Νόμιμη η διαδικασία διενέργειας ανοικτού δημόσιου μειοδοτικού διαγωνισμού για την προμήθεια πετρελαιοειδών από Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, το δε προβλεπόμενο στη διακήρυξη του διαγωνισμού και τα σχέδια σύμβασης δικαίωμα της αναθέτουσας αρχής να παρατείνει μονομερώς την ισχύ της σύμβασης για δύο το πολύ μήνες μετά τη λήξη της, είναι νόμιμο, στο μέτρο που δεν θα υπάρξει κατά το χρόνο της παράτασης υπέρβαση των ανά είδος ποσοτήτων όπως καθορίζονται στη διακήρυξη και πρέπει να μνημονεύονται ρητά στο συμβατικό κείμενο των υποβληθέντων σχεδίων συμβάσεων.

Μη νόμιμη η διαδικασία διενέργειας προμήθειας υλικών από το Ι.Κ.Α.-Έ.Τ.Α.Μ., καθόσον κρίθηκε ότι: α) μη νομίμως προμηθεύτρια εταιρεία που αναδείχθηκε μειοδότρια στον ελεγχόμενο διαγωνισμό, υπέβαλε, εκτός των άλλων και υπεύθυνη δήλωση, στην οποία δεν προσδιόριζε σαφώς, τόσο κατ' είδος όσο και κατά τόπο, το οικείο Έπιμελητήριο στο οποίο είναι εγγεγραμμένη, με συνέπεια η αόριστη αναφορά στη δήλωσή της περί εγγραφής της στο οικείο Έπιμελητήριο να μην πληροί όρο που τίθεται στη διακήρυξη του διαγωνισμού. Έπιπλέον, μη νομίμως κατακυρώθηκαν υπό προμήθεια είδη σ' αυτήν κατά το μέρος που η κατακυρωθείσα ποσότητα του είδους υπερέβαινε το νόμιμο όριο επαύξησης(15%) των οριζομένων από τη διακήρυξη ποσοτήτων και η προσφορά της για συγκεκριμένο είδος δεν ήταν η πλέον συμφέρουσα γι' αυτό, β) μη νομίμως συμμετείχε στον ελεγχόμενο διαγωνισμό άλλη προμηθεύτρια εταιρεία καθόσον ϊ)οι υπεύθυνες δηλώσεις που υπέβαλε με την προσφορά της υπογράφονται από πρόσωπο, το οποίο δεν την εκπροσωπεί νομίμως, καθόσον δεν φέρει την ιδιότητα του Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβού-λου της, ούτε και προκύπτει ότι έχει ειδικώς εξουσιοδοτηθεί από το νόμιμο εκπρόσωπο της εται-ρείας και ii) δεν προσδιόρισε με την υπεύθυνη δήλωσή της το κατά τόπο οικείο Έπιμελητήριο στο οποίο είναι εγγεγραμμένη, κατά παράβαση των οριζομένων στην οικεία διακήρυξη και γ) μη νομίμως κατακυρώθηκαν σε συμμετέχουσα στο διαγωνισμό προμηθεύτρια εταιρεία είδη, κατά το μέρος που η κατακυρωθείσα ποσότητα αυτών υπερέβαινε το νόμιμο όριο επαύξησης (15%) των οριζομένων από την οικεία διακήρυξη ποσοτήτων. Με την 2012/2010 Απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακλήθηκε εν μέρει η ως άνω Πράξη του Κλιμακίου, καθόσον α) αναγνωρίστηκε συγγνωστή πλάνη στα όργανα της αναθέτουσας αρχής σχετικά με την ασάφεια των υπεύθυνων δηλώσεων και την έλλειψη υπογραφής από τον νόμιμο εκπρόσωπο, β) υποβλήθηκαν έγγραφα από τα οποία προέκυψε μη υπέρβαση της προβλεπόμενης από τη διακήρυξη ποσότητας για είδη του διαγωνισμού και κατακύρωση στην πλέον συμφέρουσα προσφορά και γ) τροποποιήθηκε η κατακυρωτική απόφαση με αποτέλεσμα να μην υφίστανται πλέον υπερβάσεις της κατακυρωθείσας ποσότητας, εκτός από ένα (1) υπό προμήθεια είδος, για το οποίο και παραμένει η πλημμέλεια της υπέρβασης των από τη διακήρυξη προσδιορισμένων ποσοτήτων.

