Ζητείται η ανάκληση της 931/2022 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής – τροποποιητικής σύμβασης του έργου του Δήμου Ηρακλείου με τίτλο «Αποκαταστάσεις διανοίξεων Δήμου ....»Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Δικαστήριο κρίνει ότι ορθώς έγινε δεκτό με την προσβαλλόμενη Πράξη ότι στην προκειμένη περίπτωση δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις των άρθρων 132 και 156 του ν. 4412/2016, όπως ισχύουν για τη νόμιμη σύναψη της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης. Και τούτο διότι, το αρχικό έργο, έχοντας ως αντικείμενο, κατά τη γενική περιγραφή που περιέχεται στην οικεία μελέτη, την διάνοιξη δρόμων και κατασκευή μικρών τεχνικών έργων ή τοιχίων αντιστήριξης σε μη αρχικώς προσδιορισμένα σημεία του Δήμου Ηρακλείου, αλλά εκεί όπου θα υποδειχθεί από την αναθέτουσα Αρχή με βάση τις εκάστοτε περιστάσεις καθώς και τις ανάγκες αντιμετώπισης κατολισθήσεων, δεν αποτελεί ενιαίο έργο με λειτουργική και οικονομική αυτοτέλεια, αλλά τούτο συντίθεται από τόσα επιμέρους, αυτοτελή μεταξύ τους, έργα όσες οι μεμονωμένες (σημειακές) επεμβάσεις στις οποίες καθ΄υπόδειξη της αναθέτουσας Αρχής, οφείλει να προβεί η ανάδοχος εταιρεία.Για τους λόγους αυτούςΑπορρίπτει την από 22.12.2022 (Α.Β.Δ. 8344/22.12.2022) προσφυγή ανάκλησης του Δήμου Ηρακλείου και την υπέρ αυτής ασκηθείσα από 16.1.2023 έγγραφη παρέμβαση της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «…» και διακριτικό τίτλο «….Α.Ε».Δεν ανακαλεί την 931/2022 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ζητείται η ανάκληση της 1/2022 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης μεταξύ της προσφεύγουσας Περιφέρειας και της παρεμβαίνουσας ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «…» και τον διακριτικό τίτλο «…», συμβατικής δαπάνης 493.493,18 ευρώ, για την εκτέλεση του έργου «Αντιμετώπιση απρόβλεπτων προβλημάτων οδικής ασφάλειας στο επαρχιακό οδικό δίκτυο Π.Ε. Αχαΐας για την τριετία 2019-2021».(....)Εξάλλου, οι εργασίες που περιγράφονται αποσκοπούν στην πάγια και διαρκή ανάγκη να συντηρείται σταθερά το ανωτέρω οδικό δίκτυο και να αίρονται οι ανακύπτουσες φθορές, βλάβες και ανάγκες, ανεξάρτητα από την αιτία στην οποία οφείλονται (φυσικά φαινόμενα ή ανθρώπινες ενέργειες και τεχνικούς παράγοντες), ώστε να καθίσταται αυτό αδιαλείπτως λειτουργικό και ασφαλές και, ως εκ τούτου, οι εργασίες της επίμαχης συμπληρωματικής σύμβασης είναι αυτοτελείς και η σύμβαση αυτή δεν συμπληρώνει το αντικείμενο της αρχικής σύμβασης, αλλά αντιθέτως αφορά στην εκτέλεση των αυτών – χρονικά επαναλαμβανόμενων και αδιαλείπτως εκτελεστέων - εργασιών σε διάδοχο χρόνο μετά την εξάντληση του συμβατικού του αντικειμένου. Εκ τούτων παρέπεται, ότι η φύση του ανατεθέντος και εκτελούμενου έργου είναι ασύμβατη με την έννοια των συμπληρωματικών εργασιών (βλ. την πάγια επί του θέματος νομολογία του Δικαστηρίου αποφ. 285/2012, 6064/2015, 445/2018, 458/2018, 527/2018, 1011/2018 VI Tμ. ΕλΣυν) και, συνεπώς, οι περί του αντιθέτου ισχυρισμοί της υπό κρίση προσφυγής και παρέμβασης περί ενιαίου σκοπού του έργου και περί δυνατότητας τελειοποίησης αυτού μέσω της σύναψης της συμπληρωματικής σύμβασης είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι. Απορρίπτει την από 24.1.2022 (Α.Β.Δ. ....) προσφυγή ανάκλησης της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας.

ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΜΕΙΖ.ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1311/2022

 

 

ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ – EYΠΡΕΠΙΣΜΟΣ ΤΑΦΡΩΝ, ΠΡΑΝΩΝ.(...)Κατά συνέπεια, όπως βασίμως αναδεικνύεται με την προσβαλλόμενη, δεν προσκομίζονται στοιχεία αποδεικνύοντα τη σύνδεση του συνόλου των θέσεων της συμπληρωματικής σύμβασης με τις επικαλούμενες ακραίες βροχοπτώσεις, δεν αιτιολογούνται επαρκώς οι σημαντικές προμετρικές αποκλίσεις μεταξύ κύριας και συμπληρωματικής σύμβασης, ούτε δικαιολογείται ο καθορισμός διετούς διάρκειας της τελευταίας. Εν κατακλείδι, λαμβανομένων υπόψη ως καθοριστικών στοιχείων κρίσης α) της συμπερίληψης στην αρχική σύμβαση και εργασιών οφειλόμενων σε έκτακτες καιρικές συνθήκες, β) των αμφιβολιών ως προς τον προσδιορισμό των θέσεων παροχής συμπληρωματικών εργασιών, γ) της ομοιότητας της φύσης των αρχικών και των συμπληρωματικών εργασιών, δ) της εγγενούς αδυναμίας διαχωρισμού αυτών σε περίπτωση σύμπτωσης αρχικών και συμπληρωματικών θέσεων επέμβασης, και ε) της μεγάλης διάρκειας της συμπληρωματικής σύμβασης, η απόφαση σύναψης της οποίας ελήφθη σε χρόνο κατά τον οποίο η αρχική σύμβαση, διάρκειας δύο ετών, διήνυε  μόλις τον όγδοο μήνα εκτέλεσής της, το Δικαστήριο κρίνει ότι δεν είναι δυνατή εν προκειμένω η σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης ούτε επί τη βάσει της περ. γ΄ της παρ. 1 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016, λόγω συνδρομής απρόβλεπτων περιστάσεων η οποία τίθεται ως νομική βάση στην απόφαση έγκρισης σύναψης της συμπληρωματικής σύμβασης ούτε επί τη βάσει της περ. β΄ της παρ. 1 του ιδίου άρθρου, στην οποία φέρεται ότι ανάγεται εκ των υστέρων η προσφεύγουσα με τον παρατεθέντα στη σκέψη 11 υπό στοιχ. θ) ισχυρισμό της περί της αναγκαιότητας των συμπληρωματικών εργασιών για την άρτια ολοκλήρωση του αντικειμένου της σύμβασης. Για τους λόγους αυτούς Απορρίπτει την με ΑΒΔ 744/212.2023 προσφυγή της Περιφέρειας Κρήτης.Δεν ανακαλεί, την 9/2023 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου 

ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΕΛΑΣ.ΟΛΟΜ./1146/2023

1η συμπληρωματική σύμβαση για την ανάθεση  του έργου Διαμόρφωση οδών.(...) Με δεδομένα τα ανωτέρω, το υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Διαμόρφωση οδών άξονα Δικαιοσύνης, Ίδης, Λ. Καλοκαιρινού» αποτελεί τροποποίηση της αρχικώς συναφθείσας μεταξύ του Δήμου Ηρακλείου και της εργοληπτικής επιχείρησης «…» σύμβασης. Περαιτέρω, η αξία της ελεγχόμενης 1ης συμπληρωματικής σύμβασης, ποσού 95.671,41 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α. και αναθεώρηση, ανέρχεται σε ποσοστό 6,63% της αξίας της αρχικής σύμβασης, δηλαδή είναι κατώτερη των σωρευτικώς τιθέμενων ορίων του άρθρου 5 του ν.4412/2016 και του 15% της αξίας της αρχικής σύμβασης (αρχική συμβατική δαπάνη χωρίς Φ.Π.Α. και αναθεώρηση 1.442.550,39 Χ 15% = 216.382,56 ευρώ). Κατά συνέπεια, η ελεγχόμενη 1η συμπληρωματική σύμβαση εμπίπτει στο ρυθμιστικό πεδίο της παρ. 2 του άρθρου 132 του ν.4412/2016 και, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 2, απαραδέκτως εισάγεται στο Κλιμάκιο για έλεγχο νομιμότητας (βλ. και ΕλΣυν Ολ. Πρακτικά της 16ης Γεν.Συν. της 12.12.2018, όπου και μειοψηφία).Για τους λόγους αυτούςΑπαραδέκτως εισάγεται ενώπιον του Κλιμακίου αυτού για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας το σχέδιο της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου του Δήμου ...«Διαμόρφωση οδών άξονα Δικαιοσύνης, Ίδης, Λ. Καλοκαιρινού».

