Έργο- συμπληρωματική σύμβαση:..ζητείται η ανάκληση της 545/2017 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει ότι, κατά τα ορθώς αναφερόμενα στην προσβαλλόμενη Πράξη, δεν συντρέχουν εν προκειμένω οι προϋποθέσεις σύναψης συμπληρωματικής σύμβασης. Και τούτο διότι αντικείμενο της αρχικής σύμβασης είναι αφενός η τοποθέτηση Σ.Α.Ο. σε θέσεις, όπου δεν υπάρχουν καθόλου μεταλλικά στηθαία ασφαλείας, και η τοποθέτηση Σ.Α.Ο. σε θέσεις προς αντικατάσταση των υφιστάμενων μεταλλικών στηθαίων ασφαλείας παλαιού τύπου, αφετέρου η επισκευή, συντήρηση και αντικατάσταση των υφιστάμενων μεταλλικών στηθαίων ασφαλείας παλαιού τύπου και, γενικά, η αντιμετώπιση επειγουσών αναγκών συντήρησης και αντικατάστασης κατεστραμμένων μεταλλικών στηθαίων ασφαλείας παλαιού τύπου και Σ.Α.Ο. που θα εντοπιστούν σε νησίδες, σε εξωτερικές οριογραμμές οδοστρωμάτων, σε πεζοδρόμια και γέφυρες κ.λπ. κατά τη διάρκεια της εργολαβίας στο οδικό δίκτυο της Περιφέρειας ... αρμοδιότητας συντήρησης της Δ.Κ.Ε.Σ.Ο.Επομένως, ο σκοπός της αρχικής σύμβασης είναι διαρκής, καθόσον οι εργασίες που περιλαμβάνει αποσκοπούν στην πάγια και διαρκή ανάγκη να συντηρείται σταθερά το ανωτέρω οδικό δίκτυο και να αίρονται οι ανακύπτουσες βλάβες, ώστε να καθίσταται αδιαλείπτως λειτουργικό και ασφαλές.(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει οι κρινόμενες αιτήσεις ανάκλησης να απορριφθούν, η προσβαλλόμενη Πράξη να μην ανακληθεί και να διαταχθεί η κατάπτωση του καταβληθέντος από τη δεύτερη αιτούσα παραβόλου υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου.Δεν ανακαλεί την 545/2017 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Δημόσια έργα.Διαδικασία ανάθεσης.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που παρατέθηκαν,  πρέπει  να  γίνει  δεκτό  ότι  μη  νομίμως  ανατέθηκε  το  επίμαχο  έργο στην ατομική επιχείρηση «...........», δοθέντος ότι η βεβαίωση της εγγραφής της στο Μ.Ε.ΕΠ είχε λήξει σε χρονικό σημείο πολύ προγενέστερο της σχετικής ανάθεσης, δίχως να προκύπτει ότι υποβλήθηκε αίτηση ανανέωσής της εντός των χρονικών ορίων που θέτει η διάταξη του άρθρου 97 της Κωδικοποίησης των Δημοσίων  Έργων.  Σε  κάθε  δε  περίπτωση,  η στελέχωση  από τον ανάδοχο  ........... της προαναφερθείσας Ε.Π.Ε. αποκλείει κατά νόμον την αναθεώρηση της βεβαίωσης της ατομικής του επιχείρησης, δοθέντος ότι επιτρέπεται η στελέχωση μιας μόνο εργοληπτικής επιχείρησης εγγεγραμμένης στο Μ.Ε.ΕΠ.. Περαιτέρω, ο ισχυρισμός του Δήμου ότι αρκούσε η συμμετοχή του αναδόχου σε Ε.Π.Ε., της οποίας η βεβαίωση εγγραφής στο Μ.Ε.ΕΠ. ήταν σε ισχύ, πρέπει να απορριφθεί, δεδομένου ότι η ατομική επιχείρηση του αναδόχου και η Ε.Π.Ε. στην οποία αυτός συμμετέχει αποτελούν ξεχωριστά νομικά πρόσωπα, με διαφορετικούς αριθμούς εγγραφής στο Μ.Ε.