ΑΠΕΥΘΕΙΑΣ ΑΝΑΘΕΣΗ. Μη νόμιμη δαπάνη  για την εκτέλεση εργασιών καθαρισμού κοινοχρήστων χώρων  των δημοτικών οδών από ξερή βλάστηση, καθαρισμού τάφρου , καθαρισμού ρεμάτων  και καθαρισμού αποστραγγιστικών τάφρων (..) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα κρίνει ότι μη νομίμως τα αρμόδια όργανα του Δήμου προσέφυγαν στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 103 παρ. 2γ΄ του Δ.Κ.Κ., καθόσον οι σχετικές αποφάσεις της Δημαρχιακής Επιτροπής δεν είναι επαρκώς αιτιολογημένες, ήτοι δεν γίνεται επίκληση της επείγουσας εκείνης ανάγκης που επέβαλε την προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία. Σε κάθε περίπτωση η εξαιρετικά επείγουσα ανάγκη δεν στοιχειοθετείται όταν υπάρχει κίνδυνος  καταστροφών από έντονα καιρικά φαινόμενα κατά την περίοδο του φθινοπώρου και πολύ περισσότερο την περίοδο του  χειμώνα, δεδομένου ότι, σύμφωνα με τα διδάγματα της κοινής πείρας και λογικής, κατά τους χειμερινούς μήνες είναι αναμενόμενη η εκδήλωση έντονων καιρικών φαινομένων, οπότε οι εργασίες καθαρισμού ρεμάτων, τάφρων και αγροτικών δρόμων, προς αποφυγή πλημμυρικών φαινομένων, δύναται να προγραμματιστούν  εγκαίρως και να διενεργηθούν οι νόμιμες διαδικασίες αναθέσεως. Εξάλλου, ούτε η διεξαγωγή των δημοτικών εκλογών, ούτε η θέση σε ισχύ από 1.1.2011 του ν.3852/2010, αποτελούν έκτακτα και απρόβλεπτα γεγονότα που καθιστούσαν αδύνατο τον προγραμματισμό της αναθέσεως των εν λόγω εργασιών με την τήρηση των νόμιμων διαδικασιών του διαγωνισμού. Τέλος, δεν συνιστά έκτακτο και απρόβλεπτο περιστατικό, ικανό να δικαιολογήσει, εν προκειμένω, την απευθείας ανάθεση, η μη ύπαρξη επαρκούς πίστωσης για την ανάθεση των εν λόγω εργασιών εγκαίρως, δοθέντος  ότι κατά τον κρίσιμο χρόνο των αναθέσεων, οπότε και είχαν εξασφαλιστεί οι σχετικές πιστώσεις (βλ. το  έγγραφο επανυποβολής του Δήμου), ήταν δυνατή η διενέργεια πρόχειρου διαγωνισμού, λόγω του συνολικού ποσού αυτών (41.200,00 ευρώ). (..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με τα υπό κρίση χρηματικά εντάλματα δαπάνες είναι μη νόμιμες και μη κανονικές και αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.  

Πολιτιστικές εκδηλώσεις :Nόμιμη η καταβολή αμοιβής από Δήμο σε Δημοτική Κοινωφελή Επιχείρηση για τις πολιτιστικές εκδηλώσεις που αυτή  οργάνωσε, στο πλαίσιο εορτασμού της απελευθέρωσης της πόλης, σε εκτέλεση σύμβασής της με το Δήμο, καθόσον είναι νόμιμη η απευθείας ανάθεση των ανωτέρω εκδηλώσεων, αφού πληρούνται όλες οι οριζόμενες στο άρθρο 268 παρ. 1 του ΚΔΚ (ν. 3463/2006, ΦΕΚ Α΄114/2006),  προϋποθέσεις, διότι: α) οι άνω πολιτιστικές εκδηλώσεις δεν έχουν περιληφθεί στο πρόγραμμα δράσης έτους 2014 της άνω κοινωφελούς επιχείρησης, β) στους σκοπούς της άνω κοινωφελούς επιχείρησης περιλαμβάνεται και η οργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων τοπικού χαρακτήρα, γ) το οικονομικό αντικείμενο της άνω σύμβασης δεν υπερβαίνει το ποσό των 45.000 ευρώ και δ) δεν προκύπτει, ότι κατά το έτος 2014 ανατέθηκαν από το Δήμο στην άνω κοινωφελή επιχείρηση συναφείς με το αντικείμενο της δραστηριότητάς της υπηρεσίες, αξίας μεγαλύτερης  των 150.000 ευρώ.

