφή της ελεγχόμενης σύμβασης, πρέπει η προσφυγή αυτή να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 32/2022 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου 


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1172/2023

Παροχή υπηρεσιών φύλαξης για τις κτιριακές εγκαταστάσεις κτιρίων των Γενικών Αρχείων του Κράτους (ΓΑΚ) του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων για 27 μήνες πλέον 12 μηνών δικαιώματος προαίρεσης(...) Στο πλαίσιο αυτό, οι αναθέτουσες αρχές μπορούν να απαιτούν από τους προσφέροντες να διαθέτουν συγκεκριμένα προσόντα και λοιπές ικανότητες που διασφαλίζουν ότι διαθέτουν εμπειρία και πόρους, ανθρώπινους και τεχνικούς, κατάλληλους για την ποιοτική εκτέλεση της σύμβασης καθώς και να επιλέγουν πρότυπα διασφάλισης της ποιότητας και της περιβαλλοντικής διαχείρισης για τις παρεχόμενες υπηρεσίες. Τα θεσπιζόμενα ως άνω κριτήρια ποιοτικής επιλογής και πρότυπα πρέπει να είναι πρόσφορα για τη διακρίβωση της καταλληλότητας των υποψηφίων ώστε οι τελευταίοι να προβούν στην ορθή και αποτελεσματική εκτέλεση της συγκεκριμένης σύμβασης, αλλά και ποσοτικά και ποιοτικά συναφή με το αντικείμενο αυτής. Τυχόν περιορισμοί των οικονομικών φορέων στην πρόσβαση στο διαγωνισμό πρέπει να δικαιολογούνται από επιτακτικό λόγο δημοσίου συμφέροντος και να αποδεικνύεται ότι ο σκοπός για τον οποίο θεσπίστηκαν δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί εξίσου αποτελεσματικά με λιγότερο περιοριστικά για την ανάπτυξη του ανταγωνισμού μέσα.(...)Το στάδιο του ελέγχου της καταλληλότητας των διαγωνιζομένων είναι διακριτό από εκείνο της ανάθεσης της σύμβασης, δεδομένου ότι αποτελούν δύο αυτοτελείς διαδικασίες, οι οποίες διέπονται από διαφορετικούς κανόνες, ακόμα και στις περιπτώσεις που επιτρεπτώς, κατά την κείμενη νομοθεσία, πραγματοποιούνται ταυτοχρόνως.(...)Όταν, αντίθετα, η σύμβαση εκτελείται από πολυπληθές προσωπικό με όμοια εν γένει προσόντα, η συμβολή εκάστου των μελών του προσωπικού δεν μπορεί εξ αντικειμένου να επιδράσει σημαντικά στην ποιότητα εκτέλεσης της σύμβασης και, κατ’ επέκταση, να επηρεάσει αποφασιστικά την οικονομική αξία της προσφοράς. Κατά συνέπεια, στην τελευταία αυτή περίπτωση, η οργάνωση, τα προσόντα, η πείρα και η εκπαίδευση του προσωπικού αυτού δεν τίθενται νομίμως ως κριτήρια ανάθεσης.(...)το κριτήριο (Κ.4.) που αφορά στην οργάνωση, τα προσόντα και την πείρα του συνόλου του προσωπικού του προσφέροντος, μη νομίμως τέθηκε ως κριτήριο ανάθεσης, αφού ενόψει του αντικειμένου της υπό ανάθεση σύμβασης, το οποίο όπως ορθώς έκρινε και το Κλιμάκιο, δεν είναι πολύπλοκο, ούτε σύνθετο και κατά την κοινή πείρα, εκτελείται από πολυάριθμο προσωπικό με βασική οργανωτική δομή, χωρίς ειδικά προσόντα και εξειδικευμένη εμπειρία, δεν επιδρά σημαντικά στο επίπεδο και την ποιότητα εκτέλεσης της σύμβασης κατά τρόπο που να επηρεάζεται και διαμορφώνεται αντίστοιχα η οικονομική αξία της προσφοράς. Αντιθέτως, όπως προκύπτει και από την ελλειπτική ανάλυση του εν λόγω κριτηρίου στη διακήρυξη, τούτο προορίζεται για την εξέταση γενικά του ανθρώπινου δυναμικού των προσφερόντων και αποτελεί εγγενές χαρακτηριστικό αυτών και όχι της προσφοράς τους και συνιστά κριτήριο επιλογής τους. Επομένως, όπως προεκτέθηκε σε προηγούμενη σκέψη,το ως άνω κριτήριο συνολικά δεν είναι κατάλληλο για την επιλογή της προσφοράς που παρουσιάζει την καλύτερη σχέση μεταξύ ποιότητας και τιμής, παρελκομένης της εξέτασης της έτερης πλημμέλειας που διαπίστωσε επικουρικώς το Κλιμάκιο αναφορικά με την μη εξειδίκευση της εμπειρίας του προσωπικού(...)Ως εκ τούτου, η ως άνω ήδη προβλεφθείσα στη διακήρυξη υλικοτεχνική υποδομή θα αναφερθεί αναγκαστικά από τον ανάδοχο προκειμένου να περιγράψει τον τρόπο οργάνωσης και παροχής των επίμαχων υπηρεσιών και να αξιολογηθεί κατά το κριτήριο αυτό και όχι για να βαθμολογηθεί για τον εξοπλισμό που θα διαθέσει. Ενόψει των ανωτέρω, το Δικαστήριο κρίνει ότι νομίμως τέθηκε το κριτήριο Κ.3 ως κριτήριο ανάθεσης και οι σχετικοί ισχυρισμοί της προσφεύγουσας και του παρεμβαίνοντος πρέπει να γίνουν δεκτοί.(...)Σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις της παρούσας και υπό τα πραγματικά δεδομένα που προεκτέθηκαν, το Δικαστήριο κρίνει καταρχάς ότι ο σχετικός όρος της διακήρυξης (άρθρο 2.2.9.2), κατά το μέρος που απαιτεί όπως η έκδοση των πιστοποιητικών που αποδεικνύουν τη συμμόρφωση των οικονομικών φορέων με τα αναφερόμενα στο άρθρο 2.2.7. αυτής πρότυπα διασφάλισης ποιότητας  ανάγεται σε χρόνο πριν τη δημοσίευση της διακήρυξης, είναι μη νόμιμος διότι παρίσταται δυσανάλογος, καθόσον δεν προκύπτει ότι η εν λόγω πρόσθετη απαίτηση συνδέεται επαρκώς με το αντικείμενο της σύμβασης και ότι αυτή δικαιολογείται από τη φύση και τις ιδιαιτερότητες των παρεχόμενων υπηρεσιών.(...)Δεν ανακαλεί την 335/2023 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1578/2023


