Ερμηνευτική εγκύκλιος του π . δ . 242/1996-Kαθορισμός προϋποθέσεων ,διαδικασία και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για τις εκμισθώσεις ,μισθώσεις , εκποιήσεις , αγορές , δωρεές κλπ των ακινήτων και κινητών πραγμάτων των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων .

ΜΙΣΘΩΣΕΙΣ - ΜΙΣΘΩΜΑΤΑ.Μηχανημάτων - Οχημάτων:Μη νόμιμη η καταβολή ποσού από ΔΕΥΑ σε ιδιοκτήτες βαρέων οχημάτων - μηχανημάτων έργων για την μίσθωση των ως άνω κινητών πραγμάτων και την παροχή υπηρεσιών χειριστού αυτών, καθόσον προκύπτει ότι πρόκειται για συμβάσεις μίσθωσης κινητών πραγμάτων, για τη σύναψη των οποίων δεν τηρήθηκαν οι διατάξεις του Κανονισμού της ΔΕΥΑ, του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων και του κατ' εξουσιοδότηση αυτού εκδοθέντος π.δ./τος 270/1981 (ΦΕΚ Α 77/1981), τις οποίες η Δ.Ε.Υ.Α., ως κοινωφελής επιχείρηση, όφειλε να τηρεί

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας Πράξεως το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι : Α) Ενόψει    της κατάργησης των ειδικών διατάξεων περί μίσθωσης κινητών πραγμάτων       εκ μέρους των Δήμων, με το άρθρο 67 του Ν. 4257/2014, η αμιγής σύμβαση μίσθωσης κινητού πράγματος (π.χ. οχήματος) συνιστά σύμβαση προμήθειας και ρυθμίζεται από τις οικείες περί προμηθειών διατάξεις, ενώ η μικτή σύμβαση μίσθωσης πράγματος και παροχής υπηρεσιών οδηγού - χειριστή συνιστά σύμβαση προμήθειας και παροχής υπηρεσιών, για την οποία,            κατ’ εφαρμογή του άρθρου 1 παρ.2 του Ν. 2286/1995, σημασία για το νομικό χαρακτηρισμό αυτής έχει το υπέρτερο οικονομικό αντικείμενο αυτών.  Δεδομένου δε ότι στις ως άνω συμβάσεις δεν προσδιορίζεται παντάπασι η αξία της αμοιβής των χειριστών των οχημάτων και ότι, κατά τα διδάγματα της       κοινής πείρας αυτή υπολείπεται σημαντικά της μίσθωσης των οχημάτων,             η όλη σύμβαση χαρακτηρίζεται ως σύμβαση προμήθειας εκ του υπέρτερου οικονομικού αντικειμένου της σύμβασης μίσθωσης οχήματος, Β) Οι ως άνω συμβάσεις, οι οποίες ανατέθηκαν απευθείας στις 17.7.2014, μετά την κατάργηση, στις 14.4.2014, των ειδικών διατάξεων περί μισθώσεως          κινητών πραγμάτων εκ μέρους του Δήμου, χαρακτηριζόμενες ως συμβάσεις προμήθειας, κατά τα αμέσως προηγουμένως εκτεθέντα, δεν είναι νόμιμες       διότι : α) σε ότι αφορά στη μίσθωση του φορτωτή από τον ….το ποσό της οικείας σύμβασης υπερβαίνει, αυτοτελώς, το όριο (15.00,00 ευρώ) μέχρι του οποίου είναι επιτρεπτή η απευθείας ανάθεσης προμηθειών και            β) όλες οι συμβάσεις του αναφέρονται σε μισθώσεις βαρέων οχημάτων για      την εκτέλεση χωματουργικών εργασιών (εξ ου και όλοι οι ανάδοχοι είναι ιδιοκτήτες οχημάτων και έχουν ως επαγγελματική δραστηριότητα την εκτέλεση χωματουργικών εργασιών), υπεγράφησαν την ίδια ημέρα  (17.7.2014) και         το σύνολο των αναγκών που καλύφθηκε με τις ως άνω μισθώσεις, αφορούν,     σε όμοιες ή ομοειδείς κατηγορίες (εκσκαφές, φορτώσεις χωμάτων, επιστρώσεις κ.λπ.).