Έργο- προμήθεια υλικών συντήρησης:..Με τα δεδομένα αυτά, η επίμαχη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι οι φερόμενοι ως δικαιούχοι των ελεγχόμενων χρηματικών ενταλμάτων δεν είχαν προσκομίσει απόσπασμα ποινικού μητρώου και πιστοποιητικά φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας κατά τον χρόνο έκδοσης των αποφάσεων περί απευθείας ανάθεσης σε αυτούς της παροχής των επίμαχων υπηρεσιών και προμηθειών, αντίστοιχα. Όμως, τα αρμόδια όργανα του ... δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων, αλλά πεπλανημένως, πλην συγγνωστώς, υπέλαβαν ότι αρκούσε η μεταγενέστερη προσκόμιση των εν λόγω αποδεικτικών στοιχείων από τους δικαιούχους των ελεγχόμενων χρηματικών ενταλμάτων, η δε αιτίαση του Επιτρόπου ότι δε δύναται να αναγνωριστεί συγγνωστή πλάνη των οργάνων του ... για δεύτερη φορά με την ίδια ακριβώς ως άνω αιτιολογία πρέπει να απορριφθεί ως ερειδόμενη επί εσφαλμένης προϋπόθεσης, καθόσον η απόφαση ανάθεσης του Διοικητικού Συμβουλίου του στην οποία αναφέρεται η 155/2018 Πράξη του παρόντος Κλιμακίου αφορά στο ίδιο χρονικό διάστημα (η .... απόφαση ανάθεσης ελήφθη στις 10.8.2017) με τις υπό έλεγχο αναθέσεις (ημερομηνίες λήψης αποφάσεων 26.7.2017 και 19.9.2017, αντίστοιχα). Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα θα μπορούσαν να θεωρηθούν, λόγω συγγνωστής πλάνης των αρμόδιων οργάνων του ... εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, εντός του οποίου εκδόθηκαν.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Με δεδομένα τα ανωτέρω και σε συνδυασμό με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας κρίνεται ότι η διοργάνωση των επίμαχων ημερίδων από το Δήμο ... προβλέπεται από τις προαναφερόμενες διατάξεις της εκλογικής νομοθεσίας. Ως εκ τούτου οι συναντήσεις των εκπροσώπων των παρατάξεων που συμμετείχαν στις εκλογές του Μαΐου του 2014 συνιστούν εκδηλώσεις κατά την έννοια της παρ. 3 του άρθρου 158 του Κ.Δ.Κ., αφού σχετίζονται  με την εδαφική περιφέρεια του Δήμου και την προαγωγή των πολιτικών συμφερόντων των δημοτών. Για τη διεξαγωγή δε αυτών νομίμως ο Δήμος προέβη στην προμήθεια εδεσμάτων, καθώς η δαπάνη αυτή συνάδει με τους κανόνες της σύγχρονης εθιμοτυπίας.Περαιτέρω, το Τμήμα κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι το ύψος της επίμαχης δαπάνης, εν όψει των συνθηκών πραγματοποίησής της, δεν υπερβαίνει το προσήκον μέτρο.

Δυνατότητα ή μη χορήγησης άδειας διδασκαλίας σε Α.Ε.Ι. του εξωτερικού, σε Επίκουρο Καθηγητή Ελληνικού Α.Ε.Ι.Οι Καθηγητές των Ελληνικών Α.Ε.Ι. μπορούν, κατ’ άρθρο 26 παρ.3 του ν. 4009/2011, να απασχοληθούν σε Α.Ε.Ι. του εξωτερικού, κατ’ ανώτατο χρονικό όριο, μέχρι έξι μήνες ανά ακαδημαϊκό και όχι ημερολογιακό έτος και, συνεπώς, είναι δυνατή η χορήγηση της άδειας διδασκαλίας σε Α.Ε.Ι. του εξωτερικού κατά το χειμερινό εξάμηνο του ακαδημαϊκού έτους 2015-2016 στον Επίκουρο Καθηγητή, σε αίτημα του οποίου αφορά το ερώτημα. (ομοφ.)