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/284/2019

Φύλαξη και επιτήρηση των κτιρίων, εγκαταστάσεων και χώρων :Τέλος, κατά παραβίαση των άρθρων 62 και 65 ν. 4412/2016, η αναθέτουσα αρχή παρέλειψε να προβεί στις προβλεπόμενες διατυπώσεις δημοσιότητας αναφορικά με την επελθούσα τροποποίηση ως προς την καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών στον διαγωνισμό, ήτοι να αποστείλει το απαιτούμενο έντυπο για τη διόρθωση του συγκεκριμένου στοιχείου της διακήρυξης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ένωσης, η πλημμέλεια δε αυτή δεν θεραπεύεται από το γεγονός ότι η αναθέτουσα προέβη σε σχετική γνωστοποίηση μέσω Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ., καθόσον, όπως προεκτέθηκε, οι προκηρύξεις και γνωστοποιήσεις που δημοσιεύονται σε εθνικό επίπεδο δεν επιτρέπεται να περιλαμβάνουν πληροφορίες άλλες από εκείνες που περιέχονται στις αντίστοιχες που αποστέλλονται στην Υπηρεσία Εκδόσεων της Ένωσης. Δοθέντος άλλωστε ότι, όπως ιστορήθηκε ανωτέρω, κατά την ημερομηνία ανάρτησης της σχετικής ανακοίνωσης (13.2.2019), ήτοι δύο ημέρες πριν από την αρχικώς ορισθείσα καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών (15.2.2019), διαπιστώθηκε ότι δεν είχε υποβληθεί καμία προσφορά στον διαγωνισμό, ενώ μετά την ως άνω πλημμελή δημοσίευση της μετάθεσης αυτής υποβλήθηκε μόνο μία προσφορά, η εν λόγω πλημμέλεια δεν δύναται να θεωρηθεί ως μη ουσιώδης, όπως θα μπορούσε να κριθεί εφόσον, παρ’ όλ’ αυτά, είχε αναπτυχθεί επαρκής ανταγωνισμός.