Παροχή Υπηρεσιών:Ζητείται η ανάκληση της 2/2022 Πράξης του Αναπληρωτή Επιτρόπου στην Υπηρεσία Επιτρόπου στην Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμπληρωματικής – τροποποιητικής σύμβασης ανάμεσα στην προσφεύγουσα Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης Αποχέτευσης Μείζονος Περιοχής …. (…) και την παρεμβαίνουσα σύμπραξη μελετητικών γραφείων με αντικείμενο «Τεχνικός Σύμβουλος για την υποβοήθηση της υπηρεσίας στην επίβλεψη του χρηματοδοτούμενου υποέργου: Επέκταση Ε.Ε.Λ. για την υποδοχή των λυμάτων των οικισμών Γ΄ προτεραιότητας Αγριάς και Ν. Αγχιάλου», δαπάνης 94.053,96 ευρώ (εκτός ΦΠΑ), διότι οι ανατιθέμενες με αυτή υπηρεσίες καλύπτονται από το αντικείμενο της αρχικής και κύριας σύμβασης, ως εκ τούτου επέρχεται παραβίαση της αρχής της οικονομικότητας και διότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 337, παράγραφος 1 περίπτωση γ του ν. 4412/2016.(....)Όμως, λαμβάνοντας υπόψη ότι η απασχόληση του συντονιστή και κατά τον τελευταίο μήνα της αρχικής σύμβασης (Μάρτιο 2022) και καθόλη τη διάρκεια της συμπληρωματικής σύμβασης ανέρχεται σε 22 ημέρες (ανθρωποημέρες) μηνιαίως, δηλαδή στον ανώτατο επιτρεπόμενο αριθμό κατ’ άρθρο 187 παρ. 4 του ν. 4412/2016, η αύξηση της απασχόλησης του συντονιστή μηχανικού, δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 132 ημέρες (22 ημέρες * 6 μήνες), ως εκ τούτου, προφανώς εκ παραδρομής, εσφαλμένως στο αντικείμενο της συμπληρωματικής σύμβασης υπολογίζονται 140 ανθρωποημέρες αντί του ορθού των 132. Αυτές οι οκτώ (8) ημέρες (ανθρωποημέρες) απασχόλησης που δεν δικαιολογούνται ως αντικείμενο της συμπληρωματικής – τροποποιητικής σύμβασης πρέπει να αφαιρεθούν και να διορθωθεί αντίστοιχα το οικονομικό αντικείμενό της.Προκειμένου να διενεργηθεί ο προβλεπόμενος από το άρθρο 98 του Σ. και ασκούμενος κατά τα άρθρα 324 και επ. του ν. 4700/2020 προσυμβατικός έλεγχος νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο, ο υπόχρεος φορέας υποβάλλει τον οικείο φάκελο σύμβασης. Το εύρος του ελέγχου συνάπτεται προς τις προϋποθέσεις νομιμότητας που απαιτείται να συντρέχουν για τη σύναψη της σύμβασης. Ο υπόχρεος φορέας υποχρεούται να συμπληρώνει τα στοιχεία που είναι αναγκαία για την πληρότητα του ελέγχου κατά την κρίση του αρμόδιου να ασκήσει τον έλεγχο. Εν προκειμένω, αν και η προσφεύγουσα δεν υπέβαλε τα ζητηθέντα κατά τον έλεγχο στοιχεία, με την προσβαλλόμενη πράξη δεν διαπιστώθηκε έτερος λόγος, πλην των προεκτιθέμενων, για τον οποίο κωλύεται η υπογραφή της εν λόγω συμπληρωματικής σύμβασης, ως εκ τούτου οι ισχυρισμοί αναφορικά προς τα μη υποβληθέντα στοιχεία προβάλλονται αλυσιτελώς και πρέπει να απορριφθούν. Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης και την υπέρ αυτής παρέμβαση.Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμπληρωματικής σύμβασης.

Υπογραφή σχεδίου συμπληρωματικής σύμβασης...Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι συντρέχουν, εν προκειμένω, οι νόμιμες προϋποθέσεις σύναψης της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης, δεδομένου ότι οι επικαλούμενες βλάβες οφείλονται σε απρόβλεπτες περιστάσεις που συνέτρεξαν μετά τη σύνταξη της αρχικής μελέτης και την κατάρτιση της αρχικής σύμβασης. Ειδικότερα, τα επικαλούμενα περιστατικά στο σχολικό συγκρότημα όπου συστεγάζονται το 6ο Νηπιαγωγείο ... και το 1ο Δημοτικό Σχολείο ... (ενανθράκωση σκυροδέματος και οξείδωση οπλισμού), καθώς και στο 2ο-3ο Νηπιαγωγείο ... (κακή κατάσταση θερμομονωτικών στρώσεων), ανάγονται σε φαινόμενα μη ορατά και άρα μη δυνάμενα να διαπιστωθούν μακροσκοπικά προγενέστερα, ήτοι κατά το χρόνο σύνταξης της οικείας μελέτης, τα οποία εκδηλώθηκαν ως προφανείς φθορές μόλις κατά το χρόνο εκτέλεσης της σύμβασης, για το λόγο δε αυτό οι απαιτούμενες για την αντιμετώπισή τους εργασίες δεν συμπεριλήφθηκαν στην αρχική μελέτη και δεν ενσωματώθηκαν στην αρχική σύμβαση. Ομοίως, δε, η αποκόλληση των πολυκαρβονικών φύλλων επιστέγασης του κεντρικού στεγάστρου στο σχολικό συγκρότημα όπου συστεγάζονται το 2ο Νηπιαγωγείο ... και τα 2ο-3ο Δημοτικά Σχολεία ..., η πρόκληση της οποίας στην αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει τον 1ο Α.Π.Ε. συσχετίζεται μάλιστα και με ακραία καιρικά φαινόμενα (πολύ δυνατός αέρας), ανάγεται άμεσα σε μη δυνάμενη να διαπιστωθεί μακροσκοπικά προϋπάρχουσα καταπόνηση της κατασκευής, η οποία δεν είχε εντοπιστεί και αντιμετωπιστεί με τη μελέτη καθόσον αφορούσε σε φθορά, όχι των πολυκαρβονικών φύλλων καθεαυτών, αλλά των συνδέσμων τους. Εξάλλου, απορριπτέοι ως αλυσιτελείς παρίστανται οι ισχυρισμοί του αιτούντος σχετικά με την ανάλωση του κονδυλίου των απροβλέπτων της αρχικής σύμβασης, καθόσον αυτό δεν αφορά στη νομιμότητα της εν προκειμένω ελεγχόμενης υπό σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης αλλά στην εκτέλεση της αρχικής. Ενόψει των ανωτέρω και λαμβανομένων περαιτέρω υπόψη α) της άμεσης ανάγκης εκτέλεσης των ως άνω εργασιών προς αποτροπή κινδύνων για τη σωματική ακεραιότητα και ασφάλεια των χρηστών των κτιρίων, β) της αδυναμίας τεχνικού διαχωρισμού των επίμαχων εργασιών από αυτές της αρχικής σύμβασης, η οποία δε δύναται να θεωρηθεί ολοκληρωμένη και εντέχνως εκτελεσθείσα ούτε οι αρχικές εργασίες (δύνανται) να παραληφθούν και οι χώροι να παραδοθούν προς χρήση, προ της περάτωσης του συνόλου των εργασιών, οι οποίες θα είναι ημιτελείς, άνευ των εργασιών αποκατάστασης της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης, καθώς και γ) της προσκόμισης των 149 και 150/2019 αποφάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου ..., που αφορούν στην τροποποίηση του τεχνικού προγράμματος έτους 2019 και την αναμόρφωση του προϋπολογισμού έτους 2019, ομοίως δε και της 19796/5.8.2019 βεβαίωσης της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου, περί μη εκτέλεσης των εργασιών της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης, το Τμήμα κρίνει ότι πρέπει να γίνει δεκτή η ένδικη αίτηση, να ανακληθεί η προσβαλλομένη και, μη συντρέχοντος πλέον διακωλυτικού λόγου, να επιτραπεί η υπογραφή του σχεδίου της 1ης Συμπληρωματικής Σύμβασης του έργου «ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΣΚΕΥΗ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΩΝ-ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΕΤΟΥΣ 2018-2019», μεταξύ του Δήμου ... και της εταιρείας με την επωνυμία «....» και διακριτικό τίτλο «....».  

Kατασκευή δικτύων ύδρευσης αποχέτευσης- συμπληρωματική σύμβαση:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις 1, 2 και 3 σκέψεις της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι μεταξύ των στοιχείων της διαδικασίας δεν συνυποβάλλεται σχέδιο της προς σύναψη 1ης συμπληρωματικής σύμβασης. Πέραν τούτου όμως, στα στοιχεία του φακέλου δεν περιλαμβάνεται απόφαση της προϊσταμένης αρχής, με την οποία να εγκρίνεται η σύναψη της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης καθώς και η οικεία γνωμοδότηση του Τεχνικού Συμβουλίου. Ακολούθως, στην προκειμένη περίπτωση δεν έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία που προηγείται της σύναψης της συμπληρωματικής σύμβασης, ήτοι δεν στοιχειοθετείται ούτε επιμέρους φάση της ελεγχόμενης από το Ελεγκτικό Συνέδριο διαδικασίας. Συνεπώς, το Κλιμάκιο στερείται αρμοδιότητας να αποφανθεί για τη νομιμότητα της διαδικασίας σύναψης της ως άνω σύμβασης, ο φάκελος της οποίας απαραδέκτως εισάγεται για προσυμβατικό έλεγχο. Σε κάθε περίπτωση η ως άνω διαδικασία δεν δύναται να εκληφθεί ως τροποποίηση της αρχικής σύμβασης, για την οποία δεν απαιτείται νέα διαδικασία σύμβασης δεδομένου ότι η αναφερόμενη στο από 2.3.2018 έγγραφο του Γενικού Διευθυντή της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης Αποχέτευσης Ηρακλείου ως τροποποίηση αφορά στην παροχή υπηρεσιών αρχαιολογικής παρακολούθησης εκσκαφών και όχι σε ανάθεση έργου όπως η αρχική σύμβαση. Με το ως άνω περιεχόμενο όμως, επέρχεται μεταβολή της συνολικής φύσης της αρχικής σύμβασης κατ’ αντίθεση με τις διατάξεις του άρθρου 337 παρ. 2 του ν, 4412/2016.