Προμήθειες. Προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης μετά την κήρυξη προηγούμενου ανοικτού διαγωνισμού ως άγονου διότι δεν υποβλήθηκε σ' αυτόν καμία προσφορά Μη νόμιμη η ανωτέρω διαδικασία διότι α) το αντικείμενο της προμήθειας στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης διευρύνθηκε, σε σχέση με εκείνο που περιγραφόταν στη διακήρυξη του ματαιωθέντος διαγωνισμού, περιλαμβάνοντας επιπλέον ζητούμενα είδη και β) ο όρος περί υποβο¬λής οικονομικής προσφοράς για τη μεταφορά στις εγκαταστάσεις της αναθέτουσας αρχής δύο εκ των ανωτέρω επιπλέον ζητούμενων ειδών ερχόταν σε αντίθεση με διάταξη της διακήρυξης του ματαιωθέντος διαγωνισμού, σύμφωνα με την οποία τα έξοδα μεταφοράς, τοποθέτησης και ασφάλισης των προς προμήθεια ειδών βαρύνουν τον προμηθευτή. Με την 282/2010 απόφασή του, το VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακάλεσε την προμνησθείσα Πράξη του Κλιμακίου αναγνωρίζοντας συγγνωστή πλάνη στα αρμόδια όργανα της αναθέτουσας αρχής.

Μη νόμιμη η ελεγχόμενη διαδικασία ανάδειξης προμηθευτών υλικών για νοσοκομείο καθόσον: α) μη νομίμως και κατά παράβαση του άρθρου 4 παρ.1 του ν.2955/2001, η Έπιτροπή Διαγωνισμού συγκροτήθηκε από τέσσερις(4) υπαλλήλους του νοσοκομείου και έναν (1) εκπρόσωπο του οικείου επιμελητηρίου, ενώ θα έπρεπε να αποτελείται αποκλειστικά από πέντε (5) υπαλλή¬λους του νοσοκομείου ή της Υγειονομικής Περιφέρειας. Η μη νόμιμη συγκρότηση αυτής έχει ως συνέπεια να πάσχουν ακυρότητας όλες οι πράξεις της και να καθίσταται νομικά πλημμελής όλη η διαδικασία του διαγωνισμού και β) μη νομίμως, υπό προμήθεια είδη, κατακυρώθηκαν στις μειοδότριες εταιρείες σε τιμές που υπερέβαιναν σε ποσοστό άνω του 10% τις επιμέρους προϋ¬πολογισθείσες συνολικές δαπάνες που καθόριζε η διακήρυξη για τα είδη αυτά, ενώ σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 4 παρ.3 εδ.β' του ν.2955/2001, έπρεπε ο διαγωνισμός για τα είδη αυτά υποχρεωτικά να ματαιωθεί.Με την 2009/2010 Απόφαση του VI Τμήματος του Έλεγκτικού Συνεδρίου ανακλήθηκε εν μέρει η προμνησθείσα Πράξη του Κλιμακίου αναγνωρίζοντας συγγνωστή πλάνη στα αρμόδια όργανα της αναθέτουσας αρχής για τη μη νόμιμη συγκρότηση της Επιτροπής Διαγωνισμού ενώ ενέμεινε στη μη νομιμότητα της διαδικασίας του διαγωνισμού για τα υπό προμήθεια είδη, των οποίων η κατακυρωθείσα τιμή υπερέβαινε σε ποσοστό άνω του 10% την προϋπολογισθείσα δαπάνη αυτών.

Προμήθεια υγρών καυσίμων από Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Με την ως άνω Πράξη κρίθηκε, μεταξύ άλλων, ότι σε περίπτωση ενεργοποίησης του δικαιώματος προαίρεσης δεν πρέπει να υπάρξει υπέρβαση πέραν του ποσοστού 15%, των ανά είδος ποσοτήτων, όπως καθορίζονταν στη διακήρυξη, κατακυρώθηκαν στην ανάδοχο εταιρεία και αναγράφονται στο κείμενο της σύμβασης. Ο όρος, όμως, που αναγράφεται στο σχέδιο σύμβασης ότι η ενεργοποίηση του δικαιώματος προαίρεσης αποσκοπεί στην κάλυψη πρόσθετων αναγκών προμήθειας υγρών καυσίμων που θα προκύψουν από τυχόν επεκτάσεις των φορέων που εντάσ-σονται στη σύμβαση ή εντάξεις νέων, αυξήσεις τιμών καυσίμων καθώς και από τυχόν παρατά¬σεις είναι μη νόμιμος, κατά το μέρος που προβλέπει δυνατότητα κάλυψης αναγκών προμήθειας υγρών καυσίμων άλλων φορέων που δεν προβλέπονται ρητά στη διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού, καθόσον δύναται να οδηγήσει σε καταστρατήγηση των κατά νόμο διαδικασιών ανάθεσης και πρέπει να απαλειφθεί από το σχέδιο σύμβασης.

Προμήθεια υγρών καυσίμων προς κάλυψη αναγκών Δήμου. Νόμιμη η διαδικασία διενέρ- γειας διαγωνισμού. Ο όρος στο σχέδιο σύμβασης περί δυνατότητας παράτασης της σύμβασης «για όσο χρονικό διάστημα κρίνει σκόπιμο ο Δήμος ή και μέχρι την ανακήρυξη νέου μειοδότη με τις ίδιες προϋποθέσεις και τιμές που προβλέπονται και πάντως όχι πέραν του εξαμήνου» είναι νόμιμος, στο μέτρο που δεν θα υπάρξει κατά το χρόνο αυτό υπέρβαση των ανά είδος ποσοτήτων που καθορίζονται στη διακήρυξη και κατακυρώθηκαν στην προμηθεύτρια εταιρεία.

Σε ανοικτό διαγωνισμό προμήθειας με κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή, παρέχεται το δικαίωμα στους υποψήφιους προμηθευτές να υποβάλουν προσφορά για ολόκληρη τη ζητού-μενη ποσότητα ή για μέρος αυτής. Έπιπλέον, η μη υποβολή από συμμετέχοντα στο διαγωνισμό προμηθευτή, εγγυητικής επιστολής συμμετοχής, οδηγεί σε αποκλεισμό του από τη διαγωνιστική διαδικασία. Τελικά, όμως, κρίθηκε μη νόμιμη εν μέρει η διαδικασία του εν λόγω διαγωνισμού, καθόσον είχε λήξει η ισχύς των προσφορών πέντε (5) συμμετεχουσών εταιρειών, με αποτέλεσμα να μη μπορούν να υπογράψουν τα σχετικά σχέδια συμβάσεων. Με την 2047/2010 Απόφασή του το VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακάλεσε εν μέρει την Πράξη αυτή και έκρινε ότι η αναθέτουσα αρχή νομίμως προέβη στην κατακύρωση είδους στην συμμετέχουσα στο διαγωνισμό εταιρεία και μετά την υπέρβαση του ανώτατου χρονικού ορίου ισχύος της προσφοράς της ατομικής επιχείρησης, δεδομένου ότι η εν λόγω μειοδότρια ατομική επιχείρηση όχι μόνο δεν προέβαλλε αντιρρήσεις για τη συνέχιση και ολοκλήρωση της διαγωνιστικής διαδικασίας, αλλά αποδέχθηκε την παράταση της ισχύος της προσφοράς της και η ίδια είχε έννομο συμφέρον για την κατάρτιση της επίμαχης σύμβασης. Κρίθηκε επιπλέον ότι τα χρονικά όρια της ισχύος των προσφορών έχουν τεθεί υπέρ των διαγωνιζομένων, πράγμα που σημαίνει ότι ο μειοδότης υποχρεούται να αποδεχτεί το αποτέλεσμα του διαγωνισμού και να συνάψει τη σχετική σύμβαση, με τις τιμές και τους όρους της προσφοράς του, μόνον εάν δεν έχει ακόμη παρέλθει ο χρόνος ισχύος των προσφορών που ορίστηκε με τη διακήρυξη ή ο χρόνος μέχρι του οποίου μπορεί νομίμως να παραταθεί η προσφορά του, ήτοι χρονικό διάστημα ίσο, κατ' ανώτατο όριο, με το προβλεπόμενο από τη διακήρυξη. Ο διαγωνισμός ματαιώνεται αυτοδικαίως, μόνον στην περίπτωση που όχι απλώς έχει παρέλθει ο χρόνος ισχύος της προσφοράς και της νόμιμης παράτασής της, αλλά και ο μειοδότης, κατά τη διακριτική του ευχέρεια, δεν δέχεται πλέον την κατακύρωση. Μετά δε την εξάντληση των παραπάνω χρονικών ορίων η τυχόν εκδιδόμενη κατακυρωτική απόφαση, δεν πάσχει εξ' αυτού του λόγου ακυρότητας, εφόσον οι υποψήφιοι δεν προβάλλουν αντιρρήσεις και το συμφέρον της αναθέτουσας αρχής επιβάλλει τη συνέχιση του διαγωνισμού.

Η διακήρυξη ανοικτού διαγωνισμού που αφορά στην προμήθεια οχημάτων, μέσω σύμβασης χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing), με κριτήριο ανάθεσης τη συμφερότερη προσφορά και συνακόλουθα όλη η διαδικασία διενέργειας του διαγωνισμού, είναι μη νόμιμες, καθόσον τέθηκαν με τη διακήρυξη και λήφθηκαν υπόψη για την εξεύρεση της πλέον συμφέρουσας από οικονομι¬κής άποψης προσφοράς, κριτήρια α) όπως «Αξιοπιστία του κατασκευαστή, του αντιπροσώπου (θα ληφθεί υπόψη «η διαγωγή» του οχήματος και του προμηθευτή στην Έλληνική αγορά, η οργάνωση, η εμπειρία, ο απαιτούμενος εξοπλισμός του διαγωνιζομένου, πιστοποίηση σειράς ISO κλπ)» και β) «Πωλήσεις παρομοίων οχημάτων στην Έλλάδα». Τα ως άνω κριτήρια τέθηκαν μη νομίμως, καθόσον α) τα κριτήρια «Αξιοπιστία του κατασκευαστή, του αντιπροσώπου, η οργά¬νωση, η εμπειρία, ο απαιτούμενος εξοπλισμός, πιστοποίηση σειράς !SO» αφορούν αποκλειστι¬κά στην εξακρίβωση της καταλληλότητας των υποψηφίων οικονομικών φορέων να εκτελέσουν τη σύμβαση και δεν μπορούν να ληφθούν υπόψη για την εξεύρεση της πλέον συμφέρουσας από οικονομικής άποψης προσφοράς και β) ως προς το μέρος που αναφέρονται σε πωλήσεις των υπό προμήθεια ειδών στην Έλλάδα και στη «διαγωγή» του οχήματος και του προμηθευτή στην Έλληνική αγορά, τα εν λόγω κριτήρια αφενός τελούν σε αντίθεση προς τις αρχές της ίσης μεταχείρισης των οικονομικών φορέων και της απαγόρευσης των διακρίσεων και διαφάνειας, αφετέρου δεν μπορούν νομίμως να ληφθούν υπόψη για την εξεύρεση της πλέον συμφέρουσας από οικονομικής άποψης προσφοράς, αλλά μπορούν να εκτιμηθούν από την αναθέτουσα αρχή μόνο στο πλαίσιο ελέγχου της καταλληλότητας του οικονομικού φορέα για την εκτέλεση της σύμβασης σε σχέση με τις πραγματοποιηθείσες από αυτόν κυριότερες παραδόσεις. Οι ως άνω μη νόμιμοι όροι της διακήρυξης έπληξαν ουσιωδώς τον ελεύθερο ανταγωνισμό, διότι ενδεχομένως απέτρεψαν τυχόν υποψήφιους οικονομικούς φορείς να συμμετάσχουν στη διαγωνιστική διαδικασία, υποβάλλοντας σχετική προσφορά. Με την 3144/2010 Απόφασή του το VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακάλεσε την ως άνω Πράξη του Κλιμακίου αναγνωρίζοντας συγγνωστή πλάνη στα αρμόδια όργανα της αναθέτουσας αρχής.

Προμήθεια καυσίμων από Ν.Α. για την κάλυψη αναγκών Δήμων. Ανάθεση κατόπιν διενέργειας διαγωνισμού. Μη νόμιμη η ανάθεση της προμήθειας, καθόσον: α) η διακήρυξη του διαγωνισμού δεν προσδιόριζε, έστω κατά προσέγγιση, την αιτούμενη ποσότητα των προς προμήθεια καυσίμων κατά κατηγορία και μη νομίμως τα σχέδια συμβάσεων δεν αναγράφουν την ποσότητα των προς προμήθεια ειδών ούτε και τις υπηρεσίες, τα ν.π.δ.δ. και ιδρύματα για τα οποία προορίζεται η ανωτέρω προμήθεια και β) η απόφαση συγκρότησης της Επιτροπής Διαγωνισμού εκδόθηκε από τον Νομάρχη, που είναι αναρμόδιος, αφού η αρμοδιότητα για την έκδοση της απόφασης αυτής ανήκει στη Νομαρχιακή Επιτροπή. Με την 373/2010 απόφασή του, το VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακάλεσε την προμνησθείσα Πράξη του Κλιμακίου ως προς την πρώτη πλημμέλεια λόγω συγγνωστής πλάνης των αρμοδίων οργάνων της αναθέτουσας αρχής και ως προς τη δεύτερη πλημμέλεια λόγω προσκόμισης εγγράφων που αίρουν αυτή.

Μη νόμιμη η διαδικασία διενέργειας προμήθειας αναλώσιμου υλικού για κάλυψη αναγκών νοσοκομείου, καθόσον: α) μη νομίμως κατακυρώθηκαν σε προμηθεύτριες εταιρείες είδη, κατά παράβαση των άρθρων 52 του π.δ.60/2007 και της ελεγχόμενης διακήρυξης, διότι δεν ζητήθηκαν από την αναθέτουσα αρχή οι διευκρινίσεις που θα επέτρεπαν την εκτίμηση της αξιοπιστίας των προσφερθεισών για κάθε ένα εκ των ανωτέρω ειδών τιμών, οι οποίες υπολειπόμενες κατά πολύ του 50% της προϋπολογισθείσας για κάθε είδος δαπάνης, παρίστανται ασυνήθιστα χα¬μηλές και για το λόγο αυτό απορριπτέες, β) μη νομίμως κατακυρώθηκαν είδη σε προμηθεύτρι¬ες εταιρείες, διότι, κατά παράβαση του άρθρου 4 παρ.3 του ν.2955/2001, η αναθέτουσα αρχή προέβη στην κατακύρωση των ανωτέρω ειδών αντί στην εν μέρει ματαίωση του διαγωνισμού γι' αυτά, εφόσον οι προσφερθείσες για κάθε ένα εκ των ανωτέρω ειδών, τιμές, υπερέβαιναν κατά ποσοστό πέραν του 10%, την προϋπολογισθείσα ανά συγκεκριμένο είδος δαπάνη, γ) μη νομίμως κατακυρώθηκε σε προμηθεύτρια εταιρεία είδος σε ποσοστό μικρότερο του 50% της προκηρυχθείσας ποσότητας χωρίς να ληφθεί προηγουμένως η προς τούτο συναίνεση του προμηθευτή (άρθρο 21 παρ.1 του π.δ.394/1996), δ) μη νομίμως και κατά παράβαση του άρθρου 20 παρ.3 του π.δ.394/1996, συμπεριελήφθησαν στα υποβληθέντα για έλεγχο σχέδια συμβάσεων, είδη, για τα οποία η εταιρεία δεν φέρεται να υπέβαλε προσφορά, ε) μη νομίμως δεν συμπεριελήφθησαν στα υποβληθέντα για έλεγχο νομιμότητας σχέδια συμβάσεων με τις προμηθεύτριες εταιρείες, είδη που τους κατακυρώθηκαν ενώ συμπεριελήφθησαν είδη που δεν τους κατακυρώθηκαν και στ) μη νομίμως υπολογίστηκε για ορισμένα είδη ο, επιβαρύνων το νοσοκομείο, αναλογών Φ.Π.Α. σε ποσοστό 19% αντί του νομίμου 9%.