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1392/2022

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ/ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ-ΜΕΙΚΤΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:ζητείται η ανάκληση της 242/2022 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης με τίτλο «Αναβάθμιση Ε.Ε.Λ. …» μεταξύ της δημοτικής επιχείρησης με την επωνυμία «Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης – Αποχέτευσης …» και της εταιρείας «… Α.Ε.», συνολικής προϋπολογιζόμενης αξίας 1.100.000 ευρώ (πλέον ΦΠΑ).(....)Ειδικότερα, εκ των συνολικά τεσσάρων διαγωνιζομένων οι δύο αποβλήθηκαν για λόγους που δεν σχετίζονται με τον υπό κρίση όρο και συγκεκριμένα η εταιρεία «… ΙΚΕ» αποκλείστηκε λόγω μη υποβολής εγγυητικής επιστολής και η εταιρεία «… Α.Ε.» λόγω μη συμπλήρωσης χωρίου στο Ε.Ε.Ε.Σ. Και ναι μεν η τεχνική προσφορά του τρίτου οικονομικού φορέα με την επωνυμία «… ΑΕ» αποκλείστηκε, μεταξύ άλλων, για τον λόγο ότι δεν απέδειξε εμπειρία ως προς την εκτέλεση δύο τουλάχιστον συναφών συμβάσεων με εγγυημένη τιμή κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας με τον ευρύτερο δημόσιο τομέα, πλην το γεγονός αυτό δεν παρίσταται κρίσιμο καθότι συνέτρεχε και έτερος λόγος αποκλεισμού της και συγκεκριμένα περί μη απόδειξης εμπειρίας στην εκτέλεση τουλάχιστον μίας σύμβασης λειτουργίας εγκατάστασης με πολυστρωματική διύλιση νερού ή λυμάτων, ήτοι λόγω μη πλήρωσης κριτήριου τεχνικής καταλληλότητας που τίθεται ως επιμέρους και αυτοτελής απαίτηση για τη συναγωγή ενδείξεων καταλληλότητας των υποψηφίων στον όρο 2.2.6, η νομιμότητα πρόβλεψης του οποίου δεν αμφισβητήθηκε από την προσβαλλόμενη Πράξη.Δέχεται την ... προσφυγή ανάκλησης της Δημοτικής Επιχείρησης με την επωνυμία «Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης – Αποχέτευσης …».