Μίσθωση  επιβατικών αυτοκινήτων(..) Από το συνδυασμό των διατάξεων του άρθρου 199 παρ. 2 και 3 του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα (ν. 3463/2006), της 5100/1600/10.4.1984 απόφασης του Υπουργού Προεδρίας της Κυβέρνησης «Καθορισμός διαδικασίας μίσθωσης ιδιωτικών αυτοκινήτων από Δημόσιες Υπηρεσίες και τις υπηρεσίες που αναφέρονται ή εμπίπτουν στις διατάξεις του άρθρου 1 του Ν.Δ.2396/1953» (ΦΕΚ Β΄, 387), του άρθρου 1 παρ. 1 περ. 10 και 14 του ν. 2647/1998 «Μεταβίβαση αρμοδιοτήτων στις Περιφέρειες και την Αυτοδιοίκηση και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α΄ 237) καθώς και των άρθρων 3 παρ. 3 και 5 παρ. 4 του π.δ. 270/1981 «Όργανα, διαδικασίες, όροι δημοπρασίας εκποίησης – εκμίσθωσης Ο.Τ.Α.» (ΦΕΚ Α΄, 77) το οποίο εκδόθηκε κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 194 του ν.1065/1980, συνάγεται ότι, καταρχήν, για την εκ μέρους των Δήμων μίσθωση κινητού πράγματος διεξάγεται μειοδοτική δημοπρασία, στην οποία κριτήριο κατακύρωσης είναι αυτό της χαμηλότερης τιμής (βλ. Πράξεις VII Τμ. 47/2007, 293/2007, 321/2010). Επιτρέπεται, εξαιρετικώς, η με απευθείας συμφωνία -χωρίς δηλαδή να τηρηθεί η ως άνω διαδικασία- μίσθωση κινητού πράγματος, αφενός μεν στην περίπτωση που η δημοπρασία δεν είχε αποτέλεσμα, οπότε απαιτείται αιτιολογημένη απόφαση του οικείου δημοτικού συμβουλίου, αφετέρου δε, με απόφαση του δημάρχου, στην περίπτωση που πρόκειται για μίσθωση διάρκειας τριών (3) το πολύ μηνών (βλ. πράξη VII Τμ. 321/2010, 155/2008, 174/2007). Στην τελευταία αυτή περίπτωση, εάν η μίσθωση αφορά στο ίδιο αντικείμενο δεν δύναται αυτή να επαναληφθεί μέσα στο ίδιο έτος, διότι άλλως θα καταστρατηγούνταν με τον τρόπο αυτό οι διατάξεις που επιβάλλουν τις τακτικές διαγωνιστικές διαδικασίες. Τέλος, προηγούμενη έγκριση από το Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας απαιτείται μόνο στην περίπτωση μίσθωσης αυτοκινήτων δημόσιας χρήσης για τη μεταφορά προσώπων, υλικών κ.λπ., όχι δε και στην περίπτωση μίσθωσης αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης για τις ανάγκες των υπηρεσιών τους.(...) Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα κρίνει, κατά παραδοχή του δεύτερου λόγου διαφωνίας της Επιτρόπου, ότι ο Δήμος Αθηναίων μη νομίμως προέβη, χωρίς την προηγούμενη διενέργεια δημοπρασίας, στην με απευθείας συμφωνία μίσθωση των ως άνω αυτοκινήτων. Τούτο δε διότι οι επίμαχες μισθώσεις συνιστούν απλές μισθώσεις κινητών πραγμάτων, που διέπονται από τις διατάξεις του άρθρου 199 του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα, σύμφωνα με τις οποίες, κατά τα προεκτεθέντα, η απευθείας μίσθωση κινητών επιτρέπεται είτε με απόφαση του δημάρχου για χρονικό διάστημα μέχρι τριών μηνών είτε με αιτιολογημένη απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, εφόσον όμως απέβη άκαρπη η διενεργηθείσα δημοπρασία. Εξάλλου, οι ως άνω συμβάσεις δεν συνιστούν συμβάσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης για τις οποίες, κατά το άρθρο 193 του ιδίου Κώδικα, εφαρμόζονται οι περί προμηθειών