ΕλΣυν.Ολομ/877/2016
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Δημόσιος υπόλογος:Κατά συνέπεια, η επιβολή των προσαυξήσεων συνιστά μέτρο αποκατάστασης της περιουσιακής ζημίας του Δημοσίου, κατ’ ενάσκηση δέσμιας αρμοδιότητας, λόγω της αυθαίρετης παρακράτησης των σχετικών ποσών εκ μέρους του για σειρά ετών και, ως εκ τούτου, δεν τίθεται ζήτημα εφαρμογής της αρχής της αναλογικότητας, καθώς ελλείπει ο κυρωτικός χαρακτήρας του μέτρου αυτού. Εξάλλου, ακόμη και αν ήθελε θεωρηθεί ότι αυτός προέβαλε ότι οι επιβληθείσες προσαυξήσεις είναι υπέρμετρες, με την έννοια ότι δεν αντανακλούν την πραγματική ζημία του Δημοσίου, όφειλε να προσδιορίσει, κατά τρόπο σαφή και ορισμένο, γιατί και σε ποιο βαθμό οι προσαυξήσεις αυτές δεν συνδέονται με περιουσιακή ζημία και τους λόγους για τους οποίους, αν αυτό συμβαίνει, συνιστούν υπέρμετρη κύρωση σε βάρος του. Τέλος, η επικαλούμενη οικονομική και κοινωνική κατάσταση του εκκαλούντος, που σε κάθε περίπτωση βαρύνεται, με βάση τα προαναφερθέντα, με βαρεία αμέλεια όσον αφορά την πρόκληση του ελλείμματος, δεν αποτελεί νόμιμο λόγο απαλλαγής από την ευθύνη και απέρριψε στο σύνολό του τους σχετικούς λόγους έφεσης...
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/877/2016
Δημόσιοι υπόλογοι-Προσαυξήσεις(…) Οι προσαυξήσεις υπολογίζονται από τότε που ο υπόλογος όφειλε να ενεργήσει την είσπραξη, επί καθυστερημένης εισαγωγής των εισπράξεων από τότε που αυτός όφειλε να εισαγάγει τα εισπραχθέντα στο Δημόσιο Ταμείο και επί ελλείμματος από την ημέρα κατά την οποία εξακριβώθηκε ότι έλαβε χώρα το έλλειμμα και, αν η εξακρίβωση είναι αδύνατη, από τότε που το έλλειμμα ανακαλύφθηκε κατά την επιθεώρηση ή την παράδοση. Εάν η εξακρίβωση του ελλείμματος γίνεται μετά τη λήξη του οικονομικού έτους στη διαχείριση του οποίου αναφέρεται το έλλειμμα και είναι αδύνατος ο προσδιορισμός της ημέρας ή του μήνα κατά την οποία έλαβε χώρα τούτο, οι προσαυξήσεις υπολογίζονται από τη λήξη του οικονομικού έτους ή της διαχείρισης. Η επιβολή των προσαυξήσεων κατ’ ενάσκηση δέσμιας αρμοδιότητας συνιστά μέτρο αποκατάστασης του ελλείμματος του Δημοσίου στο πραγματικό ονομαστικό μέγεθος αναγόμενο στο χρόνο διαπίστωσής του, λόγω της αυθαίρετης παρακράτησης των σχετικών ποσών εκ μέρους του υπολόγου για σειρά ετών και, ως εκ τούτου, δεν τίθεται ζήτημα εφαρμογής της αρχής της αναλογικότητας, καθώς ελλείπει ο κυρωτικός χαρακτήρας του μέτρου αυτού.