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/398/2020

Παροχή υπηρεσιών σίτισης....Μη νομίμως προβλέπεται στη διακήρυξη του  επίμαχου διαγωνισμού ως κριτήριο ανάθεσης η ιδιαίτερη ικανότητα, πείρα και ειδικότητα παροχής υπηρεσιών μαζικής εστίασης, καθώς και η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, σε σχέση με το αντικείμενο της ζητούμενης παροχής (κριτήριο 2 της  Β' Ομάδας με συντελεστή 20%). Το συγκεκριμένο κριτήριο βαθμολογείται με βάση την προηγούμενη παροχή αντίστοιχων υπηρεσιών μαζικής εστίασης σε μεγάλο αριθμό ατόμων (1.250 άτομα) για χρονικό διάστημα τουλάχιστον εννέα (9) μηνών ετησίως, με τους συμμετέχοντες που έχουν παράσχει τουλάχιστον για ένα (1) έτος αντίστοιχες υπηρεσίες να λαμβάνουν βαθμό 100, ο οποίος προσαυξάνεται για κάθε επιπλέον έτος παροχής τέτοιας  υπηρεσίας κατά ένα βαθμό και  μέχρι 20 συνολικά. Από αυτά παρέπεται ότι βάση βαθμολόγησης του συγκεκριμένου κριτηρίου αποτελεί η κατοχή προηγούμενης εμπειρίας από τον ίδιο τον οικονομικό φορέα. Τούτο όμως αποτελεί κριτήριο αμιγώς τεχνικής καταλληλότητας, το οποίο  επεκτείνεται απλώς χρονικά σε βάθος ιδιαιτέρως μεγάλου διαστήματος (έως εικοσαετίας) για την διαμόρφωση της λαμβανόμενης βαθμολογίας, ανεξάρτητα  μάλιστα από την εμπειρία του διατιθέμενου για την εκτέλεση της  συγκεκριμένης σύμβασης προσωπικού, το οποίο πρέπει απλώς να πληροί την γενική απαίτηση καταλληλότητας περί κατοχής ετήσιας εμπειρία (βλ. σχετικώς και κριτήριο 2 της Ομάδας Α'  περί μελέτης λειτουργίας, ιδίως σε ότι αφορά το προσωπικό και λήψης μέτρων υγιεινής και ασφάλειας). Με τους επίμαχους όρους της διακήρυξης, η γενικώς κατεχόμενη από τον φορέα εμπειρία σε υπηρεσίες μαζικής σίτισης/ εστίασης ανάγεται αυθαιρέτως από την αναθέτουσα αρχή σε ποιοτικό στοιχείο διαμόρφωσης της  προσφοράς, κατά παράβαση των αναφερομένων ως άνω διατάξεων του ν. 4412/2016, χωρίς η πλημμέλεια αυτή να  αίρεται από το γεγονός ότι η διακήρυξη προβλέπει συγκεκριμένο τύπο βαθμολογικής αποτίμησης της εμπειρίας αυτής,  αφού, ενόψει των ανωτέρω, παρίσταται πλημμελής εξαρχής η πρόβλεψη του συγκεκριμένου κριτηρίου καταλληλότητας ως  κριτηρίου ανάθεσης. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, λαμβανομένου υπόψη ότι οι διαπιστούμενες ως άνω πλημμέλειες εντοπίζονται σε ουσιώδεις όρους της  διακήρυξης, συνδέονται με την εφαρμογή βασικών αρχών και κανόνων του δικαίου περί δημοσίων συμβάσεων που συνάπτονται άμεσα με την εκδήλωση ενδιαφέροντος συμμετοχής στον διαγωνισμό και την διαμόρφωση των υποβαλλομένων προσφορών και  δεδομένου  ότι, στην προκειμένη περίπτωση, επαρκής ανταγωνισμός δεν αναπτύχθηκε, αφού στη διαδικασία συμμετείχε τελικώς μία μόνο εταιρία (πρβλ Τμ. Μείζονος - Επταμελούς Σύνθεσης 1265/2019, VI Τμ. 1983/2020), το Κλιμάκιο κρίνει ότι  κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης.