διατάξεις, δοθέντος ότι στο περιεχόμενο αυτών δεν διαλαμβάνεται όρος για ελάχιστη τριετή χρονική διάρκεια ούτε για το δικαίωμα του μισθωτή περί αγοράς του μισθωθέντος πράγματος ή ανανέωσης της σύμβασης και οι οποίες δεν προκύπτει ότι υποβλήθηκαν στις διατυπώσεις δημοσιότητας του ν.1665/1986. Αντιθέτως, ως αβάσιμος κρίνεται ο πρώτος λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου, δεδομένου ότι η έγκριση της μίσθωσης αυτοκινήτων από το Γ.Γ. Περιφέρειας προβλέπεται, κατά τα ανωτέρω, σε περιπτώσεις μίσθωσης Δ.Χ. και όχι Ι.Χ., ως εν προκειμένω, αυτοκινήτων. Ωστόσο, το Τμήμα κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Δήμου Αθηναίων δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων, αλλά συγγνωστώς υπέλαβαν ότι, ενόψει της μη έγκαιρης ολοκληρώσεως των διαδικασιών του διαγωνισμού χωρίς υπαιτιότητα του Δήμου, μπορούσαν νομίμως να προβούν στις ως άνω απευθείας αναθέσεις και συνακόλουθα στη διενέργεια των ελεγχόμενων δαπανών. Επομένως, τα υπό κρίση χρηματικά εντάλματα θα μπορούσαν να θεωρηθούν λόγω συγγνωστής πλάνης εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2011, σε βάρος των πιστώσεων του προϋπολογισμού του οποίου εκδόθηκαν.

Καταβολή αμοιβής για την εκτέλεση των εργασιών συλλογής δεδομένων για το γεωγραφικό πληροφοριακό σύστημα Δήμου(....). Ο Κώδικας Δήμων και Κοινοτήτων, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 3463/2006 «Κύρωση του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων» (ΦΕΚ Α΄ 114) ορίζει, στην παράγραφο 2 του άρθρου 209, ότι: «Η παροχή των κάθε είδους υπηρεσιών προς τους φορείς της προηγούμενης παραγράφου (συμπεριλαμβάνονται και οι Δήμοι), πλην αυτών που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ν. 3316/2005 (ΦΕΚ 42 Α΄), ρυθμίζεται με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται ύστερα από πρόταση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Οικονομίας και Οικονομικών», στην παράγραφο 9 του ιδίου ως άνω άρθρου, η οποία προστέθηκε με το άρθρο 20 παρ. 13 του ν. 3731/2008 «Αναδιοργάνωση της δημοτικής αστυνομίας και ρυθμίσεις λοιπών θεμάτων αρμοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών» (ΦΕΚ Α΄ 263/23.12.2008), ότι: «Οι Δήμοι (…) δύνανται να αναθέτουν απευθείας ή με συνοπτική διαδικασία (πρόχειρο διαγωνισμό) παροχή υπηρεσιών, που δεν υπάγονται στις διατάξεις του ν. 3316/2005 (ΦΕΚ 42 Α΄), σύμφωνα με τις προβλέψεις του άρθρου 83 του ν. 2362/1995 (ΦΕΚ 247 Α΄), ως προς τα επιτρεπτά χρηματικά όρια, όπως αυτά καθορίζονται με τις εκάστοτε εκδιδόμενες αποφάσεις του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών. Για την απευθείας ανάθεση απαιτείται απόφαση Δημάρχου (…), χωρίς προηγούμενη απόφαση του συμβουλίου. (…)» και στο άρθρο 273 παρ.1, ότι: «Μέχρι την έκδοση του προεδρικού διατάγματος της παραγράφου 2 του άρθρου 209 οι κάθε είδους υπηρεσίες, εκτός από τις υπηρεσίες που παρέχονται σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3316/2005 (ΦΕΚ 42 Α΄), διενεργούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του π.