«Αποστολή της αριθμ.236/2010 γνωμοδότησης Ν.Σ.Κ.» Σύμφωνα με την ανωτέρω γνωμοδότηση O νόμος 3316/05 ρυθμίζει πλήρως το αντικείμενο της ανάθεσης και εκτέλεσης των συμβάσεων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του, ορίζοντας τις σχετικές διαδικασίες ανάθεσης στα άρθρα 5 έως 9, ενώ στο άρθρο 10 περιέχει τις επιτρεπόμενες παρεκκλίσεις και εξαιρέσεις από τον κανόνα της ανάθεσης των συμβάσεων με ανοιχτές και κλειστές διαδικασίες. Συγκεκριμένα στο άρθρο 10 ρυθμίζονται οι περιπτώσεις που επιτρέπεται η ανάθεση με διαπραγμάτευση, είτε με προηγούμενη δημοσίευση πρόσκλησης (παρ.1), είτε χωρίς προηγούμενη δημοσίευση πρόσκλησης (παρ.2). Σύμφωνα με την νομολογία του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΔΕΚ), οι διατάξεις περί ανάθεσης των συμβάσεων με διαπραγμάτευση αποτελούν εξαιρετικό δίκαιο και πρέπει ως εκ τούτου να ερμηνεύονται στενά (βλέπετε ΕΣ/1/Οδ/Πρ., Γν.Ν.Σ.Κ. 470/07 και εκεί αναφερόμενες ενδεικτικά, αποφάσεις ΔΕΚ επί των υποθέσεων C-24/91, Επιτροπή κατά Ισπανίας C-318/94 Επιτροπή κατά Γερμανίας κ.ο.κ.).

Επιχορηγήσεις: Με τα δεδομένα αυτά, δε συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις για την επιχορήγηση του ως άνω σωματείου από τον Δήμο ......, διότι δεν αποδεικνύεται ότι οι εκδηλώσεις για τις οποίες ζητείται η οικονομική ενίσχυση έχουν προεχόντως πολιτιστικό χαρακτήρα. Ειδικότερα, ούτε η εκδήλωση για την ιατρική ενημέρωση, με προφανή επιστημονικό σκοπό, ούτε η κοπή βασιλόπιτας, που συμβάλλει προεχόντως στην ψυχαγωγία και στη σύσφιξη των δεσμών μεταξύ των μελών του σωματείου, συνιστούν εκδηλώσεις με πολιτιστικό χαρακτήρα που ενισχύονται νομίμως από το δημοτικό ταμείο, ενώ, περαιτέρω δεν αποδεικνύεται το πολιτιστικό περιεχόμενο των υπό δημιουργία ημερολογίων. Επιπροσθέτως, δεν προκύπτει πολιτιστικός χαρακτήρας της επίδειξης μόδας, καθόσον από τα προσκομισθέντα στοιχεία δεν αποδεικνύεται ο συγκεκριμένος σκοπός που θα εξυπηρετηθεί από τα έσοδά της. 