Δεν ανακλήθηκε με την ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/2649/2020


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/603/2021

Ανάθεση υπηρεσιών καθαριότητας...ζητείται η ανάκληση της 45/2021 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Στο πλαίσιο αυτό, εκτιμώντας τις συνθήκες της προκείμενης υπόθεσης και σταθμίζοντας την ύπαρξη επιτακτικών λόγων δημοσίου συμφέροντος, συνιστάμενων στην, κατά το δυνατόν, αποφυγή της έκθεσης σε κίνδυνο της υγείας των ατόμων με ειδικές ανάγκες που περιθάλπονται στις δομές φροντίδας που λειτουργεί η προσφεύγουσα Α.Α., από την αιφνίδια διακοπή της δυνατότητας παροχής υπηρεσιών καθαριότητας που θα είχε ως επακόλουθο η μη σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης, υπό τις παρούσες πρωτοφανείς, δυσμενείς υγειονομικές συνθήκες που επέφερε η πανδημία του κορωνοϊού  COVID-19, το Δικαστήριο κρίνει ότι, κατ’ αρχάς, συντρέχουν όλως εξαιρετικές περιστάσεις που δικαιολογούν τη σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης. Το επιλεγέν, όμως, ως άνω μέσο, για την ικανοποίηση, δια της διασφάλισης της δημόσιας υγείας, επιτακτικών λόγω δημοσίου συμφέροντος, δεν πρέπει να βαίνει πέραν του αναγκαίου για την επίτευξη του ανώτερου σκοπού μέτρου. Για τη στάθμιση αυτή, πρέπει να ληφθεί υπόψη, αφενός ότι ο χρόνος της δωδεκάμηνης βασικής διάρκειας της ελεγχόμενης σύμβασης επαρκεί για την ομαλή κάλυψη των αναγκών της προσφεύγουσας Α.Α., έως τη σύναψη σύμβασης, κατόπιν διενέργειας νέας, δίχως τις διαπιστωθείσες ως άνω πλημμέλειες, διαδικασίας ανάθεσης των επίμαχων υπηρεσιών, αφετέρου η διαφαινόμενη ύφεση της τρέχουσας επιδημιολογικής επιβάρυνσης της Χώρας και η σταδιακή επάνοδο στην κοινωνική και οικονομική κανονικότητα (βλ. μνημονευθείσα Δ1α/Γ.Π.οικ.28503/7.5.2021 κοινή υπουργική απόφαση). Από τη συνεκτίμηση των ανωτέρω δεδομένων της προκείμενης υπόθεσης, ο εξεταζόμενος λόγος ανάκλησης της προσβαλλόμενης πράξης πρέπει να γίνει δεκτός και η ελεγχόμενη σύμβαση να υπογραφεί, υπό τον όρο μη ενεργοποίησης του δικαιώματος προαίρεσης για παράταση της διάρκειάς της ύψους: α) 850.000,00 ευρώ, πλέον Φ.Π.Α. και β) 10% του προϋπολογισμού για την αντιμετώπιση έκτακτων και απρόβλεπτων αναγκών, ήτοι 85.000,00 ευρώ, πλέον Φ.Π.Α....Ανακαλεί την 45/2021 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/319/2021

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα δέκα (10) σχεδίων συμβάσεων και της προηγουμένως διενεργηθείσας από το «Ίδρυμα Νεολαίας και Δια Βίου Μάθησης» (Ι.ΝΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ.) διαγωνιστικής διαδικασίας για την ανάθεση της σύμβασης «υπηρεσίες φύλαξης έντεκα (11) κτιριακών εγκαταστάσεων διαχειριστικής ευθύνης Ι.ΝΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ.», συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 6.290.000,00 ευρώ (7.799.600,00 ευρώ με Φ.Π.Α.).(....)Επιπροσθέτως, το «πλήθος των εργαζομένων που θα απασχοληθούν» ως στοιχείο του επίμαχου κριτηρίου ανάθεσης, είναι γενικό και αόριστο, καθόσον δεν προσδιορίζεται ο τρόπος κατά τον οποίο η αναφορά στον αριθμό των εργαζομένων προσφέρει στην απόδοση της σύμβασης, με συνέπεια να μην προκύπτει αρκούντως σαφής διαφοροποίηση της ποιότητας μεταξύ αφενός μεν των προσφερόντων που ενδεχομένως υπερβαίνουν – ακόμη και κατ’ ελάχιστον – τον απαιτούμενο στη διακήρυξη αριθμό προσωπικού, αφετέρου δε εκείνων που προσφέροντας ακριβώς το ελάχιστο απαιτούμενο από τη διακήρυξη προσωπικό, επιλέγονται ως ικανοί να εκτελέσουν με τρόπο κατάλληλο τη σύμβαση.Κωλύεται η υπογραφή των δέκα (10) σχεδίων συμβάσεων μεταξύ του Ιδρύματος Νεολαίας και Δια Βίου Μάθησης και της αναδόχου εταιρείας «… A.E.» για την ανάθεση υπηρεσιών φύλαξης των αντίστοιχων δέκα (10) κτιριακών εγκαταστάσεων διαχειριστικής ευθύνης της ανωτέρω αναθέτουσας αρχής.