δ/τος 28/1980 (ΦΕΚ 11 Α΄), με την επιφύλαξη των ειδικών ρυθμίσεων του π.δ./τος 346/1998 (ΦΕΚ 230 Α΄), ως ισχύει». Σύμφωνα δε με το άρθρο 70 παρ. 1 του π.δ/τος 28/1980 «Περί εκτελέσεως έργων και προμηθειών Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοικήσεως» (ΦΕΚ Α΄ 11) «Αι διατάξεις του παρόντος εφαρμόζονται γενικώς και κατ’ αναλογίαν και επί της εκτελέσεως (…), εργασιών (…) των δήμων (…)», ενώ στην παράγραφο 1 του άρθρου 11 του ίδιου π.δ/τος ορίζεται ότι: «Η εκτέλεσις δημοτικών και κοινοτικών έργων και προμηθειών (…) ενεργείται επί τη βάσει (…) της συμβάσεως, συναπτομένης κατόπιν τακτικής δημοπρασίας, πλην των περιπτώσεων, όπου, κατά νόμον, δεν απαιτείται αύτη» και στο άρθρο 12 παρ. 1, ότι: «Δεν επιτρέπεται η κατάτμησις έργων και προμηθειών…». Τέλος, κατ’ εξουσιοδότηση της διάταξης του άρθρου 83 του ν. 2362/95 εκδόθηκε η ισχύουσα, κατά τον κρίσιμο για την παρούσα υπόθεση χρόνο, 35130/739/9.8.2010 απόφαση του Υπουργού Οικονομικών «Αύξηση των χρηματικών ποσών του άρθρου 83 παρ. 1 του ν. 2362/95 για τη σύναψη συμβάσεων που αφορούν προμήθεια προϊόντων, παροχή υπηρεσιών ή εκτέλεση έργων» (ΦΕΚ Β΄ 1291/11.8.2010), στο άρθρο 1 της οποίας ορίζεται ότι: «1. Αναπροσαρμόζουμε τα ποσά για τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων που αφορούν προμήθεια προϊόντων, παροχή υπηρεσιών ή εκτέλεση έργων ως ακολούθως: α) Με απευθείας ανάθεση μέχρι του ποσού των είκοσι χιλιάδων (20.000,00) ευρώ β) Με συνοπτική διαδικασία (πρόχειρο διαγωνισμό) από του ποσού της προηγουμένης περίπτωσης μέχρι του ποσού των εξήντα χιλιάδων (60.000,00) ευρώ. 2. (…) στα ποσά αυτά δεν συμπεριλαμβάνεται ο Φ.Π.Α.». Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται ότι για την ανάθεση εκτέλεσης εργασιών από Ο.Τ.Α., εφόσον ο προϋπολογισμός της σχετικής υπηρεσίας δεν εμπίπτει στα όρια εφαρμογής του κοινοτικού δικαίου (Οδηγία 2004/18/ΕΚ, που ισχύει από 1.2.2006 και ήδη π.δ. 60/2007), εφαρμόζονται, για τις συμβάσεις που έχουν συναφθεί μετά την 1.1.2007, ημερομηνία έναρξης ισχύος του νέου Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα (άρθρο τέταρτο του ν. 3463/2006, ΦΕΚ Α΄ 114) και μέχρι την έκδοση του προεδρικού διατάγματος, που προβλέπεται στην παράγραφο 2 του άρθρου 209 του ως άνω νομοθετήματος, οι διατάξεις του π.δ/τος 28/1980, από τις οποίες προκύπτει ότι για την ανάθεση υπηρεσιών, στην έννοια των οποίων εμπίπτει και η εκτέλεση εργασιών, απαιτείται η διενέργεια δημόσιου ανοικτού μειοδοτικού διαγωνισμού, ώστε να καθίσταται δυνατή, με την προσέλευση μεγάλου ή έστω ικανού αριθμού μειοδοτών, η ανάπτυξη επαρκούς ανταγωνισμού και η διασφάλιση των οικονομικών συμφερόντων των Ο.Τ.