ΕΠ και ιδία δυνατότητα ανάληψης δημοσίων έργων, οι δε προϋποθέσεις για τη νόμιμη ανάληψη πρέπει να συντρέχουν αυτοτελώς σε έκαστο πρόσωπο. Τέλος, ο ισχυρισμός του Δήμου περί εγγραφής του αναδόχου στο Μ.Ε.Κ. δεν ασκεί επιρροή, αφενός διότι κατά τη σαφή διατύπωση του νόμου απαιτείται εγγραφή στο Μ.Ε.ΕΠ. και σχετική βεβαίωση σε ισχύ, αφετέρου διότι η εγγραφή  στο Μ.Ε.Κ εξυπηρετεί το σκοπό πιστοποίησης εμπειρίας της εργοληπτικής επιχείρησης, που είναι διάφορος της - δια της εγγραφής στο Μ.Ε.ΕΠ. - πιστοποίησης της τεχνικής ικανότητας εκτέλεσης κατηγοριών δημοσίων έργων. Σύμφωνα με τα ανωτέρω, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη και αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΑΠΕΥΘΕΙΑΣ ΑΝΑΘΕΣΗ ΕΡΓΩΝ. (..) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη σκέψη 2, κρίνεται ότι ούτε στις 30 και 31/31.3.2015 αποφάσεις της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου ... περί της απευθείας ανάθεσης των εκτιθέμενων στη σκέψη 3 έργων, συνολικής προϋπολογισθείσας δαπάνης ποσού 90.000 ευρώ με Φ.Π.Α., ούτε στα λοιπά στοιχεία του φακέλου εξειδικεύεται η όλως επείγουσα ανάγκη ή ο σοβαρός επικείμενος κίνδυνος που προκλήθηκαν από συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά, τα οποία να μπορούν να χαρακτηριστούν απρόβλεπτα και έκτακτα, ενώ η πρόκληση ζημιών στα οδοστρώματα των δρόμων με την πάροδο των ετών λόγω της επιβάρυνσής τους από τους καιρικούς και άλλους παράγοντες είναι αναμενόμενη και μπορεί να προβλεφθεί (πρβλ. Ε.Σ. Πράξη VII Τμ. 168/2008). Η ανωτέρω κρίση επιρρωννύεται και από το γεγονός της ιδιαιτέρως μεγάλης χρονικής απόστασης μεταξύ των αποφάσεων απευθείας ανάθεσης της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου ... (31.3.2015) και της υπογραφής των σχετικών συμβάσεων (11.5.2016), κατά την οποία ήταν δυνατόν να τεθεί σε κίνηση η διαδικασία διενέργειας διαγωνισμών για την ανάδειξη αναδόχων..Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δαπάνη δεν είναι νόμιμη και τα 1 και 2, οικονομικού έτους 2017, χρηματικά εντάλματα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Εργασίες κυκλοφοριακών διαμορφώσεων...Επειδή, εξ άλλου, για την επιβολή της κυρώσεως του αποκλεισμού από δημοπρασίες σε εργοληπτική επιχείρηση, απαιτείται, κατά τις προπαρατεθείσες διατάξεις του π.δ/τος 278/1999, η τήρηση ορισμένης διαδικασίας. Ειδικότερα, απαιτείται η υποβολή προτάσεως για πειθαρχική δίωξη από τον Προϊστάμενο της Διευθύνουσας Υπηρεσίας του έργου, κατά την δημοπράτηση του οποίου προέκυψαν σοβαρές ενδείξεις ότι έγινε η αποδιδόμενη στην επιχείρηση παράβαση. Η ως άνω πρόταση παραπομπής, στην οποία πρέπει να αναφέρονται συνοπτικά τα σχετικά με την παράβαση στοιχεία, κοινοποιείται στην ενδιαφερόμενη εργοληπτική επιχείρηση (άρθρο 8 π.δ. 278/1999). Εν συνεχεία δε, κατά το άρθρο 9 του ιδίου π.δ/τος, ο αρμόδιος Προϊστάμενος της Προϊσταμένης του έργου Αρχής, εάν κρίνει ότι πρέπει να ασκηθεί πειθαρχική δίωξη, απευθύνει σχετικό έγγραφο προς τον Υπουργό ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., το οποίο κοινοποιείται, επίσης, στην ενδιαφερόμενη εργοληπτική επιχείρηση. Σε κάθε περίπτωση, τα στοιχεία της παραβάσεως πρέπει να έχουν τεθεί προηγουμένως σε γνώση της εργοληπτικής επιχειρήσεως για την υποβολή τυχόν αντιρρήσεων εντός της προβλεπομένης κατ’ άρθρο 9 παρ. 2 εδ. τελ. προθεσμίας. Εν προκειμένω, από τα στοιχεία του φακέλου της υποθέσεως δεν προκύπτει ότι προ της εκδόσεως της προσβαλλομένης πράξεως τηρήθηκαν οι ως άνω τασσόμενοι από τις διατάξεις του π. δ/τος 278/1999 τύποι. Ειδικότερα, δεν προκύπτει ότι γνωστοποιήθηκαν στην αιτούσα τα στοιχεία της αποδιδομένης σε αυτήν παραβάσεως, ούτε ότι κλήθηκε για να υποβάλει τις αντιρρήσεις της και να εκθέσει τις απόψεις της. Επομένως, οι επίδικες κυρώσεις οι οποίες έχουν επιβληθεί χωρίς να προηγηθεί κλήση της αιτούσης προς παροχή εξηγήσεων ενώπιον του αρμοδίου για την επιβολή των κυρώσεων οργάνου [άρθρα 20 παρ. 2 του Συντάγματος και 6 παρ. 1 - 3 του κυρωθέντος με το ν. 2690/1999 Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (ΦΕΚ Α' 45), καθώς και άρθρα 8 παρ.5 και 9 παρ.2 του Π.Δ.278/1999 - πρβλ. και ΣτΕ 1013/1999 7μ, 2273-4/05], είναι μη νόμιμες, όπως βασίμως προβάλλεται με την υπό κρίση αίτηση. Και ναι μεν η Διοίκηση με το από 20.12.2004 έγγραφο των απόψεών της προς το Δικαστήριο, προβάλλει ότι μόνη η κοινοποίηση στην αιτούσα της υπ’ αριθμ. Δ1β/0/3/44/17.6.2004 αποφάσεως του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., με την οποία είχε, προηγουμένως, ακυρωθεί ο διαγωνισμός, στο πλαίσιο του οποίου διαπιστώθηκε η τέλεση της αποδιδόμενης σε αυτήν παραβάσεως, ήταν, κατά την έννοια του νόμου αρκετή, προκειμένου αυτή να υποβάλει τις αντιρρήσεις της πριν από την έκδοση της προσβαλλόμενης πράξεως. Οι ισχυρισμοί, όμως, αυτοί της Διοικήσεως είναι απορριπτέοι, και τούτο διότι η απόφαση περί ακυρώσεως του διαγωνισμού είναι ξεχωριστή διοικητική πράξη, η οποία δεν εντάσσεται στην διαγραφόμενη από το π.δ. 278/1999 διαδικασία πειθαρχικού ελέγχου των εργοληπτικών επιχειρήσεων.

Συντήρηση οδικού δικτύου...Από τον έλεγχο που διενήργησε το Κλιμάκιο επί της διαδικασίας ανάθεσης και του σχεδίου σύμβασης του ως άνω έργου, δεν διαπιστώθηκαν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες. Κατόπιν τούτου και λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το 379999/3142οικ/15.10.2012 έγγραφο του αναπληρωτή Προϊσταμένου Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων της Περιφερειακής Ενότητας … Π.Κ.Μ., δεν υποβλήθηκε καμία ένσταση κατά του κύρους της δημοπρασίας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της, με την επισήμανση ότι αυτό θα πρέπει να παραπέμπει στις ήδη ισχύουσες διατάξεις του ν. 3669/2008.

ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΕΡΓΑ:Νόμιμη η καταβολή ποσού από Δήμο σε εργολήπτη που αφορά στην εξόφληση του έργου «Εξωραϊσμός Κ.Χ.  ….», καθόσον: α) όλες οι εργασίες του ανωτέρω έργου, με εξαίρεση τις εργασίες της εγκατάστασης ξύλινων παγκακιών     και κάδων απορριμμάτων, εμπίπτουν στην κατηγορία των εργασιών έργων οδοποϊίας, ο καθορισμός τιμών μονάδος των οποίων προβλέπεται στη Δ17α/01/93/ΦΝ.437/2004 (ΦΕΚ Β΄ 1556/2004) απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, με την οποία εγκρίθηκαν ενιαία τιμολόγια, μεταξύ άλλων, εργασιών έργων οδοποιΐας, β) οι ανωτέρω εργασίες, που εντάσσονται στην κατηγορία των εργασιών έργων οδοποϊίας, αφορούν το 84,18% της προϋπολογισθείσας δαπάνης, ενώ οι εργασίες της εγκατάστασης ξύλινων παγκακιών και κάδων απορριμμάτων δεν απαιτούν εξειδικευμένη γνώση, και ως εκ τούτου εκ παραδρομής προβλέφθηκε στην τεχνική έκθεση του έργου ότι ο ανάδοχος πρέπει να είναι εγγεγραμμένος στα Νομαρχιακά Μητρώα ή στο ΜΕΕΠ στην κατηγορία οικοδομικών έργων (αντί έργων οδοποϊίας) και γ) η εσφαλμένη αναγραφή στην τεχνική έκθεση του έργου ότι ο ανάδοχος πρέπει να διαθέτει πτυχίο στην κατηγορία οικοδομικών έργων αντί έργων οδοποϊίας δεν ασκεί, στην προκειμένη περίπτωση, επιρροή στη νομιμότητα της δαπάνης, διότι, αφενός μεν ο ανάδοχος διαθέτει πτυχίο της κατηγορίας έργων οδοποϊίας, αφετέρου το έργο ανατέθηκε, λόγω ποσού, με απευθείας ανάθεση, σε αντίθεση με την περίπτωση δημοσίευσης διακήρυξης διαγωνισμού, όπου η εσφαλμένη αναγραφή στη διακήρυξη της κατηγορίας του έργου, θα ασκούσε επιρροή ως προς τους δικαιούμενους εργολήπτες - λόγω της κατηγορίας έργου του πτυχίου τους - να συμμετάσχουν στο διαγωνισμό (άρθρο 17 του ν. 3669/2008, ΦΕΚ Α΄ 116/2008).(Όμοιες οι 111 και 189/2015 Πράξεις του ιδίου ως άνω Κλιμακίου)

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ.αναβάλλεται η κρίση περί  νομιμότητας του σχεδίου σύμβασης του έργου λογω ελλειψης στοιχείων. (..) στο φάκελο της υπό κρίση διαδικασίας δεν περιλαμβάνονται τα εξής στοιχεία: α) η 365/439/8.7.2009 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ...Α.Ε. περί ανάθεσης καθηκόντων στο Διευθυντή Κατασκευών Έργων, β) η 2598/4335/16.2.2011 γνωμάτευση του Τεχνικού Συμβουλίου της ...Α.Ε. και τη σχετική, από 8.2.2011, εισήγηση της Διεύθυνσης Κατασκευών Έργων, γ) βεβαίωση του αρμόδιου οργάνου σχετικά με το αν έχουν ασκηθεί ενστάσεις, προσφυγές κ.λπ. κατά της ΑΠ22-T2/10017/12.5.2011 κατακυρωτικής απόφασης τoυ Διευθύνοντος Συμβούλου της ...Α.Ε., δοθέντος ότι η αναφορά στο ΕΓ:36-00/19133/7.10.2011 διαβιβαστικό έγγραφο του, από 9.6.2011, εσωτερικού υπηρεσιακού σημειώματος δεν συνιστά την απαιτούμενη στο πλαίσιο διενέργειας του παρόντος ελέγχου βεβαίωση και δ) σε ισχύ εγγυητική επιστολή συμμετοχής της αναδόχου εργοληπτικής επιχείρησης «.... Α.Ε.», καθόσον η ισχύς της 1489807/18.2.2010 εγγυητικής επιστολής του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολουμένων (Ε.Τ.Α.Α.) για τη συμμετοχή της εν λόγω εταιρίας στο διαγωνισμό της 23.2.2010, παρατάθηκε μέχρι 25.9.2011 (βλ. το 30312/29.4.2011/4.5.2011 έγγραφο του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Εγγυοδοσίας & Πιστοδοσίας του Ε.Τ.Α.Α.). Ενόψει των ανωτέρω ελλείψεων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι πρέπει να αναβάλει την οριστική κρίση του επί της νομιμότητας της ελεγχόμενης διαδικασίας, προκειμένου να προσκομιστούν με επιμέλεια της αναθέτουσας αρχής τα προαναφερόμενα στοιχεία.

ΕΡΓΑ.Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι εκτέλεση του προαναφερόμενου έργου με τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης είναι νόμιμη, καθόσον στοιχειοθετείται η συνδρομή κατεπείγουσας και έκτακτης ανάγκης, μη οφειλόμενης  σε ευθύνη της αναθέτουσας Aρχής, ώστε να δικαιολογείται η προσφυγή στην εξαιρετική  αυτή διαδικασία. Σημειώνεται εξάλλου ότι η 189/3.12.2015 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου της Δ.Ε.Υ.Α. ... με την οποία εγκρίθηκε η απευθείας ανάθεση του έργου, ελήφθη σε σύντομο χρονικό διάστημα από το χρόνο εκδήλωσης του προβλήματος, δεδομένου ότι στις  22.11.2015 περιήλθε στη Δ.Ε.Υ.Α. η εγκεκριμένη μελέτη περιβαλλοντικών όρων, ενώ ως αφετηρία για τον υπολογισμό του κρίσιμου διαστήματος μεταξύ της λήψης της απόφασης ανάθεσης του έργου και της υπογραφής της εργολαβικής σύμβασης πρέπει να ληφθεί όχι η 3.12.2015, κατά την οποία εκδόθηκε η σχετική απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, αλλά η 9.3.2016, ημερομηνία κατά την οποία εκδόθηκε η  απόφαση της Επιτροπής του άρθρου 152 του  ν. 3463/2006  της  ως άνω Αποκεντρωμένης Διοίκησης, ακυρώθηκε η  97851/7.1.2016 απόφαση και ολοκληρώθηκε ο οικείος έλεγχος  νομιμότητας (190/2015 Κλ.VII Τμ.). Κατ’  ακολουθία  αυτών,  η  εντελλόμενη  δαπάνη  είναι  νόμιμη  και  συνεπώς  το ελεγχόμενο χρηματικό πρέπει να θεωρηθεί.

Βελτίωση και Συντήρηση Οριζόντιας και Κατακόρυφης Σήμανσης του Ε.Ο.Δ.(...) Με την κρινόμενη αίτηση ζητείται η ανάκληση της 15/2012 πράξης του Αναπληρωτή Επιτρόπου στην 1η Υπηρεσία του Ελεγκτικού Συνεδρίου Νομού ....., με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμβάσεως μεταξύ της Περιφέρειας ..... και της εργοληπτικής επιχείρησης  «.........»  με αντικείμενο το έργο «Βελτίωση και Συντήρηση του Ε.Ο.Δ. ...."Από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων συνάγεται ότι με τον ειδικό, ιδρυτικό και οργανωτικό του θεσμού της Νομαρχιακής Αυτοδιοικήσεως νόμο 2218/1994, η Νομαρχιακή Επιτροπή κατέστη αποκλειστικώς αρμόδια για τη διεξαγωγή κάθε είδους διαγωνισμών για την εκτέλεση δημοσίων έργων στη χωρική αρμοδιότητα της οικείας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, ασκώντας τις αρμοδιότητες της Προϊσταμένης Αρχής, στις οποίες περιλαμβανόταν ο καθορισμός των όρων των σχετικών διαγωνισμών, η κατάρτιση των διακηρύξεων, η έγκριση των τευχών δημοπράτησης, η συγκρότηση των επιτροπών διενέργειας, η κρίση επί των υποβαλλομένων ενστάσεων και η κατακύρωση των αποτελεσμάτων των δημοπρασιών (βλ. VI Τμ. ΕΣ απ. 2492, 2444/2012, 3204/2011). Εξάλλου, μετά την έναρξη της ισχύος του ν. 3852/2010 και την ανάθεση της άσκησης  των σχετικών με την εκτέλεση δημοσίων έργων αρμοδιοτήτων στις Περιφέρειες (1.7.2011), οι εν λόγω αρμοδιότητες περιήλθαν στην Οικονομική Επιτροπή της οικείας Περιφέρειας. Περαιτέρω, οι αρμοδιότητες των τεχνικών υπηρεσιών, των πρώην Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων και ήδη Περιφερειών, στο πλαίσιο των διαδικασιών ανάθεσης δημοσίων έργων, προσδιορίζονται ειδικότερα με τις προαναφερόμενες διατάξεις του π.δ. 186/1996,  χωρίς να άπτονται των αποφασιστικών αρμοδιοτήτων της Νομαρχιακής Επιτροπής των πρώην Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων, ήδη της Οικονομικής Επιτροπής των Περιφερειών. Κατά συνέπεια στα επιμέρους υπηρεσιακά τεχνικά όργανα των φορέων αυτών της Περιφέρειας καταλείπονται αρμοδιότητες μόνο προπαρασκευαστικές των αποφασιστικών οι οποίες είναι αναγκαίες κατά τις διαγωνιστικές διαδικασίες, όπως αντίστοιχα κατά το στάδιο της κατασκευής των έργων, η από τεχνικής απόψεως εποπτεία τους. (...)Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι ο πρώτος λόγος ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτός αφού στην προκειμένη περίπτωση η οριζόντια και κάθετη σήμανση του οδικού δικτύου συνδέεται απόλυτα με το κύριο «πράγμα», που είναι το οδικό δίκτυο, καθώς εξασφαλίζει την επίτευξη του προορισμού του, που είναι η ασφαλής κυκλοφορία, χωρίς την ύπαρξη της οποίας αλλοιώνεται και αυτός ο ίδιος ο προορισμός του.Περαιτέρω, ο δεύτερος λόγος ανάκλησης πρέπει να γίνει ομοίως δεκτός ως βάσιμος, καθώς, σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στη σκέψη ΙV, αρμοδίως η Οικονομική Επιτροπή με την 80/14.3.2012 απόφασή της ενέκρινε τη διακήρυξη του διαγωνισμού, όπως οι αναλυτικοί όροι και τα επιμέρους τεύχη της σε σχέδιο είχαν συνταχθεί και θεωρηθεί από τα αρμόδια καθ' ύλη υπηρεσιακά όργανα της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων, ήδη από τον Φεβρουάριο του έτους 2012. Δεν ασκεί, δε, έννομη επιρροή το γεγονός ότι ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων της Περιφέρειας, στο πλαίσιο εκτέλεσης της ανωτέρω απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής, υπέγραψε, με την 30919/13130/2.4.2012 πράξη του, εκ νέου τη διακήρυξη και τα συνοδεύοντα αυτή τεύχη δημοπράτησης. Εξάλλου, ο ορισμός της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων της Περιφέρειας ..... ως προϊσταμένης αρχής στη διακήρυξη του διαγωνισμού δεν συνεπάγεται τροποποίηση των νομοθετικών διατάξεων με τις οποίες καθορίζονται οι αρμοδιότητες της Οικονομικής Επιτροπής ως αποφασίζοντος οργάνου (η οποία, άλλωστε, έλαβε το σύνολο των αποφάσεων στην προκειμένη διαγωνιστική διαδικασία), αντίθετα, κατά τη σαφή διατύπωσή του, ετέθη ώστε να προλαμβάνει αμφιβολίες των διαγωνιζομένων ως προς το υπηρεσιακό όργανο στο οποίο μπορούσαν να απευθύνονται κατά την εξέλιξη του διαγωνισμού. Τέλος, ως προς τον τρίτο λόγο ανάκλησης το Τμήμα κρίνει ότι ορθά ο Επίτροπος ερμήνευσε τις σχετικές διατάξεις, όπως εκτέθηκε ανωτέρω στη σκέψη IV. Πλην, σύμφωνα με το παρόν σύστημα διενέργειας των διαγωνισμών δημοσίων έργων, όταν ως κριτήριο για την ανάθεση της σύμβασης επιλέγεται η χαμηλότερη τιμή, η Επιτροπή Διαγωνισμού απλώς ελέγχει την πληρότητα των τυπικών δικαιολογητικών συμμετοχής των υποψηφίων αναδόχων και καταγράφει τις προσφερόμενες τιμές, χωρίς να προβαίνει σε υποκειμενικές εκτιμήσεις. Περαιτέρω, στην προκειμένη περίπτωση, τα μέλη της Επιτροπής Διαγωνισμού ορίστηκαν έπειτα από δημόσια κλήρωση, δεν ασκήθηκαν ενστάσεις επί της διαγωνιστικής διαδικασίας, το δε αποτέλεσμα του διαγωνισμού εγκρίθηκε από την αρμόδια προϊσταμένη αρχή. Εν όψει όλων αυτών, η ανωτέρω διαπιστωθείσα πλημμέλεια στη σύνθεση της Επιτροπής Διαγωνισμού, δεν συνιστά από μόνη της ουσιώδη νομική πλημμέλεια διακωλυτική της υπογραφής του οικείου σχεδίου σύμβασης (Αποφ. VI Tμ. 1258/2011, 1131, Τμ. Μειζ. Συνθ. 894, 896/2012). Για τους λόγους αυτούς Δέχεται την από 25.7.2012 αίτηση της Περιφέρειας ...... Ανακαλεί την 15/2012 πράξη του Επιτρόπου στην 1η Υπηρεσία του Ελεγκτικού Συνεδρίου Νομού ......

Εργασίες αποκατάστασης ζημιών του οδικού δικτύου:..ζητείται η ανάκληση της 493/2017 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην σκέψη ΙΙ της παρούσας το Τμήμα κρίνει ότι δεν προκύπτουν αιτιολογημένα οι περιστάσεις σοβαρού επικείμενου κινδύνου που επέβαλαν την κατεπείγουσα εκτέλεση του έργου κατόπιν εξαιρετικής διαδικασίας ανάθεσης χωρίς δημοσίευση διακήρυξης, κατά τα ορθώς κριθέντα υπό του Κλιμακίου. Ειδικότερα, από την οικεία τεχνική έκθεση δεν προκύπτει ότι οι κατηγορίες εργασιών που ήταν αναγκαίες για τις αποκαταστάσεις ρεμάτων και δικτύων ύδρευσης ήταν έκτασης και έντασης απαγορευτικής της τακτικής ανοικτής διαδικασίας ανάθεσης. Ομοίως, οι εργασίες συντήρησης του οδικού δικτύου, οι οποίες δεν συνδέονται ειδικά με σοβαρό επικείμενο κίνδυνο, αλλά εκτελούνται για τη διατήρηση του επιβαλλόμενου επιπέδου οδικής ασφάλειας, δεν δικαιολογούν την εφαρμογή της επίμαχης εξαιρετικής διαδικασίας ανάθεσης, καθόσον τέτοιου είδους εργασίες εκτελούνται προληπτικά, προγραμματισμένα και με τακτικές διαγωνιστικές διαδικασίες ανάθεσης. Εξάλλου, το νησί δεν υπέστη ζημιές από τις οποίες προέκυπτε σοβαρός επικείμενος κίνδυνος, όπως επιβεβαιώνεται από τις περιορισμένες αναφορές που γίνονται στην προαναφερθείσα από 29.10.2009 εισήγηση του Νομάρχη …, στην οποία εκτίθεται ότι ο ήδη Δήμος ... επλήγη μεν από ισχυρές βροχοπτώσεις, ωστόσο οι καθαρισμοί ρεμάτων που είχαν συντελεστεί απέδωσαν και συνέβαλαν στο να μην προκληθούν πλημμυρικά φαινόμενα ούτε να απειληθούν ζωές και περιουσίες.(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η προσβαλλόμενη πράξη δεν πρέπει να ανακληθεί και η υπό κρίση αίτηση καθώς και η ασκηθείσα υπέρ αυτής παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν.Δεν ανακαλεί την 493/2017 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου... ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ/ΕΠΤΑΜ/1310/2018​....