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1306/2021.


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/260/2021

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης του Δήμου … - … με αντικείμενο τη «Φύτευση και συντήρηση χώρων πρασίνου», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.491.935,48 ευρώ πλέον Φ.Π.Α. (1.850.000,00 ευρώ με το Φ.Π.Α.) και συμβατικού ποσού 1.462.096,77 ευρώ πλέον Φ.Π.Α.(....)Συνεπώς, αποκλείονται ως κριτήρια ανάθεσης εκείνα που δεν αποσκοπούν στον εντοπισμό της πλέον συμφέρουσας προσφοράς, αλλά συνδέονται με την εκτίμηση της καταλληλότητας των διαγωνιζομένων να εκτελέσουν τη σύμβαση. Για τους ίδιους δε λόγους, μη νομίμως προβλέπονται σε διακήρυξη κριτήρια (ποιοτικής) επιλογής, τα οποία υποχρεωτικά συνεκτιμώνται, ήτοι αξιολογούνται και βαθμολογούνται κατά τη φάση ανάδειξης της πλέον συμφέρουσας προσφοράς. Σε κάθε περίπτωση, τα προβλεπόμενα από τη διακήρυξη κριτήρια επιλογής ή ανάθεσης πρέπει να σχετίζονται με την ορθή και αποτελεσματική εκτέλεση της συγκεκριμένης σύμβασης και να μην παρίστανται δυσανάλογα(....) μη νομίμως προβλέπονται στην παρούσα διακήρυξη (άρθρο 2.2.6) ως κριτήρια ποιοτικής επιλογής των υποψήφιων φορέων η «παρουσίαση ολοκληρωμένης έκθεσης αντιμετώπισης του έργου, προδιαγραφές της προσφερόμενης υπηρεσίας, περιβαλλοντική διαχείριση, μεθοδολογία οργάνωσης, διοίκησης και υλοποίησης του Έργου, σχεδιασμός, προγραμματισμός και παρακολούθηση - έλεγχος προόδου του έργου», καθώς δεν συνιστούν αντικειμενικούς όρους απόδειξης της γενικώς κατεχόμενης από τους ενδιαφερόμενους φορείς τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας να αναλάβουν την εκτέλεση της σύμβασης, αλλά σχετίζονται κατ’ εξοχήν με την ανάπτυξη και αξιολόγηση του ουσιαστικού περιεχομένου και των ποιοτικών χαρακτηριστικών των προσφορών τους, προς κάλυψη των αναγκών των ζητούμενων υπηρεσιών, με συνέπεια να βαθμολογούνται εν προκειμένω και κατά το στάδιο ανάθεσης ως επιμέρους στοιχεία της τεχνικής προσφοράς.(...)Εν προκειμένω εξάλλου δεν αναπτύχθηκε πράγματι επαρκής ανταγωνισμός, αφού στη διαδικασία συμμετείχε τελικώς ένας μόνο οικονομικός φορέας, κατά την αξιολόγηση της προσφοράς του οποίου μάλιστα δεν εφαρμόστηκε ο ρητά προβλεπόμενος στο άρθρο 3.1.3 της διακήρυξης μαθηματικός τύπος για την ανάδειξη αυτής ως της πλέον συμφέρουσας για την αναθέτουσα Αρχή. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1274/2021.