Παροχή υπηρεσιών:ΕΚΠΡΟΘΕΣΜΗ ΕΚΔΟΣΗ ΠΑΡΑΣΤΑΤΙΚΟΥ..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει, κατ’ αντιστοιχία προς τους προβληθέντες λόγους διαφωνίας της Επιτρόπου, τα ακόλουθα: α) η εκ μέρους της Διαδημοτικής Επιχείρησης ΧΥΤΑ ... εκπρόθεσμη έκδοση του εκ του νόμου απαιτούμενου φορολογικού στοιχείου (τιμολογίου) δύναται μεν να επισύρει την επιβολή των προβλεπόμενων κυρώσεων εκ μέρους των αρμοδίων φορολογικών αρχών, δεν άγει όμως σε ακυρότητα του τιμολογίου, και κατά συνέπεια δεν καθιστά μη νόμιμη ή ανύπαρκτη την αξίωση της δικαιούχου επιχείρησης, αφού το τιμολόγιο εξακολουθεί να αποτελεί νόμιμο δικαιολογητικό εκκαθάρισης και ενταλματοποίησης της σχετικής δαπάνης, β) κατά τα επίμαχα  έτη 2004-2007 ο Δήμος ... δεν πραγματοποίησε  δαπάνες που να σχετίζονται με την καταβολή είτε του ιδρυτικού κεφαλαίου, είτε των αναλογούντων σ΄αυτόν τελών απόρριψης απορριμμάτων συνεπώς δεν ήταν απαραίτητη η έκδοση πράξης ανάληψης υποχρέωσης, η οποία, σε κάθε περίπτωση, εκδόθηκε πριν από το κρίσιμο χρονικό σημείο πραγματοποίησης της δαπάνης από τον Δήμο ..., κατά το έτος 2011, γ) δεδομένου ότι τόσο η υποχρέωση καταβολής ιδρυτικού κεφαλαίου όσο και η υποχρέωση καταβολής τέλους απόρριψης απορριμμάτων (καθοριζόμενο από την επιχείρηση) στον συμμετέχοντα στον ΧΥΤΑ Δήμο ... προκύπτει με σαφήνεια από τη συστατική πράξη της διαδημοτικής επιχείρησης, δεν απαιτούνταν για τα κρίσιμα έτη οι επιμέρους αποφάσεις ανάθεσης υπηρεσιών και οι σχετικές αυτών συμβάσεις, δ) κατά παραδοχή του σχετικού λόγου διαφωνίας της Επιτρόπου, σε κάθε περίπτωση οι οφειλές του τέως Δήμου ... για τέλη απόρριψης απορριμμάτων ετών 2004 και 2005 έχουν υποπέσει στην πενταετή παραγραφή του άρθρου 90 παρ. 1 του ν.2362/1995. (...)Κατ’ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το κρίσιμο χρηματικό ένταλμα δαπάνη, παρίσταται μη νόμιμη και μη κανονική, κατά παραδοχή των τετάρτου και  έκτου λόγων διαφωνίας των Επιτρόπων συνεπώς, αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Η θεσπιζόμενη με την ειδική διάταξη του άρθρου 269 παρ. 1 του π.δ/τος 410/1995 ρύθμιση (βλ. και ομοίου περιεχομένου διάταξη του άρθρου 209 παρ.3 του ν.3463/2006 «Κύρωση του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων», ΦΕΚ Α΄ 114) εισάγει μόνιμη και διαχρονική παρέκκλιση από τις ισχύουσες αλλά και τις μελλοντικές διατάξεις, οι οποίες ρυθμίζουν γενικά τις διαδικασίες ανάθεσης μελετών, υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις: 1) Ο αναθέτων φορέας έχει συγκεκριμένη ιδιότητα, πρόκειται δηλαδή περί δήμου ή κάποιου άλλου από τα περιοριστικά αναφερόμενα στη διάταξη αυτή νομικά πρόσωπα και 2) η προεκτιμώμενη και τελική αμοιβή του μελετητή δεν υπερβαίνει ένα συγκεκριμένο χρηματικό όριο. Με τη διάταξη αυτή εισάγονται παρεκκλίσεις από το ισχύον κατά τον κρίσιμο χρόνο ανάθεσης της μελέτης γενικό νομικό πλαίσιο περί ανάθεσης μελετών (ν.716/21977), όπως η δυνατότητα απευθείας ανάθεσης της εκπόνησης μελέτης, η επιλογή μελετητή χωρίς δεσμεύσεις από τις τάξεις των πτυχίων και η αποδέσμευση από την εφαρμογή του κώδικα αμοιβών μηχανικών (π.δ.696/1974), δεδομένου ότι η προεκτιμηθείσα είναι και η οριστική αμοιβή του μελετητή, η οποία δεν εξαρτάται από τις ποσότητες εργασιών που προκύπτουν από τον προϋπολογισμό του έργου. Σκοπός της ως άνω διάταξης είναι η διευκόλυνση των περιοριστικά αναφερόμενων σε αυτή φορέων, μεταξύ των οποίων και οι δήμοι, στην ανάθεση και εκπόνηση μελετών με πολύ μικρό οικονομικό αντικείμενο, λαμβανομένης υπόψη της ιδιαίτερης φύσης των μελετών των εν λόγω φορέων και της αδυναμίας των τεχνικών τους υπηρεσιών να εφαρμόσουν τις πολύπλοκες και χρονοβόρες γενικές διατάξεις, οι οποίες ρυθμίζουν τις σχετικές διαδικασίες (βλ. Πράξεις VII Τμήματος Ελ.Συν. 134, 273/2007, καθώς και 1620/2007 Σ.τ.Ε.).