ΕΣ/ΤΜ.ΔΕΥΤΕΡΟ/240/2021
Έλλειμμα διαχείρισης Δήμου...το Τμήμα κρίνει ότι, εξαιτίας του ύψους του καταλογισμού, της αναγωγής των παρατυπιών σε μακροχρόνια, πολύ προγενέστερη της θητείας του εκκαλούντος, πρακτική των δημοτικών υπηρεσιών και της μη πρόκλησης, κατά τις παραδοχές της αμετάκλητης 314/2018 απόφασης του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων ..., περιουσιακής βλάβης στον Δήμο, συντρέχει, όπως βασίμως, κατά τούτο, προβάλλεται με τους έκτο και ένατο λόγους της έφεσης, περίπτωση εφαρμογής των διατάξεων της παρ. 1 του άρθρου 37 του ν. 3801/2009, που πραγματώνουν τη συνταγματική αρχή της αναλογικότητας, με συνέπεια να πρέπει ο εκκαλών να απαλλαγεί από τις επιβληθείσες σε βάρος του, για το έλλειμμα αυτό, προσαυξήσεις και το αντίστοιχο κεφάλαιο του καταλογισμού να μειωθεί έως του ανώτατου προβλεπομένου από τις εν λόγω διατάξεις ορίου του 1/10, ήτοι να περιορισθεί στα 5.705,46 ευρώ. Όσον αφορά, ωστόσο, το ουσιαστικού χαρακτήρα έλλειμμα των 2.470.410,14 ευρώ, με δεδομένη την αξιόποινη συνδρομή του εκκαλούντος στην υπεξαίρεσή του από τον ..., οποιαδήποτε απομείωση του καταλογισθέντος ποσού, είτε με βάση τις ανωτέρω διατάξεις, είτε κατ’ ευθεία εφαρμογή της αρχής της αναλογικότητας, δεν δικαιολογείται, ούτε ως προς τις αναλογούσες στο συγκεκριμένο έλλειμμα προσαυξήσεις, που νομίμως, παρά τα υποστηριζόμενα με τον ένατο λόγο έφεσης, επιβλήθηκαν, ως εκ της εξικνουμένης πέραν του βαθμού της ελαφράς αμέλειας υπαιτιότητας του εκκαλούντος, και το ποσό των οποίων (3.088.012,68 ευρώ), όπως υπολογίσθηκε με την προσβαλλόμενη πράξη, με ποσοστό, δηλαδή, 1,5% για κάθε μήνα του χρονικού διαστήματος από 1.1.2004 (επομένη της λήξης της ελλειμματικής χρήσης) έως 28.2.2005 (βλ. την 1084024/481312/0016/ 9.9.1999 απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, Β΄ 1828), με ποσοστό 1% για κάθε μήνα του χρονικού διαστήματος από 1.3.2005 έως 30.9.2013 (βλ. την 1016358/800/ 0016/16.2.2005 όμοια, Β΄ 244) και μη υπερβαίνον, συγχρόνως, το όριο του 200% επί του χρέους από το έλλειμμα (βλ. άρθρο 13 παρ. 1 του ν. 3193/2003, Α΄ 266), δεν αμφισβητείται ειδικώς με την έφεση..Ενόψει όλων των ανωτέρω, πρέπει η κρινόμενη έφεση να γίνει εν μέρει δεκτή,
ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΕΒΔΟΜΟ/5016/2013
Η απόφαση 5016/2013 του Ελεγκτικού Συνεδρίου (VII Τμήμα) αφορά την έφεση κατά της απόφασης καταλογισμού σε βάρος του Προέδρου του Δ.Σ. του δημοτικού ν.π.δ.δ. "ΚΕΦΟ Γοματίου" (νυν Δήμος Αριστοτέλη) για έλλειμμα συνολικού ποσού 43.254,85 ευρώ (25.187,67 ευρώ κεφάλαιο και 18.067,18 ευρώ προσαυξήσεις) του οικονομικού έτους 2004. Το έλλειμμα προήλθε από μη νόμιμες πληρωμές δαπανών προμήθειας αγαθών, καθώς ο εκκαλών εξέδωσε χρηματικά εντάλματα χωρίς προηγούμενη έγκριση διάθεσης πιστώσεων από το Δ.Σ. ως αρμόδιο διατάκτη και χωρίς επαρκείς διαθέσιμες πιστώσεις. Το Δικαστήριο απέρριψε τους λόγους ακύρωσης, κρίνοντας ότι ο εκκαλών ενήργησε με βαρεία αμέλεια, αλλά έκανε εν μέρει δεκτή την έφεση. Λόγω της φύσης της παράβασης (μη τήρηση νόμιμων διατυπώσεων) και της οικονομικής κατάστασης του εκκαλούντος, μείωσε τον καταλογισμό στο ένα δέκατο του κεφαλαίου (2.519,00 ευρώ) και τον απάλλαξε από τις προσαυξήσεις.
ΕΣ/ΤΜ.6/490/2017
Κληροδοτήματα(..), ζητείται η ακύρωση απόφασης Γενικου Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης …, κατά το μέρος που καταλογίζει τους αρχικούς εκκαλούντες, μέλη της Διαχειριστικής Επιτροπής κατά το κρίσιμο διάστημα, αλληλεγγύως και εις ολόκληρον με τα λοιπά μέλη αυτής, με το ποσό των ... ευρώ, που φέρεται ότι συνιστά ισόποση περιουσιακή ζημία του Κληροδοτήματος, πλέον τόκων υπερημερίας ποσού..(..)Ενόψει των ανωτέρω, η παράλειψή τους να μεριμνήσουν για την ετήσια δήλωση των δικαιωμάτων ενίσχυσης, που οδήγησε στην απώλεια εσόδων συνολικού ύψους .. ευρώ, δεν οφείλεται σε δόλο ή βαρεία αμέλεια αυτών.(..)Ακυρώνει την 1550/260435/2012Π.Ε./20.1.2014 απόφαση της Γενικής Γραμματέως της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ..., κατά το μέρος που καταλογίζει τη … και τον …, ως μέλη της Διαχειριστικής Επιτροπής του ιδρύματος με την επωνυμία «Κληροδότημα …» για ζημία που υπέστη η περιουσία του Ιδρύματος.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.1/76/2012
Οδοιπορικά έξοδα:..Με τα δεδομένα αυτά και μόνο και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στην προηγούμενη σκέψη, ο προηγούμενος επιτόπιος έλεγχος, αν και δεν προβλέπεται ρητά από διάταξη νόμου, ανάγεται στη λειτουργική δραστηριότητα του … και συμβάλλει στην αποτελεσματικότερη εκπλήρωση των επιδιωκόμενων από αυτόν σκοπών, που συνίστανται, μεταξύ άλλων, στην ψυχαγωγία των εργαζομένων. Και τούτο διότι ο έλεγχος αυτός είναι επίκαιρος, συντείνει στην καλύτερη προετοιμασία και τελικά την επιτυχή πραγματοποίηση του εκδρομικού προγράμματος του …, μέσω του σχηματισμού ιδίας αντίληψης των αρμοδίων οργάνων του για τη σύγχρονη κατάσταση των καταλυμμάτων, την καταλληλότητα αυτών για τους σκοπούς του … και την ποιότητα των παρεχόμενων από αυτά υπηρεσιών. Εξάλλου, ο έλεγχος αυτός δεν καθίσταται ανώφελος λόγω του ελέγχου που πραγματοποιούν οι υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού στα τουριστικά καταλύματα, όπως αβάσιμα υποστηρίζεται με την προαναφερόμενη έκθεση διαφωνίας, καθόσον ο τελευταίος διενεργείται σε άλλο νομοθετικό πλαίσιο και εξυπηρετεί άλλες ανάγκες. Επομένως, η ελεγχόμενη δαπάνη θεωρείται νόμιμη ως λειτουργική (πρβλ. πράξη Ι Τμ. 217/2008). Περαιτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη, τα επιμέρους στοιχεία της οποίας (κόστος μετακίνησης και διανυκτέρευσης, ύψος εκτός έδρας αποζημίωσης) καθορίζονται από τις διατάξεις του ν. 2685/1999, δεν ξεπερνά το επιβαλλόμενο από τις περιστάσεις μέτρο, ενόψει και του επιδιωκόμενου με αυτήν σκοπού, και επομένως, δε συνιστά υπέρμετρη επιβάρυνση για τον …. Οι δε εναλλακτικές, του προηγούμενου επιτόπιου ελέγχου, λύσεις που προτείνονται από τον αναπληρωτή Επίτροπο (συλλογή πληροφοριών από το Διαδίκτυο, τουριστικούς πράκτορες και άλλα Περιφερειακά Γραφεία που έχουν πραγματοποιήσει εκδρομικά προγράμματα στην …), μπορούν πάντοτε να χρησιμοποιηθούν συμπληρωματικά αλλά δεν δύναται να θεωρηθούν ότι ως λιγότερο δαπανηρά μέτρα καταδεικνύουν το αδικαιολόγητο της επιβάρυνσης του προϋπολογισμού του … με την ελεγχόμενη δαπάνη, καθόσον δεν είναι σίγουρο ότι εξασφαλίζουν ισοδύναμα αποτελέσματα με τον προηγούμενο επιτόπιο έλεγχο, η αξία του οποίου δεν πρέπει να υποτιμάται. Κατ’ ακολουθίαν αυτών, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη και, επομένως, το χρηματικό αυτό ένταλμα θα έπρεπε να θεωρηθεί, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2011, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.
ΝΣΚ/89/2015
Απαλλαγή οφειλετών από προσαυξήσεις, τόκους και πρόστιμα εκπρόθεσμης καταβολής της οφειλής για λόγους ανωτέρας βίας.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
1) Για οφειλές που έχουν βεβαιωθεί εν στενή εννοία μέχρι και τις 31-12-2013 μπορεί ο οφειλέτης να ζητεί, με αίτησή του που υποβάλλεται μετά την 1-1-2014, την απαλλαγή τους από τις ανωτέρω προσαυξήσεις για λόγους ανωτέρας βίας σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις της παρ.4 του άρθρου 6 του ν.δ. 356/1974. (πλειοψ.) 2) Η μη γνώση της οφειλής δεν συνιστά λόγο για την απαλλαγή από τους τόκους και το πρόστιμο εκπρόθεσμης καταβολής σύμφωνα με την παρ.4 του άρθρου 6 του ν.δ. 356/1974, παρά μόνο εφόσον οφείλεται σε ανυπαίτιο και έκτακτο γεγονός (ανωτέρα βία), εξαιτίας του οποίου δεν πληρώθηκε εμπρόθεσμα η οφειλή. (ομοφ.) ΑΠΟΔΕΚΤΗ
ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/205/2021
Η απόφαση αφορά την απόρριψη αίτησης αναίρεσης κατά οριστικής απόφασης του IV Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Ο αναιρεσείων, πρώην Διευθυντής Οικονομικών Υπηρεσιών του Νομαρχιακού Διαμερίσματος Καβάλας, είχε καταλογιστεί με 9.300,00 ευρώ (έλλειμμα 5.000,00 ευρώ και προσαυξήσεις 4.300,00 ευρώ) λόγω πληρωμής ανύπαρκτης δαπάνης για υπηρεσίες προβολής το 2006. Το Δικαστήριο έκρινε ότι ο αναιρεσείων υπέχει αυτοτελή δημοσιολογιστική ευθύνη ως νόθος αντικειμενικός υπόλογος, καθώς προώθησε τα δικαιολογητικά στην Υπηρεσία Δημοσιονομικού Ελέγχου (Υ.Δ.Ε.), παρότι αυτά έφεραν καταφανείς ελλείψεις και ασάφειες. Διαπιστώθηκε βαρεία αμέλεια, καθώς παρέλειψε να ασκήσει τον δέοντα έλεγχο. Ο αιτιώδης σύνδεσμος δεν διεκόπη από τον μεταγενέστερο έλεγχο της Υ.Δ.Ε., διότι ο νομοθέτης θέσπισε αυτοτελείς ελεγκτικές διαδικασίες. Η αίτηση αναίρεσης απορρίφθηκε ως αβάσιμη.
ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ/777/2025
Η απόφαση 0777/2025 του Δευτέρου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά την εν μέρει αποδοχή έφεσης πρώην Δημάρχου Μακρακώμης κατά καταλογιστικής πράξης ύψους 12.479,29 ευρώ. Ο καταλογισμός αφορούσε δαπάνες διοργάνωσης καρναβαλικών εκδηλώσεων του 2019, οι οποίες κρίθηκαν μη νόμιμες και μη κανονικές, καθώς δεν τηρήθηκαν οι προβλεπόμενες διαδικασίες ανάθεσης (ν. 4412/2016) και οι αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης εκδόθηκαν εκ των υστέρων, παρά τις αντιρρήσεις του ταμία. Το Δικαστήριο διαπίστωσε βαρεία αμέλεια εκ μέρους του εκκαλούντος, ωστόσο έκρινε ότι οι παραλείψεις συνιστούσαν τυπικό έλλειμμα, χωρίς να προκύπτει ισόποση πραγματική ζημία, καθώς οι υπηρεσίες παρασχέθηκαν. Εφαρμόζοντας την αρχή της αναλογικότητας, το Δικαστήριο μείωσε το καταλογισθέν ποσό στις 4.000,00 ευρώ.
ΕΣ/ΤΜ.6/291/2017
Κληροδοτήματα (ακύρωση απόφασης Καταλογισμού) (..)Με δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει ότι τα ήδη καταλογιζόμενα μέλη της Διαχειριστικής Επιτροπής, μεταξύ των οποίων και ο εκκαλών, δικαιολογημένα σχημάτισαν την πεποίθηση ότι το Ίδρυμα δεν δικαιούται να λάβει την ενιαία ενίσχυση για τα έτη 2007-2013. (..)Ενόψει των ανωτέρω, η παράλειψή του εκκαλούντος να μεριμνήσει για την ετήσια δήλωση των δικαιωμάτων ενίσχυσης, που οδήγησε στην απώλεια εσόδων συνολικού ύψους 25.042,36 ευρώ, δεν οφείλεται σε δόλο ή βαρεία αμέλεια αυτού.(..)Ακυρώνει την 1550/260435/2012Π.Ε./20.1.2014 απόφαση της Γενικής Γραμματέως της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ....., κατά το μέρος που καταλογίζει τον … ως μέλος της Διαχειριστικής Επιτροπής του ιδρύματος με την επωνυμία «Κληροδότημα ....» για ζημία που υπέστη η περιουσία του Ιδρύματος αυτού.
ΠΟΛ.1106/2016
Κοινοποίηση της με αριθμό 89/2015 γνωμοδότησης Ν.Σ.Κ, αναφορικά με απαλλαγή οφειλών από προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής για λόγους ανωτέρας βίας, κατ’ άρθ. 6 του Κ.Ε.Δ.Ε.(ΑΔΑ:6Η31Η-Ο3Δ )