Α. με την επιλογή της πλέον συμφέρουσας γι’ αυτούς προσφοράς. Κατ’ εξαίρεση, είναι δυνατή η απευθείας ανάθεση εργασιών με απόφαση του Δημάρχου, όταν η συνολική ετήσια δαπάνη αυτών δεν υπερβαίνει το ποσό των 20.000,00 ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α., όπως και η ανάθεση εργασιών με τη συνοπτική διαδικασία του πρόχειρου διαγωνισμού από το ποσό των 20.000,00 ευρώ μέχρι το ποσό των 60.000,00 ευρώ (βλ. άρθρο 83 του ν. 2362/1995, σε συνδυασμό με τις διατάξεις της 35130/739/2010 Απόφασης του Υπουργού Οικονομικών). Προκειμένου δε να διαπιστωθεί το ύψος του ποσού, στο οποίο ανέρχεται η δαπάνη εκτέλεσης συγκεκριμένων υπηρεσιών και, κατ’ επέκταση, η δυνατότητα απευθείας ανάθεσής τους, λαμβάνεται υπόψη η συνολική δαπάνη που απαιτείται για να καλυφθούν οι ανάγκες του δήμου σε εργασίες στο σύνολό τους, οι οποίες, κατά τα διδάγματα τ

ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΑΜΟΙΒΗΣ:Με τα δεδομένα αυτά, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι μη κανονική, διότι δεν είχε τηρηθεί η προβλεπόμενη διαδικασία έκδοσης απόφασης ανάληψης υποχρέωσης πριν από την πραγματοποίησή της. Δεδομένο όμως  ότι, σύμφωνα με το 1181/6.2.2018 έγγραφο της ΔΕΥΑΚ, από τις 8.9.2015, ημερομηνία κοινοποίησης της 148/2015 πράξης του παρόντος Κλιμακίου, και εφεξής τα αρμόδια όργανά της τηρούν απαρέγκλιτα την ως άνω διαδικασία και αφετέρου ότι για τα οικονομικά έτη 2017 και 2018 έχουν εκδοθεί και αναρτηθεί αυθημερόν στο διαδικτυακό πρόγραμμα «Διαύγεια» οι σχετικές 3/1/2.1.2017 και 4/15/2.1.2018 αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης, τα αρμόδια όργανα της ΔΕΥΑΚ ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων. Περαιτέρω, η ΔΕΥΑΚ αποσκοπούσε στη μίσθωση φορτοεκσκαφέα προκειμένου να εκτελεστούν εργασίες, το είδος και η ποσότητα των οποίων δεν ήταν γνωστά ούτε προσδιορίσιμα κατά το χρόνο κίνησης της σχετικής διαδικασίας, και ως εκ τούτου δεν υφίσταται πλημμέλεια λόγω του ότι στα σχετικά τεύχη λαμβάνει χώρα περιγραφή του προς μίσθωση μηχανήματος και όχι των εργασιών που επρόκειτο να εκτελεστούν με αυτό. Εξάλλου, η κατάργηση με το άρθρο 67 του ν. 4257/2014 του άρθρου 199 παρ. 3 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (ν. 3463/2006, ΦΕΚ Α΄ 114), στο οποίο οριζόταν ότι οι διατάξεις περί εκμίσθωσης κινητών πραγμάτων από τους δήμους εφαρμόζονται ανάλογα και στη μίσθωση κινητών πραγμάτων από αυτούς, δεν έχει την έννοια ότι εφεξής απαγορεύεται η μίσθωση κινητών πραγμάτων από τους δήμους, αλλά ότι εφεξής αυτή διέπεται από τις ισχύουσες περί προμηθειών διατάξεις, σχετικά με την τήρηση των οποίων δεν προβάλλεται πλημμέλεια..Συγγνωστής πλάνη 

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ-ΚΑΤΑΤΜΗΣΗ ΔΑΠΑΝΗΣ :(....) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η επίμαχη προμήθεια των 15 αδειών χρήσης της σουΐτας εφαρμογών γραφείου Microsoft Office 2013 νομίμως ανατέθηκε απευθείας, δεδομένου ότι δεν έχει ομοειδή χαρακτήρα με τις υπόλοιπες προμήθειες του Δήμου κατά το έτος 2014, που παρατέθηκαν παραπάνω. Και τούτο, διότι η προμήθεια αυτή εξυπηρετεί λειτουργικώς διαφορετικό σκοπό, καθόσον προορίζεται για την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό των παρωχημένων εφαρμογών γραφείου, που ήταν εγκατεστημένες στους παλαιούς ηλεκτρονικούς υπολογιστές του Δήμου και όχι στους νέους που αγοράσθηκαν - εφοδιασμένοι με πλήρες και σύγχρονο λειτουργικό σύστημα - με την 37311/17.7.2014 σύμβαση..

Οι προμήθειες κάθε είδους αγαθών ανατίθενται κατά τις διατάξεις περί προμηθειών του Δημοσίου και εκτελούνται σύμφωνα με τον Ενιαίο Κανονισμό Προμηθειών .Ειδικότερα, οι προμήθειες των Ο.Τ.Α. διενεργούνται, κατά κανόνα, κατόπιν δημόσιου ανοικτού διαγωνισμού, ώστε να καθίσταται δυνατή, με την προσέλευση μεγάλου ή έστω ικανού αριθμού μειοδοτών, η ανάπτυξη επαρκούς ανταγωνισμού και η διασφάλιση των οικονομικών συμφερόντων των Ο.Τ.Α. με την επιλογή της πλέον συμφέρουσας για αυτούς προσφοράς. Κατ’ εξαίρεση, είναι δυνατή η προσφυγή στη διαδικασία του πρόχειρου διαγωνισμού, όταν η αξία της προμήθειας δεν υπερβαίνει το ποσό των 60.000,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. ή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης (διαπραγμάτευση), όταν η αξία της προμήθειας δεν υπερβαίνει το ποσό των 15.000,00 ευρώ με Φ.Π.Α. Προκειμένου δε να διαπιστωθεί το ποσό, στο οποίο ανέρχεται η δαπάνη συγκεκριμένης προμήθειας και, κατ’ επέκταση, η δυνατότητα αναθέσεώς της απευθείας, με διαπραγμάτευση, πρόχειρο ή ανοιχτό διαγωνισμό, λαμβάνεται υπόψη η συνολική δαπάνη που απαιτείται για να καλυφθούν οι ανάγκες του δήμου σε αγαθά που, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και τις συναλλακτικές αντιλήψεις θεωρούνται όμοια ή ομοειδή ή που ως εκ της φύσεώς τους, του αντικειμένου τους ή της λειτουργικότητάς τους εντάσσονται σε όμοιες ή παρεμφερείς κατηγορίες αγαθών. Δεν είναι νόμιμος, επομένως, ο επιμερισμός της κατά τα ανωτέρω συνολικής ποσότητας όμοιων ή ομοειδών αγαθών σε περισσότερες μικρότερες ποσότητες ή μερικότερες όμοιες ή ομοειδείς κατηγορίες και στη συνέχεια η απευθείας ανάθεση, με βάση το ύψος της δαπάνης που προκύπτει από την κατάτμηση της συνολικής ποσότητας, καθόσον με τον τρόπο αυτό επιχειρείται η αποφυγή τήρησης της οριζόμενης από τις οικείες διατάξεις διαδικασίας διενέργειας ενιαίου τακτικού δημοσίου ή πρόχειρου διαγωνισμού προμήθειας για τα είδη αυτής (βλ. πράξεις VΙΙ Τμ. 262/2008, 12, 25 και 246/2009, 173, 391/2010, 62/2012 κ.ά.).

Με δεδομένα αυτά και ενόψει του ότι προέχων χαρακτήρας στις σχετικές ως άνω μικτές συμβάσεις προμήθειας ανταλλακτικών οχημάτων διαφόρων κατηγοριών και παροχής υπηρεσιών για την κάλυψη των αναγκών του Δήμου ......, είναι, βάσει της οικονομικής τους αξίας, αυτός της σύμβασης προμήθειας, οι τελευταίες μη νομίμως ανατέθηκαν χωριστά, μετά από κατάτμηση της συνολικής εντελλόμενης με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνης ύψους 27.743,30 ευρώ, χωρίς να τηρηθεί η διαδικασία του πρόχειρου διαγωνισμού κατά παράβαση των σχετικώς αξιουμένων από τις εφαρμοστέες ως άνω διατάξεις, καθόσον η αξία της προμήθειας των, κατά τα ανωτέρω, όμοιων ή ομοειδών αγαθών υπερέβαινε το μέγιστο επιτρεπόμενο για την προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης ποσό των 15.000,00 ευρώ με Φ.Π.Α.. Περαιτέρω, ο προβαλλόμενος από τον Επίτροπο ισχυρισμός, ότι δεν τηρήθηκε εν προκειμένω ούτε η οριζόμενη από τις οικείες διατάξεις διαδικασία διενέργειας ενιαίου τακτικού δημοσίου διαγωνισμού προμήθειας, αφού, όπως προκύπτει από το Ημερολόγιο Ενταλμάτων για τη χρονική περίοδο 1.1.2012 έως 31.12.2012 της Οικονομικής Υπηρεσίας του Δήμου ......, η συνολική δαπάνη για την προμήθεια ανταλλακτικών των οχημάτων του Δήμου κατά το έτος 2012 ανήλθε σε 36.226,59 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α., η οποία, προστιθέμενη με το προαναφερόμενο ποσό των 27.743,30 ευρώ, υπερβαίνει το όριο των 60.000,00 ευρώ πλέον Φ.Π.Α., μέχρι του οποίου είναι επιτρεπτή η προσφυγή στη διαδικασία του πρόχειρου διαγωνισμού, είναι απορριπτέος προεχόντως ως αναπόδεικτος, καθόσον δεν προσκομίζονται τα λοιπά δικαιολογητικά των απαριθμούμενων στο Ημερολόγιο της Οικονομικής Υπηρεσίας του Δήμου χρηματικών ενταλμάτων (αποφάσεις ανάθεσης, πρωτόκολλα παραλαβής, τιμολόγια – δελτία αποστολής κ.λπ.). Κατόπιν τούτων, οι εντελλόμενες με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα είναι μη νόμιμες και αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Προμήθεια αδρανών υλικών(…)Από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων 2286/1995 προκύπτει ότι η προμήθεια κάθε είδους αγαθών από τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) α΄ βαθμού περιλαμβανομένων και των νομικών τους προσώπων και των ιδρυμάτων τους διενεργείται κατά κανόνα κατόπιν δημόσιου ανοικτού διαγωνισμού, ώστε να καθίσταται δυνατή, με την προσέλευση μεγάλου ή έστω ικανού αριθμού μειοδοτών, η ανάπτυξη επαρκούς ανταγωνισμού και η διασφάλιση των οικονομικών συμφερόντων αυτών (Ο.Τ.Α.) με την επιλογή της πλέον συμφέρουσας γι’ αυτούς προσφοράς. Κατ’ εξαίρεση, είναι δυνατή η προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης και της απευθείας ανάθεσης σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, που καθορίζονται ρητά και περιοριστικά από το νόμο, μεταξύ των οποίων και εκείνη όπου η αξία της προμήθειας δεν υπερβαίνει το ποσόν των 15.000,00 ευρώ με Φ.Π.Α.(…) Κατά τη σαφή έννοια της άνω διάταξης, 3463/2006 με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου μπορεί να ανατεθεί απευθείας από τον οικείο Δήμο η τα νομικά πρόσωπα αυτού, σε κοινωφελή ή αναπτυξιακή δημοτική επιχείρηση, η παροχή υπηρεσιών, στις οποίες όμως δεν περιλαμβάνεται και η προμήθεια υλικών, εφόσον συντρέχουν σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις: α) το συμβατικό αντικείμενο είναι συναφές ή συνδέεται με το αντικείμενο της δραστηριότητας της δημοτικής επιχειρήσεως, β) η αξία των υπηρεσιών δεν υπερβαίνει το ποσό των 45.000,00 ευρώ, χωρίς συνυπολογισμό του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας, και γ) η επιχείρηση διαθέτει τα μέσα (προσωπικό, εξοπλισμό κ.λπ.) ώστε να δύναται να εκπληρώσει η ίδια και όχι τρίτα πρόσωπα τις συμβατικές της υποχρεώσεις (βλ. Πρ. VΙΙ Τμ. 212, 349/2009, 192/2007). Τούτο σημαίνει ειδικότερα ότι η δημοτική επιχείρηση οφείλει, πέραν των ειδικότερων ρυθμίσεων που προβλέπουν τα σχετικά με τη δραστηριότητά της ζητήματα στο οικείο καταστατικό, να διαθέτει εν τοις πράγμασι, τα αναγκαία, ίδια μέσα για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που προκύπτουν από την απευθείας ανάθεση (βλ. πράξη VII Τμ. 376/2010).(…) Περαιτέρω από τις διατάξεις των άρθρων 27, 28 και 29 του ΕΚΠΟΤΑ συνάγεται ότι, όσον αφορά στις προμήθειες των Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού, ο προμηθευτής υποχρεούται να παραδίδει στον οικείο Ο.Τ.Α. τα προς προμήθεια υλικά μέσα στα χρονικά όρια και με τον τρόπο που ορίζει η σύμβαση. Η παραλαβή των ως άνω υλικών γίνεται από επιτροπή παραλαβής, που συγκροτείται για τη συγκεκριμένη κάθε φορά προμήθεια με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, η οποία, κατόπιν ποσοτικού και ποιοτικού ελέγχου αυτών, ανάλογα δε με το αποτέλεσμα αυτού, συντάσσει πρωτόκολλο οριστικής παραλαβής – όταν τα υλικά ανταποκρίνονται στους όρους της σύμβασης - ή απόρριψης – όταν τα υλικά παρουσιάζουν ουσιώδεις αποκλίσεις ή δεν ανταποκρίνονται στους όρους της σύμβασης. Το πρωτόκολλο οριστικής παραλαβής, με το οποίο πιστοποιείται κατά τα ως άνω η παραλαβή των υλικών και η εκπλήρωση από τον αντισυμβαλλόμενο των συμβατικών του υποχρεώσεων, αποτελεί μεταξύ άλλων, απαραίτητο κατά νόμο δικαιολογητικό εκκαθάρισης και εξόφλησης της εντελλόμενης δαπάνης (πρβλ. πράξη VII Τμ. 36/2011).(…) Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η απευθείας ανάθεση από το Δήμο ..... της ανωτέρω προμήθειας στη ..... είναι μη νόμιμη. Και τούτο διότι, η προμήθεια υλικών και πάσης φύσεως αγαθών δεν εμπίπτει στις διατάξεις του άρθρου 268 του ΔΚΚ, που αναφέρεται αποκλειστικά στην παροχή υπηρεσιών και, ως εκ τούτου, κρίσιμο για την εφαρμογή της διαδικασίας της απευθείας ανάθεσης δεν είναι το ανώτατο όριο των 45.000,00 ευρώ που προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου αυτού, αλλά εκείνο των 15.000,00 ευρώ που προβλέπεται από τις διατάξεις της 27319/18.7.2002 κοινής απόφασης των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Ανάπτυξης

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εκτέλεση των παραπάνω εργασιών μη νομίμως ανατέθηκε σε ιδιώτες, καθόσον αυτές εμπίπτουν στα καθήκοντα και τις αρμοδιότητες του προσωπικού του ανωτέρω Δήμου, και συγκεκριμένα του Τμήματος Ηλεκτρομηχανολογικών Έργων, όπως προκύπτει από τον Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας αυτού, και ως εκ τούτου δεν δικαιολογείται η προσφυγή σε τρίτους για την εκτέλεσή τους και η διενέργεια εκ του λόγου αυτού πρόσθετων δαπανών. Περαιτέρω, το αντικείμενο των υπό κρίση συμβάσεων δεν απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις και εμπειρία, γεγονός που δεν αμφισβητεί και ο Δήμος με το έγγραφο επανυποβολής, καθόσον, πρόκειται για συνήθεις και απλές ηλεκτρολογικές εργασίες, οι οποίες μάλιστα δεν ανέκυψαν αιφνιδίως, αλλά μπορούσαν να έχουν ενταχθεί σε προγραμματισμό, έτσι ώστε να επιτευχθεί η εκτέλεσή τους, ακόμα και σταδιακά, από το υπηρετούν προσωπικό, του οποίου όλες οι προβλεπόμενες από τον Ο.Ε.Υ. θέσεις είναι καλυμμένες.(..)Περαιτέρω, οι εντελλόμενες δαπάνες δεν είναι νόμιμες, και για το λόγο ότι οι εκτελεσθείσες εργασίες έχουν, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και τις συναλλακτικές αντιλήψεις, ομοειδές αντικείμενο, η δε συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη για την εκτέλεσή τους, ανερχόμενη στο συνολικό ποσό των 40.000,00 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), υπερβαίνει το τιθέμενο με την ως άνω υπουργική απόφαση όριο των 20.000,00 ευρώ, μέχρι το οποίο επιτρέπεται η απευθείας ανάθεση αυτών. Ως εκ τούτου, μη νομίμως ανατέθηκαν απευθείας, κατόπιν κατάτμησης της σχετικής δαπάνης.