Νομιμότητα εντολής εκτέλεσης των όλως απαραιτήτων εργασιών άντλησης υδάτων από τη σήραγγα εκτροπής του ποταμού Αχελώου, εν όψει της απόφασης 141/2010 της Επιτροπής Αναστολών του Συμβουλίου της Επικρατείας.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή 
Εν όψει της απόφασης 141/2010 της ΕΑ ΣτΕ, με την οποία διατάσσεται η άμεση διακοπή όλων των εργασιών που αποσκοπούν, αμέσως ή εμμέσως, στην κατασκευή του έργου της εκτροπής, καθώς και την αποχή από κάθε υλική ενέργεια που κατατείνει στην ολοκλήρωση και λειτουργία των έργων που συνδέονται με το εγχείρημα της εκτροπής του άνω ρου του Αχελώου ποταμού, το Δημόσιο δεν πρέπει να προβεί το ίδιο σε ερμηνεία της απόφασης, προκειμένου να κρίνει αν περιλαμβάνεται στις μη επιτρεπόμενες ενέργειες και η άντληση των υδάτων που λιμνάζουν στο εσωτερικό της σήραγγας εκτροπής του Αχελώου ποταμού, για την αποφυγή κατάπτωσης των τοιχωμάτων της σήραγγας, αλλά πρέπει να υποβάλλει σχετική αίτηση στο δικαστήριο που εξέδωσε την απόφαση, για την ερμηνεία ή και μεταρρύθμιση της απόφασης. (πλειοψ.)

Κατασκευή χώρου υγειονομικής ταφής αποβλήτων...ζητείται εμπροθέσμως και κατά τα λοιπά παραδεκτώς η ανάκληση της 269/2017 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου...Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει τα ακόλουθα:Α. Όπως προκύπτει από τα προσκομισθέντα το πρώτον ενώπιον του Τμήματος στοιχεία, στη Μελέτη Εφαρμογής του έργου «Χώρος Υγειονομικής Ταφής Αποβλήτων (ΧΥΤΑ) στην ΟΕΔΑ ... στη Θέση ¨...¨ ....» περιλαμβάνεται το Τεύχος Μελέτης «13Β», με ημερομηνία Ιούλιος 2010 και τίτλο «Μελέτη Χωματουργικών Εργασιών Οδού Πρόσβασης». Ειδικότερα, στο εν λόγω τεύχος δίδεται η γεωτεχνική μελέτη της οδού πρόσβασης (εξωτερικής οδοποιίας) του ΧΥΤΑ ...., μήκους 5.4.km περίπου και περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τα γεωλογικά-σεισμολογικά στοιχεία της περιοχής, τις γεωτεχνικές συνθήκες του υπεδάφους, ελέγχους ευστάθειας των πρανών και εκτίμηση καθιζήσεων. Ειδικότερα, κατά την εκπόνηση της γεωτεχνικής μελέτης πραγματοποιήθηκαν έλεγχοι ευστάθειας πρανών έναντι ολικής ολίσθησης (μέθοδος οριακής ισορροπίας, limit equilibrium κατά Janbu) σε στατικές συνθήκες και σε σεισμό, σε θέσεις όπου επικρατούν οι δυσμενέστερες συνθήκες (σχιστολιθικά πρανή, πρανών ορυγμάτων σε σχιστόλιθο), καθώς και έλεγχοι ευστάθειας πρανών επιχωμάτων. Όπως δε αναφέρεται στη παράγραφο 4.2. υπό τον τίτλο «Σύνοψη Αποτελεσμάτων Ελέγχων Ευστάθειας Πρανών» «(…) Σύμφωνα με τους ελέγχους αυτούς, οι ελάχιστοι συντελεστές ασφαλείας για μακροχρόνια συμπεριφορά είναι ικανοποιητικοί (…) ». Περαιτέρω, σύμφωνα με την προσκομιζόμενη από Σεπτεμβρίου 2017 «Γεωτεχνική Έκθεση Προστασίας Πρανών Εκ Βραχωδών Καταπτώσεων Ορύγματος Οδοποιίας Βόρειας Παράκαμψης ...» του Γεωλόγου-Γεωτεχνικού ...., η οποία συντάχθηκε κατόπιν αιτήματος της παρεμβαίνουσας Κοινοπραξίας προκειμένου να διευκρινισθεί εάν ήταν δυνατόν να διαπιστωθεί η κακή κατάσταση της βραχομάζας πριν τη διάνοιξη του ορύγματος, με βάσει τα στοιχεία μιας πλήρους γεωτεχνικής μελέτης, «Το πλήθος των γεωλογικών και γεωτεχνικών πληροφοριών που συλλέγονται κατά την φάση της μελέτης εφαρμογής αποτελεί ένα μικρό μόλις μέρος των επικρατουσών συνθηκών στο υπέδαφος. Με βάση αυτά τα στοιχεία γίνεται εκτίμηση των συνθηκών που επικρατούν στο υπέδαφος. Τα στοιχεία που θα μπορούσαν να συλλεγούν από μία έως δύο ερευνητικές γεωτρήσεις, δεν θα άλλαζαν τις αρχικές εκτιμήσεις, καθώς οι γεωτρήσεις δεν δίνουν κανένα στοιχείο του προσανατολισμού των ασυνεχειών και ως εκ τούτου, του βαθμού επικινδυνότητας των βραχοπτώσεων. Μόνο μετά τη διάνοιξη του ορύγματος, ήτοι κατά την διάρκεια κατασκευής του έργου, μπορεί να προκύψουν τα εδαφολογικά δεδομένα που τεκμηριώνουν τον κίνδυνο βραχοπτώσεων στα πρανή. Μετά την διάνοιξη του ορύγματος στα μάρμαρα του Κρητιδικού, διαπιστώθηκε η πολύ δυσμενής κατάσταση της βραχόμαζας, με έντονο κατακερματισμό του σχηματισμού κυρίως λόγω τεκτονικών αιτιών».(...)Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να γίνουν δεκτές και να ανακληθεί η 269/2017 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου, κατά το μέρος που έκρινε ότι κωλύεται η υπογραφή της 1ης Σ.Σ. του έργου «Κατασκευή Χώρου Υγειονομικής Ταφής Αποβλήτων (Χ.Υ.Τ.Α.) στην Ο.Ε.Δ.Α. .... στη θέση “....” ...» κατά το μέρος της που περιλαμβάνει την εργασία υπό στοιχ.δ΄: Μέτρα προστασίας πρανών ορύγματος οδοποιίας Βόρειας παράκαμψης εκ βραχωδών καταπτώσεων.

Εγκατάσταση επεξεργασίας λυμάτων.... Με τα παραπάνω δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγηθείσες νομικές σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής ως προς τη νομιμότητα την πράξεων της διαδικασίας του ελεγχόμενου διαγωνισμού:Α) Η ισχύς των περιβαλλοντικών όρων για το συνολικό έργο της αποχέτευσης και εγκατάστασης επεξεργασίας λυμάτων του Δήμου ... Νομού ..., οι οποίοι εγκρίθηκαν με την Α.Π.130418/27.6.2003 κοινή απόφαση των Υπουργών ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Υγείας και Πρόνοιας και Πολιτισμού, έληξε στις 30.4.2008, δηλαδή πριν από την έγκριση του αποτελέσματος της δημοπρασίας, που έλαβε χώρα στις 29.5.2009, χωρίς περαιτέρω να προκύπτει από τα προσκομισθέντα στοιχεία η ανανέωσή τους. Η έλλειψη δε αυτή συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν σε προηγούμενη σκέψη (III) καθιστά τη διαδικασία του διαγωνισμού μη νόμιμη.Β) Οι υποβληθείσες από τις κοινοπραξίες «…..» ενστάσεις στα θέματα της βαθμολόγησης των τεχνικών προσφορών απορρίφθηκαν χωρίς καμία αιτιολογία με την 28/2.4.2009 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου .... Ειδικότερα, με την εν λόγω απόφασή του, το Δημοτικό Συμβούλιο περιορίστηκε στο να «απορρίψει» την εισήγηση της Ε.Δ., όπως αυτή είχε διατυπωθεί στο 5ο/6.2.2009 πρακτικό της και κατά συνέπεια, να απορρίψει και τις ανωτέρω υποβληθείσες ενστάσεις, χωρίς να παραθέσει καμία απολύτως αιτιολογία. Η απόρριψη όμως με ανύπαρκτη αιτιολογία των εν λόγω ενστάσεων δεν είναι νόμιμη, δοθέντος αφενός ότι οι ενστάσεις αυτές δεν περιείχαν αόριστους ισχυρισμούς αλλά συγκεκριμένες αιτιάσεις ταξινομημένες κατά κριτήρια και υποκριτήρια αξιολόγησης, οι οποίες, αληθείς υποτιθέμενες, θα μπορούσαν να καταστήσουν πλημμελή την αρχική βαθμολόγηση και να οδηγήσουν σε επαναβαθμολόγηση των διαγωνιζομένων και αφετέρου ότι, κατά την άποψη της Ε.Δ., κρίθηκαν αιτιολογημένα βάσιμες συγκεκριμένες αιτιάσεις της κοινοπραξίας «…» (σημεία 6 και 7 της ένστασης που αφορούν στην αντιπλημμυρική προστασία της εγκατάστασης και τη μονάδα διύλισης) αναφορικά με τη βαθμολογία της κοινοπραξίας «…..». Με τις περιστάσεις όμως αυτές και λόγω της ανύπαρκτης αιτιολογίας απόρριψης των ενστάσεων, καταλείπονται αμφιβολίες και κενά ως προς την ορθότητα της χορηγηθείσας σε εκάστη κοινοπραξία βαθμολογίας, που καθιστούν νομικά πλημμελή τη σχετική αξιολόγηση. Η, υπό τις ως άνω περιστάσεις, σύγχυση που τελικώς έχει δημιουργηθεί στο θέμα της βαθμολόγησης, λόγω της έλλειψης αιτιολόγησης στην απόρριψη των αιτιάσεων που προβλήθηκαν και μάλιστα κατ’ απόκλιση από την αιτιολογημένη επί των εν λόγω ενστάσεων εισήγηση της Ε.Δ., αντίκειται, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκέψη V), στην αρχή της διαφάνειας και της ίσης μεταχειρίσεως των διαγωνιζομένων, που επέβαλε στην αναθέτουσα αρχή την υποχρέωση σαφήνειας στην αιτιολόγηση των σχετικών αποφάσεων και ειδικής και συγκεκριμένης απάντησης επί των προβληθεισών αιτιάσεων και πραγματικών ισχυρισμών που, αληθείς υποτιθέμενοι, θα καθιστούσαν πλημμελή την αξιολόγηση και βαθμολόγηση των προσφορών.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/2515/2009

Σχέδιο σύμβασης έργου- διαδικασία ανάδειξης αναδόχου:..Συνεπώς, σύμφωνα με όσα ήδη εκτέθηκαν, οι εργολαβίες αυτές διέπονται από το κοινοτικό δίκαιο, αφού αποτελούν, κατά την κρίση του Κλιμακίου, τμήματα μείζονος έργου με ενιαία οικονομική και τεχνική λειτουργία, η οποία συνίσταται στη διαμόρφωση Σταθμών Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών (Σ.Ε.Α.) σε διάφορα σημεία του κεντρικού-δυτικού άξονα της ... με κοινό σκοπό, ήτοι προκειμένου να διασφαλιστεί: α) η οδική ασφάλεια με την ανακούφιση της κόπωσης των οδηγών και επιβατών, β) η πρόληψη των ατυχημάτων λόγω αποφυγής της στάθμευσης στη λωρίδα έκτακτης ανάγκης ή στα ερείσματα της οδού και γ) η παροχή οδικής βοήθειας των οχημάτων με ασφάλεια. Επομένως, αφού κατατμήθηκαν τεχνητώς και ανατέθηκαν με επιμέρους συμβάσεις ύστερα από διαγωνισμό μεταξύ περιορισμένου αριθμού προσκαλουμένων εργοληπτικών επιχειρήσεων, όφειλε η αναθέτουσα αρχή να προβεί γι’ αυτές στην αποστολή σχετικής προκήρυξης στην Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, η δε υποχρέωση αυτή δεν αίρεται από την όλως αόριστη επίκληση του άρθρου 125 εδ. γ) του ν. 3669/2008 (Α΄116) στην 586/2009 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρίας «...». Συνεπώς, συντρέχει ουσιώδης πλημμέλεια της διαδικασίας που κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης.

Ανακλήθηκε με την ΕΣ/ΤΜ.4/3741/2009

Διατηρητέα. Ετοιμόρροπα. Εργασίες επισκευαστικές.(..)Κατάσταση :  Αποδεκτή 
Το ΥΠ.ΠΟ. έχει εκ του νόμου (άρθρα 24 παρ.1 Σ, 52 κ.ν. 5351/1932, 1 παρ.1 ν.1469/1950) τη δυνατότητα να επέμβει και να εκτελέσει, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, όλα τα προβλεπόμενα από την εγκεκριμένη μελέτη άμεσα μέτρα προστασίας για την αποφυγή της ενδεχόμενης κατάρρευσης του διατηρητέου συγκροτήματος Κλωναρίδη - Φιξ στα Πατήσια, ιδιοκτησίας του Δήμου Αθηναίων, εκτός από την εργασία περίφραξης του μνημείου, για την οποία έχει υποβληθεί μελέτη από τον ιδιοκτήτη και έχει εγκριθεί από το ΥΠ.ΠΟ.

Υπογραφή σχεδίου σύμβασης έργου:..Με δεδομένα αυτά, τόσο η ελεγχόμενη εργολαβία όσο και οι άλλες τρεις περιλαμβάνουν κατ’ ουσίαν τις ίδιες εργασίες, όπως προκύπτει από τα οικεία τεύχη τεχνικής περιγραφής, και πρόκειται να εκτελεστούν εντός του ίδιου γεωγραφικού πλαισίου (κεντρικός-δυτικός τομέας της ...) με διαδικασίες που άρχισαν ταυτόχρονα. Συνεπώς, σύμφωνα με όσα ήδη εκτέθηκαν, οι εργολαβίες αυτές διέπονται από το κοινοτικό δίκαιο, αφού αποτελούν, κατά την κρίση του Κλιμακίου, τμήματα μείζονος έργου με ενιαία οικονομική και τεχνική λειτουργία, η οποία συνίσταται στη διαμόρφωση Σταθμών Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών (Σ.Ε.Α.) και της σύνδεσής τους με διάφορα σημεία του κεντρικού-δυτικού άξονα της ... με κοινό σκοπό, ήτοι προκειμένου να διασφαλιστεί: α) η οδική ασφάλεια με την ανακούφιση της κόπωσης των οδηγών και επιβατών, β) η πρόληψη των ατυχημάτων λόγω αποφυγής της στάθμευσης στη λωρίδα έκτακτης ανάγκης ή στα ερείσματα της οδού και γ) η παροχή οδικής βοήθειας των οχημάτων με ασφάλεια. Επομένως, αφού κατατμήθηκαν τεχνητώς και ανατέθηκαν με επιμέρους συμβάσεις ύστερα από διαγωνισμό μεταξύ περιορισμένου αριθμού προσκαλουμένων εργοληπτικών επιχειρήσεων, όφειλε η αναθέτουσα αρχή να προβεί γι’ αυτές στην αποστολή σχετικής προκήρυξης στην Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, η δε υποχρέωση αυτή δεν αίρεται από την όλως αόριστη επίκληση του άρθρου 125 εδ. γ) του ν. 3669/2008 (Α΄116) στην 586/30.4.2009 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρίας «…..». Συνεπώς, συντρέχει ουσιώδης πλημμέλεια της διαδικασίας που κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης.

Ανακλήθηκε με την ΕΣ/ΤΜ.4/3740/2009

Διαφημιστική προβολή.. Επιτρεπτό κατάτμησης προμήθειας ομοίων ή ομοειδών κατηγοριών αγαθών ή υπηρεσιών σε περισσότερες με την ανάληψη πολλαπλών χαμηλού προϋπολογισμού συμβάσεων. Προκήρυξη ή μη ενιαίου τακτικού διαγωνισμού. Δεν είναι επιτρεπτή η κατάτμηση μιας προμήθειας ομοίων ή ομοειδών κατηγοριών αγαθών ή υπηρεσιών σε περισσότερες προμήθειες, όταν από τεχνική και ουσιαστική άποψη όχι μόνο μπορούν, αλλά και επιβάλλεται, για το οικονομοτεχνικώς άρτιο και συμφέρον του έργου, να αποτελέσουν αντικείμενο ενιαίας διαδικασίας (διαγωνισμού - σύμβασης). Ως κατάτμηση νοείται η ανάληψη πολλαπλών νομικών δεσμεύσεων (συμβάσεων) χαμηλού προϋπολογισμού που, αντικειμενικά καταλήγει στην αποφυγή της ενδεδειγμένης, με βάση τον συνολικό προϋπολογισμό του έργου, διαδικασίας προμήθειας (π.χ. ανοικτή) και την προσφυγή σε απλούστερη ή συντομότερη (π.χ. πρόχειρη ή με διαπραγμάτευση), με αποτέλεσμα την καταστρατήγηση των κειμένων περί προμηθειών διατάξεων. Το έργο του ερωτήματος πρέπει να υλοποιηθεί ως ενιαίο, αφού αφορά την προμήθεια ομοειδών υπηρεσιών και απευθύνεται στην ίδια κατηγορία υποψηφίων αναδόχων. Για τον λόγο αυτό πρέπει να προκηρυχθεί ένας ενιαίος τακτικός διαγωνισμός.

Αποκατάσταση οδικού δκτύου:..Εν όψει των ανωτέρω εκτεθέντων, το Τμήμα κρίνει ότι ο προβαλλόμενος λόγος ανακλήσεως πρέπει να γίνει δεκτός ως κατ’ ουσίαν βάσιμος, καθόσον η επικαλούμενη με την κρινόμενη αίτηση ανάγκη άμεσης εν προκειμένω αντιμετώπισης της επικινδυνότητας των βραχοπτώσεων στα τμήματα από Χ.Θ. 28+658 έως τη Χ.Θ. 28+795 και από τη Χ.Θ. 29+070 έως τη Χ.Θ. 29+480, η οποία απαιτείται για την αποκατάσταση της ασφάλειας του οδικού δικτύου στα συγκεκριμένα σημεία της επαρχιακής οδού ... και δεν αντιμετωπίζεται από την πρώτη εργολαβία αλλά ούτε και από την δεύτερη εργολαβία που έχει εγκατασταθεί για την εκτέλεση του αρχικού έργου αντιμετώπισης των καταπτώσεων από τους σεισμούς, συνιστούν, ενόψει και του υφιστάμενου αποκλεισμού των οικισμών που εξυπηρετούνται από τα ανωτέρω τμήματα της οδού, τα οποία μετά τους σεισμούς και μέχρι σήμερα παραμένουν κλειστά, λόγους ανωτέρας βίας που δικαιολογούν, κατά το άρθρο 2 παρ. 2 εδ. γ΄ περ. δδ του ν 4013/2011 όπως ισχύει, τη λήψη απόφασης για ανάθεση της επίμαχης συμπληρωματικής σύμβασης χωρίς προηγούμενη γνώμη της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων.Κατ’ ακολουθία των προεκτεθέντων πρέπει η κρινόμενη αίτηση να γίνει δεκτή και να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης εργασιών του έργου «Αντιμετώπιση βλαβών στο οδικό δίκτυο νήσου ... με αποκατάσταση καταπτώσεων κατά θέσεις (Α΄Φάση)».

Με την προδικαστική προσφυγή, ο προσφεύγων ζητά την ακύρωση της Διακήρυξης Δημόσιου Ανοικτού Ηλεκτρονικού Διαγωνισμού με αντικείμενο την επίλογη αναδόχου για το έργο «Συντήρηση και λειτουργία της Σήραγγας Τυμφρηστού». Ο προσφεύγων υποστηρίζει ότι το αντικείμενο της σύμβασης αφορά τεχνικές υπηρεσίες και όχι έργο, καθώς περιλαμβάνει λειτουργία, συντήρηση, επιτήρηση και αποκατάσταση βλαβών του ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού και των λοιπών στοιχείων της σήραγγας. Επιπλέον, αιτιάται ότι ο όρος της διακήρυξης για προηγούμενη εγγραφή στο ΜΕΕΠ είναι παράνομος, καθώς εφαρμόζεται μόνο σε διαδικασίες ανάθεσης έργων.

Λειτουργία εγκατάστασης επεξεργασίας λυμάτων...Με τα δεδομένα αυτά και λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ε.Δ. βαθμολόγησε τους υποψηφίους, χωρίς όμως να επικαλείται και να παραθέτει συγκεκριμένα τα ειδικότερα στοιχεία των τεχνικών προσφορών που αιτιολογούν και παράλληλα δικαιολογούν τις αποκλίσεις στη δοθείσα βαθμολογία, ενώ, περαιτέρω, δεν αιτιολογεί την απόρριψη των υποβληθεισών (με την από 16.4.2007 ένσταση) αιτιάσεων κατά του παραδεκτού της τεχνικής προσφοράς της αναδειχθείσας ως αναδόχου Κ/ΞΙΑΣ, ώστε να είναι δυνατός ο δικαστικός έλεγχος της σχετικής κρίσης, η σχετική διαδικασία αξιολόγησης καθίσταται για την αιτία αυτή νομικώς πλημμελής.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/2508/2009