Kαταβολή της συμφωνηθείσης αμοιβής για την παροχή υπηρεσιών στο πλαίσιο προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του προαναφερθέντος ο.τ.α. και του ανωτέρω ν.π.δ.δ. και αντικείμενο τη μελέτη της ενεργειακής συμπεριφοράς των κτιρίων των υφιστάμενων δημόσιων σχολικών κτιρίων πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης του Δήμου(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η οι ως άνω ανατεθείσες στο Τ.Ε.Ι. ...... υπηρεσίες δεν εμπίπτουν στην έννοια του ερευνητικού προγράμματος, καθόσον δεν τις χαρακτηρίζει το στοιχείο της πρωτοτυπίας, αλλά πρόκειται για σύνολο μελετών (μελετών υφιστάμενης κατάστασης, αποτύπωσης των ενεργειακών δεδομένων, μελετών ενεργειακής απόδοσης και προμελετών ενεργειακής αναβάθμισης, τεχνικών μελετών), που εξυπηρετούν συγκεκριμένο και ειδικό αντικείμενο και εξαντλούνται στην εφαρμογή τους αυτή, για την ανάθεση των οποίων τυγχάνουν εφαρμογής οι διατάξεις του ν. 3316/2005. Ειδικότερα, και παρά τα αντιθέτως υποστηριζόμενα από το Δήμο ......, από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν αποδεικνύεται η πρωτοτυπία του παραχθέντος από το Τ.Ε.Ι. επιστημονικού έργου, λαμβάνοντας ιδιαίτερα υπόψη ότι το παραδοτέο αντικείμενο της επίμαχης προγραμματικής σύμβασης δεν αποκλίνει, ουσιωδώς, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας από το παραδοτέο αντικείμενο, στο πλαίσιο συνήθους σύμβασης ανάθεσης εκπόνησης μελετών, κατά τις διατάξεις του ν.3316/2005. Επιπροσθέτως, σύμφωνα με τα προεκτεθέντα, η προσφυγή στις εξαιρετικές διατάξεις του άρθρου 100 του ν. 3852/2010  και συνακόλουθα η χρησιμοποίηση του οχήματος της προγραμματικής σύμβασης προϋποθέτει την αδυναμία ανάθεσης υπηρεσιών με άλλο τρόπο, αντιθέτως, εν προκειμένω, και παρά τη δυνατότητα ανάθεσης μελετητικών υπηρεσιών σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.3316/2005, η επίμαχη προγραμματική σύμβαση συνιστά, κατ’ επίφαση σύμβαση του άρθρου 100 του ν.3852/2010, υποκρύπτουσα ανάθεση συνήθων μελετών διεπόμενων από τις διατάξεις του ν.3316/2005, οι οποίες, μη νομίμως ανατίθενται απευθείας, διότι δεν    συντρέχουν, εν προκειμένω, οι προβλεπόμενες στο άρθρο 10 του ν.3316/2005 προϋποθέσεις της απευθείας ανάθεσης μελέτης, χωρίς τη  διενέργεια διαγωνιστικής διαδικασίας και χωρίς δημοσίευση  σχετικής προκήρυξης. Επιπροσθέτως το αντισυμβαλλόμενο ΤΕΙ, δεν διέθετε Μηχανικό ικανό για την εκπόνηση των συγκεκριμένων μελετών, εγγεγραμμένο στο μητρώο Επιθεωρητών, οπότε και υποχρεώθηκε να αναθέσει την εκπόνηση του συνόλου του αντικειμένου της υπό κρίση σύμβασης σε εξωτερικό συνεργάτη, ιδιώτη μηχανικό. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το κρίσιμο χρηματικό ένταλμα δαπάνη, παρίσταται μη νόμιμη, συνεπώς αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί