ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΡΘΩΣΗ.(....)	Ενόψει αυτών, το δικάσαν Τμήμα, κρίνοντας με την προσβαλλόμενη απόφασή του ότι νομίμως επιβλήθηκε δημοσιονομική διόρθωση σε βάρος της ήδη αναιρεσείουσας, ορθά ερμήνευσε και εφάρμοσε τις οικείες διατάξεις του ενωσιακού και του εθνικού δικαίου. Και τούτο, διότι στην αναιρεσείουσα, η οποία είχε οριστεί «δικαιούχος» της επίμαχης πράξης [βλ. άρθρο 1 παρ. 4 της 0.18975/οικ.3.3113/22.10.2010 ΚΥΑ (Β΄ 1683), η οποία εκδόθηκε κατ’ εξουσιοδότηση του ν. 3614/2007 (Α΄ 264), που αποτελεί το εθνικό πλαίσιο για την εφαρμογή, βάσει του Κανονισμού 1083/2006, αναπτυξιακών παρεμβάσεων των διαρθρωτικών Ταμείων και του Ταμείου Συνοχής κατά την προγραμματική περίοδο 2007-2013], ανατέθηκαν καθήκοντα ενδιάμεσου φορέα, ενόψει του διαμεσολαβητικού της ρόλου στο σύστημα διάθεσης των ενισχύσεων προς τρίτους υπό την έννοια του άρθρου 42 του Κανονισμού 1083/2006, η δε αποδιδόμενη σ’ αυτήν παρατυπία ανάγεται στο σύστημα ελέγχου της ορθής εκτέλεσης του φυσικού αντικειμένου της πράξης από τον τελικό αποδέκτη-λήπτη (τήρηση των όρων χρηματοδότησης που αφορούν στην επιλογή των έμμεσα ωφελούμενων ατόμων ώστε να επιτυγχάνεται ο στόχος της επίμαχης πράξης), δηλαδή εντοπίσθηκε σε πεδίο για το οποίο υπέχει εκ του νόμου ευθύνη η αναιρεσείουσα. Το γεγονός δε ότι το όφελος έχει περιέλθει στους αναδόχους/λήπτες της ενίσχυσης δεν αναιρεί την ευθύνη της αναιρεσείουσας ως τελικής δικαιούχου, αφού, όπως προεκτέθηκε, το ενωσιακό πλαίσιο καθώς και οι αρχές της πρακτικής αποτελεσματικότητας του Δικαίου της Ένωσης, της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και της αποτελεσματικότητας στην προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης, επιτάσσουν την επιβολή του μέτρου και στον τελικό δικαιούχο, ως υπεύθυνο για την υλοποίηση της επίμαχης πράξης. Επομένως, κατά τη γνώμη αυτή, η σχετικός προβαλλόμενος λόγος πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος. Πλην όμως η γνώμη αυτή δεν επικράτησε.Για τους λόγους αυτούς.Δέχεται την από 24.11.2021 (Α.Β.Δ. 10774/24.11.2021) αίτηση αναίρεσης της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε.».Αναιρεί την 1397/2021 απόφαση του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Διακρατεί και δικάζει την υπόθεση.Δέχεται την με Α.Β.Δ. 2468/5.9.2017 έφεση αυτής.Ακυρώνει την 2753/24.7.2017 απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών.

ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΡΘΩΣΗ.(...)	Ενόψει αυτών, το δικάσαν Τμήμα, κρίνοντας με την προσβαλλόμενη απόφασή του ότι νομίμως επιβλήθηκε δημοσιονομική διόρθωση σε βάρος της ήδη αναιρεσείουσας, ορθά ερμήνευσε και εφάρμοσε τις οικείες διατάξεις του ενωσιακού και του εθνικού δικαίου. Και τούτο, διότι στην αναιρεσείουσα, η οποία είχε οριστεί «δικαιούχος» της επίμαχης πράξης [βλ. άρθρο 1 παρ. 4 της 0.18975/οικ.3.3113/22.10.2010 ΚΥΑ (Β΄ 1683), η οποία εκδόθηκε κατ’ εξουσιοδότηση του ν. 3614/2007 (Α΄ 264), που αποτελεί το εθνικό πλαίσιο για την εφαρμογή, βάσει του Κανονισμού 1083/2006, αναπτυξιακών παρεμβάσεων των διαρθρωτικών Ταμείων και του Ταμείου Συνοχής κατά την προγραμματική περίοδο 2007-2013], ανατέθηκαν καθήκοντα ενδιάμεσου φορέα, ενόψει του διαμεσολαβητικού της ρόλου στο σύστημα διάθεσης των ενισχύσεων προς τρίτους υπό την έννοια του άρθρου 42 του Κανονισμού 1083/2006, η δε αποδιδόμενη σ’ αυτήν παρατυπία ανάγεται στο σύστημα ελέγχου της ορθής εκτέλεσης του φυσικού αντικειμένου της πράξης από τον τελικό αποδέκτη-λήπτη (τήρηση των όρων χρηματοδότησης που αφορούν στην επιλογή των έμμεσα ωφελούμενων ατόμων ώστε να επιτυγχάνεται ο στόχος της επίμαχης πράξης), δηλαδή εντοπίσθηκε σε πεδίο για το οποίο υπέχει εκ του νόμου ευθύνη η αναιρεσείουσα. Το γεγονός δε ότι το όφελος έχει περιέλθει στους αναδόχους/λήπτες της ενίσχυσης δεν αναιρεί την ευθύνη της αναιρεσείουσας ως τελικής δικαιούχου, αφού, όπως προεκτέθηκε, το ενωσιακό πλαίσιο καθώς και οι αρχές της πρακτικής αποτελεσματικότητας του Δικαίου της Ένωσης, της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και της αποτελεσματικότητας στην προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης, επιτάσσουν την επιβολή του μέτρου και στον τελικό δικαιούχο, ως υπεύθυνο για την υλοποίηση της επίμαχης πράξης. Επομένως, κατά τη γνώμη αυτή, η σχετικός προβαλλόμενος λόγος πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος. Πλην όμως η γνώμη αυτή δεν εκράτησε.(...)Για τους λόγους αυτούς.Δέχεται την από 24.11.2021 (Α.Β.Δ. 10778/24.11.2021) αίτηση αναίρεσης της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε.».Αναιρεί την 1469/2021 απόφαση του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Διακρατεί και δικάζει την υπόθεση.	Δέχεται την με Α.Β.Δ. 1318/1.7.2016 έφεση αυτής.Ακυρώνει την 1529/18.4.2016 απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών.

Συμβάσεις ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας του άρθρου εξηκοστού δευτέρου της από 30.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 75), όπως έχει κυρωθεί με το άρθρο 1 του ν. 4684/2020 (Α’ 86) για τη διασφάλιση της θαλάσσιας συγκοινωνιακής εξυπηρέτησης νησιωτικών περιοχών και την ανάγκη ανάκτησης του ακτοπλοϊκού δι κτύου για την περίοδο 25.09.2020 - 30.09.2020.

ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΡΘΩΣΗ:ζητείται παραδεκτώς η ακύρωση της ... απόφασης του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών, με την οποία επιβλήθηκε σε βάρος του εκκαλούντος δημοσιονομική διόρθωση ποσού 795.066,54 ευρώ πλέον τόκων, για την ανάκτηση μέρους της χρηματοδότησης, που φέρεται ότι καταβλήθηκε σ’ αυτόν αχρεωστήτως, στο πλαίσιο υλοποίησης της Πράξης «Αποχέτευση και Βιολογικός Καθαρισμός Δήμου … (νυν Δήμου …)», που είχε ενταχθεί στον Άξονα Προτεραιότητας 2 «Προστασία και Διαχείριση Υδατικών Πόρων» του Επιχειρησιακού Προγράμματος (Ε.Π.) «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» 2007-2013 (...), και συγχρηματοδοτείτο από το Ταμείο Συνοχής (Τ.Σ.) και από εθνικούς πόρους.(...)Ενόψει των παρατιθέμενων ως άνω πραγματικών περιστατικών, της αιτιολογίας του καταλογισμού και των προβαλλόμενων λόγων έφεσης, το Δικαστήριο δεν δύναται να σχηματίσει ασφαλή δικανική πεποίθηση ως προς τη νομιμότητα της επίμαχης δημοσιονομικής διόρθωσης και, συνακόλουθα, τη βασιμότητα ή μη των κατ’ αυτής ειδικότερων αιτιάσεων του εκκαλούντος και, για το λόγο αυτό, κρίνει αναγκαίο να αναβάλει την έκδοση οριστικής απόφασης, προκειμένου, εντός προθεσμίας δύο (2) μηνών από την κοινοποίηση αντιγράφου της παρούσας, να προσκομιστούν, με επιμέλεια της Επιτροπής Δημοσιονομικών Ελέγχων 1. Η απόφαση ένταξης του έργου στο Γ´ Κ.Π.Σ.(...)15. Οι 16ος, 17ος και 18ος (τελικός-εκκαθαριστικός) λογαριασμοί του έργου.Αναβάλλει, κατά τα λοιπά, την έκδοση οριστικής απόφασης 