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ :Κωλύεται η υπογραφή της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Συντηρήσεις – Διαμορφώσεις εσωτερικής οδοποιίας …», μεταξύ Δήμου και εργολήπτη, για τον λόγο ότι οι προαναφερόμενες εργασίες δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο συμπληρωματικής σύμβασης, καθόσον ούτε στην σχετική διακήρυξη ανοικτής δημοπρασίας, ούτε στο έγγραφο της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου, αλλά ούτε και στο κείμενο της αρχικής σύμβασης δεν προσδιορίζονται οι οδοί στις οποίες πρόκειται να γίνουν οι σχετικές παρεμβάσεις και συνεπώς δεν στοιχειοθετούνται οι επικαλούμενοι από την αναθέτουσα αρχή λόγοι, για τους οποίους καθίσταται αναγκαία η εκτέλεση των εργασιών που αποτελούν το αντικείμενο της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης, οι οποίες εργασίες, ακόμη και αν οι λόγοι θεωρηθούν ότι συνιστούν γεγονός που δεν μπορούσε να προβλεφθεί, δεν προκύπτει από τα στοιχεία του  φακέλου ότι καθίστανται αναγκαίες για την ολοκλήρωση και τελειοποίηση του αρχικού έργου, τουλάχιστο όπως αυτό είχε προσδιορισθεί.

Συμπληρωματική σύμβαση έργου- Επισκευή και συντήρηση σχολικών κτιρίων...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 2 της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα: Οι αποτελούσες αντικείμενο της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης εργασίες, στις οποίες περιλαμβάνονται και νέες τιμές εργασιών, στα συμπεριληφθέντα στην αρχική σύμβαση κτίρια σχολείων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του Δήμου ... (Γυμνάσια: 1ο, 2ο, 3ο, 5ο, 6ο, 7ο, 8ο, 10ο, 12ο, 14ο, Εσπερινό και Ειδικό, Λύκεια: 5ο, 6ο & 8ο, 7ο & 10ο και 13ο) συνέχονται με το τεχνικό αντικείμενο της αρχικής σύμβασης, που συνίσταται στη συντήρηση και επισκευή των εν λόγω κτιρίων, κατέστησαν δε αναγκαίες λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων κατά την εκτέλεση του αρχικώς ανατεθέντος έργου, συνιστάμενων στον σεισμό που έλαβε χώρα στην .... στις 19.7.2019, ήτοι μόλις κάποιες ημέρες μετά την υπογραφή της αρχικής σύμβασης (4.7.2019) και, προφανώς, δεν ήταν εφικτό να προβλεφθούν κατά τη σύνταξη της μελέτης και των συμβατικών τευχών της αρχικής σύμβασης, ούτε να αντιμετωπιστούν επαρκώς με την αρχικώς εκτελούμενη σύμβαση. Είναι δε οι εργασίες αυτές αναγκαίες για την ολοκλήρωση της αρχικής σύμβασης, αποσκοπώντας να καταστήσουν τα υπό συντήρηση και επισκευή σχολικά κτίρια ασφαλή και πλήρως λειτουργικά. Εξάλλου, οι εργασίες αυτές δεν μπορούν από τεχνική και οικονομική άποψη να διαχωριστούν από την αρχική σύμβαση, χωρίς να δημιουργηθούν μείζονα προβλήματα για την αναθέτουσα αρχή, καθώς συνέχονται με το υπό κατασκευή έργο και είναι απαραίτητες για τη λειτουργικότητα, καθώς και για την άρτια και έντεχνη ολοκλήρωση του αντικειμένου αυτής. Τέλος, η υπό κρίση συμπληρωματική σύμβαση νομίμως καταρτίζεται σύμφωνα με τις προπαρατεθείσες διατάξεις, διότι η αξία της εν λόγω σύμβασης ανέρχεται στο ποσό των 72.798,67 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), το οποίο αντιστοιχεί σε ποσοστό 35,26% της αρχικής σύμβασης και, ως εκ τούτου, δεν υπερβαίνει το ποσοστό του 50% του ποσού αυτής (206.451,55 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α.). Ωστόσο, όσον αφορά στις εργασίες που αντιστοιχούν σε μη συμπεριληφθέντα στην αρχική σύμβαση σχολικά κτίρια και συγκεκριμένα στα κτίρια των σχολείων 3ο ΣΕΚ, 17ο Δημοτικό, 45ο Δημοτικό, 9ο & 50ο Νηπιαγωγείο, δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις των άρθρων 132 παρ. 1 περ. γ και 156 παρ. 1 του ν.4412/2016 για τη σύναψη της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης. Και τούτο, διότι η ένταξη των εργασιών αυτών στο αντικείμενο του αρχικού έργου συνιστά ανεπίτρεπτη εκ των υστέρων μεταβολή και επέκταση του τεχνικού αντικειμένου του έργου, δεδομένου ότι αυτό, όπως οριοθετήθηκε με τη Διακήρυξη, την Τεχνική Έκθεση και τα οικεία συμβατικά τεύχη και αποτέλεσε τη βάση της διαδικασίας δημοπράτησης, αφορούσε στην επισκευή και συντήρηση κτιρίων συγκεκριμένων κατονομαζόμενων σχολείων της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του Δήμου .... Επομένως, κατά τούτο, με την ελεγχόμενη σύμβαση ανατίθεται αντικείμενο που εκουσίως είχε παραλειφθεί από τις εργασίες της αρχικής εργολαβίας, οι δε εργασίες της δεν ολοκληρώνουν αλλά επεκτείνουν το αντικείμενο της αρχικής σύμβασης, κατά παράβαση των νόμιμων προϋποθέσεων σύναψης συμπληρωματικών συμβάσεων (βλ. Ε.Σ. VI Tμ. 122/2020, 847/2017, πρβλ. Ε΄ Κλ. 145/2020, 906, 337/2019). Ως εκ τούτου, εφόσον δεν προκύπτει οποιαδήποτε λειτουργική διασύνδεση των εν λόγω εργασιών της συμπληρωματικής σύμβασης με το αντικείμενο του έργου, ούτε είναι αναγκαίες οι εργασίες αυτές για την έντεχνη ολοκλήρωση και τελειοποίησή του, μπορούν δε ευχερώς να διαχωριστούν τεχνικά και οικονομικά από αυτό, συντρέχει περίπτωση ανεπίτρεπτης επέκτασης του τεχνικού και φυσικού αντικειμένου του αρχικού έργου και μη νόμιμης ανάθεσης των συγκεκριμένων εργασιών με συμπληρωματική σύμβαση. Το δε κατεπείγον της αναγκαιότητας εκτέλεσης των εν λόγω εργασιών δεν αποτελεί νόμιμη προϋπόθεση για τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης και δεν δύναται να δικαιολογήσει την ανάθεση των εργασιών με τις διατάξεις περί συμπληρωματικών συμβάσεων (Ε.Σ. Ε΄ Κλ. 922, 379/2019, 30/2018).

Συμπληρωματικές συμβάσεις – πρόσθετες εργασίες:Μη νόμιμη η εξόφληση του 2ου λογαριασμού και του 1ου λογαριασμού της πρώτης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Ασφαλτοστρώσεις - Διαμορφώσεις οδών πόλης και οικισμών 2010», καθόσον δεν συντρέχουν οι προβλεπόμενες στο άρθρο 57 του ν. 3669/2008 (ΦΕΚ Α΄ 116/2008) προϋποθέσεις για τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης με την ανάδοχο της αρχικής σύμβασης, διότι δεν προκύπτει ότι  οι  συμπληρωματικές εργασίες κατέστησαν αναγκαίες, λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων κατά την τεχνική εκτέλεση του έργου, δηλαδή λόγω πραγματικών γεγονότων που δεν ανάγονται στο χρόνο κατάρτισης της αρχικής σύμβασης, τα οποία επηρεάζουν την τεχνική αρτιότητα του έργου και αντικειμενικά δεν μπορούσαν να προβλεφθούν στο στάδιο της οριστικής μελέτης.