Με την προδικαστική προσφυγή, ο προσφεύγων οικονομικός φορέας ζητά την ακύρωση της απόφασης του αναθέτοντος φορέα με αριθμό 86/4-9-2020, η οποία ματαίωσε τη διαδικασία ανάθεσης της σύμβασης για την «...» (εκτιμώμενης άνευ ΦΠΑ αξίας 98.290,60 ευρώ). Η πρόσκληση συμμετοχής είχε δημοσιευθεί στο ΚΗΜΔΗΣ με Μοναδικό ΑΔΑΜ «...» την 19-6-2020. Ο προσφεύγων ισχυρίζεται ότι η ματαίωση της διαδικασίας αποφασίστηκε με αόριστη και ελλιπή αιτιολογία, καθώς ο αναθέτων δεν κατέθεσε συγκεκριμένους λόγους για την παρατυπία ή τη μη τήρηση της διαφάνειας. Το κλιμάκιο της ΑΕΠΠ δέχθηκε την προσφυγή και ακύρωσε την προσβαλλόμενη απόφαση, κρίνοντας ότι η αιτιολογία για τη ματαίωση ήταν ασαφής και δεν επέτρεπε την ελεγξιμότητα της απόφασης.

ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΡΘΩΣΗ.(...)	Ο λόγος αυτός πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος, διότι, όπως ορθά κρίθηκε από το δικάσαν Τμήμα, αφενός ο κανονισμός (ΕΚ) 1164/1994 περί ιδρύσεως του Ταμείου Συνοχής δεν εφαρμόζεται στην επίδικη περίπτωση, διότι το έργο συγχρηματοδοτήθηκε από το ΕΤΠΑ στο πλαίσιο της προγραμματικής περιόδου 2007-2013, αφετέρου η εκτέλεση εργασιών κατά παράβαση του ενωσιακού και του εθνικού δικαίου περί δημοσίων συμβάσεων αποτελεί παρατυπία, η οποία επηρεάζει σημαντικά τη φύση και τους όρους εκτέλεσης του υποέργου και δικαιολογεί την έκδοση της απόφασης δημοσιονομικής διόρθωσης και την ανάκτηση των ποσών που καταβλήθηκαν για τις εργασίες αυτές. Περαιτέρω, απορριπτέος είναι ο ισχυρισμός ότι έπρεπε προηγουμένως να ζητηθεί η έγκριση της Επιτροπής για την ανάκτηση, καθώς τα κράτη μέλη φέρουν κατ’ αρχήν την ευθύνη για τον δημοσιονομικό έλεγχο των παρεμβάσεων, τη δίωξη των παρατυπιών, την πραγματοποίηση των αναγκαίων δημοσιονομικών διορθώσεων και την ανάκτηση των παρανόμως ή αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών, χωρίς να απαιτείται προηγούμενη διαβούλευση των εθνικών οργάνων με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ούτε έκδοση προηγούμενης απόφασης από την Επιτροπή, με την οποία να υποχρεώνονται οι αρμόδιοι κρατικοί φορείς να αναζητήσουν τα παρανόμως ή αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά. Τέλος, ο ισχυρισμός της αναιρεσείουσας ότι εν προκειμένω δεν υπήρξε οικονομική απώλεια του ΕΤΠΑ παρίσταται αόριστος και σε κάθε περίπτωση αβάσιμος, καθόσον η παραβίαση των αναφερόμενων στη σκέψη 8 εφαρμοστέων κανόνων συνιστά ουσιώδη παρατυπία, εφόσον δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να έχει αυτή επιπτώσεις στον προϋπολογισμό του Ταμείου, λόγω του καταλογισμού σε αυτόν της καταβληθείσας στον ανάδοχο αδικαιολόγητης δαπάνης εξωσυμβατικών εργασιών, που δεν εγκρίθηκαν από τη Διαχειριστική Αρχή και δεν εντάχθηκαν νομίμως στο φυσικό αντικείμενο του έργου.Για τους λόγους αυτούς.Απορρίπτει την αίτηση της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «…Α.Ε.» για αναίρεση της 620/2021 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Ο προσφεύγων ζήτησε την ακύρωση ή τροποποίηση της απόφασης 348/2021 της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας, η οποία είχε κρίνει αποδεκτή την προσφορά του συμμετέχοντα οικονομικού φορέα στον διαγωνισμό για τον «Καθαρισμό ρεμάτων δημοτικών ενοτήτων για χρονικό διάστημα τριών ετών». Το αντικείμενο της σύμβασης ήταν η επιλογή αναδόχου για καθαρισμό ρεμάτων, με εκτιμώμενη αξία 985.923 ευρώ (συν ΦΠΑ) και κριτήριο ανάθεσης την πλέον συμφέρουσα οικονομικά προσφορά. Ο προσφεύγων ισχυρίστηκε ότι η απόφαση ελήφθη κατά παράβαση όρων της διακήρυξης και του νόμου, καθώς δεν υπήρχαν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για τους τρίτους φορείς στους οποίους στηρίχθηκε ο συμμετέχων.

ΚΑΤΑΛΟΓΙΣΜΟΙ:Ζητείται η ακύρωση α) της … απόφασης ανάκτησης του Γενικού Γραμματέα Τουρισμού του Υπουργείου Οικονομίας Ανάπτυξης και Τουρισμού, με την οποία επιβλήθηκε σε βάρος του εκκαλούντος ανάκτηση ποσού 56.160,00 ευρώ, φερόμενου ως αχρεωστήτως καταβληθέντος από ενωσιακούς (μέσω του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου) και εθνικούς πόρους, στο πλαίσιο χρηματοδότησης του υποέργου της Πράξης «Δράσεις κατάρτισης ανθρώπινου δυναμικού σε θέματα τουρισμού στις 8 περιφέρειες Σύγκλισης» με κωδικό ΟΠΣ 374634, το οποίο είχε ενταχθεί στη θεματική προτεραιότητα 62 του Άξονα 04 του επιχειρησιακού προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού», και β) της …απόφασης καταγγελίας σύμβασης της Αναπληρώτριας Υπουργού Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού.(....)Εξάλλου, το εκκαλούν δεν προβάλλει κατά τρόπο ορισμένο και ουδόλως προκύπτει ότι το επιβαλλόμενο μέτρο είναι προδήλως δυσανάλογο, λαμβανομένων υπόψη και των παρατυπιών που διαπιστώθηκαν, επομένως, η προσβαλλόμενη απόφαση αποτελεί πρόσφορο και αναγκαίο μέτρο για το σκοπό που επιδιώκει και δεν παρίσταται προδήλως δυσανάλογο. Επιπροσθέτως, σε περίπτωση καταγγελίας της σύμβασης του αναδόχου/επιχορηγούμενου φορέα, όπως εν προκειμένω, τα σχετικά ποσά που έχουν καταβληθεί καθίστανται αχρεώστητα στο σύνολό τους και, επομένως, η Διοίκηση υποχρεούται να επιβάλει δημοσιονομική διόρθωση/ανάκτηση, κατά συνέπεια, η ανάκτηση νομίμως, χωρίς να υφίσταται περιθώριο εφαρμογής της αρχής της αναλογικότητας (...), έχει επιβληθεί και ως απόρροια της καταγγελίας της σύμβασης αυτής. Απορρίπτει την έφεση.

ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ λόγω συνταξιοδότησης: Νόμιμη η καταβολή αποζημίωσης λόγω συνταξιοδότησης, σύμφωνα με το άρθρο 55 του π.δ. 410/1988, από Νοσοκομείο σε υπάλληλό του με σχέση εργασίας ι.δ.α.χ., που μετατάχθηκε σε αυτό, δυνάμει των διατάξεων του ν. 2636/1998 (ΦΕΚ Α΄ 198/1998), από την Ανώνυμη Εταιρεία Αξιοποίησης Περιουσίας, στην οποία είχε προηγουμένως μεταφερθεί από Υπηρεσία Αυτεπιστασίας του, καθόσον νομίμως ελήφθη υπόψη για τη θεμελίωση του δικαιώματος αποζημίωσης του ανωτέρω υπαλλήλου και τον προσδιορισμό του ύψους της, πέραν του χρόνου υπηρεσίας του στο Νοσοκομείο και ο χρόνος προϋπηρεσίας του στην Ανώνυμη Εταιρεία Αξιοποίησης Περιουσίας και στην Υπηρεσία Αυτεπιστασίας  (άρθρα 22 και 28 του ν. 2636/1998 και  Πρακτ. Ολομ. Ελ. Σ 3ης Γεν. Συν./4.3.2015).

Η προσφεύγουσα αιτείται την ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης υπ’ αριθμό .../2023, καθ’ ο μέρος δι’ αυτής έγινε δεκτή η προσφορά της εταιρείας «...» και κατακυρώθηκε σ’ αυτήν το αποτέλεσμα του διαγωνισμού για το Τμήμα 1. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την «...», με συνολική εκτιμώμενη αξία €214.000,00 άνευ Φ.Π.Α., και κριτήριο ανάθεσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά, αποκλειστικά βάσει τιμής. Η προσφεύγουσα θεωρεί ότι η αναθέτουσα Αρχή παραβίασε τις διατάξεις του άρθρου 102 του Ν. 4412/2016, καθώς επέτρεψε στην εταιρεία «...» να υποβάλει εκ των υστέρων τον Πίνακα Συμμόρφωσης, τον οποίο δεν είχε προσκομίσει με την αρχική τεχνική προσφορά. Το ΕΑΔΗΣΥ κρίνει ότι αυτή η πράξη τροποποίησε νομικά την προσφορά της εταιρείας, καταστρατηγώντας την αρχή της ίσης μεταχείρισης και τη νομιμότητα της διαδικασίας.